Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
30<br />
ARAŞTIRMA KASIM 2012 ><br />
gösterilen alanda entegrasyonu sağlayacak bir yatırım<br />
olması.<br />
Yatırım ile bu şartlar sağlanmış ve yatırıma<br />
31.12.2013 tarihine kadar başlanılmış ise yararlanılacak<br />
destek tutarı aşağıdaki gibi olacaktır.<br />
DESTEK UNSURLARI<br />
Destek<br />
Matrahı<br />
Yatırımın organize sanayi bölgesinde gerçekleşmiş<br />
olması sebebi ile, toplam destek tutarı çarpıcı<br />
bir biçimde artmaktadır. Devlet desteği oranı<br />
1.503.000 / 3.000.000 = 0,50.1 e çıkmaktadır.<br />
Hemen burada belirtmemiz gereken şey , bu<br />
destek tutarları yatırımcıya nakden veya hesaben<br />
ödenen tutarlar olmadığıdır. Daha çok, yatırımcının<br />
aynı şartlarda teşvik belgesi almaksızın yaptığı<br />
yatırım esnasında ve sonrasında ödemek zorunda<br />
kalacağı bir takım yasal yükümlülüklerden Teşvik<br />
Belgesi sayesinde kurtulacağı tutarları ifade<br />
etmektedir. Kısaca, önce yatırım yapılacak bir takım<br />
destekler yatırımın yapıldığı esnada (KDV ve<br />
Gümrük Vergisi gibi) , bir takım destekler yatırım<br />
sonrasında yatırımdan elde edilecek kazancın vergilendirilmesi<br />
esnasında (Vergi İndirimi) yatırımcıya<br />
sunulacaktır.<br />
Örneğin Teşvik Belgesi sahibi yatırımcının 1<br />
Nolu tabloda belirtilen 600.000,00 TL tutarındaki<br />
Vergi <strong>indir</strong>iminin tamamından yararlanabilmesi<br />
için Kurumun bu yatırımdan sağladığı ve beyan<br />
ettiği kazancın asgari 5.454.500,00 TL olması gerekecektir.<br />
Yani kurum 5.454.500.00 TL kazandığı<br />
noktaya kadar <strong>indir</strong>imli kurumlar vergisi uygulama<br />
imkanını kullanabilecektir.<br />
Yatırım Yeri Tahsisi<br />
Dikkat edileceği üzere; teşvik unsurlarından<br />
“Yatırım Yeri Tahsisi” konusunda hiç değinmedim.<br />
Oldukça karmaşık uygulamaları içeren bu konu<br />
çok’da pratik bir destek unsuru olmamakla birlikte<br />
yatırımın durumuna göre, hazine arazilerinden<br />
“arazi tahsisi” talep edilebilecektir.<br />
4706 sayılı kanunun ek 3 ‘üncü maddesi kapsa-<br />
Destek<br />
Oranı<br />
mında bu tahsisatın yapılabilmesi için, taşınmazın<br />
bulunduğu ilçenin mülki sınırları içindeki<br />
-Organize sanayi veya endüstri bölgelerinde bu<br />
yatırımlar için tahsis edilebilecek boş parsel bulunmaması,<br />
Destek<br />
Tutarı<br />
KDV Desteği 3.000.000,00 0,18 540.000,00<br />
Gümrük Vergisi Desteği 3.000.000,00 0,05 150.000,00<br />
Sigorta Primi İşv His P<br />
Desteği<br />
300.000,00 0,21 63.000,00<br />
Vergi İndirimi 3.000.000,00 0,25 750.000,00<br />
Toplam Destek Tutarı 1.503.000,00<br />
-gerçekleştirilecek yatırımın<br />
tutarının, talep edilen<br />
taşınmazın rayiç değerinin<br />
tarım, hayvancılık ve<br />
eğitim yatırımları için bir,<br />
turizm yatırımları için iki,<br />
diğer yatırımlar için üç katından<br />
az olmaması kaydıyla;<br />
49 yıllığına yatırım yeri<br />
tahsisi edilebilecektir.<br />
III- SONUÇ VE ÖNE-<br />
RİLER<br />
Yukarıda belirtilenler yeni yatırımlar için sağlanan<br />
kolaylıklardır. Diğer yatırım türleri için özellikli<br />
konular gerek kararnamede gerekse kararnamenin<br />
uygulanmasına yönelik 2012/1 sayılı tebliğde yer<br />
almaktadır. Özellikle yeni yatırım dışındaki yatırım<br />
türleri bakımından vergi <strong>indir</strong>imi müessesesinin<br />
uygulanması son derece sıkıntılı bir konu <strong>olarak</strong><br />
durmaktadır. Bu derginin Ekim/2011 sayısında ele<br />
aldığım “Teşvik Belgeli yatırımlarda Vergi İndirimi<br />
Sorunu” başlıklı makalemde belirttiğim unsurlar<br />
kararname ve 5520 Sayılı kanunun 32/A maddesinde<br />
yapılan değişikliklere rağmen halen varlığını<br />
sürdürmektedir. Bu konuda uygulamacılar dikkatli<br />
olmalıdır.<br />
Diğer yandan yatırımcı için önemli olduğuna<br />
inandığım birkaç konu aşağıda belirtilmiştir.<br />
Yatırımcının dikkate alması gereken birinci<br />
konu “Yatırıma Başlama” deyiminden ne anlaşılması<br />
gerektiğidir. Kararnamede bu konu şöyle<br />
ifade edilmiştir.” Yatırıma başlanıldığının kabul edilebilmesi<br />
için, yatırımın başlangıç tarihinden sonra<br />
arazi-arsa, altyapı, bina-inşaat, makine ve teçhizat<br />
(avans ve ön ödemeler dahil) ile diğer yatırım<br />
harcamalarına yönelik <strong>olarak</strong> teşvik belgesinin ilk<br />
düzenlendiği tarihteki sabit yatırım tutarı esas alınmak<br />
üzere, sabit yatırım tutarının en az yüzde onu<br />
oranında (sabit yatırım tutarı ellimilyon Türk Lirasının<br />
üzerindeki yatırımlar için en az beşmilyon<br />
Türk Lirası) harcama yapılması gerekir.” Bu konu<br />
özellikle “Vergi İndirimi” müessese’sinin uygulanması<br />
esnasında dikkate alınmalıdır.<br />
Vergi <strong>indir</strong>imine yönelik <strong>olarak</strong> dikkat edilmesi<br />
gereken diğer noktalar ise şöyledir.<br />
1-Arazi, arsa, royalti, yedek parça ve amortismana<br />
tâbi olmayan diğer harcamalar yatırımlar vergi<br />
<strong>indir</strong>imi desteğinden yararlanamaz.<br />
2- Vergi <strong>indir</strong>iminden yararlanma esnasında<br />
5520 sayılı Kurumlar Vergisi kanunun 32/A maddesi<br />
dikkate alınacaktır. Buna gore; Ekonomi Bakanlığı(***)<br />
tarafından teşvik belgesine bağlanan<br />
yatırımlardan elde edilen kazançlar, yatırımın<br />
kısmen veya tamamen işletilmesine başlanılan<br />
hesap döneminden itibaren yatırıma katkı tutarına<br />
ulaşıncaya kadar <strong>indir</strong>imli oranlar üzerinden<br />
kurumlar vergisine tabi tutulur. Yatırıma katkı tutarının<br />
Bölgesel teşvik uygulamaları kapsamındaki<br />
yatırımlarda; 2 nci bölgede yüzde onunu, geçmemek<br />
üzere yatırım döneminde yatırımcının diğer<br />
faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına <strong>indir</strong>imli<br />
gelir veya kurumlar vergisi uygulanabilir.<br />
Yukarıdaki örneği dikkate aldığımızda yatırıma<br />
katkı tutarı 600.000,00 TL’nin %10 na tekabül<br />
eden 60.000,00 TL vergi <strong>indir</strong>imi yatırım döneminde<br />
yatırımcının diğer faaliyetlerinden elde ettiği<br />
kazanca uygulanabilecektir.<br />
Sigorta primi işveren desteğinin“Komple yeni<br />
yatırımlarda belge kapsamında gerçekleştirilen<br />
yatırımla sağlanan istihdama, diğer yatırım cinslerinde<br />
ise mevcuda ilave edilen istihdam için uygulanacağı,<br />
Komple yeni yatırım dışındaki yatırım<br />
cinslerinde, aylık prim ve hizmet belgesinde kayıtlı<br />
işçi sayısının mevcut istihdamın altında olması halinde<br />
ilgili ay için prim desteği uygulanmayacağı “<br />
ve “Sigorta primi işveren hissesi desteği uygulamasına,<br />
tamamlama vizesi tarihinin Sosyal Güvenlik<br />
Kurumuna bildirilmesini takip eden aydan itibaren<br />
başlanacağı “ göz önünde tutulmalıdır.<br />
Bir diğer husus; Bu Karar ile uygulama mevzuatında<br />
belirlenen hükümlere aykırı davranılması halinde<br />
karşılaşılacak yükümlülüklere dikkat etmek<br />
gerekir. Karar hükümlerine muhalefet söz konusu<br />
olduğunda belge iptalin gerekmediği durumlarda<br />
sağlanan destek unsurlarının bir kısmının geri<br />
istenmesi, iptal halinde ise sağlanan desteklerin<br />
6183 sayılı kanuna göre geri tahsili söz konusu olabilir.<br />
Örneğin<br />
-Teşvik belgesindeki kayıt ve koşulların yerine<br />
getirilmemesi,<br />
-Telge kapsamındaki makine ve teçhizatı öngörülen<br />
sürelerden önce satılması veya satılmasına<br />
sebebiyet verilmesi ,<br />
- Teşvik belgesinde öngörülen sürede yatırımların<br />
tamamlanmaması ,<br />
-Belirlenen asgari yatırım tutarlarına ulaşılamaması<br />
,<br />
vb konular yukarıda belirtilen cezai uygulamaları<br />
gerektirebilir. Bu nedenle yatırımcıların yatırımın<br />
türü, miktarı ve süresi konusunda isabetli<br />
karar almaları tavsiye edilir.<br />
Son söz <strong>olarak</strong> Teşvik kararnamesi kapsamındaki<br />
destek unsurlarından yararlanan yatırım<br />
harcamaları, diğer kamu kurum ve kuruluşlarının<br />
desteklerinden yararlanamayacağı hususu bir kenara<br />
not edilmelidir.<br />
Okuyuculara yararlı olması dileğiyle.<br />
KAYNAKLAR<br />
1-2012/3305 sayılı Teşvik Kararnamesi<br />
2-2012/1 Sayılı Tebliğ<br />
3-5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunun 32/A Maddesi