kupdf.net_bn-i-haldn-mukaddime-icilt-clearscanpdf

-- fBN-1 HALDÜN --
394
dereceleri yükselir. Sonra bu memurlar, birbirlerini çekemediklerinden ve birbirleriyle
rekabete giriştiklerinden dolayı, toplanan vergileri kendilerine sakladıkları şeklinde birbirlerini
suçlamaya başlarlar. Böylece teker teker hepsi cezalandırılıp, servetlerini ellerinden
alınır ve durumları bozulur. Onları bu duruma düşürmekle devletin azamet ve güzelliği
de kaybolur. Devlet onların servetlerini kökünden silip süpürdükten sonra, diğer
insanların servetlerine el uzatmaya başlar.
Bu aşamada devlet iyici güçten düştüğü için, baskı ve zora dayalı politikaları uygulayamaz
hale gelir. Onun için devlet başkanı, devlet işlerini, para harcamaya dayanan
politikalarla yürütme yoluna gider. Daha az külfet getirdiği için, bu yolun kılıç kullanmaktan
daha üstün olduğunu düşünür. Böylece harcamalar ve askerlerin maaşlarını karşılayabilmek
için çok daha fazla paraya gereksinim duyar. Ancak istediği neticeyi elde
edemez. Sonuçta devletin çöküşü daha da hızlanır ve uzak bölgelerin ahalisi bu durumdan
cesaret alarak devlete baş kaldırır.
Bu aşamaların her birinde devletin düğmeleri teker teker çözülür (devlet gücünü
ve elindeki bölgeleri birbiri ardınca kaybeder) ve kendisine göz dikmiş kimseler tarafından
ele geçirilip ortadan kaldırılır. Çünkü bu durumda eğer devleti ele geçirmek isteyen
bu amacını gerçekleştirmek isterse, onu sahiplerinin elinden çekip alır. Aksi takdirde bir
lambanın fitili gibi, kendiliğinden bitip tükeninceye kadar yaşamaya devam eder. Allah
bütün işlerin sahibi ve kainatı idare edendir. O'ndan başka ilah yoktur.
Devletin En Geniş Sınırlarına Ulaştıktan Sonra Giderek Küçülmeye
Başlaması Ve Nihayet Ortadan Kalkması Hakkında
Bu kitabın üçüncü bölümünün "halifelik ve hükümdarlık" hakkındaki faslında
geçtiği gibi, her devletin artık aşamayacağı en geniş sınırları vardır. Bu sınırlar, ülke topraklarını
korumak için oralara dağılacak asabiyetin çokluğu ve gücüyle orantılıdır. Devleti
ayakta tutan asabiyetin belli bir sınıra ulaştığında, artık daha ileri gidecek gücü ve sayısı
kalmıyorsa, o bölge devletin en uç bölgesini oluşturur.
Bazen bir devletin sınırları, (yerine geçtiği) kendisinden önceki devletin sınırlarıyla
aynı olur. Bazen de kendisinden önceki devletten daha çok asabiyete sahip olduğu için,
onun sınırlarından daha geniş olur. Ancak bütün bunlar devletin henüz bedevilik özelliklerinden
uzaklaşmadığı, güçlü ve yiğit bir asabiyete sahip olduğu zamanlar için geçerlidir.
Devlet güçlenip gelirlerin çoğalmasıyla, insanlar lüks ve sefahate dalarlar, yeni nesiller
bu ahlak üzere yetişir, bu ise onlardaki yiğitlik ve cesaret gibi bedevilik özelliklerini giderip,
onları korkaklık ve tembelliğe sevk eder.
Diğer taraftan devletin güçlenip hükümdarlık özelliklerine bürünmesiyle, başkanlık
için çekişmeler ve birbirini öldürmeler başlar. Bu amaçla hükümdar kendisine rakip
olacağından korktuğu emirleri ve ileri gelenleri öldürür. Böylece hükümdar ileri gelen
kalifiye adamlarını kaybeder. Geriye buyruk dinleyen tebaa kalır. Bu ise devletin hızını
keser ve gücünü köreltir. Böylece devletteki ilk bozulma olan askeri bozulma başlar.
Sonra israfta hiçbir sınırın tanınmadığı harcamalar yapılır. İnsanlar en güzel yemekleri
yemek, en güzel giysileri giymek, görkemli saraylar yaptırmak, süslü ve pahalı si-