kupdf.net_bn-i-haldn-mukaddime-icilt-clearscanpdf

-- IBN-I HALDÜN ---
34
gibi böylesine bir sayıya ulaşılamaz. Olsa olsa yüzlerle veya binlerle ifade
edilecek sayılara ulaşılabilir. Bu sayılan aşıp, (on binler veya yüz binlerle
ifade edilecek) daha büyük sayılara ulaşmak çok uzak bir ihtimaldir. Eğer
içinde bulunduğumuz zamanı ve bilinen yakın geçmişi gözlemleyecek
olursak, bu iddianın geçersiz ve bu rivayetin yalan olduğunu anlanz. İsrailiyyatta
da (lsrailoğullanyla ilgili eserlerde) Hz. Süleyman'ın ordusundaki
asker sayısının on iki bin ve kapılarında bağlı bulunan atların sayısının da
bin dört yüz olduğu sabittir. İşte onlar hakkındaki haberlerin doğrusu bu
olup, hurafelere iltifat edilmemelidir. Üstelik Hz. Süleyman zamanı, devletlerinin
ve hükümranlıklarının zirveye ulaştığı bir dönemdir.
Çağımızda da, mevcut veya yakın geçmişteki devletler hakkında konuşanların,
Müslüman ve Hıristiyan askerlerin sayısından, hükümdarların
mallan ve topladıkları haraçlardan ve lüks içinde yaşayan zenginlerin
harcadıkları paralardan bahsettiklerinde, rakamları alabildiğince abarttıkları
ve şaşkınlık yaratıcı dedikodulara kulak vererek alışılmışın dışında
şeyler söyledikleri görülür. Ancak askerlerin kayıtlarının tutulduğu divanlar
incelendiğinde, zenginlerin sahip oldukları mal ve servetlerin gerçek
durumu öğrenildiğinde ve lüks içinde yaşayanların harcamaları bilindiğinde,
abartılarak söylenen rakamların onda birine bile ulaşmadığı ortaya
çıkar. Bu abartıların sebebi nefsin garip şeylere olan ilgisi, abartılı ifadelerin
dile kolay gelmesi ve haberlerin iyice araştırılıp tenkit edilmemesidir.
Kişi kendisini haberin hatalı veya bilerek yalan söylenmiş olabileceği noktasında
hesaba çekmez, gerçekliği ve olabilirliği üzerinde düşünmez ve
doğru olup olmadığını araştırıp kontrol etmez. Yaptığı tek şey yalan otlaklarında
yemlenmesi için dilinin yularını serbest bırakmaktır. Böylece Allah'ın
ayetlerini eğlence edinir ve Allah'ın yolundan saptırmak için boş
sözlerin ticaretini yapar. İnsana zarara uğrayıp kaybedenlerden olması için
böyle bir şey yeter.
Tarihçilerin naklettikleri uydurma haberlerden biri de Yemen ve
Arap yarımadası hükümdarları olan Tebabia'nın Yemen'deki merkezlerinden
çıkıp Mağrib ülkesindeki Berberilerle savaşmak için Afrika'yaz gittikleridir.
Rivayete göre Hz. Musa zamanında veya ondan biraz önce yaşamış
2 lbn-i Haldun zamanında Afrika, ı:unus ve civarını kapsayan bölgenin adıdır.