TÜRKDÖKÜM 65 / TURKCAST 65 (Ekim - Kasım - Aralık 2022)
*METAL DÖKÜM SEKTÖRÜ Hammadde ve Enerji Fiyat Dalgalanmaları 2022 Yılına Damga Vurdu.. * Bir Duayen Umur DENİCZİ *İÇİMİZDEN BİRİ'NİN KONUĞU MEHMET ENGİN ŞENER
*METAL DÖKÜM SEKTÖRÜ Hammadde ve Enerji Fiyat Dalgalanmaları 2022 Yılına Damga Vurdu..
* Bir Duayen Umur DENİCZİ
*İÇİMİZDEN BİRİ'NİN KONUĞU MEHMET ENGİN ŞENER
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
İÇİMİZDEN BİRİ<br />
Sektörümüzün sorunları arasında<br />
yetişmiş eleman problemini birinci<br />
sıraya koyabilir miyiz?<br />
Döküm sektöründe bahsettiğim gibi<br />
yetişmiş eleman sorunu çok büyük.<br />
Bizim eskiden gelen çalışanlarımız var,<br />
onlarla işleri yürütüyoruz, eminim diğer<br />
dökümhanelerde de durum böyledir.<br />
Üst düzey, tecrübeli, 30-40 yıldır bu işi<br />
yapıyorlar ve hala bizimle çalışıyorlar.<br />
Yeni jenerasyondan gelen kişi sayısı<br />
çok sınırlı, hayalleri güzel ama bilgisayar<br />
başından kalkmıyorlar, fabrikaya inmiyorlar,<br />
işi öğrenmiyorlar yani pratiğe<br />
dahil olmuyorlar. Bu sorunu çözme konusunda<br />
çok umutsuz olduğumu söyleyebilirim.<br />
dijitalleşme mümkün mü?<br />
Dijitalleşme bir nebze çözecektir, insan<br />
yerine makine çalışacak. Ama o makineyi<br />
çalıştıracak ve bakımını yapacak<br />
çalışana ihtiyaç olacak. Üretim yapıyorsanız<br />
işin içinden tamamen insanı çıkaramazsınız.<br />
Anlayacağınız bünyenizde<br />
o robotu yani makinayı çalıştıracak ve<br />
bakımını yapacak insana ihtiyaç mutlaka<br />
olacak. Şuan ben İsviçre’nin yaptığı<br />
en iyi makinayı yapayım ama bu da bir<br />
şey ifade etmiyor. Sonuçta 50 yıl önce<br />
söylediğimle 50 yıl sonra söylediğim<br />
aynı; kalifiye eleman yok, bu sadece<br />
döküm sektörü için böyle değil, bu tür<br />
emek ve beceri isteyen tüm sektörler<br />
aynı sorunu yaşıyor.<br />
Sizce döküm mesleği zor olduğu<br />
için mi tercih edilmiyor?<br />
Ağır sanayinin kolayı ve temizi olmaz.<br />
Ben 77 yaşındayım ve iki yıl öncesine<br />
kadar makinanın altına giriyordum,<br />
şuan sağlığım el vermiyor yoksa yine<br />
girerim. Ben makinanın altına girdiğimde<br />
gençler seyrediyordu, bundan<br />
hicap duyuyorsunuz. Diyorsunuz ki;<br />
bu işleri kimlere bırakacağız, daha<br />
doğrusu bu işi kimlerle yapacağız?<br />
Önemli bir problem, bunu aşmamız<br />
maalesef biraz zor.<br />
Yüksek basınçlı döküm sektörünün<br />
gelişimi için neler söyleyebilirsiniz?<br />
Yüksek basınçlı döküm sektöründe dökümü<br />
daha iyi nasıl yapabiliriz diye bir<br />
çok yeni ürün çıkıyor. Basınçlı döküm<br />
makine teknolojilerinin gelişimi için ciddi<br />
bir uğraş var ama bunu dökebilecek<br />
elaman yok, dolayısıyla mümkün olduğunca<br />
otomasyon ve robotlara yatırım<br />
yapmak gerekiyor. Robot tuvalete gitmiyor,<br />
sigara içmiyor, izin istemiyor, işi<br />
öğretmek zorunda değilsin ama robotu<br />
da insan çalıştırıyor, o insanı bulabilecek<br />
miyiz, tereddüt içindeyim. Sektörümüzde<br />
yeni teknolojiler çok üst sevide<br />
diyebilirim, belki tekrar olacak ama bu<br />
teknolojileri kullanacak insanı bulmaktaki<br />
sıkıntımız bu yeni teknolojileri boşa<br />
çıkarıyor.<br />
Yaklaşık 50 yıldır sanayinin içindeyim<br />
98<br />
Yüksek basınçlı döküm sektöründe dökümü<br />
daha iyi nasıl yapabiliriz diye bir çok yeni ürün çıkıyor.<br />
Basınçlı döküm makine teknolojilerinin gelişimi için<br />
ciddi bir uğraş var ama bunu dökebilecek<br />
elaman yok, dolayısıyla mümkün olduğunca<br />
otomasyon ve robotlara yatırım<br />
yapmak gerekiyor.<br />
yani sanayiciyim. Sanayinin aklınıza gelecek<br />
her koluna ürün imal ettim. 50 yıl<br />
öncede bana sorarlardı şimdi de aynı<br />
şekilde soruyorlar. Hep aynı şeyleri söylüyorum.<br />
O zaman da diyordum ki; para<br />
finansman sağlar, Türkiye’de bir şekilde<br />
finansman bulursun. Eğer güvenilir iseniz<br />
bir şekilde finansman bulursunuz,<br />
iş de sağlanır, sağlanamayacak tek şey<br />
insandır. Türkiye’de yetişmiş eleman<br />
sorunu var. Döküm sektörü için söylüyorum<br />
iş çok ama çalışan yok.<br />
7-8 yıl önce İŞKUR ile bir işbirliği yaptık.<br />
Bize elaman gönderecekler, asgari<br />
ücretlerini ve sigortasını onlar yatıracak,<br />
biz de iaşesini karşılayacağız ve iş öğreteceğiz.<br />
Üç aydan sonra eğer beğenirseniz<br />
işe alırsınız dediler. Buna çok<br />
sevindim, hemen iş programları hazırladık.<br />
Üretim müdürümüz ve ben gelecek<br />
11 kişiye ders vereceğiz. Programa göre<br />
öğlene kadar teorik ders vereceğiz,<br />
öğleden sonra da sahaya yani üretime<br />
inecekler. Bu müthiş bir şey, hem paranızı<br />
alıyorsunuz, hem meslek öğreniyorsunuz.<br />
İlk gün üretim müdürümüz ders<br />
verdi, ikinci gün de ben vereceğim,<br />
saat 08:00’da iş başı yapıyoruz, servisler<br />
geliyor, bunlar gelmedi, personel<br />
müdürünü aradım, servisler onları bekliyormuş,<br />
onlardan dolayı servisler de<br />
gelmedi dedi. Neyse yarım saat sonra<br />
bizim servislerimiz geldi, 11 kişiden biri<br />
bile gelmedi.<br />
Sektörler, bu sorunu daha çok<br />
dijitalleşerek çözebilecek mi?<br />
Sizce döküm sektöründe böyle bir<br />
Siz yüksek basınçlı döküm sektörüne<br />
başladığınız yıllarda sektör nasıldı?<br />
Nasıl ki 1800’lü yıllarda İngiltere’de<br />
tekstil endüstrisi vahşi kapitalizm dedikleri<br />
bir şekilde işe başlamış, ne çevre ne<br />
diğer faktörleri tanımış, sadece üretip<br />
para kazanmış Türkiye’de de ilk dökümcüler<br />
-ki Avrupa’da da öyledir- bu vahşi<br />
kapitalizm yöntemiyle çok para kazanmışlar.<br />
Şimdi bir çoğu artık hayatta değil<br />
ama bize anlatırlardı; hurda döküyorduk,<br />
sıcak sıcak çıkan parçayı çapaklarıyla<br />
birlikte müşteriye veriyorduk diyorlardı.<br />
Böyle bir şey olabilir mi? Gemi<br />
onarımı yaparken Perşembe pazarına<br />
giderdik, burayı bir Avrupalı görse sanırım<br />
buranın bu dünyaya ait olmadığını<br />
düşünürdü. Haliç’in suyu dükkanın kenarında,<br />
bir dalga gelse su içeri girerdi,<br />
orada pik döküm yaparlardı. Bir şey<br />
yaptırdığımızda gidip başında bekliyor-<br />
<strong>TÜRKDÖKÜM</strong> EKİM-KASIM-ARALIK'22
Change language