26.08.2022 Views

Simon Singh - Big Bang'in Romanı-Büyük Patlama ve Evrenin Başlangıcı

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

yabiliyoruz. Modern yerçekimi teorisi Dünya’ya yakın

olan nesnelerin Dünya’ya doğru çekildiğini, gezegenlerin

de Güneş’in çekimi yüzünden yörüngede kaldıklarını bize

rahatlıkla açıklayabiliyor. Bir kez daha, bu açıklama antik

Yunanlıların bilim anlayışlarının çok ötesindeydi.

Filozofların, Aristarkus’un Güneş merkezli evren modelini

kabul etmemelerinin üçüncü sebebi ise yıldızların

konumlarının görünürde hiç değişmemesiydi. Eğer Dünya,

Güneş’in etrafında büyük bir yol kat ediyorsa yıl boyunca

yıldızları farklı konumlarda görmemiz gerekirdi.

Dünya’nm değişen konumu, evrene farklı açılardan bakmamızı

ve yıldızları farklı konumlarda görmemizi sağlayacaktır.

Bu olaya ıraklık açısı, yada yıldız paralaksı denmektedir.

Bir parmağınızı gözünüzün önünde birkaç santimetre

uzakta tutarsanız, daha ufak bir seviyede bu açıyı

gözlemleyebilirsiniz. Parmağınızı gözünüzün önünde

tuttuktan sonra, sol gözünüzü kapatın ve sağ gözünüzle

parmağınızı yakındaki bir nesneyle hizalayın. Ardından

sağ gözünüzü kapatıp sol gözünüzü açın, parmağınızın hizaladığınız

nesneye göre sağa kaydığını göreceksiniz. Bir

gözünüzü açıp diğerini kapatmaya devam edin ve parmağınızın

sürekli hareket ettiğini göreceksiniz. Bakış açınızı

bir gözünüzden diğerine değiştirdiğiniz zaman, başka bir

nesneye göre parmağınızın konumu da değişecektir. Bu

durum Şekil 7(a)’da gösterilmektedir.

Dünya’nm Güneş’e olan uzaklığı 150 milyon km’dir.

Dünya Güneş’in etrafında dönüyorsa, altı ay sonra ilk konumundan

300 milyon km. uzaklaşmış olacaktır. Yunanlılar,

yıldızların birbirlerine göre konumlarında yıl boyunca

bir değişiklik tespit etmiyordu. Dünya Güneş’in etrafında

dönüyorsa, konumundaki bu büyük değişimle birlikte yıldızları

gördüğü açı da değişmeliydi. Yıldızların konumu

değişmiyorsa, demek ki Dünya’mn yıldızları gördüğü açı,

ve buna bağlı olarak da konumu değişmiyordu. Yine eldeki

kanıtlar, Dünya’nm hareketsiz olduğunu ve Güneş’in

etrafında dönmediğini gösteriyordu. Elbette ki Dünya,

Güneş’in etrafında dönüyor ve yıldız paralaksı mevcuttur;

31

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!