KADIKOY LIFE / Ocak & Şubat 2022

Sağlık
Covid-19
damar sistemimizi
olumsuz etkiliyor
Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı
Op. Dr. Arzu Ercan, Covid-19’un damar
sistemimizi nasıl etkilediği konusunda
merak edilenleri anlattı.
Covid-19 tüm dünyanın endişesi, çaresizliği
ve kâbusu... Ateş ve kesik kesik kuru öksürük,
en sık bulguları. Ayrıca tat ve koku kaybı,
hâlsizlik, vücut ağrısı, ishal... Covid-19’u
tanıdıkça damar yapısını, kalbi, kanı ve
hatta beyni etkilediği tespit edilmiştir. Peki,
damar sistemimizde neler olur? Covid bir
solunum hastalığı iken, nasıl oluyor da
vasküler sistemini etkiliyor?
Covid-19, akciğer endotelini yutar, pıhtıyı
tetikler, pıhtılaşma riskini arttırır. Beyin kan
akımı kısıtlanınca inme riski ortaya çıkar.
Parmak uçlarında gelişen kızarıklık, renk
değişikliği, küçük ince damar tıkanması ile
ortaya çıkar. Özellikle altta yatan probleminiz
varsa, sorun yaşama riskiniz artar.
Covid-19 salgını nedeniyle evlerde kalma
sürelerimiz arttı. Bu durum da varis şikâyetlerinin
artmasına neden oldu. Varisler çoğu
zaman önemsiz görülse de tehlikeli olabilirler.
Tek başına bir pıhtının varlığı bile ciddi
bir durumdur. Pıhtının bulunduğu yerden
kopup akciğerlere gitmesine “pulmoner
emboli” adı verilir.
Pek çok merkezde yapılan çalışmalarda,
Covid-19 geçiren hastalarda toplardamarın
etkilendiği kesin, bacak toplardamarlarında
pıhtı olma riski yüzde 25, bu pıhtıdan
akciğere pıhtı atması yüzde 10 olarak saptanmıştır.
Çin’de yapılmış bir araştırma kapsamında
Covid-19’dan kaybedilen hastalara
bakıldığında, yüzde 71’inde toplardamarlarında
pıhtı tespit edilmiş. Covid-19 olan hastalarımızda,
damar içi pıhtılaşmayı gösteren
“D-DIMER” isimli pıhtılaşma enziminin çok
miktarda arttığını gözlemlemekteyiz ve bu
yüzden hatalarımıza kan sulandırıcı ilaçlar
da vermekteyiz.
VARİS TEDAVİNİZİ ERTELEMEYİN
Unutmayın; bacağımızdaki ister kılcal isterse
daha kalın çaptaki varisler olsun, bunlar
önemli bir damar hastalığının habercisidir.
Yapılması gereken, her an hayatımızı riske
atabilecek konuma düşürmeden önce bu
konuda tıbbi görüş almak ve bacağımızdaki
venlerin durumunu ortaya çıkartacak bir
doppler ultrason incelemesi yaptırmaktır.
Şayet varis sorununuz varsa ve tedavi
gerektiriyorsa, özellikle evde hareketsiz
kalınan bu dönemde durumun daha da
ciddi bir hâle gelme olasılığı olabilir. Bu
yüzden hastalarımıza mutlaka takibi yapan
hekimlerine başvurmalarını ve tedavilerini
aksatmamalarını öneriyoruz
DAMAR SAĞLIĞINI NASIL KORURSUNUZ?
✓ Düzenli egzersiz yapın. Genel olarak aktif
kalın, hareket edin. Bu, toplardamar
sağlığı için çok önemli. Her gün en az 30
dakika aerobik, pilates, yüzme, bisiklet
gibi farklı kas gruplarını çalıştıran egzersizler
yapın. Toplardamar sistemine yük
bindirecek, karın içi basıncı artıran egzersiz
ve aletler, mekik gibi hareketlerden
kaçının. Egzersizin özü, gün boyunca
aktif kalın. Eğer masa başı çalışanı iseniz
saatte bir kalkıp odada yürüyün, gaz-fren
hareketleri yapın. Bu egzersizde ayaklar,
gaz ve frene basıyormuş gibi bilekten kırılarak
hareket ettirilir. Bir başka egzersiz
de ayak parmak uçlarından her iki topuk
yerden kesilecek şekilde yukarı kalkmak.
Her iki egzersizin de saat başı 15 kez
yapılması uygun olur.
✓ Sigara içmeyi bırakın, sıklıkla akciğeri
etkilese de damar sistemini de negatif
yönde etkileyerek, damarlara ve venlere
zarar verip, daraltabilir.
✓ C vitamini ve antioksidan içerikli besinler
tüketin. Elma sirkesi, sarımsak, maydanoz,
çilek, ahududu, kabızlığın önüne
geçmek için bol lifli gıdalar ve probiyotiklere
yer verilmelidir.
✓ Bol sıvı alın ve tuzu azaltın.
✓ Altta yatan hastalıklarınızı tedavi ettirin.
Tüm toplardamarlar, sistemik hastalıklardan
etkilenir. Onların da (diyabet, kolesterol
vb) tedavisini ve takibini yaptırın.
VEN SİSTEMİNİN TEDAVİSİNİ İHMAL
ETMEYİN, ERTELEMEYİN
Varis tedavisi için büyük oranda kapalı
yöntemler tercih ediliyor. Hasta konfor ve
estetiğinin ön planda tutulduğu müdahaleler
uygulanarak, günlük hayatta molaya
gerek kalmıyor. Kapalı yöntemler ise lazer,
radyo frekans, yapıştırıcı ajanlarla yapılan
müdahaleler ve poliklinik koşullarında
gerçekleştirilen köpük tedavileri.
VARİS BİR HAREKETSİZLİK
HASTALIĞIDIR
İster kılcal varis ister cilt varisi olsun, enfeksiyon
riskiyle her an karşı karşıya yaşadığımız
bugünlerde tedavinizi ihmal etmeyin.
Hayatınızı riske atabilir!
Op. Dr. Arzu Ercan
60 : kadikoylife.com Ocak & Şubat 2022