kupdf.net_bn-i-haldn-mukaddime-icilt-clearscanpdf

-- MUKADDiME --
289
atı gereği onu bu işe yöneltti. Emeviler de (Muaviye'nin aşireti) bunu hissettiler ve hakkı
gözetmek konusunda Muaviye ile aynı düşünce de olmasalar bile onu desteklediler ve
hatta bu uğurda ölmeyi göze aldılar. Şayet Muaviye bu şekilde hareket etmeyip, yönetimi
kendi (Emevilerin) tekellerine almaya karşı çıksaydı, birlikleri bozulur ve Muaviye de onlardan
benzeri görülememiş büyük bir muhalefet görürdü.
(İlk dört halifeden sonra beşinci raşid halife olarak kabul edilen Emevi halifesi)
Ömer bin Abdülaziz -Allah ondan razı olsun-, Kasım bin Muhammed bin Ebu Bekir'i
görünce şöyle demiştir: "Eğer elimde olsaydı halifdiğe onu getirirdim." Evet, isteseydi halifeliğe
onu getirebilirdi; ancak Emevilerin ehlü'l-akd ve hal meclisinin onu tanımayacağından
korkmuş, yönetimi onlardan alıp başkalarına devretmeye güç yetiremeyeceğini
anlamış ve bu yüzden bölünmelerin yaşanmaması için onu halifeliğe getirmemiştir.
Bütün bunlar asabiyetin bir sonucu olan hükümdarlığın (devlet olmanın)özellikleridir.
Devlet kurulduktan ve yönetim bir kişinin (hükümdarın) elinde toplandıktan
sonra, eğer hükümdar hak ve doğruluk içerisinde hareket ederse, bunda kabullenilmeyecek
ve reddedilecek bir durum yoktur. Hz. Süleyman ve babası Hz. Davud -Allah'ın selamı
onların üzerine olsun- İsrail oğulları devletinin yönetimini, -onlar içinde yönetimin
tek bir elde olmasının tabii bir sonucu olarak- tek başlarına ellerinde bulunduruyorlardı.
Ancak bilindiği gibi onlar peygamberlerdi ve hak üzereydiler.
Aynı şekilde Muaviye de, Emevilerin, yönetimin kendilerinin dışında birine teslim
edilmesini kabul etmeyeceklerinden ve bu yüzden ayrılığa düşeceklerinden korktuğu için
halifeliğe oğlu Yezid'i vasiyet etti. Eğer başkasını vasiyet etseydi, Emeviler o kişiyi kabul
etmek hususunda anlaşmazlığa düşerlerdi. Diğer taraftan Yezid hakkındaki düşünceleri
de olumluydu. Hiç kimsenin bundan şüphesi olamaz ve Muaviye hakkında farklı bir düşünceye
sahip olamaz. Eğer Muaviye onun fasık olduğuna inansaydı, onu vasiyet etmezdi.
Evet, Muaviye böyle bir şeyi yapmaktan uzaktır.
Mervan bin Hakem ve oğlunun durumu da aynıdır. Her ne kadar bunlar hükümdar
olsalar da, hükümdarlıkta takip ettikleri yol, zevk ve zulüm ehlinin takip ettikleri yoldan
farklıdır. Onlar gayretlerini hak olan amaçları gerçekleştirmeye yöneltiyorlardı. Sadece,
anlaşmazlıklara ve parçalanmalara düşülmemesi -ki bu onlar için en önemli amaçtı-
gibi zorunluluklardan dolayı bpyle uygulamalara başvuruyorlardı. İnsanların onlara
tabi olup uymaları buna tanıklık etmektedir ve onların durumlarını ve amaçlarını bildiğini
göstermektedir. İmam Malik "Muvatta" isimli eserinde, Emevi halifesi Abdulmelik'in
uygulamasını delil olarak göstermiştir.
Mervan, tabiinin birinci tabakasındandır ve adaleti de bilinmektedir. Halifelik daha
sonra Abdulmelik'in evlatlarına geçmiştir ve yine onların dine verdikleri önem de bilinmektedir.
Bunların ortasında yer alan Ömer bin Abdülaziz, ilk dört halifenin yolunu
takip etmiş ve bu yoldan asla ayrılmamıştır. Daha sonraki halifeler ise, kendilerinden öncekilerin
(hak ve doğruya olan) yönelişlerini unutmuşlar ve devleti dünyevi amaçları için
kullanmışlardır. Ancak bu durum insanların onların yaptıklarını kabullenmemelerine,
onların aleyhine dönmelerine ve Abbasilere davetine destek vermelerine sebep olmuştur.
Yönetimi ele alan Abbasiler, Harun Reşid'ten sonra onun çocuklarının iş başına
gelişine kadar güçlerinin yettiği kadar devleti adalet ve doğruluk üzere yönettiler. Harun