Veraset, 4. Yıla Özel sayı.

istediğini anlamadığımdan biraz sıkıldım
ve önüme baktım. İmparator, benim bu
mahcup ve mütevazı vaziyetimden
şüphelenerek, yanlış bir hitapta
bulunmuş olması ihtimalini düşünmüş
olsa gerek, bana sordu:
‘Siz 16. Kolordu Kumandanlığını ve
Anafartaları yapmış olan Mustafa Kemal
değil misiniz?’
Almanca sorulan bu suale Fransızca
cevap verdim:
‘Evet Ekselans’.”[50]
Kont Sforza (İtalya Yüksek Komiseri):
17 Aralık 1918: “Çanakkale kahramanı
Kemal Paşa…”[51]
1919: “Kemal’in şöhreti halk arasında
yaygındı…”[52]
1927: “Çanakkale müdafaasının
kahramanı olarak Türkiye’de maruf
(tanınmış) olan Mustafa Kemal
Paşa…”[53]
Amiral Calthorpe (İngiliz Yüksek
Komiseri), 23 Haziran 1919:
“Çanakkale Savaşı’nda ün yapmış
bulunan ve Samsun’a Ordu Müfettişi
olarak gönderilen Mustafa Kemal
Paşa…”[54]
Amiral Webb (İngiliz Yüksek Komiseri),
28 Haziran 1919:
“Çanakkale Savaşı’nda bir hayli şöhret
yapan Mustafa Kemal, Başbakan
(Sadrazam) tarafından Samsun’a
müfettiş olarak gönderildi…”[55]
İngiliz tarihçi Arnold J. Toynbee
(1926‘da yayınlanan “Turkey” adlı
kitabından):
“Mustafa Kemal parlak bir asker, başına
buyruk bir kişi idi… Çanakkale Seferi’nde
Anafartalar da İngiliz kuvvetlerini
durdurunca; hem Almanya’da, hem de
Türkiye’de askerî bir kahraman oldu.
Bundan sonra da, Alman Yüksek
Komutanlığı ile Türk Başkomutanı Enver
Paşa tarafından sevilmesine rağmen,
askeri ünü pekleşti…”[56]
Eski İngiliz Başbakan Winston Churchill,
1920:
“Kaderin adamı.”[57]
“İngiliz stratejik planlarını boşa çıkartan.”[58]
Liman von Sanders (Osmanlı Mareşali):
1915 (Enver Paşa’ya yazdığı mektup):
“Albay Mustafa Kemal Bey’i, vatanın bu
büyük savaşta hizmetlerine muhakkak
surette muhtaç olduğu, çok müstesna,
kaabiliyetli, yetkili ve cesur bir subay olarak
tanıdım ve takdir etmeyi öğrendim. Albay
Mustafa Kemal Bey,.. (düşmanın) ilk karaya
Memleket Sevdasıyla...