Simon Singh - Big Bang'in Romanı-Büyük Patlama ve Evrenin Başlangıcı

kileri yüzünden çok kararsız olur. Ancak kararsız 5 nükleon
çekirdeği aşamasını geçince karbon (genellikle 12 nükleonlu),
oksijen (genellikle 16 nükleonlu) ve potasyum (genellikle
39 nükleonlu) gibi kararlı olan birçok çekirdek
vardır.
Nükleon sayısının belirli çekirdeklerin kararlılığını ve
varlığını belirlemesini biraz daha iyi anlamak için araçları
ve tekerlek sayılarını düşünebiliriz. Tek, iki ve üç tekerlekli
bisikletler mevcuttur, dört tekerlekli arabalar da vardır.
Ancak beş tekerlekli bir araç yoktur, çünkü beşinci tekerin
hiçbir yararı olmadığı gibi aracın dengesini de bozarak
zarar verebilir. Ancak bir teker daha eklenirse aracın
dengesi düzelir ve yük dağılımı dengelenir, bu yüzden birçok
kamyonun altı tekeri vardır. Benzer şekilde, ancak
farklı sebeplerden ötürü 1, 2, 3, 4 ve 6 nükleonlu çekirdeklerin
hepsi kararlıyken 5 nükleonlu çekirdekler kararsızdır
ve doğada bulunmazlar.
Fakat 5 nükleonlu çekirdeklerin var olmaması Gamow
ve Alpher için neden bu kadar kötüydü? 5 nükleonlu
çekirdekler, karbon ve benzeri ağır elementleri oluşturacak
olan atom çekirdeği sentezinde aşılamaz bir hendek
oluşturuyordu. Hafif bir çekirdeği ağır bir çekirdeğe dönüştürme
yolunda birkaç adım vardır ve bu adımlardan
biri gerçekleşmiyorsa tüm yol kapanmış olur. Daha ağır
bir çekirdeğe ulaşmanın en kolay yolu, bir helyum çekirdeğine
bir nötron veya proton eklemek olabilir ancak tam
da böyle bir çekirdeğin varlığı imkânsızdır. Bu yüzden daha
ağır elementlere giden yol kapanmıştı.
Kararsız 5 nükleon çekirdeğini geçmenin bir yolu, helyum
çekirdeğinin aynı anda bir proton ve bir nötron alarak
kararlı olan lityuma dönüşmesi olabilirdi. Ancak bir
proton ve nötronun doğru şekilde bir helyum çekirdeğine
çarpma şansı yok denilebilecek kadar azdır. Çekirdek tepkimeleri,
gerçekleşmesi zor olaylardır ve iki tepkimenin
aynı anda olmasını beklemek boşunadır.
5 nükleon çekirdeğini atlamanın bir diğer yolu da 4
nükleonlu iki helyum çekirdeğinin birleşerek 8 nükleonlu
300