Enerji Panorama Ekim-Kasim 2021

yaşında 

E N E R Jİ PANORAMA 

Dergiyi PDF okumak için... 

Türkiye Enerji Vakfı • Yıl: 9 • Sayı: 99 • EKİM-KASIM 2021 

ENERJİNİN SERT KIŞI 

2022’DE DE DEVAM 

EDECEK Mİ? 

Türkiye’nin ilk lityum 

iyon pil üretim tesisinde 

sona gelindi 

Yenilenebilir enerjide 

küresel istihdam 12 

milyona ulaştı 

Dr. Serhan Ünal 

yazdı: 2021 Türkiye 

Raporu’nda enerji faslı

İçindekiler 

30 48 

Koç Holding’ten iş dünyasına 

örnek olacak hedef 

2050 yılına kadar karbon nötr olma hedefini açıklayan Koç Holding, bu 

doğrultuda somut ve uygulanabilir bir yol haritasını içeren Karbon Dönüşüm 

Programı’nı başlattı. Holding, bu hedefe ulaşmak için tüm iş süreçlerini gözden 

geçirecek… 

2021 Türkiye Raporu’nda enerji faslı 

AB’nin 2021 Türkiye Raporu’nda enerji faslı açısından; kaynak çeşitlendirmesi 

ve yenilenebilir enerjinin gelişimi yönlerinde ilerleme sağlandığı belirtiliyor 

ancak Türkiye’nin özellikle yenilenebilir enerji desteğindeki yerli aksam 

kullanımı politikasının, başta AB-Türkiye arasındaki Gümrük Birliği kuralları 

olmak üzere, Dünya Ticaret Örgütü’nün de ilkeleriyle bağdaşmadığı eleştirisi 

getiriliyor… 



EDECEK Mİ? 

34

54 

COP26’nın çözüm önerilerine eleştirel 

bir bakış 

Yakında dünya nüfusu 10 milyara ulaşacak, yeni gelenlerin çoğu da temiz 

enerji teknolojilerinden yoksun, gelişmekte olan ülkelerin vatandaşları 

olacak. Bu ülkelerin ekonomik büyümelerinin devam etmesi ve artan 

tüketimle karbon emisyonları da artacak. 

76 

Yeni bir şeyler öğrenmek için 

motivasyonumuzu artırmanın yolları 

2 yıla yakın bir süredir evlerimizden çalışmaya, derslere katılmaya, toplantıları 

yönetmeye ve sosyal hayatımızı dijital ortamda mümkün olduğunca sürdürmeye 

çalışıyoruz. Salgın sürecinin başında, evden bir şeyler yapmaya, online kurslara 

katılmaya, spora başlamaya, farklı bir dili tanımaya, kısacası yeni bir şeyler 

öğrenmeye daha istekli ve hevesliyken, zaman geçtikçe bu hevesimizi yitirmeye, 

motivasyonumuzu kaybetmeye başladık. 

Pano..................................................................... 10 

Kariyer.................................................................. 20 

Yatırım.................................................................. 24 


örnek olacak hedef.............................................30 

Enerjinin Sert Kışı 2022’de de 

Devam Edecek mi?............................................ 34 

Elektrik piyasasındaki iyileştirmeler RES ve 

GES’lerin payını artırabilir................................. 44 

2021 Türkiye Raporu’nda enerji faslı................. 48 

Yenilenebilir enerjide küresel 

istihdam 12 milyona ulaştı.................................50 

COP26’nın çözüm önerilerine 

eleştirel bir bakış............................................... 54 

İklim konferansında ünlülerin rolü ....................57 

Elektrik fiyatlarına yeniden bakmak................. 60 

Sanayi tesisleri, verimlilikle yüzde 

30 tasarruf sağlayabilir ......................................62 

Türkiye’nin ilk lityum iyon pil üretim 

tesisinin inşaatının yüzde 80’i tamamlandı...... 64 

Huawei, dünyanın en büyük enerji 

depolama sistemini kuracak.............................. 65 

Hidrojen motorlu enerji santralleri, 

enerji geçişini destekleyecek............................ 66 

Hidrojenle çalışan bir otobüs 5 yılda 

13 bin ağacı kurtarıyor.......................................67 

Depolama tesisi kurmak isteyenler acele edin!.68 

Ofgem, net sıfır hedefi için 450 

milyon sterlinlik fon kurdu.................................70 

Türkiye’nin enerji serüvenine bir bakış-2...........72 

Yeni bir şeyler öğrenmek için 

motivasyonumuzu artırmanın yolları.................76 

İstatistik................................................................ 80 

Sosyal Medya....................................................... 84

editör 

Enerji fiyatlarındaki artış 

gerçekçi mi? 

Uzmanlar, bu soruya yanıt arıyor. 

İnsanları akaryakıt istasyonlarının 

önünde kuyruklara girmeye iten, 

yüksek maliyetlere dayanamayıp kapıya 

kilit vuran işletmeler yaratan, ailelerin bütçesinde 

gıda ve barınmadan sonra en yüksek 

kalem haline gelen enerji fiyatlarındaki 

hızlı yükselişin ardında yatan ne? 

Sektörü biraz yakından inceleyince elbette 

ekonominin içinde bulunduğu durum nedeniyle 

artışların bir miktar mantıklı olduğu 

görülebiliyor. Kovid-19 sonrası artan talep, 

kuraklık nedeniyle elektrik üretiminde doğal 

gazın daha çok tüketilmesi, havaların 

soğuk geçeceği tahmininin getirdiği stok 

yapma hali… Bunlar açıklanabilir nedenler 

ancak yine de bu seviyelere ulaşmaya yetecek 

nedenler değil. 

Yukarıdaki saptamaları, piyasa aktörlerinin 

önemli bir kısmı yapıyor. Ana gerekçe 

olarak, tıpkı daha önce petrolde yaşandığı 

gibi bazı büyük traderlerın, büyük üreticilerin 

piyasada var olan sıkışıklığı kullanarak 

aşırı kar hırsının sonucu olduğu saptaması 

öne çıkıyor. 

Serbest piyasa düzeninde bu tür “mantıklı 

ya da akıldışı” yükseliş ve düşüşler yaşanıyor. 

Temennimiz bu sürecin akılcı bir şekilde 

son bulması… 

Ülkemize dönersek, daha çetrefilli bir durumla 

karşı karşıyayız. Uzunca bir süredir 

devam eden çeşitli sübvansiyonların getirdiği 

yükün taşınamaz hale gelmesiyle, 

hükümet enerji fiyatlarını düzenli olarak 

artırıyor, özellikle sanayi sektöründeki artışlar, 

artık üretimi tehlikeye sokacak seviyeye 

geldi. 

Üstüne kuraklık, döviz kurlarındaki ‘önlenemeyen’ 

yükseliş, özellikle gazda büyük 

çoğunluğu sona erecek olan uzun vadeli 

kontratlar gelince yüzde 40-50’lik dilimlerde 

zamlar başladı. Enerji Panorama ekibinden 

Deniz Suphi, oldukça kapsamlı bir 

analiz hazırlayarak, “enerji maliyetinin” 

iskeletini ortaya çıkardı. Tüm alanlarda 

neler yaşandı, sorunlar ne ve 2022 yılında 

bizi nelerin beklediğine dair önemli bilgilere 

ulaştı. Dergimizin kapak konusunu başta 

Türkiye olmak üzere Avrupa’daki enerji 

fiyatlarına ayırdık. Sektör oyuncularının 

gelecek yılki planlarına yardımcı olacağını 

düşünüyoruz. 

Tüm dünya fiyatlara odaklanmış durumda 

ancak güzel gelişmeler de oluyor. Dünya 

liderlerinin düşük karbon hedefine dönük 

açıklamaları, yatırımların artacağına dönük 

verdikleri mesajlar, yenilebilir enerjide 

alanında heyecan dalgası yarattı. Şu sıkışık 

dönemde her ne kadar fosil yakıtlara olan 

talep artmış olsa da tüm dünyanın geleceği 

yenilenebilir enerjiye bağlı. Ülkemiz de bu 

konuda önemli adımlar atıyor, geçtiğimiz 

ay imzalanan Paris İklim Anlaşması da 

ülkemizin enerji sektörüne basamak atlatacak. 

Yılın son sayısında buluşmak üzere, keyifli 

okumalar dileriz. 

İmtiyaz Sahibi 

TÜRKİYE ENERJİ VAKFI 

İKTİSADİ İŞLETMESİ 

TENVA İktisadi İşletmesi 

Yetkilisi Aycan Kızıldağ 

Sorumlu Yazı İşleri Müdürü 

Esengül Erkan 

esenerkan@tenva.org 

Haber Merkezi 

Deniz Suphi • Mahir Arslan 

Neşet Hikmet • Z. Işık Adler 

Katkıda Bulunanlar 

Dr. Fatih Cemil Özbuğday 

Dr. Fehmi Tanrısever 

Dr. Kürşad Derinkuyu 

Serhan Ünal 

Abone / Reklam 

info@tenva.org 

Kurumsal Ab. Bir. Fiyat: 15 TL 

Yayın İdare Merkezi 

Alternatif Plaza, Kızılırmak 

Mah. 1446. Cad. No:12/37 

Kat: 10 Çukurambar / Ankara 

T: +90 312 220 00 59 

Kuruluş Yılı: 2013 

Tasarım 

Kasım Halis 

Yayın Türü 

YAYGIN SÜRELİ YAYIN TÜM 

TÜRKİYE’DE 

Yayın Tarihi 

15 Kasım 2021 

ISSN 

2757-5799 

Enerji Panorama Dergisi, Türkiye Enerji 

Vakfı İktisadi İşletmesi tarafından 

yayımlanmaktadır. Dergide yer alan yazı, 

fotoğraf, illüstrasyon, grafik, harita gibi 

malzemeler kaynak göstermek koşulu ile 

kullanılabilir. Türkiye Enerji Vakfı İktisadi 

İşletmesi, Türkiye Enerji Vakfı'nın iktisadi 

işletmesidir

“İşimin Enerjisi” ile sen de işinin enerjisini ve 

verimliliğini artır, işine güç kat. 

Güneş enerjisi sistemleri, enerji verimliliği uygulamaları, elektrikli araç şarj 

istasyonu yönetimi ve yeşil enerji sertifikasyonuna kadar birçok çevre dostu ve 

sürdürülebilir enerji çözümüyle hizmetinizdeyiz. 

Detaylı bilgi için: enerjisa.com.tr

PANO 

Aycan Kızıldağ 

 

GATES’IN ŞIRKETI, 1 MILYAR 

DOLAR BAĞIŞ TOPLADI 

Bill Gates tarafından 2016’da kurulan Breakthrough 

Enerji, Microsoft, BlackRock, Bank of America ve 

ArcelorMittal’ın da aralarında olduğu şirketlerden 

yatırım aldı. Washington merkezli şirket, elde edilen 

sermayenin sıfır karbon ekonomisini desteklemek 

için kullanılacağını duyurdu. Gates’in kar amacı gütmeyen 

şirketi Microsoft, BlackRock, Bank of America, 

Boston Consulting Group’un da aralarında olduğu 

firmalardan toplam 1 milyar doların üzerinde bağış 

topladı. 

Şirket, bağışların bu yılbaşında kurulan ve sıfır karbon 

ekonomisini destekleyen “Breakthrough Energy 

Catalyst” projesinin fonlanması için kullanılacağını 

açıkladı. Microsoft’un kurucusu Gates konu hakkında 

yaptığı açıklamada “İklim felaketini önlemek için 

yeni bir sanayi devrimi şart. Sıfır emisyon hedefine 

ulaşmak için gereken teknolojinin yarısı bile mevcut 

değil. Catalyst Projesi’nin bunu değiştirmesini ve 

temiz gelecek için etkili bir yol sağlamasını umuyoruz” 

ifadelerine yer verdi. BlackRock’ın Breakthrough 

Enerji’ye 5 yılda 100 milyon dolar bağışlayacağı, Microsoft, 

American Airlines ve ArcelorMittal’in de aynı 

miktarda taahhütte bulunduğu belirtildi. 

BlackRock CEO’su Larry Fink, sıfır emisyon hedefinin 

her bireyin sorumluluğu olduğunu ve küresel enerji 

dönüşümünün 40 trilyon dolar maliyeti olacağını 

bildirerek “Catalyst ile ortaklığımız doğrultusunda 

5 yıl boyunca temiz enerji çözümleri için yatırım yapacağız” 

diye konuştu. İklim kriziyle mücadele eden 

tek milyarder Gates değil. Amazon’un kurucusu Jeff 

Bezos 10 milyar dolarlık fon kurarken Tesla CEO’su 

Elon Musk da ‘karbon yakalama’ teknolojisi için 100 

milyon dolarlık bağış sözü vermişti. 

SIEMENS GERI 

DÖNÜŞTÜRÜLEBILIR 

RÜZGAR TÜRBINI ÜRETTI 

Her biri 81 metre uzunluğundaki ilk altı adet 

81 metre uzunluğundaki geri dönüştürülebilen 

rüzgar türbini kanadı Danimarka’nın Aalborg 

kentindeki Siemens Gamesa fabrikasında üretildi. 

Siemens Gamesa CEO’su Andreas Nauen, geri 

dönüştürülebilen rüzgar türbini kanadının Siemens 

Gamesa’nın rüzgar endüstrisinde teknolojik 

gelişmeye nasıl öncülük ettiğinin bir başka 

somut örneği olduğunu söyledi. 

Siemens Gamesa rüzgar türbini kanatları, güçlü 

ve esnek bir hafif yapı oluşturmak için reçine ile 

birlikte dökülen malzemelerin bir kombinasyonundan 

yapıldı. Şirket, bu yeni reçine türünün 

kimyasal yapısının, bıçağın kullanım ömrünün 

sonunda reçineyi diğer bileşenlerden verimli bir 

şekilde ayırmayı mümkün kıldığını açıkladı. Bu 

işlem, geleneksel rüzgar türbini kanatlarını geri 

dönüştürmenin mevcut diğer yollarının aksine, 

kanattaki malzemelerin özelliklerini korumasını 

sağlıyor. Böylece malzemeler daha sonra ayrıldıktan 

sonra yeni uygulamalarda yeniden kullanılabiliyor. 

Siemens Gamesa yakın zamanda 2040’a yönelik 

bir sürdürülebilirlik vizyonu başlattı ve hedeflerinden 

biri de türbinleri 2040 yılına kadar tamamen 

geri dönüştürülebilir hale getirmek. 

10 • Ekim-Kasım 2021 • ENERJİ PANORAMA

PANO 

BALIKESIR, 2050’DE 

KARBONSUZ 

BIR KENT OLACAK 

Balıkesir Büyükşehir Belediyesi, dünyadaki en 

büyük kentsel iklim ve enerji inisiyatifi olan 

‘İklim ve Enerji İçin Küresel Belediye Başkanları 

Sözleşmesi’ni imzaladı. Birleşmiş Milletler 

tarafından da desteklenen sözleşme; sera gazı 

salınımını azaltma, yenilenebilir enerji kullanımını 

artırma, iklim değişikliğiyle mücadele gibi 

önemli başlıkları içeriyor. Ekim ayı Büyükşehir 

Belediye Meclisi’nde konuyla ilgili yetkilendirilen 

Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanı Yücel 

Yılmaz, sözleşmeyi imzaladı. 

Balıkesir’in hedefi; 2030 yılına kadar sera gazı 

salınımını yüzde 40 düşürmek, 2050’ye kadar 

ise karbonsuz bir kent oluşturmak. Büyükşehir 

Belediyesi bu kapsamda; sıfır atık, yenilenebilir 

enerji ve iklim değişikliğiyle mücadele konularında 

Birleşmiş Milletler başta olmak üzere birçok 

paydaşla birlikte strateji planlarını hazırlamaya 

başladı. Daha yaşanabilir, insana ve çevreye duyarlı 

bir şehir inşa etme gayretiyle çalışmalarına 

yön veren Balıkesir Büyükşehir Belediyesi ayrıca 

Silikon Vadisi’nde özellikle yenilenebilir enerji 

ve akıllı şehirler alanında proje ve çalışmalar yürüten 

şirketlerle görüşmeler yapıyor. 

NIJERYA ILE ÜÇ KRITIK 

ENERJI SÖZLEŞMESI 

IMZALANDI 

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Nijerya 

Cumhurbaşkanı Muhammed Buhari huzurunda 

iki ülke arasında bugün üçü enerji alanında 

olmak üzere yedi anlaşma imzalandı. Enerji ve 

Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Twitter 

hesabından yaptığı paylaşımda, “Batı Afrika’daki 

son durağımız Nijerya’da enerji, madencilik 

ve hidrokarbon alanlarında iş birliğine ilişkin 

anlaşmalar imzaladık. Türkiye Nijerya arasında 

bilgi, tecrübe paylaşımının yanı sıra, yeni yatırım 

ve ticari faaliyetlerle enerji iş birliğimizi 

daha üst bir noktaya taşıyacağız” dedi. 

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’ndan verilen 

bilgiye göre, hükümetler arasında madencilik, 

hidrokarbon ve enerji alanında iş birliğine ilişkin 

3 ayrı mutabakat zaptı Bakanlar Dönmez ve 

Onyeama tarafından imza altına alındı. Buna 

göre, “Enerji Alanında İşbirliğine İlişkin Mutabakat 

Zaptı” kapsamında yenilenebilir enerji 

kaynakları, enerji verimliliği, elektrik dağıtımı 

ve iletimi konularında iş birliği yapılması öngörülüyor. 

“Madencilik Alanında İşbirliğine İlişkin Mutabakat 

Zaptı”, madencilik mevzuatı, maden kaynaklarının 

keşfi, jeolojik arama, laboratuvar çalışmaları, maden 

atıklarının muhafazası ve imhası konularında 

iş birliğine ilişkin hükümleri kapsıyor. 

“Hidrokarbon Alanında İşbirliğine İlişkin Mutabakat 

Zaptı” ise ham petrol ile petrol ürünleri 

ve LNG ticareti, petrol ve doğal gaz altyapısının 

inşası, bakımı, doğal gazın sıvılaştırılması ile 

petrol ve doğal gazın aranması, taşınması ve pazarlanması 

konularında iş birliğine ilişkin hükümleri 

içeriyor. 


PANO 

LIMAK, ELEKTRIK DAĞITIM 

ŞIRKETLERINI İNGILIZ 

ACTIS’E DEVRETTI 

Limak Yatırım ile uluslararası sürdürülebilir altyapı 

yatırım fonu Actis arasında Bursa, Balıkesir, Çanakkale 

ve Yalova illerinin bulunduğu Uludağ bölgesinde 

elektrik dağıtım ve perakende satış faaliyetlerini 

sürdüren Uludağ Elektrik Dağıtım AŞ ve Limak Uludağ 

Perakende Elektrik Satış AŞ’nin tek hissedarı olan 

Uludağ Enerji Dağıtım ve Perakende Satış Hizmetleri 

AŞ’nin paylarının tamamının devri için hisse satış 

sözleşmesi, 30 Eylül 2021 tarihinde imzalandı. 

Şirketten yapılan açıklamaya göre söz konusu hisse 

devrinin Rekabet Kurumu, Enerji Piyasası Düzenleme 

Kurumu onayları ve ilgili diğer koşulların tamamlanmasının 

ardından gerçekleşmesi öngörülüyor. 

Actis’in, dünya çapında farklı ülkelerde 18 ofisi 

bulunuyor. Kuruluşundan itibaren yatırımcılarından 

24 milyar dolar büyüklüğünde fon katılımı sağlayan 

Actis, sahip olduğu portföyüyle enerji alanında 

bugüne kadar 24 GW üzerinde kurulu kapasiteye 

sahip konumda. 

Limak Yatırım Yönetim Kurulu Başkanı Ebru Özdemir, 

söz konusu hisse satış anlaşmasına ilişkin yaptığı 

açıklamada şunları söyledi: Yaklaşık 1 yıldan bu 

yana İngiliz yatırım fonu Actis ile Uludağ Elektrik’in 

hisselerinin devri için yaptığımız görüşmeleri tamamladık 

ve hisse devir sözleşmesini imzaladık. Yapılan 

bu anlaşmanın, özellikle altyapı yatırımlarında 

yabancı yatırımcıların Türkiye’nin potansiyeline 

olan ilgisinin bir göstergesi olduğunu düşünüyorum. 

Limak Şirketler Grubu olarak bu satıştan elde 

edeceğimiz geliri, Türkiye’de faaliyet gösterdiğimiz 

sektörlerde yürütmeyi öngördüğümüz diğer projelerimize 

yatırmayı düşünüyoruz.” 

GÜNEŞ ENERJILI 

KARAVAN, AVRUPA 

SEYAHATINI BITIRDI 

Eindhoven Üniversitesi’nden 22 kişilik bir öğrenci 

ekibinin projesi olan tekerlekli güneş enerjisiyle 

çalışan adı Stella Vita, olan elektrikli karavanı 

tasarlamak ve inşa etmek için bir buçuk yıl harcadı. 

Daha sonra, Eindhoven’dan Tarifa’ya güneş 

enerjili bir yolculuğu başarıyla tamamladı. 

Solar Team, yolculuklarına 19 Eylül’de ev üsleri 

Eindhoven’dan başladı. Gezinin başlangıcıyla 

ilgili olarak ekip, web sitelerinde resmi bir duyurunun 

parçası olarak şunları yazdı: Hollanda’nın 

‘Işık Şehri’nde başlıyoruz. Ana üssümüzden, 

ortaklarımız, ailemiz ve arkadaşlarımızla tura 

başlayacağız. Ayrıca Eindhoven’da yaşayan gurbetçilerle 

temas kuracağız ve vizyonumuzu paylaşacağız.” 

Ekip, Eindhoven’dan toplam 2 bin kilometre yol 

kat ettikten sonra nihai varış noktaları olan Tarifa’ya 

ulaştı. Çok sayıda öğrenci ve iklim aktivisti 

ile bir araya gelen ekip, yepyeni ve sürdürülebilir 

bir hareketlilik yolunu paylaştı. İlham verici yolculuğunu 

yakıt almak için durmadan veya şarja 

takmadan sona erdiren Stella Vita adlı karavan 

tek enerjisini güneşten temin etti. 

ENERJİ PANORAMA • Ekim-Kasım 2021 • 13

PANO 

ABB, ELEKTRIKLI ARAÇLARDA ŞARJ SÜRESINI 

15 DAKIKAYA INDIRDI 

İsviçreli teknoloji şirketi ABB, dünyanın en hızlı 

elektrikli araç şarj cihazını piyasaya sürdü. Elektrikli 

araçların en büyük sorunlarından biri olan 

şarj etme sürelerine çözüm getirdiğini açıklayan 

firma, normalde saatler alan şarj sürelerinin en 

büyük bataryaya sahip araçlarda bile 15 dakikaya 

indirgendiğini belirtti. Terra 360 adı verilen cihaz 

bu hızlı şarj imkanını aynı anda dört araca birden 

sunabilecek. 

Uluslararası Enerji Ajansı’na (IEA) göre 2020 yılında 

yaşanan ve halen etkisi devam eden Kovid-19 

krizine rağmen elektrikli araç sayısı dünya 

genelinde yüzde 41 artarak 3 milyona ulaştı. Ajans 

bu yükseliş ivmesinin 2021’de de devam ettiğini 

ve yılın ilk üç ayında elektrikli araç satışlarının 

yüzde 140 oranında arttığını kaydetti. Yılsonundan 

itibaren sistemin Avrupa’daki şarj istasyonlarına 

yerleştirilmeye başlanacağını açıklayan ABB, 

şarj ünitesinin 3 dakikadan az bir sürede 100 kilometrelik 

bir menzil için gereken enerjiyi araçlara 

yükleyeceğini belirtti. 

Avrupa ile sınırlı kalmayacak sistem 2022’den 

itibaren başta Amerika Birleşik Devletleri olmak 

üzere Latin Amerika ve Asya-Pasifik ülkelerine de 

yayılacak. Ürünün fiyatı konusunda bir açıklamada 

bulunamayan İsviçre merkezli teknoloji şirketi, 

öncelikle benzin istasyonları, süpermarketler ve 

şirketlerle anlaşmalar yapılacağını belirtti. 

DÜNYANIN EN UZUN ILETIM HATTI, HIZMETE GIRDI 

Norveç ve İngiltere arasında döşenen ve dünyanın 

en uzun elektrik iletim hattı olan sistem, artık 

enerji dağıtım hizmeti veriyor. Tamamıyla yenilebilir 

enerjiden elde edilen elektrik enerjisini Birleşik 

Krallık’a iletecek olan 720 kilometre uzunluğundaki 

elektrik hattının yapımına 2015 yılında 

başlanmıştı. Söz konusu sistemin 2030’a kadar 

yıllık 23 milyon ton karbonmonoksit gazının açığa 

çıkmasının önüne geçeceği ve toplamda 1.450 kilometre 

kablo kullanıldığı kaydedildi. 

İngiliz enerji şirketi National Grid ve Norveçli 

enerji nakil operatörü Statnett SF ortaklığında 

gerçekleştirilen yaklaşık 1.9 milyar euro maliyetli 

projenin 710 kilometrelik bölümü deniz altından 

geçiyor. Norveç ve İngiltere’deki enerji dönüşüm 

istasyonlarıysa, İsveçli teknolojisi devi ABB tarafından 

inşa edildi. 

İlk kullanılmaya başladığında günlük 700 MW 

enerji geçişi sağlayacak sistem 3 ay içerisinde kapasitesini 

1.400 MW’a çıkaracak. Sistem sayesinde 

Birleşik Krallık’ta 1.4 milyon haneye yüzde 100 

yeşil enerji sağlanacak. İstatistiklere göre, Norveç 

elektriğinin yaklaşık yüzde 96’sını hidroelektrik, 

yüzde 2’sini de rüzgar panelleri ve termal sistemlerden 

elde ediyor. Bu da, ülkede üretilen elektrik 

enerjisinin yüzde 98’inin yenilebilir kaynaklardan 

elde edildiğini gösteriyor. 


Yeşil Gelecek 

Sanko Enerji ile 

Gelecek

PANO 

POLAT HOLDING, İŞ BANKASI ILE ORTAKLIK 

ANLAŞMASI IMZALADI 

Polat Holding yenilenebilir enerji alanındaki yatırımları 

için İş Bankası Grubu şirketlerinin yatırımcısı 

olduğu Maxis Girişim Sermayesi 

Portföy Yönetimi A.Ş. Temiz 

Enerji Girişim Sermayesi 

Yatırım Fonu ile ortaklık 

anlaşması imzaladı. 

Yapılan açıklamaya 

göre, ortaklığa 

ilişkin pay devir 

ve ortaklık sözleşmesi 

imzalandı, 

sözleşmelerde yer 

alan ön koşulların 

tamamlanması ve 

Rekabet Kurumu’nun 

izni sonrasında da pay 

devir işlemi tamamlanacak. 

Devir sözleşmesi sonrasında Polat Holding 

ve Maxis Girişim, AP Enerji’de yüzde 50-50 

oranında ortak olacak. Bünyesinde Erguvan Enerji 

ve Polat Enerji olmak üzere iki şirket bulunan AP 

Enerji’nin yatırımlarının toplam kurulu gücü 700 

MW. 2017’de Türkiye İş Bankası Grubu 

bünyesinde kurulan Maxis Girişim 

Sermayesi Portföy Yönetimi 

A.Ş. ise farklı temalarda 

girişim sermayesi yatırım 

fonları kurup yönetiyor. 

Kanadalı emeklilik 

fonu yatırım yöneticisi 

PSP Investments 

ile Fransız 

EDF Energies Nouvelles 

eşit şekilde yüzde 

45’lik hisse oranı ile Polat 

Enerji’de ortak olarak 

bulunuyorlardı. Şirketler hisselerini 

geçtiğimiz yıl satma kararı 

almışlardı. Polat Holding de 3 ay önce hisselerin 

tamamını satın alarak şirketin yüzde yüz 

sahibi olmuştu. 

YUNANISTAN’IN ILK İKLIM BAKANI STYLIANIDES OLDU 

Yunanistan’da İklim Bakanlığı kurulacağı bildirildi. 

Ülke yönetimi tarafından yapılan açıklamaya 

göre, ülkenin ilk İklim Bakanı da 2014-2019 yılları 

arasında Avrupa Birliği İnsani Yardım ve Kriz 

Yönetimi Komiseri olarak görevi yapmış olan Christos 

Stylianides olacak. 

Güney Kıbrıs vatandaşı olan Stylianides Yunanistan 

vatandaşlığına kabul edilmesi sonrasında yemin 

ederek görevine başlayacak. Bakan yardımcılığını 

görevini ise Yunanistan eski Hava Kuvvetleri 

Komutanı General Evangelos Tournas üstlenecek. 

Stylianides konu ile ilgili yaptığı açıklamada görevi 

zorluklar ve beklentilerin tam farkındalığı ile 

kabul ettiğini, iklim değişikliğinin sonuçlarına 

karşın afet önleme ve hazırlığın en etkili silah olduğunu 

kaydetti. Yunanistan’da temmuz ve ağustos 

aylarında gerçekleşen orman yangınlarını 116 

bin hektardan fazla alanı etkilemişti. 


PANO 

MEME KANSERINE PEMBE FATURA ILE DIKKAT ÇEKILDI 

Limak Enerji Uludağ Elektrik, meme kanserine dikkat 

çekmek amacıyla hayata geçirdiği pembe fatura 

uygulamasını bu yıl da sürdürüyor. Ekim ayının 

“Meme Kanseri Farkındalık Ayı” olarak anılması 

sebebi ile bu hastalığa dikkat çekmeyi amaçlayan 

şirket, faturalarını pembe olarak tasarlayarak müşterilerine 

ulaştırıyor ve meme kanserine yönelik 

farkındalık oluşturuyor. Şirket, hizmet verdiği 

tüm müşterilerine erken tanının önemine 

dikkat çeken mesajın yer aldığı 

pembe faturaları gönderiyor. 

“Elle muayene ve mamografi 

sizi meme kanserinden korur.” 

mesajlı pembe faturaları 

müşterilerine ulaştıran 

Limak Enerji Uludağ Elektrik, 

bu çalışması ile dünyada 

en sık görülen kanser türleri 

arasında birinci sıraya geçen 

meme kanserine yönelik farkındalık oluşturuyor. 

Projenin çok önemli ve değerli olduğunu vurgulayan 

Limak Enerji Uludağ Elektrik Genel Müdürü 

Ali Erman Aytac, “Dünya Sağlık Örgütü’nün kanser 

raporuna göre meme kanseri, diğer kanser türlerini 

geride bırakarak dünyada en çok görülen kanser 

çeşidi oldu. Elektrik faturalarının vatandaşlarımız 

tarafından titizlikle takip edilen ve incelenen bir 

evrak olması sebebiyle bu platformda 

yer verilen açıklama ve mesajlar 

da yoğun bir şekilde okunuyor. 

5 milyon kişiye “Elle muayene 

ve mamografi sizi meme 

kanserinden korur” mesajının 

yer aldığı pembe faturalarımızı 

ileterek, kadınlara 

yönelik bu sağlık sorununa 

karşı farkındalık oluşturmayı 

amaçlıyoruz” dedi. 

RUSYA’NIN YÜZER SANTRALI ZIYARETE AÇILDI 

Rusya’nın Chukotka Özerk Bölgesi‘nin Pevek kentinde 

bulunan Rosatom’un yüzer nükleer santrali 

Akademik Lomonosov, kamusal bir gezi kapsamında 

ilk kez ziyarete açıldı. Rusya Bilimler Akademisi 

Ural Şubesi Endüstriyel Ekoloji Enstitüsü’nün 

önde gelen araştırmacılarından Alexey Yekidin liderliğindeki 

inceleme gezisine ekolojistler, akademisyenler 

ve kamu derneklerinin temsilcileri 

katıldı. 

Katılımcılar, yüzer nükleer santralin çevre ve radyasyon 

güvenliği ile ilgili verilerin toplanması ve 

analiz edilmesinin yanı sıra tesisin ve genel işleyişinin 

değerlendirilmesiyle elde edilen sonuçların 

halkla paylaşılmasını sağlamak amacıyla ziyarette 

bulundu. Çevreciler hem istasyonda ve çevresinde 

hem de Pevek şehrinde çeşitli ölçümler yaptı. 

Elde edilen bulgular, hem yüzer nükleer santralin 

çevresindeki hem de Pevek şehrindeki artalan 

radyasyonuna doğal radyonüklidler ve kozmik 

radyasyon gibi yalnızca doğal kaynakların neden 

olduğunu ortaya koydu. Bulgulara göre ayrıca, söz 

konusu radyasyonun ortalama değerinin her iki 

bölgede de 0.12 μSv/h’yi aşmadığı da tespit edildi. 


KARİYER 

Z. Işık Adler 

EPİAŞ Başkanı Türkoğlu, 

EUROPEX yönetimine seçildi 

Enerji Piyasaları İşletme A.Ş. (EPİAŞ) Genel Müdürü Ahmet Türkoğlu, Avrupa çapında 

toptan enerji ticareti alanında çatı kuruluş olarak kabul edilen Avrupa Enerji 

Borsaları Birliği (EUROPEX) yönetim kurulu üyeliğine seçildi. Çevrim içi yapılan 

genel kurul toplantısında ICE Endex Başkanı Pieter Schuurs yönetim 

kurulu başkanlığına, Borzen Piyasa Operasyonları Direktörü Borut Rajer, 

EPEX SPOT Piyasa Operasyonları Başkanı (COO) Jonas Törnquist, TGE 

Yönetim Kurulu Başkanı Piotr Zawistowski yönetim kurulu üyeliğine yeniden 

seçilirken EPİAŞ Genel Müdürü Ahmet Türkoğlu ve GME Başkanı ve 

CEO’su Andrea Péruzy EUROPEX yönetim kurulu üyeliğine ilk defa seçildi. 

Genel kurulda ayrıca çalışma gruplarının başkanları da seçildi. 

Ahmet Türkoğlu Avrupa’daki enerji borsaları ile uyum içinde çalıştıklarının 

altını çizerek, “2016 yılından bu yana üyesi olduğumuz EUROPEX’in 

yönetim kurulu üyeliğine seçilmiş olmaktan dolayı, Türkiye’nin enerji borsası 

EPİAŞ’ın genel müdürü olarak büyük mutluluk duydum. Şirketimiz, Avrupa’daki 

enerji borsalarıyla uyum halinde çalışmakta ve fikir alışverişinde 

bulunuyor. EPİAŞ, işlettiği piyasaları etkin, şeffaf ve sürdürülebilir şekilde 

işletmesinin yanı sıra küresel ölçekte referans alınan bir enerji borsası 

olma vizyonunu gerçekleştirmek için de tüm enerjisiyle çalışıyorlar. Bu gelişmeler 

bize vizyonumuza bir adım daha yaklaştığımızı gösteriyor” dedi. 

Aksa Doğalgaz’a Dijital CMO Ödülü 

Aksa Doğalgaz, Fast Company Türkiye dergisi tarafından düzenlenen Pazarlama 

Liderleri ’21 Ödülleri’nde, Türkiye’nin teknolojiyi kullanma ve dijital strateji 

konusunda en iyi CMO’ya sahip 50 şirketi arasında yer aldı. Fast Company Türkiye 

dergisi, dijitalleşmeyi iletişim stratejisinin içine dahil ederek bunu 

başarıyla hayata geçiren en iyi CMO’ya sahip 50 şirket araştırmasının 

sonuçlarını yayımladı. Aksa Doğalgaz, araştırma kapsamında pazarlama 

liderlerinin değerlendirildiği Pazarlama Liderleri 21’de ödüle 

layık görüldü. 

Sir Martin Sorrell başkanlığındaki jüri tarafından gerçekleştirilen 

değerlendirme sonucunda Türkiye’nin teknolojiyi kullanma ve 

dijital strateji konusunda en iyi 50 CMO’su ödüllendirildi. Aksa Doğalgaz 

da salgın sürecinde dijital kanallar ve kampanyalara verdiği 

ağırlık ile öne çıkan şirketler arasında yer aldı. 

Kovid-19 salgınının başladığı günden itibaren, insanlar için evde 

her odanın eşit sıcaklık ve konforda olmasının daha da önemli hale geleceği 

öngörüsüyle kampanyaları yavaşlatmak yerine dijital kanalların 

ağırlığını artırarak, hedef kitlesiyle kesintisiz iletişimi sürdüren Aksa 

Doğalgaz’da salgın koşullarına rağmen başarılı bir kampanya ve abone 

alım süreci yaşandığı belirtildi. 


KARİYER 

Fatih Birol, “Dünyanın En Etkili 

100 İsmi” arasına girdi 

TIME Dergisi’nin dünya çapında en etkili isimleri seçtiği ve bu yıl 18’incisini yayımladığı 

TIME 100 listesi açıklandı. Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Fatih Birol, TIME Dergisi’nin 

belirlediği dünyanın en etkili 100 kişisi arasındaki tek Türk oldu. 

TIME 100 listesinde ABD Başkanı Joe Biden, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, Hindistan 

Başbakanı Narendra Modi, Avrupa Birliği Komisyonu Kıdemli Başkanı Frans Timmermans, 

eski ABD Başkanı Donald Trump, Tesla Üst Yöneticisi Elon Musk, İngiltere Kraliçesi 

2. Elizabeth’in torunu Sussex Dükü Prens Harry ve eşi Düşes Meghan Markle gibi ünlü 

isimler yer aldı. 

Birol, yaptığı değerlendirmede, “Dünya ekonomisi için en önemli sektörlerden 

biri olan enerji sektörünü temsil etmek çok önemli. Türkiye’yi temsil etmek benim 

için büyük bir gurur kaynağı. Beni tek üzen, çok kıymet verdiğim babamın bunu görememesi” 

ifadelerini kullandı. IEA’nın son yıllarda büyük bir dönüşüm gerçekleştirdiğini 

ve önemli işlere imza attığını anlatan Birol, “Biz nispeten küçük bir teşkilatız 

ama dünyada enerji ve iklim değişikliği politikalarına yön veren bir kuruluş haline 

geldik. Bu benimle birlikte çalışan 300’e yakın meslektaşım için de büyük bir gurur. 

Biraz önce tüm arkadaşlarıma mesaj atıp bu önemli onuru onlara ithaf ettim” dedi. 

Öztürk, ESCON Enerji İK 

Direktörü oldu 

Enerji verimliliği danışmanlık (EVD) şirketi ESCON Enerji’nin 

İnsan Kaynakları Direktörlüğü görevine Gürhan Öztürk getirildi. 20 

yıla yakın tecrübesi bulunan Öztürk, ESCON Enerji’nin işe alım ve 

işveren markası yönetimi başta olmak üzere tüm insan kaynakları 

süreçlerinden sorumlu olacak. 

İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi mezunu Gürhan Öztürk, 

aynı üniversitede Davranış Bilimleri üzerine yüksek lisans 

yaptı. İş hayatına Koç Grubu şirketlerinden Beko Elektronik’te 

başlayan Öztürk, ardından Sütaş ve Fortis Bank’ta işe alım 

süreçlerinden sorumlu oldu. 2009 yılında başladığı Garanti 

Portföy Yönetimi AŞ’de ise İK ve Destek Birimler Direktörü 

olarak insan kaynakları, destek hizmetler ve bilgi işlem bölümlerini 

yönetti. 


KARİYER 

Ayhan Yavrucu, 47 yıl sonra 

Alarko’ya veda etti 

47 yıldır Alarko Holding bünyesinde çalışan ve son olarak Alarko Holding İcra Kurulu 

Başkanı olarak görev yapan Ayhan Yavrucu, emekliye ayrıldı. Yavrucu’nun yerine 1 Ekim 

2021 itibarıyla Ümit Nuri Yıldız getirildi. 

Alarko Holding’den yapılan açıklamada, “Topluluğumuzda uzun yıllardır bizlerle 

birlikte olan ve topluluğumuza yön veren İcra Kurulu Başkanımız Ayhan Yavrucu, 

30 Eylül 2021 tarihi itibarıyla emekli olmak istediğini yönetim kurulumuza 

iletmiştir. Yavrucu’nun bu talebi yönetim kurulumuz tarafından 

kabul edilmiş olup, kendisinin tecrübe ve bilgi birikiminden Alarko Holding 

A.Ş Yönetim Kurulu Üyesi olarak yararlanmaya devam edeceğiz” denildi. 

Alarko Holding; sahibi olduğu Panel Enerji Güneş Santralleri, Karakuz 

Barajı ve HES, Kırklareli Kombine Çevrim Gaz Santrali ve Gönen Hidroelektrik 

Santrali ile enerji sektöründe de önemli bir oyuncu olarak faaliyet 

gösteriyor. Holding bünyesinde, Konya, Aksaray, Niğde, Kırşehir, Nevşehir 

ve Karaman olmak üzere 6 ilde perakende elektrik satışı yapan Mepaş 

Enerji ile Çanakkale Karabiga İthal Kömür Santrali’nde ise Cengiz Holding 

ortaklığı da bulunuyor. 

Enerjinin Yıldızları’nda öğrenci sayısı 89’a ulaştı 

Elektrik dağıtım sektörünün yetişmiş eleman ihtiyacına 

çözüm üretmek ve Türkiye’de istihdama katkı sunmak 

hedefiyle 2018’de başlatılan Enerjinin Yıldızları Projesi’nin 

‘yıldızları’, 2021-2022 eğitim - öğretim yılında 

ders başı yaptı. Salgın nedeniyle yaklaşık 1,5 yıl gibi uzun 

bir aradan sonra yeniden yüz yüze eğitime geçilirken 

Enerjinin Yıldızları Projesi kapsamında İstanbul Bayrampaşa 

İnönü Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nde Boğaziçi 

Elektrik Dağıtım A.Ş.’nin (BEDAŞ) desteği ile oluşturulan 

Yüksek Gerilim Dalı’nda da tercih dönemi tamamlandı. 

Bu yıl yıldızlar kadrosuna katılan 22 öğrenci ile birlikte İstanbul’da 

Enerjinin Yıldızları Projesi’ne dahil olan öğrenci 

sayısı da 2018-2021 yılları arasında 89’a ulaşmış oldu. 

Eğitimlerinin sonunda başarı kriterlerini sağlayan 

öğrencilere eğitim-öğretim hayatı boyunca BEDAŞ tarafından 

burs veriliyor. Bugüne kadar burs almaya hak 

kazanan 47 öğrenciye BEDAŞ tarafından verilen toplam 

burs 247 bin TL’ye ulaşmış durumda. BEDAŞ, eğitim hayatları 

boyunca yanlarında yer aldığı ‘Enerjinin Yıldızları’nı 

mezun olduktan sonra da yalnız bırakmıyor. Eğitim 

sürecinde staj imkanı, mezun olanlara ise iş fırsatları 

sunan şirket, eğitimine lisans düzeyinde devam etmek 

veya kariyerini alternatif bir alanda sürdürmek isteyen 

öğrencilere de destek veriyor. 


YATIRIM 


SEDAŞ, 216 MILYON TL 

YATIRIM YAPTI 

3 

,7 milyon nüfusa hizmet veren Sakarya Elektrik 

Dağıtım AŞ (SEDAŞ), Kocaeli’nin 11 ilçesinde 

yılsonuna kadar tamamlanması planlanan yatırım ve 

bakım çalışmalarını sürdürüyor. Kentteki ihtiyaçlara 

göre hazırlanan programda İzmit, Gebze, Kartepe, 

Gölcük, Karamürsel, Kandıra, Çayırova, Darıca, Derince, 

Körfez ve Başiskele ilçelerinde bu yılın sonuna kadar 

kapasite artırımı, şebeke yenileme ve ana hatlarda 

devam eden yeraltı çalışmalarının tamamlanması 

planlanıyor. 1 milyondan fazla kişinin yaşadığı bölgede 

sürdürülen yatırımın değeri ise 216 milyon TL oldu. 

Yönetim Kurulu ve İcra Başkanı Dr. Necmi Odyakmaz, 

katma değerli projelerle SEDAŞ’ın hizmet bölgesine 

katkı sağlamayı hedeflediklerini söyleyerek şunları 

kaydetti: Ülkemizin önemli sanayi kuruluşlarına 

ev sahipliği yapan Kocaeli’nin en güncel ihtiyaçlarını 

araştırarak müşterilerin beklentilerini karşılayacak 

yatırım planımıza ara vermeden tüm gücümüzle devam 

ediyoruz. Kentimize hem istihdam olanakları 

hem ekonomik fayda yaratan Gebze başta olmak üzere, 

11 ilçemizde aynı anda kapsamlı bir çalışma yürütüyoruz. 

Sahadaki ekiplerimiz 508 kilometreyi aşkın 

kablo-iletken çekimi ve 4 bin 500 adet direk montajını 

gerçekleştiriyorlar. İlk etapta an itibarıyla şebeke 

yenileme, yeni alternatif şebeke tesisi, kapasite artışı 

ve hatlarda güvenlik mesafesi düzenlemesi gibi çalışmalar 

sürdürüyoruz. Bu bölgelerde köyler de dahil 

olmak üzere enerji hatları ile trafolarda yenileme ve 

bakım faaliyetlerimizde yapılıyor. Bunlara destekleyici 

nitelikteki ek tesis projelerimizi de yılsonuna kadar 

devreye alarak ilave 45 adet beton köşk tipi trafo ve 

yaklaşık 90 tane direk tipi trafo tesisini Kocaelililerin 

hizmetine sunacağız. 

SIEMENS TÜRKIYE, 

GEBZE’DEKI ÜRETIM ÜSSÜNE 

GÜNEŞ ENERJISI 

TESISI KURDU 

Siemens Türkiye, Gebze Entegre Üretim Üssü’ne 

güneş enerjisi tesisi kurdu. Kartal ve Gebze 

kampüslerinde tükettiği elektriğin yüzde 100’ünü yenilenebilir 

enerji kaynaklarından karşılayan şirket, yeni 

tesisle sürdürülebilirlik yatırımlarına bir yenisini daha 

ekledi. Fabrikanın yıllık elektrik tüketiminin yüzde 

10’unu karşılayacak olan tesis yılda 1616 ağacı kurtararak 

doğa için pozitif değer yaratacak. Tesis aynı 

zamanda uygulama geliştirme ve müşteri demo merkezi 

olarak da kullanılacak. 

Tesis, Gebze üretim üssünün yılda 13 milyon 250 

bin kwh olan enerji ihtiyacının yüzde 10’unu karşılayacak. 

1 milyon 350 bin kWh enerji üretimi ile 664 ton 

karbon salımını engelleyecek olan güneş enerjisi tesisi, 

yılda 1616 ağacı kurtararak doğa için pozitif değer 

yaratacak. Konuya ilişkin açıklamada bulunan Siemens 

Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO’su Hüseyin 

Gelis, “2023 karbon nötr olma hedefi kapsamında 

son beş yılda attığımız adımlarla yüzde 20 enerji 

tasarrufu elde ettik. Kartal ve Gebze kampüslerimizde 

ihtiyaç duyduğumuz enerjinin yüzde 100’ünü yenilenebilir 

enerji kaynaklarından sağlıyoruz. Gezegenimizin 

geleceğine destek olan çözümler geliştirmeye 

ve sürdürülebilirlik odağındaki yatırımlarımıza devam 

edeceğiz” dedi. 


YATIRIM 

TOKAT’TA ÇAMURLAR 

ENERJIYE DÖNÜŞECEK 

Tokat’ta yeşil kalkınmaya katkı sağlayacak Çamurdan 

Elektrik Üretimi Tesisi’nin resmi açılışını 

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank yaptı. 

Törende bir konuşma yapan Bakan Varank, her zaman 

çalışmanın, emeğin ve çabanın peşinde olduklarını 

ifade ederek, “2023, 2053 ve 2071 hedefleri doğrultusunda 

durmak yok yola devam dedik. Yerelde belediyelerimizle, 

merkezde bakanlıklarımızla milletimizin 

refahını artıracak işlere odaklandık” diye konuştu. 

Tokat’ın da değerli yatırımlara ev sahipliği yaptığını 

dile getiren Varank, özellikle yeşil ve sürdürülebilir 

kalkınmaya yönelik yatırımların kendilerini memnun 

ettiğini belirterek, Paris İklim Antlaşması’nın onaylanması, 

Avrupa Birliği Yeşil Mutabakatı’na uyumun bu 

yöndeki çalışmalar olduğunu anımsattı. 

“Yap-işlet-devret modeliyle 100 milyon TL’nin 

üzerinde yatırımla gerçekleşen bu tesis sayesinde, 

atık çamurundan elektrik üretilerek temiz enerji elde 

edilmiş olacak. Gazlaştırma ve doğrudan yakma teknolojisinin 

aynı tesis içinde bulunması bu projeyi Türkiye’de 

bir ilk konumuna getiriyor. Sadece bu tesisteki 

atık dönüşümü sayesinde yıllık 25 bin hanenin elektrik 

ihtiyacı karşılanacak. Böylelikle tesisin ülke ekonomisine 

katkısı 45 milyon TL’yi bulacak. Tabii bütün bu 

faydaların yanında geleceğimizin teminatı gençlerimize 

temiz bir dünya bırakma yolunda atılmış değerli 

adımlardan birisi olacak. 

EKVATOR ENERJI, 

ŞANLIURFA’DA 

GES SATIN ALDI 

Ekvator Enerji Grubu, Şanlıurfa’da 6,88 MW kurulu 

güce sahip olan Yılmaz Güneş Santrali’ni 

satın aldı. Ekvator Enerji Grubu, Şanlıurfa’da 100 bin 

272 m2 üzerinde kurulu, 25 bin 944 adet güneş paneli 

kullanılan ve 6,88 MW kurulu güce sahip olan Yılmaz 

Güneş Santrali’ni satın aldığını açıkladı. Grup, satın almayla 

ortalama 2 bin 436 adet hanenin yıllık elektrik 

ihtiyacının karşılanmasını ve 309 bin 981 adet ağacın 

çevreye sağlayacağı katkıya denk karbon salınımının 

azaltılmasını hedefliyor. 

Ekvator Enerji Grubu Yönetim Kurulu Üyesi Hakkı 

Kubilay Şakar, yeni yatırım ile ilgili olarak yaptığı açıklamada, 

“Konya’da 235 bin m2 ve Şanlıurfa’da da 60 

bin m2 üzerinde kurulu santral portföyümüze 100 bin 

m2 üzerinde kurulu Yılmaz Güneş Santrali’ni dahil ettik. 

Bu yatırımımızla birlikte toplamda 21,14 MW kurulu 

güce ulaştık” dedi. 


YATIRIM 

COPA, GES PROJESIYLE 

ENERJI TÜKETIMINDE YILIN 1 

AYI TASARRUF EDECEK 

İklimlendirme sektörünün oyuncularından COPA 

Isı Sistemleri, üretim süreçlerinde sürdürülebilir 

kaynak kullanımına odaklanarak 2022 yılında Bursa’da 

yer alan üretim tesisinde devreye alacağı güneş 

enerjisi sisteminin kurulumuna başladı. COPA, GES 

projesi ile birlikte yıllık enerji tüketiminin yüzde 10’unu 

karşılayarak, yılın 1 ayı tasarruf etmeyi hedefliyor. 

COPA Isı Sistemleri, 31 Ekim Dünya Tasarruf Günü’nde 

anlamlı bir adım attı. Üretim süreçlerinde sürdürülebilir 

kaynak kullanımına odaklanan COPA, Bursa 

Minareliçavuş Organize Sanayi Bölgesi’nde bulunan 

üretim tesisinde 2022 yılında tamamlanacak olan 

güneş enerjisi sisteminin (GES) kurulumuna başladı. 

COPA, 4 kıtada 40’dan fazla ülkede kullanılan ürünlerini 

ürettiği tesisinde devreye girecek olan GES sayesinde 

yıllık enerji tüketiminin yüzde 10’unu kendi üretebilecek. 

COPA bu sayede hem üretim süreçlerindeki 

enerji maliyetlerinden tasarruf edecek hem de çevreci 

yaklaşımını bir kez daha ortaya koyarak yenilenebilir 

enerji kaynaklarından da faydalanmaya başlayacak. 

SOCAR, STAR RAFINERI’DE 

KAPASİTE ARTIRACAK 

SOCAR Türkiye, İzmir Aliağa’daki STAR Rafineri’nin 

halen yılda 11 milyon ton düzeyindeki 

ham petrol işleme kapasitesini 13 milyon ton düzeyine 

çıkaracak. Azerbaycan petrol şirketi SOCAR’ın Türkiye 

çalışmalarını yürüten SOCAR Türkiye grubu tarafından 

işletilen Star Rafineri’de kapasite arttırılacak. 

Rafineride üretim teknolojisinde ve ünite kapasitelerinde 

hiçbir değişiklik yapılmadan, ünitelerin 

esneklik potansiyelleri kullanılarak yaratılan verimlilik 

sonrasında yıllık (330 gün) ham petrol elleçleme 

miktarında 13 milyon ton/yıl değerine ulaşılabildiği 

görüldü. Bu nedenle STAR Rafineri A.Ş., İzmir İli, Aliağa 

İlçesi’nde faaliyet gösteren Rafineri’nin ham petrol 

işleme kapasitesinde artış planlıyor. 250 bin euro 

değerindeki proje kapsamında ham petrol işleme kapasitesi 

11 milyon ton/yıl’dan 13 milyon ton/yıl’a yükseltilmesi 

planlanıyor. 


YATIRIM 

EKSIM ENERJI, UKRAYNA 

PROJESI IÇIN 

NORDEX’LE ANLAŞTI 

Türkiye’nin en büyük rüzgar enerjisi yatırımcıları 

arasında yer alan yüzde 100 yenilenebilir enerji 

şirketi Eksim Enerji, Ukrayna’da 67.2 MW kurulu güce 

sahip Skole Rüzgar Enerjisi Santrali yatırımına başlıyor. 

Eksim Holding İştiraki Eksim Enerji, Skole RES’in 

türbin tedariki için Nordex ile anlaşmaya vardı. Anlaşma 

15 senelik “Premium Service” hizmetini de kapsıyor. 

Ukrayna’nın Skole şehri yakınlarında gerçekleştirilecek 

projede Nordex’e ait, 14 adet N149/4.0-4.5 türbin 

kullanılacak. Projede yüksek emre amadelik hedefiyle 

soğuk iklim koşulları göz önüne alınarak “Cold 

Climate Version” türbinleri kullanılacak. Türbinlerin 

dikimine Mart 2022’de başlanması planlanan Skole 

Rüzgar Enerjisi Santrali’nin Haziran 2022 itibariyle 

Ukrayna ulusal şebekesine temiz enerji sağlamaya 

başlayacağı öngörülüyor. 

Eksim Enerji Genel Müdürü Sabahattin Er, Skole 

Projesi’ne yaklaşık 1.5 senedir emek verdiklerinin altını 

çizerek şöyle devam etti: “Ukrayna bizler için enerji 

alanında yeni bir pazar olsa da aslında Eksim Holding’in 

yıllardır dış ticaret yaptığı bir ülke. Grup olarak 

bu projeyi de başarıyla bitireceğimizden şüphemiz 

yok. Uzun yıllardır Türkiye’de birlikte çalıştığımız türbin 

tedarikçimiz Nordex, Ukrayna’da da bizlere tam 

destek sağlayarak projemizin tedarik sözleşmesini 

tamamlamıştır.” 

BP, 10 GW YATIRIM IÇIN 1.8 

MILYAR DOLARLIK 

ANLAŞMA IMZALADI 

BP’nin ortak güneş enerjisi girişimi Lightsource 

BP, 8,4 milyon evin ihtiyacına eşdeğer yeterli 

güneş enerjisi kapasitesi geliştirmek için 1,8 milyar 

dolar (1,3 milyar sterlin) değerinde bir finansman anlaşmasını 

imzaladı. Böylece 2025 yılına kadar küresel 

büyümesini iki katından fazla artırmayı öngörüyor. 

Hızla büyüyen operasyon, başlangıçta 2023 yılına 

kadar toplam 10 gigawatt kapasiteli, 3,4 milyon ev 

için yeterli olan güneş enerji kapasitesi hedeflemişti 

ancak yeni fonlar, 2025 yılına kadar hedefini 25 GW’a 

yükseltmek için kullanılacak. 

BP, hükümetler iklim eylemini hızlandırmaya hazırlanırken, 

büyük bir petrol şirketi için en iddialı yenilenebilir 

enerji hedeflerinden birini belirledi. Mevcut 

küresel gaz piyasası krizi, gaza olan bağımlılığı azaltmak 

için siyasi kararlılığı daha da güçlendirdi. 

Güneş enerjisi, yaz aylarında elektrik santrallerini 

çalıştırmak için kullanılan gaz miktarını azaltmaya 

yardımcı olabilir. Ayrıca yıl boyunca gaz yerine depolanabilen 

ve kullanılabilen yeşil hidrojen de üretebilir. 

Lightsource BP’nin kurucusu ve CEO’su Nick Boyle, 

yaptığı açıklamada güneş enerjisi sanayisinin geleceğinin 

yeşil hidrojen talebine bağlı olacağını söyledi.

YATIRIM 

IBERDOLA, TAYVAN'DA ÜÇ 

OFFSHORE RES YAPACAK 

Iberdrola, Tayvan’da yaklaşık 6 GW potansiyel 

kapasiteye sahip üç yeni açık deniz rüzgar geliştirme 

projesini yapacağını ilan etti. Da-Chung Bu 

Offshore Wind, Guo-Feng Offshore Wind ve Ju-Dao 

Offshore Wind projeleri Tayvan’ın batı kıyısında sırasıyla 

Taichung, Changhua ve Penghu sularında yer 

alacak. 

Iberdrola’nın Küresel Açık Deniz Rüzgar Geliştirme 

Direktörü David Rowland, “Tayvan’ın açık deniz 

rüzgarında önemli bir büyüme hırsı var ve bu yüzden 

birkaç yıldır piyasayı yakından takip ediyoruz ve bir yıldan 

fazla bir süredir bu yeni projeleri geliştirmek için 

aktif olarak çalışıyoruz. Dünyanın dört bir yanındaki 

ülkelerin açık deniz rüzgarının büyük potansiyelini benimsediğini, 

bu tesisleri hızlı ve ölçekli bir şekilde inşa 

etmeye çalıştığını görmek olumlu bir gelişme. İklim 

krizi ve ekonomi için bu iyi haber. Halihazırda tamamladığımız 

ayrıntılı çalışmalara ve Tayvan’daki tedarik 

zincirinin yetenekleri hakkında edindiğimiz bilgilere 

göre, bu yeni projelerin potansiyeli konusunda heyecanlıyız” 

dedi. 

Tayvan’ın 2031 yılına kadar 9 GW ve 2035 yılına 

kadar ise 15 GW’lık ek bir açık deniz rüzgarı kurma hedefi 

var. Iberdrola’nın üç geliştirme projesi, ‘Bölgesel 

Kalkınma’ ihalelerine hazırlanıyor. 

İSKOÇYA’YA BIR OFFSHORE 

YATIRIMI DA EQUINOR’DAN 

Norveç merkezli enerji şirketi Equinor, yeni geliştirilen 

bir yüzen rüzgar türbinyle İskoçya’da 

toplam kapasitesi 1000 MW olan bir denizüstü (offshore) 

rüzgar santrali geliştireceğini açıkladı. İskoçya’da 

kurulacak 1 GW büyüklüğündeki bu rüzgar 

santrali, Equinor’un ve Britanya’nın ilk offshore rüzgar 

santrali olan Hywind Scotland’ın 30 katı büyüklüğünde 

olacak. Highland Scotland, 2017 yılında 30 

megawatt kapasiteyle faaliyete geçmişti. 

Santralde kullanılacak olan yeni geliştirilen yüzen 

rüzgar türbini Wind Semi, yarı suya batırılabilir ve 

özellikle yerel tedarik zincirine dayalı imalat ve montaj 

için esneklikle tasarlandı. Equinor’un Floating Offshore 

Wind Başkan Yardımcısı Sonja C. Indrebø yaptığı 

açıklamada, yeni nesil, büyük ölçekli ticari yüzer denizüstü 

rüzgar santrali geliştireceklerini belirterek, “20 

yıllık yüzer açık deniz rüzgar deneyimimizden ve yeniliklerimizden 

yararlanarak, tek bir aşamada GW boyutunda 

yüzer projeler geliştirmeyi planlıyoruz. Büyük 

ölçekli projelerin uygulanması, İskoçya’nın net sıfıra 

enerji geçişini hızlandıracaktır” dedi. 


YATIRIM 

KATAR, LNG FILOSUNA 6 GEMI DAHA EKLEYECEK 

North Field sahasında LNG üretimini iki kat 

arttırmayı planlayan Katar, LNG gemisi filosunu 

arttırmak amacıyla Güney Kore’ye 6 adet 

LNG gemisi sipariş etti. LNG üretimini artırmak isteyen 

Qatar Energy şirketi, North Field genişletme 

projesi kapsamında Güney Koreli Daewoo Shipbuilding 

& Marine Engineering şirketine 4, Samsung 

Heavy Industries şirketine 2 gemi sipariş etti. Bu 

6 LNG gemisi, Katar ile Güney Koreli tersaneler 

arasında imzalanan 19 milyar dolar büyüklüğündeki 

sözleşme çerçevesinde 2027’ye kadar üretilecek 

100 LNG gemisinin ilk bölümü olacak. 

North Field genişletme projesi, Katar’ın LNG 

üretim kapasitesini şimdiki yılda 77 milyon tondan 

2027 yılına kadar 126 milyon mt/yıla çıkaracak. 

Katar, LNG üretimini yaklaşık yüzde 50 artırmak 

için 30 milyar dolar harcayacak. Basra Körfezi’nde 

bulunan dünyanın en büyük açık deniz gaz sahası 

olan North Field, Güney Pars olarak bilinen İran ile 

paylaşılıyor. 

ÇIN, ÇÖLLERI YENILENEBILIR 

SANTRALLERLE DONATACAK 

Karbon sıfır hedefine ulaşmak için yatırımlarını 

hızlandıran Çin, ülkedeki çöllerde 100 bin MW 

kapasiteli rüzgar ve güneş enerjisi projesinin inşasına 

başlandı. Çin, çölde 100 bin MW’lık yenilenebilir enerji 

projesi inşa edecek. Çin Devlet Başkanı Xi JinPing, 

ülkenin çöllerinde devasa bir rüzgar ve güneş enerjisi 

projesinin inşaasına başladığını açıkladı. Yenilenebilir 

enerji yatırımlarını sürdüreceklerini belirten Xi, toplamda 

100 gigawatt kapasiteye ulaşacak yatırımın ilk 

aşamasında olduklarını söyledi. 100 GW’lık kapasite 

Hindistan’ın halihazırda bütün kurulu kapasitesinin 

üzerinde bulunuyor. Dünyanın en büyük sera gazı salan 

ülkesi olan Çin, 2060 yılına kadar karbon nötr hale 

gelmeyi hedefliyor. 


ŞİRKETLERDEN 


örnek olacak hedef 

2050 yılına kadar karbon nötr olma hedefini 

açıklayan Koç Holding, bu doğrultuda somut ve 

uygulanabilir bir yol haritasını içeren Karbon 

Dönüşüm Programı’nı başlattı. Holding, bu hedefe 

ulaşmak için tüm iş süreçlerini gözden geçirecek… 

Koç Topluluğu şirketlerinin iklim krizine yönelik 

attığı adımları hızlandırma hedefiyle hayata geçirilen 

programın lansmanı Koç Holding CEO’su Levent Çakıroğlu’nun 

ev sahipliğinde gerçekleştirdi. Çakıroğlu, 

iklim krizinin iş dünyası açısından en önemli sürdürülebilirlik 

risklerinden biri olduğuna dikkat çekti. 

Çakıroğlu, “Paris Anlaşması’nın ülkemiz tarafından 

onaylanmasını büyük memnuniyetle karşılıyoruz. 

Diğer yandan dünyamızın tüm önemli meselelerinde 

olduğu gibi bu konuda da özel sektörün çözüm ortağı 

olma sorumluluğu var. İklim krizinin artan etkilerine 

bu yaz döneminde ne yazık ki hep birlikte şahit olduk. 

Yalnızca ülkemizde değil, dünyanın pek çok yerinde orman 

yangınları, sel ve kasırga gibi iklim değişikliğinden 

kaynaklanan afetler meydana geldi. Küresel iklim felaketlerinin 

yaşandığı bu dönemde, dünyanın en saygın 

bilim kuruluşlarından olan Hükümetler arası İklim Değişikliği 

Paneli, 6. Değerlendirme Raporu’nu yayımladı. 

Rapor, Paris Anlaşması’ndaki küresel sıcaklık artışını 

1,5 derece ile sınırlama hedefini gerçekleştirebilmek 

için çok hızlı ve çok güçlü bir ekonomik dönüşüme ihtiyaç 

olduğuna vurgu yapıyor. Sadece bu bile başlattığımız 

Karbon Dönüşüm Programı’nın ne kadar kritik ne 

kadar doğru zamanda ve isabetli olduğunu gösteriyor” 

dedi. 

“Artık daha sistematik hedeflerimiz var” 

İklim krizinin işlerin sürdürülebilirliği açısından en 

önemli risklerden biri olduğuna dikkat çeken Çakıroğlu, 

“Bir yandan Sınırda Karbon Vergisi gibi düzenlemeler, 

yatırımcıların gittikçe artan baskısı, diğer yandan da 

tüketicilerin ve özellikle çalışanların talepleri, şirketlerin 

düşük karbon ekonomisine daha hızlı geçiş konusunda 

zorlanmasına sebep oluyor. Gerçekçi bir yaklaşımla, 

bir taraftan bu riskleri yönetirken diğer taraftan 

tüketicinin, yatırımcının ve çalışanın beklentilerine 

cevap verecek şekilde iş modellerimizi, ürünlerimizi, 

hizmetlerimizi dönüştürmeyi hedefliyoruz. Bu kapsamdaki 

çalışmalarımızı iş modelimize entegre ederek 

rekabetçi avantaj yaratacağımıza inanıyorum. Sürdürülebilirlik 

her zaman gündemimizdeydi ancak Karbon 

Dönüşüm Programımızla birlikte daha sistematik ve 

daha iddialı hedeflerle bu konuyu yönetmeye başladık” 

ifadelerini kullandı. 

Karbon Dönüşüm Programı’nı üç ana başlık altında 

yöneteceklerini açıklayan Çakıroğlu, programın 

aşamalarını şu şekilde aktardı: “Bunlardan ilki, iklimle 

bağlantılı risk ve fırsatlarımızın analiz edilmesi ve çıktılar 

doğrultusunda aksiyon planlarımızın oluşturulmasıydı. 

Bu kapsamda düşük karbon ekonomisine geçiş 

vizyonumuzun önemli adımlarından biri olarak, sıfır 

karbona ulaşmayı hedefleyen dünyanın önde gelen kuruluşlarını 

bir araya getiren ‘İklimle Bağlantılı Finansal 

Beyanlar Görev Gücü’ne (TCFD) destek veren şirketler 

arasına katıldık. Yol haritamızın ikinci ve diğer bir 

önemli ayağı ise 2050 yılına kadar karbon nötr olma 

taahhüdüne ulaşmak üzere topluluk şirketlerinin hedeflerinin 

belirlenmesi oldu. Yol haritamızın üçüncü ve 

son ayağını ise AB Yeşil Mutabakatı başta olmak üzere 

küresel ve ulusal ölçekteki iklimi merkeze alan politika 

ve uygulamaların takip edilmesi oluşturuyor.” 


Siz de annesi ya da babası hayatta olmayan, 

maddi olanakları yetersiz, yetenekli çocuklarımızın 

eğitimine destek olun.

DOĞAL GAZ . 

Azerbaycan’la 11 milyar metreküplük ilave 

gaz anlaşması yapıldı 

Tüm dünyanın enerji sorunu yaşadığını belirten Enerji Bakanı Fatih 

Dönmez, “Kış yaklaşırken artması muhtemel doğal gaz talebinin 

karşılanması için sürdürülen görüşmeler olumlu ilerliyor. Nitekim gaz 

tedarik ettiğimiz ülkelerin yöneticileri de Türkiye’ye sevk edilen gazın 

artacağını beyan etti. Bu kapsamda, Azerbaycan ile 2024 sonuna kadar 

geçerli olacak ve Bakü-Tiflis-Erzurum Hattı’ndan gelecek 11 milyar 

metreküplük ilave doğal gaz ticaret anlaşması yapılmıştır” dedi… 


Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, 

yaptığı yazılı açıklamada Türkiye’nin ilave doğal gaz 

arzının sağlanması noktasında önemli ilerlemeler 

kaydettiğini ifade etti. 

Türkiye’nin başarılı bir enerji diplomasisi yürüterek 

dünyanın ciddi bir arz kriziyle karşılaştığı dönemi 

sıkıntısız şekilde atlatacağını vurgulayan Dönmez, 

“Kış yaklaşırken artması muhtemel doğal gaz 

talebinin karşılanması için sürdürülen görüşmeler 

olumlu ilerliyor. Nitekim gaz tedarik ettiğimiz ülkelerin 

yöneticileri de Türkiye’ye sevk edilen gazın artacağını 

beyan etti. Bu kapsamda, Azerbaycan ile 2024 

sonuna kadar geçerli olacak ve Bakü-Tiflis-Erzurum 

Hattı’ndan gelecek 11 milyar metreküplük ilave doğal 

gaz ticaret anlaşması yapılmıştır” dedi. 

Bakan Dönmez, Türkiye Petrolleri ve BOTAŞ’ın 

satılacağı iddialarının “mesnetsiz ve gerçek dışı” 

olduğunu belirterek “Ne Türkiye Petrolleri’nin ne de 

BOTAŞ’ın satılması kesinlikle söz konusu değildir. 

Böyle bir gündem hiçbir zaman olmadı. Hem Türkiye 

Petrolleri hem de BOTAŞ bugün Türkiye’nin enerji 

arz güvenliğinde kilit bir rol oynuyor” açıklamasını 

yaptı. Türkiye Petrolleri’nin tarihinde ilk defa Rusya’da 

saha satın aldığını ve Azerbaycan’da hisselerini 

artırdığını anımsatan Dönmez, şöyle devam etti: 

Söz konusu uluslararası projeler son yıllarda hayata 

geçti. 50 yıllık derin deniz sondajcılığımızda Fatih, 

Yavuz ve Kanuni gemileriyle, Karadeniz keşfiyle 

enerji tarihimizde yeni bir dönemi başlatan yine AK 

Parti iktidarı oldu. Karadeniz’de yapılan 540 milyar 

metreküplük keşif Türkiye Petrolleri’nin gerek teknoloji 

gerek finansman gerekse de insan kaynağı yönünden 

bu tür büyük operasyonları nasıl başarıyla 

gerçekleştirdiğini ortaya koydu. 

Fiyatlar, uluslararası piyasalara göre 

şekilleniyor 

Dönmez, son 3 yılda TANAP ve TürkAkım gibi 

projelerin mimarları arasında BOTAŞ’ın da yer aldığını, 

şirketin Türkiye için hayati bir rol üstlendiğini 

ifade etti. BOTAŞ’ın 1.300 doların üzerinde doğal gaz 

aldığına ilişkin bir iddianın da bulunduğuna dikkati 

çeken Dönmez, gazın önemli bir kısmının uzun dönemli 

sözleşmelerle temin edildiğini aktardı. Dönmez, 

uzun dönemli kontratlardaki fiyatların uluslararası 

piyasadaki mevcut göstergelerle uyumlu 

olduğunu ve zikredilen seviyenin altında olduğunu 

vurguladı. 

“Türkiye gazı pahalıya alıyor” iddiasına da değinen 

Dönmez, açıklamalarını şöyle sürdürdü: Bu 

iddia da yine hiçbir gerçek veriye dayanmamaktadır. 

Uzun dönemli alım satım sözleşmelerinin fiyat 

mekanizmaları başta Avrupa ülkeleri olmak üzere 

uluslararası piyasa fiyatlarına bağlı olarak güncellenmektedir. 

Hatta Avrupa ile kıyaslandığında, Türkiye, 

doğal gaz ve elektriği en ucuz kullanan ülkeler 

arasındadır. 


KAPAK 

Deniz Suphi 



EDECEK Mİ? 

Kovid-19 sonrası tüm dünyada artan enerji fiyatlarının nedenleri üzerindeki tartışma 

sürüyor. Kimileri salgın sonrası artan talebin etkili olduğunu belirtirken bir başka grup 

da petrol ve doğal gaza sahip ülkelerin kapanma dönemindeki kayıplarını telafi etmek 

için fiyatları bilerek arttırdığı düşüncesinde. Neden ne olursa olsun gerçek şu ki; fiyatlar 

sürdürülebilir seviyeleri geçti 


Türkiye bu manzaranın neresinde yer alıyor? İki yıldır düzenli aralıklara zam yapılan enerji 

fiyatları nerelere tırmanacak? Enerji Panorama olarak konuyu tüm yönleriyle inceledik, 

ortaya çıkan manzara şu: Türkiye, hem ithalatçı konumu hem de kamunun bugüne 

kadar sürdürdüğü sübvansiyonları kaldırmaya başlaması nedeniyle yeni zamlara 

hazırlıklı olmak zorunda. 2022 yılında enerjide kara kış daha sert olabilir! 


Dünya, enerjide uzun süredir olmadığı kadar çok 

sert bir kış mevsimine girdi. Enerji ve emtia fiyatları, 

hayal bile edilemeyecek düzeylere çıktı. Doğal 

gaz fiyatı (her bin metreküp) spot piyasada bin 200 

doları gördü. İthal kömürün tonu 270 doları aştı; 

sonrasında kömür ve doğal gaz fiyatları bir miktar 

gevşese de yüksek seyir halen devam ediyor. 

Kışın, gerek fiyat gerekse de enerji tedarikinde 

sert yüzüyle karşı karşıya kalan Türkiye’de, bir yandan 

uluslararası piyasalardan gelen etkiyle diğer 

yandan da artan dolar kurunun baskısıyla doğal gaz, 

akaryakıt-otogaz ve elektriğe art arda zam geliyor. 

2021 yılını enerjinin her alanında yüksek oranda 

zamlarla kapattık. 

Peki, yeni yılda sektörü ve tüketicileri ne bekliyor? 

Kesin olan şu ki 2022 yılında da fiyat artışları 

“kaçınılmaz” olacak! Hatta yeni yılın ilk enerji zammının, 

1 Ocak’ta elektriğe gelmesine kesin gözüyle 

bakılıyor. Hesaplamalar elektrikte, yüzde 40-50 aralığında 

bir zam ihtiyacı olduğunu net bir şekilde ortaya 

koyuyor. Hatta 1 Ocak’ı beklemeden, 2021 yılı 

Aralık ayında zamlı tarifelerin uygulamaya konulabileceği 

de beklentisi de var. Ancak bu seçeneğin gerçekleşme 

olasılığı zayıf, çünkü enerji kulislerinde, 

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın elektriğe 1 Ocak’a 

dek zam yapılmaması talimatı verdiği konuşuluyor. 

Öte yandan geçen ay, doğal gazda sanayi ve 

elektrik santrallerine yüzde 50’ye yakın zam yapılırken 

konutların gaz satış fiyatları, “sabit” tutuldu. 

Gazda, zam gereksiniminin konutlar sübvansiyon 

yoluyla korunarak sanayi ve santral eksenli devam 

edeceği belirtilirken, akaryakıtta ve LPG’de (otogaz) 

Brent petrol ve dolar kuru artışı yeni zamları gündeme 

getirecek. Akaryakıtta, “eşel mobil” sistemi ve 

Özel Tüketim Vergisi’ne yönelik atılacak adımlar da 

2022 yılında belli olacak. Bu adımlar, fiyatı etkileyecek. 

Bu çerçevede kalem kalem elektrik-doğal gaz, 

petrol- akaryakıt sektörlerini, gelecek perspektifiyle 

bir değerlendirmeye tabi tutacağız. İşte, cebimizi, 

yaşam kalitemizi büyük ölçüde belirleyen enerjide 

düne-bugüne yönelik saptamalar ve geleceğe ilişkin 

öngörüler. 

Elektrik üretiminde maliyetleri kuraklık 

artırdı 

Türkiye’de, elektrikte kurulu güç “kağıt” üzerinde 

100 bin megavata çıktı. Ancak tüketim, 50-55 bini 

geçtiğinde arzda kısmi de olsa bazı sorunlar ortaya 

çıkıyor. Enerji sektörü uzmanları, özellikle kömürle 

çalışan bazı santrallerin kurulu gücüyle emre 

amadeliği arasında büyük fark olduğunu belirterek, 

“Santral kurulu gücünün bu gerçeğin ışında gözden 

geçirilmesi ve 65-70 bin megavata çekilmesi gerekir” 

görüşünü dile getiriyor. 


Türkiye’yi, elektrik üretimi açısından bu yıl etkileyen 

iki kritik, birbiriyle doğrudan ilişkili konu var. 

Biri, kuraklık, diğeri doğal gaz fiyatlarında görülen 

olağanüstü artış. Türkiye, Enerji ve Tabii Kaynaklar 

Bakanı Fatih Dönmez’in ifadesiyle son 30 yılın 

en kurak yılını yaşıyor. Ana havza olarak adlandırılan 

Keban, Adıgüzel, Alkumru, Almus, Alpaslan-1, 

Altınkaya, Batman, Boyabat, Demirköprü, Deriner, 

Dicle, Ermenek, Garzan, Hasan Uğurlu, Hirfanlı ve 

Karacaören’in de içinde yer aldığı barajlara, 2020 

yılının 1 Ocak-18 Ekim tarihleri arasında barajlara, 

54 milyar 706 milyon metreküp su gelmişti. Bu yıl, 

aynı dönemde gelen su miktarı, yüzde 36 azalarak 

35 milyar 181 milyon metreküpe indi. Uzun yıllar ortalaması, 

yüzde 50 daha az su geldiğini gösteriyor. 

Kuraklık, elektrik üretim planlamasında önemli 

bir değişikliğe yol açtı. Elektrik Üretim AŞ’nin (EÜAŞ) 

elinde bulunan (Atatürk, Keban, Karakaya gibi) ve 

amortismanları tamamlanmış dev barajlar sayesinde, 

düşük işletme giderlerinin sağladığı avantajın 

da etkisiyle yerli ve yenilenebilir bir kaynak olan 

sudan çok düşük bir bedelle elektrik üretiliyordu. 

Böylelikle, elektrikte özellikle ithal kömür ve gazdan 

gelen fiyat baskısı hafifletiliyor, ortalama birim 

elektrik üretim maliyeti düşürülüyordu. Önceki yıllarda 

sudan elektrik üretimi, toplamın yüzde 35’ine 

kadar çıktı. 

“YÜKSEK ENERJİ FİYATLARI BİRKAÇ YIL SÜRECEK” 

Kış henüz keskin yüzünü göstermedi 

ancak gaz fiyatları, arz endişeleri 

nedeniyle Avrupa ve Asya’da rekor 

seviyelere yükselirken, Birleşik 

Krallık’taki birçok enerji tedarikçisi 

çöktü. Analistler, doğal gaz arzının 

önümüzdeki yıllarda kademeli olarak 

artmasını bekliyor. CNBC’ye konuyu 

değerlendiren analistler, talebin önümüzdeki 

yıllarda arzı geçmeye devam 

edip etmeyeceği konusunda ikiye bölünmüş 

durumda. 

JBC Energy Asia’nın Genel Müdürü 

Richard Gorry, mevcut gaz krizinin 

muhtemelen kendini tekrar edeceği 

düşüncesinde. Yaptığı açıklamada, 

“Bu, önümüzdeki üç ya da dört yıl 

içinde tekrarlanacak bir kriz olacak 

çünkü bu dönemde piyasaya çok fazla 

yeni doğal gaz arzı girmiyor. 2025'e 

kadar durum değişebilir, ancak bence 

kesinlikle yüksek enerji fiyatlarının 

devam edeceği birkaç yılımız var” 

dedi. 

Simpson Spence Young’ın küresel 

enerji türevleri Başkanı James Whistler, 

fiyatların bu kışın ötesinde yüksek 

kalmasını beklemediğini söyledi. 

“Önümüzdeki üç yıl boyunca sürekli 

bir enerji krizinde mi olacağız? Kesinlikle 

hayır. “Bu kısa vadeli bir konu, 

gelecek yıl mart ya da nisan ayında 

çok daha makul fiyatların tekrar gelmeye 

başladığını göreceğiz” yorumunu 

yaptı. 

Geleneksel yakıtlara dönme riski var 

Wood Mackenzie’nin Asya Pasifik 

Enerji Başkan Yardımcısı Gavin 

Thompson, gaz kıtlığının başka bir 

enerji krizine yol açmasa bile, dünyanın 

kömür ve petrole geri dönmesine 

neden olabileceğini söyledi. Thompson, 

daha temiz bir enerji karışımına 

doğru kademeli harekette gazın 

“önemli bir şekilde öne çıkmasını” 

bekliyor. Ancak üreticilerin gazın 

uzun vadeli geleceği konusunda endişeli 

olduklarını ve arza yetersiz 

yatırım yapıyor olabileceklerini söyledi. 

Üreticiler yeterince yatırım yapmazlarsa, 

alıcılar geleneksel yakıtlara 

geri dönebilir, diye uyardı. “Bu 

büyük bir risk çünkü enerji geçişinin 

hızını yavaşlatmak 2030 hedeflerini, 

2050 hedeflerini gerçekten çok ama 

gerçekten zorlaştıracak” dedi. 

Diğer analistler, önümüzdeki yıllarda 

gaz arzının talebi karşılayabileceğini 

tahmin ediyor. Citi Research’ün Enerji 

Stratejisi Başkanı Anthony Yuen, 

gaz arzının “iyileştiğini” söyledi. Büyük 

sıvılaştırılmış doğal gaz ihracat 

terminallerinin faaliyete geçtiğini 

ve Avrupa, Rusya ve Çin’de üretimin 

artacağını kaydetti. Bu yılki kriz, Latin 

Amerika’daki düşük hidroelektrik 

üretiminden enerji için ”çok güçlü” 

talebe kadar faktörlerin birleşmesinin 

bir sonucuydu, dedi. Yine de 

enerji krizinin tekrarının tamamen 

olmayacağını söyleyemedi. 

Yuen, fiyatların bu kıştan sonra muhtemelen 

daha düşük bir eğilim göstereceğini 

ve ardından 2025'te bir dizi 

LNG ihracat terminalinin devreye girmesiyle 

“çok daha fazla” düşeceğini 

söyledi. 


KURAKLIK ELEKTRIK 

FIYATLARINDA MALIYET 

BASKISI YARATIYOR. 

Ancak son dönemde kuraklık nedeniyle sudan 

üretim ciddi biçimde kısıldı. Günlük bazda bakıldığında 

sudan üretim (barajlar ve akarsular dahil) 

yüzde 10-12 aralığına dek düştü. Suyun yerini doğal 

gaz ve ithal kömür doldurdu. Doğal gazın elektrik 

üretimindeki payı, yüzde 30’lardan yüzde 40’lara 

dek çıktı. İthal kömürün payı da yüzde 14 dolayında 

seyrediyor. Elektrik üretiminde ithal kömür ve gazın 

payının ortalama birim elektrik maliyetlerinin hızla 

yükselmesine yol açtı. 

Doğal gazda tüketim arttı 

Bu aşamada, doğal gaz sektöründe yaşananlara 

bir göz atalım. Enerji Bakanı Fatih Dönmez, bu yıl doğal 

gaz tüketimimin geçen yıla göre yüzde 22 artacağını 

ve 60 milyar metreküpe yükseleceğini tahmin 

ettiklerini söyledi. Kasım ve aralık aylarında 7’şer 

milyar olmak üzere ve toplam 14 milyar tüketim 

bekleniyor. Bu yıl için en az 10 milyar metreküp ek 

gaza gereksinim olduğu ifade ediliyor. Bu nedenle ek 

gaz için çalışma yapılıyor. Bir yandan sıvılaştırılmış 

doğal gaz (LNG) ithalatı yapılırken, diğer yandan da 

Rusya ve diğer ülkelerle görüşmeler yürütülüyor. 

Burada önemli bir konuya işaret etmemiz gerekiyor. 

Türkiye’nin; Rusya, Azerbaycan ve Nijerya ile 

1990 ve 2000’li yıllarda imzaladığı yaklaşık 16 milyar 

metreküp hacimdeki uzun vadeli doğal gaz ithalat 

sözleşmelerinin süresi bu yıl dolacak. Rusya 


ile süresi dolacak sözleşme miktarı, yıllık 8 milyar 

metreküplük gaz alım satımını öngörüyor. 

Türkiye, Rusya ile hem bu yılın kalan dönemine 

yönelik ek gaz alımı, hem de süresi dolacak anlaşmayı 

yenilemek için görüşme yapıyor. Ancak uluslararası 

piyasalarda doğal gaz fiyatının olağanüstü 

derecede yükselmesi (bin metreküpü bin 200 dolara 

çıktı) Türkiye’nin yeni anlaşma yapmasının önünde 

büyük bir engel oluşturuyor. 

Uzun dönemli anlaşma için bahar beklenecek 

Türkiye, Rusya ile yüksek fiyatlarla uzun dönemli 

doğal gaz anlaşması yapmak ve geleceğini bağlamak 

istemiyor. BOTAŞ, gaz talebini karşılamak için 

yüksek fiyattan da olsa LNG ithal ediyor. Böylece, 

açığı kapatmaya çalışıyor. BOTAŞ’ın, yılın ikinci çeyreğine 

dek bu yöntemle ithalat yapmayı sürdüreceği 

ifade ediliyor. Bahar aylarında fiyatların gevşeyeceği, 

daha makul bir düzeye geleceği tahmin ediliyor. 

O zaman alıcı olarak daha güçlü bir konumda 

masaya oturulması hedefleniyor. Bu nedenle Rusya 

ile yeni sözleşme için ilkbahar beklenecek. 

Özel sektör devrede 

Bu dönemde devlet kurumunun yanı sıra özel 

sektörde yeni gaz anlaşmaları çalışmalarını hızlandırdı. 

Rus enerji devi Gazprom, özel sektör ithalatçılarına, 

“tahkim” anlaşmazlığı nedeniyle yaz aylarında 

durdurduğu doğal gaz akışını yeniden başlattı. 

Başta Kibar Enerji ve Akfel olmak üzere bazı şirketler, 

ekim ayının son haftasından itibaren Rusya’dan 

doğal gaz ithal etmeye başladı. Bu şirketlerin, ithal 

ettikleri gazı BOTAŞ’a sattıkları ifade ediliyor. Sektör 

temsilcileri, günlük 3-4 milyon metreküplük ek gazın 

sisteme girdiğini kaydetti. 

Kibar Enerji ve Akfel’in de içinde yer aldığı özel 

sektör gaz ithalatçıları, Gazprom’a karşı tahkim davasını 

kaybetmişti. Özel sektörün, Gazprom’a milyar 

AB, TÜKETİCİLER İÇİN KORUMA PAKETİ AÇIKLADI 

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu’nun Enerjiden Sorumlu Üyesi Kadri Simson, Brüksel’de düzenlediği basın toplantısında, 

üye ülkelerin artan enerji fiyatlarına karşı birlik hukukuyla uyumlu olarak kısa ve orta vadede uygulayabilecekleri 

tedbirleri içeren paketin içeriğini açıkladı. Tüketicileri ve işletmeleri korumaya yönelik çeşitli seçenekler içeren pakete 

göre; 

 

 

 

 

Kısa vadede düşük gelirli tüketicilere 

acil gelir desteği verilecek. Söz 

konusu destek, kupon veya kısmi 

fatura ödemesi yoluyla uygulanabilecek. 

AB’nin emisyon ticaret 

sisteminden sağlanan gelirler bu 

alanda kullanılabilecek. 

Elektrik ve doğal gaz fatura ödemelerinin 

geçici olarak ertelenmesine 

izin verilecek, faturasını ödeyemeyenlerin 

elektrik veya gaz bağlantısının 

kesilmesi önlenecek ve yoksul 

hanelere geçici olarak ‘hedefe 

yönelik’ vergi indirimi sağlanacak. 

Şirketlere ve sanayi sektörüne yönelik 

yardımlar ise AB kamu destek 

kurallarına uygun biçimde sağlanacak. 

Fiyat artışlarına yönelik enerji piyasasında 

rekabet kurallarına aykı- 

 

 

 

 

rı davranışlar araştırılacak ve Avrupa 

Menkul Kıymetler ve Piyasalar 

Otoritesi’nden (ESMA), karbon piyasasındaki 

gelişmeleri yakından 

gözlemlemesi istenecek. 

Avrupa enerji düzenleyici kurumlarından 

da bu süreçlere ilişkin 

mevcut elektrik piyasası tasarımının 

incelenmesi talep edilecek. 

Yenilenebilir enerji alanında satın 

alma anlaşmalarına erişim kolaylaştırılacak 

ve bu alanda orta vadede 

karbonsuz ve dayanıklı enerji 

sistemleri kurulmasına yönelik yatırımlar 

artırılacak. 

Enerji açığını kapatabilmek amacıyla 

yenilenebilir yatırımların 

ihaleleri ve izin süreçleri kolaylaştırılacak. 

Enerji tasarrufu süreçleri ve depolama 

kapasiteleri gözden geçirilecek 

Pakete göre, enerji tasarrufu alanında 

da yapıların yalıtımına ve 

enerji verimliliğinin artırılmasına 

odaklanılacak. 

Avrupa’da gaz depolarının daha iyi 

kullanılmasını sağlamak için ilgili 

düzenlemeler gözden geçirilecek 

ve enerji depolama kapasitesi geliştirilecek. 

AB üyesi ülkelerin ortak doğal gaz 

tedarik etmeleri ve gaz stoku oluşturmalarının 

olası faydaları araştırılacak. 

Enerji piyasasında tüketicilerin 

rolünün kuvvetlendirilmesi sağlanarak, 

tüketicilerin tedarikçilerini 

kolayca seçebilmesi ve değiştirebilmesine 

olanak tanınacak. 


dolar tazminat ve yüz milyonlarca dolarlık “al ya 

da öde” parası ödemesi gündeme gelmişti. Bu 

ihtilaf nedeniyle de gaz akışı durmuştu. Sektör 

kaynakları, Rusya’ya bazı ödemelerin yapılabileceği 

taahhüdü karşılığında gaz akışının başlamış 

olabileceğine dikkat çekti. 

BOTAŞ sermaye artırdı 

Bir de 9 TL 70 kuruşu aşan dolar kuru ve 

uluslararası piyasaların etkisiyle (BOTAŞ, bu dönemde 

ithal ettiği LNG’ye bin 100 dolar ödemek 

zorunda kaldı. Rus gazının, 1 Ekim’den geçerli 

fiyatı 275 dolar. Rus gazının üç katı fazla ödeme 

yapıldı) oluşan yüksek doğal gaz fiyatının iç piyasaya 

yansımasına bakalım. Yüksek maliyetle 

karşı karşıya kalan BOTAŞ, iki önemli hamle 

yaptı. Kurum, yükünün büyümesi nedeniyle eriyen 

sermayesine, bu yıl ikinci kez takviye yaptı. 

Şirketin, 14 milyar 357 milyon lira olan sermayesi, 

haziran ayında 18 milyar 607 milyon liraya, 

25 Ekim’de de 35 milyar 317 milyon TL’ye yükseltildi. 

EÜAŞ da sermayesini 14 milyar TL’den 19 

milyar 414 milyon TL’ye çıkarttı. Zira EÜAŞ’ın 

üretim maliyetleri de arttı. Buna karşılık toptan 

elektrik satış fiyatlarında, 1 Ekim’de bir değişiklik 

yapılmadı. Bu da şirketin, finansal olarak zorlanmasına 

ve zararının büyümesine neden oldu. 

Gaza yüksek oranlı zam 

Ardından diğer hamle geldi. BOTAŞ, 1 Kasım’dan 

geçerli doğal gaza sanayide yüzde 

48,40, elektrik santrallerine yüzde 46,82 zam 

yaptı. Konut satış fiyatları sabit tutuldu. Doğal 

gaz fiyatları, ekim ayında da yüzde 15 artmıştı. 

Zam, sanayi ve elektrik üretim amaçlı tarifeye 

yapılırken konut tarifesinde değişiklik yapılmamıştı. 

BOTAŞ’tan, son zam sonrası yapılan 

açıklamada, “Konutlarda kullanılan doğal gaz 

tarifesinde kasım ayında bir değişiklik yapılmamıştır. 

Artan maliyetlerden dolayı büyük sanayi 

ve ticari kuruluşları abone grubuna yüzde 48,40 

ve elektrik üretim amaçlı kullanılan doğalgaz 

tarifesine yüzde 46,82 oranında artış yapılmıştır” 

denildi. 

Gaz zammı elektrik fiyatlarını da vurdu 

Doğal gaza gelen yüklü zammın ardından 

ortalama elektrik birim maliyetleri de katlandı. 

PUTİN: GAZDAKİ 

ARTIŞLARIN SORUMLUSU 

BİZ DEĞİLİZ 

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Avrupa’daki 

enerji krizinin, doğal gaz açığından kaynaklanmadığını 

belirterek, “Avrupa’daki gaz fiyatları elektrik 

açığı nedeniyle yaşandı. Bazı ortaklarımızın yaptığı 

gibi, kendi hatalarından ötürü başkasını suçlamaya 

gerek yok” dedi. 

Moskova’da düzenlenen Rusya Enerji Haftası Forumu’nun 

ana oturumunda, küresel enerji piyasaları 

ve güncel konulara dair değerlendirmelerde bulunan 

Vladimir Putin, salgın dönemi nedeniyle yaşanan 

krizin, küresel enerji piyasalarını derinden 

etkilediğine dikkat çekti. Geçen yıl küresel enerji tüketiminin 

yüzde 4,7 düştüğünü belirten Putin, “Bu 

düşüş sektör için son 70 yılda yaşanan en ciddi şoktu. 

Talepteki düşüş nedeniyle fiyatlar da düzeltmeye 

gidildi, örneğin Avrupa’da doğal gaz maliyeti 2018’e 

kıyasla 2,5 kat düştü” diye konuştu. 

Petrol piyasalarında da önemli gelişmelerin yaşandığını 

kaydeden Putin, “Hiçbirimiz, petrol fiyatlarının 

tarihte ilk defa eksi bir değere düşeceğine 

inanamazdık. Ancak geçen yıl petrolü depolamak, 

petrolün kendisinden daha pahalı hale geldi” ifadelerini 

kullandı. 


Hükümet, 2022 yılının bütçesine ÖTV için 

32 milyar 152 milyon lira gelir hedefi 

koydu. 2022 yılı için konulan 32 milyar 

152 milyon TL gelir hedefi, akaryakıta ÖTV 

kaynaklı zam yapılması olasılığını gündeme 

getirdi. Brent petrolün ve doların artacağı 

yönündeki tahminler, yeni yılda da benzin, 

motorin ve otogazda fiyat artışları ile karşı 

karşıya kalacağımızı gösteriyor. Kısaca kara 

kış başladı! 

Serbest piyasada bir kilovatsaat elektriğin piyasa 

takas fiyatı (PTF) ortalaması 1 TL’ye dayandı. Doğal 

gaza gelen yüklü zam öncesinde, yılın ilk 10 ayında 

söz konusu PTF ortalaması 42,37 kuruştu. PTF 

ortalaması, (3 Kasım 2021) megavat saat başına 

937,41 TL oldu. Kilovatsaat başına 93.7 kuruşu 

ulaştı. Yılın ilk 10 ayına göre iki katından fazla artış 

kaydetti. İşte bu durum, elektrikte zam baskısının 

artmasına yol açıyor. 

Vatandaşın yükünü hafifletecek önlemlere 

yoğunlaşıldı 

Özellikle dar gelirli vatandaşı, artan elektrik 

fiyatlarından ve yüklü faturadan koruyacak bazı 

arayışlar da gündeme geliyor. Bunlardan biri “kademeli 

tarife” uygulaması. Enerji Bakanı Dönmez, 

bu konuda yaptığı açıklamada, “Kademeli tarife, 

sosyal tarife gibi konular gündemimizde. Yasal seviyede 

bazı düzenlemelere ihtiyacımız olduğunu 

düşünüyoruz” dedi. Söz konusu yasa çalışmasının 

ayrıntıları da ortaya çıktı. Elektrik Piyasası Yasası’nda 

yer alan bir maddeye, “Kurul tarafından 

tüketici özelliklerine göre abone grupları” ibaresinden 

sonra gelmek üzere “Bu abone grupları için 

elektrik enerjisi tüketim miktarına göre farklı” ibaresi 

eklenecek. Bu değişiklikle Enerji Piyasası Düzenleme 

Kurulu, abonelere tüketim miktarlarına 

göre farklı tarifeler belirleyebilecek. 

Bu sistemde, aylık belli bir tüketime kadar tarifeler 

düşük tutulacak. Bu sınırın, 150 kilovatsaat 

olması bekleniyor. Bu miktara dek tüketimi olanlar 

olası zamlardan daha az etkilenecek ve düşük 

fiyattan elektrik alacak. Bu miktarı aşanlar, daha 

ALMANYA ENERJİ 

VERGİLERİNİ AZALTIYOR 

Avrupa’da enerji maliyetlerinde yaşanan artış tüketicileri 

zor durumda bırakmaya devam ediyor. 

Almanya, AB’nin aldığı önlemlere ek olarak tüketicilere 

kolaylık sağlamak için yenilenebilir enerji 

kaynaklarından alınan vergileri azaltma kararı aldı. 

Almanya’nın elektrik şebekesi operatörleri tarafından 

yapılan açıklamada, yenilenebilir enerji vergisinde 

yüzde 40’ın üzerinde indirim yapıldığı duyuruldu. 

DW’nin haberine göre, kilovat saat (kWh) başına 6,5 

sent olan yenilenebilir enerji vergisi 3,72 sente düşürülecek. 

Ancak ücretlerdeki bu indirim yeni yıla 

kadar yürürlüğe girmeyecek. Alman hükümeti ayrıca 

karbon vergilerinden elde edilecek 3,25 milyar 

Euro’luk geliri finansman desteği olarak kullanacağını 

da açıkladı. 

Yenilenebilir enerji kanunundan elde edilen gelir, 

yenilenebilir enerji geliştirme ve üretimini finanse 

etmek için kullanılıyor. Ülkede rüzgâr ve güneş 

enerjisi üreticileri vergi ile finanse edilen sübvansiyonların 

en büyük alıcısı. Yenilenebilir enerji vergisi, 

Alman tüketicilerin enerji faturalarının beşte 

birini oluşturuyor. 


yüksek fiyattan elektrik tüketecek. 

Tedbirlerden TRT de payını aldı 

Elektrikteki ikinci adım, TRT payının ve tarımsal 

sulama abonelerinden kaldırılması… Enerji ve Tabii 

Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, dün TBMM’de Genel 

Kurulu’nda yaptığı konuşmada, elektrikte TRT 

payının tarımsal sulama abonelerinden kaldırılmasına 

ilişkin çalışmayı TBMM grubuna gönderdiklerini 

açıkladı. Elektrikte konut, ticarethane ve tarımsal 

sulama abonelerinden yüzde 2 TRT payı tahsil ediliyor. 

TRT payı, “perakende satış tarifesi” kısa adıyla 

PST üzerinden alınır. PST üzerinden yüzde 2. PST’ye 

daha sonra vergi, fon ve diğer paylar ekleniyor. Nihai 

tüketici tarifesi oluşuyor. Nihai tüketici tarifesi içinde 

TRT payı yüzde 1.2 dolayında yer alıyor. 

Petrol ve akaryakıtta neler olacak? 

Brent petrol, ekim ayı sonunda 81-82 dolardan 

işlem görüyor. Bank of America, 2022 yılının Haziran 

ayı sonunda petrol fiyatlarının 120 dolara ulaşacağı 

yönünde bir tahminde bulundu. Bu açıklama, piyasaların 

dalgalanmasına ve tüketicilerin daha da kaygılanmasına 

yol açtı. Zira Türkiye’de benzin, motorin 

ve otogaz, Brent petrol ve dolar kurundaki artış nedeniyle 

sıkça zamlanıyor. Ankara’da, (4 Kasım) benzinin 

litresi 8 TL 52 kuruş, motorinin 8 TL 26 kuruş. 

Otogazın, benzinle olan fiyat avantajı büyük ölçüde 

ortadan kalktı. Kasım ayında LPG’nin fiyatı, 

61.7 dolar arttı. Bu artışla birlikte otogaza, 2 Kasım’da 

49 kuruş zam yapıldı. Otogaz fiyatları, ekim 

ayında önce 71 kuruş, ardından da 22 kuruş artmıştı, 

tüpgaz fiyatları da yükselişten payını aldı. 

Akaryakıtta, 2018 yılının ikinci yarısından bu 

yana uygulanan “eşel mobil” sistemi, benzin ve motorine 

gelecek zamların Özel Tüketim Vergisi’nden 

(ÖTV) karşılanmasını öngörüyor. Peş peşe gelen 

zamlar, benzin, motorin ve LPG’de ÖTV’nin sıfırlanmasına 

yol açtı. ÖTV sıfırlanınca, zamlar pompaya 

yansımaya başladı. Bu süreç öncesinde benzinde 2 

TL 55 kuruş, motorinde 2 TL 5 kuruş ÖTV alınıyordu. 

Otogazdan da 1 TL ÖTV tahsil ediliyordu. 


ANALİZ 

Aycan Kızıldağ 

Elektrik piyasasındaki iyileştirmeler 

RES ve GES’lerin payını artırabilir 

SHURA tarafından hazırlanan “Yenilenebilir Enerji Entegrasyonunu Hızlandırmak için Türkiye Organize 

Toptan Elektrik Piyasalarında İyileştirmeler” adlı rapor, elektrik sisteminde esnekliğin piyasa yoluyla 

sağlanması ile 10 yılda RES ve GES’lerin payının yüzde 30’a çıkabileceği saptaması yapıyor. Rapor, atılacak 

bazı basit adımların maliyetleri düşüreceğini ve süreci de hızlandıracağına dikkat çekiyor… 

SHURA tarafından hazırlanan “Yenilenebilir 

Enerji Entegrasyonunu Hızlandırmak için Türkiye 

Organize Toptan Elektrik Piyasalarında İyileştirmeler” 

adlı rapor, ülkemizin enerji dönüşümü için oldukça 

önemli ipuçları sunuyor. Enerji dönüşümünün 

elektrik piyasa tasarımları üzerindeki etkisinin nasıl 

olacağını, çözümlenmesi gereken kritik bir soru 

olarak değerlendiren çalışma, çok hızlı yaşanan bu 

dönüşüme ayak uydurmak; yenilenebilir enerji entegrasyonunun 

hızlanması ve halihazırda var olan 

ya da sisteme yeni eklenecek kaynaklardan azami 

faydalanılması için piyasa tasarımlarının uyarlanması 

ve iyileştirilmesi mevzularında zorlu bir süreç 

olabileceği saptamasını yapıyor. 

Raporun saptamalar bölümünde bu süreç şöyle 

ifade ediliyor: 

• Elektrik sistemi esnekliğinin artırılarak yenilenebilir 

enerji kaynaklarının sisteme daha çok entegrasyonunun 

sağlanabilmesi için uygulanacak teknolojik 

ve piyasa bazlı farklı seçenekler bulunmaktadır. 

Organize elektrik piyasalarının tasarımında ve ilgili 

düzenlemelerde yapılacak bazı iyileştirmeler ile sistem 

esnekliği çok daha az maliyetli olarak artırılabilir. 

• Olası iyileştirmeler; yerli kömür alım garantisi 

ve kapasite mekanizmasının tekrar değerlendiril- 


mesi, karbon piyasası ve fiyatlandırılması, şeffaflığın 

artırılması, Dengeleme Güç Piyasası ve dengesizlik 

cezaları, bölgesel marjinal fiyatlama, piyasa asgari 

ve azami fiyat limitleri, Gün İçi Piyasası, Yan Hizmetler 

Piyasası ve talep tarafı katılımı başlıkları altında 

değerlendirilebilir. 

• Olası iyileştirmelerin uygulandığı senaryoda; 

2030 yılında rüzgar ve güneş enerjisi üretim payının 

yüzde 30’a ulaşmasına katkı sağlayacak daha fazla 

sistem esnekliği piyasa aracılığıyla gerçekleşirken, 

baz senaryoya kıyasla karbon emisyonları, piyasa 

takas fiyatları ve ortalama EÜAŞ maliyetlerinde 

önemli düşüşler olmuştur. 

Enerji dönüşümü çerçevesinde oluşan yeni düzende, 

elektrik piyasası tasarımlarının nasıl dönüşüm 

geçireceği çözümlenmesi gereken kritik bir 

soru olarak karşımıza çıkmaktadır. Çok hızlı yaşanan 

bu dönüşüme ayak uydurmak, yenilenebilir 

enerji kaynaklarının entegrasyonunun hızlanması 

ve hâlihazırda var olan ya da sisteme yeni eklenecek 

kaynaklardan azami faydalanılması için piyasa 

tasarımlarının uyarlanması ve iyileştirilmesi zorlu 

bir süreç olacaktır. 

Sistem esnekliğindeki artış maliyeti 

düşürebilir 

Raporda öne çıkan başlıkları şöyle sıralamak 

mümkün. 

2020 yılı itibarıyla Türkiye’de güneş ve rüzgârdan 

üretilen elektriğin toplam üretim içindeki payı 

yüzde 12 seviyesine yaklaştı. 2010 yılında bu oranın 

yüzde 1’in biraz üzerinde gerçekleştiği düşünülürse 

10 yıl içerisinde sağlanan artışın dikkate değer olduğu 

görülüyor. Bu payın önümüzdeki yıllarda daha 

da artması beklenmekte olup, SHURA’nın geçmiş 

çalışmalarında 2030 yılına kadar bu payın yüzde 30 

seviyelerine çıkabileceğine işaret ediliyor. 

Sistem esnekliğinin artırılmasını ve yenilenebilir 

enerji kaynaklarının sisteme daha çok entegre edilmesini 

sağlayacak farklı teknolojik seçenekler bulunuyor. 

Batarya kurulumu, pompaj depolamalı hidroelektrik 

santraller, daha esnek elektrik santralleri ya 

da gelişmiş şebeke altyapıları gibi çözümlerin uygulanması 

teknolojinin gelişim hızına bağlı ve mevcut 

durumda bu çözümlerin maliyetlerinde istenilen seviyelere 

ulaşılamadı. Organize elektrik piyasalarının 

tasarımında ve ilgili düzenlemelerde yapılacak bazı 

iyileştirmelerle sistem esnekliğindeki artış çok daha 

az maliyetli olarak gerçekleştirebilir. 

Raporda, elektrik piyasasında maliyetlerin fiyatlara 

tam olarak yansımasını ve rekabetçiliğin artmasını 

sağlayarak, elektrik sisteminin esnekliğini 

artırmak ve yenilenebilir enerji entegrasyonunu hızlandırmak 

için Türkiye organize elektrik piyasalarındaki 

olası iyileştirmeler şu şekilde belirlenmiş: 

Toptan satış elektrik piyasasında maliyetlerin 

fiyat oluşumlarına tam olarak yansıdığı, şeffaflık ve 

öngörülebilirliğin sağlandığı tam rekabetçi elektrik 

piyasa yapısının oluşması; yenilenebilir enerji tedarik 

anlaşmalarının ve serbest piyasa koşullarında 

yapılan yatırımların artmasını sağlayabilir. 


Rekabetçi yapı, risklerin de yönetilmesini 

sağlayabilir 

Öngörülebilirliğin sağlandığı tam rekabetçi piyasa 

yapısı, risklerin iyi yönetilebilmesine olanak 

verirken, alım garantileri olmaksızın yatırımların finansman 

sağlaması konusunda da önemli fırsatlar 

sunabilir. Çalışma kapsamında, yapılan olası iyileştirmelerin 

sisteme etkilerini anlamak ve nicel çıkarımlar 

yapabilmek için 3 ayrı senaryo oluşturulmuş 

ve bu senaryolar çeşitli fayda ve maliyetler üzerinden 

karşılaştırılmıştır. 

2021-2030 yılları arası dönemi kapsayan senaryolar 

sırasıyla; Mevcut Politikalar Senaryosu, Nükleer 

Enerji Duyarlılık Analizi Senaryosu ve Piyasa 

İyileştirmeleri Senaryosu’dur. Uygulanan piyasa iyileştirmelerinin, 

2030 yılında rüzgâr ve güneş enerjisi 

üretim payının yaklaşık yüzde 30’a ulaşmasında 

ve sistem esnekliğinin piyasa yoluyla sağlanmasında 

önemli katkıları oldu. Ayrıca bu iyileştirmelerin 

yapılması, 2030 yılı mevcut durum senaryosuna 

kıyasla piyasa takas fiyatlarında, karbon emisyonlarında 

ve ortalama EÜAŞ maliyetlerinde önemli 

düşüşler sağladı. Senaryo sonuçlarının bir özeti ise 

aşağıdaki tabloda gösteriliyor. 

Atılacak adımlar ve sonuçları… 

• Karbon piyasası ve karbon fiyatlandırma 

mekanizmasının bir an önce hayata geçirilmesi: 

Elektrik piyasasında bir karbon fiyatlandırma mekanizmasının 

kullanılması ve sera gazı emisyonlarına 

neden olan santrallere bu fiyatların uygulanması, 

iklim değişikliğiyle mücadele ve yerel hava kalitesinin 

iyileştirilmesi kapsamında faydalar sağlarken, 

bu maliyetlerin elektrik fiyatlarına yansıtılmasına 

olanak verecektir. 2020 yılının sonunda hazırlanan 

taslak aşamasındaki İklim Değişikliği Kanunu ile 

birlikte bu konuda bir hazırlık yapılmıştır. İlerleyen 

dönemde bu taslak kanunun nihai hale getirilmesi 

ve bu kapsamda kullanılacak mekanizmaların da 

oluşturulması gereklidir. 

• Şeffaflığın ve veri paylaşımının artırılması: 

Elektrik piyasasının daha şeffaf hale gelip, verilere 

ulaşımın kolaylaştırılması, piyasada verimliliği ve 

öngörülebilirliği yükselten bir etki yaratacaktır. Bu 

kapsamda, piyasada rekabeti bozmayacak şekilde 

öngörülebilirliği artıracak olası verilerin şeffaf bir 

şekilde piyasa aktörleriyle paylaşılması önemlidir. 

• Dengeleme Güç: Tüm dengeleme talimatlarının 

marjinal maliyetini içermesi, bölgesel iletim 

kısıtlarından kaynaklanan maliyetlerin (negatif ve 

pozitif) ise iletim tarifesine dahil edilmesi ve dengesizlikleri 

yaratan sorumlulara maliyetlerin yansıtılması 

önemli konular arasındadır. 

• Bölgesel fiyatlama sistemine geçilmesi: Şebekenin 

fiziksel özelliklerini yansıtacak şekilde, alıcılar 

ve satıcılar için bölgesel fiyatlandırma sistemi 

kademeli olarak oluşturulabilir. Bu kapsamda, Türkiye 

elektrik iletim sisteminin farklı noktalarındaki 

şebeke gerçek koşullarının piyasa fiyatlarına tam 

olarak yansıyacağı bölgesel fiyatlama sistemine geçilebilir. 

• Piyasada uygulanan azami ve asgari fiyat limitlerinin 

belirlenmesi: Eksi fiyatlara izin verilmesi 

durumunda, esnekliği düşük olan santraller üretimlerini 

kesmek ya da eksi fiyattan ortaya çıkan maliyetlere 

katlanmak durumunda kalacaktır. 

• Yerli kömür alım garantisi ve kapasite mekanizması 

uygulamalarının tekrar değerlendirilmesi: 

Yerli kömürden üretilen elektrik için uygulanan 

alım garantisi ve kapasite mekanizması uygulaması, 

mevcut haliyle bazı eski ve düşük verimliliğe sahip 

santrallerin sistemde kalmasını kolaylaştırmaktadır. 

Bu uygulamaların sonlandırılması ya da tekrar 

değerlendirilmesi kritik öneme sahiptir. 

• Gün İçi Piyasası’nda kapı kapanış sürelerinin 

gerçek zamana yaklaşması: Halihazırda Gün İçi Piyasası’nda 

uygulanan 60 dakika kapı kapanış süresinin 

15 dakika seviyesine çekilmesi, değişken yenilenebilir 

üretim tahminlerinde görülen sapmaları 

azaltarak, gerçek zamanda oluşan dengesizlikleri 

de azalacaktır. 

• Yan Hizmetler Piyasasında yapılacak iyileştirmeler: 

Batarya kurulumları ve talep tarafı katılımı 

gibi dağıtık enerji kaynaklarının da yan hizmetler piyasasına 

katılımı sağlanarak piyasa genişletilmelidir. 

Yan hizmetler ihaleleri gerçek zamana yaklaştırılmalı, 

bu konuda uygulanabilecek farklı seçenekler 

değerlendirilmelidir. 

• Piyasada talep tarafı katılımının sağlanması: 

Arz tarafındaki kaynaklarla eşit düzeylerde rekabet 

edebilmesi için talep tarafı katılımının; yan hizmetler, 

gün içi, gün öncesi ve dengeleme güç piyasalarına 

katılımına izin verilebilir. 


Küresel Enerji Dönüşümünde Durum: 

Başarılar, Engeller, 

Yenilikler ve Gelecek 

Perspektifleri 

Bilgi birikiminizi derinleştirmek ve 

tecrübelerinizi paylaşmak için 

IRENEC 2022’ye katılın! 

IRENEC 2022 

12. ULUSLARARASI 

%100 YEN‹LENEB‹L‹R 

ENERJ‹ KONFERANSI 

9-11 HAZİRAN 2022 

www.irenec.org 

www.eurosolar.org.tr

VİZYON 

Dr. Serhan Ünal 

Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Uluslararası İlişkiler Bölümüv 

2021 Türkiye 

Raporu’nda enerji faslı 

AB’nin 2021 Türkiye Raporu’nda enerji faslı açısından; kaynak çeşitlendirmesi ve yenilenebilir enerjinin 

gelişimi yönlerinde ilerleme sağlandığı belirtiliyor ancak Türkiye’nin özellikle yenilenebilir enerji 

desteğindeki yerli aksam kullanımı politikasının, başta AB-Türkiye arasındaki Gümrük Birliği kuralları 

olmak üzere, Dünya Ticaret Örgütü’nün de ilkeleriyle bağdaşmadığı eleştirisi getiriliyor… 

Avrupa Birliği (AB) tarafından hazırlanan 2021 

Türkiye Raporu, enerji açısından önceki yıllara kıyasla 

ufuk açıcı ya da tamamen yeni bir husus olmamakla 

birlikte; ikili ilişkilerin genel durumunu ve 

AB’nin Türkiye’den beklentilerini en iyi şekilde özetleyen 

çalışmalardan biri olma özelliğini bu yıl da korumakta. 

Türkiye’nin demokrasi, insan temel hak ve 

hürriyetleri ile yargı sisteminin işleyişi açılarından 

ciddi şekilde ve her yıl olduğu gibi bu yıl da eleştirildiği 

2021 raporu; başta göç olmak üzere, ulaşım, ticaret 

ve enerji gibi sahalarda ise Türkiye’nin önemli 

bir ortak olduğunu bir kez daha vurgulamakta. Bu 

yönüyle rapor, Türkiye-AB ilişkilerindeki iş birliği 

sahalarının, ilkeler üzerinde anlaşmaya varılabilen 

normatif konulardan ziyade, somut faydalara odaklanılan 

bir ilişki modeline doğru evirildiğinin de net 

bir göstergesi. Enerji üst başlığında ise Türkiye’nin 

AB’ye uyum seviyesi bu yıl da ‘vasat hazırlıklı’ (moderately 

prepared) olarak nitelenmekte ve geçen 

yıla kıyasla sınırlı bir ilerlemenin kaydedildiği belirtilmekte. 

Enerji faslı açısından; kaynak çeşitlendirmesi 


ve yenilenebilir enerjinin gelişimi yönlerinde ilerleme 

sağlandığı kaydedilmekle birlikte, Türkiye’nin 

özellikle yenilenebilir enerji desteklerinde tutarlı bir 

şekilde devam ettirdiği yerli aksam kullanımı politikasının, 

başta AB-Türkiye arasındaki Gümrük Birliği 

kuralları olmak üzere, Dünya Ticaret Örgütü’nün de 

ilkeleriyle bağdaşmadığı eleştirisi getiriliyor. 

BOTAŞ’ın baskın varlığı eleştiriliyor 

Enerji başlığına ilişkin diğer bir eleştiri alanı, 

enerji sektöründeki fiyatlama mekanizmalarındaki 

müdahalelerin ve fiyatların piyasada serbestçe belirlenmesine 

ilişkin sorunların devam ediyor olması. 

Özellikle doğal gaz piyasasında dikey bütünleşik 

bir kamu şirketi olarak varlığını devam ettirmekte 

olan BOTAŞ’ın, piyasadaki baskın varlığının, doğal 

gaz piyasası serbestleşmesi açısından oluşturduğu 

olumsuz etki vurgulanarak, doğal gaz piyasasında 

AB müktesebatı ile uyumlu bir serbestleşme için, 

yasal olarak bağlayıcılığı olan tarihler çerçevesinde, 

BOTAŞ’ın ve sektörün yeniden yapılandırılması gerektiği 

savunuluyor. 

Diğer taraftan, özellikle Güney Gaz Koridoru’nun 

bir parçası olarak kabul edilen TANAP’ın bitmesinin 

ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ithalatındaki artışın, 

Türkiye’nin kaynak çeşitlendirmesi açısından 

önemli bir ilerleme yarattığı olumlu bir gelişme 

olarak görülmekte. Yeni yenilenebilir enerji destek 

mekanizmasında alım garantilerinin Türk Lirası (TL) 

üzerinden verilmesine ilişkin belirgin bir yorum yapılmazken, 

TL cinsi alım garantilerinin enflasyon 

oranında güncelleneceği bilhassa belirtilmekte. 

Raporun Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) bağımsızlığı 

hakkındaki eleştirileri, enerji fiyat mekanizmalarına 

olan eleştirileri ile birlikte düşünüldüğünde, 

önümüzdeki yıllarda TL cinsi yenilenebilir 

enerji destek fiyatlarına ilişkin olarak da birtakım 

eleştiriler yöneltilebileceği ihtimali belirmekte. 

Verimlilik için politika eşgüdümü öneriliyor 

Elektrik bağlantıları alanında, Türkiye’nin ENT- 

SO-E standartlarına uyum sürecinin devam etmesi 

olumlu karşılanırken, Türkiye’nin komşu AB üyesi 

ülkelerle elektrik ticareti kapasitesinin artırması 

teşvik edilmekte. Enerji verimliliği açısından, enerji 

verimliliği uygulamaları için oluşturulması öngörülen 

finansal mekanizmanın henüz oluşturulmamış 

olması eleştirilirken, Türkiye’de diğer her alanda da 

olduğu gibi, politika eşgüdümü eksikliğinin menfi etkileri 

bu alanda da vurgulanmakta. 

Raporun enerji alanındaki siyasi ayağını ise Doğu 

Akdeniz’deki durum ve gelişmeler teşkil etmekte. 

AB, Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de yaptığı hidrokarbon 

arama faaliyetlerini ‘yasadışı’ olarak nitelemekte ve 

bunları Türkiye, Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum 

Yönetimi arasında yaşanan gerginliğin ana sebebi 

olarak gösterirken, Ankara’nın son zamanlarda 

arama faaliyetlerine ara vermesini, gerginliğin 

azaltılmasına yardımcı olduğu temelinde takdirle 

karşılamakta. Birlik, elbette kendi üye ülkelerini 

destekleyen ve tarafgir bir bakış açısıyla, Türkiye’yi, 

bu meselede neredeyse bütünüyle haksız gören bir 

yaklaşıma sahip. 

Nükleer enerjiye özel bir vurgu var 

Gelecek yıl, Türkiye’nin enerji alanında yapması 

gerekenleri, doğal gaz piyasası kanununu AB’nin 

Üçüncü Enerji Paketi’yle uyumlu bir hale getirerek 

doğal gaz piyasası reformunu derinleştirmek, yenilenebilir 

enerji alanında DTÖ uygulamaları ve Gümrük 

Birliği anlaşmalarıyla çeliştiği iddia edilen yerel 

aksam politikalarını devam ettirmemek ve Euratom 

müktesebatıyla uyumlu şekilde nükleer enerji otoritesinin 

bağımsızlığını ve etkinliğini artırarak Akkuyu 

nükleer güç santralinin nükleer güvenlik testlerini 

tamamlamak olarak not ediliyor. 

Her geçen yıl, enerji faslı dahilinde nükleer konuların 

önem ve ağırlığının arttığı dikkate alınırsa, 

Türkiye’nin nükleer enerji konularına önem vererek 

üstüne düşenleri yerine getirmesi, müteakip raporların 

enerji faslı açısından daha olumlu bir havaya 

bürünmesine de yardımcı olabilir. 


DÜNYA GÜNDEMİ 

Esen Erkan 

Yenilenebilir enerjide küresel 

istihdam 12 milyona ulaştı 

Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı (IRENA) 

ve Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından 

hazırlanan “Renewable Energy and Jobs: Annual 

Review 2021” raporuna göre, dünya çapında 

yenilenebilir enerji istihdamı geçen yıl 11,5 milyon 

iken bu yıl 12 milyona ulaştı. 2020 sonu itibarıyla 

yenilenebilir enerjide 4 milyon kişi güneş sektöründe 

iş buldu. IRENA ve ILO’nun raporu, iddialı bir 

iklim stratejisinin yarattığı iş potansiyeline ve 

adil bir enerji dönüşümünü destekleyen kapsamlı 

politikalar için çağrıda bulunuyor… 

Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı (IRENA) 

ve Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından hazırlanan 

“Renewable Energy and Jobs: Annual Review 

2021 (Yenilenebilir Enerji ve İşler: Yıllık İnceleme 

2021) raporuna göre, Kovid-19’un gecikmelere 

ve tedarik zincirinde aksamalara yol açtığını ve istihdam 

üzerindeki etkilerin ülkelere göre değişiklik 

gösterdiğini doğruluyor. Güneş ve rüzgar işleri yenilenebilir 

enerji sektöründe küresel istihdam artışına 

öncülük etmeye devam ederken dünya genelinde 

2020 sonu itibarıyla yenilenebilir enerjide 4 milyon 

kişi güneş sektöründe iş buldu. Güneş enerjisi istihdamını, 

1 milyon 250 bin kişiyle rüzgar enerjisi, 2,4 

milyon kişiyle biyoyakıt sektörü izledi. Ulaşım yakıtlarına 

olan talep düştükçe sıvı biyoyakıt istihdamı 

azaldı. Şebekeden bağımsız güneş enerjisi satışları 

zarar gördü, ancak şirketler iş kayıplarını sınırlayabildi. 

Çin, 2020’de dünya genelinde yenilenebilir enerji 

işlerinde yüzde 39’luk paya sahipken onu Brezilya, 

Hindistan, Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Birliği 

üyeleri izliyor. Diğer birçok ülke de yenilenebilir 

enerjide istihdam yaratıyor. Bunlar arasında önemli 

güneş PV ihracatçıları olan Vietnam ve Malezya; biyoyakıtlar 

için geniş tarımsal tedarik zincirleri olan 

Endonezya ve Kolombiya ve rüzgar enerjisi kapasitesini 

büyüten Meksika ve Rusya yer alıyor. Sahra 

Altı Afrika’da, Nijerya, Togo ve Güney Afrika gibi çeşitli 

ülkelerde de güneş enerjisi işleri genişliyor. 


2050 yılına kadar 43 milyon istihdam 

sağlayacak 

IRENA ve ILO’nun çalışmaları, enerji dönüşümü 

ile kaybedilenden daha fazla işin kazanılacağını ifade 

ediyor. 2030 yılına kadar bir ILO küresel sürdürülebilirlik 

senaryosu, 24-25 milyon yeni işin, 6 -7 milyonluk 

iş kaybından çok daha fazla olacağını ve telafi sağlayacağını 

tahmin ediyor. Ayrıca işini kaybeden yaklaşık 

5 milyon işçi aynı meslekte başka bir sektörde yeni iş 

bulabilecek. IRENA’nın Dünya Enerji Geçişi Görünümü, 

yenilenebilir enerji sektörünün 2050 yılına kadar 43 

milyon istihdam sağlayabileceğini tahmin ediyor. 

Raporla ilgili açıklama yapan IRENA Genel Direktörü 

Francesco La Camera, “Yenilenebilir enerjinin 

istihdam yaratma ve iklim hedeflerini karşılama yeteneği 

ortada. Önümüzdeki COP26 görüşmelerinde hükümetlerin 

net sıfıra ulaşma isteklerini yükseltmesi 

gerekiyor. İleriye dönük tek yol, adil ve kapsayıcı bir 

geçişte yatırımları artırmak ve bu süreçteki tüm sosyoekonomik 

faydaları elde etmektir” ifadelerini kullandı. 

ILO Genel Direktörü Guy Ryder ise “Yenilenebilir 

enerjinin insana yakışır iş üretme potansiyeli, bir 

yanda çevresel sürdürülebilirlik ile diğer yanda istihdam 

yaratma arasında seçim yapmak zorunda olmadığımızın 

açık bir göstergesidir. İkisi el ele gidebilir” 

dedi. 

TEDARİK ZİNCİRLERİ 

OLUŞTURMAK İÇİN 

ENDÜSTRİYEL POLİTİKALAR 

GEREKİYOR 

Kovid-19 kısıtlamalarının neden olduğu sınır ötesi tedarik 

kesintileri, yerel değer zincirlerinin önemini de 

göstermiş oldu. Bunları güçlendirmek, mevcut ve yeni 

ekonomik faaliyetlerden yararlanarak yerel iş yaratma 

ve gelir yaratmayı kolaylaştıracak. Uygulanabilir 

tedarik zincirleri oluşturmak endüstriyel politikalarla 

sağlanacak. Vasıflı bir işgücü yaratmak için eğitim ve 

öğretim stratejileri; yeterli istihdam hizmetleri sağlamak 

için aktif işgücü piyasası önlemleri; fosil yakıtlara 

bağımlı işçilere ve topluluklara yardımcı olmak için 

sosyal korumayla birlikte yeniden eğitim ve sertifikalandırma 

ve bölgesel ekonomik kalkınmayı ve çeşitlendirmeyi 

desteklemek için kamu yatırım stratejileri 

oluşturmak gerekiyor. 


Adil bir geçiş için çeşitliliğe sahip bir işgücü 

gerekiyor 

Kadın çalışanların salgından daha fazla zarar 

gördüğünü belirten rapor, adil bir geçiş için insana 

yakışır işlerin önemini vurgulayarak; işlerin geçimlik 

bir ücret ödemesinin, işyerlerinin güvenli olmasının 

ve çalışan haklarının güvence altına alınmasının gerekliliğinin 

de altını çiziyor. Adil bir geçiş, kadınlar ve 

erkekler için eşit şans sunan, kariyer yolları gençlere, 

azınlıklara ve marjinal gruplara açık olan çeşitliliğe 

sahip bir işgücü gerektiriyor. Uluslararası çalışma 

standartları ve toplu pazarlık düzenlemeleri bu bağlamda 

önem arz ediyor. 

Rapora göre, yenilenebilir enerji iş potansiyellerinin 

yerine getirilmesi, önümüzdeki 10 yıl içinde enerji 

geçişini yönlendirecek iddialı politikalara bağlı olacak. 

Sektörel politikaların yaygınlaştırılması, etkinleştirilmesi 

ve entegre edilmesine ek olarak, daha geniş 

ekonomideki yapısal engellerin üstesinden gelinmesi 

ve geçiş sırasında iş kayıpları ile kazançlar arasındaki 

olası uyumsuzlukların en aza indirilmesi gerekiyor. 

BEKLENTİ: ELEKTROLİZÖRLER VE 

YEŞİL HİDROJEN 

Güneş enerjisi fotovoltaik (PV) istihdamında ilk 10 ülke sıralamasında 

da Çin liderliğini korurken sırasıyla ABD, Japonya, Hindistan 

yer alıyor. 

Rüzgar enerjisi istihdamı 2019’da 1,2 milyondan 2020’de 

1,25 milyona artış gösterdi. 

Hidroelektrik istihdamı 2019’da 1,96 milyondan 2020’de 

2,18 milyona yükseldi. 

Salgın kaynaklı talep düşüşleri, ulaşımda kullanılan fosil yakıtların 

daha düşük fiyatları ve olumsuz politika değişiklikleri 

nedeniyle biyoyakıt işleri dünya çapında 2,5 milyondan 

2,4 milyona düştü. 

Elektrikli araçlar için piller ve yeşil hidrojen gibi enerji geçiş 

teknolojilerinin önemli iş yaratıcıları olması bekleniyor. 

Elektrolizörler ve diğer yeşil hidrojen altyapısı, 2030’dan 

2050’ye kadar küresel olarak yaklaşık 2 milyon iş yaratabilir. 


Gökberk Bilgin 

Bilkent Enerji Politikaları Araştırma 

Merkezi tarafından hazırlanmıştır. 

COP26’nın çözüm önerilerine 

eleştirel bir bakış 

Yakında dünya nüfusu 10 milyara ulaşacak, yeni gelenlerin çoğu da temiz enerji teknolojilerinden 

yoksun, gelişmekte olan ülkelerin vatandaşları olacak. Bu ülkelerin ekonomik büyümelerinin 

devam etmesi ve artan tüketimle karbon emisyonları da artacak. Burada karşılaşılan asıl zorluk 

ise gelişimleri bu ülkelerin yeşil enerjilere dönüşmelerine yardımcı olarak karbon emisyonlarının 

artmasına engel olmak olacak. Şimdiye kadar iki farklı çözüm geliştirdik: Birincisi, bu ülkeleri fosil 

yakıtlardan vazgeçmeye zorlamak, ikincisi ise de sorunların üzerine para atmak… 


Dünyanın uzun zamandır beklediği iklim toplantısı, 

31 Ekim Pazar günü Glasgow’da başladı. 120’den 

fazla ülke, dünyanın iklim değişikliğini kontrol etme 

konusunda nasıl işbirliği yapabileceğini tartışmak 

üzere katılıyor. COP26, 26. Birleşmiş Milletler İklim 

Değişikliği Konferansı veya Taraflar Konferansı 26 

anlamına gelir ve toplantılar 1995’ten beri düzenleniyor. 

İklim değişikliği ve küresel ısınma konusundaki 

artan endişeler, toplantının dünya çapında popülerlik 

kazanmasına yardımcı oldu. Bu toplantıya 

da birçok dünya lideri, iş insanı, uluslararası kurum 

ve iklim aktivisti katılıyor. 

COP26 toplantısının başkanı Alok Sharma, toplantı 

için üç hedef ortaya koydu; bunlar, erişimde 

sıcaklık artışlarında 1.5˚C derecelik bir sınır tutmak, 

kömür enerjisini tarihe bırakmak, ormansızlaşmaya 

son vermek ve yeşil ekonomiye geçiş için 

gelişmekte olan ülkelerle finansal destek sağlamak. 

Açılış konuşmasında İngiltere Başbakanı Boris Johnson, 

“Dünya liderlerinin kabaca James Bond ile 

aynı pozisyonda olduğunu ve acımasızca geri sayan 

kırmızı dijital saatli bir kıyamet silahı ile uğraştığını” 

söyledi. Tüm konuşmacılar, bu toplantının küresel 

ısınmayı kontrol etmek adına harekete geçmek için 

son şansımız olduğunu vurguladı. 

İyi durum senaryoları bile felaketin habercisi 

Peki sıcaklık artışını 1.5˚C’de tutmak neden bu 

kadar önemli? Yakın zamanda yayınlanan “İklim Felaketini 

Nasıl Önleriz: Mevcut Çözümler ve Yapılması 

Gerekenler” adlı kitabında Bill Gates, sıcaklıktaki 

marjinal değişikliklerin gezegen üzerinde büyük bir 

etki yarattığını açıklıyor. Gates, buzul çağından sadece 

6˚C daha sıcak ve timsahların kutup bölgelerinde 

bulunduğu ortamdan 4˚C daha soğuk olduğumuzu 

yapılan bilimsel çalışmalardan destek alarak 

gösteriyor. Bu nedenle, sıcaklıktaki her küçük artış 

bizi dünyanın alışık olduğumuz halinden bir adım 

uzaklaştırıyor. Dünya Meteoroloji Örgütü’nün tahminlerine 

göre, yaşam tarzımızı bugünkü gibi sürdürmek, 

2100 yılına kadar sıcaklıkta 4 ila 7˚C’lik bir 

artışa neden olabilir. Bu, kıyıya yakın bazı şehirlerin 

artan su seviyeleri nedeniyle sular altında kalacağı, 

değişen verimli alanların ise sular altında kalacağı 

anlamına geliyor. Bunun sonunda doğacak kitlesel 

göç hareketleri ve sıcaklarla birlikte gelen yeni hastalıklarla 

uğraşmak zorunda kalacağız. Bunlar en 

iyi durum senaryolarıysa, bizi hemen harekete geçmekten 

alıkoyan nedir? 

Yakında dünya nüfusu 10 milyara ulaşacak. Bu 

yeni gelenlerin çoğu, temiz enerji teknolojilerinden 

yoksun, gelişmekte olan ülkelerin vatandaşları olacak. 

Bu ülkelerin ekonomik büyümelerinin devam 

etmesiyle birlikte tüketimleri ve dolayısıyla karbon 

emisyonları da artacak. Burada karşılaşılan asıl 

zorluk ise gelişimleri bu ülkelerin yeşil enerjilere 

dönüşmelerine yardımcı olarak karbon emisyonlarının 

artmasına engel olmak olacak. Şimdiye kadar 

iki farklı çözüm geliştirdik: Birincisi, bu ülkeleri fosil 

yakıtlardan vazgeçmeye zorlamak, ikincisi ise de sorunların 

üzerine para atmak. 

Siyasetçiler, minimum aksiyonlu göstermelik 

hedefler belirliyor 

İlk çözüm birkaç nedenden dolayı çalışmıyor. Birincisi, 

fosil yakıtları kullanmak hala çok daha ucuz. 

Ayrıca bu ürünleri sadece yakıt olarak değil, günlük 

hayatımızda da kullanıyoruz. Kullandığınız şeylere 

baktığınızda bunların yüzde 90’ından fazlasının petrol 

bazlı rafine ürünler içerdiğini söyleyebilirsiniz. 

İkincisi ise bu kaynaklar, enerjimizi yeterince depolamayı 

beceremediğimiz bir dünyada rüzgar ve 

güneş kadar hava koşullarına bağlı olmadıkları için 

elektrik üretiminde daha güvenilir. Son olarak; petrol, 

doğal gaz veya çelik endüstrisinin yapısı, yüksek 

batık maliyetler nedeniyle hızlı ve sürekli dönüşümleri 

desteklemez. Daha iyi bir teknoloji geliştirmiş 

olsanız bile, bu tesislerin dönüştürülmesi için uygulama 

maliyeti çok yüksek olur. Bu nedenle sanayinin 

bu alanında dönüşümler uzun zaman alır. 

Bu çerçevede gelişmekte olan ülkelerden istenen 

yeşil ekonomiye geçiş için vatandaşlarının üzerindeki 

yükün artırılması, bugünden itibaren aslında 

her yıl daha da ucuzlaşacak yeşil teknolojilerin sa- 


tın alınması ve bir an önce sanayi sektörünü temiz 

enerji ile yeniden şekillendirilmesi. Ve bu, uzun vadede 

bunu işi yapmanın doğru yolu gibi görünüyor. 

Ancak tüm bunları bir sonraki seçimleri kazanmaya 

kararlı siyasetçilere sorduğunuz zaman vatandaşların 

üzerindeki yüklerin artması siyasi intihar gibi 

görünüyor. Bu nedenle siyasetçiler, bu gibi toplantılarda 

minimum aksiyon almalarını gerektiren göstermelik 

hedefler belirlerler. Dolayısıyla COP toplantılarının 

temel zorluklarından biri, tüm ülkelerin 

iklim değişikliğine karşı harekete geçip geçmediğini 

veya rol yapıp yapmadığını anlamaktır. 

Bond gibi son dakika dünyayı kurtarmak! 

Boris Johnson’ın açılış konuşması, dünya liderlerinin 

iklim konusundaki zihniyetini görmek için 

iyi bir örnek olabilir. Johnson, James Bond örneğini 

veriyor çünkü Bond’un çalışma şekli politikacılar 

için mükemmeldir. Çoğu senaryoda Bond, yalnızca 

bir büyük operasyon yaparak bomba patlamadan 

önceki son saniyede dünyayı kurtarır. Son saniyeyi 

yani karbon sıfır olunacak yılı baz alan hedefler, politikacıların 

duruma karşı siyasi güçlerini kaybetme 

pahasına marjinal iyileştirmeler yaratacak eylemlerini 

ertelemelerine olanak tanıyan çok kısa vadeli bir 

zihniyetle uzun vadeli tasarlanmış bir yaklaşımdır. 

Sundukları ikinci çözüm, gelişmekte olan ülkeleri 

yeşil geçişe daha fazla yatırım yapmaları için finanse 

etmek. Neredeyse her gün bir gelişmiş ülke, küresel 

enerji geçişine yardımcı olmak için milyarlarca dolar 

harcamaya hazır olduğunu duyuruyor. Burada iki sorun 

görüyorum: Birincisi, bu ülkeler gelişmekte olan 

ülkelere enerji geçişi için harcama konusunda güvenmiyor, 

dolayısıyla para birlikte pek çok sınırlayıcı 

düzenleme ile geliyor. İkincisi ise gelişmekte olan 

ülkelerin hükümetleri, bu parayı verimli kullanmak 

için teşvike ve bilgi birikimine sahip değil. 

Elon Musk’ın Dünya Gıda Programı (DGP) ile yaşadığı 

son diyalogda da benzer bir durum görüyoruz. 

DGP, Elon Musk’tan 42 milyon insanı açlıktan 

kurtarmak için 6 milyar dolar bağışlamasını istediğinde 

Musk, dünyadaki açlığı sona erdirmek için 

gösterebilecekleri uygun bir planları olup olmadığını 

sordu. Bu yazıyı yazarken, kendisine sunulan uygun 

bir plan görmedim. Pek çok kişi Musk’ı açgözlülüğü 

nedeniyle eleştirdi, ancak DGP şimdiye kadar iyi bir 

iş çıkarmış olsaydı, paradan yoksun kalırlar mıydı? 

Öyle olacağını düşünmüyorum. 

Yaptıklarını iddia ettikleri işte başarılı olan kuruluşlar, 

hedeflerine ulaşmak için zaten yeteri kadar 

bağış alıyor. Öte yandan başarısız olan diğer kuruluşlar 

ise kendi başlarına faaliyet gösterebilmek için 

bile her zaman daha fazlasını istiyor. Örneğin Elon 

Musk, elektrikli araba yapma fikrini ilk ortaya koyduğunda 

çok fazla destekçisi yoktu. Yine de elde ettiği 

başarılı sonuçlar, şirkete olan güveni artırdı ve Tesla 

sonunda tüm otomobil şirketlerinin toplamından 

daha değerli hale geldi. 

Para sorunlarla değil, çözümlerle iyi 

çalışabiliyor 

Bu başarı, bazı hükümetlerin sağladığı yeşil teşvik 

paketleri sayesinde olmadı. Nükleer enerjiyi düşünün. 

Japonya’daki Fukushima olayından sonra, 

hükümetlerin çoğu, onları finanse etmenin siyasi 

desteği kaybetmek anlamına geldiğini düşündüğünden 

nükleere sırtını döndü. Ancak iş adamları 

tarafından geliştirilen daha güvenli ve temiz nükleer 

santraller kurma fikri ve Bill Gates’in yatırımları ile 

daha az risk ve daha az kirliliğe sahip daha küçük 

nükleer reaktörler üzerindeki teknoloji umut verici 

bir şekilde gelişti. Hükümetler ve piyasa bu gelişmeleri 

daha fazla görmezden gelemedi ve nükleer 

enerjiye yapılan yatırımlar yeniden artmaya başladı. 

Kısaca özetlemem gerekirse benim bu örneklerden 

gördüğüm şey, paranın problemlerle iyi çalışmadığı. 

Para çözümlerle iyi çalışabiliyor. İnsanlık olarak sorunlarımıza 

para harcayarak çözüm bulmakta iyi 

değiliz. Ancak işe yarayabilen bir fikir geliştirebiliyorsak, 

o fikirler finansal kısıtlamaların üstesinden 

kendileri gelebiliyor. 

İklim konusunda, aynı anda hem verimli hem de 

uygun maliyetli bir teknoloji eksikliği yaşıyoruz. Bu 

nedenle, bu alanın iyileştirilmesine odaklanılmalı. 

Siyasetin doğasını değiştiremeyiz ama politikacılardan 

beklentilerimizi güncelleyebiliriz. Hükümetler, 

doğayı daha fazla tahribattan korumaktan, gelecek 

nesiller için farkındalık yaratmak için temel eğitim 

vermekten ve şirketlerin ihtiyaçlarına göre yönetmeliklerini 

düzenli olarak güncellemekten sorumlu 

olabilir. Çözümler ise yalnızca daha iyi teknolojiler 

inşa etmekle ilgilenen insanlarla gelecek ve insanlık 

bu sorunun üstesinden gelecek. 


Başak Bozoğlu 



İklim konferansında 

ünlülerin rolü 

Glasgow’da yapılan 26. İklim Değişikliği Konferansı’na (COP26) 120 ülkeden temsilci 

katıldı ve ülkelerin iklim değişikliği ile nasıl mücadele edeceklerine cevap bulmaya 

çalışıyorlar. En çok dikkat çeken noktalardan biri, ünlülerin ve ünlü iş insanlarının 

medyada politikacılardan daha fazla ilgi görmesi oldu… 

Daha çok ‘Our Planet’ ve ‘David Attenborough a 

Life on Our Planet’ adlı belgesel serileri ile tanınan 

ve eski BCC şefi olan David Attenborough, iklim değişikliği 

konusunda farkındalık yaratmak için COP26’ya 

katılanlardan biriydi. 95 yaşındaki Attenborough, hayatı 

boyunca yaptığı belgesellerle küresel ısınma, 

ekosistemlerin bozulması, biyoçeşitliliğin azalması 

gibi birçok konuda insanları yeni içerikler üreterek 

bilgilendirdi. COP26’da Attenborough, yedi dakikalık 

bir konuşma yaptı ve “İnsanlar dünyada var olmuş 

en büyük problem çözücülerdi” dedi. Ayrıca liderleri 

gelecek nesiller için çözüm bulmaya, medyayı fon 

sağlamak için etkili bir şekilde kullanmaya, hükümetler 

tarafından iklim değişikliğini ele almak için 

kullanılabilecek projeler oluşturmaya davet etti. 

Leonardo DiCaprio, BM İklim Değişikliği Temsilcisi 

olarak COP26’daki Kew Carbon Garden sergisine 

katıldı. Dünyaca ünlü bir Hollywood yıldızı 

olan DiCaprio, hayranlarının dikkatini konferansa 

çekmek için medya gücünü aktif şekilde kullanan 

isimlerden bir diğeri oldu. Oyuncu, “İklim krizi burada. 

#COP26, insanları ve gezegeni korumak için 


ir dönüm noktası olmalı. Liderler, dünya sizi izliyor 

ve bu ana yükselmeye çağırıyor. Kaybedecek 

zaman yok. #Şimdi Harekete Geç” tweetlerini attı. 

Akademi ödüllü bir oyuncu olan DiCaprio, 2016 Oscar 

ödül töreninde, türlerin karşı karşıya olduğu en 

acil tehdit olarak iklim değişikliğini savunmak için 

bir konuşma yapmıştı. Bu nedenle, Leonardo DiCaprio 

Vakfı 1998’den beri canlı türlerinin çeşitliliğini, 

okyanusu ve orman yaşamını korumak için medya 

aracılığıyla kamu kampanyaları üzerinde çalışıyor. 

Vakfın temel amacı, ekosistem dengesini yeniden 

sağlamak, vahşi yaşamı ve iklimi korumak için dünyanın 

her yerindeki projeleri desteklemek. Bugüne 

kadar 200’ün üzerinde projeye fon sağlayan ve 

132 kuruluşa destek veren vakıf, bugün 50 ülkede 

faaliyetlerini sürdürüyor. 

Ünlü modacı hayvansal ürünleri 

koleksiyondan çıkardı 

Dünyaca ünlü bir moda tasarımcısı olan Stella 

McCartney de COP26’ya katıldı. Yılda 250 milyon 

doları aşan marka değerine sahip McCartney’nin 

şirketi, moda sektöründe sürdürülebilirliği hayata 

geçiren ilk moda devlerinden biri. Geçtiğimiz yıllarda 

markanın en önemli hamlesi deri, kürk gibi 

hayvansal kaynaklı tüm ürünleri koleksiyonlarından 

çıkarmak oldu. Moda endüstrisinin çevre ve iklim 

değişikliği üzerindeki etkisinin farkında olan ve endüstrinin 

değişimi için harekete geçmeye çalışan 

McCartney, Prens Charles Sürdürülebilir Pazarlar 

Girişimi kapsamında COP26’da “Modanın Geleceği: 

Stella McCartney” sergisini gerçekleştirdi. 

McCartney, “Sektörüme daha temiz ve daha sürdürülebilir 

bir şekilde çalışarak bir iş modeline sahip 

olabileceğinizi göstermek istiyorum. Hayvanları 

öldürmek ve yağmur ormanlarını kesmek zorunda 

değilsiniz yine de iyi tasarlanmış, kalıcı, güzel bir 

çantaya sahip olabilirsiniz. Hâlâ para kazanabileceğinizi 

göstermek için buradayım” dedi. McCartney, 

tek bir kişinin eylemleri ve sesiyle devasa endüstri 

üzerinde nasıl bir etkisi olduğunu gösteren başarılı 

bir örnek. 


20 binden fazla öğrenci okul grevine katıldı 

Konferanslar sırasında dünyaca ünlü ve üretken 

kişiler çeşitli etkinliklerde yer aldı ancak bu ünlüler 

Greta Thunberg kadar konuşulmadı. Thunberg, iklim 

değişikliği ile ilgili konularda protestolara ilk kez 

Ağustos 2018’de başlayan genç İsveçli bir aktivist. 

İlk kez “İklim İçin Okul Grevi” ile medyanın dikkatini 

çeken Thunberg, o zamandan beri basında iklim aktivisti 

olarak görülüyor. 2018’de başlattığı grevinin 

amacı, İsveç hükümetinin Paris Anlaşması uyarınca 

karbon emisyonlarını azaltmasıydı. Bu nedenle 

Thunberg, İsveç genel seçimlerine kadar okula gitmeme 

kararı aldı ve 270 şehirde 20 binden fazla öğrenci 

başlattığı greve katıldı. Sosyal medyada artan 

takipçi sayısıyla tanınmasının ardından Thunberg, 

Avrupa’daki iklim protestolarına katılmayı sürdürdü. 

Ardından Thunberg, 12 Aralık 2018’de düzenlenen 

COP24 konferansının genel oturumunda yaptığı 

konuşmayla dünya çapında tanınan bir isim oldu. 

Greta Thunberg’in en büyük çıkışı ise Birleşmiş Milletler 

İklim Zirvesi’nde dünya liderlerinin önünde öfkeyle 

“nasıl cüret edersiniz, benim gençliğimi çaldınız” 

diyerek yaptı. 15 yaşında bir medya figüründen 

iklim aktivistine dönüşen Thunberg’in bugün sosyal 

medya hesabında 13,5 milyon takipçisi var. Thunberg, 

yıllar içinde üç kez Nobel Barış Ödülü’ne aday 

gösterildi. 

“Medyatik figürlerin” etkisi var mı? 

Peki, Greta gerçekten bir iklim aktivisti mi yoksa 

sadece bir medya figürü mü? COP26’yı büyük bir başarısızlık 

olarak gören Greta, agresif tavrıyla basına 

“dünya liderlerinin uyanması için daha ne gerekiyor?” 

dedi. Ek olarak Birleşmiş Milletler iklim değişikliği 

zirvesini “iki haftalık bir iş kutlaması” olarak 

nitelendirdi. Greta, “2050’ye kadar net sıfır falan filan, 

net sıfır falan filan, iklim nötr falan filan. Sözde 

liderlerimizden duyduğumuz tek şey bu. Kulağa harika 

gelen ancak şu ana kadar hiçbir eyleme yol açmayan 

sözler.” şeklinde bir açıklama yaptı. 

Greta, dünya liderlerinin iklimle ilgili vaatlerde 

bulunduklarını ve hedefler ilan etmek için güzel 

ama anlamsız konuşmalarıyla, konferansın aslında 

halkla ilişkiler etkinliği olduğunu savunuyor. Ancak 

“Greta Thunberg Etkisi: Greta Thunberg’i Tanımak, 

Amerika Birleşik Devletleri’nde İklim Aktivizmine 

Katılma Niyetlerini Öngörüyor” adlı akademik çalışmada, 

Greta Thunberg’in iklim değişikliği üzerinde 

toplu eylemi motive etmede bir etkisi olduğunu gösteren 

hiçbir kanıt olmadığını açıklıyor. Şimdiye kadar 

Greta herhangi bir yapıcı çözümden ve ne yapılması 

gerektiğinden bahsetmedi, basın karşısında sıklıkla 

“çözüm biziz” diyen ancak herhangi bir çözüm ya da 

projelere katılmayan birisi oldu. Greta sadece topluluk 

önünde sergilediği saldırgan davranışlardan 

yaptığı konuşmalardan ibaret olan bir figür haline 

dönüştü. İklim krizi ile ilgili ne yapılması gerektiğinin 

detayına girmekten kaçınarak, sorulan sorulara 

“Benimle ilgili bir şey değil” dedi. 

GRETA, KAYNAK VE ÇÖZÜM 

YARATMAKTA YETERSİZ KALDI 

Medyanın gücüyle günümüz dünyasında her insan 

bir medya figürü haline gelebilir. Greta başlangıçta 

dünya çapında ilgi görmüştü ancak bunu 

aktif bir harekete dönüştüremedi. İklim değişikliği 

gibi dünyanın çözüm bulması gereken bir konuda, 

dünya liderlerine agresif bir şekilde saldırmak bir 

çözüm değil hatta genç nesille toplumun geri kalanı 

arasında kutuplaşma yaratabilecek bir potansiyel. 

Greta, genç yaşta kazandığı popülaritesini, hele ki 

Birleşmiş Milletler’deki konuşma gücünü, üretilen 

projeleri desteklemek, kaynak yaratmak ve eğitim 

alanındaki gelişmeleri desteklemek için kullanabilmeliydi. 

COP26’daki tüm gülünç ve alaycı konuşmasının 

yerine, iklim değişikliği konusunda gerçek 

çözümün bir parçası olabilirdi. O zaman Nobel Ödülü’ne 

aday gösterilmeyi hak eden genç bir kadına 

dönüşebilirdi. 


Barış Sanlı 



Elektrik fiyatlarına 

yeniden bakmak 

Dünya daha temiz bir enerji sistemine doğru ilerlerken elektrifikasyon bu dönüşümün 

merkezinde yer alıyor. Günümüzde hidrojenin gelişimi hâlâ geride kalırken 

karbon yakalama teknolojileri daha yüksek fiyatlara veya zaman alacak daha fazla 

inovasyona ihtiyaç duyabiliyor. Bu nedenlerden dolayı karbonsuzlaşmanın en kolay 

yolu elektrifikasyon gibi görünüyor… 

Mevcut elektrik fiyatlandırma mekanizmaları, ellerinden 

gelenin en iyisini yapabilmek için çok eski. 

Kapasite piyasaları, temel yükle geri kalanı arasında 

bir bölünme oluşturuyor. Sürekli artan sıfır marjinal 

maliyet kaynakları ise fiyat sinyallerini bozuyor. 

Elektrik, bazıları için tek tip bir ürün veya diğerleri 

için farklı hizmetlerin bir kombinasyonudur. Peki bu 

tek kWh fiyatı piyasalar için ne anlama geliyor? 

Elektrik fiyatları için asıl soru şu: Hizmetimizde 

10 günlük elektrik depolama kapasitemiz olsaydı, 

piyasa tasarımı aynı olur mu? Soruyu daha da basitleştirebilirim 

ve bir günlük depolamanın piyasa yapısını 

kökten değiştirmek için yeterli olup olmayacağını 

sorabilirim. Yani elektrikle ilgili temel sorun, onu 


ölçekte depolayamamak. Mevsimler arası depolama 

daha büyük bir sorundur. Mevcut piyasa sistemlerini 

kıtlık sorununu çözebilmek için tasarladık. 

Buna karşılık, petrol piyasasının kapasitesi veya 

dengeleme piyasaları yok. Olgun bir metada, piyasa 

depolaması tüm bu piyasa mekanizmalarını gereksiz 

kılar. Ancak depolama teknolojisi, ilerleme açısından 

hidrojen ve yenilenebilir elektrik arasındadır. 

Danışmanlık şirketlerinin çoğu petrol fiyatı veya 

gaz, fiyat modelleri çalıştıramaz. Bunlar, ya modelcilerin 

nasıl çalıştıklarını güçlükle kavrayabildikleri 

matematiksel karmaşıklıkları ya da trendi takip eden 

basit tahminleri tanıyan ve tekrarlayan matematiksel 

karmaşıklıklardır. Elektrik fiyatları düzenleyici 

mekanizmaların yarattığı kurgu ile belirlenmektedir. 

Tüketiciler ve üreticiler birbirleriyle serbestçe ticaret 

yapsalar, gerçek elektrik fiyatlarının ne olacağını 

gerçekten bilmiyoruz. 

Doğal gaz faturası daha pahalı olmalı 

Bunun yanında tüketici fiyat sorunu da vardır. 

Elektrik altyapısı, doğal gaz veya kömür altyapısından 

daha ayrıntılı ve karmaşıktır. Bu nedenle ister 

akıllı ister dijital olsun, altyapı maliyetleri faturalarda 

açıkça görülmektedir. Ancak elektrik maliyetlerine 

ilişkin başka vergiler de var. Elektrifikasyon 

ileriye giden yol ise, elektrik faturaları daha basit olmalı 

ve doğal gaz faturası daha pahalı olmalıdır. Bu, 

dünyadaki bazı düşünürlerin ve politika yapıcıların 

tartıştığı şeydir. 

Doğal gaza kıyasla daha düşük elektrik maliyetlerinin 

sonuçları, ısıtma talebini elektriğe kaydıracaktır. 

Bu noktada elektrikli araçlar büyük bir sorun 

değil, ancak elektrikle ısıtma kesinlikle sağlam 

elektrik gücü gerektiriyor. Tartışmalar bizi elektrifikasyona 

götürüyorsa, başka bir nükleer kaza olmadıkça 

pratikte mini bir nükleer çağın geleceğini 

söyleyebiliriz. 

Toptancıdan tüketiciye kadar elektrik piyasalarının 

tüm fiyatlandırma yapısı değişmek üzere. Ancak 

elektrik gibi temel bir meta için statükoyu bozmak 

çok korkutucu. Elektrik kalitesi için tüketici beklentileri 

çok yüksek. Ekonomimiz güvenli elektrik 

etrafında toplanmıştır. Elektrifikasyon bir noktada 

toplam nihai tüketimin yüzde 50’sine ulaşırsa, fiyat 

istikrarı anahtar olacaktır. İstikrar, toptan satıştan 

nihai tüketici fiyatlarına kadar yeni mekanizmalar 

gerektiriyor. Ancak doğal gazla elektrik arasındaki 

fiyat farkı, ömrünün sonuna gelebilir. 


RAPOR 


Sanayi tesisleri, verimlilikle 

yüzde 30 tasarruf sağlayabilir 

ESCON Enerji, sanayi tesislerinin enerji verimliliği alanındaki mevcut durumunu ortaya koymak ve yüksek 

enerji verimliliği potansiyelini harekete geçirebilmek için ‘Türk Sanayisinin Enerji Verimliliği Raporu’ 

başlıklı bir çalışma hazırladı. Rapor kapsamında 14 sektördeki 320 işletme incelendi, 12 farklı verimlilik 

artırıcı projenin vaka analizleri paylaşıldı. Rapora göre, sanayi tesisleri verimlilik projeleriyle yüzde 30 

oranında tasarruf sağlayabilir… 

ESCON Enerji, sanayi tesislerinin enerji verimliliği 

alanındaki mevcut durumunu ortaya koymak ve 

yüksek enerji verimliliği potansiyelini harekete geçirebilmek 

için ‘Türk Sanayisinin Enerji Verimliliği 

Raporu’ başlıklı bir çalışma hazırladı. Sanayi tesislerinde 

enerji verimliliği alanındaki durumu ortaya 

koymak üzere hazırlanan rapor kapsamında 45 

şehirde, 14 sektördeki 320 işletme incelendi. Yapılan 

incelemede, işletmelerin toplam enerji tüketimi 

yıllık 6,6 milyon TEP (Ton Eşdeğer Petrol) olarak hesaplanırken 

sanayi tesisleri ve ticari binalarda enerji 

verimliliği projelerinin hayata geçmesiyle toplam 

1,1 milyon ton karbondioksit azaltımı sağlanabileceği 

tespit edildi. 

Raporu açıklamak için online bir basın toplantısı 

düzenleyen ESCON Enerji Genel Müdürü Onur Ünlü, 


emisyon kaynaklı çevre kirliliğinin ve enerjiyi verimsiz 

kullanmanın doğal yaşama geri döndürülemez zararlar 

verdiğini söyledi. “Eğer enerji ve kaynak verimliliği odaklı 

bir yaklaşımı yani ‘yeşil’ ekonomik büyüme ve kalkınma 

modelini benimser, enerji kullanımımızı azaltır, geriye kalan 

kısmı da temiz ve yenilenebilir enerji kaynaklarından 

tedarik edebilirsek hem iklim krizine sebep olan sera gazı 

emisyonlarını azaltır hem de daha büyük ve yıpratıcı etkilerden 

kaçınabiliriz” diyen Ünlü, sözlerini şöyle sürdürdü: 

Bu süreçte işletmelere özellikle sanayicilere önemli görevler 

düşüyor. Bu raporla Türk sanayisinin enerji verimliliği 

alanında yüksek bir potansiyele sahip olduğunu ortaya 

koyduk. Bu tablo, en yeni ve yenilenebilir enerji kaynağı 

olarak tanımlanan enerji verimliliğinin işletmelerin odağındaki 

ilk konu olması gerektiğini gösteriyor. 

“İşletmeler bir kuruş harcamadan enerji verimli 

hale getirilebilir” 

Ünlü, enerji verimlilik projelerinin hayata geçmesinin 

önündeki en önemli engel olarak tespit edilen finansmana 

erişim konusunda ‘en yaratıcı finansman çözümü’ olarak 

tanımlanan Enerji Performans Sözleşmeleri’ni (EPS) detaylı 

bir şekilde raporda yer aldığını söyledi. EPS ile tüm 

maliyeti enerji hizmet şirketlerinin üstlendiğini hatırlatan 

Ünlü, “Bu sayede sanayiciler, bir kuruş dahi yatırım yapmadan 

tesislerini enerji verimli hale getirilebiliyor. İşletmelerin 

EPS veya diğer destek mekanizmalarından yararlanarak, 

yeni dünya düzeninde rekabet edebilecek karbon nötr 

yapıya ulaşmaları mümkün” dedi. 

Ortalama tasarruf potansiyeli yüzde 30 

İncelenen sektörlerin Türkiye’de tüketilen enerjinin 

yaklaşık üçte ikisinden sorumlu olan sanayi ve binalar için 

örneklem oluşturduğu belirtilen raporda, enerji verimliliği 

çalışmaları yapıldığı takdirde bu sektörlerde sağlanabilecek 

tasarruf potansiyelinin yüzde 30 olduğu ifade edildi. 

EN KISA GERİ ÖDEME SÜRESİ KAĞIT, 

EN UZUN TEKSTİL 

Raporda enerji verimliliği yatırımlarının ortalama geri 

ödeme sürelerine de yer verildi. Sektörlerin ortalaması 2 

yıl 8 ay olurken, en kısa geri ödeme süresinin 1 yıl 3 ay 

ile kağıt sektöründe olduğu belirlendi. Kağıdı 1 yıl 6 ay ile 

kimya-petrokimya ve 1 yıl 7 ay ile seramik sektörü takip 

etti. Geri dönüş süresinin en uzun olduğu sektör ise 5 yıl 8 

ay ile tekstil oldu. 

Tasarruf potansiyeli en yüksek alan yüzde 67,3 ile ticari 

binalar olurken, onu 49,9 ile orman ürünleri, yüzde 45,07 

ile kağıt ve yüzde 44,7 ile gıda sektörü izledi. 

Raporda tasarruf potansiyeli en yüksek yapılar olan 

ticari binaların enerji verimliliği yatırım maliyetlerinin sanayiye 

göre daha fazla olduğu görüldü. 1 TEP tasarruf sağlayabilmek 

için ticari binalarda yapılması gereken yatırım 

maliyeti 14 bin 418 TL olurken, çimentoda bu rakam 14 bin 

196 TL, camda ise 12 bin 706 TL oldu. Seramik ise 1 TEP 

için 1.671 TL ile en az yatırım maliyeti gerektiren sektör 

olarak dikkat çekti. 

SANAYICILERE ENERJI KULLANIMINI 

AZALTACAK ÖNERILER… 

Yalıtım eksikliklerinin giderilmesi kayıpları azaltarak 

ısıtma giderlerini düşürür. 

Enerji tüketimini azaltmak için tesisatlardaki su, hava 

ve buhar kaçakları önlenmelidir. 

Kazanlarda hava/yakıt ayarının yapılması doğal gaz tüketimini 

azaltır. 

Kondenstopların kontrolü, bakımı veya değişimi buhar 

talebini ve doğalgaz tüketimini düşürür. 

Isıtma giderlerini azaltmak için iklimlendirme sistemlerinde 

sıcaklık optimizasyonu yapılmalıdır. 

Atık ısının geri kazanılmasıyla yakıt tüketimi azaltılabilir. 

Proseste sıcak su ihtiyacı varsa ısı pompası kullanılmalıdır. 

Isı pompasının bir tarafı ısıtma bir tarafı soğutma 

yaptığından hem elektrik hem de doğal gazdan tasarruf 

sağlar. 

Otomasyon sistemlerinin etkin kullanımı ve operasyonel 

iyileştirmeler enerji tüketimini azaltır. 


İNOVASYON 

Esen Erkan 

Türkiye’nin ilk lityum iyon pil 

üretim tesisinin inşaatının 

yüzde 80’i tamamlandı 

ASPİLSAN Enerji tarafından Kayseri’de kurulacak Türkiye’nin ilk lityum iyon pil üretim tesisi inşaatının 

yüzde 80’i tamamlandı. Kayseri Organize Sanayi Bölgesi’nde 1981’de hayırsever iş insanlarının katkılarıyla 

kurulan ASPİLSAN Enerji, askeri birliklerin ihtiyacına göre, kullanılan cihazlara özgü pil ve bataryalar 

üreterek Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) gücüne güç katıyor. 

Yaptığı yatırımlarla kendisini geliştiren fabrika, 

bugün ürettiği pillerle dünya çapında satılan hemen 

hemen her türlü taşınan cihaza veya giyilebilir teknolojik 

ürünlere güç sağlıyor. ASPİLSAN, TSK’nın telsiz, 

gece görüş sistemi, karıştırıcı sistem, tanksavar 

sistem ve mayın tarama, bomba imhalarında kullanılan 

robotik sistem bataryaları, füze ve güdüm kitlerinde 

kullanılan pil ve bataryaları ile anti-torpido 

bataryaları da tasarlıyor. 

AA tarafından ASPİLSAN’dan alınan bilgiye göre, 

geçen yıl ekim ayında Mimarsinan Organize Sanayi 

Bölgesi’nde temeli atılan ve yakın zamanda seri üretime 

geçecek 25 bin metrekare kapalı alana sahip 

Türkiye’nin ilk lityum iyon pil üretim tesisinde inşaatın 

yüzde 80’i tamamlandı. Aynı zamanda Avrupa’nın 

lityum iyon pil seri üretimi yapacak tesiste hem savunma 

sanayisi hem özel sektörün ihtiyacı karşılanacak 

hem de ilerleyen dönemlerde farklı tip, boyut 

ve teknolojilerdeki pil hücrelerinin geliştirilmesi çalışmalarına 

devam edilecek. 

Yerli üretim için çalışmalar yürüten ASPİLSAN, 

şu an sadece hücre temini konusunda yurt dışına 

bağımlıyken yeni yatırımla bölgede tek hücre üreten 

şirket haline gelecek. Bu konuda da dışa bağımlılığı 


sona erdirecek fabrika, ham madde olarak kullanılacak 

nikel, kobalt ve mangan gibi madenlerin de ülkeden 

tedariki gerçekleştiğinde tamamen yerli üretimi 

sağlayacak. Üretim tesisindeki toplam personel 

sayısı 2022 yılında 300, 2023 yılında ise 400 olarak 

öngörülüyor. 

“Türkiye’nin Otomobili”ne de katkı 

sağlayacak” 

Üretim hattından çıkacak ilk pil silindirik tipte 

olacak, 2,8 amper saat kapasiteye ve 3,6 volt gerilime 

sahip bulunacak. Elektrot hazırlama, pil montaj 

ve formasyon hatları olmak üzere üç kısımdan oluşacak 

tesis, dakikada 60 pil üretim kapasitesine sahip 

olacak. Düşük sıcaklıklarda çalışabilecek piller, 

yüksek C-rate (deşarj oranı) değerine sahip olduğu 

için çok çeşitli batarya sistemlerinde kullanılabilecek. 

Fabrikada aynı makine sistemlerinde yine silindirik 

hücre olan ancak daha yüksek kapasitedeki 

hücreler de üretilebilecek. 

Yaklaşık maliyeti 900 milyon ile 1 milyar 200 bin 

lira arasında planlanan fabrikada makine sistemlerinin 

kurulumunun Ocak 2022’de tamamlanması, 

Nisan 2022’de de seri üretime geçilmesi hedefleniyor. 

Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu’nun (TOGG) 

üreteceği otomobile de katkı sunmaya hazırlanan 

ASPİLSAN, yatırımın ikinci fazı tamamladığında 

TOGG için yerli hücreyle yerli batarya üretebilir hale 

gelecek. 

Huawei, dünyanın en büyük enerji 

depolama sistemini kuracak 

Huawei, dijital teknolojiyle desteklenen düşük 

karbonlu ve daha akıllı bir toplum geliştirmeyi 

hedefleyen Global Digital Power 2021 etkinliğini 

Dubai’de gerçekleştirdi. 67 ülkeden katılımcıların 

oluşturduğu etkinlikte, Huawei Digital Energy Technology 

ve Shandong Electric Power Construction 

(SEPCO3), Suudi Kızıldeniz Yeni Şehir enerji depolama 

projesine katıldı. Huawei Digital Power, Suudi 

Arabistan’da güneş enerjisi santrali ile entegre şekilde 

1300 MWh kapasiteli enerji depolama sistemi 

kuracak. 

Kızıldeniz Yeni Şehir Enerji Depolama Projesi, 

Suudi Arabistan’ın 2030 planlarının önemli bir parçası 

olarak görülüyor. Bu plan ülkenin petrole olan 

bağımlılığını azaltarak ekonomiyi çeşitlendirecek 

sağlık, eğitim, altyapı turizm gibi kamu hizmetlerini 

geliştirecek. 

Projenin ana geliştiricisi ACWA Power ve 

SEPCO3, Suudi Arabistan’ın tüm enerji ihtiyacını 

yalnızca yenilenebilir enerji kaynakları ile karşılanmasını 

amaçlıyor. Yeni proje ile beraber enerji 

depolama kapasitesi 1300MWh’ye ulaştırılacak ve 

dünyanın en büyük enerji depolama projesi olacak. 


Hidrojen motorlu enerji santralleri, 

enerji geçişini destekleyecek 

Rolls-Royce, enerji üretimi ve kojenerasyona yönelik 

mtu gaz motoru portföyünün yakıt olarak hidrojenle 

çalışacağını duyurdu. Böylece iklim açısından çevreye 

zararlı etkisi olmayan enerji arzı sağlayacak şekilde 

daha da geliştirilen portföy, yüzde 10 hidrojen gaz karışımıyla 

çalıştırılabilecek. Bugün hâlihazırda, mtu 500 

serisi ve 4000 serisi gaz motorlarıyla çalışan jeneratörlerin, 

2022 yılından itibaren yüzde 25 hidrojen katkı 

oranıyla çalıştırılması da mümkün olacak. 

Rolls-Royce Power Systems Sürdürülebilir Enerji 

Çözümleri Başkanı Perry Kuiper konuyla ilgili olarak 

yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Müşterilerimizde 

bulunan mevcut sistemler üzerinde yapılacak yoğun 

testlerden sonra Rolls-Royce, 2023’ten itibaren yüzde 

100’e yakın hidrojenle kullanılmak üzere yeni mtu 500 

serisi ve 4000 serisi gaz motorlarını kullanıma sunacak. 

Sahada kurulu gaz motorlarının yüzde 100 hidrojenle 

çalışmasına olanak verecek bu sistem tasarımdan 

siparişe dönüştürme kitlerinin de satışına olanak 

sağlayacak.” 

Konuyla ilgili açıklama yapan Rolls-Royce Power 

Systems Enerji Üretimi Başkan Yardımcısı Andreas 

Görtz ise “Enerji üretiminin karbondan arındırılması 

için rüzgâr ve güneşten elde edilen doğa koşullarına 

göre dalgalanma gösteren üretimi desteklemek üzere 

güvenilir, esnek ve iklim açısından zararı olmayan 

enerji santralleri gerekiyor. Doğal gazın başlangıçta 

hidrojen ekosisteminin gelişiminde birincil yakıt olacağını 

düşünürken, hidrojenin teknik ve ekonomik açıdan 

mümkün olabileceği kanaatindeyiz. Bu nedenle, 

gaz motorlarımızı yeşil hidrojenle kullanım için yüzde 

10-25 katkı olacak şekilde geliştirmeye devam ediyoruz” 

dedi. 

Hedef, karbon emisyonunu yüzde 35 azaltmak 

Buna ek olarak yüzde 100 yeşil hidrojenle çalışan 

yakıt hücreleri, yenilenebilir enerjilerle birlikte gelecekteki 

enerji tedarikinde de önemli bir rol oynayacak. 

Rolls-Royce’un Power Systems bölümü, Friedrichshafen 

genel merkezinde, geleceğin karbonsuz enerji 

sistemlerini test etmek ve müşterilere sunmak için 

kullanılacak 250 kilowattlık örnek bir yakıt hücresi 

kurdu. Tedarik, dönüştürme, test ve gelecekteki üretim 

için altyapılar da dâhil olmak üzere tüm hidrojen ekosistemi 

yine şirketin kendi tesislerinde planlanıyor ve 

böylece gerekli uzmanlık alanları oluşturuluyor. 

Rolls-Royce’un Güç Sistemleri bölümü, “Net Zero at 

Power Systems” iklim koruma programıyla yeni teknolojiler 

kullanarak 2030 yılına kadar 2019’a kıyasla 

sera gazı emisyonlarını yüzde 35 oranında azaltma 

hedefi belirledi. Bu hedef, Rolls-Royce’un en geç 2050 

yılına kadar net sıfıra ulaşma hedefinde önemli bir rol 

oynuyor. 


Hidrojenle çalışan bir otobüs 

5 yılda 13 bin ağacı kurtarıyor 

Yaşar Üniversitesi ev sahipliğinde düzenlenen 

BEST For Hydrogen, İzmir Kalkınma Ajansı (İZKA) tarafından, 

Enerji Sanayicileri ve İş Adamları Derneği 

(ENSİA) ortaklığıyla uygulanan BEST For Energy 

projesi kapsamında gerçekleştirildi. Bu kapsamda, 

geniş kitlelerin fikirlerine ulaşabilmek ve farklı bilgilerin 

birleşerek yenilikçi fikirlere dönüşmesini 

sağlayabilmek için 2 gün boyunca, 90 katılımcıyla 

bir fikir maratonu (ideathon) gerçekleşti. 16 gruba 

ayrılan katılımcılar, mentorlar eşliğinde “Hidrojenin 

Taşınması ve Depolanması, Temiz Kaynaklardan 

Hidrojen Üretimi, Üretim Maliyetlerinin Azaltılması, 

Üretim Teknolojilerinin Geliştirilmesi, Kullanım Güvenliğinin 

Artırılması, Yeni Kullanım Alanlarının Geliştirilmesi, 

Karbon Ayak İzi Yüksek Endüstriler ile 

Entegrasyonu” konu başlıkları altında yenilikçi proje 

fikirleri üretti. 

KADINLARDAN 

OLUŞAN TAKIM 

BIRINCI OLDU 

Katılımcılar, etkinliğin ikinci gününde hazırladıkları 

projeleri jüri üyelerine sundu. Jüri üyeleri, yarışmanın 

birinci, ikinci ve üçüncüsünü seçti. Sonuçların 

açıklandığı ödül töreninde; tüm üyeleri kadınlardan oluşan 

Hydros Takımı birinci, Cyclizm Takımı ikinci, Ulujen 

Takımı ise üçüncü olurken, yarışmanın en küçük katılımcıları 

Bahçeşehir Koleji ortaokul öğrencileri ve öğretmenlerinden 

oluşan Energizer Takımı ise Jüri Özel 

Ödülü’nü almaya hak kazandı. Birinci takıma 

10 bin TL, ikinci takıma 5 bin TL, üçüncü 

takıma ise 2 bin 500 TL’lik çekler 

takdim edildi. 

SHURA Enerji Dönüşüm Merkezi Direktör Vekili 

Hasan Aksoy ise Türkiye’nin yeşil hidrojen üretimindeki 

potansiyelini araştırdıklarını anlatarak, şunları 

söyledi: Türkiye’de yeşil hidrojen üretimi için önce 

strateji oluşturulması ve en önemlisi fayda analiz 

maliyetinin yapılması gerekiyor. Yerli kaynak olarak 

yeşil hidrojenin kullanımı kritik öneme sahip olacaktır. 

Bu sayede karbonsuz bir enerji sistemi için adımlar 

atılmış olacak. Sanayideki, ulaştırmadaki, evlerdeki 

karbonsuzlaşmanın temel yolu hidrojenden 

geçecek. Türkiye olarak bir stratejimiz yok fakat bununla 

ilgili çalışmalar var. Yeşil hidrojen üretiminde 

yenilenebilir enerji kaynaklarının maliyeti düşüş yaşadığı 

için bu konu dünyada oldukça fazla yer alıyor.” 

Yeşil hidrojen kullanımının karbondioksit salınımının 

azaltılması konusundan mihenk taşlarından 

biri olduğunu belirten Siemens Gamesa Proje Yöneticisi 

Mikkel, yenilenebilir enerjinin depolanabilmesini 

sağlayan yeşil hidrojen sayesinde üretilen 

enerjinin değerinin çok daha fazla artırılabileceğine 

inandığını söyledi. 


MEVZUAT 

Depolama tesisi kurmak isteyenler acele edin! 

EPDK, elektrik depolama tesisleri kurmak için başvuruları 21 Ekim tarihi itibarıyla almaya başladı. EPDK 

Başkanı Mustafa Yılmaz, “Yönetmelikle piyasa katılımcıları üretim santrallerine, tüketim tesislerine veya 

bu tesislerden bağımsız olarak elektrik depolama tesisleri kurabilecek. Böylece piyasaya yeni oyuncu 

tiplerinin ve davranışlarının girdiğini göreceğiz, elektrik piyasası daha da derinleşecek” dedi… 

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı 

Mustafa Yılmaz, elektrik üretim santralleri, 

tüketim tesisleri veya bunlardan bağımsız olarak 

kurulacak elektrik depolama tesisleri için ilk başvuruların 

21 Ekim itibarıyla alınmaya başlanacağını 

bildirdi. Yılmaz yaptığı açıklamada, Elektrik Piyasasında 

Depolama Faaliyetleri Yönetmeliği’nin 9 

Mayıs’ta yürürlüğe girdikten sonra mevzuat gereği 

Türkiye Elektrik İletim AŞ’nin 21 Eylül’de teknik kriterleri 

ilan ettiğini söyledi. 

Kurulun lisans başvurularına ilişkin onayladığı 

alt düzenleyici mevzuatların da Resmi Gazete’de 

yayımlandığını anımsatan Yılmaz, “Böylece elektrik 

depolamaya ilişkin mevzuat alt yapısı tamamlandı. 

Yayımlanan kriterler kapsamında EPDK, 21 Ekim 

itibarıyla depolama tesisleri için başvuru almaya 

başlayacak. Depolama yönetmeliğinin etkin işleyebilmesi 

için Elektrik Piyasasında Lisans Yönetmeliği 

ile diğer mevzuatlarda depolamaya ilişkin hükümler 

ekledik. Bu kapsamda lisans sahibi şirketler veya 

lisans almak isteyen şirketler depolama sistemlerini 

projelerine eklerken bir sıkıntı yaşamayacaklar” 

dedi. 

Yılmaz, yönetmelikle piyasa katılımcılarının üretim 

santrallerine, tüketim tesislerine veya bu tesislerden 

bağımsız olarak elektrik depolama tesisleri 


kurabileceğini dile getirerek, böylece piyasaya 

yeni oyuncu tiplerinin ve davranışlarının gireceğini, 

elektrik piyasasının daha da derinleşeceğini 

ifade etti. 

Üniversiteler de depolama tesisi 

kurabilecek 

Elektrik Piyasasında Depolama Faaliyetleri 

Yönetmeliği’ne göre, lisanslı üretim santralleri 

bünyesinde kurulacak elektrik depolama üniteleri 

mevcut üretim lisanslarına derç edilecek. 

Tüketim tesisleri bünyesinde kurulacak elektrik 

depolama tesisleri için ise herhangi bir lisans 

istenmeyecek. Müstakil elektrik depolama tesisleri 

için alt limit 2 MW olmak kaydıyla tedarik 

lisansı alma şartı aranacak. Bu tesisler, organize 

toptan satış piyasalarına, gerekli şartları sağlayanlar 

dengeleme güç piyasasına ve yan hizmet 

piyasalarına katılabilecek. 

Lisanssız üretim kapsamında ise ilgili mevzuata 

göre öz tüketime yönelik ve şebekeye enerji 

vermeyen tesisler bünyesinde aynı ölçüm noktasında 

elektrik depolama tesisi kurulabilecek. 

Ayrıca üniversiteler, teknoloji geliştirme bölgeleri 

ve endüstri bölgeleri tarafından Ar-Ge faaliyetinde 

kullanılmak amacıyla azami 1 MW kurulu 

gücünde elektrik depolama tesisi kurulabilecek. 

ÜRETİCİYE ARBİTRAJ 

FIRSATI VERECEK 

Elektrik depolama tesislerinin piyasada faaliyet gösteren 

şirketlere saatlik spot elektrik fiyatlarının değişiminden 

ötürü arbitraj imkanı sağlayacağını söyleyen 

Yılmaz, elektrik depolama tesisleri sayesinde piyasa 

fiyatlarının düşük olduğu dönemlerde depolanan 

enerjinin piyasa fiyatlarının yüksek olduğu dönemlerde 

ticaretinin yapılabileceğini bildirdi. Yılmaz, arbitrajın, 

şebekeyi zorlayan gündüz ile gece arası elektrik 

tüketim dengesizliğini de uzun vadede azaltmasını 

beklediklerini belirtti. 

Elektrik depolama tesislerinin ticari olarak yan hizmetlere 

katılımının mümkün olacağını söyleyen Yılmaz, 

böylece şebekenin güvenli ve kaliteli bir biçimde 

işletilmesini sağlayacak imkanlar elde edileceğini 

dile getirdi. Yılmaz, yenilenebilir enerjiden elektrik 

üretiminin giderek arttığı Türkiye’de bu kaynaklardan 

üretimin kontrollü bir şekilde şebekeye verilmesinde 

depolama tesislerinin önemli rol oynayacağını ifade 

etti. Yılmaz, “Böylece, güvenilir bir sistem işletmesi 

sağlanacak. Bu durum hali hazırda Türkiye’nin elektrik 

kurulu gücünün yarısından fazlasını oluşturan 

temiz enerji kaynaklarının kapasitesinin daha da artırılmasını 

kolaylaştıracak. Böylece şebeke esnekliğinin 

sağlanmasında gelişmiş ülke uygulamalarıyla ülkemiz 

enerji sektörü de tanışmış olacak ve uygulama 

alanı bulacak. Yani el birliğiyle, yenilenebilir enerjide 

Türkiye’mizin gücüne güç, enerjisine enerji katacağız” 

diye konuştu. 


FİNANSMAN 


Ofgem, net sıfır hedefi için 450 milyon 

sterlinlik fon kurdu 

İngiltere enerji düzenleyicisi Ofgem, önümüzdeki 

beş yıl içinde yenilikçi enerji teknolojilerinin araştırılmasını, 

geliştirilmesini ve kullanımını desteklemek 

için 450 milyon sterlin (619 milyon dolar) tutarında 

bir girişim olan Stratejik İnovasyon Fonu’nu 

başlattı. Düzenleyicinin uygun maliyetli enerji geçişi 

sağlamak için tasarlanan RII02 girişiminin bir parçası 

olan fon, UK Innovate ile ortaklaşa yönetilecek. 

Enerji iletimi ve sistem operatörleri tarafından yönetilen 

işletmeler, akademisyenler ve diğer ağlarla ortaklaşa 

yürütülen projelere finansman sağlanacak. 

İngiltere’nin 2050 net sıfır hedefine ulaşmasına 

yardımcı olmayı amaçlayan fondan yararlanmak 

için, destek almak üzere seçilecek projelerin enerji 

dönüşümü noktasında çok önemli olan dört ana 

stratejik zorluğu ele alması gerekecek: 

Tüm sistem entegrasyonu, 

Veri ve dijitalleşme, 

Isıtma, 

Ulaşım. 

Ofgem CEO’su Jonathan Brearley konuyla alakalı 

şunları söyledi: “Sera gazı emisyonlarını azaltmak ve 

net sıfıra ulaşmak için her zamankinden daha fazla 

ihtiyacımız olan şey inovasyon. Stratejik İnovasyon 

Fonu, en son fikirlerin ve yeni teknolojilerin gerçeğe 

dönüşmesi, seyahat etmenin daha çevreci yollarını 

bulmamıza ve İngiltere’yi düşük maliyetle ısıtmamıza 

ve güçlendirmemize yardımcı olması anlamına 


geliyor. İngiltere’nin enerji altyapısı, sera gazı emisyonlarının 

azaltılmasında çok önemli bir rol oynayacak 

ve bu fon, enerji sistemimizin bunu sağlamaya 

hazır olmasını sağlamaya yardımcı olacaktır.” 

Ek olarak, finansman şunlara yardımcı olacak: 

İngiltere’nin enerjinin ‘Silikon Vadisi’ne dönüştürülmesi, 

İngiltere’de yenilenebilir enerji yatırımlarının hızlandırılması, 

İngiltere’nin ulaşım ve enerji şebekelerinin gelecekteki 

iş modelleri ve ticari büyüme için hazırlanması. 

Hem enerji geçişinde hem de günlük işlemlerde 

tüketicilere adil davranılmasının sağlanması. Zira 

projeyi finanse etmek için kullanılan sermaye, tüketici 

faturalarından sağlanacak. 

Keşif, Alfa ve Beta projeleri finanse edilecek 

Ofgem, doğru alanlara odaklanmayı sağlamak ve 

riski en aza indirmek için keşif, alfa ve beta olmak 

üzere üç ‘çevik’ aşamada projeleri finanse edecek. 

Yapılan açıklamaya göre bu, projelerin hızla gelişmesine, 

değişime tepki vermesine ve gaz ve elektrik 

şebekelerini dönüştürme potansiyelini en üst 

düzeye çıkarırken, büyük ölçekli başarılı işletmeler 

oluşmasına ve İngiltere’nin ekonomik büyümesine 

katkıda bulunmasına yardımcı olacak. 

Fon ile ilgili görüşlerini açıklayan Innovate UK CE- 

O’su Indro Mukerjee, “Birleşik Krallık’ın dünya lideri 

yenilikçi işletmeleri ve araştırmacılarının fikirleri, 

ticari büyüme sağlarken gaz ve elektrik şebekelerini 

net sıfır için yeniden şekillendirme potansiyeline 

sahip. Stratejik İnovasyon Fonu’nun önümüzdeki 

yıllarda maksimum etki yaratmasını sağlamak için 

Ofgem ile birlikte çalışmaktan mutluluk duyuyoruz” 

dedi. 

İngiltere Net Zero İş Şampiyonu Andrew Griffith’in 

görüşleri ise şöyle: İngiltere işletmeleri, ülkemizin 

dünyanın önde gelen girişimci yeteneklerine, 

yenilikçilerine ve yıkıcılarına ev sahipliği yaptığını 

defalarca kanıtladı. Glasgow’daki COP26 İklim Değişikliği 

zirvesine yaklaşırken, Stratejik İnovasyon 

Fonu, iş dünyasının enerjimizi daha temiz hale getirecek 

ve iklim değişikliğiyle mücadele edecek çözümleri 

nasıl sağlayabileceğinin bir örneği olacak. 

Jonathan Brearley 

Ofgem CEO’su 


KONUK YAZAR 

Mücahit Sav 

EÜAŞ Genel Md./ETKB Müşavir 

Türkiye’nin enerji 

serüvenine bir bakış-2 

Fosil kökenli enerji kaynakları arasında yer alan 

kömürün ülke için çok önemli bir yeri var. Türkiye, 

kömür kaynağı ve üretim miktarları açısından linyitte 

dünya ölçeğinde orta düzeyde, taşkömüründe 

ise alt düzeyde değerlendirilebilir. 2020 yılında toplam 

dünya linyit kaynağının yüzde 8,7’si, linyit ve alt 

bitümlü kömür kaynağının yaklaşık yüzde 3,6’sı ve 

antrasit dâhil toplam dünya kömür kaynağının yaklaşık 

yüzde 1,9’u Türkiye’de bulunmaktadır. Türkiye’nin 

linyit, asfaltit ve taşkömürü ile birlikte toplam 

20,84 milyar ton kömür kaynağı bulunmaktadır. Bu 

miktarın yaklaşık olarak 19,32 milyar tonu linyittir. 

Çok eskiden beri ısınma amaçlı olarak kullanılan 

kömür, günümüzde artık ileri kömür teknolojileri 

sayesinde gaz, petrol ve aktif karbon üretimlerinde 

kullanılmaktadır. Aktif karbon üretimi ile kozmetik 

ve sağlık alanında hatta gıda alanında da yaygın olarak 

kullanılmaya başlanmıştır. 

10. Kalkınma Planı’ndan itibaren çeşitli politika 

belgelerinde zikredilen ve son olarak “Yeni Ekonomi 


Programı” ve “2019, 2020 ve 2021 Yılları Cumhurbaşkanlığı 

Yıllık Programları” çerçevesinde de tekrarlanan 

yerli kaynaklardan elektrik üretimi, Türkiye 

enerji politikasının öncelikli konularından birisidir. 

Son yıllarda yerli kömürden elektrik üreten santrallere 

verilen alım garantilerinin yanı sıra 2018 yılında 

başlayan kapasite mekanizması ödemeleri sayesinde 

kömür santrallerinin elektrik üretimine ciddi 

katkısı bulunmaktadır. 

Petrol üreticileri arasında köprü görevi 

Türkiye, stratejik konumu itibarıyla Balkanlar, 

Orta Doğu ve Kafkasya gibi çok önemli üç bölgenin 

orta noktasında bulunmaktadır. Bu konumuyla 

üretici ülkelerle tüketici ülkeler arasında bir köprü 

durumundadır. Petrol ve petrol türevlerinde dışarıya 

bağımlı olsa dahi ithal edilen ham petrolün işlenerek; 

motorin, fuel-oil, asfalt, likit gaz, madeni yağ, 

gaz yağı gibi petrol ürünlerinin üretilmesi için pek 

çok sayıda rafineriye sahiptir. 

Türkiye enerji ürünleri arzının yüzde 30’u, nihai 

enerji tüketiminin ise ortalama yüzde 35’i petrolden 

oluşmaktadır. Petrol üretiminin yaklaşık yüzde 75’lik 

kısmı gaz ve petrol arama ve üretim şirketi Türkiye 

Petrolleri A.O. (TPAO) tarafından gerçekleştirilmektedir. 

2020 yılında Türkiye’nin ithal ettiği petrolün 

yüzde 29,09’u Irak’tan alınırken, yüzde 21,18’i ise 

Rusya’dan alınmıştır. Bunlara ilave olarak ithal edilen 

petrolün yüzde 8,23’ü Kazakistan ve yüzde 7,90’ı 

Suudi Arabistan’dan karşılanmıştır. 

Petrol tüketimindeki artışı tetikleyen başlıca sektör 

ulaşımdır. Elektrik üretiminde petrolün payı giderek 

azalmaktadır. Petrolün elektrik tüketimindeki 

payı Türkiye’de yüzde 0,2’ye kadar gerilemiştir. Günümüzde 

elektrik üretiminde dünyada ve Türkiye’de 

petrolün yerini doğal gaz ve yenilenebilir enerji kaynaklarının 

aldığı görülmüştür. 

Türkiye’de kaya gazı rezervi var ancak 

yetersiz 

Konvansiyonel yöntemlerle çıkarılan doğal gaz 

kullanımının tüm dünyada yaygınlaşmasından sonra 

yerine ikame edilebilecek olan kaya gazı (şeyl gazı), 

şu an enerji dünyasında kendine hatırı sayılır bir yer 

buldu. Enerji kaynaklarında ithalatçı konumda olan 

ABD gibi gelişmiş ülkeler, gaz ithalat oranlarını düşürmek 

için yoğun bir şekilde kaya gazı üretimi yapmaktadır.. 

Halen ABD, Kanada, Çin ve Arjantin gibi 

ülkelerde şeyl üretimi yapılmaktadır. 

ABD Enerji Enformasyon İdaresi’nin (EIA) 2013 

yılında yayımladığı dünya kaya gazı potansiyelini 

konu alan raporda; Türkiye şeyl gazı rezervine sahip, 

fakat rezervi çok zengin olmayan ülkeler arasındadır. 

Bununla birlikte kayda değer şeyl gazı ve şeyl 

petrolü potansiyeli olabileceği belirtilmektedir. TPAO 


ile geleneksel olmayan aramalar kapsamında; Güney 

Doğu Anadolu Bölgesi’nde ve Trakya Bölgesi’nde 

yoğun şekilde çalışmalar devam etmektedir. Yapılan 

tahminler doğrultusunda bu iki bölgede teknik olarak 

çıkarılabilir yaklaşık 680 milyar metreküp kaya 

gazı bulunduğu öngörülmektedir. 

Doğal gazda yüzde 99 ithalat 

Uluslararası Enerji Ajansı ve diğer uluslararası 

kurum ve kuruluşların raporlarındaki gözlemlere 

göre; her ne kadar yenilenebilir enerji alanındaki 

gelişmelerin artacağı beklense de petrol ve doğal 

gazın, orta ve uzun vadede uluslararası ilişkiler ve 

uluslararası siyasi denklemler arenasında belirleyici 

rolünün devam edeceği belirtilmektedir. Küresel 

ölçekte yapılan enerji tüketim tahminlerine göre 

2040 yılına kadar tüketimi artmaya devam edecek 

tek fosil yakıtın doğal gaz olması beklenmektedir. 

Doğal gaz ithalatı 2020 yılında toplam 48,12 milyar 

m3 olurken, toplam tüketim yaklaşık 48,26 milyar 

m3 seviyesinde gerçekleşmiştir. Türkiye’nin doğal 

gazda ithalata bağımlılığı bir önceki yıla göre artmış 

ve yüzde 99,09 olmuştur. 2020 yılı Türkiye’nin doğal 

gaz ithalatının ülkelere göre dağılımında; Rusya 

yüzde 33,6 ile liderliğini sürdürmüştür. 2018 yılında 

gazın 47’si Rusya’dan ithal edilmesine rağmen sonraki 

senelerde hissedilir oranda gaz miktarı düşüş 

göstermiştir. 2020 yılında Azerbaycan yüzde 24 pay 

ile ikinci sırada yer alırken, İran yüzde 11,06 pay ile 

üçüncü sırada olmuştur. Doğal gaz ithal edilen diğer 

ülkeler ise Cezayir, Katar, Nijerya ve ABD’dir. 

Yenilenebilir enerji kaynakları 

Türkiye’de son yıllarda elektrik üretiminde ithal 

kaynaklar yerine yenilenebilir enerji kaynaklarının 

kullanımına ağırlık verilmiştir. Bu bağlamda, 2018 

yılında toplam elektrik üretiminde yüzde 30,67 olan 

yenilenebilir enerji kaynaklarının payı 2019 yılında 

yüzde 42,10’a yükselmiştir. 2020 yılında tüm dünyayı 

saran korona salgını sırasında elektrik üretiminin 

düştüğü, yenilenebilir enerji payının da bazı aylarda 

tüm zamanların rekorunu kırarak, yüzde 65-70 


mertebelerine kadar çıktığı görülmüştür. Yine 2011 

yılında toplam kurulu gücü 19 GW olan yenilenebilir 

enerji kaynaklı santrallerin kapasitesi, 2020 yılına 

gelindiğinde 46 GW seviyelerine kadar ulaşmıştır. 

Ancak yenilenebilir enerjide hızlı kapasite artışları, 

şebeke güvenilirliğine yeterli yatırım olmaması durumlarında 

daha fazla kesinti riski oluşturabilmektedir. 

Bu nedenle yenilenebilir enerji kaynaklarına 

paralel olarak özellikle iletim tarafındaki yatırımlara 

da ağırlık verilmesi gerekmektedir. 

Türkiye’de, yenilenebilir enerji kaynakları; elektrik, 

mekanik, kinetik ve ısı enerjisi alanında kullanılmaktadır. 

Bu enerji çeşitleri arasında daha çok 

elektrik enerjisi amaçlı kullanılması yaygınlaşmıştır. 

Bu amaçla 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının 

Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına 

İlişkin Kanun, 18.05.2005 tarihinde yürürlüğe 

girmiştir. 5346 sayılı Kanun, 2007 yılından bugüne 

kadar birçok kez değişiklik görmüştür. Bu Kanun’un 

yanı sıra, Kanun’u tamamlayıcı ikincil mevzuatlar da 

yürürlüğe girmiştir. 

Enerji Bakanlığı 2019-2023 yılları arası Stratejik 

Plan ve Arz Güvenliği Strateji Belgesi’ne göre; elektrik 

üretiminde kaynak kullanımına ilişkin hedefler 

ortaya konulmuştur. Buna göre, Cumhuriyetin 100. 

yıldönümü olan 2023 yılına kadar; 

HES’lerin kurulu gücünün 32.037 MW’a, (2020 yılsonu 

itibarıyla 30.984 MW’tır.) 

RES’lerin kurulu gücünün 11.883 MW’a, (2020 yılsonu 


JES ve BES’lerin kurulu gücünün 2.884MW’a, 

(2020 yılsonu itibarıyla 1.982 MW’tır.) 

GES’lerin kurulu gücünün 10.000 MW’a, (2020 yılsonu 


Yerli kömüre dayalı santrallerin kurulu gücünün 

14.664 MW’a çıkartılması hedeflenmektedir. 

(2020 2020 yılsonu itibarıyla 11.336 MW’tır.) 

Sonuç 

2000’li yılların başındaki AB ilerleme raporlarında; 

“enerjide ulusal hedeflerin belirlenmemiş 

olması” Türkiye için sürekli eleştiri konusu yapılmıştır. 

Bu nedenle o yıllardan itibaren; Elektrik Enerjisi 

Sektörü Reformu ve Özelleştirme Strateji Belgesi, 

Elektrik Enerjisi Piyasası ve Arz Güvenliği Strateji 

Belgesi, Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı, 

2010-2014, 2015-2019, 2019-2023 ETKB Stratejik 

Planları, 2011-2023 İklim Değişikliği Eylem Planı ve 

2012-2023 Enerji Verimliliği Strateji Belgesi gibi çok 

sayıda stratejik plan ve belge yayınlanmıştır. 

Enerji Bakanlığı’nca enerji arz güvenliğini sağlamaya 

yönelik olarak alınan hedefler ve atılacak 

adımlar 2019-2023 yılları arası stratejik planda 

açıkça belirtilmiştir: Bu kapsamda; sürdürülebilir 

enerji arz güvenliğini sağlamak için yerli ve yenilenebilir 

enerji kaynaklarına dayalı elektrik kurulu gücünün 

toplam kurulu güce oranının yüzde 65 seviyesine 

yükseltilmesi sağlanacaktır. Nükleer enerji, arz 

kaynakları arasına dâhil edilecek ve enerji arzındaki 

payının artırılmasına yönelik çalışmalar sürdürülecektir. 

Doğal gaz ve elektrik altyapısının güçlendirilmesi 

sağlanacaktır. Petrol ve doğal gaz arama ve 

üretim faaliyetlerinin başta denizlerde olmak üzere 

hızlandırılarak sürdürülmesi sağlanacaktır. Elektrik 

sektöründe teknolojik dönüşüm uygulamaları yapılacaktır. 

Kaynaklar 

Osmanlı’da Neft ve Petrol, S. 389–391, Doç. Dr. Volkan Ş. EDİGER, ODTÜ Yayıncılık–2005 

Enerji Tarihine Dair Kısa bir Özet ve Bazı Açık Kaynaklar, Barış Sanlı, 

TKİ 2019 ve 2020 Yılları Linyit Sektörü Raporu 

TPAO 2019 ve 2020 Yılları Sektör Raporu 

EPDK 2020 Yılı Elektrik Piyasası Raporu 

TSKB 2019, 2020 Yılları Enerji Sektörü Görünümü Raporu 

KPMG 2019, 2020 Yılları Enerji Raporu, Sektörel Bakış 

Yüksek Planlama Kurulu (YPK) Kararı Elektrik Enerjisi Piyasası ve Arz Güvenliği Strateji Belgesi 

Enerji Bakanlığı 2019-2023 Yılları Arası Stratejik Plan ve Arz Güvenliği Strateji Belgesi 

Koronavirüs Krizi Döneminde Enerji Politikaları, SETA 2020 


YÖNETİM & İK 

Esen Erkan 

Yeni bir şeyler öğrenmek 

için motivasyonumuzu 

artırmanın yolları 

2 yıla yakın bir süredir evlerimizden çalışmaya, derslere katılmaya, toplantıları yönetmeye ve sosyal 

hayatımızı dijital ortamda mümkün olduğunca sürdürmeye çalışıyoruz. Salgın sürecinin başında, evden 

bir şeyler yapmaya, online kurslara katılmaya, spora başlamaya, farklı bir dili tanımaya, kısacası yeni bir 

şeyler öğrenmeye daha istekli ve hevesliyken, zaman geçtikçe bu hevesimizi yitirmeye, motivasyonumuzu 

kaybetmeye başladık. Öğrenme arzusunun yerini uzun süren can sıkıntıları almaya başladı… 

Bu sürecin daha ne kadar devam edeceği ile ilgili 

kesin bir bilgi olmadığı için de mümkün olduğunca 

hayatlarımızı mevcut koşullara göre adapte etmeye 

çalıştık. Şimdi ise kendimizi yavaş yavaş güç tasarrufu 

moduna alıp, yeni bir şeyler denemekten, farklı 

deneyimler yaşamaktan alıkoymaya başladık. Oysaki 

hayat, bir gününü bile boşa geçiremeyeceğimiz 

kadar kıymetli. Canımızın hiçbir şey yapmak istemediği 

zamanlar yaşasak da başımızı kaldırıp yeni bir 

şeyler öğrenmek için içimizde var olan gücü keşfetmeli, 

kendi hayatımıza yatırım yapmaya devam 

etmek için yeniden motive olmalıyız. Uplifers.com 

tarafından hazırlanan çalışma sizlerle… 

Öğrenme: Kendimize yaptığımız en iyi 

yatırım 

Öğrenme, bitmek bilmeyen bir serüven: Yaşam 

boyu devam eden, kendimizi geliştirmek, hayatımızı 

daha anlamlı kılmak için yapmamız gereken kendimize 

karşı en önemli sorumluluğumuz. Hayatımız 

boyunca sahip olduğumuz, yaşadığımız, deneyim- 


lediğimiz her şey ve kim olduğumuz; öğrenmeden 

kaynaklanır. Öğrenmeyle büyür, öğrenmeyle gelişiriz. 

Yeni bir dil öğrenmek, enstrüman çalmak, farklı 

alanlarda kurslara katılmak, kariyerimize, eğitimimize 

yatırım yapmak, başarılı konuşmacıların hayat 

hikayelerinden ilham almak, yeni şehirler, ülkeler 

keşfetmek… Öğrenilmeyi bekleyen bu kadar çok şey 

varken, öğrenmenin sonu gelir mi? Tabii ki gelmez. 

Öğrenmenin sonu gelmez ama zaman zaman 

biz, motivasyonumuzun son demlerini yaşadığımızı 

hissedebiliriz. Ailevi problemler, ikili ilişkiler, sağlık 

sorunları, duygu değişimleri, salgın, ülkenin gündemi 

ve benzeri birçok etmen, motivasyonumuzun 

düşmesine sebep olabilir. Böyle durumlarda yaşadığımız 

duygunun farkında olmak ve öğrenmeye 

ara vermek yerine, yeni bir şeyler öğrenebilmek için 

motive olmaya çalışmak çok önemlidir. 

Yeni şeyler öğrenmek için motivasyonu 

artırmanın yolları 

Dünyanın bize sunduğu sonsuz bilgi var. Öğrenilmeyi 

bekleyen farklı kültürler, diller, devamlı değişen 

teknoloji, yeni heyecanlar… Uçsuz bucaksız 

bir merakla ve öğrenme aşkıyla doğuyoruz, fakat 

zaman geçtikçe o aşkı kaybedebiliyoruz. Bir bebeğin 

hallerini getirin gözünüzün önüne. Eli kolu durmadan, 

sürekli dokunarak, koklayarak, tadarak dünyayı 

tanımaya, etrafında var olan her şeyi keşfetmeye, 

öğrenmeye çalışan çabasını anımsayın. Doğuştan 

sahip olduğumuz o güç zaten içimizde, bir durun ve 

içinize bakın, öğrenme aşkınızı orada bulacaksınız. 

Her zaman motive olamazsınız: Durumu 

kabul edin 

Duygularımız, düşüncelerimiz, davranışlarımız 

her zaman tutarlılık göstermeyebilir. Çevremizde 

yaşanan birçok olumsuz olay, salgın sürecinin belirsizliği, 

zaman zaman daha yoğun yaşadığımız 

ilişkisel sorunlar veya bazen sadece sıkılmış olmak, 

yeteri kadar enerjik bir ruh halinde olmamamıza sebep 

olabilir. Bu gibi durumlarda kendimize çok yüklenmeden, 

bu duygunun da normal olduğunu ve geçeceğini 

kabul ederek her şeye biraz es verebiliriz. 

Neden yeni bir şeyler öğrenmeye karşı motivasyonunuzu 

kaybettiniz? Sizi, yeni girişimlerinizden 

alıkoyan şey nedir? Düşüncelerinizi, inançlarınızı 

gözden geçirin. Kaybetmekten mi korkuyorsunuz, 

başarısız olmaktan mı? Denemeden neler yapabileceğinizi 

bilemezseniz. Endişelerinizi bir kenara kaldırın, 

onlara ihtiyacınız yok. 

Baltanızı bilediniz mi? Zamanı yönetmeyi 

öğrenin 

Eğer öğrenmenin önündeki engel sizin için zamansa, 

zaman ile olan ilişkinizi gözden geçirin. 

Zamanı, size hizmet eden bir araç olarak kullanın. 

Ondan korkmayın, kaçmayın. O, sadece daha iyi plan 

yapabilmeniz için orada, sizi sıkıştırmak için değil. 

Bu düşünceyi benimseyin. Her şeyi aynı anda halledemezsiniz 

ki halletmek zorunda da değilsiniz. 

İşlerinizi önceliklendirin. Gününüzü planlarken ilk 

yetişmesi gerekenleri üst sıralara yerleştirin, kalan 

işlerinizi gün içine dağıtın. Tüm bunları sıralarken 

kendiniz için “ben zamanı” ayırmayı da unutmayın. 

En yoğun geçen gününüzde, “Başımı kaşıyacak vaktim 

yok” dediğinizde bile mis kokulu bir kahve, hayır 

diyemediğiniz bir tatlı ya da en sevdiğiniz arkadaşınızla 

sohbet edebilmek için alacağınız bir mola size 

verimlilik olarak geri dönecektir. 


Baltasını bileyen ormancı hikayesini 

duydunuz mu? 

İki ormancı her gün aynı saatte ağaç kesmeye 

başlıyorlarmış. Ormancılardan bir tanesi, hiç dinlenmeden 

kesmeye devam edip uzun saatler çalışırken 

diğer ormancı sık sık dinleniyor ve erkenden evine 

gidiyormuş. Aradan günler geçmiş ve kimin daha çok 

ağaç kestiğini merak etmişler; dinlenen ormancının 

kestiği ağaç sayısı daha fazlaymış. Diğer ormancı 

çok şaşırmış ve “Nasıl olur, ben daha çok çalıştım!” 

diye sinirlenmiş. Daha fazla ağaç kesen ormancı yanıt 

vermiş: “Ben hem dinlendim hem baltamı biledim. 

Daha az çabayla daha çok iş başardım.” 

Arkanızdan atlı mı kovalıyor: Aceleci 

davranmayın 

Büyük başarılar bir günde elde edilmez, arkasında 

uzun bir hazırlık ve çalışma süreci barındırır. 

Öğrenmek istedikleriniz için nasıl bir yol izleyeceğinizi 

adım adım planlayın, küçük adımlarla başlayın, 

hedefinize ulaşmak için zamana ihtiyacınız olduğunu 

kendinize sık sık hatırlatın. Acele içinde, koşturarak, 

zorlanarak, içinize sinmeyen çalışmalarla ilerlemeyin. 

Ağırdan alın, emin adımlarla başarılarınızı güçlü 

bir zemine inşa edin. Başkalarının nasıl ilerlediğine, 

nerede olduğuna aldırış etmeyin. Motivasyonunuzu 

kendi işlerinize odaklanmak için kullanın, başkalarının 

ne yaptığıyla ilgilenerek harcamayın. Siz sadece 

kendi yolunuza odaklanın, amacınız başkasından iyi 

olmak değil, kendinizin en iyi hali olmak olsun. 

Sağlam kafa sağlam vücutta bulunur: Sağlıklı 

bir yaşam tarzını benimseyin 

Yediklerimizin ve içtiklerimizin vücudumuzu nasıl 

etkilediğine dair birçok araştırma var. Eminiz ki 

siz de kendinizde bu durumu gözlemliyorsunuzdur. 

Örneğin, fazla şeker tükettiğinizde bir süre sonra 

kendinizi yorgun hissederken, sağlıklı meyve ve 

sebzelerden oluşan bir öğünden sonra daha uzun 

süre enerjinizi koruyabildiğinizi fark etmişsinizdir. 

Sağlıklı bir kahvaltı, kısa bir yürüyüş, mümkünse 

birkaç egzersiz, meditasyon hem zihninizi hem de 

bedeninizi güne hazırlayarak motivasyonunuzu yükseltecek 

ve yenilikler için hazır hale gelmenizi sağlayacaktır. 

Bugünün işini yarına bırakmayın: Erteleme 

alışkanlığınızdan vazgeçin 

Ertelemeyin, mümkünse bugün bitirip yapılacaklar 

listenize kocaman bir tik atın. Ertelemek, insanın 

sahip olabileceği en kötü alışkanlıklardan bir tanesi 

olabilir. Anlık bir çözümmüş gibi görünen ama sonrasında 

daha büyük çözümsüzlüklere neden olan bir 

eylemdir. Elbette ki hayatımızın bazı dönemlerinde 

çeşitli işlerimizi ertelemek zorunda kalmışızdır, bu 

da normal bir durumdur fakat alışkanlığa dönüştüğünde 

artık kötü etkiler doğurmaya başlar. 

O ertelediğiniz işler katlanarak büyüdüğünde 

motivasyonunuzu korumak çok zor bir hal alacaktır. 

Bunun yerine mümkün olduğunca ertelemeden işleri 

bitirdiğinizi görmek motivasyonunuzu artıracağı 

gibi veriminizi de yükseltecektir. 

Bana dokunmayan yılan bin yaşasın 

Toksik insanlardan uzaklaşın. Eminiz ki sizin de 

hayatınızda sürekli negatif enerji saçan, modunuzu 

düşüren veya motivasyonunuzu kıran insanlar olmuştur. 

Devamlı yoğunluktan şikayet eden, işlerin 

yetişmediğinden dert yanan, kendi başarısızlıklarını 

anlatarak hevesinizi kursağınızda bırakan o kişilere 

kulak vermeyin; bırakın sizden uzakta konuşmaya 

devam etsinler. Unutmayın başkasının düşündükleri, 

hissettikleri veya yaşadıkları sizin için örnek 

olamaz. “Ben de denedim, İngilizce online derslerle 

hiç öğrenilmiyor” diyen arkadaşınıza “Bir de ben 

deneyeyim” diye cevap verin ve neler yapabileceğinize 

odaklanın. Olumsuz söylemlerin eylemlerinizi 

engellemesine izin vermeyin. Siz istedikten sonra 

başaramamanız için hiçbir neden yok. 

İşleyen demir pas tutmaz: Merak edin, 

araştırın, öğrenin, tekrarlayın 

Şu hayatta yapabileceğiniz en iyi şeylerden biri 

kendinize yatırım yapmak. Yeteneklerinizi keşfedin, 

yeni alanlarda bilgi sahibi olun, online kurslara katılın, 

dil kursuna başlayın, genel kültürünüzü artırın, 

sizi geliştirecek, hayatınıza katkı sağlayacak her 

şeyden faydalanın. Ne öğrenmek istiyorsunuz? Hayatınıza 

katacağınız yenilikleri kendiniz seçtiğinizde 

başlamak için de daha güçlü adımlar atabilirsiniz. 

Farklı sektörlerden insanlarla tanışın, onların deneyimlerinden 

faydalanın. Hep gitmek istediğiniz ülkenin 

tarihi yerlerini araştırın. Önemli işler başarmış 

girişimcilerin konuşmalarını dinleyin, not alın. Yazmaya 

başlayın. İster günlük tutun, ister kısa hikayeler 

yazın; kendinizi ifade etmenin farklı ve eğlenceli 

yollarını keşfedin. 


Hedefi olmayan gemiye hiçbir rüzgar yardım 

edemez: Hedefinizi belirleyin 

Çok büyük, ulaşılması zaman alacak hedefler belirlemenize 

gerek yok. Küçük hedeflerle işe koyulun. “Bugün 

bunları yapacağım, bu hafta bunları bitireceğim, ay 

sonunda kursa yazılacağım, yıl sonunda gitar çalabiliyor 

olacağım…” 

Adım adım ilerleyerek küçükten büyüğe hedeflerinizi 

sıralayın. Siz ne elde etmek istediğinizi bilir ve onun 

için çabalarsanız gerçekleşmemesi için hiçbir sebep 

kalmaz. Yeter ki vazgeçmeyin, unutmayın: Hayal edebiliyorsanız 

başarabilirsiniz. 

Rüyaları gerçekleştirmenin en iyi yolu 

uyanmaktır: Harekete geçin 

Kendinize inanın. Geçmişteki başarılarınızı hatırlayın, 

ne kadar güçlü olduğunuzu ve daha neler başarabileceğinizi 

kendinize göstermek için kendinize meydan okuyun: 

Her gün, bir önceki günkü kendinizden daha iyi olmak için 

çalışın. Minik ödüllerle küçük hedeflerinizi kutlayın; en büyüğünü 

sona saklayın. İnancınızı yitirdiğinizi hissederseniz, 

“neden” başladığınızı kendinize hatırlatın. İleride pişman 

olmamak için vakit kaybetmeden başlayın, yorulduğunuzda 

molalar verin, kendinize yüklenmeyin; bazen küçük 

bazen büyük adımlarla da olsa ilerlemeyi unutmayın! 

ERTELEME ALIŞKANLIĞINDAN 

KURTULAMAYANLAR İÇİN REÇETE 

î Sizi ertelemeye iten sebepleri bulun ve önüne geçin. 

î Dikkatinizi dağıtan her şeyden uzaklaşın. 

î İşlerinizi küçük parçalara bölün. 

î Zamanınızı detaylı bir şekilde planlayın. 

î Hedeflerinizi gözden geçirin. 

î İlk adımı atın ve hemen başlayın. 

Kaynak: www.uplifers.com 


İSTATİSTİK 

APLUS ENERJİ 

Katkılarıyla 

APLUS ENERJİ EKİM 2021 ANALİZİ 

2021 yılı Ekim ayında gerçekleşen toplam 26.124 GWh elektrik üretiminin yüzde 77,9’u 

serbest üretim şirketleri tarafından gerçekleştirilmiştir. Serbest üretim şirketlerinin üretimdeki 

payı, bir önceki aya göre 0,50 puan azalarak geçen aynı dönemine göre ise 2,09 puan arttı. 

Serbest üretim şirketlerini yüzde16,14 oranla EÜAŞ santralleri ve yüzde 4,06 oranla lisanssız 

santraller izledi. Toplam üretimin yüzde 1,83’ü İşletme Hakkı Devredilen Santraller, yüzde 

0,07’si ise Yap-İşlet-Devret santralleri tarafından üretildi 1 . 

APLUS ENERJİ EKİM 2021 ANALİZİ 

TEİAŞ tarafından yayımlanan üretim verilerine göre, 2021 Ekim ayında termik santrallerin 

toplam üretimdeki payı yüzde 69,44 olarak kaydedildi. Yenilenebilir enerji kaynaklarından 

elde edilen elektrik üretiminin payı ise yüzde 30,56 olarak gerçekleşti 4 . 

Gerçekleşen elektrik üretimi kaynak bakımından incelendiğinde ise 2021 Ekim ayında toplam 

üretimin yüzde 40,6’sının doğal gaz ve LNG santralleri tarafından gerçekleştirildiği görüldü. 

Barajlı hidroelektrik santraller, ilgili ayda toplam üretimin yüzde 9,2’sini karşılarken, akarsu 

tipi hidroelektrik santraller ise yüzde 3,3 oranıyla üretime katkıda bulundu. İthal kömür 

santralleri ekim ayında toplam üretimin yüzde 10,4’ünü karşılarken, yerli kömür santralleri ise 

yüzde 15,9 oranında katkı sağladı. Yenilenebilir enerji santrallerinden rüzgâr enerjisi 

santralleri toplam üretime yüzde 10, jeotermal ve güneş enerjisi santralleri 2 ise yüzde 4,7 

oranında katkıda bulundu. Diğer termik santrallerin 3 üretimdeki payı ise yüzde 2,5 olarak 

gerçekleşti. 

1 

Veriler Yük Tevzi Bilgi Sistemi’nin yayımladığı Kamusal Raporlardan alınmıştır. 

2 

Jeotermal ve Güneş enerjisi santralleri “Diğer Yenilenebilir” olarak sınıflandırılmıştır. 

3 

Fuel-oil, nafta, motorin, LPG, lisanssız termik ve biyokütle santralleri diğer termik santraller olarak 

sınıflandırılmaktadır. 

2021 yılı Ekim ayında gerçekleşen 

toplam 26.124 GWh elektrik 

üretiminin yüzde 77,9’u serbest 

üretim şirketleri tarafından gerçekleştirilmiştir. 

Serbest üretim 

şirketlerinin üretimdeki payı, bir 

önceki aya göre 0,50 puan azalarak 

geçen aynı dönemine göre ise 

2,09 puan arttı. 

Serbest üretim şirketlerini 

yüzde16,14 oranla EÜAŞ santralleri 

ve yüzde 4,06 oranla lisanssız 

2020 yılı Ekim ayında 318,70 TL/MWh olarak gerçekleşen ortalama piyasa takas fiyatı (PTF), 

2021 yılı Ekim ayında, bir santraller önceki yıla göre izledi. yüzde Toplam 110,2 oranında üretimin artarak 669,93 TL/MWh 

olarak kaydedildi. Bu dönemde gerçekleşen ortalama PTF, bir önceki aya göre (520,86 

yüzde 1,83’ü İşletme Hakkı Devre- 

TL/MWh) yüzde 28,6 oranında artış gösterdi. 

dilen Santraller, yüzde 0,07’si ise 

Yap-İşlet-Devret santralleri tara- 

Ekim 2021’de en yüksek günlük ortalama piyasa takas fiyatı 23 Ekim Cumartesi günü 907,48 

TL/MWh olarak gerçekleşirken; en düşük günlük ortalama PTF ise 3 Ekim Çarşamba günü 

fından üretildi 1 . 

535,40 TL/MWh olarak kaydedildi. Piyasa takas fiyatları saatlik bazda incelendiğinde ise en 

Gerçekleşen elektrik üretimi 

yüksek PTF değerinin 6 Ekim Cumartesi günü saat 18:00’da 1.078,00 TL/MWh, en düşük PTF 

değerinin ise 24 Ekim Pazar kaynak günü saat bakımından 23:00'da 15,40 TL/MWh incelendi- olarak gerçekleşti. 

2021 yılı Ekim ayında pik 1 saatlerde Veriler 5 716,33 Yük Tevzi TL/MWh Bilgi olarak Sistemi’nin gerçekleşen ortalama PTF, bir 

önceki ayın pik saatler ortalaması yayımladığı olan Kamusal 551,15 TL/MWh’lik Raporlardan değere alınmıştır. 

göre yüzde 30 oranında 

arttı 6 . 

2020 yılı Ekim ayında pik dışı (off-peak) saatlerin PTF değeri ortalama 291,35 TL/MWh iken, 

bu değer 2021 yılı Ekim ayında yüzde114,0 oranında bir artış kaydetti ve 623,52 TL/MWh 

80 • Ekim-Kasım 2021 olarak • ENERJİ gerçekleşti. PANORAMA 

ğinde ise 2021 Ekim ayında toplam 

üretimin yüzde 40,6’sının 

doğal gaz ve LNG santralleri tarafından 

gerçekleştirildiği görüldü. 

Barajlı hidroelektrik santraller, 

ilgili ayda toplam üretimin yüzde 

9,2’sini karşılarken, akarsu tipi 

hidroelektrik santraller ise yüzde 

3,3 oranıyla üretime katkıda bulundu. 

İthal kömür santralleri 

ekim ayında toplam üretimin

2020 yılı Ekim ayı içerisinde toplam 25.182 GWh olan elektrik talebi, 2021 yılı Ekim ayında bir 

önceki yıla göre yüzde 3,68 oranında artış göstererek, 26.108 GWh değerine ulaştı 7 . 2020 yılı 

Ekim ayında 32.297 MWh olarak ölçülen saatlik ortalama talep, 2021 yılı Ekim ayında 35.092 

MWh olarak gerçekleşti. 

2021 yılı Eylül ayı sonunda 98.338 MW olan toplam kurulu güç değeri 389,7 MW’lık artışla 

2021 yılı Ekim ayı sonunda 98.728 MW olarak kaydedildi. 

Toplam kurulu gücün yüzde 67,8’lik (66.919 MW) kısmını serbest üretim şirketleri 

oluştururken, EÜAŞ santrallerinin toplam kurulu güçteki payı yüzde 21,7 (21.429 MW) 

seviyesinde 8 . Yap işlet devret santralleri yüzde 0,1’lik (127 MW), işletme hakkı devredilen 

santraller yüzde 2,9’luk (2.831 MW) bir orana sahip. Lisanssız santrallerin toplam kurulu güç 

içindeki payı da yüzde 7,5 (7.423 MW) olarak kaydedildi. 

2021 yılı Eylül ayı sonunda 98.338 MW olan toplam kurulu güç değeri 389,7 MW’lık artışla 

2021 yılı Ekim ayı sonunda 98.728 MW olarak kaydedildi. 

Toplam kurulu gücün yüzde 67,8’lik (66.919 MW) kısmını serbest üretim şirketleri 

oluştururken, EÜAŞ santrallerinin toplam kurulu güçteki payı yüzde 21,7 (21.429 MW) 

seviyesinde 8 . Yap işlet devret santralleri yüzde 0,1’lik (127 MW), işletme hakkı devredilen 

santraller yüzde 2,9’luk (2.831 MW) bir orana sahip. Lisanssız santrallerin toplam kurulu güç 

içindeki payı da yüzde 7,5 (7.423 MW) olarak kaydedildi. 

yüzde 10,4’ünü karşılarken, yerli 

kömür santralleri ise yüzde 15,9 

oranında katkı sağladı. Yenilenebilir 

enerji santrallerinden rüzgâr 

enerjisi santralleri toplam üretime 

yüzde 10, jeotermal ve güneş 

enerjisi santralleri 2 ise yüzde 

kullanılmaktadır. 

4,7 oranında katkıda bulundu. 

Diğer termik santrallerin 3 üretimdeki 

payı ise yüzde 2,5 olarak 


TEİAŞ tarafından yayımlanan 

üretim verilerine göre, 2021 Ekim 

ayında termik santrallerin toplam 

üretimdeki payı yüzde 69,44 

olarak kaydedildi. Yenilenebilir 

enerji kaynaklarından elde edilen 

elektrik üretiminin payı ise yüzde 

30,56 olarak gerçekleşti 4 . 

2020 yılı Ekim ayında 318,70 

TL/MWh olarak gerçekleşen ortalama 

piyasa takas fiyatı (PTF), 

2021 yılı Ekim ayında, bir önceki 

yıla göre yüzde 110,2 oranında 

artarak 669,93 TL/MWh olarak 

7 

2020 ve 2021 yılları için saatlik veriler YTBS Genel Günlük İşletme Neticesi Raporları’ndan alınmıştır. 

8 

Kaynak olarak TEİAŞ tarafından yayımlanan 31 Ekim 2021 tarihli Genel Günlük İşletme Neticesi raporu 

3 Fuel-oil, nafta, motorin, LPG, lisanssız 

termik ve biyokütle santralleri 4 2021 Ekim verileri Yük Tevzi Bilgi 

2 Jeotermal ve Güneş enerjisi santralleri 

“Diğer Yenilenebilir” olarak sınıflandırılmıştır. 

2020 ve 2021 yılları için saatlik veriler dırılmaktadır. YTBS Genel Günlük İşletme Neticesi tarihli Raporları’ndan Kamusal Rapordan alınmıştır. 

diğer termik santraller olarak sınıflan- 

Sistemi’nin yayımladığı 31 Ekim 2021 

7 

alınmıştır. 

8 

Kaynak olarak TEİAŞ tarafından yayımlanan 31 Ekim 2021 tarihli Genel Günlük İşletme Neticesi raporu 

kullanılmaktadır. 


doğal gaz ve LNG yakıt tipi santralleri ile karşılanırken, yüzde 23,5’lik kısmı (23.249 MW) 

barajlı hidrolik santraller tarafından karşılandı. Bu yakıt tiplerini yüzde 11,5’lik (11.336 MW) 

oranla yerli kömür 9 santralleri ve yüzde 9,1’lik oranla (8.994 MW) ithal kömür santralleri 

izledi. Akarsu tipi hidrolik santraller yüzde 8,3’lük bir orana (8.191 MW) sahipken, rüzgâr 

santralleri toplam kurulu gücün yüzde 10,2’lik bir kısmını (10.115 MW) oluşturdu 10 . Toplam 

kurulu gücün yüzde 7,7’lik kısmı (7.593 MW) güneş enerjisi santralleri, yüzde 1,7’lik kısmı 

(1.647 MW) jeotermal enerji santrallerinden oluşurken, yüzde 2,1’lik kısmı (2.078 MW) ise 

diğer termik santraller 11 tarafından oluşturululdu. 

(off-peak) saatlerin PTF değeri 

ortalama 291,35 TL/MWh iken, 

bu değer 2021 yılı Ekim ayında 

yüzde114,0 oranında bir artış 

kaydetti ve 623,52 TL/MWh olarak 


2020 yılı Ekim ayı içerisinde 

toplam 25.182 GWh olan elektrik 

talebi, 2021 yılı Ekim ayında bir 

önceki yıla göre yüzde 3,68 oranında 

artış göstererek, 26.108 

08:00 arasındaki saatleri ifade eder. 

6 Gün Öncesi Piyasası ortalama 

elektrik fiyatları hesaplamalarında 

2021 yılı Eylül ayı sonunda 

98.338 MW olan toplam kurulu 

güç değeri 389,7 MW’lık artışla 

2021 yılı Ekim ayı sonunda 98.728 

MW olarak kaydedildi. 

Toplam kurulu gücün yüzde 

67,8’lik (66.919 MW) kısmını serbest 

üretim şirketleri oluştururken, 

EÜAŞ santrallerinin toplam 

kurulu güçteki payı yüzde 21,7 

(21.429 MW) seviyesinde 8 . Yap iş- 

7 2020 ve 2021 yılları için saatlik veriler 

YTBS Genel Günlük İşletme Neticesi 

Raporları’ndan alınmıştır. 

2020 yılı Ekim ayında 3,859 milyar m 3 olan toplam doğal gaz tüketimi, 2021 yılı Ekim ayında 

kaydedildi. Bu dönemde gerçekleşen 

26,5 ortalama oranında PTF, bir artışla önceki 4,881 ayın pik milyar saatler m 3 ortalaması olarak gerçekleşti. olan Ekim ayında Elektrik 32.297 santrallerinde 

MWh olarak 

çekleşen ortalama PTF, bir önceki GWh değerine ulaştı 7 . 2020 yılı 

yüzde 

tüketilen aya göre doğal (520,86 gaz TL/MWh) miktarı yüzde 2020 551,15 yılı Ekim TL/MWh’lik ayında değere 1,314 milyar göre ölçülen m 3 iken saatlik bu miktar, ortalama 2021 talep, yılının 

aynı 

28,6 

döneminde 

oranında artış 

yüzde 

gösterdi. 

31,7 oranında 

yüzde 30 

artarak 

oranında 

1,730 

arttı 6 . 

milyar m 3 2021 

olarak 

yılı 

kaydedildi 

Ekim ayında 12 . Elektrik 

35.092 

Ekim 2021’de en yüksek gün- 

2020 yılı Ekim ayında pik dışı MWh olarak gerçekleşti. 

santrallerinde tüketilen doğal gaz miktarının toplam doğal gaz tüketimine oranı 2020 yılı Ekim 

lük ortalama piyasa takas fiyatı 

23 Ekim Cumartesi günü 907,48 

TL/MWh olarak gerçekleşirken; 

en düşük günlük ortalama PTF 

ise 3 Ekim Çarşamba günü 535,40 

TL/MWh olarak kaydedildi. Piyasa 

takas fiyatları saatlik bazda incelendiğinde 

ise en yüksek PTF 

değerinin 6 Ekim Cumartesi günü 

saat 18:00’da 1.078,00 TL/MWh, 

en düşük PTF değerinin ise 24 

Ekim Pazar günü saat 23:00’da 

15,40 TL/MWh olarak gerçekleşti. 

2021 yılı Ekim ayında pik saatlerde 

5 716,33 TL/MWh olarak gerkaynak 

olarak Enerji Piyasaları İşletme 8 Kaynak olarak TEİAŞ tarafından 

9 

Taş kömürü, linyit ve asfaltit santralleri yerli kömür santrali olarak sınıflandırılmaktadır. 

5 Pik saatler 08:00-20:00 arasındaki 

saatleri, tipi pik hidrolik dışı saatler santrallere ise 20:00-lisanssız lamaları hidrolik kullanılmaktadır. santraller de dahildir. Günlük İşletme Neticesi raporu kulla- 

A.Ş. Piyasa Gelişim Raporları PTF orta- 

yayımlanan 31 Ekim 2021 tarihli Genel 

10 

Akarsu 

11 

Fuel-oil, nafta, motorin, LPG, lisanssız termik, kojenerasyon ve biyokütle santralleri diğer termik 

santraller olarak sınıflandırılmaktadır. 

12 

2021 82 • Ekim-Kasım yılı Ekim ayı 2021 Elektrik • ENERJİ üretimi PANORAMA için tüketilen toplam doğal gaz miktarı, T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar 

Bakanlığı Enerji İşleri Genel Müdürlüğü raporlarından alınmaktadır. Yuvarlamalardan dolayı hesaplanan 

oranlarda farklılık bulunabilir.

ayında 34 iken, bu oran 2021 Ekim ayında yüzde 35,5 olarak gerçekleşti. 

let devret santralleri yüzde 0,1’lik 

(127 MW), işletme hakkı devredilen 

santraller yüzde 2,9’luk (2.831 

MW) bir orana sahip. Lisanssız 

santrallerin toplam kurulu güç 

içindeki payı da yüzde 7,5 (7.423 

MW) olarak kaydedildi. 

2021 yılı Ekim ayı sonunda 

oluşan toplam kurulu gücün 

yüzde 25,9’luk kısmı (25.525 MW) 

doğal gaz ve LNG yakıt tipi santralleri 

ile karşılanırken, yüzde 

23,5’lik kısmı (23.249 MW) barajlı 

hidrolik santraller tarafından 

karşılandı. Bu yakıt tiplerini 

yüzde 11,5’lik (11.336 MW) oranla 

yerli kömür 9 santralleri ve yüzde 

nılmaktadır. 

9 Taş kömürü, linyit ve asfaltit santralleri 

yerli kömür santrali olarak sınıflandırılmaktadır. 

9,1’lik oranla (8.994 MW) ithal kömür 

santralleri izledi. Akarsu tipi 

hidrolik santraller yüzde 8,3’lük 

bir orana (8.191 MW) sahipken, 

rüzgâr santralleri toplam kurulu 

gücün yüzde 10,2’lik bir kısmını 

(10.115 MW) oluşturdu 10 . Toplam 

kurulu gücün yüzde 7,7’lik kısmı 

(7.593 MW) güneş enerjisi santralleri, 

yüzde 1,7’lik kısmı (1.647 

MW) jeotermal enerji santrallerinden 

oluşurken, yüzde 2,1’lik kısmı 

(2.078 MW) ise diğer termik santraller 

11 tarafından oluşturululdu. 

2020 yılı Ekim ayında 3,859 

milyar m 3 olan toplam doğal gaz 

10 Akarsu tipi hidrolik santrallere lisanssız 

hidrolik santraller de dahildir. 

11 Fuel-oil, nafta, motorin, LPG, lisanssız 

termik, kojenerasyon ve biyokütle 

santralleri diğer termik santraller 

olarak sınıflandırılmaktadır. 

tüketimi, 2021 yılı Ekim ayında 

yüzde 26,5 oranında bir artışla 

4,881 milyar m 3 olarak gerçekleşti. 

Elektrik santrallerinde tüketilen 

doğal gaz miktarı 2020 

yılı Ekim ayında 1,314 milyar m 3 

iken bu miktar, 2021 yılının aynı 

döneminde yüzde 31,7 oranında 

artarak 1,730 milyar m 3 olarak 

kaydedildi 12 . Elektrik santrallerinde 

tüketilen doğal gaz miktarının 

toplam doğal gaz tüketimine 

oranı 2020 yılı Ekim ayında 34 

iken, bu oran 2021 Ekim ayında 

yüzde 35,5 olarak gerçekleşti. 

12 2021 yılı Ekim ayı Elektrik üretimi 

için tüketilen toplam doğal gaz miktarı, 

T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı 

Enerji İşleri Genel Müdürlüğü raporlarından 

alınmaktadır. Yuvarlamalardan 

dolayı hesaplanan oranlarda farklılık 

bulunabilir. 


SOSYAL MEDYA 

Geçtiğimiz ayın sosyal medyada yer 

alan başlıklarından seçmeler sizlerle... 

84 • Ekim • Kasım 2021 • ENERJİ PANORAMA

ENERJİ PANORAMA • Ekim • Kasım 2021 • 85

SOSYAL MEDYA 

86 • Ekim • Kasım 2021 • ENERJİ PANORAMA

ENERJİ PANORAMA • Ekim • Kasım 2021 • 87

Enerji Panorama Ekim-Kasim 2021

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?