kupdf.net_bn-i-haldn-mukaddime-icilt-clearscanpdf

-- MUKADDİME --
53
da bir yer) Mağrib'e kaçarken, Halife Hadi de Eğalib oğullarına onun yakalanması
için gözcüler ve casuslar görevlendirilmesini yazmıştı. Ancak
buna rağmen onu yakalayamamışlar ve İdris Mağrib'e kaçmayı başarmıştı.
Orada kendini kabul ettirdi ve daveti yayıldı. Daha sonra Halife Reşid,
İskenderiye Valisi olan Vazıh'ın, Alevi (Şii) taraftan olduğu, durumunu
gizlediğini ve İdris'in Mağrib'e kaçmasina göz yumduğunu öğrendi ve
onu öldürttü. Reşid, babası Mehdi'nin adamlarından Şemmah'a, bir plan
yapıp İdris'i öldürmesi için gizlice telkinde bulundu.
Şemmah, Abbasilerden uzaklaşmış ve İdris'i benimsemiş gibi davrandı.
İdris de onu yakın çevresi içine aldı. Sonra Şemmah bir fırsatını bulup
onu zehirledi. Abbasiler artık Mağrib'teki Alevi davetinin biteceği ve
kökünün kazınacağını umarak, İdris'in ölümüne çok sevindiler. İdris'in
anne karnında bir çocuğu olduğu haberini işittiklerinde önemsemediler.
Ancak İdris bin İdris ile Mağrib'te Şii daveti tekrar başlayıp devletleri de
yeniden kurulunca, bu durum Abbasikre okun göğüslerine saplanmasından
daha acı geldi. Çünkü Abbasi Devleti'nin içinde bulunduğu zayıflık ve
parçalanmışlık, onu (Mağrib gibi) uzak bölgelere müdahale etmekten alıkoyuyordu.
Halife Reşid uzak Mağrib'de olduğu ve berberiler tarafından
korunduğu için, (baba) İdris'i ancak bir planla zehirletip öldürtmeye güç
yetirebilmiştir. Bu yeni durum karşısında Abbasiler, devletlerine yönelmiş
bu belayı yok etmek ve kökünden kurutmak için, Afrika'daki dostları Eğabile
oğullarından yardım istediler. Halife Me'mun'dan beri bu görev onlara
yükleniyordu. Ancak Eğalibe oğullan, uzak Mağrib'teki berberiler karşısında
çaresiz kaldılar. Bağlı oldukları Abbasi halifeleri de benzer bir çaresizlik
içindeydiler. Devletin yönetimi onların elinden çıkıp Arap olmayanların
eline geçmişti ve bu kimseler de devlet görevlilerini tayin etme,
devletin gelirlerini harcama ve diğer meselelerde kendi amaçlarına uygun
olarak hareket ediyorlardı. Halife, onların elinde, şairin şu beyitte dile getirdiği
bir hale düşmüştü:
Halife, Vasıf ve Boğa'nınl3 arasında kafeste (bir kuş) gibidir.
Bir papağan gibi o ikisi ne söylerse anlan tekrar eder
1 3 Vası ve Boğa iki Türk komutandır.