Yurtsever Genç Kadın Mayis-Haziran

Kadının olduğu her yer yaşam kaynağıdır
TARİHTE
Nazelin KorkutKADIN
Direnişçi Ermeni kadınlardan biri olan
Mari Beyleryan gazeteci, yazar, şair,
öğretmen ve kadın hakları savunucusu
kimliği ile tanınmıştır. 1877’de İstanbul’un
Beşiktaş semtinde dünyaya gelen Mari
Beyleryan’ın ilkokulu o zamanlar var olan
Naregyan Okulu’nda okuduğu düşünülmektedir.
Ardından Pera sanat Okulu’nda eğitimini
sürdürür. Aynı dönemde bir yandan da
Arvelik (doğu) adlı gazetede Kalipsto takma
adıyla yazılar yazmaya başlar. Yazılarında
ağırlıkla olarak genç Ermeni kadınların
yaşamıyla ilgili konuları ele alır. Ermenilerin
toplumsal hayatıyla ilgili güncel konuları
sorguladığı yazıları büyük ilgi çeker. Çoğu
yazısı yurtdışındaki kimi gazeteler tarafından
da yayınlanır ve dönemin aydınları arasında
edebi ve siyasi tartışmalara önayak olur.
Sergilediği çok yönlü kişilikle dikkatini çektiği
öğretmen Karekin Sırvantsdyants’ın isteği
üzerine daha öğrenciliği döneminde Ermeni
okullarında Ermenice, Ermeni Tarihi, din gibi
dersler verir. Bir din adamı olan hocasının
da Mari üzerinde bıraktığı etkiler onun
her ne kadar kadın özgürlüğü ve sosyalizm
konularında pişse de kilise ve Ermeni
hiristiyanlığı ile bağlarını koparması ve bu
etkiyi yazılarına da yansıtması ile sonuçlanır.
Hınçakta muhabir olarak çalışmaya başlar
Ermeni toplumunda sosyalizmi benimsetmek,
sosyalizmin Osmanlı topraklarında kabülünü
sağlamak amacını güden sosyal demokrat
Hınçak partisi, bu dönemde çoğu Ermeni
gibi Mari ‘nin de ilgisini çeker ve partiye
üyelik talebinde bulunur. Ne var ki yaşı küçük
olduğu için talebi kabul edilemez. Partiye üye
olmasa da partinin yayın organı Hınçak’ta
muhabir olarak çalışma şansını elde eder.
Mari Beyleryan kadın özgürlük mücadelesiyle
de ilgilenmektedir. Eseyan lisesinin
asli öğretmenlerinden biri olan Mari
düşüncelerinin öğrencileri ile de paylaşır,
“Halk ya özgürlük ya ölüm talep
ediyor Patrik hazretleri”
MAYIS/HAZİRAN
31