MediaCat Ocak 2022
04.01.2022 • Views
Embed Flag

MediaCat Ocak 2022

ePAPER READ
kapital

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

START NOW

10 yılın trendlerine<br />

retrospektif bakış<br />

<strong>2022</strong>: Büyük<br />

rövanş<br />

Yılın manşetleri, dergi ve<br />

mizah dergisi kapakları<br />

Dream Team<br />

2021<br />

Ad*Watch 2021: Hatırlanma,<br />

Beğeni ve WOM şampiyonları<br />

Brand & Sport Summit<br />

2021 özel eki<br />

ISSN: 1301 - 7675<br />

9 7 7 1 3 0 1 7 6 7 5 1 0<br />

MARKA YÖNETENLERİN<br />

BİLGİ KAYNAĞI<br />

MEDIACAT.COM • YIL: 30 | SAYI: 321 • OCAK <strong>2022</strong> - 01 • KDV DAHİL 40 TL KIBRIS 42,5 TL<br />

Berivan Akmanoğlu<br />

Burçin Birim<br />

Burcu Özdemir<br />

Can Aksüyek<br />

Cantekin Güngör<br />

Ceren Çalıkuşu<br />

Dilan Davutoğlu<br />

Egemen Özcan<br />

Ela Bilgisel<br />

Ender Orfanlı<br />

Gül Durak<br />

Hakan Gülsoy<br />

İlkay Gürpınar<br />

Kevin Adato<br />

Levent Tüker<br />

Leyla Rykova<br />

TBWA\Istanbul<br />

CLASS OF 2021<br />

Mehmet Demirel<br />

Merve Gezer Subaşı<br />

Mesut Koçarslan<br />

Neslihan Gücüm<br />

Nisan Danışman<br />

Ömer Üstündağ<br />

Önder Sakıp Dündar<br />

Özge Güven<br />

Özhan Biçer<br />

Samet Erel<br />

Serap Emci<br />

Serdar Güngör<br />

Serkan Tanman<br />

Toygun Yılmazer<br />

Tuğyan Çelik<br />

Ufuk Işık<br />

Vehbi Bozdağ<br />

Volkan Alkan<br />

Volkan Karakaşoğlu<br />

Yalçın Pembecioğlu<br />

Yekta Öncel<br />

Yunuscan Hısımcıl<br />

THE CAT REPORT 2021: YILIN EN’LERİ

İÇİNDEKİLER<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> Öne Çıkanlar<br />

18<br />

KAPAK<br />

THE CAT REPORT: 2021’IN EN IYILERI<br />

2021’de üretilen projelerde çok belirgin bir artış oldu.<br />

Felis Ödülleri 4 bin 339 projeyle tüm zamanların en<br />

yüksek başvurusunu aldı. Kristal Elma 2 bin 414 projeyle<br />

kendi rekorunu kırdı. Geçtiğimiz yıl olduğu gibi bu sene<br />

de yaratıcılığın ve etkinin sınırlarını zorlayan projeler<br />

takdir gördü. Şimdiyse bütün bir yıl boyunca üretilen<br />

iletişim, reklam, pazarlama projelerinin ulusal ve global<br />

yarışmalardan elde ettikleri sonuçları dikkate alarak<br />

hazırladığımız The Cat Report ile yılın en yaratıcılarını<br />

ve en etkililerini belirleme vakti!<br />

U<br />

GÜNCEL<br />

<strong>2022</strong>: Büyük rövanş<br />

Gerçekliğimizi sarsan gelişmelerin<br />

yaşandığı zor bir yılı geride<br />

bıraktık. Pandemi etkisiyle<br />

savrulan dünyanın <strong>2022</strong>’de karşı<br />

karşıya kalacağı senaryolara dair<br />

anlamlı öngörülere ihtiyacımız var.<br />

MTDDB Stratejik Planlama Ekibi’nin<br />

muteber trend kaynaklarını<br />

inceleyerek oluşturdukları, <strong>2022</strong>’yi<br />

şekillendirecek mega trendlere<br />

yakından bakalım.<br />

MEDYA<br />

Krizlerle imtihanımız<br />

Yalnızca Türkiye’de değil tüm<br />

dünyada mukavemetimizin<br />

krizlerle sınandığı bir yılda<br />

yaşanan gelişmeleri en iyi<br />

yansıtan gazete manşetleri,<br />

dergi ve mizah dergisi kapakları<br />

karşınızda.<br />

KÜLTÜR<br />

Bir 2021 hikâyesi:<br />

Protesto<br />

2021, büyük protestoların<br />

yaşandığı, huzursuzluğun had<br />

safhada hissedildiği bir yıldı. Peki<br />

neden? Ortak bir sorunumuz var:<br />

Demokrasinin yıkımı.<br />

MARKETING<br />

Dream Team 2021<br />

Geçtiğimiz yılın fark yaratan,<br />

ilham veren ve örnek olan işlerinin<br />

künyelerine bakarak belirlediğimiz<br />

Dream Team 2021 karşınızda.<br />

Seçkimizde bu yıl pazarlamadan<br />

medyaya, tasarımdan PR’a<br />

farklı disiplinlerden dokuz ismi<br />

ağırlıyoruz.<br />

2 <strong>MediaCat</strong>

GÜNCEL<br />

6 Kronoloji<br />

12 <strong>2022</strong>’nin NFT ve metaverse<br />

trendleri<br />

Alemşah Öztürk<br />

13 İki ileri bir geri: <strong>2022</strong><br />

Dr. Deniz Bağrıaçık<br />

14 Zamanın ruhuna uygun stratejiler<br />

için 5 öneri<br />

Evrim Kuran<br />

15 Teknolojinin metamorfozu<br />

Levent Erden<br />

16 İradenin iyimserliği<br />

Mehmet Ali Çalışkan<br />

KÜLTÜR<br />

44 Kitaplığınızda bu kitaplara<br />

yer açın<br />

46 Gezegen için son şans<br />

MARKETING<br />

52 10 yılın trendlerine<br />

retrospektif bakış<br />

İhsan Özçıtak, Berkant Avcı<br />

54 Türkiye’den ilklere uzananlar<br />

56 Finansta dönüşümün liderleri<br />

DİJİTAL<br />

64 Trend Analizi<br />

Takibi zor bir yıl<br />

66 <strong>2022</strong> login seed phrase<br />

Kayhan Dural<br />

68 Modern kültürde yeni eşik<br />

69 İnsan odaklı markalar yaratmak<br />

TASARIM<br />

72 2021’in logoları ve <strong>2022</strong>…<br />

Ozan Karakoç<br />

YARATICILIK<br />

74 Popüler kültürün parçası<br />

olabilmek<br />

Bediz Eker<br />

76 2021’e damga vuranlar<br />

80 2021 bir slogan olsaydı<br />

82 Sorgulamaya cesaret edenler<br />

86 Ad*Watch<br />

88 Kristal Elma coşkusu<br />

94 Müzikle şahlananlar<br />

İŞ DÜNYASI<br />

32 <strong>2022</strong>’ye kapıları açacak trendler<br />

MEDYA<br />

34 Medyanın 2021 bilançosu<br />

REKLAM VE ADVERTORIAL İNDEKSİ<br />

3K1A 95<br />

Gazete Oksijen 5<br />

Renee 17<br />

Bahçeşehir Okulları 69<br />

Google<br />

Arka Kapak<br />

Siemens 75<br />

Bayer 92-93<br />

BELBİM 84<br />

Circus 23<br />

DemirDöküm 42<br />

DenizBank 73<br />

Domino’s 89<br />

Finish 26-27<br />

Havas İstanbul 21<br />

Ingage 24<br />

Lipton 50-51<br />

McDonald’s 62<br />

OdeaBank 78<br />

People Communications<br />

Group 30 -31<br />

TBWA\Istanbul 28-29<br />

Tıkla Gelsin 41<br />

Trabzonspor Arka Kapak İçi<br />

Türkiye İş Bankası 57<br />

Vaillant 70<br />

Yapı Kredi 59<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 3

EDİTÖRDEN<br />

<strong>MediaCat</strong><br />

Uğruna<br />

çabaladıklarımız<br />

on dönemde yazdığım her yazıda,<br />

söze şu cümleyle başladığı-<br />

S<br />

mı fark ettim: “Zor bir yıl oldu<br />

2021.” Geçen bir yıla dair hayli<br />

karanlık hislerimi bir önceki sayıda sizlerle<br />

amansızca paylaştığım için, bu yılın bende<br />

uyandırdığı iyi kötü her duyguyu tartışmayı<br />

bir kenara bırakıyorum artık. Taze bir<br />

yıla ve daha aydınlık bir yola adım atma hevesiyle<br />

girdiğimiz <strong>2022</strong>’nin kapısını aralarken<br />

konuşmak istediğim başka bir mesele<br />

var: Uğruna çabaladıklarımız.<br />

2021’in büyük mücadelelerin yılı olduğu<br />

konusunda hepimiz hemfikirizdir diye<br />

düşünüyorum. Hayatın her şeye rağmen devam<br />

ettiğini ve bunu yaparken, hızına ayak<br />

uyduramayanları ardında bıraktığını da<br />

2021 vesilesiyle bir kere daha gördük. Geldiğimiz<br />

noktada bir sonraki yıldan iyilik ve<br />

mutluluk beklemek artık yeterli değil; uğruna<br />

çabaladıklarımızın hayatımızın aynasındaki<br />

aksini görmeye ihtiyaç duyuyoruz.<br />

mediacatonline<br />

<strong>MediaCat</strong><br />

2021’DE YAŞANANLAR,<br />

<strong>2022</strong>’DEN BEKLENTİLER<br />

Özellikle büyük zorlukların ertesi gününde,<br />

akıbetin muğlak olduğu durumlarda,<br />

yola devam etmek isteyen insanın kerteriz<br />

arayışı şiddetleniyor. Bu bağlamda<br />

<strong>2022</strong>’nin, kendi yolumuzda güvenle yürüyebilmek<br />

için alabileceğimiz birer kerterize<br />

ihtiyaç duyduğumuz bir yıl olacağını<br />

tahmin ediyorum. Şu sıralar kafaların ve<br />

hislerin hayli karışık olduğu varsayımından<br />

hareketle, her biri alanında rüştünü<br />

ispatlamış kıymetli isimlerin <strong>2022</strong>’ye dair<br />

içgörülerini yeni yılın ilk sayısında bir araya<br />

getirdik. <strong>2022</strong>’nin trendlerinin yanı sıra<br />

geçmiş trendlerin bugünümüzdeki yerleri<br />

yani trendlere retrospektif bir bakış da yine<br />

takip eden sayfalarda sizleri bekliyor.<br />

YILIN EN İYİLERİ<br />

Yalnızca ajansların değil reklamverenlerin<br />

de yıl boyunca heyecanla beklediklerini<br />

bildiğimiz The Cat Report, sektörün 2021<br />

yılındaki ödül performansının dökümüyle<br />

bu yıl da almanak özel sayımızın kalbindeki<br />

yerini aldı. Bu yıl çiçeği burnunda yarışmamız<br />

Curious Felis’in yanı sıra Effie Europe<br />

sonuçlarını da ölçümlemeye dahil ettiğimiz<br />

raporda kendisine yer bulan tüm ajans,<br />

marka ve reklamverenlere tebrikler.<br />

2021 zor bir yıl oldu demiştik, <strong>2022</strong>’nin<br />

2021’i aratmayacağını ve her birimizin uğruna<br />

çabaladığımız her neyse, meyvelerini<br />

toplayacağımız bir sene olacağını umuyorum.<br />

Tüm okurlarımıza sevdikleriyle mutlu,<br />

huzurlu ve sağlıklı bir yıl diliyorum.<br />

Sizi derginizle baş başa bırakmadan önce<br />

ufak bir şarkı önerisi… Bu ay Editörden’de<br />

bana Blur’den Beetlebum eşlik ediyor. Yeni<br />

sayılarda, kitaplarda ve her gün mediacat.<br />

com adresinde buluşmak dileğiyle.<br />

<strong>MediaCat</strong><br />

ARZU NİLAY KOCASU<br />

/company/<strong>MediaCat</strong><br />

Sayı: 321 • <strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong><br />

ISSN: 1301 - 7675<br />

Yayın Türü<br />

Süreli yaygın yayın (aylık)<br />

Sahibi<br />

Kapital Medya Hizmetleri AŞ<br />

İmtiyaz Sahibi<br />

Pelin Özkan<br />

Genel Yayın Yönetmeni<br />

Pelin Özkan<br />

pelinozkan@kapital.com.tr<br />

Genel Müdür Yardımcısı<br />

Birce Güler<br />

birceguler@kapital.com.tr<br />

Sorumlu Yazı İşleri Müdürü<br />

Arzu Nilay Kocasu<br />

arzunilaykocasu@kapital.com.tr<br />

Editör<br />

Tuğba Özöğretmen<br />

tugbadulger@kapital.com.tr<br />

Muhabir<br />

Gönül Hadımlı<br />

gonulhadimli@kapital.com.tr<br />

Ceren Berfin Beyazdağ<br />

cerenbeyazdag@kapital.com.tr<br />

Ek Yayınlar Editörü<br />

Sultan Öncü Arslanoğlu<br />

sultanoncu@kapital.com.tr<br />

İnternet Editörü<br />

Sencer Uçar<br />

sencerucar@kapital.com.tr<br />

Yardımcı İnternet Editörü<br />

Simge Şenses<br />

simgesenses@kapital.com.tr<br />

Görsel Yönetmenler<br />

İlker Kurt<br />

ilkerkurt@kapital.com.tr<br />

Levent Kal<br />

leventkal@kapital.com.tr<br />

Kapak Tasarımı<br />

TBWA\Istanbul<br />

Fotoğraf<br />

Cihan Alpgiray<br />

Prodüksiyon<br />

Boom + GE Media<br />

Sosyal Medya Uzmanı<br />

Oğulcan Palabıyık<br />

ogulcanpalabiyik@kapital.com.tr<br />

İçerik Direktörü<br />

Alev Kaynak<br />

alevkaynak@kapital.com.tr<br />

İçerik Müdürü<br />

Doğan Terzi<br />

doganterzi@kapital.com.tr<br />

Katkıda Bulunanlar<br />

Alemşah Öztürk, Bediz Eker,<br />

Berkant Avcı, Dr. Deniz<br />

Bağrıaçık, Evrim Kuran, İhsan<br />

Özçıtak, Kayhan Dural, Levent<br />

Erden, Mehmet Ali Çalışkan,<br />

Ozan Karakoç<br />

REKLAM SATIŞ<br />

Reklam ve Etkinlik Satış Direktörü<br />

Aysun Zeren Kangı<br />

aysunzeren@kapital.com.tr<br />

Kıdemli Reklam ve Etkinlik Satış<br />

Müdürü<br />

Cansu Ersöz<br />

cansuersoz@kapital.com.tr<br />

Reklam ve Etkinlik Satış Müdürleri<br />

Gamze Oktay<br />

gamzeoktay@kapital.com.tr<br />

Buket Alpboğan<br />

buketalpbogan@kapital.com.tr<br />

KAPİTAL MEDYA LONDRA<br />

Londra Temsilcisi<br />

Ozan Mert<br />

ozanmert@kapital.com.tr<br />

Global Editör<br />

Nazlı Selin Özkan<br />

selinozkan@kapital.com.tr<br />

PAZARLAMA<br />

Etkinlik Yöneticileri<br />

Cankız Akkaya<br />

cankizakkaya@kapital.com.tr<br />

Zeynep Özfırıncı<br />

zeynepozfirinci@kapital.com.tr<br />

Satın Alma ve İdari İşler Direktörü<br />

Serdal Tiftik<br />

serdaltiftik@kapital.com.tr<br />

Etkinlik Satış Müdürü<br />

Savaş Seçkinler<br />

savasseckinler@kapital.com.tr<br />

MEDIACAT KİTAPLARI<br />

Kitap Editörü<br />

Barış Cezar<br />

bariscezar@kapital.com.tr<br />

Kitap Satış ve Dağıtım Sorumlusu<br />

Salih Şahin<br />

salihsahin@kapital.com.tr<br />

T: (212) 282 26 40<br />

www.mediacat.com<br />

Yönetim Yeri<br />

Nispetiye Caddesi, Akmerkez<br />

E Blok Kat: 6 Etiler 34349 İstanbul<br />

T: 212 282 26 40<br />

F: 212 282 26 32<br />

Baskı<br />

Promat Basım Sanayi ve Ticaret Aş.<br />

Orhangazi Mahallesi 1673.Sokak<br />

No:34 Esenyurt 34348 İstanbul<br />

T: 212 622 63 63<br />

F: 212 605 07 98<br />

info@promat.com.tr<br />

Dağıtım<br />

Dünya Dağıtım<br />

T: 212 440 29 85<br />

© <strong>MediaCat</strong> Kapital Medya AŞ tarafından<br />

TC yasalarına uygun olarak yayımlanmaktadır.<br />

<strong>MediaCat</strong>’in isim ve yayın hakkı Kapital Medya<br />

AŞ’ye aittir. <strong>MediaCat</strong>’te yayımlanan yazı,<br />

fotoğraf, karikatür ve illüstrasyonların her hakkı<br />

saklıdır. Kaynak gösterilmeden kullanılamaz.<br />

İmzalı yazılardaki görüşler yazarlarına aittir.<br />

4 <strong>MediaCat</strong>

Hayata dair her şey<br />

her hafta Oksijen’de<br />

Oksijen<br />

1 yaşında!<br />

Oksijen her hafta 2 gazete

GÜNCEL<br />

Kronoloji<br />

2021’e veda<br />

Aralık ’20<br />

2020 yılı, etkileri uzun dönem<br />

hissedilecek olayların yaşandığı bir yıl<br />

olarak tarihte yerini alırken Aralık ayı,<br />

2021’de de konuşulacak gelişmelere ev<br />

sahipliği yaptı.<br />

■ “Neden” kelimesinin aramalarda<br />

hiç olmadığı kadar sık kullanıldığı<br />

bir yılın sonunda 2021 yılına kalan<br />

en önemli anekdot, yeni seneye yılın<br />

en yüksek enflasyon oranıyla veda<br />

etmemiz oldu.<br />

■ Yayınevleri taciz skandallarıyla<br />

gündeme geldi. İletişim Yayınları<br />

Yazar Aslı Tohumcu tarafından taciz<br />

suçlaması yöneltilen Bora Abdo’yla<br />

olan yayın ilişkisini sonlandırdığını<br />

açıklarken, Everest Yayınları “tacizin<br />

karşısındayız” diyerek Hasan Ali<br />

Toptaş’la yollarını ayırdı.<br />

Pierre Cardin<br />

VEDALAR VE YENİDEN BULUŞMALAR<br />

■ Aralık ayında kararlar yeniden<br />

gözden geçirildi. 2019 yılında alınan<br />

mahkeme kararıyla Türkiye’deki tüm<br />

faaliyetleri durdurulan Uber, istinaf<br />

mahkemesinin ilk derece mahkeme<br />

kararını hatalı bulması üzerine<br />

Türkiye’de yeniden hizmet vermeye<br />

başladı.<br />

■ Twitter, canlı yayın uygulaması<br />

Periscope’u Mart 2021 itibarıyla<br />

devre dışı bırakacağını duyururken<br />

IKEA, 70 yılın ardından kataloğuyla<br />

vedalaşma kararı aldı.<br />

■ 2018 sonbaharında Türkiye<br />

pazarına giriş yapan Amazon<br />

Türkiye ilk reklam kampanyasıyla<br />

tüketicisinin karşısına çıktı.<br />

■ 2020’ye, moda ve iş dünyasını derin<br />

hüzne boğan Fransız moda devi<br />

Pierre Cardin’in vefat haberiyle<br />

veda ettik.<br />

<strong>Ocak</strong> ’21<br />

2021 yılı, markalar ve iş dünyasındaki<br />

satın alma ve atamalarla birlikte<br />

oldukça hareketli başladı.<br />

■ Koç Holding bünyesindeki Tat Gıda,<br />

süt ve süt ürünleri işkolundaki tüm<br />

varlıkların satışına karar verdi. Buna<br />

göre SEK’in yeni sahibi 240 milyon TL<br />

karşılığında Çallı Gıda oldu.<br />

■ Türkiye İş Bankası Genel Müdürü<br />

Adnan Bali’nin 11 yıldır sürdürdüğü<br />

görevinden Mart ayında<br />

ayrılacağını açıklaması ve HARIBO<br />

Türkiye’de uzun dönem yönetim<br />

kurulu üyesi ve genel müdür olarak<br />

görev alan Hakan Zor’un HARIBO<br />

ABD Kıdemli Başkan Yardımcılığı’na<br />

atanması ayın üst düzey atama<br />

haberlerindendi.<br />

■ Brand Finance tarafından<br />

hazırlanan Dünyanın En Değerli<br />

500 Markası araştırmasının<br />

2021 sonuçları açıklandı. Buna<br />

göre, Apple zirveyi Amazon’dan<br />

Adnan Bali<br />

devralırken Amazon ikinci sıraya,<br />

Google ise üçüncü sıraya yerleşti.<br />

Teknoloji markaları, toplam 998,9<br />

milyar dolar marka değeriyle tüm<br />

sektörler arasında zirvede yer aldı.<br />

YENİLİKLER, YENİ YAPILANMALAR<br />

■ C-Section ve Plasenta, çatı ajansı<br />

olarak VMLY&R İstanbul adı altında<br />

faaliyet göstermeye başladı,<br />

Discovery Inc. ve BluTV stratejik bir<br />

ortaklığa imza attıklarını duyurdu.<br />

■ Sektör dernekleri Reklamverenler<br />

Derneği (RVD), Reklamcılar<br />

Derneği (RD), İnteraktif Reklamcılık<br />

Derneği (IAB Türkiye) ve Mobil<br />

Mecralar Araştırma Pazarlama ve<br />

Reklamcılık Derneği (MMA); birlikte<br />

kurdukları Dijital Pazarlama İletişimi<br />

Platformu’nun (DPİP) ilk yönetim<br />

kurulu toplantısını <strong>Ocak</strong> ayında<br />

gerçekleştirdi.<br />

Şubat ’21<br />

■ Reckitt’te atama rüzgârı esti.<br />

RB Sağlık Türkiye’de genel<br />

müdürlüğe Borja Lomba<br />

atanırken, 2018 yılından bu yana<br />

Reckitt Benckiser Türkiye Sağlık<br />

Pazarlama Direktörü olarak<br />

görev yapmakta olan Özlem<br />

Girit şirketin Dubai merkezli<br />

Durex Yeni Pazarlar Geliştirme<br />

Direktörlüğü’ne terfi etti.<br />

Anthony Fauci<br />

■ Arçelik, “Yeniliği Aşkla Tasarlar”<br />

söylemini “İyiliği Aşkla<br />

Tasarlar” olarak değiştirerek<br />

sürdürülebilirlik ve toplumsal<br />

fayda odağındaki yeni marka<br />

yolculuğunu başlattı.<br />

■ Trendyol Grup Başkanlığı’na<br />

finans sektöründe yurtiçi<br />

ve dışında birçok üst düzey<br />

sorumluluk üstlenen Çağlayan<br />

Çetin getirilirken, Tchibo Türkiye<br />

Genel Müdürlüğü koltuğu Hasan<br />

Ulutürk’e emanet edildi.<br />

PANDEMİNİN İZİ<br />

■ Covid-19 mücadelesi, ikili<br />

ilişkilerdeki kelime dağarcığımıza<br />

yeni bir kelimenin eklenmesine<br />

vesile oldu. Trump’ın bilimden<br />

uzak görüşlerine karşı çıkmaktan<br />

çekinmeyen tavırlarıyla ünlenen<br />

Beyaz Saray Sağlık Danışmanı<br />

Anthony Fauci’nin soyadından<br />

türetilen terim Fauci-ing Urban<br />

Dictionary’de yerini aldı. İlk olarak<br />

çöpçatanlık uygulaması Plenty of<br />

Fish tarafından kullanılan terim,<br />

Covid-19 tedbirlerini yeterince<br />

ciddiye almayan biriyle sevgili<br />

olmayı/görüşmeyi reddetme<br />

ya da ilişkiyi bitirme anlamına<br />

geliyor.<br />

■ Müzik dünyasının en etkili<br />

elektronik dans şarkılarında<br />

imzaları olan Fransız ikili Daft<br />

Punk, 28 yıllık birlikteliğin<br />

ardından Epilogue adında bir<br />

videoyla dağıldığını duyurdu.<br />

■ Psikolog ve Yazar Doğan<br />

Cüceloğlu 83 yaşında aramızdan<br />

ayrıldı.<br />

Doğan<br />

Cüceloğlu<br />

6 <strong>MediaCat</strong>

Mart ’21 Nisan ’21 Mayıs ’21<br />

■ 300<br />

milyon dolar<br />

değerinde yeni<br />

yatırım alarak<br />

değerlemesini<br />

2,6 milyar<br />

dolara çıkaran<br />

Getir, unicorn<br />

olma başarısı<br />

gösteren şirketler<br />

arasındaki yerini<br />

aldı.<br />

■ WARC’un araştırmasına göre e-spor pazarına<br />

yapılan reklam ve sponsorluk harcamaları<br />

dünya çapında yüzde 10 artarak 850 milyon<br />

dolara ulaşırken, Türkiye’de oyun pazarının<br />

büyüklüğü 1 milyar doları aştı ve Türkiye, pazar<br />

büyüklüğünde dünya sıralamasında 18’inci<br />

sırada yer aldı.<br />

■ Yeniden markalama kapsamıyla yola çıkan<br />

Reckitt Benckiser yoluna Reckitt adıyla devam<br />

etme kararı aldı.<br />

■ Çinli teknoloji devi Xiaomi, Türkiye’de üretime<br />

başlayacağını duyurdu.<br />

KADIN TEMSİLİYETİNDE ARTIŞ<br />

■ Dünya Kadınlar Günü’ne ev sahipliği yapan<br />

Mart ayında, Effie Awards Türkiye Toplumsal<br />

Cinsiyet Eşitliği Karnesi 2020 sonuçlarına göre<br />

2020 Effie ödüllü TV reklamlarında kadın ana<br />

karakter oranının yüzde 40’tan 48’e yükseldiği<br />

haberi sektör adına en sevindirici gelişme oldu.<br />

■ Diğer taraftaysa, 20 Mart 2021 tarihiyle Resmî<br />

Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı<br />

ile 1 Ağustos 2014’te yürürlüğe girmiş olan<br />

İstanbul Sözleşmesi’nin Türkiye tarafından<br />

feshedilmesine karar verilmesi, gündemi sarsan<br />

bir haber olarak tarihte yerini aldı.<br />

■ Britanyalı sokak sanatçısı Banksy, hastane<br />

duvarına yaptığı “Game Changer” işini<br />

pandemi nedeniyle zorlu günler geçiren sağlık<br />

çalışanlarına bağışlamak üzere açık artırmaya<br />

çıkardı.<br />

■ Ünlü tiyatro oyuncusu Rasim Öztekin 8 Mart<br />

tarihinde aramızdan ayrıldı.<br />

Rasim<br />

Öztekin<br />

■ 1 Nisan 2021’de Türkiye Tabipler Birliği tarafından<br />

tüm Türkiye’de salgında ölen sağlık çalışanları<br />

adına saygı duruşu çağrısında bulunuldu.<br />

Türkiye’nin aşı dozunu belirlemeye çalıştığı ve<br />

Johnson&Johnson’ın üretimde yanlış bileşim<br />

nedeniyle ABD’de 15 milyon doz aşıyı çöpe<br />

attığı Nisan ayında, İsveç’te sağlık yetkililerinin<br />

Covid-19 aşı uygulamasının yüzü olarak yanlışlıkla<br />

dünyanın en ünlü meme’i “Acısını saklayan<br />

Harold”ı kullanmaları yüzlerde bir tebessüm<br />

bıraktı.<br />

■ Ayın bir diğer önemli çağrısı Kadın Cinayetlerini<br />

Durduracağız Platformu’ndan geldi. Platform,<br />

Türkiye’nin ilk imzacısı olduğu İstanbul<br />

Sözleşmesi’nden 20 Mart tarihinde çekilme kararı<br />

almasına tepkisini Zincirlikuyu’ya yerleştirdiği dev<br />

şikâyet dilekçesiyle gösterdi.<br />

LANSMANLAR, EL DEĞİŞTİRMELER…<br />

■ Marka stratejisini, sloganını ve görsel kimliğini<br />

yenileyen Vodafone, Türkiye’de yoluna “Birlikte<br />

Mümkün” sloganıyla devam edeceğini açıkladı.<br />

■ Vakko Holding Yargıcı’yı satın almak için harekete<br />

geçerken, Demirören Medya Türk yapımlarını<br />

yurtdışındaki kullanıcılarla buluşturma hedefiyle<br />

yeni dijital platformu Dramax’ı hayata geçirdi.<br />

■ 35’in üzerinde ülkede hizmet veren bütünleşik<br />

pazarlama iletişimi ajansı Digitas, Türkiye<br />

pazarına adım attı. Ajans; faaliyetlerini<br />

Publicis Groupe Türkiye çatısı altında, görevine<br />

Publicis Groupe Türkiye Yönetim Kurulu Üyesi<br />

olarak devam eden Birçim Öztaşkın’ın genel<br />

müdürlüğünde sürdüreceğini duyurdu.<br />

■ 10 yılı aşkın süredir<br />

yaratıcı sektörde emek<br />

Yapar İstanbul<br />

vermiş Sedat Dündar<br />

ve Umut Dizdar’ın<br />

liderliğinde kurulan<br />

kreatif prodüksiyon<br />

şirketi Yapar İstanbul<br />

sektöre merhaba dedi.<br />

Yaz mevsimine geçiş marka işbirlikleri açısından<br />

oldukça hızlı oldu.<br />

■ Vakıfbank’ın yeni marka yüzü Tolga Sarıtaş,<br />

Shell’inki Engin Akyürek oldu. Mavi ise yoluna<br />

yeniden Kıvanç Tatlıtuğ ile devam edeceği<br />

haberini verdi.<br />

■ Hürriyet Emlak, yeni dönemde faaliyetlerini<br />

Hepsi Emlak ismiyle sürdüreceğini duyurdu.<br />

■ Oppo ve Xiaomi’nin ardından Vivo’nun da<br />

Türkiye’de üretim tesisi kurduğunu duyurması,<br />

basında, asgari ücretin Çin’den bile düşük<br />

olmasıyla Türkiye’nin dünyanın yeni üretim üssü<br />

olacağı haberleriyle yer aldı.<br />

YARATICI SEKTÖRDEN YENİ KARARLAR<br />

■ Wunderman Thompson ECD koltuğunda<br />

oturan Sami Basut’un iki yeni görevle yeniden<br />

WPP bünyesine katılacağı, yaratıcı sektörün<br />

öne çıkan haberlerinden oldu. Basut’un yeni<br />

dönemde globaldeki görevine WPP Chief<br />

Entertainment Officer olarak devam edeceği<br />

duyuruldu.<br />

■ Medya cephesinden gelen önemli bir haber<br />

de ABD’nin en büyük telekomünikasyon şirketi<br />

AT&T’nin, iki buçuk yıl önce 85 milyar dolara<br />

satın aldığı Warner Media’yı Discovery ile<br />

birleştirme kararı almasıydı. İki medya devinin<br />

yeni bir bağımsız şirkette AT&T’nin yüzde 71<br />

ve Discovery’nin yüzde 29 hisse ortaklığında<br />

buluşacağı açıklandı.<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 7

GÜNCEL<br />

Haziran ’21<br />

Temmuz ’21<br />

Ağustos ’21<br />

Redd<br />

Haziran ayı toplumsal olaylar açısından oldukça<br />

sıcak geçti.<br />

■ İstanbul Sözleşmesi yürürlükten kaldırılmadan<br />

önce Maltepe Miting Alanı’nda bir araya gelen<br />

ve kazanılmış haklarından vazgeçmemeye<br />

kararlı kadınlar ve LGBTİ+’lar, şarkılar eşliğinde<br />

sloganlarını haykırdı.<br />

■ Sokağa çıkma kısıtlamasının 1 Temmuz’da<br />

kalkacağını bildiren Cumhurbaşkanı Erdoğan,<br />

bu kararla birlikte müzikli etkinliklere gece<br />

yarısı sınırlaması getirilmesi kararını “Kusura<br />

bakmasınlar” diyerek açıkladı. Erdoğan’ın bu<br />

sözü üzerine birçok sanatçı sesini yükseltti.<br />

Redd, bu karara tepki olarak Maçka Parkı’nda<br />

konser verdi.<br />

■ Haziran ayı lügatımıza yeni bir sözcük<br />

kazandırdı: Müsilaj. Yıllar boyunca süregelen<br />

deniz ekosistemi tahribatının bir sonucu olan<br />

müsilaj (deniz salyası), Marmara Denizi’ni<br />

kapladı.<br />

DEĞİŞİM VE BAŞARI RÜZGÂRI<br />

Bu ay önemli global başarılara ve değişikliklere de<br />

ev sahipliği yaptı.<br />

■ Son yatırım turunda aldığı 155 milyon dolarlık<br />

yatırımla değeri 1 milyar doları aşan Dream<br />

Games, Peak Games ve Getir’in ardından<br />

Türkiye’nin yeni unicorn’u oldu.<br />

■ Mayıs ayında birleşme kararı alan WarnerMedia<br />

ve Discovery’nin yeni isminin Warner Bros.<br />

Discovery olacağı açıklanırken TOTAL de yeni<br />

adının TotalEnergies olarak değiştiğini duyurdu.<br />

■ Microsoft CEO’luğunu 2014’ten bu yana<br />

sürdürmekte olan<br />

Satya Nadella’nın<br />

oybirliğiyle alınan<br />

yönetim kurulu<br />

kararıyla şirketin<br />

yeni başkanı olması<br />

ayın en öne çıkan<br />

görev değişikliği<br />

haberi oldu.<br />

Önceki aya göre nispeten daha sevindirici haberlere<br />

vesile olan Temmuz, umutları bir nebze olsun tazeledi.<br />

■ Pandemi sebebiyle bir yıl ertelenen 2020 Yaz<br />

Olimpiyatları’nın başlamasıyla gözler Tokyo’ya<br />

çevrildi. Mete Gazoz ile Busenaz Sürmeneli’nin<br />

altın madalyaları, Buse Naz Çakıroğlu ile<br />

Eray Şamdan’ın gümüş madalyaları ve sekiz<br />

sporcumuzun bronz madalyası Türkiye’yi<br />

gururlandırdı.<br />

■ Geçen sezonun şampiyonu olan Çin’i 3-0<br />

mağlup ederek güçlü bir çıkış yapan ve Tokyo<br />

Olimpiyatları’ndan beşincilikle ayrılan A Milli Kadın<br />

Voleybol Takımı yaz boyunca dillerden düşmedi.<br />

İlerleyen aylarda bütün gözler Avrupa Kadın<br />

Voleybol Şampiyonası’nda olacaktı.<br />

■ Bu ayın en çok takip edilen bir diğer gelişmesiyse<br />

Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Boğaziçi<br />

Üniversitesi’ne rektör olarak atanan Melih Bulu’nun<br />

yine bir gecede Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi<br />

ile görevinden alınması oldu. Ancak Bulu’nun<br />

yerine vekaleten Naci İnci’nin getirilmesi de en az<br />

Bulu’nunki kadar tartışmalı haberlere imza attı.<br />

ÜST DÜZEY GÖREV DEĞİŞİKLİKLERİ<br />

■ Şubat ayında Amazon CEO’luk görevinden<br />

ayrılacağını duyuran Jeff Bezos, CEO bayrağını<br />

Andy Jassy’ye devrederek görevinden resmî olarak<br />

çekildi.<br />

■ Ayşe Ketenci, icra kurulu üyesi ve Unilever Client<br />

Lead göreviyle Mindshare Türkiye’ye katıldı.<br />

<strong>Ocak</strong> 2018’den bu yana Türk Henkel Çamaşır ve<br />

Ev Bakım Genel Müdürlüğü görevini yürütmekte<br />

olan Güray Yıldız, Türk Henkel Yürütme Kurulu<br />

Başkanlığına atandı.<br />

Yeni görevini Hasan<br />

Alemdar’dan devralan<br />

Yıldız’ın ayrıca Türk Henkel<br />

Çamaşır ve Ev Bakım<br />

Genel Müdürlüğü’nü de<br />

yürüteceği açıklandı.<br />

Jeff Bezos<br />

Temmuz, ne yazık ki Ağustos ayı boyunca<br />

mücadelesini verdiğimiz orman yangınlarıyla sona<br />

erdi.<br />

■ 28 Temmuz’da Manavgat’ta başlayıp Akdeniz<br />

ve Ege’nin birçok bölgesinde devam eden<br />

yangınlar, geriye unutulmaz acılar bıraktı.<br />

Orman yangınlarında zarar gören hayvanların<br />

tedavi edilmesi için ilk kez Hayvan Hakları<br />

Federasyonu (HAYTAP) öncülüğünde tam<br />

teçhizatlı hayvan sahra hastaneleri kuruldu.<br />

■ Batı Karadeniz’de yaşanan sel felaketinde<br />

en çok can kaybının görüldüğü ve kayıp<br />

başvurusunun yapıldığı yer Kastamonu’nun<br />

Bozkurt ilçesi oldu. Yaşanan felaket karşısında<br />

Kastamonu, Bartın ve Sinop “Genel Hayata Etkili<br />

Afet Bölgesi” ilan edildi.<br />

■ Taliban’ın Afganistan’daki gücü ele alması<br />

üzerine Afgan kadınlar, hakları için sokağa<br />

çıktı. Yaşanan zulüm sosyal medyada gündem<br />

olurken Farah Zeynep Abdullah da bu duruma<br />

sessiz kalmayarak, tüm dünyaya çağrıda<br />

bulunarak bir zincir başlattı.<br />

GÜNDEM YOĞUN<br />

■ Gittigidiyor’un yeni strateji ve operasyonlar<br />

direktörü Taner Anlatıcı olurken 1 Eylül<br />

itibarıyla Bloomberg HT’nin yeni genel yayın<br />

yönetmeninin Açıl Sezen olacağı açıklandı.<br />

■ Mehmet Karamollaoğlu, L’Oréal Türkiye Tüketici<br />

Ürünleri Divizyonu Genel Müdürü görevine<br />

getirildi.<br />

■ Trendyol’un aldığı 1,5 milyar dolarlık yeni<br />

yatırımla değerlemesini<br />

16,5 milyar dolara<br />

çıkararak “decacorn”<br />

unvanına sahip ilk Türk<br />

teknoloji şirketi olması<br />

ve Yemeksepeti’nin<br />

Yemeksepeti Mahalle<br />

projesi için Marketyo’yu<br />

satın alması ayın öne çıkan<br />

diğer gelişmelerdendi. Açıl Sezen<br />

8 <strong>MediaCat</strong>

Eylül ’21<br />

Eylül ayı markalar tarafında ilklerin yaşandığı bir ay<br />

oldu.<br />

■ 2016’dan beri hayata geçirdiği ilk global marka<br />

platformu olan Gerçek Mucize’yi tanıtan Coca-<br />

Cola, görsel kimliğini yenilemekle kalmayıp tüm<br />

pazarlama çalışmalarında yer alacak logosunu<br />

da yeni bir bakış açısıyla hayata geçirdi.<br />

■ Spotify ilk küresel kampanyası All Ears on You’yu<br />

(Tüm Kulaklar Sizde) yayınladı. Avansas ise ilk<br />

küresel açılımını gerçekleştirerek İngiltere’de<br />

hizmet vermeye başladı.<br />

■ TikTok, markalar ve içerik üreticilerinin etkileşim<br />

kurabileceği TikTok Creator Marketplace’i<br />

Türkiye’de hayata geçirdi. Migros’un duyurusunu<br />

Haziran ayında Kamuoyu Aydınlatma<br />

Platformu’na (KAP) yaptığı açıklamayla<br />

gerçekleştirdiği perakende medya şirketi<br />

Mimeda da yine bu ay faaliyete geçti.<br />

YENİ YÜZLER YENİ İŞBİRLİKLERİ<br />

■ 16 yıldır Akbank’ta görev alan ve son olarak<br />

bankanın kurumsal iletişim bölüm başkanlığını<br />

yürütmekte olan Murat Göllü, Akbank’tan<br />

ayrılma kararı aldı.<br />

■ Tribal Worldwide İstanbul, kadrosunu yeni bir<br />

isimle güçlendirdi. Buna göre, TBWA\Istanbul<br />

bünyesinde kıdemli sanat yönetmeni olarak<br />

görev alan Ali Harun Sevinç, ajansa kreatif grup<br />

yöneticisi olarak atandı.<br />

■ 21 yıldır görev aldığı L’Oréal Türkiye’de son olarak<br />

tüketici ürünleri divizyonu genel müdürlüğünü<br />

üstlenen Sinem Sandıkçı Gökçen’in L’Oréal Türkiye<br />

Ülke Genel Müdürlüğü’ne atanması da ayın üst<br />

düzey atama haberleri<br />

arasında yer aldı.<br />

■ Yataş Grup’un yeni<br />

uyku markası Puffy’nin<br />

marka yüzü Gülben<br />

Ergen, VavaCars’ın<br />

yeni reklam yüzü ise<br />

Sarp Apak olurken<br />

Timuçin Esen, Türkiye<br />

Sigorta için kamera Murat Göllü<br />

karşısındaydı.<br />

Ekim ’21<br />

Ekim ayının gündemini vedalar ve transfer haberleri<br />

oluşturdu.<br />

■ Son iki yıldır Getir’de pazarlamadan sorumlu genel<br />

müdür yardımcısı olarak görev alan Tolga Ünvan,<br />

ZUBİZU’ya genel müdür olarak transfer oldu.<br />

■ 30 yılı aşkın ajans deneyimine sahip olan Selçuk<br />

Küçüktopuzlu, dentsu Türkiye CEO’su olarak<br />

atandı. Ogilvy İstanbul bünyesinde yönetici<br />

kreatif direktör olarak görev almakta olan Selim<br />

Ünlüsoy’un kariyerine Publicis Milano’da yönetici<br />

kreatif direktör olarak devam edeceği bilgisi de ayın<br />

globale transfer haberleri arasındaydı.<br />

■ Trendyol’un Tarkan’la uzun soluklu bir işbirliğine<br />

imza atması ayın en dikkat çeken işbirliği haberiydi.<br />

Bunun yanı sıra Serenay Sarıkaya “Haydi Şimdi<br />

Akbank” söylemiyle Akbank’ın ve Pınar Deniz<br />

Tadelle’nin marka yüzü olurken, marka yüzü<br />

olarak her yıl farklı bir isimle anlaşan Penti’nin yeni<br />

dönemdeki tercihi ise Farah Zeynep Abdullah oldu.<br />

YENİDEN BULUŞMA<br />

■ ABD menşeli dijital yayın platformu HBO Max’in<br />

Türkiye’deki yayın hayatına <strong>2022</strong>’de başlamayı<br />

planladığını duyurması medya endüstrisi adına<br />

sevindirici bir haberdi.<br />

■ Facebook’un kurucusu Mark Zuckerberg<br />

Facebook’un adını Meta olarak değiştirdi.<br />

Söylemini ve görsel kimliğini değiştiren<br />

Yemeksepeti, yeni dönemde tüketicilere<br />

“Aklındaysa Kapında” söylemiyle seslenmeye<br />

başladı. Sene başında İngiltere ile Avrupa pazarına<br />

adım attıktan kısa süre sonra Hollanda, Almanya,<br />

Fransa, İspanya ve İtalya’da hizmete başlayan<br />

Getir’in son durağı Portekiz oldu.<br />

■ Ayın en sevindirici<br />

haberi ise kuşkusuz<br />

Atatürk Kültür<br />

Merkezi’nin 13<br />

yıl aradan sonra<br />

yeniden açılması<br />

oldu.<br />

Kasım ’21<br />

■ Reklamverenler<br />

Derneği (RVD),<br />

Reklamcılar Derneği<br />

(RD), İnteraktif<br />

Reklamcılık Derneği<br />

(IAB) ve Mobil Mecralar<br />

Araştırma Pazarlama<br />

ve Reklamcılık Derneği<br />

(MMA) tarafından<br />

Mert Baki<br />

kurulan Dijital<br />

Pazarlama İletişimi<br />

Platformu (DPİP) öncülüğünde Türkiye’de ilk<br />

kez “Reklamın Türkiye Ekonomisine Katkısı”<br />

araştırıldı. Araştırmaya göre, 2020 yılında<br />

reklam ve medya yatırımlarının GSYH’ye toplam<br />

katkısı 340 milyar TL olarak hesaplandı.<br />

AJANSLARDAN METAVERSE HAMLELERİ<br />

Bu ay ajansların metaverse evrenine doğru ilk<br />

adımlarını atışına tanıklık ettik.<br />

■ Sektörde yedinci yılını doldurmaya hazırlanan<br />

BAL Agency, bünyesinde yeni bir metaverse<br />

ajansını faaliyete geçirdi. Yine bağımsız ajans<br />

STANDBY, global ortaklarıyla birlikte metaverse<br />

ajansı STANDBY ME’yi kurdu.<br />

■ Bir diğer önemli haber ise globaldendi. Meta’nın<br />

Mart ayından bu yana devam eden global<br />

medya ajansı arayışı bu ay sonlandı. Publicis<br />

Groupe ve Havas’ın yanı sıra şirketin halihazırda<br />

çalıştığı WPP ve Dentsu’nun da yer aldığı<br />

konkurdan galibiyetle ayrılan taraf Publicis<br />

Groupe bünyesindeki Spark Foundry oldu.<br />

■ KARPAT bünyesinde kreatif direktör olarak<br />

görev yapan Oktar Akın’ın Puck Global’e kreatif<br />

direktör olarak katılması; Yemeksepeti’nin<br />

kurucuları arasında yer alan ve şirkette CEO<br />

olarak görev yapan Nevzat Aydın’ın görevden<br />

ayrılma kararının ardından göreve, Yemeksepeti<br />

ailesine 2011’de katılan ve iş geliştirmeden<br />

sorumlu genel müdür yardımcılığını sürdüren<br />

Mert Baki’nin atanması ayın öne çıkan görev<br />

değişikliklerindendi.<br />

■ Twitter’ın kurucuları<br />

arasında yer alan<br />

ve sosyal medya<br />

devinde CEO<br />

sorumluluğunu<br />

üstlenen Jack<br />

Dorsey görevinden<br />

istifa etti.<br />

Jack Dorsey<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 9

GÜNCEL<br />

Trend Raporu<br />

<strong>2022</strong>: Büyük rövanş<br />

Gerçekliğimizi sarsan gelişmelerin yaşandığı zor bir yılı<br />

geride bıraktık. Pandemi etkisiyle savrulan dünyanın<br />

<strong>2022</strong>’de karşı karşıya kalacağı senaryolara dair anlamlı<br />

öngörülere ihtiyacımız var. MTDDB Stratejik Planlama<br />

Ekibi’nin muteber trend kaynaklarını inceleyerek<br />

oluşturdukları, <strong>2022</strong>’yi şekillendirecek mega trendlere<br />

yakından bakalım.<br />

#1 KENT YAŞAMININ<br />

RÖVANŞI<br />

Kapanmayla geçen iki yılın<br />

ardından kentlerdeki<br />

büyük buluşma alanlarına<br />

adeta kavimler göçü yaşanıyor.<br />

Kent yaşamına tekrar kazandırılan<br />

Müze Gazhane ve Galataport gibi<br />

mekânlar ziyaretçilerin çekim merkezi.<br />

Dolayısıyla, kent yaşamına ve kültürüne<br />

karışan markaların <strong>2022</strong>’nin kazananları<br />

olması muhtemel. AVM’lerin<br />

karşı karşıya olduğu bu tehdit ise yeni<br />

bir fırsatın habercisi: Pandemide kapanan<br />

mağazalar kent kültürünü geliştirmek<br />

için kolektif alanlara dönüştürülebilir.<br />

Son yılların trendi “sürdürülebilirlik”<br />

şehir yaşamında kendine giderek<br />

daha çok yer buluyor. Kent yaşamındaki<br />

sürdürülebilirliğin son örneklerinden<br />

biri WWF’in Kanyon’da açtığı<br />

WWF Fix & Play. Avrupa’daki çoğu<br />

şehir her şeye kolayca ulaşılabilen<br />

“15 dakikalık şehir” modeline geçiş<br />

yapadursun, Türkiye’de büyükşehir<br />

belediyeleri şehre sıkışmış alanları dönüştürerek<br />

kargaşadan uzak bir ortam<br />

sunmayı amaçlıyor. Mecidiyeköy Meydanı’nın<br />

İBB tarafından yeniden düzenlenmesi<br />

bunun örneklerinden biri.<br />

Pandemide artan evcil hayvan sahiplenme<br />

oranı Zurich Sigorta’nın<br />

Zurich Neşeli Patiler sigortası, Petz ve<br />

BrewDog’un evcil hayvan sahiplerine<br />

ebeveyn izni vermeyi tartışması gibi<br />

yenilikleri de beraberinde getiriyor.<br />

Türkiye’den bir ör nek ise n11’in geçtiğimiz<br />

aylarda yayına aldığı pet11.<br />

Pandeminin seyahate sekte vurması<br />

herkesi ihtiyaçlarını kendi muhitlerinden<br />

karşılamaya itti. Eskiden şehir<br />

merkezlerinde gerçekleşen buluşmalar<br />

büyük şehirlerin farklı bölgelerinde<br />

açılan yeni mekânlara doğru kayıyor.<br />

“Mahallecilik” duygusunu geliştiren<br />

bu duruma şirketler de kayıtsız değil.<br />

Getir ve Yemeksepeti’nin GetirÇarşı<br />

ve Yemeksepeti Mahalle hizmetleri<br />

bunun birer örneği.<br />

#2 MAHREMİYETİN RÖVANŞI<br />

Cisco’nun 2021 tarihli Tüketici<br />

Gizlilik Anketi’ne<br />

göre tüketicilerin yüzde<br />

46’sı verilerini etkili şekilde<br />

koruyamadığı inancında. Başarısızlığın<br />

sebebiyse “şirketlerin verilerle<br />

ne yaptığını bilmenin/anlamanın çok<br />

zor olması”. Son iki yılda veri sızıntısı<br />

haberlerinin gündemdeki ağırlığı,<br />

teknoloji markalarının önümüzdeki<br />

dönemde veri gizliliği konusunda daha<br />

çok imkânı olacağının göstergesi. Apple’ın<br />

iOS 15 güncellemesiyle iPhone gizlilik<br />

ayarlarına getirilen yeni özellikler,<br />

UNESCO’nun Cookie Factory projesi<br />

bu uğurda atılmış adımlardan bazıları.<br />

U<br />

Avrupa’daki çoğu<br />

şehir her şeye<br />

kolayca ulaşılabilen<br />

“15 dakikalık<br />

şehir” modeline<br />

geçiş yapadursun,<br />

Türkiye’de<br />

büyükşehir<br />

belediyeleri şehre<br />

sıkışmış alanları<br />

dö nüştürerek<br />

kargaşadan uzak<br />

bir ortam sunmayı<br />

amaçlıyor.<br />

Sosyal ağların salt iletişim kurmaktan<br />

fazlası hâline geldiğinde hemfikiriz.<br />

Fakat <strong>2022</strong>’de olayı başladığı<br />

noktaya döndürmeyi amaçlayan, kullanıcıları<br />

linç kültürü ve sosyal medya<br />

kaynaklı anksiyeteden korumayı<br />

hedefleyen platformları görmeye<br />

başlayabiliriz. Wikipedia Kurucu Ortağı<br />

Jimmy Wales’in hayata geçirdiği<br />

“toksik olmayan sosyal ağ” WT.Social<br />

ve haftanın sadece belirli günlerinde<br />

kullanılabilen Sundayy, Thursday gibi<br />

uygulamalar bu yeniliğin taze meyvelerinden.<br />

Toplumsal cinsiyet eşitsizliği nedeniyle<br />

sessizleştirilen kadınlar ve<br />

kadın cinselliği, mitlerle büyütülmüş<br />

kadınların sosyal medyada başlattıkları<br />

dönüşümle taze bir açılım yaşıyor.<br />

Tuluğ Özlü ve Hazal Sipahi gibi isimler<br />

podcast kanallarıyla sohbetin odağına<br />

cinselliği alırken, OKEY Nirvana<br />

2021’de direkt kadınlara seslenen<br />

kampanyasıyla gelecek dönemde bu<br />

alanda yeni kapılar açılmasına vesile<br />

olanlardan.<br />

#3 GIDANIN RÖVANŞI<br />

İklim krizi istilacı tür<br />

tehdidini artırdı. Bu türlerden<br />

biri de aslan balığı.<br />

Devlet inisiyatiflerinin<br />

yanı sıra Neolokal, Araka gibi üst düzey<br />

restoranların şefleri de menülerine<br />

10 <strong>MediaCat</strong>

aslan balığını ekleyerek türün yayılmasını<br />

engellemeye çalışıyor. Sürdürülebilirliğin<br />

önem kazandığı bu dönemde<br />

<strong>2022</strong> ve sonrası için iklimcil beslenme<br />

de ivmelenebilir.<br />

COVID-19 sebebiyle kıymetini<br />

kavradığımız değerlerin başında toprak,<br />

su ve tarım geliyor. Kavlıca buğdayının<br />

geleceği için harekete geçen<br />

Uno, bu sorumluluğu üstlenen markalardan<br />

biri. Damak ve TEMA Vakfı<br />

işbirliğinde yürütülen Fıstığımız Bol<br />

Olsun projesiyse alandaki bir diğer<br />

inisiyatif olarak dikkat çekiyor. Benzer<br />

endişelerle hayatımıza giren bir<br />

diğer ürün ise Moringa. Hindistan<br />

menşeli bu bitki 2021’de Gaziantep<br />

Nurdağı’nda yedi kadın tarafından<br />

kurulan kooperatifle artık Türkiye’de<br />

de yetiştiriliyor. Moringantep markasının<br />

yanı sıra Saf Nutrition da bu<br />

akımın takipçilerinden.<br />

#4 GÜZELLİĞİN RÖVANŞI<br />

COVID-19 herkesi hijyen<br />

konusunu daha ciddi<br />

düşünmeye sevk etti.<br />

Kimyasallarla girdiğimiz<br />

içli dışlı ilişkiyle birlikte mucizevi güzellik<br />

ürünleri de yerini doğal içerikli<br />

ürünlere bıraktı. Kil, volkanik küller<br />

ve kolajen yeni dönemin rağbet görenlerinden.<br />

Pandemiyle birlikte zirveye ulaşan<br />

giyimde salaşlığın yerini, yeniden sosyalleşmeye<br />

başladığımız bu dönemde<br />

en ufak buluşmalar için bile heyecanlı<br />

hazırlıklar aldı. Artık sadece ortam<br />

veya başkaları için değil, kendimizi iyi<br />

hissetmek için de güzel giyiniyoruz.<br />

Giyim markalarından TV yapımlarına<br />

pek çok sektör sosyal açlığımızı en göz<br />

alıcı şekilde bastırmamız için bizlere<br />

ilham veriyor.<br />

#5 DOKUNMANIN RÖVANŞI<br />

İlerleyen teknoloji, çoklu<br />

dokunma özelliğine sahip<br />

cihaz ve arayüzleri hayatımıza<br />

daha çok dahil etmemize<br />

neden oldu. Fakat otomotiv başta<br />

olmak üzere pek çok sektörü etkileyen<br />

çip krizi sürece sekte vuracak gibi gözüküyor.<br />

BMW’nun bazı modellerde<br />

dokunmatik ekranları kaldırdığı haberi<br />

veya Apple’ın MacBook Pro’ların<br />

touch bar’ına yeni modellerinde yer<br />

vermemesi fiziksel tuşlara geri dönüş<br />

ihtimalini akıllara getiriyor.<br />

Perakendede odağın tamamen e-ticarete<br />

kayacağı söylense de yüzünü<br />

geleceğe dönen markalar için manzara<br />

heyecan verici. Burberry’nin Güney<br />

Kore’deki yeni mağazası müşterilerine<br />

sanat ve sporla iç içe doğa dostu<br />

bir yaşam alanı sunarken Türkiye’den<br />

Boyner, 2021’de “Hayatı büyük yaşa,<br />

cesur yaşa” mottosuyla Boyner Cadde’yi<br />

Erenköy’de hizmete açarak perakendede<br />

dönüm noktası olma iddiasını<br />

ortaya koydu.<br />

Pandemi döneminde mutfaklar<br />

birer kaçış alanına dönüşse de normalleşmeyle<br />

birlikte restoran deneyimini<br />

doyasıya yaşamaya hiç olmadığımız kadar<br />

hevesliyiz: Farklı kültürlerden benzersiz<br />

deneyimler yaşamak için günler<br />

öncesinden rezervasyon yapıyoruz.<br />

Turk Fatih Tutak ve Alaf gibi mekânlar<br />

tüketicinin bu hevesini doyurmak için<br />

hizmet veren bazıları.<br />

#6 DUYGUNUN RÖVANŞI<br />

Pandemi bize duygularımız<br />

olduğunu hatırlattı.<br />

Hislerimiz plazaların<br />

duvarlarından sızarak<br />

öncelikleri değiştirmeye geldi. Çalışma<br />

biçimlerinin değişmesi ve “homo<br />

sentimentalis”in yükselişi yöneticilerin<br />

ihtiyaç hiyerarşisinde empatiyi<br />

en kritik liderlik becerisi mertebesine<br />

ulaştırdı. Microsoft Türkiye’nin “Chief<br />

Empathy Officer”ı Levent Özbilgin ve<br />

Gittigidiyor’un “Chief People and Culture<br />

Officer”ı Murat Yüksel, unvanlarla<br />

gelen bu değişikliğin taze temsilcilerinden.<br />

Pandemi, kurumlar nezdinde başarı<br />

denklemini geçersiz hâle getirdi.<br />

Bu da markaların mükemmellik yerine<br />

kusurları dürüstçe konuşmaya başladığı<br />

bir ortama zemin oluşturdu. <strong>2022</strong>,<br />

gerektiğinde hatasını üstlenen cesur<br />

markaların iletişim zamanı olacak.<br />

“Rahat ol, o bir iPhone” diyen Apple<br />

veya “Idiots are amazing” diyen Fanta,<br />

bu markalara verilebilecek örneklerden<br />

bazıları.<br />

Pandemiyle artan kaygı ve belirsizlik<br />

çoğu insanı çareyi astrolojide<br />

e<br />

“Dolar, kıtlık,<br />

savaş, pandemiyi<br />

bilen astrologlar”<br />

<strong>2022</strong>’de tüketicinin<br />

iyi olma hâlini<br />

yönlendirecek<br />

rotalar gibi duruyor.<br />

aramaya yönlendirdi. Geleceğe dair<br />

merakımız hayli kabarık. Bilgi kaynağı<br />

arayışında yüzünü yeniden spiritüel,<br />

manen iyi oluşa dönen tüketici nezdinde<br />

astroloji temelli uygulama ve programlar<br />

karar mekanizmasının önemli<br />

bir dişlisini oluşturuyor. “Dolar, kıtlık,<br />

savaş, pandemiyi bilen astrologlar”<br />

<strong>2022</strong>’de tüketicinin iyi olma hâlini<br />

yönlendirecek rotalar gibi duruyor.<br />

#7 KADİM OLANIN RÖVANŞI<br />

Tüketiciler artık yaşam<br />

alanlarına daha detaycı<br />

yaklaşıyorlar. Doğal olanla<br />

kurduğumuz bağı yaşam<br />

alanlarına katma ihtiyacımız,<br />

markaların da yüzünü doğal dokunuşlara<br />

çevirmesini tetikledi; tıpkı en<br />

teknolojik araçlarında ahşap ve kristale<br />

yer veren Volvo ve BMW gibi. <strong>2022</strong>’de<br />

tasarım trendleri yüzünü hızlı modaya<br />

karşı zamansızlığa ve uzun ömürlülüğü<br />

hedefleyen köklere, geçmişe dönecek<br />

gibi duruyor.<br />

Mumo gibi çevre dostu markalar,<br />

tek kullanımlık ürünlere alternatif üretme<br />

çabasının bir sonucu olarak doğayı<br />

doğal maddelerle, yani kendisiyle muhafaza<br />

etme trendini getirdi. <strong>2022</strong>’de<br />

bilinçlenen tüketici kendi doğasıyla,<br />

kökleriyle teması artırarak bağ kuracak.<br />

Etno modern her ne kadar yeni bir<br />

kavram olmasa da kendimizi, nereden<br />

gelip nereye gittiğimizi düşünmeye<br />

başladığımız son dönemde, bu harmandan<br />

doğan ürünlere ilgi artmış durumda.<br />

Anadolu motiflerinin Mr. Besk<br />

gibi sanatçıların modern yorumuyla<br />

yeniden karşımıza çıkması da böyle bir<br />

döneme denk düştü. Yorgan ustalarının<br />

fabrikasyon ürünlere yenilerek kepenk<br />

indirmesiyle kolları sıvayan Ayça<br />

Sarc’ın Mehry Mu x Yorganlar Fora koleksiyonu<br />

da yine bu dönemin meyvelerinden.<br />

<strong>2022</strong>’de değerli gelenekleri,<br />

malzemeleri yeniden yorumlayarak<br />

yaşatacak markaların işbirliklerinin<br />

artması kuvvetle muhtemel.<br />

#8 İNSAN KAYNAĞININ RÖVANŞI<br />

Beyaz yakalının hayalini<br />

kurduğu uzaktan çalışma<br />

sistemi hayatın gerçeği<br />

oldu olmasına ama her an<br />

her yerde çalışılması beklentisi küresel<br />

bir tükenmişliği beraberinde getirdi.<br />

Mavi yaka cephesindeyse 2021 sonlarında<br />

baş gösteren bambaşka bir kriz<br />

var: Pandemide artan kurye ihtiyacı<br />

ve yeni nesil marketler, kargo firmalarının<br />

daha kazançlı sistemi farklı<br />

alanlarda çalışan mavi yakalıların kuryeliği<br />

tercih etmelerine neden oldu.<br />

Önümüzdeki dönemde diğer sektörler<br />

kalifiye mavi yakalı işgücü krizini çözmeye<br />

çalışırken bir meslek olarak kuryeliğin<br />

algılanışı da tartışma konusu<br />

olmayı sürdürecek. Çalışan sadakatinin<br />

düşük olduğu bu sektörde <strong>2022</strong>’de<br />

kurye odaklılığın kendisini, bünyesindeki<br />

mavi yakalılara yönelik projelerle<br />

göstereceğini öngörmek mümkün.<br />

Mahallenin terzisini, ayakkabı ustasını,<br />

mobilya tamircisini hatırlama<br />

zamanı geldi. Artan döviz kuru tüketiciyi<br />

<strong>2022</strong>’de ihtiyaçlarını karşılamak<br />

için elindekileri onarmaya itecek gibi<br />

gözüküyor. Hâl böyle olunca Armut<br />

ve Temiz gibi platformların yer aldığı<br />

alanlardaki rekabet artacak. <strong>2022</strong>’de<br />

tamir etme kaslarımızı hatırlayacağımızın<br />

emarelerini küresel pazarda da<br />

görmek mümkün. Apple’ın <strong>2022</strong>’de<br />

hayata geçireceği Self Service Repair<br />

programıyla atmaya hazırlandığı adım,<br />

diğer kategorilerde de değişim yaratabilir.<br />

■<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 11

GÜNCEL<br />

Yorum<br />

<strong>2022</strong>’nin NFT ve<br />

metaverse trendleri<br />

ALEMŞAH ÖZTÜRK<br />

AKQA İstanbul Chief<br />

Happiness Officer & CEO<br />

2<br />

021 yılının belki de en heyecan<br />

verici yanlarından biri,<br />

NFT ve metaverse konseptlerinin<br />

hayatımıza yıldırım<br />

gibi düşmesiydi. Mart ayında çıkmaya<br />

başlayan NFT trendi yaz itibarıyla doruğa<br />

ulaşıp Ekim itibarıyla herkesin konusu<br />

hâline geldi. Ünlüler NFT almaya,<br />

NFT üretmeye hatta bu konuda fon<br />

kurmaya başladılar, Snoop Dogg başı<br />

çekiyor öyle düşünün…<br />

Ve en önemlisi daha yolun başındayız.<br />

<strong>2022</strong>, NFT’nin gerçek anlamda hayata<br />

girdiği yıl olacak; şu an NFT almış,<br />

satmış insan sayısı daha yüz binlerle<br />

bile ölçülmüyor. Gerçekten çok ufak<br />

bir kitle tüm bu etkiyi yaratıyor, inanılmaz<br />

değil mi? <strong>2022</strong>’de Coinbase’in<br />

NFT cüzdan çıkartmasıyla 7,4 milyon<br />

insanın bir anda NFT’lere erişimi olacak<br />

ve konu bambaşka bir yere koşacak.<br />

Metaverse konusu ise içine NFT’leri<br />

de alan, VR ve AR konseptlerini de<br />

kullanarak alternatif bir dünyada kendini<br />

ifade edebilmeni sağlayan tüm<br />

servisler aslında. Ready Player One<br />

filmini seyrettiyseniz metaverse’ün ne<br />

olduğunu biliyorsunuz, izlemediyseniz<br />

hemen izleyin derim. Farklı konularda<br />

yaratılmış evrenler ve bu evrenlerde<br />

sizi ifade eden avatarlarla oyun oynadığınızı,<br />

ders çalıştığınızı, para kazandığınızı,<br />

yeni insanlarla tanıştığınızı<br />

hayal edin; işte metaverse bu.<br />

NFT biletler geliyor: NFT tarafında<br />

konunun sadece sanatla kısıtlı kalmayacağını<br />

göreceğiz. Bilet sistemlerinin<br />

NFT yapısına geçeceğini öngörüyorum,<br />

bu konuda zaten çalışan startuplar<br />

çıktı bile. Merkeziyetsiz sistemler,<br />

bilet gibi ürünlerde dolandırıcılık ve<br />

kaybı çok kolaylıkla önleyebilecek.<br />

Dolayısıyla, aracı kullanan bilet satma<br />

n<br />

Metaverse<br />

deneyimleri<br />

artarken,<br />

metaverse'te<br />

yaşanan<br />

deneyimleri gerçek<br />

dünyaya taşıma<br />

konusu da büyüyor.<br />

Metaverse kurulan<br />

NFT markaları,<br />

gerçek dünyadaki<br />

aktivasyon<br />

ve ürünleriyle<br />

markalarını<br />

dijitalden gerçeğe<br />

taşıyor ve bu<br />

trendin arttığını<br />

göreceğiz.<br />

sistemleri gibi birçok iş kolunu etkileyeceğini<br />

düşünüyorum.<br />

Parçalı sanat eseri satın alma:<br />

NFT’ler sanat eserlerinin bir yüzdesini,<br />

bir kısmını satın almaya da izin<br />

veriyor. Yakın dönemde Banksy’nin<br />

bir eserinin bu şekilde satılması planlanıyor.<br />

Düşünün, çok ünlü bir eserin<br />

yüzde 1’ini NFT olarak satın alabileceksiniz,<br />

bu da aslında sadece varlıklı<br />

insanların yatırım yaptıkları birçok yatırım<br />

aracının halka inebilmesi demek.<br />

Gayrimenkul marketi NFT’ye giriyor:<br />

Tapu ve NFT yapısal olarak aynı<br />

şey, bu yüzden de gayrimenkul piyasası<br />

hem –sanat eserlerinde olduğu gibi–<br />

parçalı satış için hem de metaverse<br />

gayrimenkulleri ile gerçek dünya gayrimenkullerini<br />

birleştirmeye hazırlanıyor.<br />

Düşünün, Sandbox’ta takıldığınız<br />

yazlığınızın gerçeği Bodrum’da olacak<br />

ve ikisini tek bir fiyata alacaksınız!<br />

Web3 hayatımıza yerleşiyor: Web3<br />

konsepti merkeziyetsizcilik, asenkron<br />

organizasyonlar, paylaşımcılık, ortak<br />

üretim ve ödüllendirme üzerine.<br />

Bu konsepti benimseyen şirketler ve<br />

startuplar arttıkça, tüketiciler hayatlarında<br />

belki ilk defa internet ve belirli<br />

servisleri kullandıkları için ödüllendiriliyor,<br />

güvenlik riski azalan yapılarda<br />

kendi asset’lerini koruyabiliyor, üretebiliyor<br />

ya da bir projeye katılabiliyor;<br />

böylece kendi finansal özgürlüklerini<br />

de kazanıyor. Gerçekten “yaratıcı ekonomi”<br />

de diyebiliriz Web3’e ve etkilerini<br />

görmeye devam edeceğiz.<br />

Müzik NFT’leri artacak: Sanat konusunda<br />

NFT’ler nasıl büyük bir deprem<br />

yarattıysa <strong>2022</strong>’de aynısını müzik için<br />

bekliyorum. NFT’lerin telif haklarını<br />

da taşınabilir kılması, NFT’lerin format<br />

olarak etkileşime ve deneysel kur-<br />

gulara izin vermesi müzik piyasasının<br />

en çok ihtiyacı olan şeylerden. En güzel<br />

yanı da aracıları ortadan kaldırıp, telif<br />

ödemeleri konusunu otomatik olarak<br />

çözmesi. Birçok yeni indie sanatçının<br />

albüm ve şarkılarını NFT olarak çıkartacağını<br />

düşünüyorum.<br />

METAVERSE X GERÇEK<br />

DÜNYA DENEYİMİ<br />

Metaverse deneyimleri artarken, metaverse'te<br />

yaşanan deneyimleri gerçek<br />

dünyaya taşıma konusu da büyüyor.<br />

Metaverse kurulan NFT markaları,<br />

gerçek dünyadaki aktivasyon ve ürünleriyle<br />

markalarını dijitalden gerçeğe<br />

taşıyor ve bu trendin arttığını göreceğiz.<br />

Varlıkları artan yaratıcılar, yaratıcı<br />

endüstriyi büyüten aksiyonlar alacak<br />

ve bu, tüm toplumu daha iyi bir yere<br />

getirecek. Metaverse ile gerçekleşen<br />

yaratıcı dünyaların rönesansı, yaşam<br />

kalitemizi artırdığı gibi, ortaya çıkan<br />

kaliteli içerik miktarını da artıracak;<br />

bu da insanların daha yeni fikirler bulmalarını<br />

sağlayacak.<br />

Herkese çok başarılı ve yaratıcı bir<br />

<strong>2022</strong> diliyorum! ■<br />

12 <strong>MediaCat</strong>

GÜNCEL<br />

Yorum<br />

İki ileri bir<br />

geri: <strong>2022</strong><br />

DR. DENIZ BAĞRIAÇIK<br />

Sosyolog & Yazar<br />

aklaşık 10 yılı aşkın bir zamandır,<br />

popüler kültürde<br />

Y<br />

sıklıkla kullanılan bir kuru<br />

kafa figürünün varlığına şahitlik<br />

ediyoruz. Dünyanın yoksul veya<br />

zengin, her dinden, kültürden insanının<br />

başına gelecek sonu, kimi zaman<br />

en canlı renklerin arasından bizlere<br />

anlatmak için bakıyor: Ölümü. Tüm<br />

kültürlerde, insana ait yanıltıcı mutlak<br />

gücün, ölümsüzlüğün kırılganlık anlarını<br />

hatırlatmak için yaratılmış sembollerden<br />

biri kuru kafa. Birtakım doğa<br />

olayları, insanın doğadaki tüm canlılar<br />

arasındaki hileli hiyerarşisinin kırılganlığını<br />

bize hatırlatırken, 2021’de İspanya<br />

Palma’da 95 gün aralıksız süren<br />

volkan patlamaları, insanın doğa üzerindeki<br />

tahakkümünün bir kez daha<br />

sorgulanmasına neden oldu.<br />

2021 yılının değerlendirmesini<br />

2020 yılından ayrıştıramayacağımız<br />

gibi, Birinci Sanayi Devrimi’nden beri<br />

doğayı karşımıza alarak geniş kitleleri<br />

tüketim zincirleriyle hapsetme düşüncemizden<br />

de ayrıştırmamız pek<br />

mümkün olamaz. Petrole bağımlı ekonomilerin<br />

ortaya koyduğu resme bakıldığında,<br />

80’lerde başlayan büyüme<br />

odaklı liberal ekonomi modellerinin<br />

yoksulluğu azaltmaktan ziyade hem<br />

maddi gelir eşitsizliklerini hem de toplumsal<br />

planda adaletsizlikleri perçinlediğini<br />

en acı şekilde gördük. 2020 yılında<br />

40-60 milyon arasında kişi 1 aşırı<br />

yoksulluk sınırına itilirken (kişi başına<br />

günlük 1,90 doların altı), çocuk yoksulluğunun<br />

ise daha da endişe veren hatta<br />

geri dönüşü imkânsız bir noktaya sürüklendiğine<br />

şahit olduk. 142 milyon<br />

çocuğun 2030 yılına kadar yoksulluktan<br />

kurtulmasının çok güç olduğunu<br />

tespit ettik. 2<br />

O<br />

2021, insanın<br />

doğa üzerindeki<br />

tahakkümünün,<br />

adaletin, insani<br />

değerlerin defalarca<br />

sorgulandığı bir yıl<br />

olarak veda ediyor.<br />

<strong>2022</strong> ise geçtiğimiz<br />

yılları değerlendirme<br />

ve ders alma<br />

kapasitemizin<br />

fiilayata döküleceği<br />

bir sene olacak.<br />

Sahra Altı Afrika’da çocuklar bir<br />

daha dönmemek üzere okuldan ayrılırken,<br />

Avrupa’da dahi eğitim alanında,<br />

farklı gelir grupları arasında eşitsizliklerin<br />

boyutları gözler önüne serildi.<br />

Türkiye’de çocukların eğitim hayatları<br />

kesintiye uğradı, güvencesiz çalışanlar<br />

ise Covid’e rağmen çalışmak zorunda<br />

kaldı. 2021 yılını geride bırakırken,<br />

788 milyon kişinin yeterli beslenemediğini,<br />

635 milyon kişinin altı yıldan az<br />

eğitim aldığını, 1 milyar kişinin gazyağında<br />

yemek yaptığını ve çok boyutlu<br />

yoksullukla mücadele eden kişilerin<br />

yüzde 85’inin Sahra Altı Afrika ve Asya’da<br />

yani iklim krizinden en çok etkilenecek<br />

kuşakta yer aldığını fark etmemiz<br />

gerekiyor. 3<br />

DÖNÜŞÜMÜN DİNAMİĞİ:<br />

ADALETSİZLİK<br />

<strong>2022</strong> yılında yaşanacak toplumsal,<br />

siyasi ve ekonomik dönüşümler, halkların<br />

yaşadıkları adaletsizliklerin<br />

dinamiğinde gerçekleşecek. Siyasi<br />

kamplaşmaları ve popülist politakaları;<br />

uluslararası göç, ekonomik sıkıntı<br />

ve iklim krizinden ayırmak neredeyse<br />

imkânsız. Önümüzdeki yılda gündelik<br />

hayatlarımızı, belirsizliklerle mücade-<br />

le etme şeklimizin belirleyeceğini öne<br />

sürebiliriz.<br />

Siyasi iktidarların ise gerek kendi<br />

ülkelerinin içindeki gelir adaletsizliklerinin<br />

gerekse ülkeler arasındaki farkların<br />

bizi nasıl etkilediğinin bilincinde<br />

olmaları gerekiyor. <strong>2022</strong>’nin, geçtiğimiz<br />

yılları değerlendirme ve ders alma<br />

kapasitemizin fiiliyata döküleceği bir<br />

yıl olacağı kanaatindeyim. Bireylerin<br />

hayattaki önceliklerini değerlendirirken<br />

ülkelerin de kaosların önlenmesi<br />

için sosyal ve gelir adaletsizlikleriyle<br />

mücadelede sınanacağı bir yıl olacak. ■<br />

1 Alkire, S., Dirksen, J., Nogales, R. and Oldiges, C. (2020). ‘Multidimensional Poverty<br />

and Vulnerability to COVID-19: A Rapid Overview of Disaggregated and Interlinked<br />

Vulnerabilities in Sub-Saharan Africa’, OPHI Briefing 54, Oxford Poverty and Human<br />

Development Initiative, University of Oxford.<br />

2 UNICEF and Save the Children, Technical Note Impact of COVID-19 on Child Poverty<br />

(2020) and Children in Monetary Poor Households and COVID-19; Projections as of<br />

November 2020 (2020).<br />

3 UNDP and OPHI (2021). Global Multidimensional Poverty Index 2021 – Unmasking<br />

disparities by ethnicity, caste and gender. United Nations Development Programme and<br />

Oxford Poverty and Human Development Initiative.<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 13

GÜNCEL<br />

Yorum<br />

Zamanın ruhuna<br />

uygun stratejiler<br />

için 5 öneri<br />

EVRIM KURAN<br />

Kuşak Araştırmacısı & Yazar<br />

eni dünya, yeni iş yapma<br />

Y<br />

biçimlerini henüz içselleştirememiş<br />

tüm geleneksel<br />

organizasyonlara her krizi<br />

bir büyük fırsat olarak sunuyor. Yeni<br />

jenerasyonları anlamak, anlamakla yetinmeyip<br />

eyleme geçmek önce yüzleşmeyi<br />

gerektiriyor; yüzleşmek için ise<br />

cesur olmak lazım geliyor.<br />

<strong>2022</strong>’de Z Kuşağı’nı daha doğru<br />

okumak isteyen tüm iş insanlarına safsatadan<br />

uzak iletişim ve şeffaflığı ilke<br />

edinmelerini dilerim. İşte size <strong>2022</strong> yol<br />

haritanızı oluştururken anahtar olabilecek<br />

birkaç hatırlatma:<br />

1. SLASH GENERATION<br />

(JONGLÖR KUŞAĞI)<br />

Her 10 yılda bir değişen<br />

tanımıyla kariyere<br />

yeni bir perspektif kazandıran<br />

“Slash Generation”<br />

-bence dilimizde daha kolay<br />

anlaşılmasını sağlayacak tanımıyla<br />

Jonglör Kuşağı- ile tanışmanın vakti<br />

geldi. <strong>2022</strong>’de çok daha görünür olacağına<br />

inandığım jonglör nesli -yani<br />

havada birkaç topu aynı anda çevirebilecek<br />

nesil- yalnızca bir kariyer<br />

yolunu benimsemeyen, bir psikolog<br />

iken aynı zamanda bir antrenör de<br />

olabilen, bir mimarken aynı zamanda<br />

bir gazeteci olabilen, yeni çağın multi<br />

kariyer sahibi jenerasyonu için kullanılan<br />

bir terim. Dikey kariyer yolları,<br />

hızla dağıtılan unvanlar ile övünmek<br />

yerine sahici görevler, büyük sorumluluklar<br />

edinmenin yolunu açmalıyız.<br />

F<br />

Yeni nesilleri<br />

anlamak için<br />

yüzleşmek,<br />

yüzleşmek için ise<br />

cesaret gerekiyor.<br />

Zamanın ruhuna<br />

uygun stratejiler<br />

geliştirmek isteyen<br />

şirketlerin <strong>2022</strong><br />

yol haritasını<br />

oluştururken<br />

kullanabilecekleri<br />

beş hatırlatma<br />

karşınızda.<br />

2. ÇEŞİTLİLİK, HAKKANİYET<br />

VE KAPSAYICILIK<br />

Bugünün iş dünyasında<br />

organizasyonların farklılıkları<br />

sadece fark etmemesi<br />

aynı zamanda bir<br />

müttefiklik ruhuyla paydaşlarını buluşturması,<br />

karar alma süreçlerinin her<br />

adımında tüm bileşenlerin ifade alanına<br />

sahip olduğuna emin olması gereken<br />

bir serüvenin içindeyiz. Bizi özgün kılan<br />

demografik deneyimi daha iyi anlamalı,<br />

hakkaniyetli bir organizasyon<br />

kültürü için merakımızı ve empatik<br />

ilgimizi korumalıyız.<br />

3. TERSİNE MENTORLUK<br />

Hedeflenen gelecek için<br />

vazgeçilmez olan yenilikçi<br />

bakış açısını geliştirmemizde<br />

tersine mentorluğun<br />

çok uygun bir araç olduğunu<br />

düşünüyorum. Benzemezleri bir araya<br />

getirerek birbirlerine temas etmelerine<br />

olanak tanımak sadece yenilikçilik<br />

kasımızı güçlendirmeyecek; yaş, kuşak,<br />

toplumsal cinsiyet ve sınıf ayrımcılığına<br />

karşı yeni söylem ve mücadele alanları<br />

kurmamızı da kolaylaştıracak.<br />

4. YETENEĞE ARTAN TALEP<br />

Manpower’ın Yetenek<br />

Kıtlığı raporuna göre<br />

2021’de küresel çapta yüzde<br />

69’u, Türkiye’de yüzde<br />

83’ü bulan yetenek kıtlığının <strong>2022</strong> yılında<br />

çok daha ciddi boyutlara ulaşacağını<br />

düşünüyorum. Böyle bir bağlamda<br />

yeteneğin yeniden tanımlanması çok<br />

kritik. Organizasyonlar, yeni neslin liderlere<br />

ve kurumlara verdiği mesajları<br />

çok daha iyi okumalı ve insan yönetiminde<br />

konvansiyonel stratejilerle maceraya<br />

atılmak yerine ayakları yere basan,<br />

kültürü önceleyen ve özgün, sahici<br />

uygulamalar ortaya koymalı.<br />

5. ESNEK İŞGÜCÜ<br />

Birkaç yıl öncesine kadar<br />

hayal bile edemeyeceğimiz<br />

kadar radikal bir<br />

esneklikte çalışıyoruz.<br />

Freelance ve gig çalışanlar gibi yeni<br />

işgücünü doğru okumak için yanlılıklardan<br />

uzak, gerçekçi bir bakış açısına<br />

ihtiyacımız var. Yetenek savaşının kazananının<br />

yeteneğin kendisi olduğunu<br />

kabul edelim. Otonom çalışanlar<br />

için inisiyatif veren liderler olalım.<br />

<strong>2022</strong>’nin mesaiye değil sonuca ve yaratılan<br />

değere daha fazla odaklandığımız<br />

bir yıl olmasını temenni ederim. ■<br />

14 <strong>MediaCat</strong>

GÜNCEL<br />

Yorum<br />

Teknolojinin<br />

metamorfozu<br />

LEVENT ERDEN<br />

Değişimde teknolojiyi anlamak<br />

kolay, dönüşümde zor. Gelecekte<br />

var olabilmek için kelebek olmaya<br />

ve daha kozaya girmeden nasıl<br />

bir kelebek olacağımıza karar<br />

vermeliyiz.<br />

B<br />

ir geçiş dönemindeyiz.<br />

Buna, bir yıldan diğerine<br />

değil de pandemi öncesinden<br />

sonrasına geçiş olarak<br />

bakabilmemiz lazım. <strong>2022</strong>’de pandeminin<br />

hal-i pürmelalini tam olarak<br />

göremiyoruz, dolayısıyla süreci takvim<br />

yıllarından ziyade pandemi öncesi<br />

ve sonrası olarak ele alıp pandeminin<br />

teknolojik gelişmeyi etkilemek yerine<br />

sadece ve sadece hızlandırdığını söyleyebiliriz.<br />

Neyin dönüştüğünü görmek için<br />

internetin gelişimine bakalım: Web<br />

1.0 sıradan insanın hayatına 90’ların<br />

ikinci yarısında girdi. 2000’lerin ortasında<br />

Web 2.0’a geçildi ama biz bunun<br />

sonuçlarını 2010’dan itibaren görmeye<br />

başladık çünkü internet başka bir hıza<br />

kavuştu. Instagram’dan Netflix ve Spotify<br />

gibi akım platformlarına, yaşanan<br />

gelişmeleri hep oradaymış gibi algılıyoruz<br />

ancak tüm bunlar alt tarafı 10 senedir<br />

bizimle. Sosyal medyanın 15 senelik<br />

bir mazisi var. Dolayısıyla buradaki değişiklikler<br />

çok hızlı yaşanacak.<br />

WEB 3.0 VE METAVERSE<br />

Web 3.0 ile birlikte hayat başka bir<br />

boyut kazanıyor. Metaverse aslında<br />

2000’lerin başında Second Life ile<br />

hayatımıza girmişti. Büyük devrimdi.<br />

Bugün metaverse’te AR ve giyilebilir<br />

teknoloji kullanılsın istiyoruz. Bunun<br />

bir benzerini Google Glass ile yaşadık.<br />

Sonra Pokémon Go çıktı. Bu oyun<br />

mobilden oynandı ama tamamen AR<br />

üzerine kuruluydu. Bölgesellik, insanların<br />

sokağa çıkmaları gibi faktörler<br />

üzerinden gelir modelleri hesaplandı<br />

çünkü haritalar üzerinden oynanıyordu,<br />

haritalara kim sahipse üstüne oyun<br />

koyabilecekti.<br />

Tüm bunlar yapbozun birer parçası<br />

ve bugün, zaten 20 senedir çalışılan<br />

bu parçalar birleşiyor. Sebebiyse<br />

Web 3.0’ın gelmesi. Web 3.0’ı <strong>2022</strong>’den<br />

itibaren hissetmeye başlayacağız. 5G<br />

altyapısıyla beraber hız artacak; bunun<br />

Türkiye’deki karşılığı 2026’yı bulacaktır.<br />

O zaman da iş yapış şekillerinden<br />

satınalmaya, e-ticaretten sosyal medyaya<br />

kadar pek çok alanda farklı bir ilişki<br />

ve bir araya gelme yöntemi oluşacak.<br />

ÇOKDUYULU İNTERNETE GEÇİŞ<br />

Ekranlar bize her şeyi X ve Y aksları<br />

üzerinden iki boyutlu gösterdi. Oysa<br />

artık Z aksı geliyor; Web 3.0 ile tüm<br />

mekân internete giriyor. Bu gelişme,<br />

satınalma davranışlarından e-ticarete<br />

çok geniş bir yelpazede rekabet dengelerini<br />

değiştirecek. Holografik ve haptic<br />

teknolojilerin de akıbeti düşünü-<br />

lürse, 15 yıl içinde çokduyulu internete<br />

geçileceği öngörülebilir.<br />

İkinci büyük konuysa fintech’ler.<br />

özellikle <strong>2022</strong>’de “-tech”ler çok artacak.<br />

Mevcut standarda karşılık içinde<br />

teknoloji olan çok daha küçük, esnek,<br />

hızlı hareket edebilen yapılar çıkacak<br />

ve bunlar teknolojiyi çok net kullanarak<br />

çok hızlı sonuçlar getirecek. Dolayısıyla<br />

sadece finansta olan bu “-tech”ler<br />

<strong>2022</strong>’yle beraber her konuda karşımıza<br />

çıkacak.<br />

OYUN İLE EĞLENCENİN<br />

YAKINSAMASI<br />

NFT’ler ikame edilemez varlıklar. Varlık<br />

dediğimiz zaman “benim” diyoruz,<br />

oysa burada söz konusu olan alt tarafı<br />

elektronik cüzdanda sakladığınız, her<br />

tarafta dolaşan bir işin sahipliği. Yepyeni<br />

bir düşünce bu. Tabii hype hâline<br />

geldi, özellikle sanat alanında dönen<br />

rakamlar herkesi şaşırtıyor. Ancak ben<br />

bu kadar insanın sanatla ilgilendiğini<br />

düşünmüyorum ve bu NFT’leri buzdolabı<br />

magnet’lerine benzetiyorum.<br />

Tabii Refik Anadol ve Beeple Crap gibi<br />

insanların çok daha değerli olacaklarına<br />

inanıyorum ama bazı NFT’lerin<br />

İnternet Mahir muamelesi gördüğünü<br />

düşünmeden edemiyorum.<br />

Öte yandan NFT’nin özellikle oyun<br />

tarafında başka yerlere gideceğine inanıyorum.<br />

Bir oyun karakterinin değerini<br />

yalnızca eşya ve araçları değil, kimin<br />

tarafından oynandığı da belirleyecek.<br />

Bu durum farklı değer kavramlarının<br />

türemesine neden olacaktır ve bu bağlamda<br />

oyun ile eğlencenin yakınsayacağı<br />

kesindir. Hâl böyle olunca perakende<br />

de buna girmekten kaçınamaz.<br />

Ödeme sistemlerinin cari ülke paraları<br />

veya blokzincire mi dayalı olacağı ya da<br />

yepyeni bir ödeme sistemi mi geleceğiyse<br />

<strong>2022</strong>’de göreceklerimiz arasında.<br />

SAHİP OLMAK VS AİT OLMAK<br />

NFT’yi sadece sanat eseri olarak algılamayı<br />

bırakıp her şeyin NFT olabileceğini<br />

düşünmeye başladığımızda<br />

bu iş buzdolabı magnet’liğinden çıkacak<br />

ve beraberinde, pek çok konuda,<br />

NFT’nin başka tür sahipliklerini getirecek.<br />

Bu ise sahip olma fikri ile ait<br />

olma fikrini koşut götürüyor. Eskiden<br />

sahip olmakla övünenler, NFT’lerinin<br />

bazı topluluk ve dünya görüşlerine,<br />

düşüncelerine ait olduğunu düşünmeye<br />

başlayacaklar. Dolayısıyla <strong>2022</strong>’de<br />

dünyayı ele alış biçiminin değişeceğini<br />

söyleyebiliriz.<br />

Değişimde teknolojiyi anlamak kolay,<br />

dönüşümde zor. Bir tırtılın zamanla<br />

şişmanlaması değişimdir. Halbuki<br />

dönüşümden kastımız, tırtılın koza<br />

örüp oradan rengârenk bir kelebek olarak<br />

çıkması. Gelecekte var olabilmek<br />

için kelebek olmaya ve daha kozaya<br />

girmeden nasıl bir kelebek olacağımıza<br />

karar vermeliyiz. ■<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 15

GÜNCEL<br />

Yorum<br />

İradenin<br />

iyimserliği<br />

MEHMET ALI ÇALIŞKAN<br />

Toplumsal Etki Araştırmaları<br />

Merkezi Kurucu Ortağı<br />

on yılların önemi giderek<br />

S<br />

artan konusu çeşitlilik ve<br />

kapsayıcılık. Bu mesele<br />

şirketlerden sivil topluma,<br />

siyasetten medyaya her alanın gündemi.<br />

Doğrucu tutum; insanları farklı<br />

kılan yaş, toplumsal cinsiyet, etnisite,<br />

inanç, bedensel hâller, cinsel yönelim,<br />

eğitim ve milli kimlik gibi özelliklere<br />

saygı duyarak etki alanlarını güçlendirmenin<br />

eşitliğin, adaletin, refahın ve<br />

zenginliğin anahtarı olduğu yönünde.<br />

Ancak gündelik hayat pratiklerimiz<br />

hâlâ radikal ayrımcılıklara dayanıyor.<br />

Pek çok araştırma, toplumun büyük<br />

çoğunluğunun kendine benzemeyen<br />

kimliklerin kaynaklara, hizmetlere ve<br />

haklara eşit erişimine açık olmadığını<br />

kanıtlıyor.<br />

Toplumsal alandaki bu görünüm<br />

siyaset, özel sektör ve sivil topluma<br />

da çok farklı yansımıyor. Türkiye’nin<br />

siyasi partileri kimlik eksenli bir bölünme<br />

üzerine kuruluyor. Sivil toplum<br />

ve şirketlerde de durum bundan<br />

farklı sayılmaz. Bu konuda bir kabulle<br />

başlayalım: Kendimize kapsayıcılık<br />

gözünden baktığımızda milletçe yenildik.<br />

Cumhuriyet tarihi boyunca Türkiye’nin<br />

iki anaakım siyaseti olan seküler<br />

modernizm ve dindar muhafazakârlık<br />

uzun iktidar dönemlerinden geçtiler.<br />

İkisi de ana siyasi stratejisini kendisine<br />

benzemeyeni kamusal alanın; bir başka<br />

deyişle karar mekanizmasının, sivil<br />

toplumun, eğitimin, istihdamın dışına<br />

atmak üzerine kurdu. İkisi de sonuçta<br />

bunu başaramadı ve yenildi. Cumhuriyetin<br />

ikinci yüzyılında bu konu hakkında<br />

konuşmak ve başka bir performans<br />

göstermek için hem tecrübemiz<br />

hem imkânlarımız hem de şansımız<br />

var. Diyaloğu başlatmak için “Başımıza<br />

Her ne kadar teoride<br />

saygı ve sevginin<br />

eşitlik, adalet ve<br />

refah için gerekli<br />

olduğunu bilsek de<br />

pratikte bu prensibi<br />

bir türlü hayata<br />

geçiremiyoruz.<br />

Radikal ve popülist<br />

politikaların tedirgin<br />

edecek derecede<br />

arttığı bu dönemde<br />

<strong>2022</strong>, artık rahat<br />

bir nefes almamıza<br />

müsaade edecek mi?<br />

ne geldi?” yerine “Her birimizin buna<br />

nasıl bir katkısı oldu?” sorusundan başlamak<br />

daha iyi bir seçenek olabilir.<br />

İŞBİRLİĞİ ZEMİNİ YARATILMALI<br />

Birbirinden ayrı dünyalar gibi duran sivil<br />

toplumu, siyaseti ve iş dünyasını bu<br />

gözle masaya yatırabiliriz. Bu üç alan,<br />

geleneksel olarak insanın üç farklı özelliğiyle<br />

bağ kurmaya çalışıyor: Sivil toplum<br />

bireyin yurttaşlık hâline, siyaset<br />

seçmenlik hâline ve şirketler tüketici<br />

hâline odaklanıyor. Peki, bir insan bu<br />

farklı hâlleriyle ne bekler, bu alanlardan<br />

ne ister? Yurttaşlık hâlimizle eşit,<br />

adil ve özgür bir hayat, seçmenlik hâlimizle<br />

hakkımızdaki kararlarımızla<br />

aktif katılım sağlayabildiğimiz bir yönetim<br />

sistemi, tüketici hâlimizle ise<br />

düşük maliyet, konfor, hız ve haz taleplerimizin<br />

karşılandığı bir ürün ve hizmet<br />

dünyası isteriz.<br />

Bu üç insan olma hâli kendi içlerinde<br />

çok katmanlı dünyalar yaratıyor.<br />

Siyaset ve şirketler sivil toplumun gündeminden<br />

besleniyor ve kimlikler iç<br />

içe geçiyor. Sivil toplum engellilerden<br />

LGBTİ+’lara, ekolojiden ulaşıma, göçmenlikten<br />

çocukluğa ve yaşlılığa dair<br />

toplumsal ve çevresel her konuya dair<br />

konuları, sorunları ve çözüm önerilerini<br />

gündeme taşıyor. Siyaset bu konuları<br />

yasalar, uygulamalar, hizmetler üreterek<br />

çözerken, şirketler bu alanlara dair<br />

çözümler üreten bir çalışma, ürün ve<br />

hizmet dünyası yaratıyor.<br />

Bu ideal hikâyenin kırıldığı, çatışma<br />

ve kaosa yol açtığı iki düzeye<br />

rastlarız genellikle. Birincisi bu kümelerin<br />

kendi aralarındaki ilişkiler.<br />

Sivil toplumcular kendilerini iyiliğin<br />

şirketleri kötülüğün, siyaseti ise kirliliğin<br />

dünyası olarak algılama eğilimin-<br />

de. Her bir kimliğin kendisini en iyi,<br />

diğerlerini ise en kötü görmesi bizleri<br />

müzakereden koparır. Dolayısıyla ilk<br />

işimiz; kendimizi iyiliğin, otoritenin<br />

ya da iyileştiriciliğin temsilcisi olarak<br />

görmekten, diğerlerini de kötü, nahif<br />

ya da alttan alınması gereken otorite<br />

olmaktan çıkarmak olmalı. İkincisi ise<br />

müzakereci bir iletişim-etkileşim alanı<br />

tesis etmeye ihtiyacımız var. Diğerinin<br />

birikimini ve kaynaklarını kendimizinkiyle<br />

harmanladığımız bir işbirliği<br />

zemini yaratmalıyız.<br />

Çatışma ve kaosun ortaya çıktığı<br />

ikinci durum ise içe kapanmayla ilgili.<br />

Her alan hem diğerine kapalı hem de<br />

kendi dünyasının diğer aktörlerine:<br />

Diğerine kapalı çünkü birbirini etkilemeye<br />

imkân veren diyalog kanallarımız<br />

zayıf; kendi içine kapalı çünkü her<br />

aktör sadece kendine benzeyenlerle<br />

kurduğu konforlu alan üretiyor. Türkiye<br />

toplumu çeşitliliğini farklı kültürel<br />

kimliklerden, inançlardan, dillerden<br />

ve sınıfsal çeşitlilikten alıyor. Oysa bu<br />

ikili sorunu göz ardı etmek, bu çeşitliliğin<br />

yaratacağı ortak değer inşasının<br />

önünü kapatıyor.<br />

DEĞİŞİM ARZUSU<br />

Tarihimizin büyük çoğunluğu gibi<br />

2021’i de kutuplaşmacı bir toplumsal<br />

iklimde geçirdik. Ancak pek çok<br />

araştırma, toplumda giderek artan<br />

bir değişim arzusunun büyüdüğünü<br />

gösteriyor. Sivil toplum ve şirketler<br />

dünyasında da giderek değer kazanan<br />

çeşitlilik ve kapsayıcılık arzusu görünür<br />

hâle geliyor. Tarihsel tecrübemiz<br />

karamsar bir tablo çizse de yükselen<br />

irade bunun değişiminden yana. <strong>2022</strong><br />

ve sonrası umuyorum iradenin iyimserliğinin<br />

dönemi olur. ■<br />

16 <strong>MediaCat</strong>

KAPAK<br />

The Cat Report:<br />

2021’in<br />

en iyileri<br />

PELİN ÖZKAN<br />

pelinozkan@kapital.com.tr<br />

aratıcı endüstrilerde<br />

belirli kri-<br />

Y<br />

terler dikkate alınarak<br />

hazırlanan,<br />

objektif belki de tek rapor<br />

The Cat Report. Bütün bir yıl<br />

boyunca üretilen iletişim, reklam,<br />

pazarlama projelerinin<br />

ulusal ve global yarışmalardan<br />

elde ettikleri sonuçları dikkate<br />

alarak hazırladığımız bir rapor.<br />

Yılın en yaratıcı, en etkili<br />

ajansları ile reklamverenleri<br />

ve markalarını kapsıyor. Bu yıl<br />

raporda şunlar yer alıyor:<br />

■ 2021’in yaratıcı ajansı<br />

■ 2021’in en etkili ajansı<br />

■ 2021’in çıkış yapan ajansı<br />

■ 2021’in bağımsız ajansı<br />

■ 2021’in markalı içerik<br />

ajansı<br />

■ 2021’in performans ajansı<br />

■ 2021’in PR ajansı<br />

■ 2021’in prodüksiyon ajansı<br />

■ 2021’in medya ajansı<br />

■ 2021’in dijital medya ajansı<br />

■ 2021’in reklamvereni<br />

■ 2021’in markası<br />

■ 2021’in sivil toplum kuruluşu<br />

v<br />

2021’de<br />

üretilen<br />

projelerde<br />

çok belirgin<br />

bir artış oldu.<br />

Örneğin Felis<br />

Ödülleri 4 bin<br />

339 projeyle<br />

tüm zamanların<br />

en yüksek<br />

başvurusunu<br />

aldı. Kristal<br />

Elma 2 bin 414<br />

projeyle kendi<br />

rekorunu kırdı.<br />

ğımız iki yeni yarışma eklendi<br />

listemize: Effie Europe ve Curious<br />

Felis. Özellikle en etkili<br />

ajansı belirlerken bu yarışmaları<br />

dikkate alıyoruz.<br />

Ayrıca yine geçtiğimiz<br />

yıllardan farklı olarak bu yıl<br />

raporda yılın dijital medya<br />

ajansı, yılın performans ajansı,<br />

yılın markası, yılın sivil<br />

toplum kuruluşunu da bulabilirsiniz.<br />

ÜRETKEN BİR YIL OLDU<br />

2021<br />

2021’de üretilen projelerde<br />

çok belirgin bir artış oldu.<br />

Örneğin Felis Ödülleri 4 bin<br />

339 projeyle tüm zamanların<br />

en yüksek başvurusunu aldı.<br />

Kristal Elma 2 bin 414 projeyle<br />

kendi rekorunu kırdı.<br />

Geçtiğimiz yıl olduğu gibi<br />

bu sene de yaratıcılığın ve etkinin<br />

sınırlarını zorlayan projeler<br />

takdir gördü.<br />

Geçtiğimiz yıl Felis’e eklenen<br />

Türkiye’den globale açılan<br />

Yılın Yaratıcı<br />

Ajansı<br />

TBWA\Istanbul<br />

fikirlerin yarıştığı global kategorilerdeki<br />

projeler en çok ödül<br />

toplayanların başında geldi.<br />

2021 yılında halka arz olan<br />

ve başarılı bir talep toplayan<br />

People Communications bize<br />

çok küçük ölçekli bir endüstri<br />

olan reklam sektörünün acaba<br />

kaderi değişiyor mu diye düşündürdü.<br />

İnişli çıkışlı döviz kurları,<br />

büyük bir çöküş yaşayan ve<br />

ne zaman rahatlayacağı belli<br />

olmayan ekonomik ortam,<br />

özellikle yaratıcı sınıfların nefes<br />

almasını engelleyen sosyal<br />

ortam… Sanıyorum 2021’in en<br />

öne çıkanlarıydı. Bu ortamda<br />

ne yazık ki gelecekle ilgili öngörüler<br />

yapmamız kolay değil.<br />

Zaten markalar, ekipler de<br />

artık eskisi gibi yıllık planlar<br />

yapamıyorlar. Her an her şeyin<br />

değişme ihtimali herkesin<br />

biraz daha temkinli olmasını<br />

da beraberinde getirdi.<br />

<strong>2022</strong>’nin daha iyi bir yıl olmasını<br />

diliyorum.<br />

Yılın<br />

Reklamvereni<br />

Unilever<br />

2021’İN EN İYİLERİ<br />

2021’in Yaratıcı Ajansı:<br />

TBWA\Istanbul<br />

2019 yılında The Cat Report<br />

verilerine göre yılın en yaratıcı<br />

ajansı seçilen TBWA\Istanbul,<br />

bir yıllık aranın ardından, bir<br />

kere daha ödül performanslarına<br />

göre senenin en iyisi olmayı<br />

başardı. Bu yıl özellikle<br />

Görünmez Dilekçeler kampanyasıyla<br />

Cannes Lions’ta<br />

kucakladığı Altın Aslan ile göğsümüzü<br />

kabartan ajans, Felis<br />

Ödülleri’nden 11 Felis, Kristal<br />

Elma’dan 15 Kristal ve Effie<br />

Türkiye’den 2 Effie’yi kucaklayarak<br />

The Cat Report 2021<br />

sonuçlarına göre Yılın Yaratıcı<br />

Ajansı unvanına kavuştu.<br />

2021’in En Etkili Ajansı:<br />

Havas Istanbul & Turkey<br />

2020’yi Yılın Yaratıcı Ajansı<br />

unvanıyla kapatan Havas bu<br />

sene unvanını her ne kadar<br />

TBWA\Istanbul’a devretse de<br />

ajansın etkili reklamcılık ala-<br />

Yılın<br />

Markası<br />

Finish<br />

2021’DEKİ RAPORDA YENİ<br />

NELER VAR?<br />

Geçtiğimiz yıldan farklı olarak<br />

bu yıl ödüllerini dikkate aldı-<br />

11f+15k+2e+1c<br />

24f+2F+14k<br />

+2K+1e<br />

15f+3F+2cf+1CF<br />

+3k+1e+1E<br />

18 <strong>MediaCat</strong>

Yılın Markalı<br />

İçerik Ajansı<br />

Circus<br />

9f+1F+2k<br />

nındaki başarıları onu 2021’de<br />

yılın en etkili ajansı mertebesine<br />

taşıdı. 2021’in en başarılı<br />

reklam ajansları sıralamasında<br />

ikincilik gibi kıymetli bir sıraya<br />

oturan Havas, Curious Felis’ten<br />

aldığı Büyük Ödül ve 2<br />

Altın’a ek olarak Effie Türkiye<br />

ve Avrupa’dan da aldığı toplam<br />

3 ödülle 2021’in en etkili ajansı.<br />

2021’in Çıkış Yapan Ajansı:<br />

Renee<br />

2020’de ıskaladığı yılın en<br />

başarılı ajansları listesine bu<br />

yıl 18’inci sıradan iddialı bir<br />

giriş yapan Renee, gösterdiği<br />

takdire şayan atılımla büyük<br />

bir alkışı hak ediyor. Bu yıl 5<br />

Felis ve 1 Kristal’i evine götüren<br />

ajansın başarısındaki aslan<br />

payıysa mazhar olduğu ilgiyle<br />

yılın en konuşulan işlerinden<br />

biri olan Beşiktaş’ta Kadının<br />

Adı Var kampanyası.<br />

2021’in Bağımsız Ajansı:<br />

Concept<br />

The Cat Report verileri ışığında<br />

son üç yıldır Rafineri’nin<br />

taşıdığı yılın bağımsızı<br />

bayrağını ajanstan devralan<br />

Concept, 2021’de sergilediği<br />

performansla Yılın Bağımsız<br />

Ajansı unvanının sahibi.<br />

Geçtiğimiz bir yılda hayata<br />

geçirdiği projelerden elde<br />

ettiği başarılarla The Cat Re-<br />

Yılın Bağımsız<br />

Ajansı<br />

Concept<br />

13f+1F+10k+1e<br />

Yılın<br />

Performans<br />

Ajansı<br />

Hype<br />

3f<br />

port sıralamasındaki yerini<br />

altıncı sıradan üçüncü sıraya<br />

yükseltmeyi başaran ajansın<br />

A101 ve Vestel için hazırladığı<br />

Böyle Böyle Zengin Oluyorlar<br />

ve Voleybolun Yeri gibi kampanyaların<br />

bu başarıya katkısı<br />

şüphesiz.<br />

2021’in Markalı İçerik<br />

Ajansı: Circus<br />

Geçtiğimiz yıl bu sayfalardan<br />

okurlara seslenirken Circus’ın<br />

Wunderman Thompson ile<br />

birlikte en iyi çıkış yapan<br />

ajanslardan biri olduğunu söylemiştik.<br />

2020’deki başarıdan<br />

tesadüf payını silen yeni başarılar,<br />

ajansın adını 2021’in en<br />

iyi markalı içerik ajansı olarak<br />

sektör tarihine kazıdı. Bayer<br />

için hazırladığı Eller Eller ve<br />

Finish projelerindeki yüksek<br />

performansı başarıya giden<br />

yolu ajans için hazırlayan başlıca<br />

işlerden.<br />

YILIN EN BAŞARILI YARATICI AJANSLARI<br />

AJANS FELIS CURIOUS KRİSTAL EFFIE EFFIE CANNES TOPLAM PUAN<br />

FELIS ELMA TURKEY EUROPE LIONS<br />

1 TBWA\Istanbul 11 15 2 1 29 155<br />

2 Havas Istanbul & Turkey 11+2 2+1 4 2 1 20+3 140<br />

3 Concept 13+1 10 1 24+1 130<br />

4 4129Grey 12+1 8+1 20+2 120<br />

5 Wunderman Thompson Turkey 11+1 8 1 20+1 110<br />

6 Rafineri 8+1 11 19+1 105<br />

7 Medina Turgul DDB 9+1 4+2 1 14+3 100<br />

8 Punch BBDO 11+2 1+1 1 13+3 95<br />

9 Tribal Worldwide Istanbul 10 4 14 70<br />

10 BLAB 8+1 3 11+1 65<br />

11 Circus 9+1 2 11+1 65<br />

12 VMLY&R İstanbul 3 2 5 3 13 65<br />

13 Publicis Groupe Turkey 5 6 1 12 60<br />

14 Lokal 1 6+1 7+1 45<br />

15 BÜRO 1 3+1 4+1 30<br />

16 Happy People Project 3 3 6 30<br />

17 Karbonat 4 2 6 30<br />

18 Renee 5 1 6 30<br />

19 Adorno Agency 2+1 2+1 20<br />

20 Muhabbet 1 3 4 20<br />

21 MullenLowe İstanbul 2 2 4 20<br />

22 aRthuR 2 1 3 15<br />

23 Blender 3 3 15<br />

24 Hype 3 3 15<br />

25 Monroe 1 2 3 15<br />

26 Scope Digital 3 3 15<br />

27 Tatbiki İstanbul 1+1 1+1 15<br />

28 Alametifarika 2 2 10<br />

29 Contentine 2 2 10<br />

30 Epica Marka 2 2 10<br />

31 Judo 1 1 2 10<br />

32 Salvo 1 1 2 10<br />

33 STANDBY CREATIVE GROUP 2 2 10<br />

34 The Others Brand Experience Agency 1 1 2 10<br />

35 Titrifikir 2 2 10<br />

Yılın Çıkış<br />

Yapan Ajansı<br />

Renee<br />

5f+1k<br />

YILIN EN BAŞARILI<br />

MEDYA AJANSLARI<br />

AJANS FELIS KRİSTAL ELMA TOPLAM PUAN<br />

1 People Communications 1 1 2 10<br />

2 Carat 1 1 5<br />

3 MediaCom 1 1 5<br />

4 OPN 1 1 5<br />

YILIN EN BAŞARILI PR AJANSLARI<br />

YILIN EN BAŞARILI DİJİTAL<br />

MEDYA PLANLAMA AJANSLARI<br />

AJANS FELIS KRİSTAL ELMA TOPLAM PUAN<br />

1 Forward 1 1 2 10<br />

2 Ingage 2 2 10<br />

Yılın PR Ajansı<br />

Excel İletişim ve<br />

Algı Yönetimi<br />

3f<br />

AJANS FELIS TOPLAM PUAN<br />

1 Excel İletişim ve Algı Yönetimi 3 3 15<br />

2 Mese İletişim Danışmanlığı 2 2 10<br />

3 Essance İstanbul 1 1 5<br />

4 PR House 1 1 5<br />

5 Sobraz İletişim 1 1 5<br />

6 ÜNİTE Edelman 1 1 5<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 19

KAPAK<br />

Yılın En Etkili<br />

Ajansı<br />

Havas Istanbul<br />

& Turkey<br />

11f+2F+2cf+1CF<br />

+4k+2e+1E<br />

2021’in Performans Ajansı:<br />

Hype<br />

Markalara performans odaklı<br />

reklam ve pazarlama yönetimi,<br />

veri entegrasyonu ve analizi,<br />

dönüşüm optimizasyonu,<br />

arama motoru optimizasyonu<br />

ve teknoloji danışmanlığı<br />

hizmeti sunan Hype, bu yıl<br />

24’üncü sıradan giriş yaptığı<br />

The Cat Report’taki başarısıyla<br />

2021’in Performans Ajansı<br />

unvanının sahibi. 2021’de 3<br />

Felis kucaklayan Hype’ın imza<br />

attığı projelerden öne çıkanlar<br />

arasındaysa Little Ceasars<br />

Pizza için hazırlanan Hızlı ve<br />

Lezzetli ile BMW Türkiye için<br />

hayata geçirilen The Magic<br />

Remote yer alıyor.<br />

2021’in PR Ajansı: Excel<br />

İletişim ve Algı Yönetimi<br />

Geçtiğimiz iki yılı PR ajansları<br />

sıralamasında birincilikle<br />

kapatarak yılın en başarılı PR<br />

ajansı olan Excel, geleneği bu<br />

yıl da bozmayarak 2021’in PR<br />

Ajansı unvanına kavuştu. Felis<br />

Ödülleri’nden kucakladığı 3<br />

Felis’le başarı yolculuğuna hız<br />

kesmeden devam eden ajansın<br />

Yılın<br />

Medya Ajansı<br />

People<br />

Communications<br />

1f+1k<br />

Yılın Dijital<br />

Medya Planlama<br />

Ajansları<br />

Forward &<br />

Ingage<br />

1f+1k & 2k<br />

bu yıl öne çıkan işleri Tabağında<br />

Ne Var, Ferdi Özbeğen<br />

Anma Projesi ve Arılar Varsa<br />

Yarınlar Var.<br />

2021’in Prodüksiyon<br />

Ajansı: Jaguar Projects<br />

Birincilik bayrağını Norr<br />

Film’den devralan Jaguar<br />

Projects, 2021’in en başarılı<br />

prodüksiyon ajansı oldu. Felis<br />

Ödülleri’nden aldığı 4 Felis’i<br />

1 Büyük Ödül’le taçlandıran<br />

ajansın 2021’de en dikkat çeken<br />

işiyse Shaping Dreams<br />

into Art.<br />

2021’in Medya Ajansı:<br />

People Communications<br />

2020’de uzak kaldığı The<br />

Cat Report’a bu yıl medya<br />

ajansları sıralamasında birincilikle<br />

gelen People Communications,<br />

2021’deki ödül<br />

performansıyla yılın en başarılı<br />

medya ajansı olmayı<br />

başardı. Felis Ödülleri’den 1<br />

Felis, Kristal Elma’dan ise 1<br />

Kristal’i kucaklayan ajansın<br />

2021’de öne çıkan işleri Fiat<br />

Egea Cross Prelansman ve<br />

Opet Kadın Gücü.<br />

Yılın Prodüksiyon<br />

Ajansı<br />

Jaguar Projects<br />

4f+1F<br />

EN ÇOK ÖDÜL ALAN REKLAMVERENLER<br />

REKLAMVEREN FELIS CURIOUS KRİSTAL EFFIE EFFIE TOPLAM PUAN<br />

FELIS ELMA TURKEY EUROPE<br />

1 Unilever 24+2 14+2 1 39+4 235<br />

2 Reckitt 18+3 2+1 3 3 1 27+4 185<br />

3 Mey Diageo 6+1 4 10+1 60<br />

4 Vestel 6 6 12 60<br />

5 Bayer 6+1 2 1 9+1 55<br />

6 BluTV 6+1 1+1 7+2 55<br />

7 A101 5+1 3 8+1 50<br />

8 Mastercard Türkiye 4+1 2+1 6+2 50<br />

9 Türkiye İş Bankası 5 4 9 45<br />

10 Arçelik 5 3 8 40<br />

11 Odeabank 6+1 6+1 40<br />

12 DeFacto 3 4 7 35<br />

13 Netflix 5 2 7 35<br />

14 Sevan Bıçakçı Mücevher Tasarım 4+1 1 5+1 35<br />

15 Balparmak 1 3+1 4+1 30<br />

16 Eczacıbaşı Holding 1 1 2 2 6 30<br />

17 T.C. Beşiktaş Belediyesi 5 1 6 30<br />

18 Akbank 3 2 5 25<br />

19 BELBİM A.Ş. 3 1 1 5 25<br />

20 Koç Holding 1 3 1 5 25<br />

21 sahibinden.com 2+1 1 3+1 25<br />

22 Selsil 1 2+1 3+1 25<br />

23 Beyaz Kağıt 2 1 1 4 20<br />

24 Bundle 3 1 4 20<br />

25 FOX Networks Group 2 2 4 20<br />

26 Hamm Design 2 2 4 20<br />

27 Little Caesars Pizza 4 4 20<br />

28 Mercedes-Benz Türk 1 3 4 20<br />

29 ODS Consulting Group 2+1 2+1 20<br />

30 Socrates Dergi 4 4 20<br />

31 Yapı Kredi 2 2 4 20<br />

32 Yemeksepeti 1 3 4 20<br />

33 adidas 2 1 3 15<br />

34 Anatolian Craft 1 2 3 15<br />

35 Beymen Group 1 2 3 15<br />

36 Boyner Grup 2 1 3 15<br />

37 Dinlebi Sesli Kitap 3 3 15<br />

38 Opet 2 1 3 15<br />

39 Roche 3 3 15<br />

40 UCB Pharma 3 3 15<br />

41 Vodafone Türkiye 1 2 3 15<br />

42 Antalya Büyükşehir Belediyesi 2 2 10<br />

43 Arzum 1 1 2 10<br />

44 AstraZeneca 2 2 10<br />

45 Can Yayınları 2 2 10<br />

46 Domino's Türkiye 1 1 2 10<br />

47 Düvee 1 1 2 10<br />

48 DYO 1 1 02 1<br />

49 Getir 2 2 10<br />

50 KFC Türkiye 2 2 10<br />

51 <strong>MediaCat</strong> 2 2 10<br />

52 Migros 2 2 10<br />

53 Petrol Ofisi 1 1 2 10<br />

54 Royal Canin 1 1 2 10<br />

55 Şok Marketler 2 2 10<br />

56 The Coca-Cola Company Turkey 1 1 2 10<br />

57 Toyota Türkiye 2 2 10<br />

58 Trabzonspor AŞ 1 1 2 10<br />

59 Türkiye Futbol Federasyonu 2 2 10<br />

20 <strong>MediaCat</strong>

KAPAK<br />

YILIN EN BAŞARILI<br />

PRODÜKSİYON ŞİRKETLERİ<br />

2021’in Dijital Medya<br />

Ajansları: Forward Media<br />

& Ingage<br />

Medya planlama alanında ortaya<br />

koyduğu işlerle The Cat<br />

Report 2021’in en iyileri arasına<br />

girmeyi başaran Forward<br />

Media ve Ingage, 2021’in Dijital<br />

Medya Ajansı unvanını eşit<br />

skorla paylaşıyor. Ajansların<br />

bu yıl dikkat çeken işleri arasındaysa<br />

Forward Media’nın<br />

Domino’s Türkiye için hayata<br />

geçirdiği Domino’s WhatsApp<br />

Sipariş Hattı ile Ingage’in Arçelik<br />

için hazırladığı kahve<br />

belgeseli Göz Açıp Kapayıncaya<br />

Kadar yer alıyor.<br />

AJANS FELIS KRİSTAL ELMA TOPLAM PUAN<br />

1 Jaguar Projects 4+1 4+1 30<br />

2 DEPOfilm 1 4 5 25<br />

3 3K1A MUSIC 2 2 10<br />

4 Norr Film 2 2 10<br />

YILIN EN BAŞARILI STK’LARI<br />

Kısaltma ve tablolara ilişkin not<br />

F: Felis Ödülleri Büyük Ödülü<br />

f: Felis Ödülleri Kategori Birinciliği<br />

CF: Curious Felis Büyük Ödülü<br />

cf: Curious Felis Altın<br />

K: Kristal Elma Büyük Ödülü<br />

2021’in STK’sı:<br />

Kadın Cinayetlerini<br />

Durduracağız Platformu<br />

Toplumsal hareketlerin yoğun<br />

olduğu bir yıldı 2021. Bu<br />

hareketliliğin sivil toplum<br />

kuruluşlarındaki yansımalarıysa<br />

yıl boyunca sektörün<br />

duvarlarını aşarak ülkenin<br />

gündemine oturmayı başardı.<br />

The Cat Report ölçümlemesiyle<br />

2021’in en iyi STK’larını<br />

listelediğimizde birincilik koltuğuna<br />

açık ara farkla Kadın<br />

Cinayetlerini Durduracağız<br />

Platformu’nun oturduğunu<br />

görüyoruz. Felis Ödülleri’nden<br />

6 Felis, Kristal Elma’dan<br />

ise 5 Kristal ile dönen STK’nın<br />

2021’de ses getiren en büyük<br />

projesi, hiç şüphesiz, adını<br />

Cannes semalarında duyuran<br />

Görünmez Dilekçeler kampanyasıydı.<br />

■<br />

Yılın STK’sı<br />

Kadın<br />

Cinayetlerini<br />

Durduracağız<br />

Platformu<br />

6f+5k+1c<br />

REKLAMVEREN FELIS KRİSTAL ELMA EFFIE CANNES LIONS TOPLAM PUAN<br />

TURKEY<br />

1 Kadın Cinayetlerini 6 5 1 12 70<br />

Durduracağız Platformu<br />

2 Change.org, Hayata Destek, 2 2 4 20<br />

Amnesty International, Greenpeace,<br />

ESHID, Mor Çatı<br />

3 Just Diggit 3 1 4 20<br />

4 International Press Institute 1+1 1+1 15<br />

5 Türk Eğitim Vakfı 2 1 3 15<br />

k: Kristal Elma Kategori Birinciliği<br />

E: Altın Effie (Avrupa)<br />

e: Altın Effie (Türkiye)<br />

C: Cannes Lions Büyük Ödülü<br />

c: Cannes Lions Altın Aslan<br />

• Değerlendirme yapılırken şu yarışmalar dikkate alınmıştır: Felis Ödülleri, Curious Felis, Effie Turkey, Effie<br />

Europe, Kristal Elma ve Cannes Lions.<br />

• Değerlendirmede yarışmaların yalnızca kategori birincilikleri ile “Büyük Ödüller” dikkate alınmış; kategori<br />

ikincilikleri, üçüncülükleri ve özel ödüller değerlendirmeye alınmamıştır. Puanlar ulusal yarışmalardaki<br />

birincilikler için 5, büyük ödüller için 10; Altın Aslan ve Effie Europe için 15, Grand Prix (Cannes Lions) için<br />

20’dir.<br />

2021’İN EN BAŞARILI<br />

REKLAMVERENİ: UNILEVER<br />

Geçtiğimiz yıl The Cat Report’un reklamveren<br />

listesinde 60 puanla yılın en çok ödül alan dördüncü<br />

reklamvereni olan Unilever, ödüllü geçen bir senenin<br />

ardından 2021’i tam 235 puan ve Yılın Reklamvereni<br />

unvanıyla kapatıyor. Felis Ödülleri’nden 24 Felis ve<br />

2 Büyük Ödül, Kristal Elma’dan 14 Kristal ve 2 Büyük<br />

Ödül ile Effie Türkiye’den 1 Effie’yle ayrılan Unilever’in<br />

özellikle Yumoş, Cif, Lipton, Dove, Algida ve Magnum<br />

markalarıyla imza attığı başarıların bu skordaki rolü<br />

tartışmasız.<br />

Yumoş ile Yumoş Bina, Yumoş Deterjan Çok İyi Çıktı<br />

ve Yumoş Survivor; Elidor ile #DedimOlabilir ve Kendi<br />

Yolumuzda; Cif ile #TemizkenGüzel; Dove ile Benim<br />

Saçım #EzberlerinÖtesinde; Algida ile Dünyaya Açılan<br />

Lezzet Yolculuğu, Algida’yla Tatlıya Bağla, Avrupa’dan<br />

Asya'ya Geçen Dondurma; Magnum ile Magnum x La<br />

Casa de Papel ve Lipton ile Babalarımızla da Doya<br />

Doya #KonuşalımArtık projeleri Unilever’i bu yıl The<br />

Cat Report’ta yılın en başarılı reklamvereni kılan<br />

kampanyalardan.<br />

2021’İN EN BAŞARILI<br />

MARKASI: FINISH<br />

2021’de ses getiren işlerin künyesine bakan gözlerin<br />

aşina olduğu markalardan biriydi Finish. Felis<br />

Ödülleri’nden 15 Felis ve 3 Büyük Ödül ile Curious<br />

Felis’ten 2 Altın ve 1 Büyük Ödül’ün yanı sıra Effie<br />

Türkiye & Avrupa’dan toplam 2 Effie’yle 2021’i kayda<br />

değer bir performansla kapatan markanın bu çabaları<br />

onu The Cat Report’ta 2021’in en başarılı markaları<br />

arasında birinciliğe taşıdı.<br />

Suyu odağına alan Yarının Suyunu Kurtarmak, Su<br />

Endeksi, Sıradaki Şarkı: Su, Ateş Düştüğü Yeri Yakar<br />

ve Çare Biziz projeleriyle yalnızca Türkiye’yi değil tüm<br />

dünyayı kuraklık sorunuyla ilgili inisiyatif almaya<br />

davet eden markayı, sırasıyla, Felis Ödülleri’nden 9<br />

Felis ve 1 Büyük Ödül ile Kristal Elma’dan 8 Kristal alan<br />

Yumoş ve Felis Ödülleri’nden 6 Felis, 1 Büyük Ödül’ün<br />

yanı sıra Kristal Elma’dan 5 Kristal ve 2 Büyük Ödül<br />

alan Elidor takip ediyor.<br />

22 <strong>MediaCat</strong>

ADVERTORIAL<br />

Türk markaları<br />

dünyaya Ingage<br />

ile açılıyor<br />

WARC’a göre dünyada yılın en etkili<br />

dijital ajansı seçilen Ingage, Effective 100<br />

kategorisindeki birinciliğiyle Türkiye’deki<br />

ajanslarda bulunmayan özelliklerine bir<br />

yenisini daha ekliyor.<br />

andemiyle birlikte ivme kazanan<br />

e-ticaret, 2021’de de<br />

P<br />

büyümeye devam etti. Böylece<br />

ihracatın artan önemi,<br />

markaların ürün ve hizmetlerini yurtdışına<br />

taşıma isteklerini artırdı.<br />

Medyayı merkeze alan; veri, teknoloji<br />

ve stratejiden beslenen yeni nesil<br />

bir dijital medya ajansı olan Ingage;<br />

yurtdışında büyümek, marka bilinirliği<br />

kazanmak ve e-ihracata yatırım yapmak<br />

isteyen markaların taleplerini yenilikçi<br />

çözümlerle karşılayarak onların bu süreçte<br />

en önemli çözüm ortağı oldu.<br />

Strateji ve iş geliştirme ile performans<br />

ve medya satın alma alanlarında 130 kişilik<br />

deneyimli kadrosuyla hizmet veren<br />

Ingage, e-ihracat yapmak isteyen Türk<br />

markalarına 360 derece hizmet verebilen<br />

ilk ve tek ajans olarak öne çıkıyor. Ingage’in<br />

sektörde yarattığı en büyük farkı<br />

ise; küresel anlamda sahip olduğu deneyimle<br />

operasyonel süreçlerdeki çevikliği<br />

ve mükemmeliyetçiliğiyle markalarının<br />

yurtdışı strateji geliştirme ve dijital pazarlamasını,<br />

pazaryerlerindeki satışlarını<br />

merkeze alarak planlayabilmesi.<br />

WARC’A GÖRE DÜNYADA YILIN<br />

EN ETKİLİ DİJİTAL AJANSI<br />

Ingage, reklamveren ve ajanslar için<br />

uluslararası bir otorite ve bir referans<br />

kaynağı olarak kabul edilen WARC<br />

tarafından 2021’de Yılın En Etkili Dijital<br />

Ajansı seçildi. Geçtiğimiz yılın en<br />

çok ödül alan kampanya, ajans, marka<br />

ve ülkelerin değerlendirildiği WARC<br />

Effective 100’ün zirvesinde yer alan<br />

Ingage’in kazandığı bu başarının en<br />

önemli sebepleri arasında bu yıl hayata<br />

geçirdiği ilkler de var.<br />

2021 INGAGE İÇİN<br />

İLKLERİN YILI OLDU<br />

Ingage, bu yıl yurtdışı reklam ve medya<br />

satın alma tecrübesinin yanına, e-ihracat<br />

deneyimine ve spesifik olarak<br />

dünyanın en büyük platformlarından<br />

Amazon ve AliExpress uzmanlığına<br />

sahip yepyeni ekipleri ekledi. Yıl içinde<br />

Amazon Advertising Sertifikasını<br />

alan Ingage, aynı anda diğer tüm dijital<br />

reklam servislerini verme özelliğini taşıyan<br />

ilk ajans oldu. Ingage bu yıl ayrıca<br />

çalışan deneyimi odaklı yaklaşımıyla iş<br />

yeri kültürünü ve çalışan deneyimini<br />

ölçümlemede dünyanın uzman otoritesi<br />

kabul edilen Great Place to Work<br />

Enstitüsü tarafından yapılan güven<br />

analizi sonucunda “Harika İş Yeri” sertifikasını<br />

aldı. Ingage böylece bu sertifikaya<br />

sahip ilk ve tek medya ajansı<br />

PINAR ERCAN TURSUN<br />

Ingage, CEO<br />

olarak çalışan deneyimi konusunda bir<br />

ilke imza atmış oldu.<br />

‘MARKALARIMIZI <strong>2022</strong>’DE DE<br />

SINIRLARIN ÖTESİNE TAŞIMAYI<br />

SÜRDÜRECEĞİZ’<br />

Ingage CEO’su Pınar Ercan Tursun<br />

geçtiğimiz yılı Ingage açısından şöyle<br />

değerlendirdi: “2021 bizim için<br />

ilklerin yılı oldu. İş modelimize yeni<br />

dikeyler eklerken bir yandan operasyonel<br />

mükemmelliğe ulaşmak için<br />

çalışmalarımızı hızlandırıyoruz.<br />

E-ticaret yapmak isteyen Türk markaları<br />

için Amazon’un yurtdışında<br />

aktif olduğu her ülkede servis verebilen<br />

resmî Amazon Partner Ajansı<br />

olduk. Böylece yurtdışı pazarlarda en<br />

yetkin şekilde dijital pazarlama servisleri<br />

verme ve Türk markalarının<br />

globaldeki büyüme yolculuklarında<br />

rekabet gücünü artırma konusundaki<br />

yeteneklerimizi güçlendirmiş olduk.<br />

Diğer yandan Great Place to Work<br />

sertifikasıyla ajansımızın çalışmak<br />

için harika bir yer olduğunu tescilledik.<br />

Ingage olarak kazandığımız bu<br />

başarıların altında çalışan deneyimini<br />

merkeze alarak geliştirdiğimiz<br />

yeni uygulamalar, ortak akılla alınan<br />

aksiyonlar ve şirket içinde ekip olarak<br />

oluşturan güven kültürü yer alıyor.<br />

Pandemi döneminde de çalışan sağlığı<br />

öncelikli vizyonumuzla ve çalışma<br />

deneyimini iyileştirme konusunda<br />

hayata geçirdiğimiz yeniliklerle bu<br />

odağımız hiç değişmedi. Bu bakış açısı<br />

ve mutlu çalışma arkadaşlarımızın<br />

iş ortaklarımızın da mutluluğunu pekiştireceği<br />

inancıyla markalarımızı<br />

<strong>2022</strong> ve sonrasında sınırların ötesine<br />

taşımayı sürdüreceğiz.” ■<br />

24 <strong>MediaCat</strong>

kapsül

ADVERTORIAL<br />

Yarının<br />

suyunu<br />

kurtarmak<br />

Türkiye’nin suyunu kurtarma<br />

hedefiyle 2018’de başlattığımız<br />

Yarının Suyu hareketi, üçüncü<br />

yılında yeni su elçimiz<br />

Kıvanç Tatlıtuğ ile devam etti.<br />

Yarının Suyunu<br />

Kurtarmak reklam filmi<br />

26 <strong>MediaCat</strong><br />

irleşmiş Milletler raporunda<br />

Türkiye’nin yakın<br />

B<br />

gelecekte su fakiri olacağı<br />

öngörülüyordu. Ipsos araştırması<br />

da Türkiye’de bulaşık makinesi<br />

kullanıcılarının yüzde 50’sinin<br />

bulaşıkları makineye atmadan önce<br />

sudan geçirdiklerini söylüyordu. Bu<br />

da her yıkamada 57 litre suyun israfı<br />

demekti.<br />

Türkiye’nin suyunu korumak ve bu<br />

israfa dur demek için 2018’de bir tasarruf<br />

hareketi başlattık. Yarının Suyu<br />

adını verdiğimiz bu hareketin merkezine<br />

de sudan geçirmeye son vermeyi<br />

ve böylece her yıkamada 57 litre suyu<br />

kurtarmayı aldık.<br />

SÖZ VER<br />

Yarının suyunu kurtarmak için önce<br />

bir farkındalık yaratmamız gerekiyordu.<br />

Bu amaçla Susuz Bardaklar’ı,<br />

Uludağ Ekonomi Zirvesi’nde iş insanları,<br />

gazeteciler ve kanaat önderleriyle<br />

buluşturduk. Her biri kurumakta olan<br />

ayrı bir gölü resmeden Susuz Bardaklar<br />

ile yaklaşmakta olan kuraklığa dikkat<br />

çektik.<br />

Türkiye’nin ilk yarı-kurgu belgeseli<br />

25 Litre’yle ülke çapında farkındalık<br />

çalışmalarımız devam etti. 25 Litre,<br />

Türkiye’nin en çok izlenen belgeseli<br />

oldu. Hemen ardından ekranlarda yerini<br />

alan Söz Ver reklam filmiyle tüm<br />

Türkiye’yi tasarrufa davet ettik.<br />

Söz Ver’i Türkiye’nin en sevilen<br />

ünlülerinden Taner Ölmez ile çekilen<br />

Suyun Sonu Görünüyor iletişimi takip<br />

etti. Devamında da Türkiye’nin en çok

güvenilen isimlerinden Müge Anlı ile<br />

Kapatalım Muslukları dedik.<br />

GÜCÜMÜZ YETER<br />

İlk sene belirli bir farkındalık yarattıktan<br />

sonra ikinci sene “Yarının suyunu<br />

kurtarmaya gücümüz yeter” dedik.<br />

Bunun somut kanıtı olarak da 233 kuş<br />

türüne ev sahipliği yapan, bir zamanlar<br />

kuş cenneti olarak anılan ama şu<br />

an kuruyan Kuyucuk Gölü’nü kurtarmayı<br />

seçtik. Kuyucuk Gölü, Yarının<br />

Suyu Instagram hesabı takipçilerinin<br />

de desteğiyle yeniden can suyuna kavuştu.<br />

Bu müjdeyi de Kuyucuklulara<br />

minare hoparlörlerinden kuş sesleriyle<br />

verdik.<br />

Yarının Suyu<br />

hareketiyle<br />

6 milyon<br />

hane<br />

bulaşıklarını<br />

sudan<br />

geçirmeyi<br />

bıraktı ve<br />

HEPİMİZ BİR DAMLAYIZ<br />

Hareketimizin üçüncü yılında kolektif<br />

hareketin gücüne odaklandık. Hep birlikte<br />

her sene bir göl dolusu suyu kurtarabileceğimizi<br />

anlattık. “Evet hepimiz<br />

bir damlayız ama okyanuslar da damlalardan<br />

oluşur” dedik.<br />

Aynı dönemde Finish Su Endeksi<br />

ile suyun değerini, değerini en iyi bildiğimiz<br />

dolar ve altının yanına koyarak<br />

gösterdik. National Geographic ile<br />

ikinci yarı-kurgu belgeselimizi yaptık.<br />

Bir Su Hikâyesi belgeseli, Türkiye sınırlarını<br />

da aşarak iki ülkede daha gösterildi.<br />

Sırada sekiz ülke daha var.<br />

da haberler, aynı anda Türkiye’nin<br />

kuraklık sorununu ele alarak izleyicileri<br />

reklam kuşağında karşılaşacakları<br />

filme hazırladı. Reklam filmimiz ise<br />

bir kısa film konseptiyle hazırlandı<br />

ve iki dakikayı aşan bir süreyle izleyicileri<br />

nostaljik bir yolculuğa çıkardı.<br />

Kıvanç Tatlıtuğ filme “Ben Adanalıyım”<br />

sözleriyle başladı. Reklam filmi,<br />

Kıvanç Tatlıtuğ’un çocukluğunu, gençliğini<br />

temsil eden nostaljik görüntülerle<br />

aktı.<br />

Çare Biziz kampanyası, başka isim<br />

ve memleketlerle devam etti. Murat<br />

Kosova Sinop’un, Serap Ezgü Ankara’nın<br />

sesi oldu. Reklam filmimizin<br />

uzun versiyonu ise Gain’de yer alarak<br />

ilk defa bir streaming kanalına dahil<br />

olan içerik hâline geldi. Kampanya<br />

hashtag’i #ZamanSuGibi Twitter’da<br />

dakikalar içinde Trending Topic oldu.<br />

Daha ilk günden hedef kitlenin yüzde<br />

41’ine ulaşıldı. Üç yıldır hareketin ana<br />

üssü olan YarınınSuyu.com’un ziyaret-<br />

25<br />

milyon ton<br />

su kurtuldu.<br />

ÇARE BİZİZ<br />

Pandemiyle birlikte artan su tüketimimiz<br />

ve yağışların azalması, kuraklık<br />

tehlikesini her zamankinden daha da<br />

çok hissettiriyordu. Üstelik her birimiz<br />

de kendi memleketimizde kaybolan<br />

yeni bir göle tanıklık ediyorduk.<br />

Yine de pek çok kişi çareyi dışarıdan<br />

bekliyordu. İnsanlara hatırlatmamız<br />

gereken bir şey vardı: Bunca zamandır<br />

bekledikleri çare, aslında kendileriydi.<br />

Bu gerçekten yola çıkarak Yarının<br />

Suyu hareketini memleket duygusuyla<br />

işlemeye karar verdik. Kıvanç Tatlıtuğ<br />

yeni su elçimiz oldu ve bambaşka bir<br />

yönüyle reklam filmimizde yer aldı:<br />

“Adanalı” olmasıyla. Çocukluğunun<br />

geçtiği göl kuruyan ve daha fazlasını<br />

kaybetmenin endişesini taşıyan<br />

Kıvanç Tatlıtuğ, iletişimimizde kendi<br />

hikâyesini anlattı.<br />

Kampanyamız dünyanın ilk<br />

newsblock’uyla açıldı. Tüm kanallarçi<br />

sayısı 25 kat arttı. Sosyal medyada<br />

kuraklık paylaşımları yüzde 6253 arttı.<br />

YARININ SUYUNU KURTARMAK<br />

Yarının Suyu hareketiyle 6 milyon<br />

hane sudan geçirmeyi bıraktı ve toplamda<br />

25 milyon ton su kurtuldu. Hareketimiz<br />

boyunca deterjanımızı her<br />

yıl daha da zorlu lekeleri sudan geçirmeden<br />

çıkaracak şekilde güncelledik.<br />

Şimdi en hassas bulaşıkları bile sudan<br />

geçirmeden çıkaran Quantum Ultimate<br />

ile daha fazla suyu kurtaracağımıza,<br />

Türkiye’nin su sorununa hep birlikte<br />

çare olacağımıza inancımız tam! ■<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 27

ADVERTORIAL<br />

Her şeye rağmen başarmak<br />

2021’deki zorluklardan mukavemet ve azimle kıymetli başarılar çıkaran<br />

TBWA\Istanbul, stresli bir yılda imza attığı projelerle The Cat Raport 2021’e<br />

göre Yılın Yaratıcı Ajansı unvanının sahibi oldu. Başarının künyesindeki<br />

isimlerin, yaşananlara ve yaşanacaklara dair hislerine kulak verelim.<br />

Burcu Özdemir<br />

TBWA\Istanbul<br />

Chief Executive Officer<br />

2021 yılı, grup ajanslarımız adına<br />

oldukça verimli ve başarılı bir yıldı.<br />

Pandeminin etkisi sürmesine<br />

rağmen uzaktan çalışma sistemini<br />

iyice oturttuk ve hibrit modeli<br />

deneyimledik. 2021 yılını hiçbir<br />

müşteri kaybetmeden üstelik yeni<br />

müşteri ve proje kazanımımızı<br />

artırarak başarıyla kapatıyoruz.<br />

Yeni nesil markalarla yakın çalıştığımız,<br />

mevcut müşterilerimize<br />

etkili işler ürettiğimiz ve emeklerimizin<br />

karşığını ödüllerle aldığımız<br />

bir yıl oldu, sanırım şükredip<br />

yeni yılda da başarılarımızın devamını<br />

dilemek gerek. Ekiplerimiz<br />

ve insan kaynağı açısından baktığımda<br />

ise üst düzey yönetim kadromuzun<br />

kenetlenerek ve müthiş<br />

iş çıkararak yola devam ettiğini,<br />

genç kuşakta sirkülasyon yaşansa<br />

da yeni yıla yeni yeteneklerle<br />

girdiğimizi görüyorum. <strong>2022</strong>’nin<br />

hepimize başta sağlık ve mutluluk<br />

getirmesini dilerim. Daha çok eğlenerek<br />

yine çok başarılı olalım.<br />

İlkay Gürpınar<br />

TBWA\Istanbul<br />

Chief Creative Officer<br />

Kültür, her konuda oldugu gibi bir<br />

ajansın kaderinde de belirleyici.<br />

Böyle bir dönemde bile bir şekilde<br />

TBWA kültürünü devam ettirebildiğimizi<br />

ve bütünlüğümüzü koruyabildğimizi<br />

düşünüyorum. Aynı<br />

yöne –yürümek değil– koşmak<br />

isteyen, motivasyonu kendiliğinden<br />

yüksek, eğlenmenin dışında<br />

mesleğini ciddiye alan bir grup<br />

insanız. İyi şeyler yapmak ve ardımızda<br />

bırakmak istiyoruz. Böyle<br />

düşünenler için, yıllar içinde eğitimci<br />

bir misyonumuz da oluştu.<br />

Bir laf var; “Tibi, okul gibi.” Hakikaten<br />

de öyle oldu. Sektöre nice<br />

mezunlar verdik. Şimdi eskileriyle<br />

gurur duyuyoruz. Yenileriyle ise<br />

heyecanla çalışıyoruz. Çünkü birbirini<br />

anlayan ve beğenen insanlarin<br />

beraber üretebilmesi kadar<br />

güzeli yok.<br />

Toygun Yılmazer<br />

TBWA\Istanbul<br />

Chief Strategy Officer<br />

Uzaktan Birliktelik. Yıl sonunda<br />

başarıları kutlamanın mutluluğunu<br />

yaşıyoruz. Kristal Elma ödül<br />

töreni sonrası The Cat Report başarısı<br />

daha da mutlu etti. TBWA’de<br />

geçirdiğim 20 yıl içinde birçok<br />

kutlamaya katıldım ama galiba bu<br />

sene bu haberlere en çok ihtiyacım<br />

olan yıl oldu. Sanıyorum hepimiz<br />

için öyle. Yıl boyunca tüketici araştırmalarında<br />

sağlık endişesinin mi<br />

ekonomi endişesinin mi daha yüksek<br />

olduğunu takip ettik. Ama bir<br />

yandan da biz de aynı endişeleri<br />

yaşadık. Uzaktan çalışarak geçen<br />

2020 yılının ardından hibrit bir<br />

çalışma yöntemine geçmeye çalıştık.<br />

Hâlâ tam geçemedik. En<br />

önemlisi reklamcılık mesleğini<br />

severek yapmamızda en büyük etken<br />

olan beraber üretmek daha da<br />

zorlaştı. Konu bir iş üzerinde çalışmak<br />

olduğunda tek başımıza konsantre<br />

olup yapabiliyoruz. İkinci<br />

bir kişiyle canlı görüşmelerle fikir<br />

Tuğyan Çelik<br />

TBWA\Istanbul<br />

Deputy Managing Director<br />

alışverişi de yapabiliyoruz. Ama<br />

kalabalık bir ekip olarak bir fikri<br />

geliştirmek, yeşertmek, tartışmak<br />

herkesin ayrı yerde olduğu bir ortamda<br />

eskisi gibi olamıyor. O yüzden<br />

bu yıl en büyük zorluklarından<br />

biri uzaktan çalışabilmekti.<br />

Sanıyorum biz bunu iyi başardık.<br />

2021 yılında başarımız nedir diye<br />

düşündüğümde uzaktan birliktelik<br />

başarısı derim. Alışma senesi<br />

olan 2020’nin ardından 2021’de<br />

uzaktan da olsa hibrit de olsa birlikte<br />

çalışabilmeyi başardık. Sadece<br />

bir iki markanın bir iki kampanyasıyla<br />

değil, hemen hemen bütün<br />

müşterilerimiz için hazırladığımız<br />

kampanyalarla ödül aldık. Bu<br />

başarılarda hem ajans çalışanları<br />

hem de ajans ve müşteri ekipleri<br />

olarak takım olabilmenin katkısı<br />

büyük. Bu ödüller gelecek yıl için<br />

de umut oluyor. Umarım herkes<br />

için <strong>2022</strong> de kutlamaya değer bir<br />

yıl olur.<br />

2020 yılında öğrendiklerimizle,<br />

2021 yılında “pandemic proof”<br />

bir yapı oluşturmak için kolları sıvadık.<br />

Markalarımıza verdiğimiz<br />

hizmet kalitesini en üst seviyede<br />

korumamız, bunu yaparken de<br />

çalışma arkadaşlarımızın sağlıklarını,<br />

motivasyonlarını ve çalışma<br />

şartlarını gözetmemiz gerekiyordu.<br />

Zorlu geçen 2021 yılına rağmen<br />

hiç hız kesmedik, Yemeksepeti’nin<br />

20’nci yılını kutladık, Arzum Anneler<br />

Günü iletişimimizle annelik<br />

kavramına farklı bir bakış açısı getirdik<br />

ve Garena Free Fire / Casa<br />

de Papel ile oyun dünyasına girdik.<br />

Dolu dolu bir yıl geçirdik.<br />

28 <strong>MediaCat</strong>

Leyla Rykova<br />

TBWA\Istanbul<br />

Chief Finance Officer<br />

Ela Bilgisel<br />

TBWA\Istanbul<br />

Deputy Managing Director<br />

Berivan Akmanoğlu<br />

TBWA\Istanbul<br />

Head of Digital<br />

Nisan Danışman<br />

TBWA\Istanbul<br />

Head of Consultancy<br />

2021’de TBWA bünyesinde yine<br />

bir ilke imza atarak, Disruption<br />

Consultancy adlı stratejik<br />

danışmanlık birimimizi hayata<br />

geçirdik. Bu oluşumla artık reklamveren<br />

markaların ötesinde de<br />

işbirlikleri yaparak, onlarca yıllık<br />

kolektif strateji uzmanlığımızı<br />

farklı seviyelerde uygulamaya<br />

koyuyoruz. <strong>2022</strong>’de, özellikle de<br />

her kuruşun değerli olacağını düşündüğümüzde,<br />

her adımlarını<br />

hesaplanmış ve planlı şekilde atmaları<br />

için markaların yanında<br />

olacağız.<br />

TBWA\Istanbul, onlarca yıldır,<br />

en prestijli uluslararası ödülleri<br />

kazanarak TBWA kolektifindeki<br />

en iyi ajanslardan biri olduğunu<br />

kanıtladı. Bu sonuç, en iyi yeteneklerin<br />

TBWA’de devam etmesi,<br />

uzun vadeli ortaklıkların sürdürülmesi<br />

ve büyük şirketlerin<br />

güveni sayesinde mümkün oldu.<br />

Sürekli gelişimimiz ve pazar potansiyelinin<br />

aralıksız izlenmesi,<br />

yaratıcı işlerimizi önemli ölçüde<br />

iyileştiriyor. Yenilikçi yaklaşımımız<br />

her geçen gün iş etkinliğimizi<br />

ve verimliliğimizi geliştirmek için<br />

bize yeni fırsatlar sunmaya devam<br />

ediyor. Yeni fiyatlandırma modelleri,<br />

sürekli değişen pazar talebine<br />

hızlı uyum, yeni işletim araçları,<br />

küresel olarak en iyi yetenekleri<br />

çekmek ve sürdürmek için yenilikçi<br />

yöntemler, işimizi mümkün olduğunca<br />

sürdürülebilir bir şekilde<br />

sağlam kılıyor.<br />

Yaşam var olduğu sürece, iyi ve<br />

kötü gelişmeler bir arada olacak.<br />

Ve bunlar bizim normalimiz olacak.<br />

2021 de benim için böyle bir<br />

seneydi. Deneysel ve zorlu bir<br />

yılı geride bıraktık. Hiç olmadığımız<br />

kadar yoğun çalıştık, ürettik.<br />

Yaşamı katlanır kılan da değişime<br />

uyum sağlama yeteneğimiz<br />

ve kendi hayatımda beni mutlu<br />

edebilecek açılımlar getirebilme<br />

cesaretini bulmam oldu. Reklam<br />

endüstrisi ayakta kalmayı bizlere<br />

öğretti; üreten, liderlik eden,<br />

uyum sağlayabilen, yaratıcılıkla<br />

beslenenlerin enerjisinin hiçbir<br />

zaman bitmeyeceğini gördüm.<br />

Takımımı da hep bu yaklaşımla<br />

cesaretlendirdim. Biz iyi olduk,<br />

işlerimiz iyi oldu. Daha duyarlı bir<br />

dünya için daha çok akıl fikir yürüttük<br />

ve sonunda ödüller aldık.<br />

Bu hepimize iyi geldi. Pandemik<br />

koşullar iyimser olmayı, iyimser<br />

bakabilmeyi öğretti hepimize.<br />

Volkan Karakaşoğlu<br />

TBWA\Istanbul<br />

Executive Creative Director<br />

2021 bizim için başarılı bir yıl<br />

oldu. Hem Türkiye’de hem de<br />

uluslararası arenada adımızdan<br />

söz ettirdik. Cannes’da 1 Altın 2<br />

Gümüş ve 1 Bronz kazandık. Kristal<br />

Elma’da yılın en çok ödül alan<br />

ajansı olduk. Türkiye’nin en çok<br />

ses getiren işlerinin bir kısmına<br />

imza attık. 2021 gibi zor bir yılda<br />

Pandeminin etkisiyle en çok hareketlenen<br />

departmanlardan biri dijital<br />

oldu. <strong>2022</strong>’de dijital tüketimlerin<br />

hayatlarımıza daha da kalıcı<br />

bir şekilde yerleştiğini, “pandemi”<br />

yüzünden başladığımız tüm medya<br />

tüketim ve eğlence şekillerimizin<br />

birer “alışkanlık” olduğunu<br />

görmeye devam edeceğiz. Türkiye’nin<br />

zaten çok yüksek olan sosyal<br />

medya kullanımları geçtiğimiz<br />

iki sene boyunca tavan yaptı ve gelecek<br />

yılda da bu yönde ilerlemeye<br />

devam edecek. <strong>2022</strong>’de de bol bol<br />

farklı sosyal medya kullanımları<br />

yapmaya, insanların arkadaşlarına<br />

gönderecekleri “içerikler”<br />

üretmeye devam edeceğiz.<br />

bunları nasıl yaptık diye kendime<br />

sorduğumda, cevabını istikrarlı<br />

olmamızda buluyorum. TBWA’in<br />

kemik kadrosu çok uzun yılladır<br />

birlikte top oynuyor. Artık gözü<br />

kapalı pas yapan bir takım olduğumuzu<br />

düşünüyorum. Uzaktan<br />

çalışmaya geçildiğinde bile hiç<br />

zorlanmamamızın asıl sebebi<br />

de bu ezberi güçlü takım oyunu.<br />

<strong>2022</strong>’ye de kadromuzu yeni, genç<br />

isimlerle güçlendirerek giriyoruz.<br />

Özge Güven<br />

TBWA\Istanbul<br />

Design Director<br />

2021’de ürettiğimiz ilk işler ağırlıkla<br />

“pandemi sonrası”na odaklanan<br />

işlerdi, artık pandemi ön-<br />

Gül Durak<br />

TBWA\Istanbul<br />

Group Finance Director<br />

cesi ve sonrasını konuşmaktan<br />

bağımsız bir hâle geldik. Pandemi<br />

sonrası sokağa çıkacağımızı öngördüğümüz<br />

ilk yaz “Hello Sunshine”<br />

demek çok şey anlattı, şu an<br />

virütik koşullar aynı olsa da bu,<br />

artık içinde bulunduğumuz hâl<br />

olmanın ötesinde bir yandan akan<br />

–olabildiğince– bir başka mesele.<br />

2020’de Covid koşulları sebepli,<br />

alanında çok iş üretilmeyen<br />

kültür sanat dünyasında da geri<br />

dönüşler olunca yeniden sergi ve<br />

festival iletişimleri, susadığımız<br />

ve içimize sinen sonuçlar ortaya<br />

koyduğumuz iş örneklerimizden<br />

oldu. <strong>2022</strong>’yi kaparken hangi hayallerimizi<br />

gerçekleştirmiş olacağımızın<br />

hazırlığındayız…<br />

Bu yıl devam eden pandeminin<br />

etkilerinin yanı sıra ekonomik<br />

anlamda zorlayıcı ama başarılı bir<br />

yıl geçirdik. Finansal piyasalardaki<br />

dalgalanmaya karşı aldığımız<br />

önlemlerle şirketimizin risklerini<br />

azaltarak yönetmeyi ve aktiflerimizi<br />

korumayı sağladık. Ajansın<br />

sektörde öncülük ettiği iş süreçlerindeki<br />

dönüşüme hızlı bir şekilde<br />

adapte olduk. Hibrit çalışma<br />

düzeninin hayatımıza eklenmesi,<br />

departmanın dijitalleşme sürecini<br />

tamamlanması gibi pek çok ilki<br />

yaşadığımız bir değişim ve dönüşüm<br />

yılıydı.<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 29

ADVERTORIAL<br />

Şeffaflık işimizin<br />

olmazsa olmazı<br />

Atakan Kural<br />

FORWARD MEDIA, CEO<br />

İbrahim Şahin<br />

PEOPLE, CEO<br />

People ve Forward<br />

Media, 2021’de<br />

gösterdikleri<br />

performansla<br />

isimlerini The Cat<br />

Report’a birinci<br />

sıradan yazdırmayı<br />

başardı. People<br />

CEO’su İbrahim<br />

Şahin ve Forward<br />

Media CEO’su Atakan<br />

Kural liderliğindeki<br />

ajansların başarıyı<br />

<strong>2022</strong>’de de<br />

sürdürmek için yol<br />

haritaları hazır.<br />

PC İletişim ve Medya Hizmetleri<br />

Grubu olarak 10’uncu yılınızda<br />

yeniden yapılanmaya gittiniz.<br />

Değişimin kaynağında nasıl<br />

bir ihtiyaç yatıyordu, yeni yapılanmada<br />

grup ajansları nasıl<br />

konumlanıyor?<br />

İBRAHİM ŞAHİN: Grubun ilk ajansı<br />

People’ı kurduğumuz 2009 yılında değişime<br />

adapte olarak büyümek iş planımızın<br />

bir parçasıydı. Bu felsefeyle büyüyen<br />

grup kendi içinden farklı uzmanlık<br />

alanlarına sahip şirketler çıkarttı. Süreç<br />

içerisinde People stratejik medya planlama<br />

ve satınalma, Forward Media veriye<br />

dayalı dijital dönüşüm ajansı, 3dots<br />

içerik hizmetleri ve Sound Media radyo<br />

planlama ve satınalma ajansı olarak konumlandı.<br />

2020 itibarıyla bu dört şirketimizin<br />

yapılarını gözden geçirerek, güçlü<br />

bir entegrasyon amacıyla PC İletişim<br />

ve Medya Hizmetleri Grubu olarak tek<br />

bir çatı altında topladık. Kurucumuz<br />

Banun Erkıran grubun yönetim kurulu<br />

başkanı olarak yapının uyumlu ve güçlü<br />

şekilde yol almasını sağlama hedefiyle<br />

ilerliyor. People’daki görevini bana,<br />

Forward Media’daki görevini ise Atakan<br />

Kural’a devretmiş oldu.<br />

Cat Report 2021 sonuçlarına<br />

göre People Communications<br />

ve Forward Media konvansiyonel<br />

ve dijital medya planlamada<br />

birinciliği göğüsledi. Başarının<br />

reçetesini nasıl verirsiniz?<br />

ATAKAN KURAL: Medyada yaratıcılık<br />

ve yaratıcılıktan doğan verim bizim<br />

30 <strong>MediaCat</strong>

kuruluşumuzdan itibaren önem verdiğimiz<br />

bir alan. Yaratıcılığın medya matemağininin<br />

ötesinde katkısı olduğunu<br />

pek çok kez farklı projeler ve ödüllendirmelerle<br />

tecrübe etmiş bir ajans grubuyuz.<br />

Bu da aslında ajans içinde farklı<br />

düşüncelere ve fikirlere açtığımız alan<br />

sayesinde oluyor. İşlere çok boyutlu<br />

bakmak, derinlik kazandırmak, düzlemin<br />

dışına çıkmak ajanslarımızda özellikle<br />

cesaretlendiriliyor.<br />

Uzmanlık alanı ne olursa olsun ajans<br />

bünyesinde çalışan ekiplerimiz bu şekilde<br />

organize edilmiş durumda. Tabii burada<br />

hizmet verdiğimiz değerli müşterilerimizin<br />

olması da büyük avantaj. Bu<br />

derinliği anlayıp yatırım yapan pek çok<br />

değerli markayla beraberiz. Bu durum<br />

da motive ediyor açıkçası.<br />

Sektör nasıl bir 2021 geçirdi, PC<br />

İletişim ve Medya ajansları özelinde<br />

2021’de sektörden nasıl<br />

ayrıştı?<br />

İŞ: Her ne kadar henüz 2021 yılsonu<br />

medya yatırım rakamları açıklanmamış<br />

olsa da ilk altı aylık büyüme oranı<br />

yüzde 60 oldu ve yılsonu için de yüzde<br />

40’ın üzerinde kalacağını tahmin<br />

ediyoruz. Bu anlamda sektörün çok<br />

çok iyi bir yıl geçirdiğini söylemek<br />

yanlış olmaz. 2021’deki yüksek büyüme<br />

2020’nin küçülmeyle kapandığı<br />

hissiyatını verse de durum böyle değil<br />

zira 2020’de, özellikle yılın ikinci yarısındaki<br />

zıplamayla yıl yüzde 24 büyümeyle<br />

kapanmıştı. Özetle 2020 Temmuz’dan<br />

bugüne sektörün özellikle TV<br />

ve dijitalin öncülüğünde çok hızlı ve kesintisiz<br />

büyüdüğünü söylemek mümkün.<br />

2021 yılı boyunca birçok önemli<br />

gündemin konu olduğunu düşündüğümüzde,<br />

sektörümüzün bu gündemlerden<br />

neredeyse hiç etkilenmeden büyümeye<br />

devam etmesini, sektörümüze<br />

olan güvene ve reklamın ekonomideki<br />

yeri ve öneminin artık iyice anlaşılmış<br />

olmasına bağlayabiliriz.<br />

Mecra bazında ele almak gerekirse<br />

2021’in kazananı TV oldu diyebiliriz.<br />

Açıklanan ilk altı ay verilerine göre TV<br />

yüzde 54 ile tarihinin en hızlı büyümesini<br />

gerçekleştirdi. Son yıllarda dijitalin<br />

hızlı büyüme trendine devam ettiği<br />

bir ortamda TV ilk kez dijitale yakın<br />

bir büyüme gösterdi. Radyo ve açıkhavanın<br />

pandeminin yaralarını hızlı<br />

sardığı, basın ve yılın sonuna doğru sinemanın<br />

toparlandığı bir yıl olduğunu<br />

da ekleyebiliriz.<br />

PC iletişim ajansları olarak biz de<br />

2021’i gerek mevcut iş ortaklarımızın<br />

artan medya yatırımları gerekse 2021<br />

yılı içinde ilk kez çalışmaya başladığımız<br />

birçok yeni iş ortağımızın katkısıyla sektör<br />

ortalamalarının çok çok üzerinde bir<br />

büyümeyle kapattık diyebiliriz.<br />

Yurtiçinde sektörün çok çok üzerinde<br />

büyürken yine markalarımız<br />

adına yönettiğimiz yurtdışı medya<br />

yatırımları da çok ciddi artış gösterdi.<br />

Birçok markamız için 100’ün üzerinde<br />

ülkede online ve offline birçok mecrada<br />

çok ciddi medya yatırımını Türkiye’den<br />

yönettik. Her ne kadar bu alanda<br />

resmî bir raporlama olmasa da grup<br />

olarak Türkiye’den yönetilen yurtdışı<br />

medya yatırımlarında da lider ajanslardan<br />

biri olduğumuzu düşünüyoruz.<br />

Bu yıl borsaya açılarak bir ilki<br />

gerçekleştirdiniz. Sizi bu karara<br />

götüren süreç ve kararın ardındaki<br />

motivasyon neydi?<br />

AK: Bizim temel önceliğimiz her zaman<br />

müşteri memnuniyeti ve çalıştığımız<br />

markalara fayda sağlamak oldu. Bu yüzden<br />

hep yeni yatırımlar yaparak geliştik<br />

ve büyüdük. Bu güçlü yapının hızla değişen<br />

dünyada yeni yatırım alanlarında<br />

büyümesi, bu anlamda değer yaratması<br />

ve kurumsal anlamda gelişim amacıyla<br />

halka arz sürecine girdik. Oldukça zorlu<br />

bir süreçten geçtik ve çok ciddi bir işe<br />

imza atmış olduk. Şeffaflık kriteri bizim<br />

işimizde olmazsa olmaz. Bunun en ciddi<br />

göstergelerinden biri de bu sürecin sağlıklı<br />

bir şekilde yürümesi oldu. Bundan<br />

sonrasında da sorumluluk bilinci içinde<br />

yeni yatırımlarla hem grubumuzun<br />

hem yatırımcılarımızın büyümesi temel<br />

hedefimiz olacak.<br />

Zor geçen bir yılın ardından,<br />

belirsizliklerle dolu yeni bir yıla<br />

giriyoruz. People ve Forward<br />

Media’ın <strong>2022</strong> planları arasında<br />

ne gibi yenilik ve gelişmeler<br />

var?<br />

İŞ: Geçtigimiz 12 yılda People kendi<br />

alanında yer etmiş bir ajans oldu. Ekip<br />

ve hizmet kalitesi ayrıştıran unsuru<br />

oldu hep. Bu eksenden kaymadan üzerine<br />

koyacağımız bir yıl olacak <strong>2022</strong>.<br />

Kendi iç sistemlerimizi ve yapımızı<br />

daha da kuvvetlendirerek, markalarımıza<br />

daha da akışkan bir yapı için<br />

çalışıyoruz. İnsan kaynağına önemli<br />

yatırımlar yapılacak <strong>2022</strong>’de, ayrıca<br />

özellikle datanın daha da verimli kul-<br />

X<br />

Yaratıcılığın medya<br />

matemağininin<br />

ötesinde katkısı<br />

olduğunu pek çok<br />

kez farklı projeler<br />

ve ödüllendirmelerle<br />

tecrübe etmiş bir<br />

ajans grubuyuz.<br />

lanımı için geliştirdiğimiz ürünleri çeşitlendirmek<br />

önceliklerimiz arasında.<br />

AK: Forward Media grubun dijital dönüşüm<br />

ajansı olarak konumlanıyor.<br />

Geçtiğimiz sene yaptığımız geliştirmeler<br />

müşteri memnuniyetini hızla artırdı.<br />

Özellikle performans alanındaki<br />

yatırım ile hızla gelişen e-commerce<br />

ve aplikasyon dikeyinde önemli bir<br />

ivme kazanmış durumdayız. Teknolojik<br />

alandaki gelişmeleri yakından takip<br />

edip ajansa büyük bir hızla entegre ediyoruz.<br />

Dijital alandaki farklı dikeylere<br />

yatırım <strong>2022</strong> iş planımızın bir parçası.<br />

Hedef dijital kanallarda tek çatı altında<br />

tüm cevapların verildiği bir yapıya doğru<br />

evrilmek olacak. ■<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 31

İŞ DÜNYASI<br />

<strong>2022</strong>’ye kapıları<br />

açacak trendler<br />

Yeni yıla içgörülerle girmek adına<br />

CMO Society üyelerimize <strong>2022</strong>’yi<br />

şekillendirecek trendleri ve bu<br />

trendler doğrultusunda <strong>2022</strong>’de<br />

şirket politikalarını ne gibi radikal<br />

değişikliklerin beklediğini sorduk.<br />

Meltem Bakiler<br />

Şahin<br />

Vodafone Türkiye İcra Kurulu<br />

Başkan Yardımcısı<br />

Pelin Aydoğdu<br />

Danone Türkiye Specialized<br />

Nutrition CMO<br />

MÜŞTERİ ODAKLI DİJİTAL BİR<br />

DÖNEM<br />

Müşterinin karşısına çıktığınız ilk<br />

andan itibaren tüm pazarlama<br />

çalışmalarında yapay zekâ<br />

tabanlı ürünleri kullanmak önem<br />

taşıyacak. Vodafone olarak,<br />

performans pazarlamasından<br />

başlayarak görsel ve metni<br />

hedef kitleye göre farklılaştıran<br />

ürünleri kullanıyoruz. Milyonlarca<br />

müşterimizin her birinin kendine<br />

özel birer ürün önerisi olması için<br />

yapay zekâ ve kişiselleştirme<br />

araçlarından yararlanıyoruz.<br />

<strong>2022</strong>’de de bu alandaki<br />

yatırımlarımızı artırarak devam<br />

edeceğiz.<br />

TÜKETİMİ<br />

SORGULAYACAĞIMIZ BİR YIL<br />

<strong>2022</strong> stratejimizi hazırlarken<br />

dört eğilime odaklandık:<br />

değer yönetimi, odaklanma &<br />

kaynak verimliliği, veriye dayalı<br />

pazarlama ve sağlık. Ekonomik<br />

koşulların gittikçe zorlaşması,<br />

değer yönetiminde kritik<br />

adımlar atmayı beraberinde<br />

getirdi. Satın alma gücü düşen<br />

tüketiciler, azalan bütçelerini en<br />

iyi değeri sunan alternatiflere<br />

ayıracaklar. Bu nedenle<br />

tüketicilere sunduğumuz değer<br />

önerisinin etkili anlatılması<br />

ve doğru fiyatlandırılması<br />

gerekecek. Ekonomik değişim<br />

kurumları da etkileyecek. Hem<br />

global emtia fiyatlarındaki<br />

artışlar hem de yükselen<br />

kurlar nedeniyle şirketlerin<br />

Akıllı teknolojilerin<br />

mağazalara entegre edilmesiyle<br />

müşteri deneyiminde dijitalleşme<br />

artacak. Örneğin, müşterilerimiz<br />

yeni nesil mağazalarımızdaki<br />

QR kodları okutarak kişisel<br />

dijital asistanımız TOBi’ye<br />

yönlendirilirken mağaza<br />

çalışanlarımız da Vstar üzerinden<br />

TOBi ile her sabah mağaza<br />

performanslarını görebiliyor.<br />

Sonuç olarak, <strong>2022</strong>’de de<br />

perakende ve dijitalin entegre<br />

çalıştığı, müşteri odaklı bir<br />

dönem göreceğiz.<br />

kâr marjları baskılanacak.<br />

Dolayısıyla portföydeki kârlı<br />

ve büyüyen kategorilere<br />

odaklanmak ve kaynakları<br />

daha verimli kullanmak<br />

önem kazanacak. Tüketimi<br />

sorguladığımız bugünlerde<br />

birinci tüketici verisine sahip<br />

olmak ve farklılaşan ihtiyaçlara<br />

özel öneriler geliştirmek gerek.<br />

Yaklaşık iki yıldır devam eden<br />

pandemi, tüketicilerde sağlık<br />

algısının güçlenmesine de<br />

neden oldu. <strong>2022</strong>’de bağışıklığı<br />

destekleyen ürünlerimize<br />

odaklanarak tüketicilere gıda<br />

yoluyla sağlık ulaştırmaya devam<br />

edeceğiz.<br />

Dr. Naim Çetintürk<br />

Arabam.com Pazarlama Direktörü<br />

DİJİTALİN GERÇEKLİKLE<br />

BULUŞMA ÇAĞI<br />

Dijitalleşmenin hız kesmeden devam<br />

edeceği bir yıl bizleri bekliyor.<br />

Metaverse'te yapılan ilk alışverişten<br />

binlerce dolar değerindeki NFT<br />

varlıklara kadar hayal dünyasının<br />

sınırlarını zorlayan pek çok şeyin<br />

gerçekleştiğini görüyoruz. Eskiden<br />

tüketiciler bakkal-hesap defteriçırak<br />

ekseninde gerçekleşen sipariş<br />

süreci artık uygulama-kredi kartımotokurye<br />

ekseninde gerçekleşiyor.<br />

Kısacası var olan ihtiyaçlara dijital<br />

çözümler getiren markaların öne<br />

çıktığı bir dönemdeyiz.<br />

Her ne kadar “dijital” gelişmeler<br />

geleceğe yön verse de dijitali<br />

gerçeklikle en doğru biçimde<br />

buluşturabilen markaların başarılı<br />

olacağını göreceğiz.<br />

Kurum olarak dijital ortamda<br />

otomobil satın almayı teşvik eden<br />

hizmetleri ve sürücülerin ihtiyaç<br />

duyacağı tüm servisleri tek<br />

uygulama üzerinden bulacağı dijital<br />

bir ekosistem sunacağız.<br />

32 <strong>MediaCat</strong>

Çağanur Atay Uçtu<br />

MediaMarkt Türkiye İcra Komitesi<br />

Üyesi, MediaMarkt Türkiye<br />

Pazarlama, Kurumsal İletişim ve<br />

e-Ticaret Direktörü<br />

İHTİYAÇ YÖNETİMİ<br />

DÖNEMİNE GİRİŞ<br />

2021; markamızın akla<br />

gelme skorlarını, her temas<br />

noktasındaki müşteri deneyim<br />

başarı skorlarımızı ve şirketimizin<br />

pazar payını büyüttüğümüz<br />

bir yıl oldu. Online ve offline<br />

mağazalarımızda önemli bir<br />

başarı yakalayarak toplam<br />

228 milyon ziyaretçi sayısına<br />

ulaştık. <strong>2022</strong>’de ise hedefimiz<br />

250 milyona ulaşmak. Bu<br />

kapsamda tüketicilerin ihtiyaçları<br />

doğrultusunda dizayn ettiğimiz<br />

fırsatlarımızı sürdüreceğiz.<br />

Örneğin pandemiyle evde geçen<br />

zaman artınca ev teknolojisine<br />

talep artmıştı. Bu trendin <strong>2022</strong>’de<br />

de devam edeceğini öngörüyoruz<br />

ve kampanyalarımızı da bu trend<br />

doğrultusunda tasarlayacağız.<br />

Ayrıca çok kanallı stratejimizin<br />

altını doldurmak için online<br />

ve offline kanallarımıza<br />

yatırımlarımızı sürdüreceğiz.<br />

Bugüne kadar olduğu gibi<br />

<strong>2022</strong> yılında da uzmanlığımız ve<br />

Türkiye’de inşa ettiğimiz değerler<br />

doğrultusunda tüketicilerin en<br />

çok tercih ettikleri çok kanallı<br />

elektronik perakendecisi olmaya<br />

devam edeceğiz.<br />

Duygu Badem<br />

Uylukçuoğlu<br />

Vestel CMO<br />

AZ SÖZLE ÇOK ŞEY SÖYLEMEK<br />

<strong>2022</strong>'de markaların ürün<br />

ve fiyatları değil, topluma<br />

sunduğu fayda cezbedici<br />

olacak. Tüketiciyle bağ kuran<br />

çalışmalar trend olacak. İçerik<br />

yine önemli olacak ancak<br />

tüketici için az sözle çok şey<br />

söyleyen içerikler etkili olacak.<br />

Bunun yanında dijital çözümler<br />

ve sürdürülebilirlik çalışmaları<br />

önemini sürdürecek.<br />

Tüketici ihtiyaçlarını her<br />

zaman iyi analiz eden, gelecek<br />

beklentilerini iyi yorumlayan<br />

ve bu doğrultuda çözüm<br />

üreten bir markayız. 2021, bu<br />

anlamda Vestel açısından olumlu<br />

gelişmelerle dolu bir yıl oldu.<br />

“Vestel’le Olur Neden Olmasın”<br />

stratejimizle olmaz denilen birçok<br />

yeniliği hayata geçirdik.<br />

Tüketiciyi merkeze<br />

alan ve sektöre yön<br />

veren uygulamalarımızı<br />

pekiştireceğimiz, bir yıl bizi<br />

bekliyor. Bütünsel deneyimde<br />

farklılaşmak en büyük hedefimiz.<br />

Bunları yaparken toplum ve<br />

dünya için sorumluluk bilinciyle<br />

çalışmaya devam edeceğiz.<br />

Ceren Türkben<br />

Kaya<br />

Mastercard Hızlı Gelişen<br />

Pazarlar, Pazarlama ve İletişim<br />

Başkan Yardımcısı<br />

<strong>2022</strong>, UMUTLA GELİYOR<br />

<strong>2022</strong>’ye sadece bir pazarlama<br />

uzmanı olarak değil, yeni<br />

gerçeklikle yaşayan bir birey ve<br />

tüketici gözüyle de bakıyorum. Bu<br />

doğrultuda <strong>2022</strong>’de öne çıkacak<br />

trendleri üç başlıkta toplamak<br />

mümkün: data, deneyim ve<br />

insanlıkla ilgili trendler.<br />

Dijital ortamda çerezlerin<br />

kaybolduğu bir gelecekte<br />

şirketlerin kendi datasına sahip<br />

olmak adına bireylere vereceği<br />

ek haklar ve ayrıcalıklar, büyük<br />

bir rekabet gücü olacak. Böylece<br />

akıllı reklamlarla eşzamanlı<br />

indirim gibi bazı ayrıcalıklar<br />

yaygınlaşacak. Büyük veriden<br />

içgörü sağlayıp veriyi yaratıcı<br />

hâle getirmek daha da kritik<br />

olacak. Deneyimlerle ilgili<br />

trendlerde ise dijitali fizikselle<br />

buluşturan unsurlar ön plana<br />

çıkıyor. 5G’nin yaygınlaşmasıyla<br />

sanal gerçeklik, yapay zekâ gibi<br />

kavramları gerçekten hayata<br />

geçirmek gerekecek. Metaverse’te<br />

de özgün şekilde deneyim sunan<br />

markalar kalıcı olacak.<br />

Son olarak, “amaç<br />

sahibi marka” olmak artık<br />

bir trend değil, zorunluluk.<br />

Mastercard olarak kişilerin<br />

finansal araçlara eşit erişimini<br />

sağlayarak kaynakların adil<br />

şekilde paylaşımına destek<br />

olmak istiyoruz. Bu sebeple<br />

sürdürülebilir bir gelecek<br />

için Paha Biçilemez Gezegen<br />

Koalisyonu kapsamında 100<br />

milyon ağaç dikmeye söz verdik.<br />

İnsan odaklı yeni dünyada<br />

yaratıcılığı ve pazarlama<br />

çözümlerini oluştururken bakış<br />

açılarımızda esneklik şart. Farklı<br />

disiplinleri ve bilgileri uyum<br />

içinde kullanmak, ayrıştırıcı<br />

bir yetenek olacak. Ve elbette<br />

öğrenmeye devam etmemiz ve<br />

farklılıklara açık olmamız gerek.<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 33

MEDYA<br />

Yılın Medya Olayları<br />

Medyanın 2021<br />

bilançosu<br />

“2020’den daha kötü ne olabilir ki?” sorusunu her<br />

günüyle bize cevapladı 2021. Ekonomik buhran,<br />

kısıtlanan özgürlükler, içi boşaltılan kurumlar,<br />

iyice kutuplaşan toplum derken hep birlikte freni<br />

patlamış bir arabada yokuş aşağı gitmekteyiz.<br />

Böylesi bir yılda medya da ülkenin atmosferine<br />

uygun olarak tatlı sert ama çoğu zaman<br />

karmaşayla dolu bir yıl geçirdi.<br />

u CEREN BERFİN BEYAZDAĞ<br />

#AKLINIZDANBİLEGEÇİRMEYİN<br />

Geçen yıl da süren İstanbul Sözleşmesi<br />

tartışmaları, Türkiye’nin sözleşmeden<br />

çekilmesiyle farklı bir yöne seyretti.<br />

İstanbul Sözleşmesi’ni savunan binlerce<br />

kişi, kazanılmış haklarını korumak<br />

adına sosyal medyada #AklınızdanBileGeçirmeyin,<br />

#İstanbulSözleşmesi-<br />

Yaşatır gibi hashtag’lerle ve eylemlerle<br />

sesini duyurdu. İstanbul Sözleşmesi’ni<br />

korumaya çalışan kitlelere uygulanan<br />

polis şiddeti ve hedef göstermelerin<br />

üstüne sosyal medyada birtakım hesapların<br />

kadınlara ve LGBTİ+’lara<br />

yönelik nefret söylemleriyle dolu tweet’ler<br />

paylaşması, aslında İstanbul Sözleşmesi’ne<br />

hiç olmadığı kadar ihtiyaç<br />

duyduğumuzu bir kez daha kanıtladı.<br />

YANGINA ÇIRAYLA KOŞANLAR<br />

28 Temmuz gününden itibaren her<br />

gün manşetlerden düşmeyen Akdeniz<br />

ve Ege yangınları, ardında her yönüyle<br />

tartışmalara yol açan “habercilik”<br />

örnekleri bıraktı. Bazı medya kuruluşlarının<br />

herhangi bir kanıt ve dayanak<br />

olmadan yangınların sebebine ilişkin<br />

sabotaj spekülasyonunu ortaya çıkarması,<br />

bu hassas dönemde endişelerin<br />

daha da artmasına sebep oldu. Öte<br />

yandan, hükümetin yangınlara karşı<br />

sundukları stratejileri tartışan haber<br />

programlarının ve kanalların RTÜK<br />

tarafından yaptırımla karşılaşması,<br />

yangınlar hakkında bilgi kirliliğinin<br />

önünü daha fazla açtı. Yangınlara yönelik<br />

sosyal medya üzerinden anında<br />

destek platformlarının oluşturulması<br />

ve ünlülerin hitap güçlerini kullanarak<br />

yangınlar hakkında farkındalık ve yardım<br />

fonları yaratması, bu yıl toplum<br />

olarak ne kadar hızlı bir şekilde dayanışabileceğimizi<br />

de gösterdi.<br />

“BİR MAFYA LİDERİNİN<br />

İTİRAFLARI”<br />

2 Mayıs 2021’de YouTube kanalından<br />

“Kıymetli dostlarım, kıymetli kardeşlerim”<br />

sözüyle başlayan ve sonrasında<br />

Türkiye siyaset sahnesinin kritik noktalarını<br />

ifşa eden Sedat Peker, bu yılın<br />

en çok konuşulan kişilerindendi. Türkiye’nin<br />

önemli kişilikleri hakkında yüzlerce<br />

tartışmaya sevk edecek iddialar<br />

sunan Peker, videolarıyla öyle ses getirdi<br />

ki IMDb’de “Bir Mafya Liderinin<br />

İtirafları” başlığıyla 13 binden fazla 10<br />

puanlık oy alarak Top 200 listesinde birinci<br />

sırada yer aldı. Kısa süre içinde yüz<br />

binlerce görüntülenme ve paylaşım alan<br />

video serisi, YouTube’un konvansiyonel<br />

mecralara nazaran daha erişilebilir bir<br />

platform olarak öne çıkmasını sağladı.<br />

AŞAĞIYA BAKMAYAN<br />

ÖĞRENCİLER<br />

Bu yılın diğer odak noktası ise hükümetin<br />

öğrencilere karşı yaptığı hamlelerdi.<br />

Melih Bulu’nun bir kararnameyle<br />

Boğaziçi Üniversitesi’ne rektör olarak<br />

atanmasıyla başlayan ve hâlâ devam<br />

eden Boğaziçi Direnişi hem umut verici<br />

hem de etik dışı anlara sahne oldu.<br />

Nevşin Mengü’nün canlı yayını esnasında<br />

çevik kuvvetin Güney Kampüs’e<br />

girmesi, İçişleri Bakanı’nın homofobik<br />

tweet’inin Twitter tarafından kısıtlanması,<br />

EGM’nin Twitter hesabında bir<br />

Boğaziçi öğrencisine linç kampanyası<br />

yürütmesi iç karartıcı olaylardan birkaçıydı.<br />

Öte yandan, basının kampüse<br />

girememesi sebebiyle öğrenciler tarafından<br />

basın inisiyatiflerinin oluşturulması<br />

umut vericiydi.<br />

YÖK’ün Galatasaray Üniversitesi’ndeki<br />

Fransız akademisyenlerin çalışma<br />

izinlerinin yenilenmesi için B2<br />

seviyesinde Türkçe bilme şartını getirmesi<br />

de sosyal medyada #GSÜSusmayacak<br />

hashtag’iyle konu oldu. İlerleyen<br />

aylarda ise öğrencilerin barınma sorununa<br />

çözüm aramak için oluşturulan<br />

Barınamıyoruz Hareketi, Twitter’da<br />

#Barınamıyoruz hashtag’iyle ülkedeki<br />

yurt problemine ışık tutmaya çalıştı.<br />

Politikacıların ve ünlü simaların dikkatini<br />

çeken oluşum, bu konuda daha<br />

etkin adımların atılması gerektiğini<br />

gösterdi.<br />

YENİ BAŞLANGIÇLAR<br />

2021, medya sektöründe yeni kapıların<br />

da açıldığı bir yıldı. “Türkiye’nin<br />

tek hafta sonu gazetesi” olarak çıktıkları<br />

gazetecilik yoluna haftalık gazete<br />

olarak devam eden Oksijen, zengin<br />

yazar kadrosuyla basılı medyada güçlü<br />

bir çıkış yaptı. 2021’in ilk gününde<br />

izleyicilere “Merhaba” diyen Exxen;<br />

dizi, belgesel, yarışma gibi içeriklerin<br />

yanı sıra UEFA yayın haklarını da barındırmasıyla<br />

yıla güçlü başladı. <strong>MediaCat</strong><br />

Magazine UK’in yayın hayatına<br />

başlaması ise <strong>MediaCat</strong>’in 30 yıllık birikimini<br />

yurtdışına da sunacağına dair<br />

sevindirici bir gelişme.<br />

2021’de başlayan “Orta Sayfa” ve<br />

“Al Sana Haber” programları, Türkiye’de<br />

haberciliğin özeti niteliğinde.<br />

34 <strong>MediaCat</strong>

Nevşin Mengü, Deniz Zeyrek, Çiğdem<br />

Toker, Murat Yetkin ve Doğan Şentürk’ün<br />

FOX’ta “Orta Sayfa” programıyla<br />

bir araya gelmesi, ana akımda<br />

uzun yıllardır güçlü isimlerin polemik<br />

yaratmadan gündemi tartıştıkları<br />

programların eksikliğini bize hatırlattı.<br />

Öte yandan, yeniden yayın hayatına<br />

başlayan Flash TV’de Nihat Doğan,<br />

Tuğba Ekinci, Ebru Polat, Bahar<br />

Candan ve Seyhan Soylu gibi isimlerin<br />

gündemi tartıştığı “Al Sana Haber”<br />

programı da haber masasında farklı<br />

kimliklerin ağırlandığı bir program<br />

olarak Türkiye medyasının 2021 takviminde<br />

yerini aldı.<br />

DEĞİŞİM VE AYRILIK ÇANLARI<br />

Medya sektöründe bu sene (bir kısmı<br />

tartışmalı olan) ayrılık ve değişim haberlerine<br />

şahit olduk. Gazete Duvar<br />

Genel Yayın Yönetmeni Ali Duran Topuz<br />

ve Duvar English Genel Yayın Yönetmeni<br />

Cansu Çamlıbel’in ayrılığı,<br />

Cumhuriyet’te sendikalı sekiz gazetecinin<br />

işten çıkarılması ve BBC İstanbul<br />

Bürosu çalışanlarının grev kararı alması,<br />

sektör adına üzücü olaylardan birkaçıydı.<br />

Ancak bu anlarından en çarpıcısı<br />

geçtiğimiz ay yaşandı: “Gazeteci” Muharrem<br />

Sarıkaya’nın Gaziantep Büyükşehir<br />

Belediye Başkanı Fatma Şahin ile<br />

söyleşisi sırasında İHA muhabiri Ahmet<br />

Demir’e kameralar önünde tokat<br />

atması, kamuoyu tarafından tepkiyle<br />

karşılandı. Olayın ardından Sarıkaya,<br />

Habertürk TV’den istifasını açıklarken<br />

Demir ise hukuki süreç başlatacağını<br />

söyledi.<br />

128 MİLYAR DOLAR NEREDE?<br />

Nisan ayında Türkiye’nin çeşitli illerindeki<br />

reklam panolarında, binalarda,<br />

köprülerde ve sosyal medyada aynı<br />

soru soruldu: “128 milyar dolar nerede?”<br />

Berat Albayrak’ın Kasım 2020’de<br />

istifa etmesiyle başlayan dolar rezervi<br />

tartışmaları, CHP’nin “128 milyar dolar”<br />

tartışmasını meydana getirdi. Söz<br />

konusu soruya hükümetçe tatmin edici<br />

bir açıklama getirilmemesiyle birlikte<br />

sorunun yer aldığı afişlerin kaldırılıp<br />

sosyal medyada konuyu dile getiren<br />

kişilere, Cumhurbaşkanı’na hakaretten<br />

dava açılması tartışmaları daha da<br />

alevlendirdi.<br />

“HUAWEI-İ MİLLİYE”<br />

2021 yılında sokak röportajları gündemde<br />

sıklıkla yer etti. Kendine Muhabir,<br />

İlave TV ve Sade Vatandaş hesaplarının<br />

sahiplerine gözaltı kararının<br />

çıkması bir yana sokak röportajlarında<br />

ekonomiyi eleştiren insanların, kişilerin<br />

telefonlarına bakarak maddi durum<br />

analizi yapması geriye unutulmaz<br />

bir an bıraktı. Yine bir röportaj sırasında<br />

“Çıkar telefonunu göster” diyen bir<br />

adamın ağzına telefon sokulması “Huawei-Milliye”<br />

söylemiyle toplumsal<br />

hafızada yerini aldı. ■

MEDYA<br />

Yılın Manşetleri, Dergi ve Mizah Dergisi Kapakları<br />

Krizlerle<br />

imtihanımız<br />

Zor bir yıl daha<br />

geride kaldı.<br />

Virüsten ekonomiye<br />

ve çetinleşen<br />

iklim koşullarına,<br />

yalnızca Türkiye’de<br />

değil tüm dünyada<br />

mukavemetimizin<br />

krizlerle sınandığı bir<br />

yıl geçirdik. Sebep<br />

olduğu trajediyi<br />

yalnızca tarihin değil,<br />

kâğıdın da hafızasına<br />

kazıyan gelişmelerin<br />

gazete, dergi ve<br />

mizah dergilerinde<br />

ölümsüzleştiği 2021’e<br />

veda ederken yılın<br />

iz bırakanlarına<br />

yakından bakalım.<br />

ediaCat olarak 2007 yılından<br />

bu yana her yıl <strong>Ocak</strong><br />

M<br />

sayımızın sayfalarını bir<br />

önceki senenin en iyi gazete<br />

manşetleri ile dergi ve mizah dergisi<br />

kapaklarına vakfediyoruz. Matbu<br />

yayınların dijitalle “mücadelesi” her<br />

ne kadar sektörün bir süredir üzerine<br />

konuştuğu başat tartışma konularından<br />

biri olsa da gazete, dergi ve mizah<br />

dergileri suların durulmadığı Türkiye<br />

gibi bir coğrafyanın gündem başlıklarına<br />

arşiv teşkil etmesi açısından önemini<br />

sürdürüyor. Hâl böyle olunca, takip<br />

eden sayfaların gelecek yıllarda geçmişe<br />

atılacak kısa bakışlar için kıymetli<br />

birer kaynakça teşkil edeceğine şüphe<br />

yok.<br />

Süregelen konular bir yana, devam<br />

eden hayatlarımızın akışına paralel<br />

olarak, yılın manşet, dergi ve mizah<br />

dergisi kapakları da değerlendirme sürecinde<br />

önceki yıllara kıyasla birtakım<br />

değişikliklere tâbi oldu 2021’de. Bugüne<br />

kadar her üç kategoride en iyi 10’u<br />

belirleyerek oluşturulan seçkiler arasından<br />

birer adet manşet, dergi kapağı<br />

ve mizah dergisi kapağını yılın “en”i<br />

unvanıyla taçlandırdığımız eleme sisteminde<br />

bu yıl jürinin takdiriyle bazı<br />

değişikliklere gittik. İlerleyen sayfalarda<br />

alışılageldiğinin aksine 10 gazete<br />

SOLDAN SAĞA<br />

Ayaktakiler: Tunca Öğreten, Tayfun Devecioğlu, İhsan Özçıtak, Burçak Taşkın Yurdakul<br />

Oturanlar: Şelale Kadak, Pelin Özkan, Ayşe Bali<br />

manşeti yerine her biri jürinin oybirliğiyle<br />

“Yılın Manşeti” unvanına kavuşmuş<br />

üç manşet bulacaksınız. Yılın en<br />

iyi mizah dergisi kapaklarını seçerken<br />

sayıyı 10 yerine sekizle sınırlandıran<br />

jürinin takdiriyle, bu yıl ilgili kategoride<br />

“Yılın Mizah Dergisi Kapağı” unvanını<br />

kullanmama kararı alındı.<br />

Ancak en büyük değişiklik, zamanın<br />

ruhuna uygun bir hamleyle, eleme<br />

sürecinde yaşandı. Bugüne kadar <strong>MediaCat</strong><br />

Yazı İşleri tarafından gerçekleştirilen<br />

bir ön elemeyle jüriye sunulan<br />

manşet, dergi ve mizah dergisi kapakları<br />

bu yıl ön elemenin ardından dijital<br />

ortamda bizzat jüri tarafından oylandı<br />

ve ikinci elemeyi tamamlayan kıymetli<br />

jüri, <strong>MediaCat</strong> ofisinde bir araya gelerek,<br />

en iyileri belirledi.<br />

2021’İN EN İYİ MANŞET, DERGİ VE<br />

MİZAH DERGİSİ KAPAKLARI<br />

2021’in kâğıttaki en iyi yansımalarını<br />

belirleyen jüri şu isimlerden oluşuyor:<br />

<strong>MediaCat</strong> Genel Yayın Yönetmeni Pelin<br />

Özkan, Rafineri Kurucu Ortağı Ayşe<br />

Bali, Excel İletişim ve Algı Yönetimi<br />

CEO’su Burçak Taşkın Yurdakul, FOX<br />

Haber Genel Yayın Yönetmeni Doğan<br />

Şentürk, Havas Worldwide İstanbul<br />

CCO’su Ergin Binyıldız, UNDP Türkiye<br />

İletişim Bölüm Başkanı Dr. Faik<br />

Uyanık, Deeper Yönetici Ortağı İhsan<br />

Özçıtak, Oksijen Yazıişleri Yöneticisi<br />

Tayfun Devecioğlu, Gazeteci Tunca<br />

Öğreten ve Gazeteci Şelale Kadak.<br />

Bu yıl 14 ulusal gazete, 45 ulusal<br />

dergi ve 4 mizah dergisi arasından <strong>MediaCat</strong><br />

Yazı İşleri tarafından yapılan ilk<br />

elemeyle 147 gazete manşeti, 35 dergi<br />

kapağı ve 45 mizah dergisi kapağı belirlendi.<br />

İlk elemenin ardından jürinin<br />

online oylamasıyla sayıları sırasıyla 45,<br />

15 ve 22’ye düşürülen manşet ve kapaklar<br />

arasından yılın manşetleri Milliyet,<br />

Birgün ve Gazete Oksijen’in olurken,<br />

Yılın Dergi Kapağı unvanı Hello’ya gitti.<br />

■<br />

YILIN MANŞETLERİ,<br />

DERGİ VE MİZAH<br />

DERGİSİ KAPAKLARI<br />

DEĞERLENDİRME<br />

KRİTERLERİ<br />

Gazetede manşetin veya<br />

dergide kapağın sözlü ifade<br />

gücü ve çarpıcılığı<br />

Merak uyandırması<br />

Espri barındırması<br />

Nefret söylemi içermemesi<br />

Genel görsel ve grafik estetik<br />

36 <strong>MediaCat</strong>

MEDYA<br />

Yılın Manşetleri<br />

Durum vahim<br />

Zor geçen bir yılda yaşanan trajedilerin manşetlere yansıması<br />

kaçınılmaz. Bu yıl önceki yıllardan farklı bir kararla, her birini<br />

“yılın manşeti” sıfatıyla yalnızca üç manşet seçen jürinin az ama<br />

öz seçkisinde de 2021 karanlığının izleri var.<br />

MİNNETTARIZ<br />

MİLLİYET – 14 MART 2021<br />

Tüm dünyayı mağdur eden COVID-19’dan en büyük<br />

yarayı alan kesimlerden biri sağlık çalışanlarıydı. 14<br />

Mart Tıp Bayramı’nda, pandemide hayatını yitiren 387<br />

sağlık çalışanının isimlerini “Minnettarız” diyerek ilk<br />

sayfasına taşıyan Milliyet’in manşeti jürinin övgüsüne<br />

mazhar oldu.<br />

ÖNLENEBİLİR HER ÖLÜM CİNAYETTİR<br />

BİRGÜN – 24 NİSAN 2021<br />

Zorunlu karantina sürecinin ardından 1 Mart 2021’de<br />

normalleşmeye geçen Türkiye’de yaklaşık iki ay gibi kısa<br />

bir sürede pandemi kaynaklı 8 bin 700 ölüm gerçekleşti.<br />

Birgün’ün manşetten paylaştığı haklı isyanı jüriye göre<br />

2021’in en iyi üç manşetinden biriydi.<br />

FELAKETE 0.3 DERECE<br />

GAZETE OKSİJEN – 6-12 AĞUSTOS 2021<br />

Yerküre, Sanayi Devrimi’nden bu yana 1,2 derece<br />

ısındı. İlk kritik aşama olan 1,5 derecelik artışa dörtnala<br />

koşuyoruz. Büyük tehlikenin arifesinde durumun<br />

vahametini manşete taşıyan Oksijen, gerek mizanpajı<br />

gerek verdiği mesajla yılın en iyileri arasına girmeyi<br />

başardı.<br />

NOT:<br />

1 Aralık 2020 – 30 Kasım 2021 tarihleri arasındaki gazete manşetleri değerlendirmeye alınmıştır.<br />

Tüm manşetler yayın tarihine göre kronolojik olarak sıralanmıştır.<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 37

MEDYA<br />

Yılın Dergi Kapakları<br />

Hisler karmaşasından<br />

arda kalanlar<br />

Yangınlardan pandemiye, müzmin<br />

yalnızlıklardan umut veren başarılara<br />

pek çok zıt duyguyu bir arada<br />

yaşadığımız bir yıl oldu 2021. Bu hisler<br />

karmaşasından geriye kalanların<br />

bir özeti niteliğinde, yılın en iyi dergi<br />

kapakları sizlerle.<br />

COVID KODU<br />

BLOOMBERG BUSINESSWEEK<br />

OCAK 2021<br />

2020’de olduğu gibi 2021’de de gündem<br />

pandemiydi. Kapağına taşıdığı kare kodla<br />

okuru Covid Kaçış Belgesi makalesine<br />

yönlendiren Bloomberg Businessweek’in<br />

kapağı, yılın dikkat çeken dergi kapakları<br />

arasındaki yerini aldı.<br />

LAİK KESİM ÖZELEŞTİRİSİNİ YAPTI,<br />

PEKİ MUHAFAZAKÂR KESİM NE<br />

ZAMAN YAPACAK?<br />

İSTANBUL LIFE – ARALIK 2020<br />

Berkun Oya’nın yönetmenliğini üstlendiği Bir<br />

Başkadır yılın en konuşulan yapımlarından<br />

biriydi. 2020’ye vedasını dizinin Öykü Karayel’in<br />

canlandırdığı Meryem karakteriyle yapan<br />

İstanbul Life’ın seçimi jürinin beğenisini topladı.<br />

YILIN DERGİ<br />

KAPAĞI<br />

TEAM TÜRKİYE<br />

HELLO - AĞUSTOS 2021<br />

Bir yandan olimpiyatlardaki<br />

başarılar diğer yandan bitmek<br />

bilmeyen yangınlarla Türkiye,<br />

2021 yazında, hüzün ve neşeyi bir<br />

arada yaşadı. Memleketin karmaşık<br />

hislerini Ağustos kapağına taşıyan<br />

Hello, jürinin favorisi oldu.<br />

1879 – ∞<br />

#TARİH – MAYIS & HAZİRAN 2021<br />

Atatürk’ün doğum tarihi 1881 olarak biliniyor.<br />

Peki bu bilgi ne kadar doğru? Atatürk<br />

Evi’ndeki tarihî belge ışığında ulu önderin<br />

doğum yılının 1879 olduğunu açıklayan<br />

#tarih, Mayıs & Haziran kapağıyla jürinin<br />

dikkatini çekmeyi başardı.<br />

38 <strong>MediaCat</strong>

AH KİMSELERİN VAKTİ YOK DURUP<br />

İNCE ŞEYLERİ ANLAMAYA<br />

BAVUL – HAZİRAN 2021<br />

TARLABAŞI “AYIP ŞEHİR”<br />

DIGITAL PHOTO LINE<br />

HAZİRAN & TEMMUZ 2021<br />

ÇÖPÇATANLIĞIN GELECEĞİ<br />

BLOOMBERG BUSINESSWEEK<br />

TEMMUZ 2021<br />

Haziran sayısının kapağında Şair Gülten Akın’ın<br />

dizelerine yer veren Bavul dergisi, jürinin<br />

hislerine tercüman olarak adını 2021’in en iyi<br />

dergi kapakları arasına yazdırmayı başardı:<br />

“Ah kimselerin vakti yok, durup ince şeyleri<br />

anlamaya.”<br />

Mekânın ruhu görsele dökülebilir mi? Jürinin<br />

görüşü olumlu yönde. Kapağına taşıdığı “Ayıplı<br />

şehir” Tarlabaşı’nın ara sokaklarından insan<br />

manzaraları”nı okuruyla buluşturduğu Haziran &<br />

Temmuz sayısıyla Digital Photo Line bu görüşün<br />

ispatı.<br />

21’inci yüzyıl hepimizi gitgide daha büyük bir<br />

yalnızlığa itedursun, bir ses ve nefes arayışı<br />

revaçta. Dijital flört uygulamalarını masaya<br />

yatıran Bloomberg Businessweek’in Temmuz<br />

kapağıysa 2021’in en dikkat çekenleri arasında.<br />

OLİMPİYAT ÖZEL SAYISI<br />

SOCRATES – TEMMUZ 2021<br />

Pandemi, ekonomik buhran, iklim krizi… 2021<br />

uğursuz bir yıl olarak tarihteki yerini aldı.<br />

Ancak bu zorlu yılda bizi gururlandıran anlar<br />

da yaşadık. Olimpiyatlardaki başarılarımızı<br />

Temmuz kapağında özetleyen Socrates’in listeye<br />

girişi, yeşeren umutlara edilmiş bir tebessüm<br />

niteliğinde.<br />

EBRAR KARAKURT<br />

KAFA – EYLÜL 2021<br />

2021’in en konuşulan isimlerinden biri<br />

hiç şüphesiz Ebrar Karakurt oldu. Sportif<br />

başarılarından Elidor işbirliğine pek çok vesileyle<br />

herkesin ismini ezberlediği genç voleybolcunun<br />

ikonikleşen sevinç ânını resmeden Kafa’nın Eylül<br />

kapağı jürinin dikkatini çekmeyi başardı.<br />

İSTİKRAR<br />

SOCRATES – EYLÜL 2021<br />

Olimpiyat Özel Sayısı’yla jürinin sevgisine mazhar<br />

olan Socrates, kadın voleybolcularımızı kapağına<br />

taşıdığı Eylül sayısıyla tekrar yılın en iyileri<br />

listesinde. Dergi, Ebrar Karakurt, Eda Erdem ve<br />

Cansu Özbay’ın yer aldıkları kapağıyla bir kere<br />

daha jüriden geçer not aldı.<br />

NOT:<br />

1 Aralık 2020 –<br />

30 Kasım 2021<br />

tarihleri arasındaki<br />

dergi kapakları<br />

değerlendirmeye<br />

alınmıştır. Yılın<br />

Dergi Kapağı<br />

haricindeki<br />

kapaklar yayın<br />

tarihine göre<br />

kronolojik olarak<br />

sıralanmıştır.<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 39

MEDYA<br />

Yılın Mizah Dergisi Kapakları<br />

Güleriz ağlanacak<br />

hâlimize<br />

2021 hem toplumsal hem ekonomik sarsıntılarla<br />

geçti gitti. Melih Bulu atamasından evsiz<br />

kalan gençlere, kadın cinayetlerinden önü<br />

alınamayan zamlara doludizgin bir trajediye<br />

dönen yıldan geriye kalan en iyi mizah<br />

kapaklarına birlikte bakalım.<br />

DİLERSENİZ İLK GÜN<br />

TANIŞMA GİBİ OLSUN<br />

UYKUSUZ – 6 OCAK 2021<br />

Melih Bulu’nun Cumhurbaşkanı<br />

tarafından Boğaziçi Üniversitesi<br />

rektörlüğüne atanmasını<br />

takip eden olaylar zinciri 2021<br />

gündemini en meşgul eden<br />

toplumsal olaylardan biriydi.<br />

Protestoları resmeden kapağıyla<br />

Uykusuz, jüriden geçer not almayı<br />

başardı.<br />

GAZETE BULAMADIK,<br />

ÇÖPTE BUNLAR VARDI<br />

UYKUSUZ – 24 MART 2021<br />

Kadın cinayetlerinin endişe<br />

uyandırıcı oranlarda seyrettiği<br />

Türkiye, 2021’de İstanbul<br />

Sözleşmesi’nden ayrılma kararı<br />

aldığını bildirdi. Öldürülen bir kadının<br />

naaşının İstanbul Sözleşmesi’nin<br />

“çöpe giden” sayfalarıyla örtüldüğü<br />

Uykusuz kapağı, jürinin en<br />

beğendikleri arasındaydı.<br />

GENELGEYE UYGUN<br />

KAPAK<br />

UYKUSUZ – 5 MAYIS 2021<br />

Çağdaş Hukukçular Derneği<br />

polislerin görüntülerinin alınmasını<br />

yasaklayan Emniyet Genel<br />

Müdürlüğü genelgesini Nisan<br />

ayında yayımladı. Uykusuz’un<br />

“genelgeye uygun şekilde<br />

düzenlenen” kapağıysa derginin<br />

bir kere daha yılın en iyileri<br />

arasına girmesini sağladı.<br />

BELKİ BİZ DE OLDUK<br />

GEÇİRDİK, HABERİMİZ<br />

YOK<br />

UYKUSUZ – 12 MAYIS 2021<br />

17 milyon kişinin devlet yardımına<br />

muhtaç olduğu Türkiye’de<br />

pandemi döneminde 85 bin 958<br />

kişi milyoner oldu. Dar gelirlinin<br />

çaresizliğini “Belki biz de olduk<br />

geçirdik, haberimiz yok” diyerek<br />

seslendiren Uykusuz, adını tekrar<br />

yılın en iyileri arasına yazdırdı.<br />

BU BAYRAM DA<br />

GELMEDİLER<br />

PENGUEN – TEMMUZ 2021<br />

Eski bayramların izini uzun<br />

yıllardır sürüyoruz. Teknolojinin<br />

ilerlemesiyle yüz yüze iletişimin<br />

uğradığı sekteyi eğlenceli ancak<br />

bir o kadar hüzünlü bir dille<br />

kapağına taşıyan Penguen’in<br />

bayram özel sayısı, dudaklarda<br />

bıraktığı buruk tebessümle yılın en<br />

beğenilenleri arasında.<br />

BİZ ATEŞ YOKKEN<br />

N’APIYORDUK ACABA?<br />

UYKUSUZ – 3 KASIM 2021<br />

Ekonomik krizle artan zamlar<br />

2021’de tüm Türkiye’nin belini<br />

büktü. Tarih öncesi çağları<br />

andıran bir mizansenle, çalı çırpı<br />

ateşinde ısınmaya çalışan iki<br />

adamın eskiden nasıl ısındıklarını<br />

tartıştıkları Uykusuz kapağı jürinin<br />

beğenisini topladı.<br />

YANSA DAHA MI İYİYDİ?<br />

UYKUSUZ – 11 AĞUSTOS 2021<br />

YORGANIM KAİNAT<br />

LEMAN – 29 EYLÜL 2021<br />

Kömür aramak için yaptığı ağaç<br />

kesimi tepkiler nedeniyle engellenen<br />

Limak, bu kez yangın önleme<br />

gerekçesiyle kesime çalıştı. Durumu<br />

resmeden Uykusuz’un kapağı jürinin<br />

dikkatini çeken işlerdendi.<br />

40 <strong>MediaCat</strong><br />

“Barınamıyoruz” diyen gençlerin<br />

sesine ses olan Leman, gökyüzünü<br />

kendisine yorgan yapan bir<br />

öğrencinin rüyasına ortak olduğu<br />

nahif kapağıyla 2021’in en<br />

iyilerinden biri oldu.<br />

NOT:<br />

1 Aralık 2020 – 30 Kasım 2021 tarihleri arasındaki mizah dergisi<br />

kapakları değerlendirmeye alınmıştır. Tüm kapaklar yayın tarihine<br />

göre kronolojik olarak sıralanmıştır.

ADVERTORIAL<br />

“Hangi kombiyi<br />

alsam?” sorusunun<br />

68 yıllık cevabı<br />

Türkiye’nin kombi<br />

denilince ilk akla<br />

gelen ve en çok<br />

tercih edilen markası<br />

unvanına sahip<br />

olan DemirDöküm,<br />

yeni sezon<br />

kampanyasında<br />

7’den 70’e herkese<br />

hitap eden, kaliteli ve<br />

yüksek performans<br />

sunan ürünlerini<br />

konu alıyor.<br />

KÜNYE<br />

Reklamveren: DemirDöküm<br />

Reklam Ajansı: Büyük Balık<br />

Yapım Şirketi: Code-İstanbul<br />

Yönetmen: Burak Yıldırım<br />

Müzik: MCE<br />

REKLAM FİLMİ<br />

Konu Kombi Olunca<br />

DemirDöküm Kombimiz<br />

BILGE KIRAN<br />

DEMIRDÖKÜM<br />

PAZARLAMA DIREKTÖRÜ<br />

954 yılından bu yana Türkiye’nin<br />

sanayileşme ve mo-<br />

1<br />

dernleşme sürecinde attığı<br />

emin adımlarla adından söz<br />

ettiren DemirDöküm, toplumun istek<br />

ve ihtiyaçlarını göz önüne alan kampanyalarına<br />

devam ediyor. Hayata geçirdiği<br />

başarılı projelerle başta Türkiye<br />

olmak üzere dünyanın birçok noktasında<br />

tüketiciyi kaliteli ürün ve hizmet<br />

anlayışıyla buluşturan marka, yeni<br />

sezon kampanyasıyla “Hangi kombiyi<br />

alsam?” sorusunun cevabını verdi.<br />

Kombiden panel radyatöre, klimadan<br />

VRF sistemlerine, ısı pompasından<br />

kaskada, şofbenden termosifona kadar<br />

uzanan geniş ürün gamıyla yüz binlerce<br />

aileye ısı konforu sunan DemirDöküm,<br />

başarılı reklam kampanyalarıyla tüketicisinin<br />

ihtiyaçlarına odaklanmaya devam<br />

ediyor. İklimlendirme sektöründe<br />

birçok ilke imza atarak yoğun çalışmalarının<br />

karşılığını alan marka, başarılı<br />

yeni sezon kampanyasıyla sektördeki<br />

lider konumuna atıfta bulunuyor.<br />

DemirDöküm, verdiği güven duygusuyla<br />

birlikte sıcak aile ortamını uzun<br />

yıllardır Türkiye’nin dört bir yanına<br />

ulaştırmayı başarmasının hikayesini<br />

“Konu Kombi Olunca, DemirDöküm<br />

Kombimiz” söylemiyle ekranlara taşıdı.<br />

Reklam filminin sahnelerinde;<br />

DemirDöküm’ün her eve her koşulda<br />

sağladığı konfor eğlenceli bir dille anlatılıyor.<br />

Bebek bekleyen bir çift ile başlayan<br />

reklam filmi, yaşlı bir çiftin ekranlara<br />

gelmesiyle devam ediyor. Neşeli bir şekilde<br />

sıcak bir banyo keyif yapan genç adam<br />

yüzlerde tebessüm oluştururken, soğuk<br />

bir kış gününde dışarıdan gelip ısınma<br />

telaşına düşen ailenin samimi görüntülerine<br />

yer veriliyor. DemirDöküm’ün sahip<br />

olduğu müşteri profiline ve beklentilerine<br />

paralel bir şekilde hazırlanan reklam<br />

filmi, sıcak bir yuvada hayat bulan sıcak<br />

aile ortamını izleyicisiyle buluşturuyor.<br />

DEMIRDÖKÜM SEÇIM DERDINI<br />

ORTADAN KALDIRIYOR<br />

Başarılı yatırımlarıyla üretimlerini<br />

güncel tutan ve her adımda önce tüketicisini<br />

dinleyen DemirDöküm, teknolojik<br />

yenilikleri ürünlerine kolaylıkla<br />

entegre ederek günümüz ihtiyaçlarını<br />

kapsamlı bir şekilde karşılıyor. Verdiği<br />

güven duygusundan bir an olsun ödün<br />

vermeden müşterilerinin yanında olan<br />

marka; doğru yatırım, kaliteli ürün ve<br />

müşterilerini odağına alan satış sonrası<br />

hizmet anlayışıyla hareket ediyor.<br />

Müşterileriyle kurduğu duygusal<br />

bağı her geçen gün güçlendiren<br />

DemirDöküm, son kampanyası “Konu<br />

Kombi Olunca, DemirDöküm Kombimiz”<br />

ile bu bağa yüz güldüren atıflar<br />

yapıyor. Zorlu bir süreç olan kombi<br />

seçiminde müşterilerinin gönlünü ferahlatan<br />

öneriler sunarak seçim derdini<br />

ortadan kaldırmayı hedefleyen<br />

DemirDöküm, “Hangi kombiyi alsam?”<br />

sorusunun cevabı olmaya devam ediyor.<br />

ANA SEZON KAMPANYASI<br />

DEMİRDÖKÜM’ÜN MÜŞTERİ<br />

MEMNUNİYETİNE VERDİĞİ ÖNEMİ<br />

ORTAYA KOYUYOR<br />

Reklam filminde; iletişim stratejisinden<br />

ürün seçimine, hedef kitlesinden vadettiği<br />

sıcak aile ortamına kadar her detayı<br />

ince ince işlediklerini ve markanın yenilenen<br />

profilini sunduklarını ifade eden<br />

DemirDöküm Pazarlama Direktörü<br />

Bilge Kıran; “DemirDöküm olarak ülkemize<br />

ilkleri yaşatan önemli bir markayız.<br />

Teknoloji alanında gerçekleştirdiğimiz<br />

yatırımlar ve Ar-Ge çalışmalarına verdiğimiz<br />

önem sayesinde elde ettiğimiz<br />

kaliteli ürünlerin başarısını müşteri<br />

memnuniyeti ve müşteri deneyimiyle<br />

birleştirdik. Böylece aldığı üründen emin<br />

olan müşteri; satış öncesinde, sırasında<br />

ve sonrasında gördüğü ilgiyle birlikte<br />

DemirDöküm ismini hayatının bir parçası<br />

haline getirdi. Biz DemirDöküm olarak<br />

bu topraklarda uzun yıllardır varız ve<br />

toplumumuzla ve onların ihtiyaçlarıyla<br />

harmanlanarak bugüne geldik. Onlarla<br />

kurduğumuz ilişkinin temelinde de bu<br />

duygusal bağ yer alıyor. Bizim için müşteri<br />

memnuniyeti sıradan bir söylemin<br />

çok ötesinde; aileden birine destek olmak,<br />

onu mutlu etmek kadar değerli ve<br />

vazgeçilemez. Bu yaklaşımımızı her alanda<br />

göstermeye devam edeceğiz” dedi. ■<br />

42 <strong>MediaCat</strong>

KÜLTÜR<br />

Kitaplığınızda<br />

bu kitaplara<br />

yer açın<br />

Malcolm Gladwell, Seth Godin, Luke Burgis, Joseph<br />

McCormack… Pazarlama ve iletişim alanının uzman<br />

isimleri yalnızca sektör profesyonellerinin değil, gündelik<br />

hayatın akışında başına gelenleri anlamlandırmak<br />

isteyen herkesin keyifle okuyabileceği eserlerle<br />

kitaplıkları süslüyor. Kıymetli yazarların kaleminden<br />

çıkarak <strong>MediaCat</strong> Kitapları etiketiyle 2021’de raflara<br />

giren sekiz kitaplık seçkiye, geçtiğimiz yıl yeni baskısını<br />

yapan iki klasik eşlik ediyor. u BARIŞ CEZAR<br />

ÖTEKIYLE KONUŞMAK<br />

TANIMADIĞINIZ İNSANLAR<br />

HAKKINDA BILMENIZ<br />

GEREKENLER<br />

Malcolm Gladwell<br />

Fidel Castro yıllar boyu CIA’i nasıl<br />

aldattı? Neville Chamberlain neden<br />

Adolf Hitler’e güvenebileceğini düşündü?<br />

Bunlara benzer bazı tarihî<br />

skandalları örnek alan Gladwell, çatışmaları<br />

derinleştiren bazı öngörülemez<br />

dinamikleri cerrah titizliğiyle masaya<br />

yatırıyor. Ötekiyle Konuşmak hem yaşamlarımız<br />

hem dünyamız için ciddi<br />

sonuçları olabilecek anlaşmazlıkların<br />

önüne geçmek için bir rehber olma<br />

iddiasında, okuyana değer katacak bir<br />

çalışma.<br />

PAZARLAMA TEORILERI 2<br />

Editörler: Prof. Dr. Mehmet İsmail<br />

Yağcı ve Prof. Dr. Serap Çabuk<br />

Prof. Dr. Mehmet İsmail Yağcı ve Prof.<br />

Dr. Serap Çabuk editörlüğündeki kitapta<br />

31 akademisyen pazarlama disiplininde<br />

yaygınca kullanılan 22 teoriyi<br />

özetliyor. Ekonomi Temelli Dürtme<br />

Teorisi, Sahiplik Etkisi Teorisi ve Oyun<br />

Teorisi’nin yanı sıra Referans Fiyat<br />

Teorisi, Tüketim Değeri Teorisi, Benlik<br />

İmajı Uyumu Teorisi, Bilgi İşleme<br />

Teorisi, Sosyal Bilişsel Teori ve Bilinçli<br />

Farkındalık Yaklaşımı gibi teoriler de<br />

masaya yatırılıyor.<br />

YAPAY ZEKÂ İŞ BAŞINDA<br />

DÜNYANIN EN BAŞARILI 50<br />

ŞIRKETI YAPAY ZEKÂYI NASIL<br />

KULLANDI?<br />

Bernard Marr<br />

Yapay zekâ uzmanı Bernard Marr kitabında<br />

sosyal medyadan elektroniğe,<br />

perakendeden nakliyeye, sağlıktan giyime<br />

çok farklı alanlardan 50 şirketi<br />

mercek altına alıyor. Makine öğrenmesi<br />

teknolojisinin iş yapma şeklimizi nasıl<br />

değiştirdiğini anlatan Marr, 50 vaka<br />

çalışmasının her birinde dünyanın en<br />

başarılı şirketlerinden birinin karşılaştığı<br />

sorunu ve yapay zekânın o soruna<br />

nasıl bir çözüm sunduğunu anlaşılır bir<br />

dille ortaya koyuyor.<br />

KURCALA<br />

EN SON NE ZAMAN YENI BIR ŞEY<br />

YAPTINIZ?<br />

Seth Godin<br />

Pazarlama, iş geliştirme ve kişisel gelişim<br />

gurusu Seth Godin herkesi harekete<br />

geçmeye, inisiyatif almaya, statükoya<br />

meydan okumaya davet ediyor.<br />

Godin’e göre, bir şeyleri tamamlama,<br />

fark yaratma ve “kutuyu kurcalama”<br />

alışkanlığını edinebilirsek bu bizim<br />

marifetimiz olur ve geriye kalanlar<br />

cesaretimizin meyvelerinin tadını çıkarma<br />

mutluluğuna erişir. Yazar manifesto<br />

niteliğindeki kitabını şu çağrıyla<br />

noktalıyor: “Kaybetmenize ihtimal<br />

yok. Haydi.”<br />

44 <strong>MediaCat</strong>

DEĞIŞIMI TETIKLEMEK<br />

DÜŞÜNCELERI DEĞIŞTIRMENIN<br />

BILIMI<br />

Jonah Berger<br />

İnsanlarda ve kurumlarda değişim nasıl<br />

tetiklenir? Berger’e göre işin sırrı<br />

“Birinin fikrini nasıl değiştirebilirim?”<br />

yerine “Bugüne kadar neden değişmediler?”<br />

diye sormakta. Bu kitapla değişimin<br />

önündeki başlıca engelleri tespit<br />

etmenin ve onları ortadan kaldırmanın<br />

yollarını ortaya koyuyor Berger. Değiştirmek<br />

istediğiniz ne olursa olsun,<br />

olağanüstü sonuçlar elde etmenizi sağlayacak<br />

bir düşünme biçimi ve bir dizi<br />

teknik, Değişimi Tetiklemek’le elinizin<br />

altında.<br />

İSTEMEK<br />

MIMETIK ARZUNUN GÜNDELIK<br />

HAYATTAKI GÜCÜ<br />

Luke Burgis<br />

Girişimci, eğitimci ve motivasyonel konuşmacı<br />

Luke Burgis, en son kitabında<br />

bizleri mimetik teoriyle tanıştırıyor.<br />

Fransız filozof René Girard tarafından<br />

geliştirilen mimetik teori insan ilişkilerini<br />

ve kültürünü arzu bağlamında<br />

açıklamayı amaçlıyor. Burgis’in kitabı,<br />

Girard’ın kuramını açıklaması ve pratikleştirerek<br />

bireylere ve liderlere kendi<br />

davranışları ve kariyerleri hakkında<br />

belli bir kavrayış edinme yolu sunması<br />

açısından okunmaya değer.<br />

NOISE (GÜRÜLTÜ)<br />

KIMSENIN ODAKLANAMADIĞI<br />

BIR DÜNYADA BAŞARI VE<br />

LIDERLIK<br />

Joseph McCormack<br />

Dikkat dağınıklığı çocuk yetiştirme<br />

şeklimizi, yöneticilik becerilerimizi,<br />

iş performansımızı, kısaca her şeyi<br />

etkiliyor. Joseph McCormack bu kuru<br />

gürültü ortamında hayatta kalmak ve<br />

başarılı bir lider olmak için yapılması<br />

gerekenleri anlatıyor. McCormack’ın<br />

kitabı odağımızı geliştirmek için gerekli<br />

teknikleri, çağımızda akıl sağlığımızı<br />

ve iç huzurumuzu korumanın yollarını<br />

pratik bir rehber formatında sunuyor.<br />

ASLA YALNIZ YEME<br />

BAŞARIYLA BAŞARISIZIK<br />

ARASINDAKI İNCE ÇIZGI:<br />

İLIŞKININ GÜCÜ<br />

Keith Ferrazzi & Tahl Raz<br />

Hayattaki en değerli varlığımız çevremizdeki<br />

insanlar ve sosyal ilişkilerimizdir.<br />

Hem iş yaşamında hem de özel yaşamda<br />

izleyeceğimiz birkaç basit ilkeyle<br />

etrafımızdakilerin yaşamlarına dokunabilir,<br />

kendimizin ve çevremizin yaşamını<br />

iyileştirebiliriz. Ferrazzi ve Raz kitap<br />

boyunca dünyanın önde gelen liderlerinin<br />

uyguladıkları eskimeyen networking<br />

stratejilerini masaya yatırıyor.<br />

Sosyal ilişkilerin gücünü hissetmek için<br />

ihtiyacımız olan içgörüler bu kitapta.<br />

DÜŞMAN KARDEŞLER<br />

REKLAMCILIĞIN (VE DIĞER HER<br />

ŞEYIN) ALTÜST OLUŞU<br />

Ken Auletta<br />

BOMBACI MAFYA<br />

BIR HAYAL, BIR AYARTMA VE<br />

SAVAŞIN EN UZUN GECESI<br />

Malcolm Gladwell<br />

Ken Auletta dijitalleşme, sosyal medya<br />

ve küresel ekonomik krizle birlikte<br />

var olma mücadelesi veren reklam ve<br />

pazarlama sektörünün öyküsünü anlatıyor.<br />

Reklam dünyasının en önemli<br />

oyuncularının odalarına giriyor; eski<br />

topraklarla, yeni oyuncularla ve güç<br />

simsarlarıyla bir araya geliyor. Auletta,<br />

reklamcılık ve pazarlamanın bu<br />

olağanüstü dönüşümünü o fırtınanın<br />

göbeğindeki insanların hikâyeleriyle<br />

birlikte bizlere ulaştırıyor.<br />

Gladwell İkinci Dünya Savaşı’ndaki en<br />

büyük ahlaki ikilemlerden birini masaya<br />

yatırıyor: Hassas bombalama yaparak<br />

sivil kayıpları en aza indirmek ve<br />

düşmanı savaş dışı bırakmak mı yoksa<br />

düşmanın kentlerine sivil – asker gözetmeden<br />

bomba yağdırarak savaşı<br />

kısaltmak mı? Gladwell idealistlerle<br />

realistlerin çekişmesini, canların ve devasa<br />

kaynakların bozuk para gibi harcanmasını,<br />

kentlerin ve yüz binlerce<br />

sivilin savaşı kısaltmak kisvesi altında<br />

yok edilmesini sürükleyici bir üslupla<br />

anlatıyor.<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 45

KÜLTÜR<br />

Yılın Meselesi<br />

Gezegen<br />

için son<br />

şans<br />

Bu yazıda size daha iyi<br />

bir dünya için daha kısa<br />

süre duş almanızı veya<br />

plastik kullanmamanızı<br />

önermeyeceğiz. İklim<br />

meselesinde “herkes kapısının<br />

önünü süpürsün” dönemi<br />

çoktan geçti. Yaşanabilir bir<br />

dünya için mücadele eden<br />

karar vericileri kolektif bir<br />

bilinçle hareket etmeye davet<br />

ediyoruz.<br />

u CEREN BERFİN BEYAZDAĞ<br />

46 <strong>MediaCat</strong><br />

klim meselesi, “küresel<br />

İ<br />

ısınma” yerine “iklim değişikliği”<br />

adını aldığından beri<br />

herkesin dünyayı kurtarmaya<br />

çabaladığını görüyoruz. Küresel<br />

ısınma, genelde bizden kilometrelerce<br />

uzakta olan buzulların erimesi ve su seviyesinin<br />

yükselmesi ihtimali gibi direkt<br />

göz önünde olmayan durumlarla<br />

ilişkilendirildiğinden insanda empatiye<br />

ve farkındalığa yol açmıyordu.<br />

Öte yandan iklim değişikliği, yazın<br />

aynı hafta içinde hem yakıcı sıcaklarla<br />

hem de ani dolularla boğuşmak, kışın<br />

ise ayazla ve bitmek bilmeyen fırtınalarla<br />

mücadele etmek demek. Bir başka<br />

deyişle, yıkımın kapımızın önüne<br />

kadar gelmesi demek. Batıda orman<br />

yangınlarıyla, kuzeyde sellerle ve Marmara<br />

Denizi’nde müsilajla mücadele<br />

ettiğimiz bu yıl, aslında iklim meselesinin<br />

hiç olmadığı kadar ülke gündeminde<br />

olmasına sebep oldu. Böyle bir<br />

sürecin ardından odağı, bireysel seviyede<br />

atılacak adımlardan ziyade büyük<br />

kuruluşların sözlerini tutup tutmamasına<br />

çevirmenin zamanı çoktan geldi.<br />

İKİ İLERİ, BİR GERİ<br />

“Sürdürülebilir bir yaşamı destekliyoruz”,<br />

“İklim meselesine dört elle sarıldık”<br />

sözleri son birkaç yıldır reklamlarda ve<br />

büyük konferanslarda ağızlardan düşmüyor.<br />

Etrafımız büyük sözler veren, büyük<br />

amaçlarla yola çıkan kuruluşlarla dolu.<br />

Peki, bu sözler gerçeğe dönüşüyor mu?<br />

Bu soruya cevap vermeden önce,<br />

çevre meselelerinde kolektif bilincin<br />

son birkaç yıldır ne denli geliştiğinin altını<br />

çizmek gerek. Kimilerince “antipatik<br />

bir çocuk” olarak nitelendirilen Greta<br />

Thunberg’in fildişi kulelerdeki karar<br />

vericilerin keyfini kaçırması, aslında<br />

iklim meselesinde bir bütün olarak hareket<br />

etmenin gerekliliğini de gösterdi.<br />

Son yıllarda çevre aktivizmi artmasaydı<br />

belki de ülke liderlerinin Edinburgh’da<br />

bir araya gelip iklim krizi üzerine yol<br />

haritası çizmeye çalıştığı COP26’yı bu<br />

kadar konuşup tartışmayacaktık.<br />

Bu yönde bir toplumsal hareketlenme,<br />

elbette ki tüketim alışkanlıklarına<br />

da yansıdı. Fakat bu değişikliğin her zamanki<br />

arz-talep hesabıyla yönetilmesi,<br />

kimi zaman iklim krizinin aleyhinde<br />

kararlara yol açtı. Öyle ki hammaddelerde<br />

geri dönüştürülmüş veya sürdürülebilir<br />

materyallerin kullanılması<br />

bir taraftan umut verici bir gelişme<br />

olurken diğer taraftan doğadaki tahribatın<br />

hızla devam ettiği bir tablo var<br />

karşımızda.

Kısacası, iklim meselesine eski usul<br />

pazarlama stratejileriyle yaklaşılması,<br />

bu soruna karşı mehter takımı gibi<br />

hareket edilmesine sebep oluyor. Ve ne<br />

yazık ki bu hızda devam edersek Fridays<br />

for Future öncülüğünde başlatılan<br />

savesalla.com’un tanıtım filmindeki<br />

gibi birkaç sene sonra Yaz Olimpiyatları’nı<br />

Kutup bölgelerinde yapabilecek<br />

hale geleceğiz, ki bu yaşayacağımız en<br />

iyi senaryo. IPCC’nin bu yılki raporuna<br />

göre, yaşayacağımız sorunlara karşı<br />

kayıtsız kalmak uzun vadede sadece<br />

sıcaklıkların artmasına değil, bir taraftan<br />

kuraklığa diğer taraftan da sellere<br />

ve fırtınalara yol açacak. Eğer dünyayı<br />

kurtarmak adına adımlar atılacaksa bu<br />

adımlar, birer dikkat dağıtıcı öğe yerine<br />

özle yüzleşme fırsatı olarak görülmeli.<br />

KUM GİBİ<br />

Odağı bireylerden kurumlara çekmek,<br />

elbette ki bireylerin attığı adımları<br />

önemsizleştirmiyor. Sonuçta insan<br />

nüfusu, bütün heybetiyle doğanın karşısında<br />

durmakta ve birey olarak alacağımız<br />

her aksiyon, bu düşmanı dosta<br />

dönüştürmek için bir aşama anlamına<br />

geliyor. Ancak burada kritik nokta, birey-kurum<br />

ilişkisinde yatıyor.<br />

Söz konusu iklim meselesi olduğunda<br />

birey ve kurumlar, sırasıyla kum ve denize<br />

benzetilebilir: Bireylerin aldığı önlemler<br />

ve gösterdikleri fedakârlıklar ne kadar<br />

büyük bir kumdan kale oluşturursa oluştursun,<br />

bir dalga o kumdan kaleyi yıkmaya<br />

yetebilir. Burada kurumlara düşen<br />

görev, günü kurtaracak stratejiler yerine<br />

uzun vadeli planlamalarla ilerlemek. Aksi<br />

bir durumda, çaresize büyük dalgalarla<br />

boğuşmak durumunda kalacağız.<br />

Nitekim bu dalgaların yarattığı en<br />

güncel tahribatlardan biri Brezilya’daki<br />

Jurumirim Adası. Global Compact<br />

Brazil Network’ün AlmapBBDO işbirliğinde<br />

ortaya çıkardığı yapım, iklim<br />

aktivisti Guto Zorello’nun Jurumirim<br />

Adası’ndaki kamp sürecini anlatıyor.<br />

Jurumirim Barajı’nın kuraklığa yenik<br />

düşmesi sonucu oluşan adayı dünyaya<br />

tanıtan reklam filmi, iklim değişikliğinin<br />

sonuçlarının aslında tahmin<br />

edilenden çok daha kısa süre içinde geliştiğini<br />

ve büyük bir hızla ilerlemeye<br />

devam ettiğini gösteriyor.<br />

Diğer taraftan Türkiye Ormancılar<br />

Derneği’nin Haziran 2021 tarihli<br />

O<br />

Yıllardır doğaya<br />

Weber-Marx<br />

ekseninden<br />

bakıldı; doğaya<br />

yabancılaşmış bir<br />

toplum inşasının<br />

hayaliyle yanıp<br />

tutuşan modern<br />

devletler kuruldu.<br />

Bu “asosyal doğa”<br />

görüşünün ne denli<br />

tahrip edici olduğu<br />

aşikâr.<br />

verilerine göre, ülkemizde 2011-2020<br />

döneminde ortalama 3,5 hektar olarak<br />

tespit edilen yangın başına yanan<br />

alan miktarı, yalnızca 2020 yılında<br />

6,2 hektara ulaştı. Ülkemizde eskiden<br />

Temmuz-Ağustos aylarında yaşanması<br />

beklenen yangın açısından riskli sezonun,<br />

iklim değişikliğinin etkisiyle Eylül<br />

ve Ekim aylarını da kapsayacak şekilde<br />

genişlemesi iklim krizinin artık ne<br />

denli hayatımızın merkezinde olduğunun<br />

bir diğer göstergesi.<br />

ÖZDE DEĞİŞİM, ÖZE DÖNÜŞ<br />

Bu dalgaları kontrol altına almak için<br />

kurumların insan gibi düşünmesi gerek:<br />

Nasıl ki insanlarda karakter gelişimi<br />

geçmişle yüzleşerek gerçekleşiyorsa<br />

kurumlar da geçmişte aldığı kararlarla<br />

ve üretim sürecinde göz ardı edilen her<br />

adımla yüzleşmeli.<br />

Söz konusu yüzleşme olduğunda<br />

durum aslında aşırı umutsuz görünmüyor,<br />

nitekim kimi markalar kendi<br />

özlerini sorgulayarak birtakım taahhütler<br />

vermeye ve reklamlarında iklim<br />

mücadelesi adına attıkları somut<br />

adımları dile getirmeye başladı. Garanti<br />

BBVA’nın geçtiğimiz ay yayımlanan<br />

“Doğanın Sesi” reklamı, DeFacto’nun<br />

“Ben Bi’ Başkalaştım” çalışması<br />

ve Akbank’ın “İyi Yaşayanlar Kulübü”<br />

kampanyası, bu senenin sürdürülebilirlik<br />

adına en dikkat çeken örneklerindendi.<br />

Cif’in “Temizken Güzel”<br />

kampanyası doğrultusunda tasarladığı<br />

Çöpkaparlar, markaların nasıl somut<br />

adımlar atabileceğine dair başarılı bir<br />

örnek oldu. Facebook’un 2030’a kadar<br />

küresel operasyonlarında tüketilenden<br />

daha fazla suyu çevreye kazandırma<br />

sözü, şebeke ve ofislerinde kullanılan<br />

elektriğin yüzde 100’ünü yenilenebilir<br />

enerji kaynaklarından elde eden Vodafone<br />

Türkiye’nin müşterilerini sürdürülebilir<br />

adımlar atmaya davet etmesi<br />

ve Google’ın iklim değişikliğini inkâr<br />

eden paylaşımlara reklam yasağı getirerek<br />

bu içeriklere sınırlama koyması<br />

ise kurumsal seviyedeki sürdürülebilirlik<br />

adımlarından bazıları.<br />

Sürdürülebilirlik stratejilerini<br />

oluştururken önem verilmesi gereken<br />

hususlardan biri de şeffaflık ve gerçekçilik.<br />

Öyle ki The Guardian’ın haberine<br />

göre, 2035’e kadar üretim sürecinde orman<br />

tahribatını sıfıra indirme sözü veren<br />

dünyanın en büyük deri ihracatçısı<br />

JBS’in bu hamlesi, hedefi doğrultusunda<br />

atacağı somut adımların belli olmamasından<br />

ötürü büyük tartışmalar yarattı.<br />

Bu noktada kurumların gerçekçi<br />

ve samimi bir yol haritası sunması şart.<br />

Yıllardır doğaya Weber-Marx ekseninden<br />

bakıldı; doğanın insanın bir<br />

parçası olmadığı, doğaya yabancılaşmış<br />

bir toplum inşasının hayaliyle yanıp<br />

tutuşan modern devletler kuruldu.<br />

Bu “asosyal doğa” görüşünün ne denli<br />

tahrip edici olduğu çoktan beri ortada.<br />

Asosyalden sosyale geçiş zor bir süreç<br />

fakat bu dünyada neler gerçekleşmedi<br />

ki bu da gerçekleşmesin? Yeter ki<br />

amaç-sonuç ilişkisi doğru şekilde tanımlansın<br />

ve kolektif bilinçle hareket<br />

edilsin. ■<br />

Toplum bilinçlense de asıl sorun kurumların aldığı aksiyonlarda yatıyor.<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 47

KÜLTÜR<br />

Bir 2021<br />

hikâyesi:<br />

Protesto<br />

2021, büyük<br />

protestoların<br />

yaşandığı,<br />

huzursuzluğun had<br />

safhada hissedildiği<br />

bir yıldı. Peki neden?<br />

Ortak bir sorunumuz<br />

var: Demokrasinin<br />

yıkımı. Geçtiğimiz<br />

yıl dünya çapında<br />

gerçekleşen<br />

protestolar,<br />

ağırlıklı bir siyasi<br />

sistem veya temsil<br />

başarısızlığından<br />

kaynaklanıyordu.<br />

Diğer sorunlar ise<br />

eşitsizlik, yolsuzluk<br />

ve iklim değişikliği<br />

konusunda eyleme<br />

geçmeme olarak<br />

sıralanıyor.<br />

u SULTAN ÖNCÜ ARSLANOĞLU<br />

DEMOKRASİNİN YIKIMI<br />

Demokrasinin ve demokratik yönetim<br />

anlayışının giderek içinin boşaltılmasına<br />

ilişkin endişeler, dünyanın dört bir<br />

yanındaki insanları harekete geçmeye<br />

veya sokaklara çıkmaya yöneltti. 6<br />

<strong>Ocak</strong> 2021’de Trump’ın ülkenin oylama<br />

sistemine yönelik saldırıları doruğa<br />

ulaştı. Kasım ayında yapılan başkanlık<br />

seçimi sonuçlarının onaylanacağı<br />

Kongre’deki oturum sırasında Trump<br />

destekçileri, Kongre’nin bulunduğu<br />

Capitol binasına hücum ederek içeriye<br />

girmeyi başardı. 6 <strong>Ocak</strong> 2021, yalnızca<br />

ABD siyasi tarihinde değil, dünya siyasi<br />

tarihinde de unutulmayacak bir kara<br />

gün olarak akıllara kazındı.<br />

Ağustos 2020’de, yolculuğu sırasında<br />

bir sinir gazıyla zehirlendikten sonra<br />

tedavisi için Berlin’e sevk edilen Rus<br />

muhalefet lideri Alexei Navalny’nin 17<br />

<strong>Ocak</strong> 2021’de Rusya’ya dönmesiyle gözaltına<br />

alınması ülkede, Putin’in 2011-<br />

13’te yeniden seçilmesinden bu yana en<br />

büyük protestoyu tetikledi.<br />

Myanmar ordusu 1 Şubat’ta yönetimi<br />

ele geçirdi ve ülkenin siyasi lideri<br />

Aung San Suu Kyi’yi gözaltına aldı.<br />

2007’deki Safran Devrimi’nden bu<br />

yana ülkedeki en büyük protestolardan<br />

ABD KONGRESİ<br />

Dünya<br />

çapında<br />

110’dan fazla<br />

ülkede<br />

230’un<br />

HAK ARAYIŞLARI<br />

Covid-19 salgını, 2020’de olduğu gibi<br />

2021’de de manşetlere hükmetmeye<br />

devam etti. Süregelen eşitsizlik sorununun<br />

önemli bir ayağı olan insan<br />

hakları meselesinde sesler hiç olmadığı<br />

kadar yükseldi. Salgının toplum üzerindeki<br />

baskıyı artırmak için bir fırsat<br />

olarak görülmesi bir yana, din ve cinsiyet<br />

ayrımcılığının yarattığı gerilimler<br />

ve yaşatılan zulümler de 2021’in sıcak<br />

gündem maddelerindendi.<br />

Taliban’ın Afganistan’da yönetimi<br />

ele geçirmesini takiben ülkede yıl boyunca<br />

geniş çaplı hükümet karşıtı protestolar<br />

düzenlendi. Afgan kadınların<br />

kısıtlanan eğitim ve çalışma haklarını<br />

geri almak için gerçekleştirdikleri protestolar<br />

ise dünya çapında yankı buldu.<br />

Geçtiğimiz yılın en çok katılım<br />

yaşanan protestosu, İsrail’in Filistinlilere<br />

yönelik saldırılarına karşı oldu.<br />

İsrail’in Filistinlilere yönelik 10 Mayıs’ta<br />

başlayan saldırıları başta Türkiye<br />

olmak üzere Pakistan, İngiltere,<br />

İspanya, Hollanda gibi dünyanın farklı<br />

bölgelerinde geniş bir protesto hareketi<br />

başlattı.<br />

Polonya’da hükümetin uyguladığı<br />

sıkı kürtaj yasağına karşı 2020’de başlayan<br />

protestolar geçtiğimiz yıl katlanarak<br />

arttı. Kürtaj yasası taslağının 28<br />

<strong>Ocak</strong> 2021’de yürürlüğe alındığı ülkeüzerinde<br />

hükümet<br />

karşıtı protesto<br />

yaşandı.<br />

birini başlatan bu eyleme tepki olarak,<br />

Myanmar’da yüz binlerce kişi, şehirleri<br />

durmaya zorlayan bir genel greve katıldı.<br />

Pek çok kişi ülkeden kaçarken bazı<br />

demokrasi yanlısı eylemciler de “öz savunma”<br />

birimleri kurdu.<br />

48 <strong>MediaCat</strong>

de, Eylül ayında 30 yaşındaki hamile<br />

bir kadının kürtaj yasağı sebebiyle vefat<br />

etmesi tansiyonun yeniden yükselmesine<br />

sebep oldu.<br />

İKLİM KRİZİ İÇİN ACİL EYLEM<br />

ÇAĞRISI<br />

İklim aktivistleri İskoçya’nın Glasgow<br />

kentinde düzenlenen 26. Birleşmiş<br />

Milletler İklim Değişikliği Konferansı’na<br />

(COP26) tepki göstermek ve<br />

uluslararası camianın küresel ısınma<br />

konusunda daha cesur adımlar atmasını<br />

sağlamak amacıyla konferans binasının<br />

önünde eylem yaptı. Oxfam üyeleri<br />

tarafından düzenlenen protestoda aktivistler,<br />

dünya liderlerinin maskelerini<br />

takarak, onların harekete geçmeyerek<br />

sadece konuştuklarını ima eden<br />

bir “Sıcak Hava Bandosu” oluşturdu.<br />

Aktivistlerin liderlere mesajı çok netti:<br />

“Konuşmayın, eyleme geçin.” Protestolar,<br />

kasvetli İskoçya sokaklarının yanı<br />

sıra aralarında Londra, Paris, Dublin,<br />

Kopenhag, Zürih ve İstanbul’un da bulunduğu<br />

Avrupa’nın birçok kentinde<br />

konferans boyunca devam etti.<br />

EKONOMİK TALEPLER<br />

Pandemi gelişmekte olan ülkelerin<br />

ekonomilerinde yıkıcı etki yarattı. Düşen<br />

alım gücü ve artan yoksulluk dünya<br />

çapında protestolara neden oldu.<br />

Küba’da Temmuz ayında, ülkenin<br />

1990’lardan bu yana tanıklık ettiği en<br />

büyük direniş yaşandı. Artan yoksulluğun<br />

yanı sıra koronavirüs aşısına,<br />

ilaçlara ve elektriğe olan sınırlı erişim<br />

öfkeli kalabalıkların sebebiydi. Ekim<br />

ayına gelindiğinde, baskının boyutu<br />

daha da arttı ve yüzlerce Kübalı gözaltına<br />

alındı.<br />

O<br />

Pandemi gelişmekte<br />

olan ülkelerin<br />

ekonomilerinde<br />

yıkıcı etki yarattı.<br />

Düşen alım gücü<br />

ve artan yoksulluk<br />

dünya çapında<br />

protestolara neden<br />

oldu.<br />

HİNDİSTAN<br />

Temmuz ayının hareketli geçtiği<br />

yerlerden biri de Güney Afrika’ydı. Yönetimi<br />

döneminde Güney Afrika’nın<br />

talan edildiği ileri sürülen eski cumhurbaşkanı<br />

Jacob Zuma’nın yolsuzluk<br />

soruşturmasıyla ilgili olarak tutuklanmasına<br />

tepki olarak başlayan protestoların<br />

şiddeti giderek artarak ülkeyi<br />

felce uğrattı. Uzmanlar bu eylemleri<br />

hırsızlık, yaygın işsizlik ve ekonomik<br />

eşitsizlik sorunlarına bir tepki olarak<br />

yorumladı.<br />

Ekonomik talepler ekseninde yıla<br />

damga vuran eylemlerden bir diğeri<br />

Hindistan’da yaşandı. Çiftçilerin,<br />

2020 yılında Başbakan Narendra Modi’nin<br />

tarım sektörünü serbestleştirme<br />

çabalarına karşı başlattığı protestolar,<br />

2021 yılına kadar devam etti. Hükümet<br />

yasaları ısrarla savunurken ülkenin<br />

iç işleri bakanının oğlunun aracını<br />

protestocuların üstüne sürmesi bir<br />

yana kış soğukları, yaz sıcakları ve Covid-19<br />

dalgası nedeniyle onlarca çiftçi<br />

hayatını kaybetti. Geçtiğimiz aylarda<br />

ise beklenmedik bir durum yaşandı.<br />

Hükümetin üç tarım yasasını geri çekmesiyle<br />

birlikte çiftçiler protestolarını<br />

sonlandırdı. Çiftçiler Sendikası Başkanı<br />

Anil Ghanwat ise Modi’nin yasadan<br />

vazgeçişini “siyasi çıkarlarla verilmiş<br />

talihsiz bir karar” olarak yorumladı.<br />

COVID-19 ETKİSİ<br />

Geçtiğimiz iki yılda insanlık tarihinde<br />

derin izler bırakan Covid-19 pandemisinin<br />

etkileri dalgalar hâlinde yayıldı.<br />

Avrupa’nın birçok şehrinde pandeminin<br />

yarattığı türlü sorunlar ve alınan<br />

kararlar geniş kitlelerce protesto edildi.<br />

Fransa’da geçtiğimiz yıl başlayan<br />

Covid-19 aşısı ve sağlık ruhsatı karşıtı<br />

protestolar yılın en ses getiren protestolarındandı.<br />

Protestocular bazı mesleklere<br />

getirilen aşı zorunluluğu ve<br />

sağlık ruhsatı uygulamasının kaldırılmasını<br />

talep ederken geçtiğimiz Noel<br />

gününde Noel Baba’nın “İyi krizler”<br />

dileyerek resmedildiği pankart dikkat<br />

çekti. Pandemi sebebiyle hükümetin<br />

getirdiği kısıtlamalar da tepki çeken<br />

gelişmelerdendi. Aralarında Belçika,<br />

Almanya ve Avusturya’nın da olduğu<br />

birçok Avrupa kentinde sokaklarda<br />

“Özgürlük kod okuyucuda taranamaz”,<br />

“Covid-19 Belgesi benim tercihim değil”,<br />

hibrit eğitim sebebiyle “çocuklara<br />

dokunmayın” yazılı pankartlar açıldı. ■<br />

TÜRKİYE’DE NELER<br />

YAŞANDI?<br />

İstanbul Sözleşmesi’nin feshi<br />

Türkiye, ülkede kadına yönelik<br />

şiddetin artmasına karşılık,<br />

kadına yönelik şiddetle<br />

mücadeleyi amaçlayan İstanbul<br />

Sözleşmesi’nden 20 Mart 2021’de<br />

ayrıldı. Karar, ülke ve dünya çapında<br />

geniş yankı uyandırdı.<br />

Boğaziçi Üniversitesi eylemleri<br />

2021 yılının ilk günlerinde<br />

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip<br />

Erdoğan’ın Prof. Dr. Melih<br />

Bulu’yu Boğaziçi Üniversitesi’ne<br />

rektör olarak ataması üniversite<br />

öğrencileri ve akademisyenler<br />

tarafından tepkiyle karşılandı.<br />

Twitter’da #BoğaziçiAblukada ve<br />

#AşağıBakmayacağız etiketleri<br />

gündem olurken farklı şehirlere de<br />

yayılan protestolarda Bulu’nun<br />

istifa etmesi istendi. Temmuz ayında<br />

Bulu’nun yerine Prof. Dr. Naci İnci<br />

atandı. Boğaziçi hâlâ direnişlerine<br />

devam ediyor.<br />

Barınamıyoruz!<br />

2021 – <strong>2022</strong> eğitim-öğretim yılının<br />

başlaması itibarıyla öğrenciler,<br />

eğitim gördükleri şehirlerdeki<br />

kiraların pahalılığından ve<br />

yurt yetersizliğinden dolayı<br />

“Barınamıyoruz” sloganlarıyla<br />

sorunlarını dile getirdi, çözüm talep<br />

etti. Süreç boyunca parklarda<br />

sabahlayan öğrencilerin görüntüleri<br />

medyada kendine genişçe yer buldu.<br />

Onur Yürüyüşü<br />

Her yıl türlü müdahalelere sahne<br />

olan LGBTİ+ Onur Haftası’nda<br />

gerçekleştirilen yürüyüş bu kez farklı<br />

bir gelişmeyle medyaya yansıdı.<br />

Alman Sanatçı Liana Georgi’nin<br />

Türkiye’de bulunduğu sırada<br />

yürüyüşe katılması sosyal medyada<br />

gündem oldu.<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 49

ADVERTORIAL<br />

En “cool”<br />

çay markası<br />

Lipton!<br />

Gençlerin ihtiyaçlarına odaklanan<br />

yenilikçi ürün Lipton Tek Dem’in<br />

reklam filmi için Z Kuşağı’nın<br />

sevdiği mizahçılardan Feyyaz Yiğit<br />

ile ekranlarda boy gösteren Lipton,<br />

gerçekleştirdiği çalışmalarla en<br />

“cool” çay markası olduğunu<br />

ispatladı.<br />

Y<br />

ıl boyunca zamanın ruhunu<br />

yakalayan kampanyalarıyla<br />

konuşan ve konuşturan<br />

Lipton, son olarak “Nereden<br />

çıktı bu çay?” sorusuyla Feyyaz<br />

Yiğit’in mizahi dilini eğlenceli Lipton<br />

Tek Dem reklam filmleriyle ekranlara<br />

taşıdı. Markanın amaç odaklı iletişim<br />

stratejisini ve genç tüketicileri hedefleyen<br />

yenilikçi ürün için çalışılan yeni<br />

kampanyayı, Unilever ekaterra Türkiye<br />

İçecekten Sorumlu Pazarlama<br />

Direktörü Benan Özer, Lipton Pazarlama<br />

Müdürü Sarp Bilal ve Medina<br />

Turgul DDB Yönetici Kreatif<br />

Direktörü Ertuğ Tuğalan anlatıyor.<br />

Genç çay tüketicilerinin ihtiyaçlarına<br />

cevap veren Lipton<br />

Tek Dem ürünü için çok keyifli<br />

bir reklam filmiyle karşımıza<br />

çıktınız. Öncelikle dünyada<br />

benzeri olmayan bu yenilikçi<br />

ürün nedir ve kimleri hedefliyor?<br />

BENAN ÖZER: Lipton Tek Dem ile<br />

her an her yerde taze demlenmiş çay<br />

keyfi sürebileceğiniz, ince öğütülmüş<br />

çay yaprakları sayesinde anında renk<br />

ve kokusunu vererek demlenen “çayın<br />

en yenilikçi hâli”ni sunuyoruz. Bu<br />

üründe hedef kitlemiz olarak gençleri<br />

görüyoruz.<br />

Bildiğiniz gibi Lipton, Türkiye’de<br />

ve 110’dan fazla ülkede sevilerek tüketilen,<br />

birçok damak zevkine hitap eden<br />

bir çay markası. Lezzetli çaylarımızın<br />

büyülü dünyasıyla insanların günlük<br />

yaşamlarına ilham veriyoruz. Lipton’u<br />

herkese ilham veren bir çay markası<br />

olarak konumlandırırken gençlerin<br />

ihtiyaçlarına da yanıt vermek önceliklerimiz<br />

arasında. Pazarlama stratejimizde<br />

Lipton Tek Dem gibi onların<br />

ihtiyaçlarını karşılayan ürünler geliştiriyor,<br />

bunu yaparken sevecekleri bir<br />

iletişim dili yakalamak istiyoruz. Biz<br />

tam da onların hissetmek istedikleri<br />

gibi çayın ve çay içmenin çok “cool”<br />

olabileceğini anlatıyor, gençlerin hızlı<br />

BENAN ÖZER<br />

Unilever ekaterra Türkiye İçecekten<br />

Sorumlu Pazarlama Direktörü<br />

yaşam temposuna uyum sağlayabilen<br />

ürünler sunuyoruz.<br />

“Gençlerin hızlı yaşam temposu”<br />

derken neyi kastediyorsunuz?<br />

SARP BİLAL: Gençler 20 – 30 yıl<br />

önce hayal edemeyeceğimiz hızdaki<br />

bir iletişim ve veri aktarım yoğunluğunun<br />

tam ortasındalar. Birbirlerinden<br />

çok haberdarlar ve tükettikleri teknolojiler<br />

sayesinde “bağlı” olmak artık<br />

onlar için olağan bir durum. Bu içerik<br />

yoğunluğunun ortasında kalabalıkta<br />

göz önüne çıkan, pratik, kısa sürede<br />

tüketebilecekleri çözümler arıyorlar.<br />

Çünkü “akış”talar ve çok az zamanları<br />

var.<br />

Pratik kullanımı olan yenilikçi<br />

ürünümüz Lipton Tek Dem ile bu sınırlı<br />

zaman aralığında bir bardak taze<br />

50 <strong>MediaCat</strong>

demlenmiş çay gibi herkesi birbirine<br />

yakınlaştıran bir keyif anını çok kısa<br />

sürede mümkün kılıyoruz. Reklamımızda<br />

Feyyaz Yiğit ile çalışarak onların<br />

çok sevdiği bir isimle mesajımızı<br />

verdik.<br />

Feyyaz Yiğit ile çalışmak nasıldı?<br />

SB: Tüm süreç boyunca yaratıcılığıyla<br />

tekrar tekrar bizi kendine hayran bıraktı.<br />

Feyyaz sadece bir komedi oyuncusu<br />

değil, aynı zamanda başarılı bir<br />

senaryo yazarı. Reklamdaki mesajımız<br />

gibi tam da gündelik hayatın içinden,<br />

oldukça doğal ama bir o kadar da<br />

absürt konuşabiliyor. Onun yorumuyla<br />

proje daha da güçlendi ve ortaya çok<br />

keyifli bir iş çıktı. Sonuçtan memnun<br />

ve mutluyuz. İnanıyoruz ki izleyicilerimiz<br />

de aynı fikirdeler.<br />

Lipton Tek Dem için kurguladığınız<br />

Medina Turgul DDB imzası<br />

taşıyan güzel kampanyadan<br />

dolayı tebrikler. Sizin de reklamlardaki<br />

deyiminizle “nereden<br />

çıktı bu çay”?<br />

ERTUĞ TUĞALAN: Hayatta çok garip<br />

ve absürt olaylarla karşılaşabiliyoruz.<br />

Bu anlarda insanın içinden konuşmak,<br />

yanındaki arkadaşıyla bir durum<br />

analizi yapmak geliyor. İster yogada<br />

ERTUĞ TUĞALAN<br />

Medina Turgul DDB<br />

Yönetici Kreatif Direktörü<br />

olalım ister sınıfta… O konuşma isteği<br />

geldiği anda kendimizi kaptırıp anlatmaya<br />

başlıyoruz. Konu konuyu açıyor,<br />

sohbet uzuyor derken hâliyle birileri<br />

bizi fark ediyor. İşte Lipton Tek Dem<br />

tam bu anlarda sohbeti kurtaran, muhabbeti<br />

uzatan bir çay. Düşünsenize<br />

muhabbetin nerede geleceği belli olmuyor;<br />

ama tam o sırada taze demlenmiş<br />

çayınız yanınızda. İşte “Nereden<br />

Çıktı Bu Çay?” tam da böyle anlar için<br />

çıkan bir slogan.<br />

Bugünden sonra biri size “Ooo muhabbet<br />

de iyi galiba, iki de çay söyleyim<br />

mi?” derse siz de şak diye cevabınızı<br />

Lipton Tek Dem’le verebilirsiniz.<br />

Fikrin içgörüsü nerede olursa olsun<br />

konuşmayı sevenler olduğu için<br />

ünlümüz de Feyyaz Yiğit oldu. Gerçekten<br />

kendisi konuşmaya başladı mı<br />

öyle güzel anlatıyor ki insanın “Gel<br />

şurada iki çay içelim de konuşalım”<br />

diyesi geliyor. Kampanyada Feyyaz’ı<br />

ünlü olarak değil; gerçek hayattan<br />

farklı karakterler olarak görelim istedik.<br />

Çünkü hayatta iyi bir sohbetin<br />

nerede, ne zaman ve kimden geleceği<br />

hiç belli olmuyor.<br />

Çay ve sohbet… Aslında kusursuz<br />

ikiliyi tarif ediyorsunuz.<br />

Çayın “konuşmaya vesile<br />

olma” özelliğini Konuşalım<br />

Artık marka amacınızla bir<br />

süredir anlatıyorsunuz. Lipton<br />

markası için “Konuşalım Artık”<br />

mesajı ne ifade ediyor?<br />

BÖ: 2018’de Konuşalım Artık kampanyasını<br />

hayata geçirdiğimizde gerçekten<br />

ses getiren bir işe imza attık.<br />

Çayın sosyalleştirme gücünü, Türkiye’de<br />

sosyal hayatımızdaki yerini çok<br />

iyi anlatan bir iş oldu ve öyle de devam<br />

etti. O dönemde başlayan iletişimimizin<br />

pandemiyle birlikte ne kadar<br />

doğru bir yere dokunduğunu gördük.<br />

Çünkü çay eşliğinde derin sohbetlerin,<br />

keyif veren sosyalleşmenin, kurulan<br />

bağların en özlenen anlardan<br />

olduğunu birebir yaşayarak öğrendik.<br />

Kaliteli iletişim çok değerli. Biz<br />

Lipton olarak mesajlarımızda bu değerin<br />

altını çizmek ve insanlar ile<br />

kaliteli iletişim arasındaki engelleri<br />

kaldırmak istiyoruz. Hatta geçtiğimiz<br />

Babalar Günü’nde bu odakta bir çalışmaya<br />

imza attık. Babalarla çocukları<br />

j<br />

Kaliteli iletişim<br />

çok değerli. Biz<br />

Lipton olarak<br />

mesajlarımızda<br />

bu değerin altını<br />

çizmek ve insanlar<br />

ile kaliteli iletişim<br />

arasındaki engelleri<br />

kaldırmak istiyoruz.<br />

SARP BILAL<br />

Lipton Pazarlama Müdürü<br />

arasındaki iletişimi incelediğimiz bir<br />

araştırma yaparak iyileştirilebilecek<br />

noktalara dikkat çektik ve zahmetsizce<br />

hazırlanan bir bardak çay eşliğinde<br />

kaliteli iletişim çağrımızı yineledik.<br />

İster çok tanışık olduğumuz demlik<br />

poşetler ister Lipton Tek Dem gibi<br />

son çıkan yenilikçi bir ürün olsun,<br />

hayatın içinde ve sohbetlerin tam kalbinde<br />

kalabilmeye önem veriyoruz.<br />

Tüketiciler değiştikçe biz de stratejilerimizi<br />

adapte ediyor, marka amacımızı<br />

gerçekleştirmeye devam ediyoruz.<br />

■<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 51

MARKETING<br />

Ne umduk ne bulduk?<br />

10 yılın trendlerine<br />

retrospektif bakış<br />

İHSAN ÖZÇITAK<br />

Deeper / Yönetici Ortak<br />

BERKANT AVCI<br />

Medina Turgul DDB<br />

Yönetici Strateji Direktörü<br />

B<br />

iz pazarlama iletişimcileri<br />

trend analizlerinden, genellikle,<br />

tüketicilerin ileriye<br />

dönük satın alma davranışlarını<br />

şekillendirecek eğilimleri<br />

öngörebilmek ve böylece nokta atışı<br />

iletişim stratejileri belirlemek için faydalanırız.<br />

Bu sefer analizi tersine çevirelim<br />

istedik ve <strong>MediaCat</strong> arşivinde<br />

10 yıl geriye gittik. 2010 – 2015 yılları<br />

arasında, <strong>MediaCat</strong> sayılarında yayımlanan<br />

trend analizlerini inceleyerek<br />

pazarlama iletişimcilerinin gelecek<br />

tahminlerini saptamaya çalıştık. Görüp<br />

artırdıklarımız, ıskaladıklarımız,<br />

anlamını yeni bulduklarımız ve öngöremediklerimizle<br />

son 10 yılın trendlerine<br />

retrospektif bir bakış attık.<br />

Bu çalışmayla amacımız, pazarlama<br />

iletişimcilerinin trend tahmin performanslarını<br />

ölçümlemek değildi elbette.<br />

Bazı trendleri, henüz belirmeye başladıkları<br />

dönemde, olduğundan daha büyük<br />

görebildiğimiz gibi bazı trendlerin<br />

gücünü hafife alabiliyoruz. Bu yüzden<br />

sanırız ki, önemli olan en doğru tahmini<br />

yapmak değil, en ileriyi hayal edebilmek.<br />

Şimdi dilerseniz hangi başlıklarda<br />

ne kadar ileriyi hayal edebilmişiz<br />

birlikte değerlendirelim. ■<br />

Trend analizleri<br />

pazarlama<br />

iletişiminde<br />

genellikle<br />

tüketicilerin ileriye<br />

dönük satın alma<br />

davranışlarını<br />

şekillendirecek<br />

eğilimleri<br />

öngörebilmek için<br />

kullanılır. Bu sefer<br />

analizi tersine<br />

çevirdik ve son 10<br />

yılın trendlerine<br />

retrospektif bir<br />

bakış attık.<br />

GÖRÜP ARTIRDIKLARIMIZ<br />

RASGELE IYILIK HAREKETINDEN MARKA<br />

AMACINA<br />

Hatırlar mısınız, 2010’ların başında pazarlama<br />

iletişimcilerinin yeni yeni keşfettikleri bir metot<br />

vardı? Hani markalar olur olmadık yerde ve<br />

zamanda insanlara iyilikler yapıp bir an olsun<br />

onları iyi hissettiriyorlardı? Herkese hediyeler<br />

dağıtan şu kola otomatını hatırlar gibi oldunuz<br />

değil mi? Adı üstünde rasgele yapılan bu iyilikler, zamanla markalar<br />

tarafından daha sistematik hâle getirildi. İyilik olarak tanımlanan da<br />

kolanın yanında pizza vermekten daha büyük, daha ulvi şeylere dönüştü<br />

ve böylece 2020’lere “marka amacı” kavramıyla havalı bir giriş yaptık.<br />

CÖMERT TÜKETICILERDEN AKTIVIST TÜKETICILERE<br />

2010’ların “cömert” olarak tanımlanan tüketicileri, markalardan kendileri<br />

adına sosyal gönüllülükte bulunmalarını istiyorlardı. Bu dönemin sembol<br />

sayılabilecek markalarından TOMS’un yaptığı da tam olarak buydu: Bir<br />

espadril sana, bir espadril ihtiyacı olana… Namı diğer “One for One”…<br />

Markalardan iyilik bekleyen ve sosyal gönüllülüğü destekleyen “cömert”<br />

tüketiciler, zamanla seviye atlayarak “aktivist”lere dönüştüler. Başka bir<br />

deyişle 2020’lerin aktivist tüketicileri, 2010’ların cömertlerinden farklı<br />

olarak sadece espadril vermekle yetinmiyor, espadrilin nasıl yapıldığını<br />

öğretmek ve hatta espadril üretebilmeleri için ihtiyaç sahiplerine mikro<br />

krediler bulmak istiyor.<br />

ÇEVRIMIÇI STATÜ SEMBOLLERINDEN “INFLUENCER”LIĞA<br />

2010’ların başlarında yayımlanan trend analizlerinde –anonim ya da<br />

değil– like’lar ve retweet’ler toplayarak kitlelere ulaşan “sosyal medya<br />

hesapları”nın yarattığı “etki” gücünün pazarlama iletişimini nasıl<br />

şekillendireceğinden bahsediliyor. Like ve retweet’in online bir sosyal<br />

statü göstergesi olduğunun altını çizen analizlerde markaların neden bu<br />

statüye sahip hesaplarla etkileşime geçmeleri gerektiği de aktarılıyor.<br />

Evet, 2020’lerde bu statü sahiplerine artık “influencer” diyoruz. Yani etki<br />

yaratmak artık bir meslek dalı ve bu mesleğe sahip olanlar ile markaları<br />

bir araya getiren yeni nesil ajanslar dahi var: Influencer ajansı gibi…<br />

52 <strong>MediaCat</strong>

DOĞU’NUN YÜKSELIŞI<br />

İncelediğimiz trend analizleri,<br />

Çin’in, 2010’ların ortalarında toplam<br />

perakende satışlarda ABD ekonomisini<br />

geçmesini öngörüyor; Doğu’nun<br />

yeni Batı konumuna geçip Doğu<br />

tüketicisinin pazarlama trendlerini<br />

şekillendirmede baskın rol oynayacağı<br />

tahmininde bulunuyordu. Çin<br />

hâlâ perakende satışlarda ABD’yi<br />

geçemedi belki ama Doğu’nun (Güney<br />

Kore, Çin ve Hindistan) hem dünya<br />

ekonomisine hem de popüler kültüre<br />

yön veren konumunu 2020’lerde<br />

daha da güçlendirdiğini rahatlıkla<br />

söyleyebiliriz. Bakınız: K-Pop, Squid<br />

Game ve markaların sadece Çin pazarı<br />

için ürettikleri ürün ve hizmetler…<br />

PAYLAŞIM EKONOMISI<br />

2010’larda adını sıkça duyduğumuz<br />

son trend paylaşım ekonomisiydi.<br />

Mülkiyetin önemini kaybetmesinin<br />

arkasında 2010’ların hipster çocukları<br />

millennial’ların sahiplik kavramına<br />

olan yaklaşımları yatıyordu. Bugün<br />

mülk sahipliğinin azalışı bir tercih<br />

olmaktan çıkıp zorunluluğa dönüştü.<br />

Paylaşımlı mobilite saatlik araç<br />

kiralanabilen kulüplerden Martı’lara<br />

doğru genişledi.<br />

ISKALADIKLARIMIZ<br />

TABLET GELECEĞIN<br />

MECRASI (MI?)<br />

Önce telefonun küçüğü<br />

makbuldü. iPhone ile bu<br />

süreç tersine evrildi ve her yıl<br />

daha büyük ekranlı, daha<br />

büyük telefonlar çıkmaya<br />

başladı. iPad, 2010 yılında<br />

lanse edildiğinde, tüm tüketimimizi dönüştürecek<br />

devrimci bir aygıt olduğu iddiasındaydı.<br />

Laptopların yerini alacak, dergi yayıncılığını<br />

dönüştürecek, eğitimi baştan yaratacaktı. Ama<br />

öyle olmadı. Hâlâ hayatımızda tabletler var ama<br />

güzel bir çeşitlilik olarak... Tablet, iddia ettiği<br />

dönüşümü gerçekleştiremedi; ayrı bir mecraya<br />

dönüşemedi ve evlerde çocukların eğlencesi olarak<br />

kaldı. En azından şimdilik...<br />

VIRAL PAZARLAMA GELECEĞIN PAZARLAMASI<br />

(MI?)<br />

“Bize bir viral kampanya yapar mısınız? Böyle kendi<br />

kendine serpilsin; medyaya yatırım yapmamıza<br />

gerek kalmadan kulaktan kulağa, ekrandan ekrana<br />

yayılsın.” Artık pek isteyen kalmadı, değil mi?<br />

Düşük maliyetli prodüksiyon ve yüksek organik<br />

erişim hayali öncelikle algoritmalara yenildi.<br />

Milyon takipçili sosyal medya hesapları arkasına<br />

bütçe koymadıklarında, erişimin akmadığını ancak<br />

damladığını gördüler. Fakat unutmamak gerekiyor<br />

ki, buradaki tek problem algoritmalar değil.<br />

Ağızdan ağıza pazarlama gibi viral pazarlamayla<br />

ilgili yazılanlar da (Jonah Berger’in Stepps’i gibi)<br />

size iyi bir kampanya için güzel içgörüler verse<br />

de sektör bir kampanyanın başarısının viraliteye<br />

bağlanamayacağını öğrendi ve dijital mecralar da<br />

anaakım mecralara benzer medya dinamiklerine<br />

kavuştu.<br />

3D YAYINCILIK GELECEĞIN YAYINCILIĞI (MI?)<br />

Üç boyutlu yayıncılık da ev içi mecra tüketimimizi<br />

kökünden değiştireceği iddiasındaydı. Hem<br />

televizyon üreticileri hem de yayıncılar 3D’ye ciddi<br />

yatırımlar yaptılar. Bu tip yeniliklere hızlı uyum<br />

sağlayan ülkemizde ilk üç boyutlu futbol maçı<br />

yayını, 2011 yılında, Galatasaray – Fenerbahçe<br />

arasında gerçekleşen derbiyle başladı. Ama milyon<br />

dolarlık prodüksiyonlara ve onca çabaya rağmen<br />

üç boyutlu yayın beklenen ilgiyi görmedi; zor ve<br />

problemli olarak algılandı ve yavaş yavaş sinema<br />

salonlarına geri döndü.<br />

ANLAMINI YENİ BULDUKLARIMIZ<br />

SANAL GERÇEKLIK VE<br />

ARTIRILMIŞ GERÇEKLIK<br />

Sanal alemler uzun<br />

yıllardır bilimkurgudan<br />

sinemaya, oradan<br />

pazarlama dünyasına<br />

adım atmaya çalışıyor.<br />

Özellikle 2010 – 2011<br />

yılları arasında markalar, ciddi projelere yatırım<br />

yaptılar ama yenilikçilik iddialarını desteklemek<br />

dışında manalı karşılıklar almamış olacaklar ki<br />

devamı çok gelmedi. 2016 yılında Pokémon Go<br />

ile ikinci büyük sıçrama gerçekleşti. Yine de bu<br />

büyük küresel heyecan bile AR – VR dünyasını<br />

hayatımızın merkezine sokamadı. Ancak sanırız<br />

üçüncü büyük sıçramanın vakti geliyor ve belki<br />

de bu sefer olacak. Metaverse’ün yarattığı büyük<br />

gürültü, herkesin dikkatini yine yeniden sanal<br />

gerçekliğe çevirdi.<br />

Matrix 4 de buraya destek atacaktır. Ama<br />

en önemlisi 2021 yılında Oculus sanal gerçeklik<br />

gözlükleri 8,1 milyon satış adetiyle XBOX<br />

satışlarını geçmiş durumda. Sanki bu sefer<br />

geliyor gelmekte olan. Ne dersiniz?<br />

KARE KOD<br />

2010’ların bir diğer “henüz anlamını bulamamış”<br />

yeniliği kare kodlardı. Kare kodlar önce<br />

kampanyaların KV’lerinde görüldü, ardından<br />

kullanım alanı finansa doğru genişledi. Ancak<br />

2010’lar boyunca beklenen büyük sıçramayı<br />

gerçekleştiremedi. Ta ki pandemiye kadar.<br />

Pandemiyle birlikte artan “temassızlık” ihtiyacı,<br />

kare koda yeni bir anlam kazandırdı. Restoranların<br />

online menülerine ulaşmaktan ATM’den temassız<br />

para çekmeye kadar kare kod tam anlamıyla<br />

gündelik hayatın bir parçası oldu ve asıl kullanım<br />

alanını buldu.<br />

GIF<br />

“Gif” mi yoksa “cif” mi? 2010’larda GIF’le ilgili<br />

duyabileceğiniz tek konuşma bundan ibaretti.<br />

Yazılı ve görsel iletişime seviye atlatan Z Nesli sağ<br />

olsun, GIF de 2010’ların sonu 2020’lerin başında<br />

anlamı yeniden keşfedilen yeniliklerden biri<br />

oldu. Düşünsenize GIF olmasa, arkadaşınızın<br />

gönderdiği “cringe” videoya tepkinizi nasıl<br />

gösterirdiniz? İşte GIF artık bu kadar hayatın<br />

içinde ve görsel anlatımı her geçen gün daha fazla<br />

etkiliyor.<br />

ÖNGÖREMEDIKLERIMIZ (SIYAH KUĞU)<br />

Evet, kripto paranın icadı 2009 yılı ama 2010’ların<br />

başında pazarlama dünyasının pek ilgisini<br />

çekmemiş. Varlığından ya da yaratacağı etkiden<br />

bihaber kalmışız. Vaktimizi 3D gözlüklerle falan<br />

geçirmişiz.<br />

Aslında birçok büyük değişim böyle yaşandı.<br />

Örneğin biz robotlar ve uçan arabaların hayalini<br />

kurarken internet ve sosyal medya dünyayı<br />

değiştirdi. Düşünsenize Geleceğe Dönüş filminde<br />

2015 yılında evlerde yüksek teknoloji olarak<br />

faks makinesi vardı. Böylesi daha hayırlı olmuş<br />

diyebiliriz.<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 53

MARKETING<br />

Türkiye’den<br />

ilklere<br />

uzananlar<br />

2021’in zorluğu ve acımasızlığı<br />

bir yana, bu yıl aynı zamanda<br />

Türkiye’de bazı kanaat önderleri<br />

için ilklerin yılı olarak da kayıtlara<br />

geçti. Pazarlama dünyası bu<br />

coğrafyadan globale taşan pek<br />

çok başarıya yaptığı ev sahipliğiyle<br />

oldukça heyecanlı bir yılı geride<br />

bırakırken, <strong>2022</strong> için de sektörün<br />

tüm paydaşlarına umut ışığı oluyor.<br />

Haydarpaşa<br />

H<br />

er ne kadar 2021 önceki<br />

senelerden kendisine yüklenen<br />

büyük vaatleri yerine<br />

getirmemiş olsa da sıkı<br />

çalışmayı bir an olsun bırakmayan pazarlama<br />

dünyası aştığı zorlukların tatlı<br />

meyvelerini toplamış durumda. Tüm<br />

dünyada doğası gereği sıcak rekabet ortamının<br />

dinmediği sektör, bu yıl Türkiye<br />

coğrafyasında da büyük başarılara<br />

tanıklık etti.<br />

SİLİKON VADİSİ’NE UZANANLAR<br />

2021’de pazarlama evreninin öne çıkan<br />

isimlerinden biri kuşkusuz Getir oldu.<br />

2015 yılında sektöre merhaba diyen<br />

uygulama, 2021’in başında Silikon Vadisi’nin<br />

önemli yatırımcılarından Michael<br />

Moritz’in başkanlığında yeni bir<br />

fonlama turuyla 128 milyon dolar yatırım<br />

almıştı. Bu kez 300 milyon dolarlık<br />

yeni yatırımıyla 2,6 milyar dolar değerlemeye<br />

ulaşan Getir, Türkiye’nin yeni<br />

unicorn’u unvanını da elde etti. Yeni<br />

yatırımla globalde pek çok ülkeye açılan<br />

şirketin kurucusu Nazım Salur’un<br />

son yatırımından gelen 25 milyon lirayı<br />

sahadaki çalışanlarına bayileri üzerinden<br />

dağıtacağını açıkladığını da belirtmeden<br />

geçmeyelim. Markanın Eylül<br />

ayında imza attığı bir diğer yenilik ise<br />

Premier Lig kulüplerinden Tottenham<br />

Hotspur’la sponsorluk anlaşması yaparak<br />

kulübün erkek futbol takımının<br />

resmî forma sponsoru olmasıydı.<br />

Yılın her döneminde öne çıkan<br />

pazarlama iletişimi stratejisiyle tüketicisinin<br />

yanından ayrılmayan<br />

Trendyol da basamakları hızlı ve emin<br />

adımlarla çıkanlardandı. 1,5 milyar<br />

dolarlık yeni yatırım turuyla değerlemesini<br />

16,5 milyar dolara çıkaran<br />

Trendyol, değeri 10 milyar doları aşan<br />

şirketlere verilen decacorn unvanının<br />

sahibi oldu. Böylece Trendyol,<br />

Türkiye’de bu unvanı alan ilk teknoloji<br />

şirketi olma başarısını elde etti.<br />

İLK NFT’LER GALATA KÖPRÜSÜ VE<br />

HAYDARPAŞA<br />

Yılın en çok konuşulan yeni gelişmeleri<br />

NFT dünyasında gerçekleşti. Kimileri<br />

metaverse’ü henüz anlayamamışken<br />

kimileri çoktan sahne önündeki koltukları<br />

kapmak için sıraya girdi. Kendisini<br />

“kentçizer” olarak tanımlayan<br />

sanatçı Tarık Tolunay’ın Tarihî Galata<br />

Köprüsü ve Karaköy’ü resmeden<br />

“Fractal İstanbul – Pandemi” adlı eseri<br />

Mart ayında İranlı bir koleksiyoner<br />

tarafından yaklaşık 36 bin dolara satın<br />

alındı. Tolunay’ın 2019 sonlarına doğ-<br />

54 <strong>MediaCat</strong>

L<br />

Buse Naz Çakıroğlu<br />

Yılın en çok<br />

konuşulan yeni<br />

gelişmeleri NFT<br />

dünyasında<br />

gerçekleşti. Kimileri<br />

metaverse’ü henüz<br />

anlayamamışken<br />

kimileri çoktan<br />

sahne önündeki<br />

koltukları kapmak<br />

için sıraya girdi.<br />

ru tamamladığı Haydarpaşa Garı’nı<br />

ve çevresini yansıtan “Haydarpaşa<br />

Panorama” isimli eseri ise yaklaşık<br />

90 bin dolara alıcı buldu. Böylelikle<br />

bu iki eser Türkiye’den satışı yapılan<br />

ilk eserler olarak kayıtlara geçti.<br />

Ayrıca Türkiye’nin ilk NFT koleksiyonu<br />

da bu yıl Galatasaray Spor Kulübü<br />

tarafından arz edildi. NFT macerasına<br />

Ali Sami Yen NFT koleksiyonuyla başlayan<br />

Galatasaray, sezon boyunca tarihinin<br />

önemli anlarına vurgu yapan toplam<br />

yedi koleksiyonu piyasaya sürecek.<br />

Bu yıl insani değerlerin önemini ve<br />

tüm dünya pandemiyle boğuşurken birliktelik<br />

duygusunun yarattığı güçlü etkiyi<br />

bizlere tekrar tekrar anımsatırken<br />

hayvanların da daha iyi koşullara sahip<br />

olması gerektiği öne çıkan toplumsal<br />

sosyal sorumluluk gündem maddelerindendi.<br />

Mal statüsünde konumlanan<br />

hayvanların bu statüden çıkarılarak<br />

can statüsünde değerlendirilmesini ve<br />

evcil hayvanları kasten öldürenlerin,<br />

hayvanlara tecavüz edenlerin altı aydan<br />

başlayan hapis cezasıyla yargılanmalarını<br />

kapsayan teklif, TBMM Genel Kurulu’nca<br />

kabul edilerek yasalaştırıldı.<br />

Tüketici nezdinde konunun ehemmiyeti<br />

giderek artarken markalar dünyası<br />

da pek tabii hareketlendi. Alışveriş<br />

platformu n11.com, yeni pet markası<br />

pet11’i hayata geçirerek bir ilke imza<br />

attı. E-ticaret kategorisinde hayvanlarla<br />

ilgili tüm ürün ve hizmetleri tek bir<br />

çatı altında toplayan pet11, barınak ve<br />

STK destekleri, teknolojik işbirlikleri,<br />

bağış kampanyaları ve sahiplendirme<br />

projeleri gibi çalışmalarıyla hayvanların<br />

ve hayvan sahiplerinin tüm ihtiyaçlarına<br />

yanıt veriyor.<br />

Fotoğraf: karar.com<br />

başarısı olarak kayıtlara geçtiği olimpiyatlar,<br />

12 madalya kazanılan 1984 Londra<br />

Olimpiyatları’ydı. Ancak bu sene, 2<br />

altın, 2 gümüş, 9 bronz ile toplam 13 madalya<br />

alınarak rekora imza atıldı. Okçulukta<br />

altın madalyayı Millî Sporcu Mete<br />

Gazoz getirirken bir diğer isim ise 69<br />

kiloda altın madalya kazanan Millî Boksör<br />

Busenaz Sürmeli oldu. Türkiye’ye<br />

ilk madalyayı getiren sporcunun boksta<br />

Buse Naz Çakıroğlu olması ve madalyaların<br />

beşinin kadın sporcular tarafından<br />

kazanılması da toplumsal cinsiyet eşitliği<br />

vurgusuyla haberlere yansıdı. Türkiye<br />

tüm bu başarılarla toplam madalya sayısını<br />

104’e yükseltirken okçuluk, artistik<br />

jimnastik ve karate branşlarından da ilk<br />

kez madalya gelmesiyle branş sayısı dokuza<br />

çıkmış oldu. ■<br />

Galata Köprüsü<br />

MUTLULUK GÖZYAŞLARI<br />

Türkiye’nin en coşkulandığı anlardan<br />

birçoğu hiç şüphesiz Tokyo 2020 Olimpiyatları<br />

ve Paralimpik Oyunları’nda<br />

yaşanan sahnelerdi. Bir yıl ertelemenin<br />

ardından çok büyük zorluklarla<br />

mücadele etmek zorunda kalan millî<br />

sporcular her şeye rağmen ülkeye çok<br />

büyük başarılara imza atarak döndüler<br />

ve belki de Türkiye’nin spor aşkının<br />

alevlenmesine vesile oldular.<br />

Türkiye’nin bu yıla kadar en büyük<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 55

MARKETING<br />

Sardis Ödülleri<br />

Finansta<br />

dönüşümün<br />

liderleri<br />

Hayatı kolaylaştıran yenilikler ve çığır açan<br />

teknolojilerle finans sektörüne yeni soluk<br />

getiren projeler, başarılarını Sardis Ödülleri’yle<br />

taçlandırdı. Finans sektörünün dönüşümüne<br />

liderlik edenler, öncü projeleriyle yalnızca<br />

kendi markalarını değil, Türkiye’yi de daha ileri<br />

basamaklara taşımayı hedefliyor.<br />

BAŞKENT KART<br />

Reklamveren: Birleşik Ödeme<br />

Sosyal yardım sistemini geliştirmek için<br />

büyük bir adım atan Birleşik Ödeme,<br />

Mastercard logolu açık devre temassız<br />

fiziki kart ve sanal kartla tüm dünyada<br />

harcama imkânı sunan, kullanıldıkça<br />

sosyal destek ihtiyacı olan ailelere de<br />

destek sağlayacak bir kart sistemi geliştirdi.<br />

İlk etapta sosyal yardım alan 112<br />

bin 785 aileye teslim edilen Başkent<br />

Kart’a Ankara Büyükşehir Belediyesi<br />

tarafından 45 milyonu aşkın bakiye<br />

tanımlandı. Bugün 200 bin Başkent<br />

Kart’la, 1,5 milyonun üzerinde işlem<br />

yapılmış bulunuyor. Harcamalardan<br />

elde edilen gelir de tekrar sosyal yardım<br />

alan ailelerin hesaplarına dağıtılıyor.<br />

Süreklilik arz eden yeni bir sisteme<br />

imza atan marka üç ayrı kategoriden<br />

3 Altın Sardis’in sahibi oldu.<br />

GARANTİ BBVA İLE SESİNİ AÇ<br />

Reklamveren: Garanti BBVA<br />

Pandemiden en fazla etkilenen sektörlerden<br />

müzik sektörüne destek olma<br />

amacıyla yola çıkan Garanti BBVA, sanatçıları<br />

online olarak bir araya getirmek<br />

ve kültür-sanatın erişilebilirliğini<br />

sağlamak için İpek Atcan sunuculuğunda,<br />

her bölümde farklı bir müzisyenin<br />

konuk edildiği ve evde kalınan günlerde<br />

müzisyenlerin uzun süre sonra belki<br />

de ilk defa sahne aldığı Garanti BBVA<br />

ile Sesini Aç programı ile müzik sektörünün<br />

canlanmasına öncülük etti. 19<br />

milyon izlenmeye ve 2,6 milyon saat<br />

toplam izlenmeye ulaşan program bugün<br />

hâlâ Garanti BBVA’nın YouTube<br />

kanalından yayınlanmaya devam ediyor.<br />

Kampanyanın tüm süreçlerinde<br />

Alametifarika imzası bulunuyor.<br />

56 <strong>MediaCat</strong><br />

MASTERCARD UEFA ŞAMPİYONLAR LİGİ<br />

Reklamveren: Mastercard<br />

Pandemide insanlara umut olmak isteyen<br />

UEFA Şampiyonlar Ligi sponsoru Mastercard,<br />

Stats Perform ile birlikte futbol üzerinden<br />

tam da “artık olmaz” denilen noktada bir geri<br />

dönüşle maçın kazanıldığı anlara odaklandı.<br />

Şampiyonlar Ligi’ndeki efsane geri dönüşlerin<br />

ihtimallerini hesaplayan özel bir model<br />

oluşturan marka ve ajansı 4129Grey, kampanyayı<br />

Nejat İşler’in seslendirdiği bir filmle<br />

başlattı ve ardından efsanevi beş geri dönüşü<br />

priceless.com’da yayınladı. Bu geri dönüşlerden<br />

çeşitli mecralara özel içerikler üretildi.<br />

Spotify’a radyo spotu yapıldı, Socrates işbirliğinde<br />

özel sayı çıkartıldı. Dört dile çevrilerek<br />

tüm Avrupa’da yayınlanan kampanya 30 milyondan<br />

fazla erişim elde ederken Mastercard,<br />

en zor zamanlarda bile umut ışığının sönmediğini<br />

hedef kitlesine aşıladı.

MARKETING<br />

YAPI KREDİ ARACIM+<br />

Reklamveren: Yapı Kredi<br />

Hizmet sektörü hızla dönüşürken ortaya çok fazla<br />

hizmet alternatifi çıkıyor. Birden fazla hizmeti tek<br />

tek takip etmek isteyen kullanıcılar için ise durum bir<br />

noktadan sonra zorlaşıyor. Bu ihtiyaca çözüm üreten<br />

Yapı Kredi, Aracım+’ı tasarlayarak MTV, HGS, trafik<br />

cezası, akaryakıt alımları, kasko gibi pek çok özelliği<br />

tek bir platformda buluşturup kullanıcılarına güvenli<br />

ödeme sistemleri ve her şeyi tek kanaldan yapabilecekleri,<br />

takibi kolay yeni bir uygulama sundu. Lansman<br />

ayında uygulamaya 200 bini aşkın araç kaydedilirken<br />

markanın bu inovatif yaklaşımı da 1 Altın Sardis ile<br />

taçlandırıldı.<br />

İMECEMOBİL<br />

Reklamveren: Türkiye İş Bankası<br />

Türkiye İş Bankası, çiftçilikle uğraşan herkesin teknolojinin<br />

tüm imkânlarından faydalanabilmesi için İmeceMobil’i<br />

hayata geçirdi. Uygulamaya aynı zamanda<br />

yerel uydu destekli yenilikçi teknolojiler ekleyen marka,<br />

tarlanın bulunduğu konuma özgü iklim verilerine,<br />

ürünün ve toprağın yapısına göre özel olarak Sulama<br />

Servisi ile sulama miktarını ve sulamanın yapılacağı<br />

takvim bilgisini anlık olarak takip etmeyi sağladı.<br />

Ürünlerin aynı şekilde gereken besinleri ne zaman alması<br />

gerektiğini de Gübreleme Önerisi Servisi ile takip<br />

edilebilir kılan Türkiye İş Bankası, uydu destekli gübrelemeyle<br />

200’ün üzerinde çiftçiye dokundu, yüzde 45<br />

verim artışına vesile oldu ve hatalı gübre kullanımının<br />

yüzde 35’e varan oranda önüne geçerek Türkiye çapında<br />

toplam 125 bin kullanıcıya erişti.<br />

İŞ PORTFÖY İŞ’TE KADIN HİSSE<br />

SENEDİ FONU<br />

Reklamveren: Türkiye İş Bankası<br />

İş Portföy, Koç Üniversitesi Kadın<br />

Araştırmaları Merkezi (KOÇ-KAM)<br />

işbirliğinde istihdamda kadınlara daha<br />

çok yer açan, toplumsal cinsiyet eşitliğini<br />

önemseyen şirketlerin yurtiçi ortaklık<br />

paylarına yatırım yapan İş Portföy<br />

İş’te Kadın Hisse Senedi Fonu’nu<br />

8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nde yatırımcılarına<br />

sundu. Ayrıca markanın<br />

fondan elde ettiği gelirlerin yarısının<br />

İş Bankası Kadın Araştırmaları ve Kadın<br />

Liderliği programına aktarılacağı<br />

taahhüdü verildi. Böylelikle marka<br />

Türkiye’de bir ilke imza atarken 1 Altın<br />

Sardis’i de evine götürdü.<br />

ZİRAAT BANKASI 157’NCİ YIL İMAJ FİLMİ<br />

Reklamveren: Ziraat Bankası<br />

Türkiye’nin ekonomik olarak oldukça büyük mücadeleler<br />

verdiği bir dönemde Ziraat Bankası, “Öyle<br />

şeyler yapmalıyız ki yüzünü güldürdüklerimiz bizi<br />

hep sevgiyle ansın” mottosuyla yola çıktı ve deepfake<br />

teknolojisini kullanarak Yeşilçam’ın en sevilen<br />

oyuncularından Kemal Sunal’ı vefatının 20’nci yılında<br />

tekrar seyircilerle buluşturdu. 200 saati aşkın<br />

Kemal Sunal görüntülerinden yapay zekâ desteğiyle<br />

derlenen kampanya, bankanın internet sitesine 7<br />

milyonu aşkın kullanıcı kazandırmakla kalmadı, diğer<br />

mecralarda da oldukça yüksek oranlar elde etti.<br />

Marka ve ajansı Happy People Project, 1 Altın Sardis’i<br />

kucaklayanlar arasında yerini aldı.<br />

FAN TOKEN’LAR VE<br />

FENERBAHÇE TOKEN<br />

REKLAMVEREN: Paribu Teknoloji<br />

Taraftarların kulübünün kararlarına<br />

doğrudan etki edebilmesini sağlamayı,<br />

kulüp – taraftar entegrasyonunu<br />

desteklemeyi amaçlayan Paribu, Fenerbahçe<br />

işbirliğinde sürdürülebilir<br />

token ekonomisi yaratmak için kolları<br />

sıvadı. Ethereum ağı üzerinden 9 Ağustos’ta<br />

Fenerbahçe Token’ları ön satışa<br />

sunan Paribu, ilk 20 milyon token’ı<br />

15 TL’den, ikinci 500 bin token’ı 30<br />

TL’den ön satışa sundu. Sonuç olarak<br />

token’lar büyük bir hızla tükenirken<br />

Fenerbahçe’nin Fenerbahçe Token’dan<br />

hasılatı 1,5 saatte 436 milyon TL oldu.<br />

58 <strong>MediaCat</strong>

MARKETING<br />

Dream<br />

Team 2021<br />

Geçtiğimiz yılın fark yaratan, ilham veren ve örnek<br />

olan işlerinin künyelerine bakarak belirlediğimiz<br />

Dream Team 2021 karşınızda. Seçkimizde bu yıl<br />

pazarlamadan medyaya, tasarımdan PR’a farklı<br />

disiplinlerden dokuz ismi ağırlıyoruz.<br />

SOLDAN SAĞA<br />

Ayaktakiler: Berkant Avcı, Tolga Üner, Soydan Canbaz, Taylan Yapıcı, Barış Kaya, Gözde Koyuncu<br />

Oturanlar: Ali Musa Paça, Ayşe Bali, Tarık Bayar<br />

R<br />

eckitt markalarından Finish,<br />

insanlığın gelecekte<br />

karşılaşacağı en büyük<br />

sorunlardan biri olan su<br />

kıtlığı için verdiği mücadelede takdire<br />

şayan işler ortaya koyadursun;<br />

bu istikrarlı başarıyı alkışlamak için,<br />

hayata geçirilen yaratıcı kampanyaların<br />

ardındaki isim Reckitt Amerika<br />

Pazarlama Direktörü Tarık Bayar’ı bir<br />

kez daha listemize dahil ettik. Finish,<br />

yaklaşık üç yıldır sürdürdüğü su iletişimiyle,<br />

sürdürülebilir bir şekilde anlam<br />

The Cat Report 2021’e göre Yılın En<br />

Başarılı Prodüksiyon Ajansı olan<br />

Jaguar Projects’e, bizimle stüdyosunu<br />

paylaşarak tarihe güzel bir kare<br />

bırakmamıza vesile olduğu için çok<br />

teşekkür ederiz.<br />

ve fayda iletişimi yapma konusunda<br />

Türkiye’de öncü rol üstlendi. Bununla<br />

da kalmayıp, alanında ilklerle ilerlediği<br />

bu yolda hayata geçirdiği coğrafyaya<br />

özgü projelerle başarısını globale taşıyarak<br />

markanın dünyadaki iletişimini<br />

şekillendirdi. Yarının Suyunu Kurtarmak,<br />

Ateş Düştüğü Yeri Yakar, Su Kumbarası,<br />

Çare Biziz ve Sıradaki Şarkı: Su<br />

işleriyle Felis’te Yılın Markası olurken<br />

The Cat Report’ta da 2021’in en başarılı<br />

markaları arasında birinci sıraya<br />

yerleşti.<br />

Finish geçtiğimiz yılki işleriyle tüm<br />

dünyayı kuraklık konusunda harekete<br />

geçirse de Bayar için bir işin kıymeti<br />

daha fazla: “Kıvanç Tatlıtuğ ile çektiğimiz<br />

reklam benim için yılın en güçlü<br />

işiydi. Su tasarrufu mesajımızı yerelleştirmeli,<br />

tekrar ederken heyecanı korumalıydık.<br />

Çare Biziz lansmanımız da<br />

bunu başardı. […] Beni en mutlu eden<br />

konu ise sektörde yarattığımız pozitif<br />

etki. Pek çok uluslararası ve yerel şirketin<br />

de sosyal ve çevresel etki alanında çalışmaya<br />

başladığını görmek çok değerli.”<br />

60 <strong>MediaCat</strong>

HİKÂYENİN ÖZÜNÜ<br />

OLUŞTURANLAR<br />

Bu yıl kreatif koltuğunu, ajanslarının<br />

performanslarını Felis Büyük Ödül ile<br />

taçlandıran iki isim paylaşıyor: Punch<br />

BBDO CCO’su Musa Paça ve BLAB Yaratıcı<br />

Yönetmeni Taylan Yapıcı.<br />

2021’den “iyi iş yapmak için harcadığımız<br />

çabanın katlandığı, zorluk<br />

seviyesinin ve yetenekli insanların<br />

sektörle ilgili soru işaretlerinin arttığı<br />

bir yıl” olarak bahsediyor Paça ve ekliyor:<br />

“Bizim için en iyi işlerimizden bazılarını<br />

yaptığımız, karşılığını müşteri<br />

memnuniyeti ve ödül olarak aldığımız<br />

bir zaman dilimiydi.” Nitekim yılın en<br />

ses getiren işlerinden Eşit Masallar, Terapi<br />

Yorum, Protesto Fragman işlerine<br />

imza atmakla kalmayıp Felis’te 2 Büyük<br />

Ödül’ün sahibi oldu Punch BBDO.<br />

Koltuğun diğer köşesindeyse meyhanedeyiz.biz<br />

işleriyle birliktelik ve<br />

bir aradalık duygusunu hâkim kılmada<br />

sürdürülebilir başarı elde eden Taylan<br />

Yapıcı oturuyor. Dünyanın dört bir<br />

yanında yaşayan insanların kalplerine<br />

dokunan Yeni Rakı Global – Burası<br />

İstanbul işiyle listemizdeki yerini alan<br />

Yapıcı, 2021’de sevdiği birçok iş olsa da<br />

son işleri meyhanedeyiz.biz HADİ Mİ<br />

işiyle çok gurur duyduğunu belirtiyor.<br />

DAHA SAHİCİ DAHA SAMİMİ<br />

“Asıl fikrin hissiyat olduğu bir dünyaya<br />

evrildik” diyor Yönetmen Barış Kaya<br />

ve bu farkındalığı yansıttığı işleriyle<br />

Dream Team 2021’in Yönetmen koltuğunun<br />

sahibi oluyor. Ziraat Bankası<br />

– Merak Etme Sen işindeki etkileyici<br />

kurgu ve hikâye anlatımının ardındaki<br />

isim olan ve Şekerbank – Sürdürülebilir<br />

Bankacılık filmlerinde de imzası<br />

bulunan Kaya’nın şu sözlerine kulak<br />

vermekte fayda var: “Ziraat Bankası<br />

filminde insan samimiyeti ve doğallığı<br />

ajansla kovaladık ve ‘-mış gibi’ yapmayan<br />

gerçek sahneleri görselleştirdik.<br />

Şekerbank filminde ise sürdürülebilirlik<br />

ve çevre bilinci vurgusunun değeri<br />

beni çok heyecanlandırdı. Benim her<br />

işimde aslında egoların olmadığı, asıl<br />

öznenin fikir ve bu fikre can katan film<br />

olduğu bir işbirliği hâkim oluyor. Ve<br />

güçler bu şekilde birleşince ortaya çıkan<br />

işin kalitesi ve samimiyeti filmden<br />

net olarak hissediliyor.”<br />

Asıl öznenin fikir olduğu işlerden<br />

biri de Shaping Dreams into Art projesiydi.<br />

İş, tasarım ve görsellikteki performansıyla<br />

Felis Üretimde Ustalık<br />

ve Tasarım Bölümü Büyük Ödülü’ne<br />

uzanırken bu işte gösterdiği başarısıyla<br />

Gözde Koyuncu’yu da seçkimizdeki<br />

Görüntü Yönetmeni koltuğuna taşıyor.<br />

Koyuncu, işine olan yaklaşımını<br />

şöyle özetliyor: “Benim için görüntü<br />

yönetmenliği prodüksiyon sürecindeki<br />

teknik rollerimin çok ötesinde,<br />

fikir aşamasında başlayan yaratıcı bir<br />

süreç. Bir projenin görsel dünyasının<br />

oluşumunda başından sonuna kadar ne<br />

kadar dahil olabilirsem o kadar çok tatmin<br />

oluyor ve iyi sonuçlar doğurabiliyorum.”<br />

Koyuncu’nun adını bir Netflix<br />

orijinal TV serisinde görmemizin yakın<br />

olduğunun haberini de burada paylaşmış<br />

olalım.<br />

MARKANIN ÖZÜNDEKİ TASARIM<br />

Yapısı itibarıyla tasarımın önemini anlatmaya<br />

kelimeler kifayetsiz kalır. Bir<br />

markanın özünü ortaya koyabilmede<br />

tasarımın rolü büyüktür. Bu farkındalıkla<br />

hareket eden Rafineri için 2021<br />

yılı oldukça verimli geçti. Geçmişe dair<br />

hikâyeleri olan terlikler sunan butik<br />

bir mağazanın Beymen mağazalarına<br />

uzanan yolculuğunda görsel dünyasını<br />

zenginleştirdiği Anatolian Craft Markalaşma<br />

Tasarımı ve Grafiti Sanatçısı<br />

Tunç Dindaş namı diğer Turbo’nun<br />

sanat hayatındaki 35’inci yılını kutlamak<br />

için hazırlanan özel kitap Graffiti<br />

Book Rafineri’nin geçtiğimiz yıl ortaya<br />

koyduğu başarılı işlerden yalnızca ikisi<br />

olurken, ajans, ödül hanesine Felis’ten<br />

Yılın Yaratıcı Ajansı ve Yılın Bağımsız<br />

Ajansı unvanını da ekledi. Seçkimize<br />

CDO unvanıyla dahil olan Rafineri<br />

Kurucu Ortağı ve Yaratıcı Yönetmeni<br />

Ayşe Bali, ajansın bir yılını şöyle özetliyor:<br />

“Bu yıl ajansımızın 20’nci yılı ve<br />

yine bu yıl Rafineri’nin kendinden 20<br />

yaş küçük bir kardeşi oldu. Rafineri<br />

Studio, güçlü tasarım kaslarımızı kullanan,<br />

işin ihtiyacına göre freelancer<br />

yeteneklerle büyüyen bir proje ajansı.<br />

İlk müşterimiz Anatolian Craft için<br />

DREAM TEAM 2021<br />

Reklamveren Temsilcisi<br />

TARIK BAYAR<br />

Reckitt<br />

CCO<br />

MUSA PAÇA & TAYLAN YAPICI<br />

Punch BBDO & BLAB<br />

Yönetmen<br />

BARIŞ KAYA<br />

Peri İstanbul<br />

CDO<br />

AYŞE BALI<br />

Rafineri<br />

Görüntü Yönetmeni<br />

GÖZDE KOYUNCU<br />

Armadillo Films UK<br />

Stratejist<br />

BERKANT AVCI<br />

Medina Turgul DDB<br />

PR<br />

SOYDAN CANBAZ<br />

Sobraz<br />

Medya Planlama<br />

TOLGA ÜNER<br />

MediaCom<br />

hazırladığımız marka dünyasıyla hem<br />

Felis hem de Kristal Elma yarışmalarında<br />

çok sayıda ödül aldık. Yeni girişimimizin<br />

daha ilk aylarında bu kadar<br />

çok ödül kazanması bizler için büyük<br />

motivasyon oldu.”<br />

İKNANIN GÜCÜ<br />

Sosyal ve toplumsal meseleler yaratıcı<br />

sektörün dinamiğini oluşturuyor.<br />

Ancak mühim olan, bu meseleleri iyi<br />

okuyup çözüm odaklı bir yaratıcı çıktı<br />

sunabilmek, algıları yıkabilmek. Elidor’un<br />

Kendi Yolumuzda hareketi kapsamında<br />

hayata geçirilen #DedimOlabilir<br />

işi de bunu başaranlardan. Strateji<br />

ve PR bir işin ikna kabiliyetini artıran<br />

en önemli kalemlerden. Medina Turgul<br />

DDB Yönetici Strateji Direktörü<br />

Berkant Avcı ile Sobraz İletişim Ajans<br />

Başkanı Soydan Canbaz ikilisinin de bu<br />

işin strateji ve PR alanlarının ardındaki<br />

isimler olması seçkimizde yer almalarına<br />

vesile oldu.<br />

ÇITAYI YÜKSELTMEK<br />

MediaCom, geçen yıl hayli başarılı bir<br />

yıl geçirdi. Öyle ki medya çalışmalarında<br />

imzasının olduğu Vestel Biz Voleybol<br />

Ülkesiyiz ve Voleybolun Yeri, Redoxon<br />

Gerisi Çözülür, Bepanthol Eller Eller,<br />

Akbank Sanat – 31. Akbank Caz Festivali<br />

ve Akbank 10 Kasım #BuBirDuruş<br />

işleriyle Felis’te Yılın Medya Ajansı unvanının<br />

sahibi olurken irili ufaklı yeni<br />

işler kazandı, ajans olarak organik büyümenin<br />

üzerinde bir büyüme gerçekleştirdi<br />

ve müşterilerinin memnuniyetini<br />

sağlamaya devam etti.<br />

P&G ile birlikte Prima Kulübü ve<br />

BNBK mobil uygulaması özelinde yapılan<br />

işlerle uygulamanın aktif kullanıcı<br />

sayısında son iki yılın rekorunu kırması<br />

ve e-spor dijital akademi Supradyn<br />

Energy Academy’yi hayata geçirmesi<br />

de ajansın 2021’de çıtayı yükselten işleri<br />

arasında. Ajansı başarıdan başarıya<br />

taşıyan MediaCom Turkey CEO’su<br />

Tolga Üner de bu vesileyle Dream Team<br />

2021’e dahil oldu. ■<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 61

ADVERTORIAL<br />

McDonald’s<br />

Türkiye’den<br />

önemli<br />

projeler<br />

Elif Göktaş<br />

McDONALD’S TÜRKIYE PAZARLAMA DIREKTÖRÜ<br />

ünyanın en büyük hızlı<br />

D<br />

servis restoran zincirlerinden<br />

biri olan McDonald’s,<br />

2020 Brand Z Raporu’na<br />

göre dünyanın en değerli dokuzuncu<br />

markası unvanını taşıyor. Türkiye’de<br />

ise McDonald’s, gösterdiği hizmet performansı<br />

ve müşteri memnuniyetiyle<br />

bugün 250 restoranı ve 7 bine yakın çalışanıyla<br />

hizmet veriyor.<br />

Doyurucu menülerini<br />

müşterileriyle<br />

avantajlı fiyatlarla<br />

buluşturan<br />

McDonald’s,<br />

toplumla bağ kuran<br />

projelere öncelik<br />

veriyor. Marka,<br />

bu kapsamdaki<br />

hamlelerine<br />

önümüzdeki yıl da<br />

devam edecek.<br />

‘PAKET SERVİS<br />

PERFORMANSIMIZLA ORTA<br />

DOĞU VE AFRİKA BÖLGESİ’NE<br />

BAĞLI ÜLKELER İÇİNDE BİRİNCİ<br />

SEÇİLDİK’<br />

2005 yılından bu yana Türkiye’de<br />

Anadolu Grubu çatısı altında faaliyetlerini<br />

sürdüren McDonald’s Türkiye,<br />

2021’de toplumla bağını kuvvetlendiren<br />

işlere imza attı. <strong>2022</strong>’de<br />

de aynı etkiyi sürdüreceklerini ifade<br />

eden McDonald’s Türkiye Pazarlama<br />

Direktörü Elif Göktaş, pandemi etkisi<br />

altında geçen 2021’i çok iyi kapattıklarını<br />

söyleyerek yılı şöyle özetledi:<br />

“Milli Burger lansmanımızın da etkisiyle,<br />

yaz ayları tüm zamanların en<br />

yüksek satışlarını gerçekleştirdiğimiz<br />

bir dönem oldu. Dijital kanallarımızdan<br />

gelen ciromuzu, 2020’nin iki katına<br />

çıkarmayı başardık. Paket servis<br />

performansımızla Orta Doğu ve Afrika<br />

Bölgesi’ne bağlı ülkeler içinde birinci<br />

seçildik. Kadın ve Erkek Milli Futbol<br />

Takımları sponsorluğumuzun yanı<br />

sıra A Milli Kadın Voleybol Takımı’na<br />

destek vererek toplumla bağımızı<br />

kuvvetlendiren işlere imza attık. Yıl<br />

biterken de ‘Hesaplı ye, hiçbir şeyden<br />

mahrum kalma’ dediğimiz yepyeni<br />

#TBT Burger’i lanse ettik. Tüm bunların<br />

satış, etkileşim ve ödül anlamında<br />

geri dönüşü hayli yüksek oldu.”<br />

2015 yılından bu yana kadınlara yönelik<br />

yoğun çalışmalar yaptıklarını ve<br />

özellikle Türk futbolunda kadınlar için<br />

farkındalık yaratacak projeleri hayata<br />

geçirdiklerini dile getiren McDonald’s<br />

Türkiye Pazarlama Direktörü Göktaş:<br />

“2020’de başlattığımız A Milli Kadın<br />

Futbol Takımı sponsorluğumuzda olduğu<br />

gibi, A Milli Kadın Voleybol Takımı’mıza<br />

olan desteğimizle de kadınlarımızın<br />

her zaman yanındayız” dedi.<br />

‘<strong>2022</strong>’DE TEKNOLOJİ<br />

YATIRIMLARINA ODAKLANMAYI<br />

SÜRDÜRECEĞİZ’<br />

Elif Göktaş, McDonald’s Türkiye’nin<br />

<strong>2022</strong> hedeflerinden ise şöyle bahsetti:<br />

“<strong>2022</strong>’de restoranlarımızı daha dijital<br />

hâle getirmek ve tüm kanallarda en iyi<br />

deneyimi sunmak için teknoloji yatırımlarına<br />

odaklanmayı sürdüreceğiz.<br />

Dijital dünyanın içine doğan Z jenerasyonunun<br />

takip ettiği dijital ve sosyal<br />

medya kanallarında onlara uygun<br />

içerikler ve projeler sunmaya devam<br />

edeceğiz.”<br />

1999’dan bu yana McDonald’s Çocuk<br />

Vakfı çatısı altında çocukların<br />

sağlığı ve mutluluğu için projeler gerçekleştirdiklerinden<br />

söz eden Göktaş,<br />

“Önümüzdeki yıl içinde, tedavi gören<br />

çocuklarımızın yanında olmaya devam<br />

edecek, hastalıkla mücadele edenler ile<br />

onların refakatçilerini, birbirleriyle ve<br />

ihtiyaç duydukları bakım ya da kaynaklarla<br />

bir araya getirmeye çalışacağız”<br />

şeklinde konuştu.<br />

McDonald’s, <strong>2022</strong>’de de spor, ürün<br />

ve teknoloji hamlelerine ek olarak hem<br />

kadınlar hem de çocuklar için projeler<br />

geliştirmeye devam edecek. ■<br />

62 <strong>MediaCat</strong>

mediacat.com digitalage.com.tr<br />

İŞTE YETENEKLERİN VE<br />

FIRSATLARIN<br />

BULUŞMA NOKTASI<br />

Deneyimli bir profesyonel mi arıyorsunuz? Kariyerinizde sıçrama yapacak bir fırsat mı gözlüyorsunuz?<br />

Yeni yeteneklere mi ihtiyacınız var? Aradığınız <strong>MediaCat</strong> ve Digital Age Kariyer Merkezlerinde!<br />

mediacat.com<br />

digitalage.com.tr<br />

Tel: (0212) 282 26 40<br />

reklam@kapital.com.tr

DİJİTAL<br />

Trend Analizi<br />

Ece ve Defne<br />

Kardeşler<br />

Takibi<br />

zor bir yıl<br />

2021 gündemini takip<br />

etmenin diğer yıllara<br />

kıyasla daha zor<br />

olduğunu söylemek<br />

yanlış olmayacaktır.<br />

Futboldan<br />

siyasete, orman<br />

yangınlarından<br />

olimpiyatlara, kur<br />

dalgalanmalarından<br />

Covid-19 kararlarına<br />

kadar ani gündem<br />

değişikliklerinin<br />

yaşandığı bir yılın<br />

ardından sosyal<br />

medyada markalar<br />

ve influencer’lar<br />

dünyasında öne<br />

çıkanları derledik.<br />

osyal medya araştırma<br />

S<br />

şirketi Somera’nın ülke<br />

gündemini meşgul eden<br />

gelişmeleri, markalar ve ünlü-influencer<br />

dünyasının sosyal medyadaki<br />

yansımalarını derlediği Trend<br />

Analizi, hafızaları tazeleyecek 2021<br />

sonuçlarıyla karşınızda.<br />

Geçtiğimiz yıl Türkiye sosyal<br />

medya gündeminde en çok konuşulan<br />

konular arasında futbol ve siyaset<br />

öne çıktı. 3 Büyükler’de forma giyen<br />

futbolcular yıl boyunca gündemin üst<br />

sıralarında yer alırken siyaset ekseninde<br />

politikacıların yanı sıra Osman<br />

Kavala, Sedat Peker, Cem Küçük gibi<br />

isimler dönem dönem ön plandaydı.<br />

Yılın son aylarıyla birlikte ekonomiye<br />

ilişkin başlıklar sosyal medya gündeminde<br />

daha sık yer edinmeye başladı.<br />

Büyük çekişmeye sahne olan Formula 1<br />

Dünya Şampiyonası’nın tamamlandığı<br />

Aralık ayında Formula 1 pilotları Max<br />

Verstappen ve Lewis Hamilton da en<br />

çok konuşulan isimler arasındaydı.<br />

Temmuz ayının sonunda Antalya’nın<br />

Manavgat ilçesinde başlayan<br />

ve günden güne birçok şehre yayılarak<br />

Ağustos ayında da devam eden orman<br />

yangınlarının etkisi sosyal medyaya<br />

da yansıdı. TEMA Vakfı’nın yangından<br />

zarar gören bölgelerin tekrar ağaçlandırılmasına<br />

yönelik başlattığı kampanya<br />

ve AHBAP’ın afet bölgelerine destek<br />

amaçlı bağışlar için hesap bilgilerini<br />

paylaştığı iletisi sosyal medyada yüksek<br />

etkileşim elde etti. TEMA’nın başlattığı<br />

kampanyaya 25 bin fidan bağışlayarak<br />

destek veren LC Waikiki’nin #Yeniden-<br />

Yeşerteceğiz etiketiyle paylaştığı iletisi<br />

de sosyal medya gündeminin üst sıralarında<br />

yer buldu.<br />

Yıl boyunca gündemde yer almaya<br />

devam eden koronavirüse dair pay-<br />

laşımlar Mart ayında en yüksek seviyesindeydi.<br />

Koronavirüs özelinde<br />

#Covid-19, #PandemiVarSağlıkAtamasıYok,<br />

#PandemideYeniSağlıkçıŞart ve<br />

#SağlıkOrdusuna60BinŞart öne çıkan<br />

etiketler oldu.<br />

ATATÜRK SEVGİSİ ÖN PLANDA<br />

2021’de markaların başta 10 Kasım<br />

Atatürk’ü Anma Günü, 19 Mayıs Atatürk’ü<br />

Anma, Gençlik ve Spor Bayramı<br />

ile 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı<br />

olmak üzere özel günler kapsamında<br />

paylaştıkları mesajları sosyal medyada<br />

yüksek etkileşim elde etti. Garanti<br />

BBVA’nın 10 Kasım’da Mustafa Kemal<br />

Atatürk’ü #AtamızRahatUyusun etiketiyle<br />

andığı reklam filmi, Türkiye İş<br />

Bankası’nın Atatürk’ü andığı 10 Kasım<br />

paylaşımı ve Koroplast’ın #sevgimizheptaze<br />

etiketiyle paylaştığı mesajı<br />

sosyal medyada en çok etkileşim alan<br />

paylaşımlar arasındaydı. Vodafone’un<br />

Instagram kullanıcılarını Atatürk’ün<br />

doğum gününü birlikte kutlamaya davet<br />

ettiği 19 Mayıs paylaşımı da sosyal<br />

medyada öne çıkan iletilerdendi.<br />

Ece ve Defne adlı ikiz kardeşlere<br />

Ece çikolatasının Defne isimli hâlini<br />

gönderen Ülker, bu güzel jestiyle sos-<br />

64 <strong>MediaCat</strong>

yal medyada yoğun ilgi gördü. Kalpleri<br />

ısıtan bir diğer marka ise Nişantaşı Rumeli<br />

Caddesi’ndeki bir apartmanı rengârenk<br />

ayıcıklarla donatan Yumoş’tu.<br />

Markanın İstanbullulara “Yumoş Deterjan<br />

Çok İyi Çıktı” sloganıyla seslendiği<br />

kampanya sosyal medyada da ilgiyle<br />

karşılandı.<br />

İŞBİRLİĞİNİN GÜCÜ<br />

Genç kadınlara destek olma ve bu konuda<br />

toplumsal farkındalık yaratmayı<br />

hedefleyen Elidor ve Millî Voleybolcu<br />

Ebrar Karakurt yılın en çok ses getiren<br />

işbirliklerinden birine imza attı. Dillere<br />

pelesenk olan #DedimOlabilir sloganıyla<br />

hayat bulan Elidor & Ebrar Karakurt<br />

işbirliği sosyal medya gündemine<br />

de yansıdı ve yüksek etkileşim elde etti.<br />

Perakendeden kargo hizmetlerine,<br />

gıdadan e-ticarete farklı sektörlerden<br />

markaların yıl boyunca gerçekleştirdikleri<br />

çekiliş paylaşımları sosyal<br />

medya kullanıcıları tarafından yoğun<br />

ilgiyle karşılandı. Ünlü-influencer işbirlikleriyle<br />

hayata geçirilen çekilişlerin<br />

yanı sıra markalar hem Twitter<br />

hem Instagram’da paylaştıkları çekiliş<br />

iletileriyle yüksek etkileşim elde etti.<br />

Sektörler özelinde yıl boyunca en çok<br />

iletinin paylaşıldığı perakende sektöründe<br />

de çekiliş paylaşımları ön plandaydı.<br />

En çok iletinin paylaşıldığı sektörlerden<br />

e-ticarette Getir’in 2021’de<br />

başladığı yurtdışı yolculuğunun ilk<br />

adımı olan Londra’da hizmet verdiğini<br />

m<br />

2021’de markaların<br />

özel günler<br />

kapsamında<br />

paylaştıkları<br />

mesajları sosyal<br />

medyada yüksek<br />

etkileşim elde etti.<br />

duyurduğu iletisi aldığı yüksek etkileşimle<br />

Twitter’da zirvedeydi. Sektörün<br />

en çok konuşulan markası Trendyol ise<br />

çekiliş paylaşımı ve Danla Bilic işbirliğiyle<br />

Instagram’da öne çıktı.<br />

SPOTIFY’IN BAŞARISI<br />

2021 yılında dijital platformlar hakkında<br />

yaklaşık 8 milyon ileti paylaşılırken<br />

en yüksek konuşulmayı Spotify elde<br />

etti. Onu Netflix, Exxen ve BluTV takip<br />

etti. Instagram’da Netflix’in Aşk 101<br />

dizisi yüksek etkileşimle öne çıkarken<br />

Twitter’da Netflix’in, Demet Akalın’ın<br />

Kulüp dizisi hakkındaki paylaşımını<br />

yanıtladığı mizahi iletisi yüksek etkileşim<br />

aldı. Twitter’da öne çıkan bir diğer<br />

içerik ise Exxen’in “103 GOL” adlı belgeseli<br />

hakkındaki paylaşımı oldu.<br />

ÜNLÜLER VE İNFLUENCER’LAR<br />

DÜNYASI<br />

Ünlüler dünyasında sosyal medyada<br />

zirve Kerem Bürsin’indi. Yılın sosyal<br />

medyada en çok öne çıkan ünlü ismi<br />

olan Bürsin’in BMW, Leica, LEGO ve<br />

Lipton Ice Tea markalarıyla gerçekleştirdiği<br />

işbirlikleri yüksek etkileşim<br />

aldı.<br />

Hande Erçel & Nocture işbirliği Instagram’da<br />

elde ettiği etkileşimle dikkat<br />

çekerken Alp Navruz, Ayça Ayşin Turan<br />

ve Burak Deniz de sosyal medyada<br />

en çok konuşulan ünlüler arasındaydı.<br />

Aleyna Tilki ve birçok fenomenin yer<br />

aldığı Dimes reklam filmi ise sosyal<br />

medyada yüksek ilgi gördü.<br />

Danla Bilic’in İstanbul Büyükşehir<br />

Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ile<br />

8 Mart Dünya Kadınlar Günü kapsamında<br />

gerçekleştirdiği röportaj sosyal<br />

medyada ilgiyle karşılandı. Markaların<br />

Berk Keklik, Gamze Erçel, Bensu Soral,<br />

Melisa Döngel, Cemre Baysel gibi isimlerle<br />

hayata geçirdikleri işbirlikleri de<br />

yıl boyunca sosyal medyada yüksek etkileşim<br />

elde etti. ■<br />

Ebrar<br />

Karakurt Yumoş<br />

AŞK 101<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 65

DİJİTAL<br />

<strong>2022</strong> login<br />

seed phrase<br />

KAYHAN DURAL<br />

4129Grey, Chief Digital Officer<br />

er sene sonu, sene başı artık<br />

H<br />

klişeleşen yeni yıl, trendler<br />

ve beklentiler konusunu<br />

şahsen seviyorum. 2021’de<br />

duymaktan sıkıldığınız bazı konuların<br />

<strong>2022</strong>’de başına neler gelecek, birazcık<br />

bunu irdelemek istiyorum. <strong>2022</strong>’ye<br />

login olmak için seed phrase’i aşağıda<br />

başlıklar hâlinde paylaşıyorum, buyurun:<br />

■ Twitter’da NFT ve Metaverse geçen<br />

tweet’leri artık sessize almak<br />

istiyorum. Bu yüzden en can sıkıcı<br />

yerden, NFT’lerden başlayacağım<br />

(bu kısmı atlatırsanız makale<br />

daha eğlenceli). Gerçek sahipliğin<br />

ekonomi yaratmak için yeterli olduğunu<br />

geçtiğimiz sene içerisinde<br />

öğrendik. Sanatın herhangi bir<br />

formda bu kadar özgürleşmesi ise<br />

tarih boyu beklenen bir konuydu.<br />

Evet, NFT bundan sonra hayatımızda<br />

olacak bir konu demeye çalışıyorum.<br />

Yazmayı seven biri olarak<br />

bunu söylemek acıtsa da video ve<br />

ses anaakım medya için en önemli<br />

başlıklardan olmaya devam edecek.<br />

Peki NFT’ler nasıl gerçek popülerliğe<br />

ulaşır, bir fikrim var. Instagram<br />

NFT Marketplace.<br />

■ Açık kaynak kodlu, komünite odaklı<br />

ve hiç olmadığı kadar kullanıcı dostu<br />

girişimleri kim tercih etmez? Web3<br />

şüphesiz <strong>2022</strong>’de epey yer kaplayacak.<br />

Reklam, pazarlama kreatifleri<br />

için en heyecanlı konulardan birini<br />

ise bu noktada görüyorum. Dijital<br />

ortamlarda tecrübeli metin yazarları,<br />

tasarımcılar, içerik üreticileri ve<br />

sosyal medya insanlarının zamanı<br />

geldi diyebiliriz. Web3 platformlarında<br />

marka içeriği neye benzeyecek<br />

sorusu bir kenarda dursun, hemen<br />

her kripto projesinin en önemli ko-<br />

Yeni yıl arifelerinde<br />

klişeleşen<br />

trend konusunu<br />

seviyorum.<br />

Geçtiğimiz yıl<br />

sıklıkla duyduğumuz<br />

bazı başlıkların<br />

<strong>2022</strong>’deki<br />

akıbetlerini biraz<br />

irdeleyelim.<br />

Ezberlenmiş<br />

akışların<br />

değişeceği,<br />

sunumların online<br />

dokümanlarda<br />

birleştirileceği,<br />

yaratıcılığın<br />

kıymetini daha fazla<br />

kavrayacağımız<br />

güzel bir yıl olsun!<br />

nuları, proje için hype oluşturmak<br />

üzere Discord, Telegram, Twitter<br />

gibi ortamlarda içerik üretmek, etkileşim<br />

yaratmak ve projeyle ilgili<br />

algı yönetmek. Yeni nesil marka<br />

çalışmalarının neye benzeyeceğini<br />

ve maalesef hâlâ kabul gören “strateji”<br />

içeriği altında fazlasıyla eskide<br />

kalmış geçersiz yöntemlerden nasıl<br />

uzaklaşacağımızı görmeyi sabırsızlıkla<br />

bekliyorum.<br />

■ 5G, Web3, Bitcoin, Ethereum,<br />

NFT’ler… Arka arkaya telaffuz ettiğinizde<br />

zaten bahsedilmesi gereken<br />

konu güneş gibi parlıyor: Metaverse.<br />

Sanal bir evren için geçerli olan<br />

tüm konularda yavaş yavaş bir noktaya<br />

geliyoruz. İnternetimiz daha<br />

hızlı, proje altyapılarımız ve kodlama<br />

dillerimiz hiç olmadığı sadelikte<br />

ve sadece “meta” ortamlarda gerçek<br />

hak sahipliği ve kavramların demokratikleşmesinden<br />

bahsedebiliyoruz.<br />

Tüm bunlar, eğlenceli ve adil<br />

sanal evrenleri keyifli, mümkün<br />

ve sürdürülebilir kılıyor. Blockchain<br />

temelli oyunların, NFT oyun<br />

için item’ların da bu konuya paralel<br />

“meta” deneyimlerimizi başka<br />

bir seviyeye dönüştüreceği aşikâr.<br />

<strong>2022</strong>’de bu konularda hâlâ geçiş<br />

aşamasında olacağımızı, bu sene de<br />

bu konulara girişenlerin early adopter<br />

olarak anılmaya devam edeceğini<br />

düşünüyorum. Reklam, pazarlama<br />

dünyasında ise dünyanın en<br />

bilinen markaları dışında ekosisteme<br />

yayılacak bir geçiş olacağını<br />

söylemek henüz biraz iyimser.<br />

■ 2020 ile birliktelik mesajı etrafında<br />

tekdüze hâle gelen marka mesajlarının<br />

2021’de hayata dönmeye<br />

başladığını gördük. Daha özgüvenli<br />

daha cesur kampanyaların <strong>2022</strong>’de<br />

bizi beklediğini söylemek şaşırtıcı<br />

olmaz. Ses Markalama, Müşteri<br />

Deneyimi (CX), Satın Alınabilir<br />

Sosyal Mecralar, Güven, Özgünlük<br />

başlıklarının da aktif olarak reklam,<br />

pazarlama gündeminde olacağını<br />

düşünüyorum.<br />

Ezberlenmiş akışların değişeceği,<br />

sunumların online dokümanlarda<br />

birleştirileceği, yaratıcılığın kıymetini<br />

daha fazla kavrayacağımız güzel bir yıl<br />

olsun! ■<br />

66 <strong>MediaCat</strong>

DİJİTAL<br />

Yılın Uygulaması<br />

Modern<br />

kültürde<br />

yeni eşik<br />

Son birkaç<br />

yıldır uygulama<br />

alışkanlıklarımızdan<br />

kültür anlayışımıza<br />

kadar birçok unsuru<br />

radikal anlamda<br />

değiştiren TikTok,<br />

Warhol’un hayallerini<br />

gerçeğe kavuşturdu:<br />

Tarladaki çiftçi<br />

teyzeden evinde<br />

dans eden amcalara<br />

kadar herkes 15<br />

saniyede TikTok<br />

sayesinde üne<br />

kavuşabilir.<br />

u CEREN BERFİN BEYAZDAĞ<br />

ndy Warhol’un herkes tarafından<br />

hatmedilen “Bir<br />

A<br />

gün herkes 15 dakikalığına<br />

ünlü olacak” sözü, şu âna<br />

kadar gerçek yaşamdan birçok örnekle<br />

kendini kanıtladı. Fakat Warhol bu 15<br />

dakikanın Çin’de geliştirilen bir uygulamayla<br />

15 saniyelere kadar inebileceğini<br />

tahmin edebilir miydi?<br />

2016’da ByteDance tarafından geliştirilen<br />

TikTok, Cloudflare’in araştırmasına<br />

göre Google’ı bile geçip bu<br />

yılın en popüler domain’i olmaya hak<br />

kazanırken Morning Consult tarafından<br />

da 2021’in en hızlı büyüyen<br />

markalarından biri olarak gösteriliyor.<br />

Kısa video formatı, TikTok’un<br />

sunduğu devrim niteliğinde bir gelişme<br />

değildi elbet: Vine, altı saniyeyle<br />

bir jenerasyonun mizah algısını ve<br />

kültürünü ne denli etkileyebileceğini<br />

çoktan kanıtlamıştı. Fakat TikTok’u<br />

TikTok yapan unsur, kullanıcının seyir<br />

zevkine göre gelişen algoritması ve<br />

sonu olmayan arayüzü.<br />

15 DAKİKALIK ÜNDEN 15<br />

SANİYELİK ÜNE<br />

Uygulamayı ilk açtığınızda bulunduğunuz<br />

ülkede yükselişte olan videolar<br />

karşınıza çıkıyor ancak siz kimilerini<br />

beğenip kimilerini ise bir saniye bile<br />

izlemeden geçtikçe uygulama sizin<br />

beğenebileceğiniz videoları daha çok<br />

karşınıza çıkarmaya başlıyor. Uygulamanın<br />

“Sizin İçin (For You)” sayfası<br />

sadece beğenilere göre gelişmekle kalmayıp,<br />

karşınıza sonsuza kadar video<br />

çıkarabilecek bir arayüze sahip. Böylece<br />

aslında uygulama sizi ele geçiriyor<br />

ve bir bakıyorsunuz saatlerce TikTok<br />

izlemişsiniz! “TikTok batağına düştüm”<br />

lafı gerçekten de bizi içine çeken<br />

uygulamayı basitçe özetliyor.<br />

TikTok ayrıca sunduğu özelliklerle<br />

sadece elit bir güruhun öne çıkmasını<br />

da önlediği için Warhol’un hayallerini<br />

gerçeğe kavuşturdu: Tarladaki çiftçi<br />

teyzeden evinde müthiş dans figürleriyle<br />

dikkatleri çeken amcalara kadar<br />

herkes 15 saniyeyle üç dakika arası bir<br />

süre içinde TikTok sayesinde ünlü olabilir.<br />

YARATICILIĞIN SINIRSIZLAŞTIĞI<br />

BİR ÜTOPYA<br />

Uygulamanın belki de hayatta hiç<br />

karşılaşmayacağımız insanlarla etkileşim<br />

kurmamızı sağlaması, elbette ki<br />

markaların gözünden kaçmadı. Uluslararası<br />

sahada TikTok’un reklamcılıktaki<br />

gücü yadsınamayacak ölçüde.<br />

Duolingo’nun maskotu, Ryanair’ın<br />

filosundaki uçakları konuşturması ve<br />

Adultswim’in yeni nesil “bump”ları,<br />

TikTok’un yaratıcılığa katkıda bulunduğunu<br />

kanıtlayan örneklerden bazıları.<br />

TikTok “tasarımcısı” Emily Zugay’in<br />

büyük kurumların logolarını satirik<br />

amaçlarla MS Paint üzerinden yeniden<br />

tasarlaması o kadar beğeni aldı ki<br />

McDonald’s ve Microsoft gibi markalar<br />

Zugay’in tasarımlarını sosyal medya<br />

hesaplarında kullanmaya başladı. Bu<br />

durum, aslında TikTok’un markalarla<br />

tüketicileri hiç olmadığı kadar yakınlaştırdığını<br />

da gösterdi.<br />

Uygulamanın yaratıcılığı ödüllendiren<br />

algoritması, markaların tüketiciyi<br />

hitap edilen konumdan içerik üreticisi<br />

konumuna getireceği bir strateji<br />

izlemesini sağlayacak. TikTok Creator<br />

Marketplace’in (TCM) Türkiye’de açılması,<br />

aslında tam da bu beklentiyle paralel<br />

giden bir gelişme: TCM, markalar<br />

ve içerik üreticilerinin birebir iletişim<br />

kurmasını sağlayarak tüketiciyi daha<br />

iyi anlayan, zamansız kampanyalara<br />

kapı açıyor; böylece tüketici de pazarlama<br />

ve marka stratejilerinde söz<br />

sahibi olabiliyor. Seçimlerimizi kendimizin<br />

vermeyi arzuladığımız bu çağda<br />

TikTok’un marka-içerik üreticisi işbirliğini<br />

kendi bünyesinde etkin şekilde<br />

sağlaması, reklamcılıkta yeni sayfaların<br />

açılacağını gösteriyor.<br />

Pandemiyi daha çekilebilir kılan<br />

TikTok; kısa bir süre içinde hayatımızda<br />

Instagram, Twitter ve YouTube<br />

gibi kalıcı bir yer edindi. Akla gelmeyecek<br />

trendler, challenge’lar ve dillerden<br />

düşmeyecek şarkılar <strong>2022</strong> yılında<br />

da TikTok’ta bizleri bekliyor. ■<br />

68 <strong>MediaCat</strong>

DİJİTAL<br />

Yılın Pazarlama Teknolojileri Çözümü<br />

İnsan odaklı<br />

markalar<br />

yaratmak<br />

Pazarlama iletişimi gelişen teknolojinin<br />

de etkisiyle son tüketici nezdinde<br />

markaları daha üst basamaklara<br />

taşıyacak çözümler sunma konusunda<br />

kendisini her geçen gün daha fazla<br />

geliştiriyor. Pazarlama otomasyonu,<br />

analitik ve uygulama geliştirmeye<br />

odaklanan Salesforce, müşterilerine<br />

dijital dünyada insan odaklı markalar<br />

tasarlayarak hedef kitlelerine<br />

ulaşmanın sırrını veriyor.<br />

A<br />

BD menşeli Salesforce;<br />

müşteri ilişkileri yönetimi,<br />

müşteri hizmetleri, pazarlama<br />

otomasyonu, analitik<br />

ve uygulama geliştirmeye odaklanan,<br />

müşterilerini pazarlama teknolojileri<br />

konusunda en üst basamaklara taşıyacak<br />

tamamlayıcı hizmetler sunuyor.<br />

MÜŞTERİ BAŞARI PLATFORMU<br />

Pazarlamadan satışa, müşteri hizmetlerine<br />

ve iş analizine kadar tüm müşteri<br />

bilgilerini, müşteri odaklı tek bir<br />

entegre platformda bir araya getiren<br />

Salesforce, markaların müşterilerini<br />

daha iyi analiz ederek onları daha iyi<br />

anlamalarını ve böylelikle işletmelerin<br />

başarılarını artırmasını sağlıyor. Bu<br />

platforma Müşteri Başarı Platformu<br />

adını veren Salesforce’un küresel inovasyon<br />

misyoneri Brian Solis de dijital<br />

bir dünyada insan odaklı markalar tasarlayarak<br />

hedef kitleye dokunup başarıya<br />

ulaşmanın yollarını anlatıyor.<br />

Solis’e göre markalar 21’inci yüzyılda<br />

marka deneyimini kişisel bir deneyim<br />

olarak ele almalılar. Rekabet kurallarının<br />

daha geniş bir çerçevede ele<br />

alındığı, pazarlardaki rekabetin iyiden<br />

iyiye kızıştığı ve tüketicilerin önlerindeki<br />

seçeneklerin artmasıyla farkındalıklarının<br />

da arttığı, dolayısıyla da<br />

ayrışmanın bir hayli zorlaştığı 21’inci<br />

yüzyılda markalar, hedef kitleleriyle<br />

empati hissini odağa oturtarak iletişim<br />

kurmalılar. Solis’e göre markaların dijital<br />

dünyada insanlara samimi bir his<br />

vermesi ve kişilerle empati kurması<br />

çok kritik.<br />

Tüm dünyayı kasıp kavuran pandemi<br />

döneminde yaş ve jenerasyondan<br />

bağımsız olarak zaman konsepti herkes<br />

tarafından daha somut algılanmaya<br />

başlandı. Markaların Z Kuşağı, Y Kuşa-<br />

Brian Solis<br />

Yazar<br />

Brian Solis’e göre markalar<br />

Z Kuşağı, Y Kuşağı gibi<br />

bölünmelerden ziyade<br />

pandemiden etkilenen bütüne,<br />

yani Generation Novel’a göre<br />

bir marka deneyimi kurgusu<br />

oluşturmalı. Çünkü yaş veya<br />

jenerasyon fark etmeksizin herkes,<br />

pandemiyle birlikte, zaman<br />

konseptini daha somut anlamaya<br />

ve bunun etrafında kendini<br />

sorgulamaya başladı.<br />

ğı, X Kuşağı gibi bölünmelere odaklanmak<br />

yerine pandeminin etkisini hisseden<br />

tüm çoğunluğa odaklanmaları yani<br />

Generation Novel’a göre bir marka<br />

deneyimi kurgusu yaratmaları gerektiğinin<br />

altını çizen Solis, tüketici nezdinde<br />

de değişen bu durumun dijital<br />

narsisizm olarak tanımladığı yeni bir<br />

davranış modelini ortaya çıkarttığını<br />

belirtiyor. Dijital narsisizm nedeniyle<br />

artık tüketiciler farklı bir noktada konumlanıyorlar.<br />

Markaların artık kendi hedef kitlelerini<br />

yönlendirmeleri yerine, tam<br />

tersine, tüketiciler markaları kendi<br />

arzularına göre dönüştürüyorlar. Arzularının<br />

anlık olarak gerçekleşmesini<br />

talep eden tüketicilere karşı markaların<br />

kişiselleştirilmiş, eşsiz bir deneyim<br />

sunarak tüketicinin markayla entegre<br />

olmasını sağlamaları gerekiyor.<br />

İşte bu bakış açısıyla ilerleyen Salesforce;<br />

daha çok anlaşmayı daha hızlı<br />

yapma, satışları anlık olarak takip<br />

etme, ânında işbirliği yapma ve önemli<br />

şeyleri kaçırmama, daha çok satışa<br />

daha az yönetime odaklanma ve satış<br />

başarısını kolaylaştırma olanaklarıyla<br />

markaların yolunu aydınlatıyor. ■<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 69

ADVERTORIAL<br />

Yaşanabilir<br />

bir dünya<br />

için Vaillant<br />

Vaillant, “Yarın için bugünden Vaillant” konseptiyle<br />

hazırladığı yeni reklam kampanyasında, Vaillant<br />

kullanıcılarının dünyayı daha yaşanılası bir yer yapmaya<br />

evlerinden başladıklarına dikkat çekiyor.<br />

47 yılı aşkın süredir sadece<br />

1<br />

iklimlendirme sektörüne<br />

yatırım yapan Vaillant;<br />

öncü, teknolojik, üstün kaliteli<br />

ürünler sunuyor. Evlerimizdeki<br />

iklimin dünyamızın geleceğiyle doğrudan<br />

ilişkili olduğu bilinciyle yeni ürün<br />

geliştirme çalışmalarında, tüm yaşam<br />

döngüleri boyunca enerji verimli ve<br />

çevre dostu ürünlere öncelik veren<br />

Vaillant, müşterileriyle iletişiminde de<br />

bu vizyonunu öne çıkarıyor.<br />

Bu doğrultuda hayata geçirilen yeni<br />

reklam kampanyasında Vaillant kullanıcılarının<br />

dünyayı daha yaşanılası bir<br />

yer yapmaya evlerinden başladıklarına<br />

dikkat çekiliyor. Vaillant, “verimlilik –<br />

tasarruf, sürdürülebilirlik ve teknoloji”<br />

konularının ön plana çıktığı reklam<br />

kampanyasında, “Yarın için bugünden<br />

Vaillant” konseptiyle “Cebinizi ve geleceğinizi<br />

korurken, evinizin konforunu<br />

yükseltin” mesajı veriyor.<br />

HAZIM BUMİN<br />

VAILLANT TÜRKIYE PAZARLAMA<br />

DIREKTÖRÜ<br />

dı. Kampanyada, evdeki yaşamlarında<br />

akıllı yöntemler kullanan, çocuklarına<br />

çevre bilincini aşılayan ve teknoloji<br />

sayesinde konforunu yüksek tutan insanların<br />

kombi seçimlerinin de zaten<br />

Vaillant olacağı mesajı verildi.<br />

“Tasarruf” filminde Vaillant sahibi<br />

ailelerin dünyamız için her zaman<br />

akıllı seçimler yaparak verimlilik ve tasarruf<br />

sağladıkları anlatıldı. Evlerinde<br />

“kâğıt” ve “plastik” için iki çöp kutusu<br />

bulunduran Vaillant kullanıcısı bir aileyi<br />

gördüğümüz “Sürdürülebilirlik”<br />

VAILLANT SAHİBİ AİLELER<br />

DÜNYAMIZ İÇİN HER ZAMAN<br />

AKILLI SEÇİMLER YAPAR<br />

Vaillant yeni kampanyası kapsamında<br />

üç reklam filmi hazırladı. Filmler ile<br />

verimlilik, tasarruf ve konforu hep ön<br />

planda tutan Vaillant’lıların her konuda<br />

yarını düşünerek yaşadıkları anlatılfilminde<br />

Vaillant’lıların gezegen için<br />

ilk adımı evlerinde attıklarına vurgu<br />

yapıldı. “Teknoloji” konulu üçüncü<br />

reklam filmindeyse Vaillant kullanıcılarının<br />

yarının teknolojisiyle yüksek<br />

konforun keyfini çıkardıklarına dikkat<br />

çekildi. Filmlerin prodüksiyonunu<br />

Kala Film, yönetmenliğini ise Hakan<br />

Yonat üstlendi. Kampanya Büyük Balık<br />

reklam ajansı tarafından hazırlandı.<br />

‘DEĞİŞİM EVLERDE BAŞLIYOR’<br />

Vaillant Türkiye Pazarlama Direktörü<br />

Hazım Bumin reklam kampanyasıyla<br />

ilgili; “Vaillant olarak önceliğimiz evlerde<br />

konfor yaratmak, enerji verimli<br />

ürünlerle dünyamızın ve müşterilerimizin<br />

iyiliği için çalışmak. Odak alanlarımızı<br />

müşterilerimizle iletişimimizde<br />

ve pazarlama faaliyetlerimizde de öne<br />

çıkarıyoruz. Yeni reklam kampanyamızda<br />

değişimin evlerde yapılan küçük<br />

düzenlemelerle başladığını, evdeki yaşamlarında<br />

akıllı yöntemler kullanan,<br />

çocuklarına çevre bilincini aşılayan ve<br />

teknoloji sayesinde konforunu yüksek<br />

tutan insanların kombi seçimlerinin de<br />

zaten Vaillant olacağı mesajını veriyoruz”<br />

ifadelerini kullandı. ■<br />

KÜNYE<br />

Reklamveren: Vaillant Türkiye<br />

Reklam Ajansı: Büyük Balık<br />

Yapım Şirketi: Kala Film<br />

Yönetmen: Hakan Yonat<br />

Müzik: Jingle Jackson<br />

REKLAM FİLMLERİ<br />

Multi Yoğuşmalı Verimliliğiyle<br />

Yarın İçin Bugünden Vaillant<br />

Geleceği Düşünen<br />

Sürdürülebilir Ürünler ile Yarın<br />

İçin Bugünden Vaillant<br />

Üstün Teknolojisi Sayesinde<br />

Yarın İçin Bugünden Vaillant<br />

70 <strong>MediaCat</strong>

<strong>Ocak</strong> Ayı<br />

Takvimi<br />

Marka yaratmak ve yönetmekle ilgili yetkinliğinizi<br />

maksimum düzeye çıkartmak, gerçek vakaları<br />

analiz etmek, yeni stratejik ve yaratıcı yaklaşımları<br />

öğrenmek için Marka Okulu’nun online ve güncel<br />

eğitimlerini kaçırmayın.<br />

10.01.<strong>2022</strong><br />

Pazartesi<br />

Spor Odaklı<br />

Pazarlama İletişimi<br />

Ahmet Gülüm<br />

Sportsnet Group,<br />

Yönetim Kurulu Başkanı<br />

18.01.<strong>2022</strong><br />

Salı<br />

8 HAFTALIK<br />

40<br />

PROGRAM<br />

Marka Büyüten<br />

Stratejiler<br />

Lale Saral Develioğlu<br />

Strateji ve Marka Danışmanı &<br />

Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi<br />

Kontenjan<br />

10 HAFTALIK<br />

70<br />

PROGRAM<br />

kişiyle<br />

sınırlıdır<br />

Kontenjan<br />

kişiyle<br />

sınırlıdır<br />

14.01.<strong>2022</strong><br />

Cuma<br />

Davranışçı<br />

Pazarlama<br />

İhsan Özçıtak<br />

Deeper, Yönetici Ortak<br />

24.01.<strong>2022</strong><br />

Pazartesi<br />

Pazarlama<br />

ve Yaratıcılık<br />

Tuğbay Bilbay<br />

WPP Türkiye, Kıdemli Danışman ve Reklamcı<br />

27.01.<strong>2022</strong><br />

Perşembe<br />

ONLINE<br />

Kontenjan<br />

4 HAFTALIK<br />

40<br />

PROGRAM<br />

kişiyle<br />

sınırlıdır<br />

Kontenjan<br />

10 HAFTALIK<br />

40<br />

PROGRAM<br />

kişiyle<br />

sınırlıdır<br />

Kontenjan<br />

10 HAFTALIK<br />

25<br />

UYGULAMALI PROGRAM<br />

kişiyle<br />

sınırlıdır<br />

Kullanıcı Deneyimi<br />

Tasarımı (UX)<br />

• Her eğitimin sonunda <strong>MediaCat</strong> ve<br />

eğitmenin onayladığı katılım belgesi verilir.<br />

• Eğitim süreleri değişiklik göstermektedir.<br />

• Dersler Zoom üzerinden online yapılır.<br />

AYRINTILI BİLGİ İÇİN: markaokulu.ist - markaokulu@kapital.com.tr<br />

Prof. Dr. Kerem<br />

Rızvanoğlu<br />

Akademisyen<br />

Kayıt ücretini<br />

taksitle<br />

ödeme<br />

imkanı

TASARIM<br />

2021’in logoları<br />

ve <strong>2022</strong>...<br />

OZAN KARAKOÇ<br />

Marka Tasarımcısı<br />

2<br />

021’de hepimizin hayatında<br />

olduğu gibi markaların hayatında<br />

da ciddi değişiklikler<br />

oldu.<br />

Yeni yılın henüz ilk günlerinde,<br />

dünyaca ünlü birçok marka, logo tasarımını<br />

yenilediğini duyurdu.<br />

Hızlı yemek zinciri Burger King,<br />

1969’da kullanmaya başladığı eski logosuna<br />

ufak tefek dokunuşlarla geri<br />

dönüş yaptı. 1999’da üretilen “güncellenmiş”<br />

logo, geri kalan 22 yıla<br />

rağmen tüketicinin aklına tam olarak<br />

kazınamamıştı. O dönemin “trendlerini”<br />

takip ederek üretilen logo, moda<br />

değişince geçerliliğini kaybetti. İmdada,<br />

zamansız bir iş olan eski logo<br />

yetişti.<br />

Bir başka logo değişimi, yılın popüler<br />

markalarından Pfizer’da yaşandı.<br />

Etkin Covid aşısıyla bir buçuk sene<br />

içinde milyarlarca insanın damarlarında<br />

dolaşmaya başlayan marka, bir Türk<br />

tasarımcı olan Sabri Akın’ın çalışmasıyla<br />

görsel kimliğini yeniledi.<br />

Ardından sahneye otomobil markaları<br />

çıktı. General Motors’dan<br />

Renault’ya, Peugeot’dan KIA’ya,<br />

BMW’dan Dacia’ya kadar birçok dev<br />

marka, alanları ve büyüklükleri itibarıyla<br />

çok yüksek maliyeti olacak bir<br />

değişim sürecine girdi. General Motors<br />

elektrikli araç dünyasına vurgu<br />

yaptığını iddia ettiği, mavi renk geçişli<br />

ve küçük harfli bir logoyla karşımıza<br />

çıkarken Renault, hem ambleminde<br />

hem de yazıtipinde sadeleşmeye gitti.<br />

Peugeot, Stellantis’in bünyesine<br />

girmesiyle kapsamlı bir değişikliğe ve<br />

1960 tarihli logosunun bir versiyonuyla<br />

“öze dönüşe” imza atarken KIA, iddialı<br />

ancak okunaklılığı tartışma yaratan<br />

tipografik bir çözümle karşımıza çıktı.<br />

Dacia teknolojik üstünlüğünü vurgula-<br />

X<br />

Logo değişimi bir<br />

“gereksinimden”<br />

ileri gelir. Ve her<br />

markanın duyduğu<br />

gereksinim<br />

birbirinden<br />

farklıdır. Logo<br />

tasarım trendleri,<br />

işte bu nedenle<br />

uzun ömürlü ya da<br />

belirleyici olamaz.<br />

yan ilginç bir yazıtipine geçiş yaparken<br />

BMW ise sadeliği yansıtan tasarımıyla<br />

gündem oldu.<br />

TARTIŞMA YARATAN KARARLAR<br />

İngilizlerin köklü futbol kulübü<br />

Norwich City bir hayli eskimiş amblemini,<br />

ruhunu bozmadan, ustaca bir biçimde<br />

yenilemeyi başarırken, İtalyan<br />

devi Inter Milan’ın yaptığı değişiklik<br />

taraftar kitlelerini birbirine düşürdü.<br />

Facebook’un Meta’ya geçişi, Meta<br />

ambleminin iki farklı kuruluşun logosuna<br />

fazla benzediği gerekçesiyle tartışmaları<br />

beraberinde getirdi.<br />

Araştırma şirketi Nielsen ile haber<br />

yayıncısı Newsy, kısa aralıklarla yeniledikleri<br />

logolarında, “N” harfini birbirine<br />

çok benzer bir biçimde kullanarak<br />

şaşkınlık yarattılar.<br />

Ünlü kahve üreticisi Groundwork,<br />

amatör logo tasarımından nihayet<br />

uzaklaşarak özgün ve cesur bir kimliğe<br />

kavuştu. Groundwork’ün ambalaj tasarımcıları<br />

uzunca bir süredir keyifli işler<br />

ortaya koyuyor, ancak logonun zayıflığı<br />

yapılan işin kalitesini büyük ölçüde<br />

gölgede bırakıyordu.<br />

Yazılım şirketi Clubhouse, aynı<br />

isimli sesli iletişim platformunun tüm<br />

dünyada büyük ün kazanması nedeniyle<br />

hem adını hem de logosunu değiştirmek<br />

zorunda kaldığını duyurdu<br />

ve Shortcut adıyla hizmet vermeye<br />

başladı.<br />

Google Fiber, marka mimarisinde<br />

yapılan değişikliğin gereği olarak yeni<br />

bir ambleme sahip oldu.<br />

Sağ görüşlü kişilerin ve ABD’deki<br />

Trump destekçilerinin sosyal medya<br />

ağı olan Parler, dönemin şartlarına<br />

uygun olarak, daha çok ses getirmek<br />

amacıyla apar topar yeni logosunun<br />

lansmanını yaptı.<br />

Hugo Boss harf aralıklarını küçülttü,<br />

Xiaomi büyüttü ve ambleminin<br />

köşelerini yuvarlattı. Aston Martin<br />

Formula One Team, okunaklılık problemi<br />

yaşamış olacak ki, yazısını kalınlaştırdı.<br />

DEĞİŞİMLERİN ORTAK NOKTASI<br />

Peki bütün bu logo değişimlerinin ortak<br />

bir özelliği var mı? Yok! Biri sadeleşirken<br />

öbürü karmaşıklaşmış, biri<br />

ismini bile değiştirirken öbürü sadece<br />

yazısını kalınlaştırmış. Çünkü logo değişimi<br />

bir “gereksinimden” ileri gelir.<br />

Ve her markanın duyduğu gereksinim<br />

birbirinden farklıdır. Logo tasarım<br />

trendleri, işte bu nedenle uzun ömürlü<br />

ya da belirleyici olamaz.<br />

“<strong>2022</strong>’de logo tasarım trendleri ne<br />

olacak?” diye düşünüyorsanız, yanlış<br />

soruyu soruyor olabilirsiniz.<br />

Yeni yılınız kutlu olsun! ■<br />

72 <strong>MediaCat</strong>

YARATICILIK<br />

Popüler kültürün<br />

parçası olabilmek<br />

BEDİZ EKER<br />

VMLY&R New York<br />

Kuzey Amerika Bölgesinden<br />

Sorumlu Grup Strateji Direktörü<br />

021’in son düzlüğünde yılın<br />

pazarlama olaylarından<br />

2<br />

birine daha şahit olduk. Sex<br />

and the City dizisinin 2021<br />

versiyonu And Just Like That içindeki<br />

Peloton ürün yerleştirmesi ve sonrasındaki<br />

“kriz” yönetimi sektörde hararetli<br />

tartışmalara yol açtı. [SPOILER<br />

ALERT!!] Dizideki Mr. Big karakterinin<br />

rol icabı Peloton bisikletiyle egzersiz<br />

yaptıktan sonra kalp krizi geçirip ölmesi<br />

ve sonrasında Peloton’un 48 saat<br />

içinde bu karakteri kullandığı bir reklam<br />

filmiyle bu duruma cevap vermesi<br />

büyük bir kesim tarafından başarılı<br />

bir kriz yönetimi olarak görüldü. Peloton’un<br />

senaryoda nasıl yer alacağından<br />

haberdar olup olmadığı veya reklam<br />

filminin 48 saat içerisinde üretilip üretilmediği<br />

halen tartışılıyor.<br />

Durumun danışıklı dövüş mü yoksa<br />

Peloton’un başarılı kriz yönetimi mi<br />

olduğu tartışıladursun, markanın popüler<br />

kültürün göbeğine kendisini konumlandırma<br />

başarısı su götürmez bir<br />

gerçek. Chris Noth (Mr. Big) hakkında<br />

çıkan taciz suçlamaları yüzünden Peloton’un<br />

reklam filmini durdurmak<br />

zorunda kalması bu başarıya gölge düşürse<br />

de bu, farklı bir yazının konusu.<br />

Son günlerde gittikçe daha fazla<br />

marka popüler kültürün bir parçası<br />

olmak (Cultural Relevance) için çabaladığından,<br />

Peloton vakası özellikle<br />

dikkatleri üzerine çekti. Tüketiciler televizyon<br />

karşısından çok sosyal mecralarda<br />

vakit geçirmeye devam ettikleri<br />

sürece bu gibi aktivasyonlar daha çok<br />

karşımıza çıkacak.<br />

DİLLERE PELESENK<br />

OLMANIN ÖTESİ<br />

Eskiden akşam 9’da tüm ulusal kanalların<br />

reklam kuşaklarını aynı anda ka-<br />

HEDEF KİTLENİN DERTLERİNİ<br />

DERT EDİNMEK<br />

Peloton vakasını sadece Sex and the<br />

City’deki senaryo entegrasyonu üzerinden<br />

okursak bazı önemli dersleri<br />

kaçırabiliriz. Zira markanın hisse senetlerindeki<br />

düşüş sadece Mr. Big rol<br />

icabı öldü diye değil elbette. Geçtiğimiz<br />

yıl içerisinde Peloton bisikletleri yüzünden<br />

Amerika’da altı yaşında bir çocuk<br />

hayatını kaybetti ve 72 yaralanma<br />

vakası gündeme geldi. Marka binlerce<br />

bisikletini geri çağırmak durumunda<br />

kaldı ve şirketin yöneticileri bu adımı<br />

daha önce atmamakla hata yaptıklarını<br />

kabul ettiler. Şirketin hisse senedinin<br />

değeri bir yıl içerisinde 162 dolardan 42<br />

dolara düştü.<br />

Böyle bir kayıp tek bir kıvrak reklamcı<br />

zekâsı örneğiyle telafi edilen<br />

Son günlerde<br />

gittikçe daha fazla<br />

marka popüler<br />

kültürün bir<br />

parçası olmak için<br />

çabaladığından,<br />

Peloton vakası<br />

özellikle dikkatleri<br />

üzerine çekti.<br />

Tüketiciler<br />

televizyon<br />

karşısından çok<br />

sosyal mecralarda<br />

vakit geçirmeye<br />

devam ettikleri<br />

sürece bu gibi<br />

aktivasyonlar daha<br />

çok karşımıza<br />

çıkacak.<br />

patıp reklam filminizi herkese zorla izlettirebilirdiniz.<br />

Sonra da herkes ertesi<br />

gün sizin markanızı ve reklam filminizi<br />

konuşurdu. Şimdi akşam 9’da kim Tik-<br />

Tok’tan kafasını kaldırıp televizyon<br />

izliyor ve bunların kaçı Netflix kaçı<br />

ulusal bir kanal izliyor şaibeli. Mecra<br />

tüketimi bu kadar dallanıp budaklanınca<br />

da markaların iletişimlerine yön<br />

verenlerin tüm derdi herkesi konuşturacak<br />

bir aktivasyon hayata geçirmek<br />

oluyor. Öyle bir fikir bulalım ki herkes<br />

bizi konuşsun, haberlere çıkalım ve<br />

sosyal mecralarda bolca paylaşılalım.<br />

Ancak bunun için eski formüller de<br />

artık yetersiz kalıyor. Reklam filminde<br />

yapılan bir şakanın veya aklınızdan çıkaramayacağınız<br />

bir reklam müziğinin<br />

dillere pelesenk olmasının ötesine geçmek<br />

gerekiyor. Zira derdimiz sadece<br />

tüketicilerin zihninde yer edinmenin<br />

ötesine geçip onlar için anlamlı faydaları<br />

ve/veya değerleri sahiplenmek.<br />

meyecek elbette. Marka ancak ürün<br />

deneyimiyle ilgili sorumluluğu üstlenip,<br />

ürettiği çözümleri inandırıcı ve<br />

istikrarlı bir şekilde hedef kitleleriyle<br />

paylaşarak bu zorlu dönemin üstesinden<br />

gelebilir. Hedef kitlesi ister kâr peşindeki<br />

Wall Street ister sağlıklı yaşam<br />

için kondisyon bisikleti bakanlar olsun,<br />

ortak dertleri Peloton’un sağlıklı ve güvenli<br />

bir ürün deneyimi sunabilmesi.<br />

Sex and the City vakasındaki kriz yönetimi<br />

de bu yönde bir mesajı etkili bir<br />

şekilde verebildiği için başarılı. Üstelik<br />

bunu sadece aynı karakteri kullandığı<br />

şakalı reklam filmiyle yapmadı. Aynı<br />

zamanda şirketin Sağlık ve Sağlıklı<br />

Yaşam Danışma Kurulu üyesi ünlü<br />

kardiyolog Suzanne Steinbaum’un ses<br />

getiren bilimsel açıklamasıyla da destekledi.<br />

Pazarladığınız ürün veya hizmet<br />

Peloton gibi sorunlu olmadığında işiniz<br />

biraz daha kolay. Zira tüketicilerinizin<br />

kategoriniz dışındaki dertlerini de dert<br />

edindiğinizde “Sen önce bana doğru<br />

düzgün bir ürün/hizmet sun” tepkisini<br />

almamak önemli bir başlangıç. Ancak<br />

bu noktada da markanızın varoluş<br />

amacı ve değerleri doğrultusundaki<br />

duruşuyla ilgili temellerinizin sağlam<br />

olması gerekiyor. Buralarda gocunacak<br />

bir yaranız yoksa hedef kitlenizin de<br />

dert ettiği, toplumun kanayan yaralarına<br />

derman olma çabanız ve/veya bu<br />

konularda bir duruş sergilemeniz de<br />

markanızı popüler kültürün bir parçası<br />

yapabilir. ■<br />

74 <strong>MediaCat</strong>

Dünyanın buzdolabı ile<br />

çekilen ilk filmi:<br />

Piknik<br />

BSH Grubu Siemens AG’nin Ticari Marka Lisansı sahiplerindendir.<br />

Kristal Elma<br />

Online Film<br />

Gümüş Elma<br />

Dijital,<br />

SM &<br />

Aktivasyon<br />

Gelecek evinizde.<br />

Sizin buzdolabınız film çekebiliyor mu?<br />

Siemens XXL CIF buzdolabının iki dahili<br />

kamerası ve Home Connect uygulaması<br />

aracılığıyla çekilen fotoğrafların, stop-motion<br />

tekniğiyle bir araya getirildiği filmimizi<br />

izlemek için kodu okutun.<br />

www.siemens-home.bsh-group.com/tr<br />

Siemens Ev Aletleri

YARATICILIK<br />

Yılın Kampanyaları<br />

2021’e damga<br />

vuranlar<br />

2021 pek çoklarımızın hatıralarında hastalık, afet<br />

ve ekonomik buhranlarla yer etse de sektörün zor<br />

zamanlarda güzel işlere imza atma azminin ortaya<br />

çıkmasına kıymetli bir vesile oldu. 16. Felis Ödülleri’nden<br />

referansla, geçtiğimiz yılın ses getiren işleri arasından<br />

hazırladığımız özel bir seçki karşınızda.<br />

u ARZU NİLAY KOCASU<br />

BEŞIKTAŞ’TA KADININ ADI VAR<br />

Reklamveren: T.C. Beşiktaş Belediyesi<br />

Ajans: Renee<br />

Başkalarının hayatları hakkında hükümde bulunmak, “elalem ne der”ci zihniyetin<br />

en büyük karakteristiklerinden biri. Bu röntgenci evrendeki eril gözlerin radarına<br />

en çok takılanlar ise kadınlar ve onların ne giydikleri, nasıl konuştukları, nasıl<br />

güldükleri... 8 Mart Dünya Kadınlar Günü vesilesiyle sokakların sesi olan Beşiktaş<br />

Belediyesi ve Renee, Beşiktaş’taki kadın ismi taşıyan sokaklara ekledikleri tabelalarla<br />

“sokaktaki adamın” kadınlar hakkındaki haddini aşan hükümlerine güçlü<br />

bir cevap verdi. Ses getiren kampanya “sokaktaki adam”ı bir anlığına afallatsa bile<br />

yeter.<br />

BÖYLE BÖYLE ZENGIN OLUYORLAR<br />

Reklamveren: A101<br />

Ajans: Concept<br />

Ortak Ajans: Merve Mataracı Photography<br />

İnsan nasıl zengin olur? Şans ve yeteneğin zenginlikteki rolü muhakkak… Peki<br />

ya tasarruf? Cimrilik demeyelim, fiyat – performans hesaplamasında ustalık diyelim.<br />

Örneğin şu yukarıdaki hanım, evet o, kadife elbiseli, müstehzi bir gülüşle<br />

poz veren… Bunca inci tek bir gerdanda nasıl buluşmuş olabilir? A101’in bu soruya<br />

verecek bir cevabı var. Marka ve ajansının mazhar oldukları övgüler ise cevabın<br />

doğruluğunun ispatı. A101’in muadillerine ekonomik birer alternatif teşkil eden<br />

markaları her eve giriyor ve hedef kitlesi, işte böyle böyle zengin oluyor.<br />

76 <strong>MediaCat</strong><br />

BURASI İSTANBUL<br />

Reklamveren: Yeni Rakı Global<br />

Ajans: BLAB<br />

Efkârlısınız, canınız sıkkın. Daha iyi<br />

bir gelecek uğruna, hayallerinizin ardı<br />

sıra yuvadan göçmüşsünüz. Koşullar<br />

iyileşti belki ama “öteki” olduğunuz<br />

şehrin dar bir sokağının ıslak kaldırımlarını<br />

arşınlarken sırtınızdan yiyorsunuz<br />

yalnızlığın kasvetli rüzgârını.<br />

2019’da İstanbul’dan yurtdışına göçen<br />

25-35 yaş arası iyi eğitimli insan sayısı<br />

330 bini aşıyor. Gözden uzakta olan<br />

gönülden uzak olur diyenin vazgeçişine<br />

inat, İstanbul’u ardında bırakamayanlar<br />

için şehri tek ile duble arasına sığdıran<br />

Yeni Rakı ve BLAB şerefine kalksın<br />

bu kadeh.<br />

ÇARE BIZIZ<br />

Reklamveren: Reckitt / Finish<br />

Ajans: Havas Turkey<br />

Birleşmiş Milletler, Türkiye’nin<br />

2030’da su fakiri olma riskiyle karşı<br />

karşıya olduğunu söylüyor. Oysa çoğumuz<br />

israfa devam etmekle kalmayıp<br />

soruna mucizevi bir müdahale bekliyoruz.<br />

Türkiye’nin Suyu hareketinin dördüncü<br />

yılında Finish’in konuyla ilgili<br />

mesajıysa net: Çare Biziz. İzleyicisini<br />

Kıvanç Tatlıtuğ ile nostaljik bir yolculuğa<br />

çıkardıktan sonra ünlü simaları<br />

farklı mecralardan hareketin parçası<br />

hâline getiren marka, bu kıymetli çabasıyla<br />

2021’de adından hayli söz ettirmeyi<br />

başardı. Çabaya tanıklık edenler<br />

için ise geriye kalan tek bir şey var: Ona<br />

ortak olmak.

#DEDIMOLABILIR<br />

Reklamveren: Unilever / Elidor<br />

Ajans: Medina Turgul DDB<br />

Ortak Ajans: Yapar Creative<br />

Production, Sobraz İletişim,<br />

Mindshare, Boomads, FFW Creative<br />

Audio<br />

“Şampuan reklamında kısa saçlı kız mı<br />

olur?” dediler. Elidor dedi “Olabilir”.<br />

Üstelik marka, bu kararıyla, yılın en konuşulan<br />

işlerinden birine imza atmayı<br />

başarabilir. Toplumsal cinsiyet eşitliği<br />

konusunda farkındalık yaratmak amacıyla<br />

hayat bulan #DedimOlabilir için<br />

Olimpiyatlar ve CEV'deki başarılarıyla<br />

parlayan voleybolcu Ebrar Karakurt<br />

ile işbirliği yapan marka, bu hamlesiyle<br />

yalnızca sosyal medyada gündeme<br />

oturmakla kalmadı, Karakurt’un mesajını<br />

ülkenin birçok şehrine taşıyarak<br />

genç kadınlara ilham oldu.<br />

EŞIT MASALLAR<br />

Reklamveren: Odeabank<br />

Ajans: Punch BBDO<br />

Ortak Ajans: Can Yayınları<br />

Aile ziyaretinde kurda yem olan saf<br />

bir kız, kötü kalpli üvey annesinden<br />

kaçarken yedi küçük adama sığınan<br />

iyi yürekli bir prenses, evdeki kötü kadınların<br />

şerrinden prensinin lütfuyla<br />

kurtulan bir başka prenses… Grimm<br />

Kardeşler lütfen durur musunuz? Bay<br />

Charles, siz de o kalemi bırakın artık.<br />

BM Kadının Güçlenmesi Prensipleri’ni<br />

imzalayan Odeabank’ın Can Yayınları,<br />

Punch BBDO ve Prof. Dr. Ayşe<br />

Bilge Selçuk işbirliğinde meşhur masalların<br />

toplumsal cinsiyet stereotiplerinden<br />

arındırılmış versiyonlarını<br />

hazırladıkları Eşit Masallar projesinden<br />

feyz almanın zamanı geldi beyler.<br />

GÖRÜNMEZ DILEKÇELER<br />

Reklamveren: Kadın Cinayetlerini<br />

Durduracağız Platformu<br />

Ajans: TBWA\Istanbul<br />

İstanbul Sözleşmesi’nden çekilen ülkemizde<br />

2020 yılında 409 kadın öldürüldü.<br />

Hayatta kalabilmek için defalarca<br />

şikâyet dilekçesi verdikleri halde seslerini<br />

duyurmayı başaramayan kadınların<br />

“görünmez dilekçelerini” akıllara<br />

kazımak ve sorunu yok sayan siyasi<br />

karara karşı durmak isteyen Kadın Ci-<br />

TARIHÎ SATIŞLAR<br />

Reklamveren: Sahibinden.com<br />

Ajans: Rafineri<br />

Dünya tarihi tatsız tersköşelerle, hayrete<br />

düşüren satışlarla bezeli. Antik<br />

Yunan’da Helen’in Kral Menelaus’u<br />

satışı, 13’üncü yüzyıl İskoçya’sında Robert<br />

de Bruce’un William Wallace’ı satışı,<br />

1. Dünya Savaşı sırasında İtalya’nın<br />

İttifak Devletleri’ni satışı bunlardan<br />

bazıları. Konuya biraz farklı bir perspektiften<br />

bakarak verilebilecek güncel<br />

bir örnekse Sahibinden’deki ikinci el<br />

satışları. Bu kez satışlar neyse ki tatsız<br />

değil. Satışları tanıtan radyo spotlarıysa,<br />

markaya ve ajansına getirdiği başarıya<br />

bakılacak olursa, kesinlikle tarihî.<br />

nayetlerini Durduracağız Platformu,<br />

TBWA\Istanbul işbirliğinde, koruma<br />

talebinde bulunan bir kadının dilekçesini<br />

Zincirlikuyu’da bir binaya astı.<br />

“Ölmek istemiyorum” diyen bir kadının<br />

sesi sadece Zincirlikuyu’da değil,<br />

Cannes’da da yankılandı. Acı mesajın<br />

gereken mercilere ulaşması dileğiyle…<br />

YUMOŞ BINA<br />

Reklamveren: Unilever / Yumoş<br />

Ajans: Wunderman Thompson<br />

Turkey<br />

Ortak Ajans: Mindshare<br />

YARININ SUYUNU KURTARMAK<br />

– GLOBAL<br />

Reklamveren: Reckitt / Finish<br />

Ajans: Havas Turkey<br />

Ortak Ajans: Depo Film,<br />

Shortcut, 3K1A MUSIC,<br />

Contentine, Circus, Punch BBDO,<br />

Cora Communications, Brandit<br />

Finish’in, uzun süredir devam eden<br />

farkındalık odaklı iletişim stratejisiyle,<br />

bugün su tasarrufu denildiğinde<br />

akla gelen ilk gelen marka<br />

olduğunu söylemek yanlış olmaz.<br />

Markanın yarının suyunu koruma<br />

hedefiyle 2019’da Türkiye’de başlayan<br />

hareketinin 14 ülkeye Türkiye’deki<br />

kampanya fikri, sloganı ve<br />

reklam filmiyle yayılmayı başarması<br />

da bu varsayımın gerçekliğinin ispatlarından.<br />

Farklı coğrafyaların kendine<br />

özgü projelerle zenginleştirdikleri<br />

hareket kapsamında ilk olarak Türkiye’de<br />

paketlere eklenen damla, şimdi<br />

dünya paketlerinde tasarruf mesajı<br />

veriyor.<br />

Pandemiyle yaşanan zorunlu kapanma<br />

bitmiş, yeniden güneşle buluşan<br />

insanlıkta buruk bir neşe… Evlerden<br />

çıktık çıkmasına fakat moraller hâlâ<br />

bozuk. Derken o da ne? Şu işte, şu binanın<br />

etrafındaki… Bir kuş mu? Bir<br />

uçak? Hayır… Bir ayı. Ama herhangi<br />

bir ayı değil, Yumoş ayısı. Yeni deterjanının<br />

duyurusunu Nişantaşı’ndaki<br />

bir binaya yerleştirdiği ikonik ayılarıyla<br />

yapan Yumoş’un ses getiren<br />

projesi, çalınan ayılar için çıkılan<br />

“Kayıp aranıyor” ilanları ve dizi entegrasyonuyla<br />

oyun alanını genişleterek<br />

2021’in en iyilerine adını yazdırmayı<br />

başardı.<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 77

ADVERTORIAL<br />

Odeabank’tan<br />

eşit masallar<br />

eşit yarınlar<br />

Odeabank, Eşit Masallar projesiyle<br />

toplumsal cinsiyet eşitliğinde büyük<br />

bir adım attı. Toplum için görünenden<br />

fazlası olduğunu kanıtladı.<br />

021 yılı Odeabank için çok<br />

2<br />

önemli bir yıldı. Sadece bir<br />

banka değil toplumun bir<br />

parçası olduğunu, toplumsal<br />

eşitlik ve iyilik için de çalışan bir<br />

şirket olduğunu kanıtlayan çalışmalara<br />

imza attı. Bunların en başındaysa,<br />

cinsiyet eşitsizliklerini ortadan kaldırmak<br />

ve çocuklara daha eşit bir gelecek<br />

sunmak için başlattıkları Eşit Masallar<br />

projesi geliyor.<br />

Eşit Masallar, ağaç yaşken eğilir atasözünü<br />

kendine ilke olarak benimsiyor<br />

ve daha bilinçli yetişkinler olmaları<br />

için çocuklara sesleniyor. Birlikte büyüdüğümüz<br />

o masalların daha eşitlikçi,<br />

kalıp-yargılardan ve olumsuz fikirlerden<br />

arındırılmış bir versiyonuyla<br />

büyütüyor çocukları.<br />

KATKIDA BULUNANLAR<br />

Can Yayınları işbirliğiyle ve Psikolog<br />

Prof. Dr. Ayşe Bilge Selçuk’un içerik<br />

danışmanlığında yürütülen proje kapsamında;<br />

Sindirella, Kurbağa Prens,<br />

Rapunzel ve Kırmızı Başlıklı Kız masalları<br />

eşitlikçi bakış açısıyla yeniden<br />

kaleme alındı. Pamuk Prenses yerine<br />

ise Pamuk Kalpli Prens’in maceraları<br />

anlatıldı. Bu yeni ve “Eşit Masallar”,<br />

Çağdaş Türk Edebiyatı yazarları Gamze<br />

Arslan, Mevsim Yenice, Murat Gülsoy,<br />

Fadime Uslu ve Hikmet Hükmenoğlu<br />

tarafından yazıldı.<br />

Kitapların illüstrasyonları ise Sibel<br />

Açıkalın, Mert Tugen, Sena Karakaş,<br />

Göktuğ Karahan ve Cemre Arslan tarafından<br />

yapıldı. Ortaya hem rengârenk<br />

ve eğlenceli hem de öğretici beş kitaplık<br />

bir seri çıktı.<br />

EŞİT MASALLAR SAHNEDE<br />

İlk günden beri çokça rağbet gören Eşit<br />

Masallar, 25. İKSV İstanbul Tiyatro<br />

Festivali kapsamında bir tiyatro eserine<br />

dönüştü. Eşit Masallar’ın tiyatro<br />

oyunu Müge Mor tarafından yazıldı ve<br />

Deniz Yeşil Mavi tarafından yönetildi.<br />

Beş masal kitabının bir araya getirilmesiyle<br />

yepyeni bir metin ve yepyeni<br />

bir deneyime dönüşen Eşit Masallar<br />

oyunu, İstanbul Tiyatro Festivali’nde<br />

ve sonrasında da çeşitli sahnelerde binlerce<br />

çocuğa ulaştı.<br />

Eşit Masallar,<br />

ağaç yaşken<br />

eğilir atasözünü<br />

kendine ilke<br />

olarak benimsiyor<br />

ve daha bilinçli<br />

yetişkinler olmaları<br />

için çocuklara<br />

sesleniyor.<br />

HER ÇOCUĞA ULAŞMA MİSYONU<br />

Odeabank, her çocuk Eşit Masallar’la<br />

büyüyebilsin diye çalışıyor ve bunun<br />

için pek çok işbirliğine imza atıyor.<br />

Bunların en önemlilerinden biri de<br />

“Erişilebilir Her Şey” ile yürüttüğü<br />

çalışma. Bu çalışma neticesinde Eşit<br />

Masallar görme ve işitme farklılığı olan<br />

çocuklarla engellere takılmadan buluşuyor.<br />

Sesli betimleme özelliğiyle görme<br />

farklılığı olan çocuklar masallardaki<br />

görsel öğeleri, karakter ve mekânları<br />

daha iyi algılıyor. Alt yazıya eklenen<br />

işaret dili tercümesi ise duyma farklılığı<br />

olan çocuklar ile masallar arasında<br />

bir köprü oluyor. Eşit Masallar’ın hayran<br />

kitlesi de gittikçe büyüyor.<br />

NASIL ALABİLİRİZ?<br />

Kitaplar, tüm Odeabank şubelerinden<br />

ücretsiz olarak alınabiliyor, kitapların<br />

dijital versiyonlarına ise Odeabank internet<br />

sitesinden ve kurumsal YouTube<br />

hesabından ulaşılabiliyor. Odeabank<br />

ayrıca, çeşitli okul ve kurumlardan talepler<br />

geldikçe hediye kitap gönderimi<br />

yapıyor.<br />

Bugüne kadar masalları binlerce çocukla<br />

buluşturan Odeabank, her geçen<br />

gün daha çok çocuğa ulaşarak onlar için<br />

eşit bir gelecek yaratmak adına çalışmalarına<br />

devam ediyor. ■<br />

78 <strong>MediaCat</strong>

MEDIACAT VE INSTAGRAM'DAN YENİ<br />

MEDYANIN YENİ NESİL ÖDÜLLERİ<br />

17. DÖNEMİN ŞAMPİYONU OLMAK İÇİN...<br />

Instagram'da reklam şeklinde yayınlanmış işlerinizle<br />

Feed & Stories Video Reklamları, İnteraktif Reklam Formatları<br />

ve yeni eklenen Markalı İçerik & Reels Reklamları'ndan<br />

oluşan üç kategoride başvurabilirsiniz.<br />

Adayların, strateji, yaratıcılık, mecraya uygunluk ve<br />

sonuç kriterleri üzerinden değerlendirildiği<br />

InstaChamp hakkında detaylı bilgi ve başvuru için;<br />

instachamp.mediacat.com<br />

adresini ziyaret edebilirsiniz.<br />

SON GÜN 20 OCAK <strong>2022</strong>

YARATICILIK<br />

2021 bir<br />

slogan<br />

olsaydı…<br />

İnsani değerlerin, sevginin, saygının, birlikteliğin<br />

her şeyden çok öne çıktığı bir yıl oldu 2021. Tüm<br />

dünyanın gündeminde pek çok olumsuzluk varken<br />

bizim coğrafyamız her zaman olduğu gibi çok daha<br />

fazlasıyla mücadele etmek zorunda kaldı belki de.<br />

Ama şimdi yepyeni bir yıl, kucak dolusu güzellikleriyle<br />

kapımızda. Yeni bir yıla yeni umutlarla merhaba derken<br />

sektörün yaratıcı zihinlerinden, 2021’i tek bir cümleyle<br />

anlatmalarını istedik: “2021 bir slogan olsaydı ne olurdu?”<br />

Özer Sata<br />

Circus, Kurucu Ortak<br />

Bugün de ölmedim anne<br />

Ertuğ Tuğalan<br />

Medina Turgul DDB<br />

Yönetici Kreatif Direktör<br />

“Dedim olabilir”<br />

Alemşah<br />

Öztürk<br />

AKQA Group, CEO<br />

WAGMI<br />

(We are Gonna<br />

Make It)<br />

Güldeniz Şeşen<br />

Tribal Worldwide Istanbul<br />

Kreatif Direktör<br />

Önümüzdeki yıllara<br />

bakalım<br />

80 <strong>MediaCat</strong>

Pemra Ataç<br />

Açıktan<br />

Rabarba, Ajans Ortağı &<br />

Yönetici Kreatif Direktör<br />

“Unutulmaz, unutulmaz;<br />

Yaşadığımız unutulmaz.<br />

Bize olanlar, yaşananlar<br />

Nasıl olur unutulur...”<br />

Esra Ayas Özalp<br />

BÜRO, Kreatif Direktör<br />

Sev. Kendini, hayatını,<br />

yaşamayı, insanları,<br />

hayvanları, dünyanı sev.<br />

Özer Özbey<br />

Öykü Dialogue International<br />

Kreatif Direktör<br />

Sonun başlangıcı…<br />

Arda Erdik<br />

Tribal Worldwide Istanbul<br />

Ajans Başkanı & Yönetici<br />

Yaratıcı Yönetmen<br />

Ev, bizim işimiz<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 81

YARATICILIK<br />

Curious Felis<br />

Sorgulamaya<br />

cesaret edenler<br />

Strateji disiplininin önemini vurgulamak,<br />

yaratıcı stratejileri ve stratejistleri<br />

ödüllendirmek amacıyla bu yıl ilki düzenlenen<br />

Curious Felis; merak edenleri, sorgulayanları<br />

ve yeni köprüler inşa etmekten korkmadan<br />

elini taşın altına koyanları öne çıkarıyor.<br />

Sorgulamaktan, çetrefilli sorulara cesur<br />

yanıtlar aramaktan korkmayanlar bu masada.<br />

ARÇELİK KURUDU UMUDU<br />

Reklamveren: Arçelik<br />

Ajans: BLAB<br />

Kurutma makinesinin bir ihtiyaç değil, lüks olarak görülmesinden<br />

yola çıkarak penetrasyonu artırmayı hedefleyen Arçelik, AirTouch<br />

kurutma makinesinin hassas kurutmayla eşyaların ömrünü uzattığını<br />

ve ürünün bir ihtiyaç olduğunu tüketicilerine göstermek için Duru’yu<br />

ve onun oyuncak tavşanıyla olan ilişkisini ele aldı. 139 milyon gösterim<br />

alan reklam filminin hatırlanması yüzde 17’yi aştı. Böylece hem Arçelik<br />

hem BLAB çıkış amaçlarına ulaşmış, ürünün hafızalardaki yerini<br />

artırmış ve algısını güçlendirmiş; üstelik Curios Felis’in İçgörü ile<br />

Heyecanlandıranlar kategorisinden de ödülle evlerine dönmüş oldular.<br />

YARININ SUYUNU KURTARMAK<br />

Reklamveren: Reckitt – Finish<br />

Ajans: Havas Turkey<br />

Bulaşıkların sudan geçirilmeden<br />

makineye konulmasını teşvik ederek<br />

hane başına yıllık 57 litre su tasarrufu<br />

sağlayan Yarının Suyunu Kurtarmak<br />

projesiyle Finish, 2021’de sektör<br />

yarışmalarında en çok ödül kazanan<br />

markalardan biri oldu. 2021’de<br />

ayrıca Türkiye’nin 32 şehrindeki<br />

300 suskun hayratı dile getiren<br />

marka, 233 çeşit kuş türünün yaşam<br />

alanı olan ve kuruyan Kuyucuk<br />

Gölü’nü can suyuna kavuşturarak<br />

kuşların göldeki 24 saatlik seslerini<br />

kaydederek yayınladı. Ayrıca Bir Su<br />

Hikâyesi belgeseliyle ekranlarda<br />

toplumu bilinçlendirmeyi amaçladı<br />

ve Kıvanç Tatlıtuğ’u su elçisi olarak<br />

konumlandırarak daha güçlü bir<br />

tonda topluma seslenmeyi hedefledi.<br />

Tüm bunlar, markaya ve işte emeği<br />

geçenlere Curious Felis Büyük Ödülü<br />

ile 2 Altın ve 1 Bronz ödül getirdi.<br />

82 <strong>MediaCat</strong><br />

ÇAĞLAR ÇORUMLU ASPEROX SARI GÜÇ’E KARŞI!<br />

Reklamveren: Beyaz Kağıt<br />

Ajans: VMLY&R İstanbul<br />

Sektöre Nisan 2020’de giriş yapan Asperox, farklı<br />

yüzeylerde farklı ürünler kullanmaya alışkın<br />

tüketicinin karşısına tüm sorunlara çözüm sunan tek<br />

bir ürünle çıktı. İnsanların temizliğe daha az vakit<br />

ayırmak istedikleri içgörüsünden yola çıkan marka,<br />

iletişimin merkezine “5 saniye” iddiasını alarak<br />

insanların Sarı Güç dendiğinde akıllarına direkt<br />

olarak beş saniye gelmesini hedefledi. Kampanyanın<br />

ardından cirosunu üçe katlayan ve pazarda yüzey<br />

temizleyiciler kategorisinde yüzde 43,5 oranla pazar<br />

liderliğini yakalayan marka, Sıfırdan Marka Yazanlar<br />

kategorisinde Curious Felis’te Altın’a uzananların<br />

arasında yerini aldı.<br />

MUTLULUĞA DOYMAK İÇİN<br />

Reklamveren: Mutlu Makarna<br />

Ajans: Tribal Worldwide İstanbul<br />

İlk defa iletişim yapacak Mutlu Makarna için, temelini<br />

davranışsal ekonomiden alan beyinde bir kısayol oluşturma<br />

formülü “Fame, Fluency ve Feeling” adımlarını izleyen<br />

Tribal Worldwide İstanbul, Mehmet Şef (Yalçınkaya) ve<br />

kızının yer aldıkları reklam filminde ürünü “usta şefleri<br />

mutlu eden tercih”olarak konumlandırdı. İlk reklam filmiyle<br />

yüzde 70 reklam bilinirliği elde edilirken, kampanya öncesi<br />

yüzde 0,3 olan pazar payı yüzde 8’e yükseldi. Bu da Mutlu<br />

Makarna’nın, henüz ilk iletişimiyle kendi kategorisinde<br />

üçüncü sıraya yükselmesini sağladı. Marka ve ajans Curios<br />

Felis’te başarı elde ederek stratejisiyle öne çıkanlar listesine<br />

de adını yazdırdı.

TAKLİDİNİ DEĞİL, GERÇEĞİNİ YAŞA<br />

Reklamveren: OKEY Nirvana<br />

Ajans: VMLY&R İstanbul<br />

Prezervatif kategorisinde yıllarca erkeklerin hazları üzerine iletişim<br />

kurulduğunu ancak kadın hazzının hiç konuşulmadığını vurgulayan OKEY,<br />

kategoriyi büyütecek bir hamle yaparak yıllarca konuşmaktan çekinilen ve<br />

odağa alınmayan kadın orgazmını gündemine aldı. Kadınları ve orgazm taklidi<br />

içgörüsünü iletişimin merkezine konumlandıran marka, “Orgazm taklidi nasıl<br />

yapılır?” sorusunu aratan kadınlar için bir how-to videosu hazırladı. Markanın<br />

bu ezber bozan stratejisiyle prezervatif pazarı yüzde 7 büyürken, orgazm<br />

kategorisi yüzde 38 ile prezervatif pazarının da üzerinde büyüdü. OKEY<br />

Nirvana ise yüzde 82 büyüyerek segmenti büyüten marka oldu.<br />

İSTANBULKART RELANSMANI<br />

Reklamveren: BELBİM A.Ş.<br />

Ajans: Monroe<br />

16 yıldır İstanbul’un resmî ulaşım kartı olan İstanbulkart bir “şehir yaşam kartı”<br />

olarak yeniden konumlandırıldı. Şehir ve insan ilişkisinde birleştirici unsurun<br />

aidiyet hissi olmasından beslenen kampanya, “İstanbul’u seviyor musunuz?”,<br />

“İstanbul’un sizi sevdiğini düşünüyor musunuz?” sorularıyla İstanbullulara<br />

seslendi. İnsanların İstanbul’u sevdiklerine ancak İstanbul’un onları<br />

sevmediğini düşündükleri sonucuna ulaşan BELBİM, mesajını üç kelimede<br />

birleştirdi: İstanbul seni seviyor. Bu kapsamda dört yeni kart tasarımı, bir<br />

lansman filmi, dört ürün filmi, onlarca ikon ve altı özel turist kartı sunan ayrıca<br />

kampanyayla Ekşi Sözlük'te “trend topic” olan markanın çalışmaları yüzde 85<br />

üzeri beğeni topladı ve 30 milyonun üzerinde kişiye ulaştı. İstanbul yeni yaşam<br />

kartını, marka ve ajansı da ödüllerini kucakladı.<br />

BUNU Bİ’ DÜŞÜNÜN<br />

Reklamveren: Royal Canin<br />

Ajans: The Others Brand Experience<br />

Agency<br />

Royal Canin, evcil hayvan<br />

sahiplerinde farkındalık<br />

yaratacak, tüketicilerin hayvanları<br />

sahiplenmeden önce düşünmelerine<br />

yol açacak 5 Temel Özgürlük<br />

Hakkı ve Sorumlu Hayvan Sahipliği<br />

temelinde bir iletişim sahiplendi.<br />

Marka, hayvanların 20 yıl ömürlerinin<br />

olduğunu düşünmeden, masraflarını<br />

bilmeden bir anlık kararla ve zevkle<br />

sahiplenilmesinin önüne geçmek<br />

amacıyla BluTV’de sekiz bölümlük<br />

bir dizi yayınladı. Dizi bir ayda 75<br />

bin kez izlenirken, son bölümde<br />

okunan manifesto 1 milyonu aşkın<br />

izlendi. Yapım IMDB’de 7.2 puana<br />

ulaşırken, 35 milyon erişim elde etti<br />

ve kampanya sonrasındaki dönemde<br />

marka bahsedilmesinde yüzde 32,<br />

pozitif duygu tonunda yüzde 17<br />

oranında artış yaşandı.<br />

KENDİ YOLUMUZDA<br />

Reklamveren:<br />

Unilever / Elidor<br />

Ajans: Medina Turgul<br />

DDB<br />

2018 TÜİK İşgücü<br />

İstatistikleri’ne göre<br />

Türkiye’de 15-24<br />

yaş grubu genç<br />

kızların yüzde 32,3’ü<br />

ne eğitimde ne de<br />

istihdamda yer alıyor.<br />

Bu veriden yola çıkan Elidor, daha çok kadını donanımlı hâle getirecek güçlü<br />

bir platform kurarak kadınların sosyal hayata karışmalarını ivmelendirmeyi<br />

amaçladı. Elidor’un marka elçisi müzisyen Zeynep’i (Bastık), dalga sörfünde<br />

millî sporcumuz Aleyna’yı (Özkan), Gülse Birsel’i ve daha birçok kadını<br />

yanına alan marka, Zeynep Bastık imzalı şarkısını 8 Mart’ta yayınlayarak<br />

#KendiYolumuzda platformunu kurduğunu duyurdu. Sonuç olarak<br />

platformu 302 bin kişi ziyaret etti, 3 milyon kez izlenen eğitim videolarıyla 60<br />

bin genç kadına ulaşıldı.<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 83

ADVERTORIAL<br />

İstanbul<br />

seni seviyor<br />

İstanbulkart’ın<br />

relansman<br />

kampanyası Curious<br />

Felis’ten altını<br />

kucakladı.<br />

Projenin detaylarını<br />

ve markanın<br />

dijitalleşme sürecini<br />

BELBİM AŞ Pazarlama<br />

ve Müşteri Yönetimi<br />

Genel Müdür<br />

Yardımcısı Ceyda<br />

Ünal’dan dinliyoruz.<br />

www.istanbulkart.istanbul<br />

İstanbulkart’ın relansman<br />

kampanyası nasıl hayat buldu;<br />

proje nasıl bir brief ve beklentiden<br />

doğdu?<br />

İstanbulkart olarak tüm İstanbulluların<br />

hayatına bir şekilde dokunarak<br />

hayat buluyoruz. Ulaşım kartı olarak<br />

üstlendiğimiz görevi Şehrin Yaşam<br />

Kartı vizyonuyla destekleyerek İstanbulkart’ı<br />

İstanbul’daki tüm ödemeleri<br />

yapan tek kart konumuna yerleştirdik.<br />

Bu amaçla ulaşım dışı ağımızı güçlendirerek<br />

yaygın bir ödeme ağı kurduk.<br />

İstanbulkart’a daha kolay yükleme yapılabilmesi<br />

için dijital kanallarımızı ve<br />

fiziksel noktalarımızı yaygınlaştırdık.<br />

Ödeme ağımıza katılan perakende noktaların<br />

hepsini aynı zamanda birer kart<br />

dolum noktası haline getirdik.<br />

İstanbulkart’ın sunmaya başladığı<br />

finansal teknoloji hizmetlerini en iyi<br />

şekilde kartların kendisi üzerinden<br />

anlatabiliriz diye düşündük ve İstanbul’un<br />

tüm güzelliğine yakışır bir kart<br />

tasarımı aradık. İstanbullular, İstanbul<br />

gibi mükemmel şehirde yaşamanın<br />

yoğunluğundan, İstanbul tarafından<br />

sevildiklerini unutmuşlardı. Biz bunu<br />

hatırlatma isteğiyle İstanbulkart’ın<br />

marka kimliğini “İstanbul Seni Seviyor”<br />

temasıyla yeniledik. Hemen hemen<br />

tüm İstanbulluların hayatında<br />

olan ödeme kartına kalp ikonu işleyerek<br />

onlara her an sevildiklerini hissettirmek<br />

istedik. İstanbulkartlarımızı<br />

daha renkli, modern ve dinamik bir<br />

hâle getirirken fintech dünyasının tercih<br />

ettiği dikey tasarımı benimsedik.<br />

Yeni bir marka yaratmanın da<br />

ötesinde herkesin hayatında olan bir<br />

markayı dönüştürdük ve çok güzel geridönüşler<br />

aldık. Hayatlarına dokunduğumuz<br />

İstanbullulardan aldığımız<br />

olumlu geridönüşler tüm çalışmalarımızın<br />

karşılığı niteliğindeydi.<br />

CEYDA ÜNAL<br />

BELBİM AŞ Pazarlama ve Müşteri<br />

Yönetimi Genel Müdür Yardımcısı<br />

Kampanya, stratejisiyle Curious<br />

Felis’ten 1 Altın’la döndü.<br />

Hedef kitleden ne gibi geribildirimler<br />

aldınız?<br />

Yeni kimliğimizle beraber İstanbulkart’ın<br />

İstanbul’un çok renkliliğine<br />

ve güzelliğine yakışan bir kart olduğu<br />

yönünde geribildirimler aldık. Kurduğumuz<br />

ödeme ağının ve hizmetlerin<br />

çeşitliliğini kaldırabilen bir marka<br />

kimliğimiz olduğunu çok duyuyoruz.<br />

Artık İstanbul tarafından gerçekten<br />

sevildiğini ileten kullanıcılarımız var.<br />

Bunların hepsi bize yeni bir motivasyon<br />

kaynağı oluyor.<br />

Aynı zamanda yaptığımız çalışmaların<br />

ödüllerle taçlanması da bir marka<br />

olarak bizi çok mutlu ediyor. Bir yıl<br />

içinde 20’ye yakın ödülün sahibi olduk.<br />

İstanbulkart tasarımının yanı<br />

sıra işlevsel anlamda da yenilendi.<br />

Markanın geçirdiği dijitalleşme<br />

süreciyle sunduğu<br />

kolaylıkları nasıl özetlersiniz?<br />

Biz BELBİM AŞ olarak bir finansal<br />

teknoloji şirketiyiz. Dünya trendlerini<br />

takip ederek kendi markamıza nasıl<br />

uyarlayabiliriz diye sürekli düşünüyoruz.<br />

Teknoloji çağındayız ve yalnızca<br />

fiziksel kartlarla hizmet vermek İstanbulkart’ın<br />

yeni vizyonuna pek uymuyor.<br />

Bu sebeple dijitalleşme ve sürdürülebilirlik<br />

ana konularımız oldu.<br />

Yükleme tarafında belli başlı banka ve<br />

finansal kuruluşlarla işbirliği yaparak<br />

İstanbulkart’ın daha fazla dijital kanaldan<br />

beslenmesini sağladık. Kendi<br />

mobil uygulamamızı daha kolay kullanımlı<br />

bir hâle getirdik. Kart saklama<br />

çözümleri ile işbirlikleri yaparak yükleme<br />

deneyimini iyileştirdik.<br />

İstanbulkart Mobil üzerinden ulaşımda<br />

QR kod ile ödeme özelliği geliştirdik ve<br />

bu sayede fiziksel kartı sahip olduğu tüm<br />

haklarıyla dijitale taşıdık. Tüm indirim<br />

haklarını saklı tutarak aktarmaları tamamlayan,<br />

dünyanın ilk örneği olduk.<br />

Teknolojinin getirdiği avantajları<br />

İstanbulkart ile harmanlayarak İstanbulkart<br />

Mobil’i de yeniledik. Yeni tasarımı<br />

marka yenileme dönüşümümüzü<br />

tamamlarken arayüzü ile daha kolay<br />

bir kullanım sağladık. İstanbulkart<br />

Mobil’e özel kampanyalarla da İstanbul<br />

halkına temas etmeye devam ediyoruz.<br />

Biz 2021’i İstanbulkart adına çok<br />

güzel gelişmelerle ve yaptığımız işlerden<br />

çokça memnun olmuş bir şekilde<br />

uğurluyoruz. Yeni yılla birlikte dijital<br />

inovasyonlarımızı daha da hızlandırarak<br />

dünyanın en gelişmiş şehir kartını<br />

İstanbullulara sunma yönünde çok<br />

önemli adımlar atacağımız yeni bir sürecin<br />

içine giriyoruz.■<br />

84 <strong>MediaCat</strong>

YARATICILIK<br />

Ad*Watch<br />

<strong>2022</strong>’de başarılı<br />

iletişimin anahtarı<br />

Hem erişilebilir hem arzu edilebilir olmak geniş<br />

toplum kesimlerini hedefleyen markaların <strong>2022</strong>’de<br />

de amacı olmayı sürdürecek. Markaların iletişim<br />

stratejilerindeki uzun solukluluk, değişen koşullara<br />

adaptasyon becerisi ve o koşula ve beklentilere<br />

uygun içerik, yeni yılda da başarılı iletişimin kilidini<br />

açacak. u ÖZGE SÖNMEZ Ipsos / Research Director<br />

2<br />

021’i marka iletişiminde<br />

yeni normların olgunlaştığı<br />

bir yıl olarak geride<br />

bırakıyoruz. Pazar koşullarının<br />

ve tüketici davranışlarının<br />

alışık olmadığımız biçimler kazandığı<br />

ve yeni oluşan rutinlere evrildiği pandeminin<br />

ilk yılında, markalar iletişim<br />

stratejilerini gözden geçirerek oldukça<br />

yaratıcı biçimlerde yükselen dalganın<br />

üzerinde dengede durabilmek için mücadele<br />

etti: 2020 yılındaki iletişimlerin<br />

ayırt edici özelliklerinden biri tüketicinin<br />

duygularına temas etmenin her<br />

zamankinden daha büyük bir öncelik<br />

hâline gelmesiydi. Sosyal ve ekonomik<br />

anlamda seçeneklerinin hızla azaldığını,<br />

güven ve dayanışma algılarının<br />

erozyona uğradığını hisseden tüketicilere<br />

“buradayız” diyen markalar, güçlü<br />

marka – tüketici ilişkileri inşa edebildiler.<br />

2021’de e-ticaret sektörü sadece<br />

televizyon reklam kuşağını değil, gözümüzün<br />

gördüğü neredeyse her alanı<br />

tabir yerindeyse “parselledi”. Ancak bu<br />

sektör, tüketicinin aklını meşgul ettiği<br />

kadar kalbini meşgul edememiş olacak<br />

ki, e-ticaret reklam beğenisi ile diğer<br />

kategorilerdeki reklamların beğeni<br />

oranları arasında uçurum bulunuyor<br />

(yüzde 54 vs yüzde 66).<br />

E-ticaret sektörünü bir tarafa bıra-<br />

kırsak, 2021, geçmişte kurulan ilişkilerin<br />

ve temas edilen duyguların tüketici<br />

davranışlarındaki yansımasının görüldüğü,<br />

2020’de ekilen fidelerin meyve<br />

verdiği bir sezon da oldu. Peki ne değişti,<br />

neler aynı kaldı?<br />

REKLAM TONUNDA RASYONEL<br />

YÖNELİM & POZİTİF DUYGULAR<br />

Reklam türü olarak, 2020’de kaliteli<br />

hatırlanmaya sahip iletişimlerin tartışmasız<br />

lideri marka imaj reklamlarıydı.<br />

2021’de ise mevcut ürün/hizmetlere<br />

yönelik iletişimler, hatırlanma paylarında<br />

ilk sıraları alıyor: Marka stratejilerinde<br />

satış/kampanya iletişimlerinin<br />

öncelik hâline geldiğini gözlemliyoruz.<br />

Bunun sonucunda, “reklam duygusunda”<br />

rasyonel – duygusal eksendeki ibre,<br />

2021’de hızla rasyonel uca dönmüş durumda.<br />

Pandeminin hayatımıza yerleştirdiği<br />

büyük belirsizliğin tetiklediği<br />

tüketici zihnindeki “duygusallaşma”,<br />

şimdi yerini rasyonelliğe bırakıyor.<br />

Büyük perakende markalarının yüksek<br />

GRP’li iletişimlerinin bu normalleşmeye<br />

kattığı ivmeyi de göz ardı etmemek<br />

lazım. 2020’de olduğu gibi bu<br />

yıl da yüksek hatırlanma oranına sahip<br />

reklamlarda pozitif duygular daha yaygın.<br />

Pozitif duygular ve özellikle mizah,<br />

tüketicinin zihninde yer edinmek için<br />

anahtar olmaya devam ediyor.<br />

ÜNLÜLERİN HATIRLANAN<br />

REKLAMLARDAKİ PAYI BÜYÜYOR<br />

Reklamlarda ünlü kullanımının, hatırlanma<br />

üzerinde belirleyici etkiye<br />

sahip faktörlerden biri olduğunu hep<br />

görüyoruz. Bu sene Adwatch’da düşük<br />

hatırlanma oranlarına sahip reklamlarda<br />

ünlü kullanımı yüzde 50’nin altındayken,<br />

bu oran yüksek hatırlanma<br />

alan reklamlarda yüzde 80 civarında.<br />

Ünlü kullanımının hatırlanma üzerindeki<br />

büyük etkisini gösteren bu fark,<br />

2020’den 2021’e daha da artmış durumda.<br />

2021’de belirgin olarak farklılaşan<br />

bir diğer doku ise kaliteli hatırlanma<br />

oranına sahip reklamlarda kullanılan<br />

şarkıların yüksek oranda ünlü isimler<br />

tarafından seslendirilmesi. Bir başka<br />

çarpıcı gerçek de yüksek hatırlanma<br />

alan reklamlarda ünlünün büründüğü<br />

karakterin kurgu yerine “kendisi” olması.<br />

Sonuç olarak marka iletişimine<br />

yapılan yatırımlarda ve bu yatırımların<br />

başarısında reklamlardaki ünlü kullanımının<br />

önemi artıyor, şekli değişiyor.<br />

Ünlülerin marka iletişimindeki<br />

ağırlığının artmasının yanı sıra tüketicinin<br />

zihninde yer edinebilmek için<br />

reklamların “gerçek yaşamdan kesitler”<br />

içermesi, bir başka deyişle izleyicinin<br />

o reklamda kendisini aynalaması ya<br />

da aşina olduğu yaşantıya tanıklık etmesi<br />

neredeyse bir zorunluluk (yüzde<br />

96). Tüm bunlar, ünlülerin “yaşamdan<br />

kesitlere” nasıl entegre edileceğinin<br />

kreatif açıdan gözden geçirilmesinin<br />

önemine işaret ediyor.<br />

<strong>2022</strong>’YE DOĞRU<br />

Erişilebilir kalırken aynı zamanda arzu<br />

edilebilir olmak geniş toplum kesimlerini<br />

hedefleyen markaların da hedefi<br />

olmaya devam edecek. Bu dengeyi tutturmaya<br />

çalışırken markaların <strong>2022</strong>’de<br />

karşılaşacağı zorluklar ve belirsizlikler<br />

daha şimdiden kendisini belli etmiş<br />

durumda. Markaların iletişim stratejilerindeki<br />

uzun solukluluk, değişen koşullara<br />

adaptasyon becerisi ve o koşula<br />

ve beklentilere uygun içerik, yeni yılda<br />

da başarılı iletişimin kilidini açacak.<br />

Nelerin kaliteli hatırlanma getirdiğine,<br />

başarılı reklamların ortak özelliklerine;<br />

beğeni, hatırlanma, WOM<br />

ilişkisine ve e-ticaret reklamlarının<br />

derinlemesine analizine detaylı yer<br />

vereceğimiz ve <strong>2022</strong> iletişimlerine yön<br />

verecek ipuçları paylaşacağımız Kısa<br />

Bir Reklam Arası sendikal raporumuzu<br />

hazırlamaya başladık. Bulgularımızın<br />

özetine bir sonraki ay burada da değineceğiz.<br />

İyi seneler! ■<br />

86 <strong>MediaCat</strong>

2021’İN EN ÇOK HATIRLANAN<br />

REKLAM FİLMLERİ (%)<br />

2021’İN EN ÇOK BEĞENİLEN<br />

REKLAM FİLMLERİ (%)<br />

2021’İN EN ÇOK KONUŞTURAN<br />

REKLAM FİLMLERİ (%)<br />

Trendyol / İlgili Ay İndirimleri 2021 19,3<br />

Trendyol / Online Alışveriş – Efsane Günler 2021 –<br />

Genel 18,5<br />

Trendyol / Türkiye’nin Trendyol’u Türkiye’nin<br />

Kalbinde (Tarkan) 16,6<br />

Ziraat Bankası / Sen Hep Gülümse<br />

(Kemal Sunal) 9,5<br />

Akbank / Haydi Şimdi Akbank<br />

(Serenay Sarıkaya) 7,2<br />

Peros / Yıkarım Bilirsin (Esra Erol) 6,9<br />

BORON / BORON Bulaşık Reklam Filmi<br />

(Ümit Besen) 6<br />

Hepsiburada / Efsane Kasım Başlıyor – Köfteci<br />

(Cem Yılmaz) 6<br />

Tadelle / Martılar (Pınar Deniz) 5,7<br />

Elidor / #DedimOlabilir (Ebrar Karakurt) 5,1<br />

Cornetto / #aşklişelerigülaşka – Kavuşsak Mı Bir<br />

Yaz Günü? (Yalın) 4,8<br />

Halk Bankası / 83. Yıl – Müzisyen<br />

(Kerem Alışık) 4,7<br />

Türk Telekom / 81 İlde Milyonlarca Evde<br />

(Kenan İmirzalıoğlu) 4,6<br />

Maximum Kart / İşte Benim Maximum’um<br />

(Çağlar Çorumlu) 4,5<br />

Hepsiburada / Efsane 11 İndirimleri 2021 4,5<br />

Halk Bankası / Dijital Bankacılık<br />

(Kerem Alışık) 4,4<br />

Getir Yemek / Fotoğraf Albümü<br />

(İbrahim Büyükak) 4,3<br />

Baby Turco / Katkısız Bebek Bezi – Market<br />

(Haluk Levent) 4<br />

Getir / Genel (İbrahim Büyükak) 3,8<br />

A101 Market / Okul Gereçleri 2021 3,7<br />

Halk Bankası / 83. Yıl – Müzisyen<br />

(Kerem Alışık) 86,2<br />

Opet / Anket<br />

(Cem Yılmaz & Burcu Burkut Erenkul) 85,4<br />

Halk Bankası / Dijital Bankacılık<br />

(Kerem Alışık) 85<br />

Ziraat Bankası / Sen Hep Gülümse<br />

(Kemal Sunal) 83,2<br />

Türk Telekom / 81 İlde Milyonlarca Evde<br />

(Kenan İmirzalıoğlu) 76<br />

Maximum Kard / İşte Benim Maximum’um<br />

(Çağlar Çorumlu) 74,9<br />

Domestos / Pratik Yüzey Spreyi 73,8<br />

Vodafone / Genel (Aras Bulut İynemli) 72,4<br />

Yumoş / Yumoş Deterjan mı Çıktı? 72,2<br />

Asperox Sarı Güç / Çağlar Çorumlu 71,9<br />

Cornetto / #aşklişelerigülaşka –<br />

Kavuşsak Mı Bir Yaz Günü? (Yalın) 71,5<br />

Signal White Now / Anında Bembeyaz Gülüşler<br />

(Hande Erçel) 70,3<br />

Tadelle / Martılar (Pınar Deniz) 70,3<br />

Trendyol / Türkiye’nin Trendyol’u Türkiye’nin<br />

Kalbinde (Tarkan) 69,5<br />

Baby Turco / Katkısız Bebek Bezi – Market<br />

(Haluk Levent) 69,2<br />

Prima / Dünyalarını Güzelleştirmek İçin Birlikte<br />

(Fahriye Evcen) 68,9<br />

Asperox Sarı Güç / Genel (Çağlar Çorumlu) 67,3<br />

Elidor / #Dedimolabilir (Ebrar Karakurt) 66,4<br />

Peros / Yıkarım Bilirsin (Esra Erol) 66,4<br />

Fairy / Genel 66,1<br />

BORON / BORON Bulaşık Reklam Filmi<br />

(Ümit Besen) 41<br />

Asperox / Sarı Güç (Çağlar Çorumlu) 39,5<br />

Trendyol / Online Alışveriş –<br />

Efsane Günler 2021 – Genel 38,9<br />

Yumoş / Yumoş Deterjan mı Çıktı? 38,8<br />

Asperox Sarı Güç / Genel<br />

(Çağlar Çorumlu) 34,2<br />

Ziraat Bankası / Sen Hep Gülümse<br />

(Kemal Sunal) 34,2<br />

Trendyol / Online Alışveriş – Süpermarket –<br />

Influencer Tanıtımları 33,3<br />

Markasız / Bitcoin 32,5<br />

A101 / Okul Gereçleri – 2021 32,1<br />

Exxen / Genel 32,1<br />

Trendyol / Türkiye’nin Trendyol’u Türkiye’nin<br />

Kalbinde (Tarkan) 30,6<br />

Signal White Now / Anında Bembeyaz Gülüşler<br />

(Hande Erçel) 30,5<br />

BİM / Salı İndirimleri – Genel 30,5<br />

Türk Telekom / 81 İlde Milyonlarca Evde<br />

(Kenan İmirzalıoğlu) 30,1<br />

BİM / Önce BİM’e Sonra Okula – 2021 28,6<br />

Trendyol / İlgili Ay İndirimleri 2021 27<br />

Asperox Sarı Güç / Fırın<br />

(Çağlar Çorumlu) 25,5<br />

Trendyol / Online Alışveriş –<br />

Hızlı Market – Genel 23,8<br />

Hepsiburada / Dünya Teknoloji Borsası NASDAQ’ta<br />

(Cem Yılmaz) 21,5<br />

Tadelle / Martılar (Pınar Deniz) 21,2<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 87

YARATICILIK<br />

Kristal Elma<br />

coşkusu<br />

Reklamcılar<br />

Derneği tarafından<br />

bu yıl 33’üncüsü<br />

düzenlenen Kristal<br />

Elma Yarışması’nın<br />

kazananları<br />

açıklandı. 2020<br />

yılında pandemi<br />

nedeniyle sonuçların<br />

sosyal medya<br />

hesaplarından<br />

duyurulduğu<br />

yarışmada ödüller,<br />

geride bıraktığımız<br />

ayda fiziksel olarak<br />

sahipleriyle buluştu.<br />

eklamcılar Derneği tarafından,<br />

Türkiye’de pazar-<br />

R<br />

lama iletişiminin yaratıcılık<br />

düzeyini yükseltmek,<br />

ajansların, çalışanların ve uygulamaya<br />

katkıda bulunan diğer tarafların özgün<br />

başarılarını belgelemek amacıyla hayata<br />

geçirilen Kristal Elma Yarışması,<br />

geçtiğimiz yıl 33’üncü yaşını kutladı.<br />

Ödül töreni, 18 Aralık Cumartesi günü<br />

Hasköy Yün İplik Fabrikası’nda gerçekleşti.<br />

Özel performansla açılışı yapılan<br />

gecenin sunuculuğunu Kıvanç Talu<br />

ve Damla Uğurtürk üstlenirken töreni<br />

renklendiren bir diğer isim Kenan<br />

Doğulu oldu. Uygulamada Mükemmellik-Müzik<br />

kategorisinin kazananları,<br />

ödüllerini Doğulu’nun elinden aldı.<br />

Her yıl olduğu gibi bu yıl da yaratıcılıkta<br />

sınır tanımayan projelerin alkışlandığı<br />

Kristal Elma’da 8 Büyük Ödül,<br />

138 Kristal Elma, 126 Gümüş Elma, 136<br />

Bronz Elma ve 2 Özel Ödül olmak üzere<br />

toplam 410 ödül sahiplerini buldu.<br />

Bununla birlikte yaratıcı disiplinlerin<br />

değer yaratan işlerinin ödüllendirildiği<br />

gecede, sektöre uzun yıllar emek veren<br />

isimlere de teşekkür plaketi verildi.<br />

Bu doğrultuda yaratıcı sektörün gelişiminde<br />

önemli rol oynayan reklamcı,<br />

yazar ve TV programcısı Ender Merter,<br />

Marketing Türkiye Genel Yayın Yönetmeni<br />

Günseli Özen ve <strong>MediaCat</strong> Genel<br />

Yayın Yönetmeni Pelin Özkan’a Reklamcılar<br />

Derneği Başkanı Volkan İkiler<br />

tarafından plaketleri takdim edildi.<br />

DESTEK OLAN MARKALAR<br />

Kristal Elma Yarışması’nın ana sponsorluğunu<br />

bu yıl Hepsiburada üstlenirken<br />

Designers’ Challenge Resmî Sponsoru<br />

Shutterstock, Kutlama Sponsoru<br />

Mey Diageo, Sosyal Medya Sponsoru<br />

Meta, Gecenin Sponsoru Durex, Gecenin<br />

Destekçisi Artı Bir ve Genç Kristal<br />

Sponsoru BtcTurk oldu. Bununla birlikte<br />

bu yılın Kristal Markaları A101,<br />

Apitera, Arçelik, Artema, Finish – Yarının<br />

Suyu, Gain, McDonald’s, Opet,<br />

Profilo, Türk Telekom, Vestel, Vodafone<br />

ve Yapı Kredi olarak sıralandı.<br />

Ayrıca gecenin Hijyen Sponsoru<br />

Lysol ve Hizmet Sponsorları 4129Grey,<br />

ARVAK, Komagene, Memorail, Photier,<br />

Pürsu ve Starbucks’tı. Balparmak,<br />

Elidor, Finish, Mastercard, Vestel ve<br />

Yumoş ise Yaratıcılığa Cesaret Veren<br />

Markalar olarak anıldı.<br />

ÖDÜLLER SAHİPLERİNE KAVUŞTU<br />

Kristal Elma 2021’de 8 Büyük Ödül dağıtıldı.<br />

Buna göre Elidor #DedimOlabilir<br />

kampanyasıyla Medina Turgul DDB<br />

Film ve Medya olmak üzere iki Büyük<br />

Ödül’ün sahibi olurken Online Film<br />

kategorisinde BluTV için hazırlanan<br />

Protesto kampanyasıyla Punch BBDO,<br />

Entegre Kampanyalar kategorisinde<br />

Mastercard Türkiye – Umudu Hesaplamak<br />

kampanyasıyla 4129Grey, Dijital<br />

kategorisinde Balparmak – Arı Alfabesi<br />

işiyle Lokal, Basın kategorisinde Özgür<br />

Basın Klavye, Cep Telefonu, Fotoğraf<br />

Makinesi İlanları ile Tatbiki İstanbul<br />

ve Tasarım kategorisinde Selsil için<br />

hazırladıkları Ninja çalışmasıyla Büro<br />

Büyük Ödül’e uzandı. Son olarak Bölge<br />

Büyük Ödülü’nün sahibi ise Bendeki<br />

Ticari Zekâ Kimsede Yoktu A.Ş. kampanyasıyla<br />

Adorno Agency oldu.<br />

İlk kez 2019 yılında açılan Reklamda<br />

Toplumsal Cinsiyet Eşitliği kategorisinde<br />

de bu yıl 1 Kristal, 2 Gümüş<br />

ve 1 Bronz Elma sahnede sahiplerini<br />

buldu. Kristal Elma #DedimOlabilir<br />

kampanyasıyla Medina Turgul DDB’ye<br />

giderken, Kadının Adı Var kampanyasıyla<br />

Renee ve Yüzleşme çalışmasıyla<br />

Brand The Bliss Gümüş Elmaları<br />

paylaştı. Bronz Elma’nın sahibi ise<br />

Opet Kadın Gücü projesiyle People<br />

Communications oldu. ■<br />

88 <strong>MediaCat</strong>

YARATICILIK<br />

KRİSTAL ELMA 2021 KAZANANLARI<br />

PROJENİN ADI BAŞVURAN MARKA REKLAMVEREN PROJEYE<br />

AJANS<br />

KATKI SAĞLAYANLAR<br />

PROJENİN ADI BAŞVURAN MARKA REKLAMVEREN PROJEYE<br />

AJANS<br />

KATKI SAĞLAYANLAR<br />

Peugeot - New Brand Identity<br />

Campaign<br />

OPEn Peugeot Peugeot Mediacom, Digitas<br />

Istanbul<br />

Şehre Dönüş 4129Grey DeFacto DeFacto Ali Demirel -<br />

Yönetmen, Norr<br />

Production, Rahman<br />

Altın - Müzik, Burcu<br />

Karademir - Fotoğrafçı<br />

Maximum 20. Yıl - İşte Benim<br />

Maximum'um!<br />

Yapı Kredi ile Şimdiki Emekliler<br />

Bir Başka - Solist<br />

Kullanma Kılavuzu - Uzun<br />

Bakışma<br />

Netflix - Aşk 101 Roadblock<br />

A101 Kapıda - Ucuza Kapıda -<br />

Söylediklerinde Ciddi Misin?<br />

Sahibinden - Sat Sahibinden'le<br />

Gitsin (Kahve Makinesi)<br />

Hepimizin Yemeksepeti 20<br />

Yaşında!<br />

Yaşıyor<br />

Apitera Arıların Sırrı - Ayşe<br />

Akın, Salih Kenan Önder, Aziz<br />

Eker<br />

Publicis<br />

Groupe<br />

Turkey<br />

Maximum<br />

Türkiye İş<br />

Bankası<br />

Norr Production, 3K1A<br />

Rafineri Yapı Kredi Yapı Kredi Filmpark, Mindshare<br />

Turkey<br />

TBWA\İstanbul<br />

Tribal Worldwide<br />

Istanbul<br />

GAİN<br />

GAİN Medya<br />

Netflix Netflix Wavemaker Türkiye<br />

Concept A101 A101 Yapar Creative Production,<br />

FFW Creative<br />

Audio, Native Media<br />

Rafineri<br />

TBWA\İstanbul<br />

Kanserle Savaş Vakfı - Bilmemek<br />

TBWA\İstanbul<br />

Publicis<br />

Groupe<br />

Turkey<br />

sahibinden.<br />

com<br />

sahibinden.<br />

com<br />

Universal McCann,<br />

Format C<br />

Yemeksepeti Yemeksepeti Jingle House, OMD,<br />

DEPO Film<br />

Kanserle<br />

Savaş Vakfı<br />

Kanserle<br />

Savaş Vakfı<br />

OMD<br />

Koç Holding Koç Holding DEPOfilm<br />

Lokal Balparmak Balparmak<br />

Eller Eller Circus Bepanthol Bayer Contentine<br />

42 İmkansız Kilometre (2x) Alametifarika Toyota Toyota<br />

Türkiye<br />

Piknik<br />

MullenLowe<br />

İstanbul<br />

Siemens<br />

POS Sohbet Rafineri Yapı Kredi Yapı Kredi Norr Film<br />

Kemençenin Rüyası Judo Trabzonspor Trabzonspor<br />

A.Ş.<br />

Heimlich Sandalyesi (2x)<br />

Publicis<br />

Groupe<br />

Turkey<br />

Hamm<br />

Design<br />

BSH<br />

Hamm<br />

Design<br />

The Post Brothers<br />

Okula Dönüş 4129Grey DeFacto DeFacto Rahman Altın - Müzik,<br />

Burcu Karademir -<br />

Fotoğrafçı, Ali Demirel<br />

- Yönetmen,<br />

Norr Production<br />

Protesto Punch BBDO BluTV BluTV<br />

Yeni Rakı Burası İstanbul (4x) BLAB Yeni Rakı<br />

(Export)<br />

Mey İçki |<br />

Diageo Yeni<br />

Rakı Global<br />

Ekibi<br />

Arzum'un En Güzel Hikayesi<br />

Yumoş Deterjan Entegre (2x)<br />

TBWA\İstanbul<br />

Wunderman<br />

Thompson<br />

Arzum Arzum 3K1A, Public Film<br />

Yumoş Unilever Mindshare, AVMG<br />

Doğa Kalp Ben 4129Grey DeFacto DeFacto Norr Production,<br />

Rahman Altın - Müzik,<br />

Burcu Karademir - Fotoğrafçı,<br />

Ali Demirel<br />

- Yönetmen<br />

Umudu Hesaplamak (2x) 4129Grey Mastercard<br />

Türkiye<br />

Mastercard<br />

Türkiye<br />

Mahmut Kalyoncu<br />

- Freelance Motion<br />

Artist, Bernaylafem,<br />

Stats Perform - Duncan<br />

Alexander, Carat<br />

Ateş Düştüğü Yeri Yakar Circus Finish Reckitt Havas İstanbul,<br />

Contentine, Cora,<br />

PunchBBDO<br />

Opet Kadın Gücü<br />

People Communications<br />

Opet<br />

Voleybolun Yeri (5x) Concept Vestel Vestel Think.Co , Mediacom,<br />

Bubble Project, SEM,<br />

Yapar Creative Production<br />

Biz Voleybol Ülkesiyiz Concept Vestel Vestel Think.Co , Bubble<br />

Project, SEM, Mediacom,<br />

Yapar Creative<br />

Production<br />

Bir Stadyum Konseri - Edis<br />

Invisible Petitions (3x)<br />

Yumoş - Bina (4x)<br />

Bu Hikayeye Artık Ulaşılamıyor<br />

(2x)<br />

VMLY&R<br />

Istanbul<br />

TBWA\İstanbul<br />

Wunderman<br />

Thompson<br />

Karbonat<br />

Vodafone<br />

Kadın Cinayetlerini<br />

Durduracağız<br />

Platformu<br />

Opet<br />

Vodafone<br />

Kadın Cinayetlerini<br />

Durduracağız<br />

Platformu<br />

Yumoş Unilever Mindshare<br />

Kadın Cinayetlerini<br />

Durduracağız<br />

Platformu<br />

Kadın Cinayetlerini<br />

Durduracağız<br />

Platformu<br />

Dinlebi - #Unutmuyoruz (x2) Rafineri Dinlebi Dinlebi Sesli<br />

Kitap<br />

Tüm Renkleriyle Cumhuriyet Salvo DYO DYO<br />

Netflix - Sen Hiç Ateş Böceği<br />

Gördün mü?<br />

Magnum x La Casa de Papel<br />

#DedimOlabilir (4x)<br />

Tribal Worldwide<br />

Istanbul<br />

MullenLowe<br />

İstanbul<br />

Medina Turgul<br />

DDB<br />

Netflix Netflix Wavemaker Türkiye<br />

Magnum Unilever Depo Film, Portal<br />

Rights, Mindshare Türkiye,<br />

Golin İstanbul<br />

Elidor Unilever Sobraz, Mindshare,<br />

Yapar İstanbul,<br />

FFW<br />

Taklidini Değil Gerçeğini Yaşa<br />

VMLY&R<br />

İstanbul<br />

OKEY<br />

Eczacıbaşı<br />

Tüketim<br />

Ürünleri<br />

Carat, Public Film<br />

Çare Biziz (2x) Havas Turkey Finish Reckitt Contentine, Punch<br />

BBDO, Circus, Cora<br />

Communications /<br />

Core One Zero<br />

09:05 (3x) Lokal Mercedes-<br />

Benz Türk<br />

Mercedes-<br />

Benz Türk<br />

Bir Kahve Belgeseli – “Göz Açıp<br />

Kapayıncaya Kadar” (2x)<br />

Ingage Arçelik Arçelik GoGo Project<br />

90 <strong>MediaCat</strong>

PROJENİN ADI BAŞVURAN MARKA REKLAMVEREN PROJEYE<br />

AJANS<br />

KATKI SAĞLAYANLAR<br />

PROJENİN ADI BAŞVURAN MARKA REKLAMVEREN PROJEYE<br />

AJANS<br />

KATKI SAĞLAYANLAR<br />

Coca-Cola Summer Music<br />

Uplifting Breaks<br />

Domino's WhatsApp Sipariş<br />

Hattı<br />

Messi<br />

Anatolian Craft Markalaştırma<br />

Tasarımı<br />

Carat<br />

The Coca-Cola<br />

Company<br />

The Coca-Cola<br />

Company<br />

Turkey<br />

Forward Domino's Domino's<br />

VMLY&R<br />

Istanbul<br />

Rafineri<br />

Vodafone<br />

Anatolian<br />

Craft<br />

Vodafone<br />

Anatolian<br />

Craft<br />

İstanbulkart Relansman Monroe İstanbulkart BELBİM Elektronik<br />

Para<br />

ve Ödeme<br />

Hizmetleri<br />

A.Ş.<br />

Cyrano de Bergerac<br />

Under 30 Kapak Tasarımı (2x) Muhabbet <strong>MediaCat</strong> <strong>MediaCat</strong><br />

FLEX Variable Font Rafineri Rafineri<br />

Studio<br />

Beymen FW21 - Stayin' Alive<br />

The Exam<br />

Meşher Ben-Sen-Onlar<br />

TBWA\İstanbul<br />

Kumbaracı50<br />

Kumbaracı50<br />

TBWA\İstanbul<br />

TBWA\İstanbul<br />

TBWA\İstanbul<br />

Beymen<br />

Mitos Film<br />

Meşher<br />

Rafineri<br />

Beymen<br />

Group<br />

Mitos Film<br />

Meşher<br />

Düvee Soup Ambalaj Tasarımı Muhabbet Düvee Düvee<br />

Anatolian Craft Ambalaj<br />

Tasarımı<br />

Rafineri<br />

Anatolian<br />

Craft<br />

Anatolian<br />

Craft<br />

Minyatür Oyun Multiplayer BETHESDA BETHESDA<br />

CoBAC Web Site Monroe CoBAC<br />

Workspace<br />

Vahşi Şeyler<br />

Mahmut<br />

Kalyoncu<br />

CoBAC<br />

Workspace<br />

Vahşi Şeyler Depo Film +<br />

I content<br />

NİNJA BÜRO Selsil Sel Dış<br />

Ticaret ve<br />

Kimya Sanayi<br />

A.Ş.<br />

Ogilvy, VMLY&R<br />

Medya A.Ş.,<br />

MagicPost Production,<br />

Noise Film<br />

212 Studio, Hunter&Gatti,<br />

FFW Creative<br />

Audio, Bee Gees<br />

Depo Film<br />

Millî Takımlar Topluluk Yönetimi 4129Grey Türkiye<br />

Futbol Federasyonu<br />

Sunduğun Gol Olsun 4129Grey Türkiye<br />

Futbol Federasyonu<br />

Mars Can Wait<br />

Cinemaximum - Mutlu son!<br />

Karantina Bitti, Sinemalar<br />

Açıldı 1 ve 3 (2x)<br />

A101 - Böyle Böyle Zengin<br />

Oluyorlar Kampanyası<br />

Dinlebi - Dilediğin yerde dinle -<br />

Komünist Manifesto<br />

FOXCrime Severler - How To<br />

Get Away With Murder, Castle<br />

Akbank Sanat - New Music<br />

Genres - Hard Rock, Heavy<br />

Metal, Black Metal<br />

Özgür Basın Klavye, Cep Telefonu,<br />

Fotoğraf Makinesi İlanları<br />

ABC - Renkleri Canlanan<br />

Billboard'lar<br />

Publicis<br />

Groupe<br />

Turkey<br />

JustDiggit<br />

Havas Istanbul<br />

Cinemaximum<br />

Türkiye<br />

Futbol Federasyonu<br />

Türkiye<br />

Futbol Federasyonu<br />

JustDiggit<br />

Türkiye İş<br />

Bankası<br />

Rafineri Dinlebi Dinlebi Sesli<br />

Kitap<br />

Rafineri FOXCrime FOX<br />

CONCEPT A101 A101 Merve Mataracı Photography<br />

TBWA\İstanbul<br />

Tatbiki<br />

İstanbul<br />

Akbank Akbank 212, Mediacom<br />

Uluslararası<br />

Basın<br />

Enstitüsü<br />

Uluslararası<br />

Basın<br />

Enstitüsü<br />

CONCEPT ABC ABC Deterjan<br />

San. ve<br />

Tic. A.Ş.<br />

The Rainbow Hack (2x) VMLY&R Change.<br />

org, Hayata<br />

Destek,<br />

Amnesty International,<br />

Greenpeace,<br />

ESHID, Mor<br />

Çatı<br />

31. Akbank Caz Festivali TBWA\İstanbul<br />

Kadının Adı Var Renee T.C. Beşiktaş<br />

Belediyesi<br />

Change.<br />

org, Hayata<br />

Destek,<br />

Amnesty International,<br />

Greenpeace,<br />

ESHID, Mor<br />

Çatı<br />

Mazz - İllüstrasyon<br />

McCann İstanbul,<br />

Ultimate Media<br />

Akbank Akbank Alp Ersönmez, MediaCom,<br />

IPD, İlhan<br />

Erşahin<br />

T.C. Beşiktaş<br />

Belediyesi<br />

Nefes Kesen İndirimler aRthuR Boyner Grup Boyner<br />

Grup<br />

Salt and Pepper<br />

Beymen SS21 - Hello Sunshine<br />

TBWA\İstanbul<br />

Beymen<br />

Beymen<br />

Group<br />

Patlayamayan Şarkı BÜRO otocash.com otocash.<br />

com<br />

Petrol Ofisi Saygı Stadyumu 4129Grey Petrol Ofisi Petrol Ofisi<br />

GittiGidiyor Hoş Geldin 2021!<br />

Tribal Worldwide<br />

Istanbul<br />

GittiGidiyor GittiGidiyor Persenk Müzik, Baran<br />

Baran<br />

FOXCrime Severler - New Orleans<br />

Radyo<br />

Rafineri FOXCrime FOX<br />

Sevan Bıçakçı - Shaping<br />

Dreams into Art - Web Sitesi<br />

Tribal Worldwide<br />

Istanbul<br />

Sevan<br />

Bıçakçı<br />

Sevan<br />

Bıçakçı<br />

Mücevher<br />

Tasarım<br />

Kemal Olça - Fotoğraf<br />

Sanatçısı, Better<br />

Things Studio, OMD<br />

Arı Alfabesi (2x) Lokal Balparmak Balparmak<br />

Hassas İçerik<br />

Muse İstanbul<br />

Molped<br />

Hayat<br />

Kimya<br />

A101 - Stalklarla Sınırlı Kampanya<br />

adidas Beşiktaş Fantography<br />

CONCEPT A101 A101<br />

Wunderman<br />

Thompson<br />

adidas adidas Mediacom, Oglivy İstanbul<br />

Social, Ogilvy<br />

İstanbul PR<br />

Kristal<br />

Elma 2021<br />

Kazananları<br />

Tam Liste<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2022</strong> 91

YARATICILIK<br />

Yılın Reklam Müzikleri<br />

Müzikle<br />

şahlananlar<br />

2021’in cingıllarını belirlemek için FikriMühim ile 8 – 17<br />

Aralık 2021 tarihlerinde gerçekleştirdiğimiz, 30 reklam<br />

müziğinin yer aldığı araştırmada 1000 kişilik örnekleme<br />

“2021’e damga vuran reklam müzikleri aşağıdakilerden<br />

hangileridir?” diye sorduk. Türkiye’nin 81 ilinden<br />

gelen katılımcıların yüzde 40’ının cevabı “İşte Benim<br />

Maximum’um” oldu.<br />

1. TÜRKİYE İŞ BANKASI<br />

İŞTE BENİM MAXİMUM’UM<br />

Türkiye İş Bankası, kredi kartı<br />

Maximum’un 20’nci yıldönümünü<br />

Sanat Güneşi’yle kutladı. Çağlar<br />

Çorumlu’nun Zeki Müren’i<br />

canlandırdığı reklam filminde İnleyen<br />

Nağmeler, Maximum’un sağladığı<br />

fırsatları ve avantajları anlatacak bir<br />

şarkıya dönüştürüldü. Çorumlu’nun<br />

ustaya saygı duruşu niteliğindeki Zeki<br />

Müren tasviri, 3K1A’nın düzenlediği<br />

şarkıyla birleşince akıllarda uzun<br />

süre kalacak bir reklam filmi ortaya<br />

çıktı. Örneklemin özellikle 35 yaş üstü<br />

kitle tarafından tercih edilmesi ise<br />

Maximum’un nostaljiyi etkin şekilde<br />

kullanabildiğinin kanıtı.<br />

2. YEMEKSEPETİ<br />

YEMEKSEPETİ YANINDA,<br />

AKLINDAYSA KAPINDA!<br />

Danilo Zanna, Merve Dizdar ve Sergen<br />

Deveci, bir reklam işine girer… Böyle<br />

düşününce klasik fıkralardan birinin<br />

başlangıcı gibi duyulabilir fakat<br />

aslında hepimizin ortak paydasının<br />

yemek yeme isteği olduğunu gösteren<br />

bir reklam filminin özeti de olabilir.<br />

Yemeksepeti’nin “Yemeksepeti<br />

Yanında, Aklındaysa Kapında”<br />

reklamı; yemek, anlık sipariş ve<br />

büyük market alışverişi senaryolarını<br />

bir araya getirerek markanın<br />

ihtiyaçlarınızı daha düşünme<br />

aşamasında kapınıza getirdiğini<br />

özetliyor. Reklam, Mono Jingles’tan<br />

Arda Algül’ün yarattığı reklam müziği<br />

sayesinde ayrıca akıllara kazınmış<br />

durumda.<br />

3. CORNETTO<br />

YAZ GÜLÜ<br />

Havalarla birlikte duygular<br />

da ısınır. Duyguları<br />

açıklama kısmı ise ne<br />

yazık ki “İlk adımı erkek<br />

atar,” “Kaçan kovalanır”<br />

gibi klişelere takılıyor. Bu<br />

klişelere “Aş Klişeleri, Gül<br />

Aşka” diyen Cornetto ise<br />

yine bir yaz şarkısıyla<br />

içimizi ısıtıyor. Yalın<br />

tarafından Cornetto 2021 reklam müziği olarak yaratılan Yaz Gülü şarkısı,<br />

örneklemin en çok 18-34 yaş arası kitle tarafından tercih edilmesiyle hedefine<br />

ulaşmış görünüyor.<br />

4. TADELLE<br />

TADELLE ÇİKOLATAYA<br />

DOYMAK İSTEDİĞİMDE<br />

Yılların çikolatası<br />

Tadelle, son yıllarda Aşk<br />

101 ve Yargı dizileriyle<br />

yükselişte olan Pınar<br />

Deniz’i Brothers&Sisters<br />

işbirliğinde yayınladığı<br />

reklam filminde sahneye<br />

çıkarttı. Edis’in Martılar<br />

şarkısını reklama göre<br />

uyarlayan marka, yeni reklam yüzü Pınar Deniz ile ışıltılı ve dinamik bir döneme<br />

girdiğini gösteriyor. Reklam müziğinin bu yazın en popüler şarkılarından biri<br />

olması sebebiyle akıllarda kalması, marka adına ayrıca artı değer katıyor.<br />

94 <strong>MediaCat</strong>

YARATICILIK<br />

5. VESTEL<br />

BİZ VOLEYBOL<br />

ÜLKESİYİZ<br />

Bu senenin en çok<br />

konuşulan gündem<br />

maddelerinden biri,<br />

A Milli Kadın Voleybol<br />

Takımı’nın 2021 Tokyo<br />

Yaz Olimpiyatları’nda<br />

ve Avrupa Voleybol<br />

Şampiyonası’ndaki (CEV) başarısıydı. Öte yandan bu başarı, ülkede voleybola<br />

verilen dikkatin ve değerin hak ettiğinden az olduğunu da gösterdi. Vestel,<br />

bu farkındalıkla yola çıkarak “Biz Voleybol Ülkesiyiz” sloganını gözle görülür<br />

her yerde, her mecrada kullanmaya başladı. FFW’nun oluşturduğu marş<br />

formatındaki reklam müziği ise umutları ve duyguları canlandıracak bir yapıya<br />

sahip.<br />

6. LC WAIKIKI<br />

ÖNÜMDE HAYAT,<br />

KENDİM İÇİN GİYİNİRİM<br />

Rahat ve ev kıyafetleriyle<br />

geçen pandeminin<br />

ardından artık ortam ve<br />

şartlar ne olursa olsun<br />

iyi giyinmenin zamanı<br />

geldi. Bu fikirle yola çıkan<br />

LC Waikiki, yeni reklam<br />

filminde Persenk Müzik işbirliğinde oluşturduğu reklam müziğini “Önümde<br />

Hayat, Kendim İçin Giyinirim” mottosuyla yeniden düzenleyerek seyirciye<br />

sundu. Sinema, toplantı, metro fark etmeksizin sadece kendi mutluluğu için iyi<br />

giyinenlere hitap eden reklam, listemizde altıncı sıraya yerleşti.<br />

7. AKBANK<br />

HAYDİ ŞİMDİ AKBANK<br />

Bir taraftan Gülse Birsel’in<br />

reklam yüzü olduğu Axess<br />

İyi Yaşayanlar Kulübü<br />

kampanyasıyla bilinçli bir<br />

marka kimliği lanse eden<br />

Akbank, Serenay Sarıkaya’lı<br />

“Haydi Şimdi Akbank”<br />

reklamıyla da dinamik bir<br />

karakterle karşımıza çıktı.<br />

Markayla özdeşleşmiş<br />

kalp atışı sesinin reklam müziğinin ritminde ve sözlerinde kullanılması,<br />

reklam filmindeki bütün mahalleyi ayağa kaldıracak koreografiyle birlikte<br />

kampanyanın dinamizmini artırıyor.<br />

8. MEYHANEDEYİZ.BİZ<br />

YENİDEN HAYAT<br />

“Zordu son yıllar,<br />

daraldı yaşamlar;<br />

özledik, bizsiz<br />

kaldı sokaklar…”<br />

Meyhanedeyiz.biz,<br />

pandemi (ve son<br />

birkaç yılki siyasi,<br />

ekonomik ve toplumsal<br />

gidişat) sebebiyle evlere tıkılan ve yeniden bir araya gelmeyi hasretle bekleyen<br />

bizleri balık sezonunun gelmesiyle yeniden hayata çağırdı. Fatma Turgut’un<br />

Bambaşka Biri şarkısını kampanya özelinde uyarlayarak seslendirdiği reklam,<br />

içimizdeki sıkıntılara, bunaltılara hem ses hem de derman oldu. Araştırmada<br />

özellikle 45 yaş üstü kitlenin bu reklamı tercih etmesi ise rakı ve meyhane<br />

kültürünün demografisini de gösteriyor.<br />

9. ZİRAAT BANKASI<br />

MERAK ETME SEN<br />

Kuruluşundan beri<br />

çiftçilere finansal destek<br />

olan Ziraat Bankası,<br />

Dünya Çiftçiler Günü’nde<br />

onları bugünlere taşıyan<br />

emekçileri unutmadı.<br />

Kübra Şenyaylar’ın Ferdi<br />

Tayfur’un “Merak Etme<br />

Sen” şarkısını yorumladığı reklam müziğinin YouTube’da 15 dakikalık tekrar<br />

videolarının oluşturulması ve sosyal medyada toplam yaklaşık 80 bin izlenmeye<br />

ulaşması, 3K1A’nın bu kampanyanın reklam müziğinde başarılı bir iş çıkardığının<br />

işaretçisi.<br />

10. TRENDYOL<br />

TRENDYOL EFSANE<br />

GÜNLER BAŞLADI!<br />

Kasım ayını artık<br />

indirimlerden ayrı<br />

düşünmek mümkün<br />

değil; “Süper indirim!”,<br />

“Efsane indirim!” gibi<br />

sözler gözümüzün<br />

görebileceği her noktaya<br />

agresif bir şekilde iliştiriliyor. İndirim günlerinde dur durak bilmeyecek şekilde<br />

reklam yapan markalardan biri olan Trendyol, indirim dönemi reklamlarının<br />

müzik kısmında Tarkan ile işbirliği yaparak yılı başarılı bir şekilde kapattı. Ozan<br />

Çolakoğlu’nun kampanya için yeniden düzenlediği “Yolla,” şüphesiz, uzun bir<br />

süre zihnimizde takılı bir plak gibi çalacak.<br />

96 <strong>MediaCat</strong>

logo

Ürünler

Kaynaklar

Şirketler

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!