You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
dan büyük öneme sahip bir gerçeklik
olarak değerlendiriliyor. Bunların
yaşamlarının incelenmesi, kişiliklerini
belirleyen toplumsal koşulların
çözümlenmesi ve bu kişiliklerin kendi
yaşam duruşlarında ortaya çıkardıkları
toplumsal etkilerin incelenmesi, aslında
o dönem toplumsallığının çözümlenmesi
ve anlaşılması anlamına gelmektedir.
Doğuş gerçeği bazen bir kişiden başlayıp
büyük toplumsal ve tarihsel sonuçları
yaratan bir gerçeklik olarak karşımıza
çıkmaktadır. Nitekim tarihteki bütün
büyük toplumsal alt-üst oluşlar belirli
kişiliklerin şahsında ifadeye kavuşturulmakta
ve onların şahsında anlaşılmaya
çalışılmaktadır. Masallardan destanlara,
mitolojiden modern tarihin sanat edebiyat
ürünlerine kadar, toplumu imge ve
simgelerle ifadeye kavuşturan bütün
ürünlerde bu kişiliklerin temel motif
olarak ele alınması bu gerçeklikle
bağlantılıdır. Büyük peygamberliksel
doğuşların halk dilinde söylenceye
dönüşmüş hikâyeleri çoğunlukla birbirine
benzemektedir. Peygamberlerin ya
da büyük halk önderlerinin doğum günleri,
daha sonraki süreçlerde efsaneye
dönüşmekte, yaşamları, ilk adımından
başlayarak halkın acılarını, umutlarını,
arayışlarını ve mücadelelerini kendi
kişiliklerinde somutlaştırmaktadırlar.
Daha doğrusu, halklar, kendilerini bu kişiliklerin
şahsında ifade etmektedir. Buradan şunu anlatmak
istiyoruz: Her büyük tarihsel toplumsal
kişilik, kendi doğuş gerçeği ile anlaşılmaya ve ifadeye
kavuşturulmaya çalışılıyor. Bu doğuşların
doğru anlamlandırılması, temsil ettiği zamanın
ve toplumun doğru anlaşılması anlamına gelecektir.
Yine bu tarihsel kişiliklerin doğuşları kendi
toplumları açısından, yeni bir yaşamın başlangıcı
olarak kabul edilmekte ve yeni yaşamların
başlangıçları çoğunlukla halklar tarafından bayrama
dönüştürülüp kutlanmaktadır. Bu doğuşların
bayram haline getirilmesi, halkların sürekli kendi
doğuş kaynaklarına dönüp, yeni doğuşlar yapabileceklerinin
umudunun orada muhafaza edilmesiyle
ilgili bir gerçekliktir. Yine bu doğuşların
ardından gelen yaşam tarzının, kendileri için
sürekli yol gösterici bir karakter taşıması anlamında
büyük öneme sahiptir. Ölümün eşiğinde,
yok oluşun eşiğinde, ya da büyük acıların ve zorlukların
içinde yaşayan halkların bu zorlukları
aşabilecekleri ve yeni doğuşlar yapabilecekleri
umudu, bu tür günlerde sürekli canlı tutularak
hakların direnme iradeleri diri tutulmaya çalışılır.
Belirttiğimiz gibi bunlar sembolik anlamlandırma
ve ifadelendirmelerdir. Benzer anlamlandırma
ve ifadelendirmeler toplumlar için kendini
üretme varlığını devam ettirme anlamında
önemli olan bütün faaliyetlere uyarlanmaktadır.
Örneğin zor zamanlarda açlık ve kıtlık içinde
yaşayan halkların, ilk ürünlerini elde etmelerini
mahsul bayramları, ürün kaldırma bayramlarına
Önderlik, her adımını,
toplum ve halk adına bir
doğuşa dönüştürerek
kendisini var etmektedir.
NİSAN 2022
19