kupdf.net_bn-i-haldn-mukaddime-icilt-clearscanpdf

-- IBN-I HALDÜN --
44
kın bir zamanda yaşamış olduğu için, onun da ilim ve sadelikte belirli bir
yeri vardı. Dedesi Ebu Cafer ile aralarında çok uzun bir zaman geçmemiştir.
Ebu Cafer Harun'u bir delikanlı olarak geride bırakmıştır. Ebu Cafer'in
alimliği ise halifeliğinden önce gelir. "Muvatta" isimli eserini yazması için
İmam Malik'i teşvik ederken şöyle demiştir: "Ey Ebu Abdullah (İmam
Malik) ! Yeryüzünde benden ve senden daha alim kişi kalmadı. Halifelik işleri
benim bütün zamanımı alıyor, sen insanların faydalanacağı bir eser
ortaya koy. O eserde tbn-i Abbas'm ruhsatlarından (kolaylaştırmalarından)
ve İbn-i Ömer'in de zorlaştırmalanndan kaçın. İnsanlara sağlam
adımlarla yürüyecekleri bir yol aç". İmam Malik şöyle diyor: "Vallahi, o
gün bana kitabı nasıl tasnif edip hazırlayacağımı öğretti". Ebu Cafer, aile
fertlerine, beytu'l-mal' dan (devlet kasasından) yeni elbise almaktan kaçınacak
kadar takva sahibiydi. Bir keresinde (Harun Reşid'in babası olan)
Mehdi, babası Ebu Cafer'in yanına girdiğinde, onun aile fertlerinin elbiselerini
onarması için terzilerle konuştuğunu görmüş, bundan hoşlanmamış
ve babasına şöyle demiştir: "Ey mü'minlerin emiri! Bu yıl aile fertlerinin
yeni elbiseleri bana verilecek harçlıktan karşılansın". Ebu Cafer ise ona,
"Harçlıkların senin olsun!" demiştir. Oğlunun söyledikleri onu görüşünden
çevirmemiş ve Müslümanların paralarıyla aile fertlerine yeni elbiseler
almamıştır.
Böyle bir halifeye ve dedeye çok yakın bir zamanda yaşamış, yukarıda
anlatılana benzer örneklerin çokça görüldüğü bir evde yetişmiş ve onların
ahlakıyla donanmış olan Harun Reşid'e içki alemleri yapması veya
bunu açıktan yapması nasıl layık görülebilir? Cahiliye devrinde bile soylu
Araplar içki içmekle tanınmaktan kaçınır, üzüm bağlarına sahip olmazlar
ve çoğuna göre de içki içmek kötü sayılırdı. Harun Reşid ve atalan, din ve
dünya işlerinde kınanacak şeylerden kaçınırlar, Arapların övülecek olan
güzel huy ve sıfatlarıyla hareket ederlerdi.
Taberi ve Mesudi'nin anlattıkları, Harun Reşid ve doktoru Cibril bin
Bahtiyaşu arasında geçen şu olaya dikkat edilsin: Harun Reşid için sofraya
balık getirilmişti. Ancak doktoru onun balık yemesine engel oldu ve aşçıya
balığı evine götürmesini emretti. Harun Reşid durumdan şüphelendi
ve hizmetçisine doktorun balığı yiyip yemediğine dikkat etmesini istedi.