26.08.2022 Views

Simon Singh - Big Bang'in Romanı-Büyük Patlama ve Evrenin Başlangıcı

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

tan da saldırılmasıydı. 2. bölümde anlattığımız gibi Georges

Lemaitre ve Alexander Friedmann, teorik fiziği kullanarak

sürekli genişleyen ve değişen bir evren tasarlamışlardı.

Paralel bir şekilde, Edwin Hubble galaksilerin yaydığı

ışıklarda oluşan kırmızıya kaymaları ölçerek evrenin

genişlediğini göstermişti.

Friedmann, Hubble’ın gözlemlerinden haberdar olamadan

ve haklı olduğu ispatlanamadan ölmüştü. Ancak

Lemaitre daha şanslıydı. 1927’de yazdığı makalede galaksilerin

Dünya’ya olan uzaklıklarıyla orantılı hızlarda, daha

da uzaklaşmaları gerektiğini söylüyordu. İlk başta söylediklerini

kanıtlayacak bir gözlem veya ölçüm olmadığı

için makalesi pek rağbet görmedi ancak iki jul sonra

Hubble, galaksilerin gerçekten de Dünya’dan uzaklaştığını

ispatlayan makalesini yayınlayınca Lemaitre, haklı

çıkmıştı.

Lemaitre daha önceleri Arthur Eddington’a, Big Bang

modeli hakkında bir yazı göndermişti ama hiç cevap alamadı.

Hubble’ın keşfi gazetelere manşet olduktan sonra

Lemaitre, Eddington’a tekrar bir yazı gönderdi. Bu sefer

ünlü astrofizikçinin, onun teorisinin yeni keşfedilen verilerle

tam uyumlu olduğunu görmesini umuyordu. George

McVittie, o dönemde Eddington’ın öğrencisiydi ve hocasının

tepkisini şöyle anlatıyordu: “Eddington, yüzü kızararak

da olsa bana Lemaitre’den gelen ve daha önce çözdüğü

soruyu tekrar hatırlatan bir mektup gösterdi. Eddington,

Lemaitre’nin bir önceki mektubunu aldığını ama o

ana dek unuttuğunu itiraf etti. Eddington, prestijli Nature

dergisine yazdığı bir makalede Lemaitre’nin üç yıl önceki

dâhiyane çalışmalarına atıfta bulunarak kendini affettirmeye

çalıştı.”

Geçmişte Lemaitre’nin çalışmalarını görmezden gelmişti

ama şimdi bu teoriyi tanıtarak hatasını telafi etmeye

çalışıyordu. Nature dergisinde yayınladığı makalenin

yanı sıra, Lemaitre’nin çalışmalarını İngilizce’ye tercüme

ederek Kraliyet Astronomi Topluluğu’nun aylık dergisinde

yayınladı. Eddington, Lemaitre’nin çalışmalarını “dâhiya­

248

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!