kupdf.net_bn-i-haldn-mukaddime-icilt-clearscanpdf

-- IBN-1 HALDÜN --
400
ten dolayı, yeni devlet için mücadele edenlerde cesaretsizlik ve gevşeklik hakim olur ve
neredeyse yeni lider, mevcut devlet başkanına mukavemet bile edemez.
Bu yüzden yeni lider, mevcut devletin artık ihtiyarlık çağına girdiği iyice açığa çıkıp,
onun için sergilenen teslimiyet ortadan kalkıncaya kadar, sabırla uzun bir mücadeleye
girişir. Bu sağlanınca, insanların kendi tarafında uzun bir mücadeleye girmek için
şevkleri canlanır ve sonuçta zafere ulaşıp devleti ele geçirirler.
Yine mevcut devlet, devlet olmanın sağladığı avantajlardan dolayı, geniş imkanları
ve büyük bir serveti vardır. Sadece kendisinin toplayabildiği vergi gelirlerinden dolayı,
çok sayıda ata ve en iyi silahlara sahiptir. Yine hükümdarlık gücünden kaynaklanan büyük
bir ihtişam ve görkem sergiler. İsteyerek veya mecburiyetten büyük bağışlarda bulunur.
Bütün bunlar düşmanlarının gözünü korkutur. Oysa yeni bir devlet için mücadele
edenler bunların hepsinden mahrumdur. Fakirlik içinde bedevi bir hayata sahiptirler.
Hem kendilerinin bu durumu, hem de mevcut devletin azamet ve ihtişamı onları korkutur
ve bu yüzden onlarla savaşmaktan çekinirler. Bu yüzden işi uzatıp, mevcut devletin
ihtiyarlık çağına girmesini ve asabiyetinin dağılıp, vergi gelirlerinin bozulmasını beklerler.
Sonra devlet bu hale düşünce, bunu fırsat bilirler ve devleti ele geçirirler. Bu Allah'ın
kulları için geçerli olan kanunudur.
Diğer taraftan yeni devlet için mücadele edenler nesep, alışkanlıklar ve diğer hususlarda,
mevcut devlet sahiplerinden uzaktırlar. Yine devleti ele geçirmek konusunda
onlarla üstünlük yarışına ve mücadeleye girdikleri için, açıktan ve gizli olarak aralarındaki
uzaklık daha da artar. Sonuçta iki taraf arasında hiçbir münasebet olmadığı için, mevcut
devletle ilgili kendilerine yardımcı olacak hiçbir şeye sahip olamazlar. Bu yüzden de
mevcut devletin karşısına çıkıp onunla savaşmaktan çekinirler. Bunun yerine, devletin
ihtiyarlık çağına girip, her alanda bozulmasını ve böylece kendilerine gizli kalan bütün
hallerinin açıkça ortaya çıkmasını beklerler. Bu arada devletin uzak bölgelerinden kopardıkları
topraklar ile kendilerini de güçlendirme yoluna giderler. Böylece kaybettikleri
şevk ve azimleri yeniden canlanır, tek vücut olurlar ve sonunda mevcut devletin karşısına
çıkarak onu ele geçirirler.
Abbasi devletinin kuruluşu buna örnektir. Taraftarları Horasan' da bir araya gelip
kıyam etmeden önce, on yıl veya daha fazla süreyle davet çalışmalarında bulunup hazırlık
yapmışlardır. Ancak ondan sonra zafere ulaşmışlar ve Emevi devletini ortadan kaldırmışlardır.
Taberistan'daki Alevilerin (Şiilerin) durumu da böyledir. Deylem'de davet çalışmalarına
başladıktan uzun bir süre sonra o bölgeleri ele geçirmişlerdir. Sonra Aleviler iktidarı
kaybedip, Deylemliler Fars, Arap ve acem Irak'ını ele geçirince, (Abbasi devletini
ele geçirmek için) uzun süre beklemişler, önce lsfahan'ı devletten koparmışlar, sonra da
Bağdat'taki halifeyi hakimiyetleri altına almışlardır.
Ubeydiyyin devletinin durumu da aynıdır. Şii Ebu Abdullah, on yıldan fazla bir
süreyle, Bereberi kabilelerinden Kutameleri, Ubeydilere biate davet etmiş, Abbasilerin Afrika'
daki valileri olan Ağleb oğullarına karşı çok uzun süre mücadele edip hazırlık yapmışlar
ve sonunda onları yenerek bütün Mağrib'i ele geçirmişlerdir. Sonra Mısır'a yönelmişler
ve yaklaşık otuz yıl boyunca, karadan ve denizden asker gönderip hazırlık yapmış-