Çarçuba 3.Sayı

iyyupsikoloji
from iyyupsikoloji More from this publisher
22.02.2022 Views

nasıl uyuşturduğu; edilgenliği ve manipülatif rıza göstermesi bu sahne üzerindengörülmektedir.Sara oğlu Harry’nin uyuşturucu satıcısı olduğunun farkında bile değildir. Kocasıöldükten sonra Harry’nin de evden uzaklaşmasıyla büyük bir anlam boşluğunadüşmüş, hayatının varoluşunun amacını kaybetmiş, yalnızlığını televizyonuylagidermeye çalışırken bir televizyon bağımlısı olmuştur.Sara’nın bir televizyon programına kırmızı elbise ile katılması onaylanma ve kabulgörme bağımlılığı konusunda da düşündürmektedir. Bir komşusu görece ona sosyaldestek olarak bu televizyon programına katılmak için saçlarını kızıla boyamaya yardımedecektir. Ama Sara’nın saçları kızıl yerine turuncu olur. Bu sahne aslında komşununona ileride vereceği zararın yani sosyal köstek olacağının habercisi niteliğindedir.Çünkü aynı komşusu Sara’nın kırmızı elbisenin içine girebilmesi için zayıflamasıkonusunda onun hayatını tam bir ıstıraba dönüştürecek ve sağlığına korkunçderecede zarar verecek şarlatan bir doktor tavsiyesinde bulunacaktır. Sara bu doktoragider ve doktorun verdiği LSD kökenli ilaçları kullanarak günden güne erir ve artıkhayati işlevselliğini kaybetmiş bir hayalete dönüşmüştür. Komşusu Sara’ya sosyalanlamda yalnızlığını paylaşıp destek olacakken sosyal köstek olmuştur.Harry, Tyron ve Marion beraberce hayata tutunmak için bir umuda bağlanmış üçarkadaştır. Filmin ilk bölümünde yaşamdan beklentilerini dile getirdikleri görülen bu üçarkadaşın rüyalarına ulaşmaya çalışırken önlerine hangi madde gelirse onu ölçüsüzcekullandıkları görülür. Başlangıçta sosyal hayata yönelik rüyalarını gerçekleştirmekhayalleri içerisinde birbirlerine sosyal destek verdikleri izlenimi uyandırırken tıpkımevsimlerin değişmesi gibi kış gelir. Bağımlılık sürecinde maddeye erişimle ilgili pekçok stres yaratan durumla karşılaşılır ve bu durumlara yönelik yaşamlarını tehlikeyeatacak yöntemler ortaya çıkar. Bir eroin arkadaşlığının sonunda eroine ulaşmak veedinmek adına sevgilerini, değerlerini, bedenlerini hatta ruhlarını satarakmetalaştırdıkları görülmektedir. Çünkü bağımlılık kısır döngüsü içerisinde en masumdestekler bile köstek olmaya mahkumdur.SONUÇBir Rüya İçin Ağıt filminde, her biri yanlış yolda olan her birinin hayatınıuyuşturucunun mahvettiği dört karakter üzerinden bir düşe, bir umuda olanbağımlılıkları görülmektedir. Üç ana bölümü olan filmin ilk bölümünde karakterlerinbenlik algılarını, kimlik bütünlüklerini koruma adına hayata adaptasyon oluşturmagerekçeleri görülmektedir. İkinci bölümde biyolojik, psikolojik ve sosyal açıdan kayıplaryaşamalarına rağmen herhangi bir farkındalık görülmemekte; daha ziyade çöküşedoğru bir geçiş olmaktadır. Üçüncü bölümde ise karakterlerden her birinin ağır16

ÇARÇUBA ‘‘SALDIRGANLIK’’bedeller ödedikleri kısım görülmektedir. Her birinin normal yaşantılarının bağımlılıklanasıl tükendiği, değerlerinin yıkıma uğradığı görülmektedir. Sosyal anlamdametropollerde aile arasındaki iletişim kopukluğu, kitle iletişim araçlarının etkisi,modernite ve kapitalizm eleştirisi, kent yaşamında yalnızlaşma ve birbirineyabancılaşırken oluşan anlam boşluğu; kitle nevrozu içerisindeki bireylerin birbirinesosyal destek mi, yoksa köstek mi olduğu, bir düşe bağımlı insanların ağıtları ile sarsıcıbir şekilde anlatılmaktadır. Yönetmenin ustalığı sayesinde yakın çekim ve hızlı planlarlagöz bebeklerinin büyümesi gibi imgeleri ve hiphop müziği eşliğinde kontrol kaybı vebağımlılık kafası bir düzeye kadar hissedilebilmektedir. Film Amerikan toplumununfarklı bağımlılıklar üzerinden tüketim tutkusunu eleştirirken aynı kültürün kitleleripasifleştirmesini konu etmektedir. Karakterler televizyon ile hayatını renklendirirkenmadde kullanarak da toplumsal sorunlarından uzaklaşmaktadırlar. Arzu ekonomisibireylerin yetersizliklerini, psikolojik doyumunu baskı ile yeniden ve yenidenüretmektedir. Böylece toplum egemen güçlerin ideolojisine bağımlı hale gelmektedir.Kapitalist egemen güç yemek, uyuşturucu, cinsellik ve televizyon bağımlılığıçevresinde kendini var etmeye devam etmektedir. İnsanlar haz eğilimleri sonucubağımlılıklarını giderdiklerinde endişeleri geçici bir süre kaybolmakta, çaresizlikleriortadan kalkar görünmektedir. Ancak bağımlılık duydukları nesneleri satın almayakalktıklarında bedenlerini nesneleştirerek tüketim aracına dönüştürüp kendilerineyabancılaşmaktadırlar. Benlik algıları parçalanarak hegemonik dünyanın şiddetikarşısında değersizleşen modern birey, adeta acının pornografik bir figürünedönüşmektedir.Bu çalışmada bağımlılık sürecinde bireysel etkenlerle toplumsal etkenlerinbirbirleriyle olan etkileşimi birey-toplum uyumu bağlamında Bir Rüya İçin Ağıt filmikapsamında ele alınmıştır. Bu çalışmada kullanılan içerik analiziyle bağımlılık alanındaçalışan uzmanlar için genel bir görüş sağlayacağı ve bağımlılıkla mücadelede devletpolitikalarının yapılandırılmasında farklı bir bakış açısı sunacağı düşünülmektedir.KaynaklarArmağan, E. ve Türk, T. (2018). Ergenlik döneminde madde kullanım deneyimi ve depresyon arasındaki ilişki. Bağımlılık Dergisi, 19(4), 99−106.Birincioğlu, Y. D. (2019). Aronofsky sinemasında tüketimin ezoterik kodları ve alegorik anlatımı. İMÜ Sanat, Tasarım ve Mimarlık Fakültesi Dergisi, 5(1), 61−83.Danışmaz Sevin, M. ve Erbay, E. (2021). Eroin arkadaşlığı: çevresi içerisinde birey perspektifi ile madde bağımlılarının yaşam deneyimleri. Bağımlılık Dergisi, 22(1), 65−75.Eracar, H. N. (2020). Fenomenolojik yaklaşımlarda psikoterapistin öznelliği. https://www.researchgate.net doi:10.13140/RG.2.2.27167.38561Gökalp, N. (2017). Bağımlılığa felsefi bir bakış. Bağımlılık Dergisi, 18(2), 59−64.Kolukırık, S. ve Çil, Y. (2008). Bir rüya için ağıt: genç kimliği ve madde bağımlılığı. Arayışlar İnsan Bilimleri Araştırma Dergisi, 19(10), 101−110.May, R. (2007). Kendini Arayan İnsan, (19). (K. Işık, Çev.) İstanbul: Okyanus Yayınevi. (Orijinal çalışma basım tarihi 1953).Mutlu, E. (2018). Madde bağımlılığı ve insan evrimi. Bağımlılık Dergisi 19(1), 17−22.Polat, H. ve Kök, B. (2019). Toplumda madde bağımlılığı algısı: bir ölçek geliştirme çalışması. Bağımlılık Dergisi, 20(3), 119−132.17

ÇARÇUBA ‘‘SALDIRGANLIK’’

bedeller ödedikleri kısım görülmektedir. Her birinin normal yaşantılarının bağımlılıkla

nasıl tükendiği, değerlerinin yıkıma uğradığı görülmektedir. Sosyal anlamda

metropollerde aile arasındaki iletişim kopukluğu, kitle iletişim araçlarının etkisi,

modernite ve kapitalizm eleştirisi, kent yaşamında yalnızlaşma ve birbirine

yabancılaşırken oluşan anlam boşluğu; kitle nevrozu içerisindeki bireylerin birbirine

sosyal destek mi, yoksa köstek mi olduğu, bir düşe bağımlı insanların ağıtları ile sarsıcı

bir şekilde anlatılmaktadır. Yönetmenin ustalığı sayesinde yakın çekim ve hızlı planlarla

göz bebeklerinin büyümesi gibi imgeleri ve hiphop müziği eşliğinde kontrol kaybı ve

bağımlılık kafası bir düzeye kadar hissedilebilmektedir. Film Amerikan toplumunun

farklı bağımlılıklar üzerinden tüketim tutkusunu eleştirirken aynı kültürün kitleleri

pasifleştirmesini konu etmektedir. Karakterler televizyon ile hayatını renklendirirken

madde kullanarak da toplumsal sorunlarından uzaklaşmaktadırlar. Arzu ekonomisi

bireylerin yetersizliklerini, psikolojik doyumunu baskı ile yeniden ve yeniden

üretmektedir. Böylece toplum egemen güçlerin ideolojisine bağımlı hale gelmektedir.

Kapitalist egemen güç yemek, uyuşturucu, cinsellik ve televizyon bağımlılığı

çevresinde kendini var etmeye devam etmektedir. İnsanlar haz eğilimleri sonucu

bağımlılıklarını giderdiklerinde endişeleri geçici bir süre kaybolmakta, çaresizlikleri

ortadan kalkar görünmektedir. Ancak bağımlılık duydukları nesneleri satın almaya

kalktıklarında bedenlerini nesneleştirerek tüketim aracına dönüştürüp kendilerine

yabancılaşmaktadırlar. Benlik algıları parçalanarak hegemonik dünyanın şiddeti

karşısında değersizleşen modern birey, adeta acının pornografik bir figürüne

dönüşmektedir.

Bu çalışmada bağımlılık sürecinde bireysel etkenlerle toplumsal etkenlerin

birbirleriyle olan etkileşimi birey-toplum uyumu bağlamında Bir Rüya İçin Ağıt filmi

kapsamında ele alınmıştır. Bu çalışmada kullanılan içerik analiziyle bağımlılık alanında

çalışan uzmanlar için genel bir görüş sağlayacağı ve bağımlılıkla mücadelede devlet

politikalarının yapılandırılmasında farklı bir bakış açısı sunacağı düşünülmektedir.

Kaynaklar

Armağan, E. ve Türk, T. (2018). Ergenlik döneminde madde kullanım deneyimi ve depresyon arasındaki ilişki. Bağımlılık Dergisi, 19(4), 99−106.

Birincioğlu, Y. D. (2019). Aronofsky sinemasında tüketimin ezoterik kodları ve alegorik anlatımı. İMÜ Sanat, Tasarım ve Mimarlık Fakültesi Dergisi, 5(1), 61−83.

Danışmaz Sevin, M. ve Erbay, E. (2021). Eroin arkadaşlığı: çevresi içerisinde birey perspektifi ile madde bağımlılarının yaşam deneyimleri. Bağımlılık Dergisi, 22(1), 65−75.

Eracar, H. N. (2020). Fenomenolojik yaklaşımlarda psikoterapistin öznelliği. https://www.researchgate.net doi:10.13140/RG.2.2.27167.38561

Gökalp, N. (2017). Bağımlılığa felsefi bir bakış. Bağımlılık Dergisi, 18(2), 59−64.

Kolukırık, S. ve Çil, Y. (2008). Bir rüya için ağıt: genç kimliği ve madde bağımlılığı. Arayışlar İnsan Bilimleri Araştırma Dergisi, 19(10), 101−110.

May, R. (2007). Kendini Arayan İnsan, (19). (K. Işık, Çev.) İstanbul: Okyanus Yayınevi. (Orijinal çalışma basım tarihi 1953).

Mutlu, E. (2018). Madde bağımlılığı ve insan evrimi. Bağımlılık Dergisi 19(1), 17−22.

Polat, H. ve Kök, B. (2019). Toplumda madde bağımlılığı algısı: bir ölçek geliştirme çalışması. Bağımlılık Dergisi, 20(3), 119−132.

17

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!