Simon Singh - Big Bang'in Romanı-Büyük Patlama ve Evrenin Başlangıcı

tuzunu yaktığı zaman parlak turuncu bir renk verdiğini
keşfetti. Siz de yanan bir gaz ocağına tuz serperseniz turuncu
bir renk vereceğini görebilirsiniz.
Tuzun yaydığı bu renk atom yapısıyla ilgilidir. Sodyum
klorür olarak da bilinen tuzun, turuncu ışık yaymasının
sebebi içindeki sodyum atomlarıdır. Sodyum atomları
yakıldığı zaman turuncu bir renk verir, sodyumdan yapılan
sokak lambalarının turuncu bir renk vermesinin sebebi
de budur. Şekil 53’te gösterildiği gibi bir prizmada,
ışığı sodyum atomlarından geçirerek incelerseniz, en baskın
iki dalga boyunun, spektrumun turuncu bölgesinde olduğunu
keşfedersiniz.
Atomik yapılarına göre her bir atom farklı dalga boyunda
(ve renkte) ışık saçar. Sodyum dışındaki birkaç atomun
da yaydığı dalga boyları Şekil 53’te gösterilmektedir.
Neon atomları, spektrumun kırmızıya yakın bölgesindeki
dalga boyunda ışık saçar, bu yüzden de neon ışıkları kırmızı
renktedir. Diğer yandan cıva daha mavi ışıklar saçar.
Işıklandırma uzmanlarının yanı sıra havai fişek yapımcıları
da atomların yaydığı ışıklarla ilgilenirler ve yaratmak
istedikleri ışıklar için farklı maddeler kullanırlar. Örneğin
baryum içeren havai fişekler yeşil ışık saçarken stronsiyum
içeren havai fişekler kırmızı ışık saçar.
Atomların yaydığı ışıkların dalga boylan parmak izi
gibidir. Bu yüzden sıcak bir nesnenin yaydığı dalga boyla-
Dalga boyu (nm)
Şekil 54: Spektroskopik soğurma, spektroskopik emisyon sürecinin
tam tersidir. Sodyumun bu soğurma grafiği Şekil 53’tekiyle aynıdır
ancak gri üzerine beyaz değil siyahtır çünkü burada sodyum tarafından
soğurulmuş iki dalga boyu hariç tüm dalga boylarını görebilmekteyiz.
220