kupdf.net_bn-i-haldn-mukaddime-icilt-clearscanpdf

-- IBN-I HALDÜN --
322
Havariler tarafından nakledilen Hz. İsa'nın şeriatına ilişkin kaynaklar ise şunlardır:
İncil'in dört nüshası, Katoliklere ait yedi risale, bunların sekizincisi peygamberlerin
kıssaları hakkındadır, Pavlus'un on dört risalesi, hıristiyanlığa ait hükümleri içeren İklimintos'un
kitabı ve Kalmisis'in babasının kitabı, Yuhanna'nın rüyası da bu kitapta yer almaktadırııo.
Kayserlerin (Roma hükümdarlarının) hıristiyanlık (ve hıristiyanlar) karşısındaki
tutumları farklı olmuştur. Bazen onlara saygılı olmuşlar, bazen de onlara karşı büyük bir
zulüm ve katliama girişmişlerdir. Bu durum Kostantin dönemine gelininceye kadar devam
etmiştir. O, hıristiyanlığı esas almış ve artık istikrarlı bir şekilde bu hal devam etmiştir.
Hıristiyanlığa ait işleri yürüten en üst konumdaki kişi "Patrik" olarak isimlendirilir.
Hıristiyanlar onu (dini) liderleri ve Hz. 1sa'nın vekili (halifesi) kabul ederler. Patrik,
uzak bölgelerdeki hıristiyan halklara vekillerini gönderir. Bu vekiller "piskopos" olarak
isimlendirilir. (Hıristiyanlara) ibadetleri yaptıran ve dini meselelerde fetva veren din
adamlarına ise "papaz" ismi verilir. Bir yerlere çekilip kendilerini ibadete verenlere de
"rahip" denir.
Havarilerin başı ve Hz. lsa'nın talebelerinin en büyüğü olan Petrus, Roma hükümdarlarının
beşincisi olan Neron tarafından, öldürülünceye kadar Roma'da hıristiyanlığı
yaymakla meşgul olmuştur. Neron onun dışında bir çok patrik ve piskoposu da
öldürmüştür. Petrus'un öldürülmesinden sonra onun yerine Aryos geçti. İncil'i yazanlardan
biri olan Markos, yetmiş yıl boyunca lskenderiye, Mısır ve Mağrib'te hıristiyanlığı
tebliğ etmekle meşgul oldu. Markos'tan sonra yerine Hananya geçti ve "patrik" lakabını
aldı. Hananya o bölgede patrik lakabını alan ilk kişiydi. Kendi yanına on iki papaz seçti.
Patrik'in ölmesi halinde bu on iki kişiden biri onun yerine geçecek ve hıristiyanlığa iman
etmiş olanlardan biri de bu papazın yerine seçilecekti. Böylece patrik seçme işi papazlara
havale edilmiş oldu. Ancak daha sonra dinlerinin kuralları ve inanç esasları hakkında
anlaşmazlığa düşünce, doğruları yanlışlardan temizlemek için, Kostantin döneminde lznik'te
toplandılar (m. 325). Üç yüz on sekiz piskopos, hıristiyanlığın esasları hakkında ortak
bir görüşe vardılar, o esasları yazıya döktüler ve temel başvuru kaynağı olarak kabul
ettiler. Karara bağladıkları esaslardan biri de patrik seçilmesi hakkındaydı. Buna göre artık,
Markos'un öğrencisi Hananya'nın tespit ettiği şekilde patrik, papazlar tarafından seçilmeyecekti.
Aksine hıristiyanlığın en önde gelen (dini) liderleri tarafından seçilecekti.
Nitekim patriğin seçilmesi artık bu şekilde oldu.
Sonra dinin temel kuralları hakkında yeniden anlaşmazlığa düştüler ve buna ilişki
bir çok kongre yaptılar. Ancak (patriğin seçimiyle ilgili) bu kural hakkında anlaşmazlığa
düşmediler ve bu mesele kararlaştırıldığı gibi devam etti. Piskoposların patriklere vekillik
etmeleri devam etti.
Piskoposlar, saygı ve hürmetten dolayı patriklere "eb" (baba) olarak hitap ediyorlardı.
Ancak zamanla (piskoposlar için de kullanılan) bu lakap karışıklığa yol açmış ve
patriği piskoposlardan ayırmak için ona babaların babası anlamına gelen "papa" ismini
verimşlerdir. Circis bin Amid'in "Tarih"inde naklettiğine göre bu isim ilk önce Mısır' da
110 Yirmi yedi kitaptan oluşan hınstiyanlığa alt bu kaynaklara ise "Ahd-i C<Hlld" deniyor.