Simon Singh - Big Bang'in Romanı-Büyük Patlama ve Evrenin Başlangıcı

disiplin olmaya başladı. Güneş’in, Ay’ın ve Dünya’nın birbirlerine
gerçek uzaklıklarını ve çaplarını ölçmek gibi inanılmaz
başarılara imza attılar. Bu ölçümler astronomi tarihi
için kilometre taşlarıydı. Evreni anlama çabamızda
kat ettiğimiz ilk adımları temsil ediyorlardı. İşte bu yüzden
bu ölçümler biraz detaylıca anlatılmayı hak ediyorlar.
Gökteki cisimlerin boyutları ölçülmeden önce, antik
Yunanlılar Dünya’nın küre şeklinde olduğunu bulmak zorundaydı.
Antik Yunan’da, gemiler ufukta yavaş yavaş
kaybolurken, önce gövdesinin sonra yelkenlerinin ve direklerinin
kaybolması bu düşünceye destek veriyordu.
Böylelikle denizin eğimli bir yüzeyi, dolaylı olarak Dünya’nm
da eğimli bir yüzeyi olduğu yani küre şeklinde olduğu
bilgisine ulaşıldı. Ay tutulmaları bu düşünceye daha da
fazla destek veriyordu, Dünya’nın gölgesi Ay yüzeyine yuvarlak
bir gölge olarak düşüyordu, bir kürenin gölgesi de
ancak bu şekilde olabilirdi. Benzer şekilde herkes Ay’ın
yuvarlak olduğunu görebiliyordu, bu yüzden küre şeklinin
cisimlerin doğal şekli olduğunu ve Dünya’nın da küre şeklinde
olduğunu tahmin ettiler. Kuzey’de yaşayan insanların
yılın yarısında uyuduklarını söyleyen Yunan tarihçi
Heredot dâhil her şey mantıklı gelmeye başlıyordu artık.
Eğer Dünya küre şeklindeyse, Dünya’nın farklı kesimleri
farklı şekilde aydınlanır ve kutup kışları ve yarım yıllık
akşamlar gibi olaylara sebebiyet verebilirdi.
Ancak küre şeklinde bir Dünya modeli, bugün hâlâ çocukların
kafasına takılan bir soru yarattı: Güney yarımkürede
yaşayan insanlar neden Dünya’dan düşmüyor? Bu
soruya Yunanlıların cevabı, evrenin bir merkezi olduğu ve
her şeyin bu merkeze doğru çekildiğiydi. Evrenin merkeziyle
Dünya’nm merkezi aynıydı, bu yüzden Dünya sabitti
ve yüzeyindeki her şey bu merkeze doğru çekiliyordu.
Böylelikle Yunanlılar ve Güney yarımkürede yaşayanlar,
Dünya’nın üzerinde kalabiliyordu.
Dünya’nm boyutlarını ölçme işini ilk kez Eratosthenes
başardı. M.Ö. 276 yılında bugünkü Libya’da doğan
Eratosthenes’in büyük bir dahi olacağı ve şiirden coğrafbig
bang’in romanı 17/2