kupdf.net_bn-i-haldn-mukaddime-icilt-clearscanpdf

DOKUZUNCU FASIL
Çok Fazla Kabile Ve Asabiyetlerin
Bulunduğu Yerlerde Sağlam Ve İstikrarlı
Devletlerin Az Görüldüğü Hakkında
Bunun sebebi, (kabile ve asabiyetlerin çok olduğu yerde) görüşlerin ve yönelişlerin
farklılaşacağı, her bir görüş ve yönelişin arkasındaki asabiyetin diğer görüşlerle mücadele
edeceği ve böylece sürekli olarak devlete karşı isyanların ve baş kaldırmaların yaşanacağıdır.
Evet, devlet asabiyet sahibi olsa bile bu isyanlar ve baş kaldırmalar yaşanır;
çünkü idaresi altındaki her bir asabiyet de kendisinin çok kuvvetli olduğunu sanır.
lslam'ın başlangıcından çağımıza kadar Afrika'da ve Mağrib'te yaşananlar buna
örnektir. Buraların sakinleri olan Berberiler çok fazla kabile ve asabiyetlere sahiptir ve
başlangıçta lbn-i Ebu Serh'in onlara ve Frenklere galebe çalıp hepsinin üzerinde hakimiyet
kurmasının da bir etkisi kalmamıştır. Çünkü tekrar eski hallerine dönmüşler, sürekli
olarak isyanlar çıkarıp irtidat etmişler (İslam'dan dönmüşler) ve oradaki Müslümanlara
karşı büyük katliamlara girişmişlerdir. İslam içlerinde iyice yerleşip sağlamlaştıktan sonra
bu sefer de Haricilerin yolunu tutarak yine defalarca isyan edip baş kaldırmışlardır.
İbn-i Ebu Zeyd şöyle diyor: "Mağrib'te Berberiler on iki kere irtidat etmişlerdir.
1slam onlar içinde ancak Musa bin Nusayr döneminde ve ondan sonraki dönemlerde istikrar
buldu". Bu durum, Hz. Omer'den nakledilen şu sözün anlamıdır: "Afrika, orada yaşayan
halkların kalplerini birbirinden ayırır': Bu söz ile, insanları itaatsizliğe sürükleyen
kabilelerin ve asabiyetlerin çokluğuna işaret ediyor.
Buna karşılık o dönemde ne Irak ne de Şam böyle değildi. Oraların hakimleri sadece
Farslar ve Rumlardı ve oralardaki halk da kentlerde ve şehirlerde yaşıyorlardı. Onun
için Müslümanlar onları yenip bu bölgeleri ele geçirdiğinde kendilerine engel olacak ve
karşı çıkacak kimse kalmamıştı. Oysa Mağrib'teki Berberi kabileleri sayılamayacak kadar
çoktur ve hepsi de asabiyetler ve aşiretler şeklinde badiyelerde yaşarlar. Bir kabile yenilip
ortadan kalkınca onun yerini bir başkası alır ve irtidat ederek eski dinine döner. Bu yüz-