kupdf.net_bn-i-haldn-mukaddime-icilt-clearscanpdf

- MUKADDIME -
361
Çünkü bu şekildeki savaşta askerler, tıpkı kadehlerin dizilmesi veya namazda saf tutulması
gibi, saf saf düzene girerler ve bu düzen içinde düşmanın üzerine yürürler. Onun
için çarpışmalar esnasında daha sağlam, daha dayanıklı ve düşman için daha korkutucu
olurlar. Çünkü onlar bu halleriyle yerinden oynatılması umulmayan uzun bir duvar veya
görkemli bir saray gibidirler.
Allah Kur'an' da şöyle diyor: "Allah kendi yolunda kenetlenmiş bir duvar gibi saf
bağlayarak savaşanları sever." (Saf Sôresi, 4). Yani sebat etmek konusunda birbirlerine
destek olarak savaşanları sever. Hz. Peygamber'in bir hadisinde ise şöyle deniyor:
"Mü'minler birbirine kenetlenmiş bir bina gibidirler." Bütün bunlardan, savaşta sebat
etmenin gerekliliği ve sırt çevirmenin haramlığı anlaşılmış oluyor. Çünkü söylediğimiz
gibi savaşta saf olmanın amacı, ordunun düzeninin korunmasıdır. Düşmana sırtını dönüp
kaçan ise, saflarda gedik açmış olacağı için, eğer yenilgi söz konusu olursa, bunun vebali
ona döner. Çünkü böyle yapmakla düşmanın işini kolaylaştırmış ve yenilgiye zemin
hazırlamış olur. Sonuçta olumsuz etkileri dine kadar uzanan genel bir kötülüğe ve yıkıma
yol açtığı için, bu yaptığının günahı çok büyük olur. Bu delillerden de anlaşılıyor ki,
düzenli saflar şeklinde savaşmak Allah katında daha şiddetlidir.
Vur kaç savaşında ise, saf şeklinde düşman üzerine yürüyerek yapılan savaştan
farklı olarak şiddet ve hezimetten emin olma durumu yoktur. Ancak bu şekilde savaşanlar,
düşmana saldırıp geri çekildiklerinde arkasına sığınacakları sabit saflar (siperler)
oluştururlar. Bu hususa ileride temas edeceğiz.
Toprakları geniş ve askerleri çok fazla olan eski devletler, ordularını ve askerlerini
bölüklere ayırırlar ve her bölüğü de kendi içinde saf düzenine göre teşkil ederlerdi. Bunun
sebebi, ülkenin değişik yerlerinden bir araya gelen ve çok büyük kalabalık oluşturan
askerlerin, birbirlerini tanıyamayacak durumda olmasıdır. Eğer onlar bölüklere ve saflara
ayrılmadan, olduğu gibi ·savaşa girecek olsalar, savaş şiddetlenip ortalık karıştığında
birbirlerini tanımadıkları için düşman diye birbirlerini de öldürürler. Onun için askerleri
birbirlerini tanıyacak gruplara ayırırlar ve onları dört yönde doğal bir tertip içinde dü-.
zene koyarlar.
Askerlerin reisi durumundaki hükümdar veya komutan, merkezde bulunur. Bu
şekildeki savaş düzeni "ta'bie" olarak isimlendirilir. Fars, Rum, Emevi ve Abbasi devletlerinin
bu düzen içinde savaştıkları nakledilir.
Hükümdarın önünde yer alıp, ayrı bir komutanı, bayrağı ve sembolleri olan kanat
"öncü" (mukaddime), sağında yer alan kanat "sağ" (meymene), solunda yer alan kanat
"sol" (meysere) ve arkasında yer alan kanat ise "ardçı" (saka} kanat olarak isimlendirilir.
İşte hükümdar ve yakınları bu dört kanadın ortasında bulunur ve bulunduğu yer
"kalp" olarak isimlendirilir.
Ordu bu şekilde sağlam bir düzene girdiğinde, hepsi (bütün kanatları) ya görüş
mesafesinin içinde kalır, ya da her kanat arasında bir veya iki günlük mesafe olacak şekilde
çok geniş bir alanı kapsar. Bu tamamen askerlerin azlığı veya çokluğuna bağlı bir durumdur.
Ordunun bu düzeni almasından sonra düşman üzerine yürünür.
Bu hususta Emevi ve Abbasi devletlerinin fetih ve savaş haberlerine bakılabilir.