04.09.2022 Views

kupdf.net_bn-i-haldn-mukaddime-icilt-clearscanpdf

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

---MUKADDiME ---

199

emellerini muhafaza etmişlerdir. Sonra aynı şeyler iktidarın yeni sahipleri ile onlarla aynı

nesilden olan ve iktidardan mahrum bırakılanlar için de geçerli olur. İşte bu şekilde bir

toplum içinde hükümdarlık, o toplumun asabiyeti (bir bütün olarak) yok oluncaya veya

toplum içindeki aşiretler (ve bu aşiretlerin asabiyetleri) yok oluncaya kadar devam eder.

Bu, Allah'ın dünya hayatı için geçerli olan kanunudur: "Ahiret (nimetleri) ise, Rabbinin

katında muttakilere (Allah'ın emir ve yasaklarına riayet edenlere) aittir" (Zuhruf Suresi,

35).

Bu husus, Arapların durumuna bakılarak da anlaşılabilir. Ad Hükümdarlığı'nın

yıkılmasından sonra, onların kardeşleri olan Semud Hükümdarlığı, onların yıkılışından

sonra Amal.ika Hükümdarlığı, onların yıkılışından sonra Hımyer Hükümdarlığı, onların

yıkılışından sonra yine Hımyer'in bir kolu olan TeMbia Hükümdarlığı, onların yıkılışından

sonra da Ezva Hükümdarlığı kurulmuştur. Daha sonra ise Mudar Devleti kurulmuştur.

Farslar için de aynı şey geçerlidir. Kiyantler Hükümdarlığı'nın yıkılmasından sonra

Sasani Hükümdarlığı kurulmuş ve bu durum lslam'ın gelip hepsinin ortadan kalkmasına

kadar devam etmiştir. Aynı şey Yunanlılar için de geçerlidir. Devletleri yıkılınca hükümdarlık

kardeşleri olan Rumlara geçmiştir. Mağrib'teki Berberilerin durumu da farklı

değildir. Mağreve ve Kutame gibi eski hükümdarlıkları yıkılınca, onların yerini önce Sinhace,

sonra Mülessemin, sonra Mesamide ve daha sonra da Zenate hükümdarlıkları almış

ve bu durum böyle sürüp gitmiştir. Bu, Allah'ın kulları ve yarattıkları için geçerli olan

kanunudur.

Böyle olmasının temeli, iktidara sahip olmanın asabiyete (birbirine kenetlenmiş

toplumsal güce) dayanıyor olmasıdır. Asabiyet ise kuşaklara göre değişmektedir. Lükse

dalmak, aşağıda değineceğimiz gibi77 hükümdarlığı yıpratmakta ve sonunda yıkımına sebep

olmaktadır. Bir devlet yıkıldığında aslında değişen şey sadece iktidarın yine o kavim

içinde bir başka asabiyet sahibinin eline geçmesidir. Ancak bu asabiyet sahibi,4iğer asabiyet

sahiplerinin hepsine üstün ve galip gelen ve onların da bu yüzden kendilerine teslim

olup itaat ettiği bir güçte olmalıdır. işte bu şekilde, iktidar değişiklikleri sadece nesepleri

birbirine yakın olanlar arasında vuku bulur. Çünkü kuşaklara göre farklılaşan asabiyetler,

birbirlerine yakın veya uzak olsunlar hep aynı nesep içinde yer alan asabiyetlerdir.

Aynı nesep içinde gerçekleşen iktidar değişiklikleri, bir milletin veya bir toplumun

ortadan kalkması ya da Allah'ın takdir edeceği başka bir olay gibi dünyada vuku bulacak

büyük değişimlere kadar devam eder. İşte bu büyük değişimlerde hükümdarlık, (aynı kavim

içinde olanlardan birine değil), bir toplumdan başka bir topluma geçer. Mudar örneğinde

olduğu gibi. Mudarhlar, kuşaklar boyunca hükümdarlıktan mahrum bırakıldıktan

sonra bir çok millete ve devlete galip gelmiş ve hükümdarlığı onların ellerinden almıştır.

77 fbn-i HaldOn bu hususa on altıncı ve on sekizinci fasıllarda değinmiştir. Belki bu iki fasıl kitaba verdiği ilk şekilde bu (yirmi

ikinci) fasıldan daha sonra yer almaktaydı.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!