26.08.2022 Views

Simon Singh - Big Bang'in Romanı-Büyük Patlama ve Evrenin Başlangıcı

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Balonu gece boyunca buzdolabında bırakırsanız, içindeki

hava soğur ve hava basıncı düşer, balonun kauçuk yüzeyi

de büzülüp yeni bir denge durumuna geçer.

Fakat Şefe yıldızlan denge halinde değillerdir ve değişirler.

Bir Şefe yıldızı soğuduğu zaman çekim kuvvetine

karşı gelemez ve içine çöker. Bunun sonucunda da yıldızın

çekirdeğindeki yakıta bir baskı olur ve daha fazla enerji

salınmaya başlar, böylece yıldız ısınır ve genleşir. Genleşme

sırasında ve sonrasında enerji salimim olur, yıldız tekrar

soğur ve döngü aynen devam eder. Yıldızın soğuma ve

büzülme safhası yıldızın dış yüzeyinin matlaşmasına ve

Sefe’nin daha sönük olmasına sebep olur.

Her ne kadar Goodricke, Sefelerin neden böyle davrandıklarını

bilmese de, yeni bir değişken yıldız türü bulmak

başlı başına bir başarıydı. Henüz yirmi bir yaşındayken

kendisine yeni bir ödül verildi ve Kraliyet Akademisi

üyesi olarak kabul edildi. Fakat bu ödülden on dört

gün sonra genç astronomun çalışmaları yarıda kaldı.

Uzun ve soğuk geceler boyu yıldızlara baktığı için zatürree

olan Goodricke, yaşamını yitirmişti. Arkadaşı ve ortağı

Pigott, şöyle yas tutuyordu: “Bu değerli genç adam artık

yaşamıyor; sadece arkadaşları değil, kısa sürede astronomiye

kazandırdıklarından dolayı bilim dünyası da

onun özlemini duyacaktır”. Sadece birkaç yıllık bir sürede

Goodricke, astronomiye büyük katkılar yapmıştı. Her ne

kadar kendisi farkına varmasa da Şefe değişkenlerinin

keşfi, Büyük Tartışma’yı ve kozmolojinin gelişimini değiştirecekti.

Bir sonraki yüzyıl boyunca Şefe avcıları otuz üç farklı

Şefe değişkeni daha bulacaklardı. Her birinin parlaklığı

bir hafta içinde veya bir aydan fazla bir sürede artıp azalıyordu.

Ancak Sefelerin incelenmesinde önemli bir sorun

vardı: öznellik. Gerçekten de bu sorun tüm astronomi için

önemliydi. Gözlemcilerin gökyüzünde gördükleri olay,

özellikle geçici bir durumsa ve olayı anımsayarak yorum

yapmaları gerekiyorsa, kendi önyargıları büyük rol oynuyordu.

Aynı zamanda yapılan gözlemler sadece kelimeler-

1 9 1

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!