kupdf.net_bn-i-haldn-mukaddime-icilt-clearscanpdf

-- IBN-I HALDON ---
288
başkasını baştan çıkartın." Ebu Musa da, o zamanlar, azlığından dolayı Arapların yemeye
alışmadığı tavuk eti yemekten kaçınıyordu. Hiçbir surette elek kullanmıyorlardı ve hep
kepekli ekme yiyorlardı. Bununla birlikte kazançları dünyadaki herkesten daha çoktu.
Mesudi şöyle diyor: Hz. Osman'ın halifeliği döneminde sahabeler büyük servetlere
ve arazilere sahip olmuşlardı. öldürüldüğünde Hz. Osman'ın yüz bin dinarı (altın para)
ve bir milyon dirhemi (gümüş para) vardı. Kura vadisi, Huneyn ve başka yerlerdeki
arazilerinin kıymeti ise yüz bin dinardı. Yine geriye çok sayıda deve ve at bırakmıştı. Hz.
Zübeyr'in vefat ettiğinde geride bıraktıklarının sekizde birinin miktarı ise elli bin dinar,
bin at ve bin cariye idi. Hz. Talha'nın Irak'taki arazilerinin günlük geliri elli bin dinar, Serra
bölgesindeki geliri ise bundan daha fazlaydı. Hz. Abdurrahman bin Avf'ın bin atı, bin
devesi ve on bin koyunu vardı. Vefat ettiğinde geride bıraktığı mirasın dörtte biri seksen
dört bin dinardı. Zeyd bin Sabit, yüz bin dinar kıymetindeki mal ve arazilerin dışında
baltalarla parçalanıp bölünecek kadar çok altın ve gümüş bıraktı.
Hz. Zübeyer Basra'da, Mısır'da, Kllfe'de ve lskenderiye'de evler yaptırmıştı. Yine
Hz. Talha da Küfe ve Medine' de ev yaptırmış ve Medine' deki evinin yapımında kireç, kiremit
ve Hint ardıcı kerestesi kullanmıştı. Sa'd bin Ebu Vakkas akik taşından geniş, yüksek
ve balkonları olan bir ev yaptırmıştı. Mikdad'ın Medine'de yaptırdığı evin içi ve dışı
kireçliydi. Ya'la bin Ü meyye, elli bin dinar ile üç yüz bin dirhem değerinde gayri menkul
ve diğer mallar bırakmıştı. Evet, bu alıntılar Mesudi'nin kitabından.
Görüldüğü gibi o dönemde Müslümanların gelirleri böyleydi. Ancak bu gelirlerin
kaynağı ganimetler, haraçlar ve vergilerdi ve dinleri açısından zengin olmaları, onlar için
bir felaket olarak da görülmüyordu. Çünkü onlar, yukarıda söylediğimiz gibi, yaşayışlarında
(lslam'ın gösterdiği) doğru istikametten şaşmıyorlardı. Dolayısıyla servet sahibi olmaları,
onların eleştirilmelerini ve karalanmalannı gerektiren bir durum değildir. Çok
fazla dünya malına sahip olmanın yerilmesinin sebebi, daha önce değindiğimiz gibi, israfa
dalmak ve doğrul yoldan çıkmaktır. Onun için eğer bu insanlar doğru istikametten
şaşmazlar ve harcamalarını hak yolunda ve hak uğrunda yaparlarsa, zenginlikleri hayırlı
işler yapmada ve ahiret yurdunu kazanmada kendilerine yardımcı olur.
Araplardaki bedevilik ve lslam'ın tazeliği en üst sınırında olup, (bu özelliklelerle
güçlenmiş) asabiyetlerinin doğal bir sonucu olarak devlet haline geçince, üstünlük ve hakimiyete
sahip olmuşlar, bunun sonucunda da refah ve zenginliğe ulaşmışlardır. Ancak
bu durum onları batıla yöneltmemiş, doğru yoldan ve dinin amaçlarından saptırmamıştır.
Asabiyetin bir gereği olarak Hz. Ali ve Muaviye arasında fitnelerin baş göstermesinin
ve birbirleriyle savaşmalarının sebebi, bazılarının sandığı ve kafirlerin kabul ettiği
gibi dünyevi ve batıl amaçlar veya şahsi kin değil, doğru ve hak olanın tespitinde içtihatlarının
(görüşlerinin) farklı olması, her birinin diğerinin görüşünü yanlış bulmasıdır.
Gerçekte doğru olan Hz. Ali'nin görüşü olsa da, Muaviye de batıl bir amaç güderek hareket
etmemişti. O da doğruyu amaçlamış ancak hata etmişti. Dolayısıyla hepsinin niyeti
de hakkı ve doğruyu gözetmekti.
Sonra hükümdarlığın tabiatı, yönetimi tek kişinin ele almasını gerektirdi. Muaviye'nin
ne kendisi ne de kavmi için bundan kaçınması söz konusu değildi. Asabiyet tabi-