26.08.2022 Views

Simon Singh - Big Bang'in Romanı-Büyük Patlama ve Evrenin Başlangıcı

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Hoyle’un araştırmalarının bir diğer önemli sonucu da

yıldızların ölümünün atom çekirdeği sentezi sürecinin sonu

olmadığıydı. Bir yıldız şiddetle içine çöktüğü zaman

devasa şok dalgaları yayar ve bu dalgalar da patlamalara

sebep olarak yıldızın atomlarını evrenin dört bir yanına

saçar. Evrene yayılan bu atomların bazıları da yıldızın son

dönemlerinde gerçekleşen nükleer tepkimelerin ürünüdür.

Bu yıldız kalıntıları evrende süzülen başka atomlarla

ve başka ölü yıldız kalıntılarıyla birleşerek tamamen yeni

yıldızlar oluştururlar, ikinci nesil yıldızlar atom çekirdeği

sentezi yarışında öndedirler, çünkü içlerinde hâlihazırda

ağır atomlar bulunmaktadır. Bu da öldüklerinde daha da

ağır elementleri doğuracakları anlamına gelir. Bizim Güneş’imizin

üçüncü nesil bir yıldız olduğu düşünülmektedir.

Sihirli Ocak kitabının yazarı Marcus Chown, yıldız

simyasının önemini şöyle anlatıyor: “Bizim yaşayabilmemiz

için milyarlarca, hatta yüzlerce milyarlarca yıldız öldü.

Kanımızdaki demir, kemiklerimizdeki kalsiyum, her

nefes aldığımızda ciğerlerimizi dolduran oksijen; bunların

hepsi Dünya doğmadan çok önce yıldızların ocağında pişirilmişti.”

Romantikler, kendilerini yıldız tozundan yaratılmış

olarak hayal edebilirler; kötümserlerse kendilerini

nükleer atık olarak görebilirler.

Hoyle, kozmolojinin en zor bulmacalarından birini

alaşağı etmişti ve neredeyse tam bir çözüm bulmuştu,

ama ufak bir problem vardı. Şekil 52’de bir yıldız türünde

yaşanan atom çekirdeği sentezi zinciri gösterilmektedir:

hidrojen helyuma, helyum karbona, karbon da daha ağır

elementlere dönüştürülür. Her ne kadar şekilde helyumun

karbona dönüştüğü adım, açıkça gösterilse de Hoyle,

bu adımın nasıl gerçekleştiğini bulamamıştı. Görebildiği

kadarıyla helyumu karbona dönüştürmenin olası bir yolu

yoktu. Ancak Hoyle karbonun üretilmesini açıklayamazsa

diğer tüm çekirdek tepkimeleri de güme gidecekti, çünkü

helyumdan diğer atomlara olan çekirdek sentezlerinin

arasında karbon duruyordu. Ayrıca bu sorun tüm yıldız

3 5 7

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!