kupdf.net_bn-i-haldn-mukaddime-icilt-clearscanpdf

KIRK DÖRDÜNCÜ FASIL
Hükümdarın Halktan Soyutlanıp Onlarla
Görüşmemesi (Hicab), Bunun Nasıl
Gerçekleştiği Ve Bu Durumun Devletin
ihtiyarlık Çağında Daha Etkin Hale
Geldiği Hakkında
Bil ki, devletler başlangıçta (lüks, ihtişam ve görkem gibi) hükümdarlık eğilimlerinden
uzak olurlar. Çünkü başlangıçta devletin kurulmasını ve hakimiyetini sağlayan bir
asabiyetin olması şarttır. Asabiyetin en belirgin özelliği ise bedeviliktir. Eğer devlet dini
bir kıyam ile kurulmuşsa, zaten hükümdarlık eğilimlerinde uzak olur. Eğer başkalarına
galebe çalıp onlar üzerinde üstünlük sağlamak suretiyle kurulmuşsa, bu da ancak bedevilik
sayesinde olacağı için, yine hükümdarlık eğilimlerinden uzak olur. Başlangıçta devlet
bu hal üzere olduğu gibi, devlet başkanı da sade, bedevi özellikte, insanlara yakın ve
kendisine ulaşılması kolay biridir.
Ancak devlet başkanı iktidarını sağlamlaştırıp yönetimi tek başına ele alınca, işlerini,
yakın çevresi ve seçkin adamlarıyla görüşme ihtiyacı duyar ve gücü yettiği kadar
kendisini halktan soyutlar. Bunun için kapısına, halktan insanların izinsiz olarak yanına
girmesine engel olacak birini (hacip) görevlendirir ve böylece haciplik vazifesi ihdas edilmiş
olur.
Sonra devlet güçlenip, hükümdarlık eğilimleri görülmeye başladığında, devletin
başkanının ahlak ve davranışları da, hükümdarların ilginç ve kendilerine mahsus olan
ahlak ve davranışlarına dönüşür. Sonuçta hükümdarlığa özgü bu ahlak ve davranış kurallarına
göre hareket etme gerekliliği ortaya çıkar. Ancak hükümdarla doğrudan görüşen
insanlar bu kuralları bilmeyebilir ve böylece hükümdarın kendilerine kızacağı ve intikam
alma yoluna gideceği uygunsuz davranışlarda bulunabilirler. Onun için bu kurallar,
hükümdarın yakın çevresindeki seçkin kişilere öğretilir ve bu insanların dışında kalan
diğer insanların ise hükümdarla doğrudan görüşmesi engellenir. Bunun sebebi de o
insanları, kurallara uygun olmayan davranışlarda bulunmaları sebebiyle cezalandırılmaktan
korumaktır.
Zamanla birinciye göre daha özel konumda olan ikinci bir haciplik tesis edilir. Bi-