kupdf.net_bn-i-haldn-mukaddime-icilt-clearscanpdf

-- 1BN-1 HALDÜN --
358
Camilerde Özel Bölüm Yapılması Ve Hutbede Dua Edilmesi:
Bu iki husus başka devletlerde bilnmeyen, sadece halifeliğin ve İslami hükümdarlıkların
özelliklerindendir. Camilerde hükümdarın namaz kılacağa özel bölüm ayırmak,
yüksekce ve etrafı çevrili bir yer yapılması şeklinde olur. Camilerde ilk defa bu şekilde bir
bölümü, bir harici tarafından yaralandıktan sonra, Muaviye bin Ebu Süfyan yaptırmıştır.
Bu, bilinen bir hadisedir. Bir rivayete göre ise bunu ilk yaptıran, Yemami tarafından yaralanan
Mervan bin Hakem olmuştur. Daha sonra diğer halifeler de onların yolunu izlemişler
ve bu durum, namazda hükümdarı diğer insanlardan ayıran bir adet haline gelmiştir.
Diğer bütün hükümdarlık ihtişam ve görkemiyle ilgili hususlarda olduğu gibi, camilerde
özel bölüm yaptırılması da, devletin güçlenip bolluk ve lüks seviyesine ulaşmasından
sonra olur. Şu anda bütün İslam devletlerinde, bu uygulama devam etmektedir.
Doğuda Abbasi devletinin parçalanmasıyla kurulan devletlerde, aynı şekilde Endülüs
Emevi devletinin yıkılmasıyla kurulan Tavaif hükümdarlıklarında da bu uygulama geçerlidir.
Mağrib'teki devletlere gelince, ilk önce Ağleb oğulları Kayravan'da bu uygulamayı
başlatmış, sonra Ubeydiyyin devleti halifeleri ve onların valileri bu uygulamaya devam
etmiştir. Ubeydiyyin devletinin Mağrib'teki valileri Smhaceler, Fas'taki valileri Badis
oğulları ve Kala' daki valileri de Hammad oğullarıydı.
Muvahhidler Mağrib'in tamamına ve Endülüs'e hakim olduklarında, şiarları olan
bedeviliklerinin de etkisiyle bu uygulamayı kaldırmışlardır. Ancak devlet güçlenip bolluk
ve refaha kavuşunca, üçüncü hükümdarları olan Ebu Yakup Mansur da camide özel bir
bölüm yaptırmıştır. Böylece ondan sonra Mağrib ve Endülüs'te de bu uygulama bir adet
haline geldi. Diğer devletlerde de bu durum devam etti. Bu, Allah'ın kulları hakkında geçerli
olan sünnetidir.
Minber üzerinde hutbede dua edilmesine gelince, ilk dönemlerde namazı bizzat
halifeler kıldırırdı. Onun için namazdan sonra Hz. Peygamber'e salat-u selam getirip, sahabelerinden
razı olması için Allah'a dua ederlerdi. llk minber yaptıran kişi, Amr bin
As'tır. Amr, Mısır' da inşa ettirmiş olduğu camiye minber yaptırmıştır. Minber üzerinde
halifeye ilk dua eden kişi ise lbn-i Abbas'tır. lbn-i Abbas, Hz. Ali'nin Basra valisi iken ona
şu şekilde dua etmiştir: "Ey Allah'ım! Ali'ye hak ve doğruluk hususunda yardım et." Daha
sonra da bu uygulama devam etmiştir. Amr bin As'ın minber yaptırdığı haberi Hz.
Ömer'e ulaşınca, Hz. Ömer ona şöyle yazmıştır: "Bir minber yaptırarak Müslümanların
boyunlarının üzerinde yükseldiğin haberini işittim. Sana onların önünde ayakta durman
yetmiyor mu ki, onları ayaklarının altına alıyorsun. Kesin olarak o minberi kırmam emrediyorum:'
Hükümdarlık görkem ve ihtişamı ortaya çıkıp, halifelerin hutbe okumalarına ve
namaz kıldırmalarına engel olacak meşguliyetler baş gösterince, halifeler hutbe okumak
ve namaz kıldırmak için kendi yerlerine başkalarını vekil tayin ettiler. Böylece hutbe okuyan
hatip, halifenin ismini zikrederek onu öğüp yüceltir ve Allah'ın, insanların menfaatlerini
gerçekleştirmeyi ona vermiş olmasından dolayı ona dua ederdi. Çünkü bu saatin
(cuma günü imamın hutbede olduğu saatin), duaların kabul edildiği zaman olduğu düşünülür.
Yine hatibin bu şekilde dua etmesinin bir sebebi de öncekilerden nakledilen şu