kupdf.net_bn-i-haldn-mukaddime-icilt-clearscanpdf

-- IBN-I HALDÜN --
284
mişlerdir. Bilindiği gibi daha sonra oğulları (Ubeydiler} Mısır'a da hakim olmuştur.
İsmailiyye'nin bu şekilde isimlendirilmesinin sebebi, İsmail'i imam olarak kabul
ettikleri içindir. İmamın batın (gizli) olabileceğini söyledikleri için "Batıniye" olarak da
isimlendirilirler. Yine söylemlerinde dinden çıkartıcı hususlar bulunduğu için "Mülhide"
(Dinden çıkmışlar} olarak da isimlendirilmişlerdir. Bu nitelikte eski söylemleri (görüşleri)
olduğu gibi, beşinci yüzyılın sonlarında Hasan bin Muhammed Sabbah tarafından dile
getirilen yeni söylemler de vardır. Hasan Sabbah Şam ve lrak'ta bazı kaleleri ele geçirmiş
ve (taraftarları) buralarda, -Mısır'da hüküm süren Türk hükümdarları ile Irak'ta hüküm
süren Tatar hükümdarları tarafından ortadan kaldırılıncaya kadar- davetlerine devam
etmişlerdir. Hasan Sabbah'ın davet ettiği görüşler, Şehristani'nin "El-Milel Ve'n-Nihel"
isimli kitabında zikredilmiştir.
İsnaaşeriyye grubuna gelince, onların son dönemde gelenleri daha çok İmamiyye
ismini kullanmışlardır. Bu grup, Cafer Sadık'ın büyük oğlu İsmail, (henüz babası hayattayken)
vefat ettiği için imamlığın Cafer Sadık'ın vasiyetiyle diğer oğlu Musa Kazım'a ve
ondan sonra da Musa'nın oğlu Ali Rıza' ya geçtiğin kabul ederler. Abbasi halifesi Me'mun,
kendisinden sonra halifeliğe Ali Rıza'yı vasiyet etmiş, ancak Ali Rıza daha önce öldüğü
için bu iş gerçekleşmemişti. İmamlık Ali Rıza'dan sonra oğlu Muhammed Takiyy'e, sonra
onun oğlu Ali Hadi'ye, sonra onun oğlu Muhammed Hasan Askeri'ye ve sonra da daha
önce bahsettiğimiz onun oğlu Muhammed Mehdi Muntazar'a (Beklenen Mehdi'ye)
geçmiştir.
Şiilere ait bu görüşlerden (mezheplerden) her birinin içinde çok fazla anlaşmazlıklar
ve farlılıklar vardır. Ancak en bilenenleri bu bahsettiklerimizdir. Bu konuda daha
geniş ve ayrıntılı bilgi isteyenler tbn-i Hazm'ın ve Şehristani'nin "El-Milel Ve'n-Nihal"
isimli kitaplarına, yine diğerlerinin bu meseleyle ilgili eserlerine bakabilirler. Allah dilediğini
saptırır ve dilediğini de sıratı müstekime (dosdoğru yoluna) eriştirir; O, çok yüce
ve çok büyüktür.