26.08.2022 Views

Simon Singh - Big Bang'in Romanı-Büyük Patlama ve Evrenin Başlangıcı

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

lara göre evrenin normal yıldız maddesinden çok bu tip

karanlık maddeye sahip olduğunu düşünürseniz, bu son

derece yüz kızartıcı bir durumdur.

Karanlık madde adaylarından biri de kütlesel sıkışık

hale objeleridir (MACHOs), bu kategoriye kara delikler,

asteroitler ve Jüpiter gibi dev gezegenler girmektedir. Bu

tür gök cisimlerini bir galakside göremeyiz çünkü ışık

yaymazlar ama galaksi içindeki çekim kuvvetine katkı

sağlarlar. Karanlık madde için diğer adaylara za yıf ilişkili

kütlesel parçacıklar (WIMPs) denmektedir, ve bu kategoriye

MACHOs gibi büyük gök cisimleri oluşturmayan

çeşitli parçacıklar girer. Bu parçacıklar evrenin her yerine

dağılmışlardır ve çekim kuvvetleri dışında varlıklarını hiç

hissettirmezler.

Günümüzde karanlık maddenin doğası ve miktarı

hakkında çok az ipucu bulunmaktadır. Bu da utanç verici

bir durumdur çünkü Big Bang modelinde bulunan bazı

boşlukları doldurmak için karanlık maddeler hakkında

daha fazla bilgiye ihtiyaç duymaktayız. Örneğin karanlık

maddelerin çekim kuvvetleri evrenin ilk safhâlârında normal

maddeleri bir araya getirip birleştirerek galaksilerin

oluşmasında büyük bir rol oynamış olabilir.

Ayrıca zamanı ileri alacak olursak karanlık madde,

evrenin kaderinde nihai bir rol oynayabilir. Evren Big

Bang’den günümüze dek genişlemekteydi ama evrenin

tüm kütlesi maddeyi kendisine doğru çekip bu genişlemeyi

yavaşlatacaktır. Bunun sonucunda üç farklı senaryo

olabilir, ve bu senaryoları ilk önce Alexander Friedmann,

1920’lerde açıklamıştı. Öncelikle evren sonsuza dek genişleyebilir.

İkinci olarak evrenin genişlemesi gitgide yavaşlar

ve en sonunda durur. Son olarak da evren yavaşlar, durur,

ve geri daralmaya başlayabilir. Bu yüzden evrenin sonu,

evrenin içindeki çekim kuvvetine, bu da evrenin kütlesine,

evrenin kütlesi de evrenin içindeki karanlık madde

miktarına bağlıdır.

Aslında dördüncü bir gelecek senaryosu ciddi bir şekilde

düşünülmektedir. 90’larm sonlarında astronomlar

437

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!