kupdf.net_bn-i-haldn-mukaddime-icilt-clearscanpdf

ON BEŞİNCİ FASIL
Devletin Bedevilikten Şehirliliğe
Geçişi Hakkında
Bil ki, devletler için bu dönemler pek tabiidir. Devlet olmayı sağlayan güç ve üstünlük,
ancak asabiyet ve asabiyete eşlik eden yiğitlik ve kahramanlık ile olur. Bu özellikler
ise genellikle bedevi yaşamda bulunur. Onun için devletin (devleti kuranların) başlangıcı
bedeviliktir. Ancak devletin kuruluşunu refah, bolluk ve medenileşme (şehirleşme)
takip eder. Şeirleşme ise yeme içme, giyim kuşam, binalar inşa etme, evlerin içlerini
döşeme ve bunun gibi diğer hususları en güzel ve lüks şekilde karşılama; bunların karşılanmasını
sağlayacak sanatların ve yolların bulunup icra edilmesidir. Çünkü bunların her
birine özgü sanatlar vardır. İmkanların ve lüksün artmasıyla nefislerin meylettiği arzular
ve zevkler değişir, çoğalır ve buna bağlı olarak, bunları karşılayacak sanatlar, meslekler ve
yollar da değişip çoğalır. Böylece yeni yeni icatlar birbirini takip eder. Dolayısıyla devlette,
bedevilik döneminden sonra kentleşme döneminin gelmesi kaçınılamaz bir zorunluluktur.
Devlete sahip olanlar şehirleşme döneminde her zaman, kendilerinden önceki
devletin hallerini taklit ederler. Onların yaşayış tarzlarını görürler ve genellikle de gördükleri
bu tarzı onlardan alırlar. Rum ve Fars ülkelerini fethedip oralara hakim olan ve
onların kızlarını ve oğullarını hizmetlerinde kullanan Araplar için böyle olmuştur. O
vakte kadar yaşamlarında hiçbir şekilde şehirleşme (medenileşme) başlamamıştı. Anlatıldığına
göre kendilerine yufka getirildiğinde, bunu üzerine yazı yazılacak bir şey sanmışlardır.
Yine Kisra'nın hazineleri arasında kafurB2 bulduklarında onu tuz olarak yemeklere
katmışlardır. Bunun gibi örnekler çoktur.
İşte Araplar kendilerinden önceki devletlerin halklarını kendilerinin iş ve hizmetlerinde
kullanınca, onların bu gibi işlerde maharetli olanlarını seçmişler ve rahat bir ya-
12 Kafur ad aj)açlan elde edilen ve ilaç olarak kullanılan madde.