26.08.2022 Views

Simon Singh - Big Bang'in Romanı-Büyük Patlama ve Evrenin Başlangıcı

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

etmesini istemişti. Ancak Sandage, en parlak yıldızın kullanıldığı

bu tekniğin önemli bir hatası olduğunu fark edecekti.

İlerleyen fotoğrafçılık teknolojisi sayesinde Sandage,

uzaktaki bir galaksinin en parlak yıldızı olarak kabul edilen

bir şeyin aslında başka bir şey olduğunu gördü. Evrendeki

hidrojenin çoğu bildiğimiz yıldızlar halindedir ama

hidrojenin önemli bir boyutu da HII bölgeleri denen bulutlarda

birikir. Bir HII bölgesi etrafındaki yıldızların ışığını

soğurur ve 10,000°C’a kadar ısınır. Sıcaklığı ve boyutu yüzünden

bir HII bölgesi neredeyse tüm yıldızlardan daha

parlak görünebilir.

Sandage’dan önce astronomlar bilmeden Andromeda’daki

en parlak yıldızı, diğer çok uzaktaki veya yeni bulunmuş

galaksilerdeki HII bölgeleriyle kıyaslıyorlardı.

HII bölgelerinin yıldız olduğunu zanneden astronomlar,

bu galaksilerin göreceli olarak daha yakın olduğunu sanıyorlardı,

çünkü en parlak yıldızları yine göreceli olarak

parlak görünüyordu. Sandage bu HII bölgelerini yıldızlardan

ayırabilecek kadar net fotoğraflar elde edince, galaksilerdeki

en parlak yıldızların aslında tahmin edilenden

daha sönük olduğunu, bu yüzden de galaksilerin geçmişte

ölçüldüğünden daha uzakta olduğunu açıkladı.

Bu uzak galaksilerin Dünya’yla arasındaki mesafe,

Big Bang teorisinin evrenin yaşını hesaplamasında son

derece önemliydi. 1952’de Baade galaksilerin uzaklığını

iki katma çıkarmıştı, ve böylece de evrenin yaşı da iki katma

çıkıp 3.6 milyar yıl olmuştu. Ardından iki yıl sonra

Sandage, galaksileri daha da uzaklara gönderdi, ve evrenin

yaşı 5.5 milyar yıla çıktı.

Tüm bu artışlara rağmen ölçümler hâlâ yanlıştı. Sandage,

1950’ler boyunca uzaklık ölçümleri üzerine çalışmaya

devam etti ve galaksilerin uzaklıklarıyla birlikte evrenin

yaşı da artmaya devam etti. Gerçekten de galaksilerin

uzaklığını ve evrenin yaşını ölçmede en önemli figür Sandage

olacaktı, ve onun gözlemleri sayesinde evrenin yaşının

10-20 milyar arasında olduğu ortaya çıkacaktı. Bu ge-

351

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!