kupdf.net_bn-i-haldn-mukaddime-icilt-clearscanpdf

-- MUKADDiME --
139
RÜYA
Rüyanın hakikatı, nefsin (ruhun), kendi ruhani aleminde, olayların suretini bir
anlık görmesidir. Çünkü bütün ruhani varlıklarda olduğu gibi, olaylar da ruhani alemde
fiilen mevcuttur. Nefis ise cismi yapısından ve bedeni özelliklerinden soyutlanarak ruhani
aleme geçer. Ve söylediğimiz gibi uyku sebebiyle bu bir anlık geçiş ve olayların suretini
görmek mümkün olur. İşte nefis, bilmek istediği geleceğe ait bu resmi alarak kendi
(beşeri) özelliklerine hemen geri döner.
Eğer ruhani alemden almış olduğu bu suret, karışıklığından dolayı zayıfsa ve yeteri
kadar açık değilse, bu karışıklığın giderilmesi için yorumlanmaya ihtiyaç vardır. Ancak
bu alıntı yeteri kadar açık da olabilir ve o durumda yoruma ihtiyaç kalmaz.
Nefis için böyle bir halin gerçekleşmesinin sebebi, onun, beden ve bedensel duyu
özellikleri ile mükemmelleştirilmiş ruhani bir varlık olmasıdır. Böylece nefis, katıksız bir
akla dönüşür ve varlığı da fiilen kemale erer. O zaman bedeni aletlerden hiçbir şeye ihtiyaç
duymadan idrak eden ruhani bir varlık olur. Ancak nefsin bu ruhaniliği, canlıların en
üst derecesinde bulunan ve kendilerini bedeni özellikler ile mükemmelleştirmeye ihtiyaç
duymayan meleklerin ruhaniliğinden farklıdır. İşte nefsin bu yeteneği, bedende olduğu
sürece devam eder. Bu yeteneğin (ruhani alemdeki olayların suretini yakalamanın) evliyalarda
görüldüğü türden daha özel bir şekli olduğu gibi, bütün insanlar için geçerli genel
bir şekli de vardır. Bu genel şekil rüyadır.
Peygamberlerde görülen, beşerilikten soyutlanarak katıksız bir melekliğe geçiş durumu
ise ruhani derecelerin en üstünüdür. Bu geçiş vahiy halinde sürekli tekrarlanır. İşte
peygamberlerin melekliğe geçişten sonra orada idrak ettiği (gaybi bilgilerle) tekrar beşeri
özelliklerine dönmeleri, açık bir şekilde uyku (rüya) durumuna benzemektedir. Her
ne kadar rüya, peygamberlerin bu geçişine göre kategorik olarak çok fazla gerilerde olsa
da ...
İşte bu benzerlikten dolayı, Hz. Peygamber rüyanın peygamberliğin kırk altı parçasından
biri, bir başka rivayette kırk üç parçasından biri ve diğer bir rivayette ise yetmiş
parçasından biri olduğunu ifade etmiştir. Buradaki oranların bizzat kendileri kast edilmemiştir.
Maksat, (rüya ile, peygamberlerin özelliği olan gaybi bilgilere sahip olma noktasında)
insanlarının derecelerinin değiştiğidir. Bazı rivayetlerde gelen yetmiş sayısının,
Arap dilinde çokluğu ifade etmek için kullanılıyor olması bu söylediğimizin delilidir. Bazıları
ise kırk atlı parçasından biri olmasını şu şekilde yorumlamışlardır: Vahiy başlangıçta,
altı ay süreyle rüya şeklinde gelmiştir. Bu süre ise yarım sene etmektedir. Mekke ve Medine
dönemleri dahil Hz. Peygamber'in peygamberliğinin toplam süresi ise yirmi üç senedir
ve yarım sene bu toplam sürenin kırk altıda biri yapmaktadır.
Ancak bu, bizce gerçeklikten uzak bir görüştür. Çünkü bu sözü (rüyanın, peygamberliğin
kırk altıda biri olduğunu) Hz. Peygamber söylemiştir. Bu sürenin, diğer peygamberler
için de geçerli olduğunu nereden biliyoruz? Çünkü bu oran, vahyin rüya şeklinde
gelmesinin toplam peygamberlik süresine kıyaslanmasıyla elde ediliyor. Dolayısıyla, buradaki
oran gerçek anlamda peygamberliğin bir parçasını ifade etmiyor.
Bu husus açıklığa kavuştuktan sonra anlaşılıyor ki, buradaki oranlama ile, bütün