Simon Singh - Big Bang'in Romanı-Büyük Patlama ve Evrenin Başlangıcı

gende yapıldığını hayal edin. Eğer gezegen çok büyükse
gülle, birkaç yüz metre gittikten sonra yüksek çekim gücü
yüzünden yere düşecektir. Bu senaryo, Friedmann’ın önce
etrafa yayılan sonra da kendi içine çöküp yok olan ilk evren
olasılığına yakındır. Eğer gezegen çok küçükse yerçekimi
de düşüktür ve top güllesi, uzayın derinliklerine kadar
gider. Bu da Friedmann’m sonsuza dek yayılan evren
senaryosuna benzer. Ancak gezegen doğru büyüklükteyse
ve yeterli çekim gücü varsa top güllesi, bir süre yukarı
doğru hareket ettikten sonra yavaşlar ve yörüngeye girer.
Gezegenden ne uzaklaşır ne de yakınlaşır; bu da Friedmann’ın
üçüncü senaryosuna benzer.
Friedmann’ın üç evren tasavvurunda da ortak olan
bir nokta vardır: değişmekte olan bir evren. Dün farklı
olan ve yarın da farklı olacak olan bir evrene inanıyordu.
Bu Friedmann’m astronomi ve kozmoloji bilimlerine yaptığı
devrimsel katkıdır. Sonsuza dek aynı kalmaktansa daima
değişen bir evren modeli.
Varsayımlarımız çoğaldığı için belki de onları şöyle bir
gözden geçirmeliyiz. Einstein, birinde kozmoloji sabiti
olan diğerinde de olmayan iki genel izafiyet teorisi versiyonu
sunmuştu. Ardından, kozmoloji sabiti olan teorisine
dayanarak statik bir evren modeli yarattı. Buna karşın
Friedmann, kozmoloji sabitini kullanmadan üç farklı evren
modeli düşündü. Elbette bir çok ihtimal olabilir, ama
sadece bir tanesi gerçektir. Önemli soru şu: Hangi model
gerçeğe en yakını?
Einstein’a göre cevap çok basitti: Friedmann yanılıyordu
ve kendisi haklıydı. Hatta ve hatta Friedmann’ın
çalışmalarının matematiksel olarak hatalı olduğunu düşünüp
makaleyi yayınlayan dergiye bir şikayet mektubu
göndermişti. Mektubunda, “Friedmann’ın eserinde belirtilen,
sabit olmayan evren modeli bende kuşku uyandırıyor.
Gerçekte burada verilen çözüm, kendi içinde genel izafiyet
denklemleriyle uyumlu değil.” Aslında Friedmann’ın hesaplamaları
doğruydu ve denklemlerle de uyumluydu; bu
yüzden de gerçeğe uygunluğu tartışılır olsa da modeller
150