kupdf.net_bn-i-haldn-mukaddime-icilt-clearscanpdf

-- IBN-I HALDÜN --
370
Sonra devleti idare edenlerin lükslerinin ve ihtiyaçlarının artışını bağlı olarak, vergiler
de sürekli olarak kademe kademe artar. Ancak halk ilzerindeki vergiler o kadar ağır
olmasına rağmen, bu vergilere katlanılır ve sanki alışılmış bir yükümlülük haline gelir.
Çünkü artışlar çok az miktarlarda kademe kademe yapıldığı için, halk bu artışların kim
tarafından yapıldığının veya bu vergilerin kim tarafından konduğunun farkına bile varmaz.
Sadece, bütün bu vergilerin, halkın alışılagelen bir yükümlülüğü olduğu bilinir.
Ancak sürekli olarak artan vergiler, zamanla itidal ve kabul edilebilirlik sınırlarını
aşar. Sonuçta halkın çalışma ve üretim şevki kaybolur. Çünkü ödedikleri vergiler ile kendi
ellerinde kalan gelirleri karşılaştırdıklarında, (çalışmalarının karşılığı olarak) çok az
bir menfaat elde ettikleri görülür. Bu durum onların kazanç elde etme emellerini yok
eder ve böylece çok sayıda kişi çalışmaktan ve üretimden tamamen el çeker. Sonuçta tek
tek bireylerden toplanan vergilerin azalmasıyla toplam vergi gelirleri de azalır. Ancak idareciler
vergi miktarlarını daha da artırırlar ve bununla azalan vergi gelirlerinin dilzeleceğini
sanırlar. Ve nihayet vergi miktarları ulaşabileceği en üst sınıra dayanır. Çünkü artık
üretim masrafları ve vergilerin her şeyi alıp götürdüğü ve geriye hiçbir menfaatin kalmadığı
bir aşamaya gelinir.
Toplam vergi gelirlerinin iyileştirileceği zannıyla, vergi oranlarındaki artış ve vergi
gelirlerindeki düşüş, -üretimden elde edilecek bütün menfaat beklentilerinin yok olmasına
bağlı olarak- toplumun (ve ülke ekonomisinin) zayıflayıp gerilemesine kadar devam
eder. Ancak sonuç itibariyle bu durumun vebali ve zararları devlete döner. Çünkü
toplumun iyi durumu, kalkınmışlığı ve üretici durumda bulunmasının faydası da devletin
yararınadır. Eğer bütün bunları anladıysan, üretim ve kalkınmada en güçlü etkenin,
üreticilere yüklenecek vergi oranlarının mümkün olduğu ölçüde az olması gerektiğini bilirsin.
Çünkü bu durumda insanlar kar ve menfaat elde edeceklerini bildikleri için üretime
yönelirler. Bütün eksikliklerden uzak olan yüce Allah her işin idaresini elinde tutar.
"Her şeyin mülkü (ve idaresi) onun elindedir:' (Mü'minun Süresi, 88).