04.09.2022 Views

kupdf.net_bn-i-haldn-mukaddime-icilt-clearscanpdf

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

vl-1KR'le---lK BEŞİNCİ FC&-'A.<rıSJff-L----

Bir Devletin Bölünüp

İki Devlete Ayrılması Hakkında

Bil ki, devletin ihtiyarlık çağına girdiğinin alametlerinden birincisi, devletin bölünmesidir.

Bunun sebebi şudur: Devlet güçlenip, refah ve zenginlikte son haddine ulaştıktan

ve devlet başkanı iktidarı tek başına ele aldıktan sonra, başkalarının iktidara ortak

olmasını engellemek ister. Bunun için -kendi makamına aday olacağından şüphelendiği

yakınları ortadan kaldırmak gibi- iktidarını kaybetmemek ve paylaşmamak için gerekli

gördüğü tedbirleri alır.

Yönetimde ona ortak olan yakınları da hayatları konusunda endişeye kapılarak

uzak bölgelere çekilirler ve kendilerine katılanlarla birlikte toplanıp bir güç oluştururlar.

Sonra devlet zayıflayıp, sınırları o uzak bölgelerden itibaren daralmaya ve o bölgeye çekilmiş

olan kişi de orada hakimiyetini tesis etmeye başlar. Devletin zayıflayıp merkeze

doğru gerilemesiyle, o kişinin durumu güçlenir ve sonunda devlet bölünür veya bölünme

aşamasına gelir.

Arap İslam devletinin durumu buna örnektir. Başlangıçta kuvvetli ve birlik içindeydiler,

ülkelerinin sınırları genişti ve Abdulmenaf oğullan asabiyeti, Mudar'ın diğer

bütün asabiyetlerine üstündü. Onun için bu dönemde hiçbir kavim onlara muhalefet etmemiştir.

Sadece bidat davaları uğruna seve seve ölüme giden hariciler bunun istisnasını

teşkil eder. Ki onların davası da iktidar veya başkanlık davası değildi. Zaten güçlü ve

kalabalık bir asabiyete sahip olmadıkları için de hedeflerine ulaşamamışlardır.

Sonra yönetim Emevilerden çıkıp Abbasilere geçti. Bu dönemde Arap devleti, üstünlük

ve refah noktasında son sınırlarına ulaştı ve bu durum en uzak bölgelerden itibaren

devletin sınırlarının daralmasına yol açtı. (Emevi sülalesinden olan) Abdurrahman

Dahil, (Abbasilerin elinden kurtularak) İslam devletinin en uzak bölgesi olan Endülüs'e

geçti, orada yeni bir devlet kurarak, orayı ana devletten kopardı. Böylece bir olan devlet,

iki ayrı devlete ayrılmış oldu.

Aynı şekilde İdris de Mağrib'e gidip orada kendi yönetimini kurdu. Sonra Urbe,

Magile ve Zenate gibi Berberi kabileleri ldris'in oğlunu başlarına emir olarak seçtiler.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!