Namazın Ön Koşulları ve Vacibeleri
İmam Muhammed İbn Abdulvahhab'ın Namaz, Şartları, Vacibeleri, Namazı Bozanlar, Abdest ve Bozanlar ile ilgili risalesi
İmam Muhammed İbn Abdulvahhab'ın Namaz, Şartları, Vacibeleri, Namazı Bozanlar, Abdest ve Bozanlar ile ilgili risalesi
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
İSLAM FIKHI – SEVİYE 1
NAMAZ’IN ÖN KOŞULLARI, ŞARTLARI VE
ZORUNLULUKLARI
İmam Muhammed İbn Abdulvahhab Et Temimi (rahimehullahu)
Madrasah Al-Ansar Online – tarafından İngilizce’ye tercüme edildi.
Madrasah Al-Ansar Online
Giriş
بِسْ مِ اللهِ الرَّحْمَنِ الَّرحِيم
(Rahman ve Rahim Olan Allah’ın Adıyla)
الحمد اللهِ الَّذِ ي أَرْسَ لَ رَسُ ولَهُ بِالْهُدَى وَدِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَ لدِّيْنِ كُلِّهِ
وَكَفَى بِاللهِ شَ هِيْدً ا وَأَشْ هَدُ أَن الَ إِلَهَ اللهُ وَحْدَ هُ الشَ ِيكَ لَهُ إِقْرَارًا بِهِ وَتَوْحِ يدً ا
وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُ ولُهُ صَ لَّ اللهُ عَلَيْهِ وعَلَ آلِهِ وَصَ حْبِهِ وَسَ لَّمَ
تَسْ لِيمً مَزِيدًا
Tüm Hamdler Allah’a aittir, ki O rasulunü tüm dinler üzerine tezahür ettirmek
için hakk din ile gönderdi. Şahit olarak Allah yeter. Şehadet ederim
Allah’tan başka ibadeti hakk eden ilah yoktur, O’nun hiçbir eşi ve
ortağı yoktur ve Tevhid O’nun birliğini tesis eder. Ve şehadet ederim ki
şüphesiz Muhammed O’nun kulu ve elçisidir, Muhammed’e, ailesine, ashabına
çokça salat ve selam olsun.”
“Namaz’ın Ön Koşulları, Şartları ve Zorunlulukları” isimli Şeyh Muhammed
İbn Abdulvahhab’ın(ölümü Hicri 1206- rahimehullahu) namaz
ve abdeste ilişkin hükümlerle ilgili bir kısa risalesini tercüme ettik. Bu risalede
biz her Müslümanın, Peygamber Muhammed’in(sallallahu aleyhi
ve sellem) Sünneti’ne göre bilmesi üzerine farz olan namazı nasıl kılaca-
1
ğına odaklandık, nitekim Peygamber(sallallahu aleyhi ve sellem) dedi;
صَ لُّوا كَمَ رَأَيْتُمُونِ أُصَ لِّ
“Beni namaz kılarken gördüğünüz gibi namaz kılın.”(Sahih El Buhari-
5662)
Bu risalede yer alan hükümler temel olarak İmam Ahmed İbn Hanbel’in(ölümü
Hicri 241- rahimehullahu)Mezhebi’ne dayanmaktadır. Birçok
farklı görüşün olduğu bazı hükümler vardır, ancak her bir görüşün
açıklamasına dalmadık. Kıdemli ilim talebelerine gelince, onlar bunu diğerlerine
öğretirken kullanabilir ve kendi anlayış seviyelerine göre belirli
hükümleri genişletebilirler.
Bu risalede bahsedilen Fıkıh(İslam hukuku) kuralları her Müslümanın
bilmesi üzerine zorunluluk olan hükümleri kapsamaktadır. Kur’an ve
Peygamberin hadislerinden tüm referansları ekledik.
Allah’a duamız, bu küçük çabamızı kabul etmesi ve dünya genelinde
Müslümanlar için rehberlik aracı kılmasıdır. Tüm amellerimizde ihlas
içinde olmayı Allah’tan dileriz. Amin.
Madrasah Al-Ansar Online’den Kardeşleriniz
20 Rebi’el Ahir 1442- 5 Aralık 2020
2
شُ ُ وطُ الصَّ لَ ةِ وَأرْكَ نُ ا وَوَ اجِ باتُه
Namazın Ön Koşulları, Şartları ve Vacibeleri
ِسْ مِ اللهِ الرَّحْمَنِ الَّرحِيم
(Rahman ve Rahim Olan Allah’ın Adıyla)
شُ ُوطُ الصَّ لَ ةِ
Namazın Ön Koşulları-Ön Şartları
Namazın ön koşulları dokuzdur;
ا لَِسْلَ مُ – olmak] 1-) İslam [Müslüman
وَالعَقْلُ – olmak] 2-) Akıl [Aklı başında
3-) Ayırt etme-muhakeme yeteneği- temyiz [ergenlik çağına ulaşmış ol-
وَالتَّمْيِيِزُ - mak]
وَرَفْعُ - alarak] 4-) Guslü gerektiren halden kurtulmak [gusül abdesti
الحَدَثِ
5-) Her tür kirliliğin giderilmesi [vücuttan, elbiselerden ve namaz kılınan
وَإِزَالَةُ النَّجَاسَ ةِ - yerden]
وَسَ تْ ُ العَورَةِ - örtülmesi 6-) Örtünme-avret yerlerinin
وَدُخُولُ الوَقْتِ - girmesi 7-) Namaz vaktinin
وَاسْ تِقْبَالُ القِبْلَةِ - dönmek 8-) Kıbleye
وَالنِّيَةُ – etmek 9-) Niyet
3
الشَّ ْةُ الْ َوَّلُ : الْ ِسْ لَ مُ وَضِ دُّ هُ الْكُفْرِ , والْكَافِرُ عَمَلُهُ مَرْدُودٌ وَلَوْ عَمِلَ أَيَّ عَمَلٍ
, وَدَلِيلُ قَوْلُهُ تَعَالَ
Birinci Ön Koşul- İslam [Müslüman olmak zorunluluğu]: İslam’ın zıttı
Küfürdür. Kafirler hangi iyi ameli yaparlarsa yapsınlar onlardan kabul
edilmeyecektir. Delili, Allah’ın sözüdür;
مَا كَانَ لِلْمُشْ ِكِنيَ اَنْ يَعْمُرُوا مَسَ اجِدَ اللّٰهِ شَ اهِدِ ينَ عَلٰٓ
اَنْفُسِ هِمْ بِالْكُفْرِ اُولٰٓئِكَ حَبِطَتْ اَعْمَ لُهُمْ وَفِ النَّارِ هُمْ خَالِدُونَ
“Küfürlerine kendileri şahit iken müşriklerin Allah’ın mescidlerini
imar etmeleri olacak iş değildir. İşte bunlar, yaptıkları-amelleri boşa
gitmiş olanlardır. Ve bunlar ateşte ebediyen kalacak olanlardır.”(Tevbe:
17)
Ve Allah buyurdu;
وَقَدِ مْنَٓا اِلٰ مَا عَمِلُوا مِنْ عَمَلٍ فَجَعَلْنَاهُ هَبَٓاءً مَنْثُورً
“Onların amelden yaptıkları her şeyi önüne getiririz ve onu saçılmış
toz zerreleri haline getiririz.”(Furkan: 23)
الشَّ ْةُ الثَّانِ : الَعَقْلُ وَضِ دُّهُ الجنُونُ , والْمَجْنُونُ مَرْفُوعٌ عَنْهُ القَلَمُ حَتَّى
يَفِسقَ , وَدَلِيلُ حَدِ يثُ
İkinci Ön Koşul – Akıl [Aklı başında olmak]: Zıttı deliliktir. Deli olan-
aklı yerinde olmayan kişiye gelince aklı yerine gelinceye kadar kalem
ondan kaldırılmıştır. Bunun delili şu hadistir;
رُفِعَ الْقَلَمُ عَنْ سَ لَ سَ ةٍ : النَّاءِمُ حَتَّى يَسْ تَيْقِظَ والْمَجْنُونُ حَتَّى يَفِيقَ
, والصَّ غِريُ حَتَّى يَبْلُغَ
4
“Kalem üç kişiden kaldırılmıştır: Uyanana kadar uyuyandan, aklı yerine
gelene kadar deliden, ergenlik çağına gelene kadar çocuktan.”
(Müsned Ahmed: 144, Sünen Ebu Davud: 4398, Sünen En Nesai: 656, Sünne İbn Mace:
2041 ve İbn Hibban: 142. İmam Hakim Müstadrak 1. Cilt sayfa 251’de benzer sözlerle
şöyle dedi: ‘Bu hadis, Buhari ve Müslim’in şartlarına göre sahihtir.’ Ez Zehebi aynı fikirdedir.
Aişe(radiyallahu anha) otoritesi ile.)
الشَّ ْطُ الثَالِثُ : التَّمِيِيزُ وَضِ دُّهُ الصِّ غَرُ, وَحَدُّهُ سَ بْعُ سِ نِنيَ ثُمَّ يُؤْمَرُ بِالصَّ لَ ةِ
لِقَوْلِهِ صَ لَّ اللهُ عَلَيهِ وَسَ لَّمَ
Üçüncü Ön Koşul – Ayırt Etme Yeteneği [ergenlik çağına ulaşmış olmak]:
Zıttı çocukluk çağıdır. [ergenlik çağına gelmeyene çocuk denir]. 7
yaşına geldiğinde çocuğa Namaz kılması emredilir.[vasisi tarafından]Bunun
delili Peygamberin(sallallahu aleyhi ve sellem) şu sözüdür;
مُرُوا أَبْناءَكُمْ بِالصَّ لَ ةِ لِسَ بْعٍ , واضْ ِبُوهُمْ عَلَيْهَا لِعَشْ ٍ وَفَرِّقُوا بَيْنَهُمْ
فِ املَضَ اجِعِ
“7 yaşına geldiğinde çocuklarınıza Namaz kılmalarını emredin. 10 yaşına
geldiklerinde Namaz kılmıyorlarsa onları hafifçe dövün ve onların yataklarını
ayırın.”
(Sünen Ebu Davud: 495- Abdullah İbn Amr İbn El As otoritesiyle. İmam Buhari ‘İlal El
Kebir’de (225) hasen olarak sınıflandırdı. İmam İbn Hazım El Muhalla’da (9/206) sahih
olarak sınıflandırdı ve İmam Nevevi El Mecmu’da (6/253) sahih olarak sınıflandırdı.)
الشَّ ْطُ الرَّابِعُ : رَفْعُ الحَدَثِ , وَهُوَ الوُضُ وءُ املعْرُوفُ , وَمُوجِبُهُ الحَدَثُ
Dördüncü Ön Koşul - Guslü gerektiren halden kurtulmak [gusül abdesti
alarak]. Bu gusül abdesti alarak olur. Kur’an ve Sünnetten iyi bilinir.
Guslü gerektiren şey hadestir. (gusül abdesti almayı gerektiren kirlerdir).
5
Abdestin Ön Koşulları
Abdest almayı gerektiren ön koşullar on tanedir;
ا لَِسْلَ مُ – İslam (-1
وَالعَقْلُ – Akıl 2-)
وَالتَّمْيِيِزُ – Ergenlik 3-)
.وَالنِّيَةُ – Niyet 4-)
5-) Abdest alma işlemi tamamlanıncaya kadar abdest almada durmaya-kesintiye
niyetlenmeyerek abdeste devam etmek -
واسْ تِصْ حَابُ حُكْمِهَا بِأَن الَ يَنْوِيَ قَطْعَهَا حَتَّى تَتِمَ الطَّهَّارَةُ
وانْقِطَاعُ مُوجِبٍ - olmak 6-) Abdest almayı gerektirecek durumdan uzak
7-) Kişinin avret yerlerini temizleyici su ile veya taş ile temizlemesi
واسْ تِنْجَاءٌ أو اسْ تِجْمَ رٌ قَبْلَهُ - ile] [veya tuvalet kağıdı
8-) Kullanılması caiz olan temizleyici su kullanmak [çalınmış su kullan-
وطُهُورِيَّةُ مَاءٍ وَإِبَاحَتُهُ - vs.] mamak
9-) Suyun vücudun derisine temas etmesini engelleyecek olan engelleri
kaldırmak [abdest organlarından] -
6
وَإِزَالَةُ مَا يَ ْنَعُ وُصُ ولَ املَاءِ إِلَ البَشَ َةِ
10-) Namaz vakti girdiğinde abdest alınmalıdır. Bu sürekli abdest alma
durumunda olanlar için geçerlidir. [yani idrar kaçırma sorunu yaşayan
veya aşırı kanama yaşayan adet gören kadınlar gibi.] Nedeni zorunlu ol-
وَدُخُولُ وَقْتٍ عَلَ مَنْ حَدَثُهُ دَاءِمٌ لِفَرْضِ هِ - masıdır.
Abdestin farzları altıdır;
Abdestin Farzları
1-) Yüzü yıkamak, burna su çekmek ve sümkürmek ve yüzün hatlarını
yıkamak – boylamasına saç çizgisinden çeneye, enlemesine sol kulaktan
غسْ لُ الْوَجْهِ , وَمِنْهُ املَضْ مَضَ ةُ , وَحَدُّهُ طُوالً مِنْ - kadar. sağ kulağa
مَنَابِتِ شَ عْرِ الرَّأْسِ إِلَ الذِّقْنِ , وَعَرْضً ا إِلَ فُرُوعِ الُذُنَنيْ ِ
وَغسْ لُ اليَدَيْنِ إِلَ - yıkamak 2-) Dirsekler dahil dirseklere kadar elleri
مِرْفَقَنيْ ِ
وَمَسْ حُ جَمِيعِ الرَّأْسِ وَمِنْهُ - etmek [Kulaklar dahil] tüm başı mesh 3-)
ا لُْزُنَنيِْ
وَغسْ لُ الرِّجْلَنيِ - yıkamak 4-) Ayakları [topuklar dahil] topuklara kadar
إِلَ الْكَعْبَنيْ ِ
وَالتَّ ْتِيبُ – uymak 5-) Abdest alma sırasına
6-) Süreklilik [abdest organlarını arada büyük boşluk vermeden birbiri
وَاملَواالَ ةُ - yıkamak.] ardına tertibe göre
Bunun delili Allah’ın(subhanehu ve teala) sözüdür;
وَدَلِيلُ قَولُ تَعَالَ
يَا اَيُّهَا الَّذِينَ اٰمَنُٓوا اِذَا قُمْتُمْ اِلَ الصَّلٰوةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ
وَاَيْدِ يَكُمْ اِلَ الْمَرَافِقِ وَامْسَ حُوا بِرُؤُسِ كُمْ وَاَرْجُلَكُمْ اِلَ الْكَعْبَنيْ ِ
7
“Ey iman edenler Namaza kalktığınız zaman yüzlerinizi ve dirseklere
kadar ellerinizi yıkayın. Başlarınızı mesh edin ve topuklara kadar
ayaklarınızı yıkayın...”(Maide: 6)
وَ دَلِيلُ التَّ ْتِيبِ حَدِ يثُ : ابْدَءُوا بِ َا بَدَأَ اللهُ بِهِ
Bunun delili şu hadistir: “Allah’ın başladığı şeyle başlayın.”
(Sünen En Nesai: 506- Cabir İbn Abdullah otoritesiyle. İbn Mulakkin Tuhfat’ul Muhtac(2/174)
sahih olarak sınıflandırdı. İmam İbn Hazım El Muhalla(2/48), İmam En Nevevi
El Mecmu(8/78), Hafız İbn Kesir Tefsiri’nde(3/48) ve İmam Es Suyuti El Cami Es
Sağir’de(syf. 48))
وَ دَلِيلُ املَوَاالَ ةِ حَدِ يثُ صَ احِ بِ الُمْعَةِ عَنِ النَّبِيِّ صَ لَّ اللهُ عَلَيهِ وَ
سَ لَّمَ : أَنَّهُ ملا رَأَى رَجُلً فِ قَدَمِهِ ملعةً قَدْرَ الدِّرْهَمِ لَمْ يُصِ بْهَا الْمَ ءُ
فَأَمَرَهُ بِالِعَادَةِ
Abdest alırken sürekliliğin delili yani organları birbiri ardına yıkama sürekliliğinin
delili Peygamberin(sallallahu aleyhi ve sellem) [abdest alırken]
bir yeri yıkanmadan bırakan bir adamı gördüğü hadisidir. Bildirildi
ki bir gün Peygamber(sallallahu aleyhi ve sellem) bir adamın abdest aldığını
ve ayağında bir dirhem miktarı kadar bir yere suyun temas etmediği
bir adamı gördü. Bunun üzerine o adama abdesti iade etmesini- tekrar almasını
emretti.
(Sünen Ebu Davud: 175, bazı sahabelerin otoritesiyle. İmam Ahmed Ta’lik El İ’lal (158)
sıhatini ceyyid-iyi olarak sınıflandırdı ve Hafız İbn Kesir Tefsiri’nde(3/52)
Abdestin Nevakızları-Abdesti Bozan Şeyler
Abdesti geçersiz kılan şeyler sekizdir;
الْخَارِجُ مِنَ - organlar) 1-) Ön ve arkadan çıkan her şey (dubur-cinsel
السَّ بِلَنيْ ِ
8
2-) Ön ve arka özel yerler haricinde vücutta bulunan her tür kirler-
الْخَارِجُ الفَاحِ شُ النَّجِسُ مِنَ الْجَسَ دِ
وَزَوَالُ - vb.] 3-) Aklın gitmesi- bilinç kaybı [yani derin uyku, baygınlık
الْعَقْلِ
وَمَسُّ الْمَرْأَةِ - tersi] 4-) Cinsel arzu ile bir kadına dokunmak [veya tam
.بِشَ هْوَ ةٍ
5-) [Çıplak] el ile kişinin dübürüne-anüsüne veya cinsel organlarına do-
وَمَسُّ الْفَرْجِ بِاليَدِ قُبُلً كَانَ أَوْ دُبُرًا - kunması
وَأَكْلُ لَحْمِ الجَزُورِ - yemek 6-) Deve eti
وَتَغْسِ يلِ املَيِّتِ - yıkamak 7-) İnsan cesedini/ölüsünü
وَالرِّدَّةُ عَنِ - korusun! 8-) İslam’dan irtidad etmek, Allah bizleri bundan
الِسْ لَ مِ أَعَاذَنَا اللهُ مِنْ ذَلِكَ
وَالشَّ ْطُ الخَامِسُ : إِزَلَةُ النَّجَاسَ ةِ مِنْ ثَلثٍ : مِنَ البَدَنِ , وَالثَّوْبِ , وَالْبُقْعَةِ
, وَدَلِيلُ قَوْلُهُ تَعَالَ
Beşinci Ön Koşul - Her tür kirliliğin giderilmesi: Üç yerden kirlilik-necaset
giderilmelidir; Bedenden/vücuttan, elbiseden ve namaz kılınan yerden,
delili Allah’ın(subhanehu ve teala) sözüdür;
“Ve elbiseni temizle.”(Müddesir: 4)
وَثِيَابَكَ فَطَهِّرْ
9
الشَّ ْطُ السَ ادِسُ : سَ تْ ُ العَوْرَةِ . أَجْمَعَ أَهْلُ العِلْمِ عَلَ فَسَ ادِ صَ لةِ مَنْ صَ لَّ
عُرْيَانًا وَهُوَ يَقْدِ رُ
Altıncı Ön Koşul – Avret yerlerinin örtülmesidir. İlim ehli icma etmiştir
ki imkanı olduğu halde avret yerlerinden örtülmesi gereken yerler örtünmediği
halde namaz kılanın namazı geçersizdir.
وَحَدُّ عَوْرَةِ الرَّجُلِ مِنَ السُّ َّةِ إِلَ الرُكْبَةِ , وَالَ َمَةُ كَذَلِكَ , والحُرَّةُ كُلُّهَا عَوْرَةٌ
إالَّ وَجْهُهَا , وَدَلِيلُ قَوْلُهُ تَعَالَ
Erkeklerin avret yeri göbeğinden dizine kadardır, kadın köle için de aynısı
geçerlidir. Hür kadına gelince, yüzü hariç tüm bedeni örtünmelidir. Bunun
delili Allah’ın(subhanehu ve teala) sözüdür;
يَا بَنِي اٰدَمَ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْ جِدٍ . أَي : عِندَ كُلِّ صَ لةٍ
“Ey Ademoğlu her mescidin yanında ziynetlerinizi takıverin...”(A’raf:
31) Yani: Her namaz sırasında, demektir.
الشَّ ْطُ السَّ ابِعُ : دُخُولُ الْوَقْتِ وَدَلِيلُ مِنَ لسُّ نَّةِ حَدِ يثُ جِبْ ِيلَ عَلَيْهِ السَّ لمُ
أَنَّهُ أُمَّ النَّبِي صَلَّ اللهُ عَلَيْهِ وَ سَلَّمَ فِ أَوَّلِ الوَقْتِ وَفِ آخِرِهِ , فَقَالَ : يَا
مُحَمَّدُ الصَّ لةُ بَنيْ َ هَذَيْنِ الْوَقْتَنيْ ِ
Yedinci Ön Koşul – Namaz vaktinin girmesidir: Bunun delili Sünnettir,
Hadistir, Cibril(aleyhi selam) namaz vaktinin girişinde ve namaz vaktinin
çıkışında Peygambere(sallallahu aleyhi ve sellem) namaz kıldırdı ve sonra
ona “Ya Muhammed, namaz bu iki vakit arasındadır” dedi.
(Sünen Ebu Davud: 393 ve Sünen Et Tırmizi: 149, Abdullah İbn Abbas otoritesiyle. Hafız
İbn Hacer Tahric Mişkatul Mesabih (1/288) hasen olarak sınıflandırdı. İmam İbn Receb
Feth El Bari (2/117) sahih olarak sınıflandırdı ve İbn Mulakin Tuhfat’ul Muhtac’da
(1/243) hasen veya sahih dedi.)
10
وَقَوْلُ هُتَ علَ
Ve Allah(subhanehu ve teala) dedi:
اِنَّ الصَّ لٰوةَ كَانَتْ عَلَ الْمُؤْمِنِنيَ كِتَابًا مَوْقُوتًا أَيْ : مَفْرُوضً ا فِ
الَوْقَاتِ
“...Muhakkak namaz müminler üzerine belirli vakitlerde yazılmıştır.”(-
Nisa: 103)-Belirli vakitlerde farz kılınmıştır demektir.
وَدَلِيلُ الْ َوْقَاتِ قَوْلُهُ تَعَلَ
Namazın belirli vakitlerde olduğunun delili Allah’ın(subhanehu ve teala)
sözüdür;
أَقِمِ الصَّلٰوةَ لِدُلُوكِ الشَّمْسِ اِلٰ غَسَ قِ الَّيْلِ وَقُرْاٰنَ الْفَجْرِ اِنَّ
قُرْاٰنَ الْفَجْرِ كَانَ مَشْ هُودًا
“Güneşin sarkmasından gecenin kararmasına kadar namaz kıl. Ve fecr
vakti Kur’anı(sabah namazı). Muhakkak fecr vakti Kur’anı şahit olunandır.”(İsra:
78)
الشَّ ارْطُ الثَّامِنُ : اسْ تِقْبَالُ الْقِبْلَةَ ِ , وَدَلِيلُ قَوْلُهُ تَعَالَ
Sekizinci Ön Koşul – Kıbleye dönmektir. Bunun delili Allah’ın(subhanehu
ve teala) sözüdür;
قَدْ نَرٰى تَقَلُّبَ وَجْهِكَ فِ السَّ مَٓ ء فَلَنُوَلِّيَنَّكَ قِبْلَةً تَرْضٰ يهَا فَوَلِّ
وَجْهَكَ شَ طْرَ الْمَسْ جِدِ الْحَرَامِ وَحَيْثُ مَا كُنْتُمْ فَوَلُّوا وُجُوهَكُمْ
شَ طْرَهُ
“Muhakkak senin yüzünü göğe çevirip durduğunu görüyoruz. Şimdi
11
elbette seni hoşnut olacağın kıbleye döndürüyoruz. Artık yüzünü Mescid’i
Harem yönüne çevir. Her nerede bulunursanız, yüzünüzü onun
yönüne çevirin...”(Bakara: 144)
.الشَ ْطُ التَاسِ عُ : النِّيَّةُ وَمَحَلُّهَا الْقَلْبُ , والتَّلَفُّظُ بِهَا بِدْعَةٌ , والدَلِيلُ حَدِ يثُ
Dokuzuncu Ön Koşul – Niyettir. Niyetin mahalli kalptir. Onu sözlü dile
getirmek bid’attır. Delili Hadistir;
إِنَّ َا الَعْمَ لُ بِالنِّيَّةِ , وَإِنَّ َا لِكُلِّ إْمْرِىءٍ مَا نَوَى
“Ameller sadece niyete göredir, ve herkes için ancak niyet ettiği vardır.”
(Sahihi Buhari: 1, Sahihi Müslim: 1907 ve diğerleri.)
Namazın şartları on dörttür;
أَرْكَانُ الصَّ لةِ
Namazın Şartları
الْقِيَامُ مَعَ - durması 1-) Kişinin yapabildiği minvalde ayakta-kıyam da
القُدْرَةِ
2-) Başlangıç tekbiri getirmek – “Allahu Ekber- Allah En Büyüktür” -
وَتَكْبِريَةُ الْ ِحْرَامِ
وَقِرَاءَة الفَاتِحَةِ - suredir.] 3-) Fatiha Suresini okumak [Kur’an daki ilk
وَالرُكُوعُ – gitmek 4-) Rükuya
وَالرُفْعُ مِنْهُ - doğrulmak 5-) Rükudan
وَالسُّ جُودُ عَلَ الَعِضَ اءِ السَّ بْعَةِ etmek- (-6 Yedi uzuv üzerine secde
12
وَاالعْتِدَالُ مِنْهُ - doğrulmak 7-) Secdeden
وَالجَلْسَ ةُ بَنيْ َ السَّ جْدَتَنيْ ِ - oturmak 8-) İki secde arasında
9-) Namazın tüm şartlarını yerine getirirken sukünet içinde olmak/sakin
وَالطُمَ ْنِينَةُ فِ جَمِيعِ الَرْكَانِ - olmak
10-) Düzeni korumak – Namazın gerektirdiği şartların sırasına uymak
وَالتَّ ْتِيبُ –
وَالتَّشَ هُدُ الخِ ريِ - okumak 11-) Son teşehhüdde iman duası
وَالجُلُوسُ لَهُ - oturmak 12-) Son teşehhüde
13-) Peygambere(sallallahu aleyhi ve sellem) salat ve selam getirmek-
وَالصَّ لةُ عَلَ النَّ ِيِّ صَ لَّ اللهُ عَلَيْهِ وَسَ لَّمَ
وَالتَّسْ لِيْمَتَانِ bitirmek- 14-) İki selam duası ile namazı
الرُّكْنُ الَوَّلُ الْقِيَامُ مَعَ القُدْرَةِ , وَ الدَّلِيلُ قَوْلُهُ تَعَالَ
Birinci Şartı – kişinin yapabildiği kadar ayakta-kıyam da durmasıdır.
Delili Allah’ın(subhanehu ve teala) sözüdür;
حَافِظُوا عَلَ الصَّ لَوَاتِ وَالصَّ لٰوةِ الْوُسْ طٰى وَقُومُوا لِلّٰهِ قَانِتِنيَ
“Namazları ve orta namazı koruyun ve Allah için gönülden bağlılık ve
saygıyla kıyama durun.”(Bakara: 238)
الثَّانِ : وَتَكْبِريَةُ الِْحْرَامِ , وَلدَّلِيلُ حَدِيثُ : تَحْرِيُهَا التَّكْبِريُ, وَتَحْلِيلُهَا
التَّسْ لِيمُ
İkinci Şartı – İhram- Başlangıç tekbiri getirmektir. Yani Allahu Ekber-
13
Allah En Büyüktür diyerek namaza başlamaktır. Delili Hadistir; Peygamber(sallallahu
aleyhi ve sellem) dedi; “Namazın başlangıcı Tekbiyr [Allahu
Ekber diyerek başlamak] ve bitirişi Tesliymdir.” [Namazın sonunda
Es Salamu Aleykum demek]
(Müsned Ahmed: (1/123), Sünen Ebu Davud: 61, Sünen Et Tırmizi: 3 ve Sünen İbn
Mace: 224, Ali İbn Talib otoritesiyle. İmam Et Tırmızi bu husustaki en sahih hadistir
dedi. İmam En Nevevi El Khulasah’ta (1/384) ve İbn Hacer Nata’ic El Efkar’da(2/230)
hasen olarak sınıflandırdı.)
Ardından tavsiye edilen açılış duasını okumaktır;
وَبَعْدَهَا االسْ تِفْتَاحِ وَهُوَ سُ نَّةٌ قَوْلُ
سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ وَبِحَمْدِكَ , وَ تَبَارَكَ اسْمُكَ , وَتَعَلَ جَدُّكَ , وَالَإِلَهَ
غَريُْكَ
“Allah’ım Sen Subhansın, her türlü Hamd-övgüler Sana aittir. Senin İsmin
Mübarektir. Senin İsmin Yücedir. Senden başka ibadeti hakk eden
ilah yoktur.”
(Sahihi Müslim: 399. Umar İbn Hattab’a(radiyallahu anhu) atfedilen duadır.)
أَعُوذُ بِاللهِ مِنَ الشَّ يْطَانِ الرَّاجِيمِ مَعْنَى أَعُوذُ : أَلُوذُ وَالْتَجِىءُ وَأَعْتَصِ مُ
بِكَ يَا الله مِنَ الشَّ يْطَانِ الرَّجِيمِ املطرُدِ املبْعَدِ عَنْ رَحْمَةِ اللهِ , اليَضُ ُّنِ فِ
دِينِي وَالَ فِ دُنْيَايَ
Ve sonra şöyle der: “Kovulmuş Şeytan’dan, Allah’a sığınırım.” Sığınmanın
manası şudur; Kovulmuş, lanetlenmiş, Allah’ın rahmetinden uzaklaştırılmış
Şeytan’dan Sana sığınırım Sana güvenirim Ya Allah. Şeytan
bana dinimde veya dünyamda zarar veremez.
وَقِرَاءَةُ الفَاتِحَاةِ رُكْنٌ فِ كُلِّ رَكْعَةٍ , كَمَ فِ حَدِ يثِ
14
Namazın her bir rekatında Fatiha okumak bir şarttır, hadiste söylendiği
gibi;
Üçüncü Şartı - Fatiha Suresini okumaktır [Kur’an daki ilk suredir]. Namazın
her rekatında okumak şarttır, çünkü hadiste belirtildi;
الَ صَ لةَ لِمَنْ لَمْ يَقْرَأْ بِفَاتِحَاةِ الكِتَابِ , وَهِيَ أُمُّ القُرْآنِ
“Kitabın açılış suresini okumayanın kesinlikle namazı yoktur. Ve o
Kur’anın anasıdır-temelidir.”
(Sahihi Buhari: 756 ve Sahihi Müslim: 394, Ubeyde İbn Es Samit otoritesiyle.)
بِسْ مِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِ يمِ : بَرَكَةٌ واسْ تِعَانَةٌ
Sonra şunu söyler. “Bismillahir Rahmaniyr Rahiym”- Rahman ve Rahim
olan Allah’ın adıyla: Bereket ve yardım talebidir.
اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ : اَلْحَمْدُ ثَنَاءٌ , والَلِفُ واللَّمُ الِسْ تِغْرَاقِ املحَامِدِ , وَأَمَّا الجَمِيلُ
الَّذِ ي ال صُ نْعَ لَهُ فِيهِ مِثْلُ الجَمَ لِ وَنَحْوِهِ ,فَالثَّنَاءُ بِهِ يُسَ مَّى مَدْحًا الَ حَمْدًا
“El hamdu lillahi”- Tüm Hamdler Allah’a aittir. Hamd övgü demektir.
Hamd sözcüğünün başındaki Elif Laam belirlilik takısı O’nun yaptığı,
yapmakta olduğu, yapacağı övülmeye değer tüm fiilleri her türlü övgüyü
kapsar demektir. Tüm iyilikler-güzellikler Allah’tandır, kullarına-yaratıklarına
verdiği iyilikler-güzellikler medhtir, hamd değildir.
رَبِّ العَالَمِنيَ , الرَبُّ : هُوَ املَعْبُودُ , الخَالِقُ , الرَّزَّاقُ , املَالِكُ , املُتَصَ ِّفُ ,
مُرَبِّ جَمِيعِ الخَلْقِ بِالنِّعَمِ
“Rabbil Alemiyn.”Alemlerin Rabbidir. O benim mağbudumdur- ibadet
ettiğimdir. O, Yaratıcı, Rızık Veren, Hükümdar Olan, İşleri Yürüten ve
tüm yaratıklarını nimetleriyle Besleyendir.
15
العَالَمِنيَ - كُلُّ مَا سِ وَى اللهُ عَالَمٌ , وَهُوَ رَبُّ الجَمِيعِ
“Alemiyn” -Alemler: Allah dışında her şey alemdir. Ve O, onların hepsinin-her
şeyin Rabbidir.
الرَّحْمَنِ رَحْمَةٌ عَامَّةٌ بِجَمِيعِ املَخْلُوقَاتِ
“Er Rahmaanir” O Rahmandır. O’nun mahlukatının-yaratıklarının tümüne
genel bir rahmeti-merhametidir.
الرَّاحِ يمِ رَحْمَةٌ خَاصَّ ةٌ بِاملؤْمِنِنيَ , وَدَلِيلُ قَوْلُهُ تَعَالَ
“Er Rahiym”O Rahiymdir. O’nun sadece Müminlere özel bir rahmeti-merhametidir.
Delili Allah’ın(subhanehu ve teala) sözüdür;
“...o müminlere karşı çok merhametlidir.”(Ahzab: 43)
16
وَكَانَ بِالْمُؤْمِنِنيَ رَحِ يمً
مَالِكِ يَوْمِ الدِّينِ يَومُ الجَزَاءِ والحِ سابِ , يَوْمَ كُلُّ يُجَازَى بِعَمَلِهِ , إِنْ خَريْ ًا
فَخَريْ ٌ , وَإِنْ شَ ًّا فَشَ ٌّ , وَدَلِيلُ قَوْلُهُ تَعَالَ
“Maliki yevmiddiyn” Din Gününün Sahibidir. Karşılık ve Hesap günüdür.
Her nefsin amelinin karşılığını alacağı gündür. Hayırlı amel yaptıysa
karşılığı hayırlı olacak, kötü amel yaptıysa karşılığı kötü olacaktır. Delili
Allah’ın(subhanehu ve teala) sözüdür;
“Din gününü sana bildiren nedir?”(İnfitar: 17)
وَمَٓا اَدْرٰيكَ مَا يَوْمُ الدِّينِ
وَحَدِيثُ عَنْهُ صَ لَّ اللهُ عَلَيْهِ وَسَ لَّمَ : الكَيِّسُ مَنْ دَانَ نَفْسَ هُ وَعَمِلَ لِمَ
بَعْدَ املَوْتِ , والعَاجِزُ مَنْ أَتْبَعَ نَفْسَ هُ هَوَاهَا وَتَ َنَّى عَلَ اللهِ الَمَانِ
Ayrıca Peygamberin(sallallahu aleyhi ve sellem) bu konuda bir hadisi
vardır: “Bilge kişi kendisini hesaba çeken ve ölümden sonraki hayat için
çabalayandır. Aciz kişi nefsinin hevasına tabii olan ve Allah hakkında
hüsnukuruntuya kapılandır.”
(Sünen Et Tırmizi: 2459- hasen olarak sınıflandırdı. Ve Sünen İbn Mace: 161. İmam Suyuti
El Cami Es Sağir’de(6450) sahih olarak sınıflandırdı. Şeddad İbn Evs otoritesiyle.)
إِيَّاكَ نَعْبُدُ : أَي: الَ نَعْبُدُ غَريْ َكَ , عَهْدٌ بَنيَ الْعَبِدِ وَبَنيْ َ رَبِّهِ أَن الَ يُعْبَدَ إِالَّ إِيَّهُ
“İyyake na’budu”- Yani: Senin dışındakilere ibadet etmeyiz. Kulu ve
Rabbi arasında sadece Allah’a ibadet edilmesi için bir ahittir.
إِيَّاكَ نَسِ تَعِنيْ ُ : عَهْدٌ بَنيَ العَبْدِ وَبَنيَ رَبِّهِ أَن ال يَسْ تَعِنيَ بِاأَحَدٍ غَريَاللهِ
“İyyake nesta’iynu”- Kulu ve Rabbi arasında Allah’tan başka kimseden
yardım ve istiaane istememe konusunda bir ahittir.
اهْدِ نَا الصِّ َاطَ املُسْ تَقِيمَ مَعْنَى اهْدِنَا : دُلَّنَا وَأَرْشِ دْنَا وَثَبِّتْنَا , وَالصِّ َاطُ
: الِسْ لمُ , وَقِيلَ : الرَّسُ ولُ , وَقِيلَ القَرْآنُ , وَكُلُّ حَقٌّ . واملَسْ تَقِيم : الَّذِي الَ
17
عِوَجَ فِيهِ
İhdina siraatel mustakiym” Bizi dosdoğru yola ilet. İhdinaa- manası bize
rehber ol, bizi doğru yola ilet ve irşad et ve bizi o yolda sabit kıl demektir.
Es Siraat – Yoldur – İslam’dır, denilir ki Rasulün yoludur, denilir ki
Kur’andır ve bunların hepsi doğrudur. Vel mustakiym – kendisinde hiçbir
eğriliğin olmadığı dosdoğru yoldur.
صِ َاطَ الذِّينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ طَرِيقُ املنْعَمِ عَلَيْهِمْ , وَلدَّلِيلُ قَوْلُهُ تَعَلَ
“Siraatelleziyne en am’te aleyhim” Kendilerine nimet verdiklerinin yoluna.
Allah’ın kendilerine nimet verdiklerinin yoludur. Delili Allah’ın(subhanehu
ve teala) sözüdür;
وَمَنْ يُطِ عِ اللّٰهَ وَالرَّسُ ولَ فَاُولٰٓئِكَ مَعَ الَّذِ ينَ اَنْعَمَ اللّٰهُ عَلَيْهِمْ مِنَ
النَّبِنيِّ َ وَالصِّ دِّيقِنيَ وَالشُّ هَدَٓاءِ وَالصَّ الِحِ نيَ وَحَسُ نَ اُولٰٓئِكَ رَفِيقًا
“Kim Allah’a ve Rasulüne itaat ederse işte onlar Allah’ın kendilerine
nimet verdiği nebiler ve sıddıklar ve şehitler ve salihlerle beraberdir.
Bunlar arkadaş olarak ne güzel ne iyidir.”(Nisa: 69)
غَريْ ِ املَعْضُ وبِ عَلَيْهِمْ وَهُمْ اليَهُودُ , مَعَهُمْ عِلْمٌ وَلَمْ يَعْمَلُوا بِهِ , نَسْ أَلُ
اللهَ أَنْ يُجَنِّبَكَ طَ ِ ريقَهُمْ
“Ğayril mağduubi aleyhim” Gazabına uğrayanların değil – Onlar yani
gazaba uğrayanlar Yahudilerdir. Onların ilmi vardı ancak onunla amel etmediler.
Allah’tan bizimle onların yollarını ayırmasını dileriz. Allah bizi
onların yolundan korusun.
وَ الَ ضَّ الِّنيْ َ وَهُمْ النَّصَ ارَ , يَعْبُدُونَ اللهَ عَلَ جَهْلٍ وَضَ لَلٍ , نَسْ أَلُ اللهَ أَنْ
يُجَنِّبَكَ طَ ِ ريقَهُمْ
“Ve leddaalliyn” Dalalete sapanların da değil – Onlar Hristiyanlardır.
Cehalet ve batıl-dalalet üzerine Allah’a ibadet ederler. Allah’tan bizimle
onların yollarını ayırmasını dileriz. Allah bizi onların yolundan korusun.
وَدَلِيلُ الضَّ الِّنيَ قَوْلُهُ تَعَالَ
Onların dalalette olduğunun delili Allah’ın(subhanehu ve teala) sözüdür;
قُلْ هَلْ نُنَبِّئُكُمْ بِاالَْخْسَ ِينَ اَعْمَالً اَلَّذِينَ ضَلَّ سَعْيُهُمْ فِ
الْحَيٰوةِ الدُّنْيَا وَهُمْ يَحْسَ بُونَ اَنَّهُمْ يُحْسِ نُونَ صُ نْعًا
“De ki: ‘Amelleri bakımından size en fazla hüsrana uğrayacak olanları
haber vereyim mi?’ Ki onların dünya hayatındaki bütün amelleri boşa
gider. Halbuki, kendileri güzel işler yaptıklarını sanırlar.”(Kehf: 103-
18
104)
وَالحَدِ يثُ عَنْهُ صَ لَّ اللهُ عَلَيْهِ وَسَ لَّمَ : لَتَتََّبِعُنَّ سَنَنَ مَنْ قَبْلَكُمْ حَذْوَ
القُذَّةِ حَتَّى لَوْ دَخَلُوا جُحْرَ ضَ بٍّ لَدَخَلْتُمُوهُ , يَا رَسُ ولُ اللهِ : اليَهُودُ
وَالنَّصَ ارَ ؟ قَالَ : فَمَنْ أَخْرَجَاهُ
Bu konuda şu Hadis vardır, Rasulullah(sallallahu aleyhi ve sellem) dedi;
“Siz sizden öncekilerin yoluna karış karış, adım adım uyacaksınız. Öyle
ki onlar keler deliğine girse siz de gireceksiniz.” Ya Rasulullah(sallallahu
aleyhi ve sellem) Yahudiler ve Hristiyanların mı?” Rasulullah(sallallahu
aleyhi ve sellem) dedi; “Başka kim olabilir?”
(Sahihi Buhari: 3456, Sahihi Müslim: 2669, Ebu Said El Hudri otoritesiyle.)
وَالحَدِ يثُ الثَّانِ : افْتَ َقَتِ اليَهُودُ عَلَ إِحْدَ ى وَ سَ بْعِنيَ فِرْقَةٍ , وافْتَ َقَتِ
النَّصَ ارَ عَلَ ثَانٍِ وسَ بْعِنيَ فِرْقَةٍ , وَسَ تَفْتَ ِقُ هَذِ هِ الُمَّةُ ثثَلَثٍ وَسَ بْعِنيْ َ
فِرْقَةٍ , كُلُّهَا فِ النَّارِ إِالَّ وَاحِ دَةٌ , قُلْنَا : مَنْ هِيَ يَا رَسُ ولُ اللهِ ؟ قَالَ :
مَنْ كَانَ عَلَ مِثْلِ مَا أَنَا عَلَيْهِ وَأَصْ حَابِ
Bu konuda ikinci bir Hadis vardır: “Yahudiler 71 fırkaya bölündüler ve
Hristiyanlar 72 fırkaya bölündüler. Ve bu Ümmet 73 fırkaya bölünecek
bir fırka hariç hepsi ateşte olacaktır.” Biz dedik: “Ya Rasulullah(sallallahu
aleyhi ve sellem) “Onlar kimdir?” Rasulullah(sallallahu aleyhi ve sellem)
dedi, “Benim ve ashabımın aynı yolu üzerinde olanlardır.”
(Sünen Et Tırmizi: 2641, Abdullah İbn Amr otoritesiyle. Şeyhul İslam İbn Teymiyye Fetaava’da(3/345)
sahih olarak sınıflandırdı.)
Dördüncü Şartı– Rükuya gitmektir.
وَالرُّكُوعُ
19
وَالرَّفْعُ مِنْهُ
Beşinci Şartı – Rükudan doğrulmaktır.
20
وَالسُّ جُودُ عَلَ الَعِضَ اءِ السَّ بْعَةِ
Altıncı Şartı – Yedi uzun üzerine secde yapmaktır. [alın- burun, iki el,
iki diz ve iki ayak]
Yedinci Şartı – Secdeden doğrulmaktır.
Sekizinci Şartı – İki secde arasında oturmaktır.
وَاالعْتِدَالُ مِنْهُ
وَالجَلْسَ ةُ بَنيْ َ السَّ جْدَتَنيْ ِ
والدَّلِيلُ قَوْلُهُ تَعَالَ
Bunun delili[rüku ve secdenin] Allah’ın(subhanehu ve teala) sözüdür;
يَٓا اَيُّهَا الَّذِ ينَ اٰمَنُوا ارْكَعُوا وَاسْ جُدُوا
“Ey iman edenler rüku edin ve secde edin...”(Hacc: 77)
وَالحَدِ يثُ عَنْهُ صَ لَّ اللهُ عَلَيِهِ وَسَ لَّمَ : أُمِرْتُ أَنْ أَسْ جُدَ عَلَ سَ بْعَةِ أَعْظُمٍ
Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) dedi; “Yedi uzuv üzerine secde
etmem emredildi.”
وَالطُمَ ْنِينَةُ فِ جَمِيعِ الَرْكَانِ
Dokuzuncu Şart ı– Namazın tüm şartlarını yerine getirirken sukünet
içinde olmaktır.
وَالتَّ ْتِيبُ بَنيَ الَرْكَانِ , والدَّلِيلُ حَدِ يثُ امليسءِ فِ صَ لتَهُ عَنْ أَبِ هُرَيْرَةَ :
بَيْنَمَ نَحْنُ جَلُوسٌ عِندَ النَّبِيِّ صَ لَّ اللهُ عَلَيهِ وسَ لَّمَ إِذْ دَخَلَ رَجُلٌ
فَصَ لَّ فَسَ لَّمَ عَلَ النَّبِيِّ صَ لَّ اللهُ عَلَيهِ وَسَ لَّمَ , فَقَالَ : ارْجِعْ فَصَ لِّ
فَإِنَّكَ لَمْ تُصَلِّ , فَعَلَهَا ثَلثًا ثُمَّ قَالَ : وَالَّذِي بَعَثَكَ بِالحَقِّ نَبِيًا الَ
أُحْسِ نُ غَريَ هَذَا فَعَلِّمْنِي , فَقَالَ لَهُ النَّبِيُّ : إِذَا قُمْتَ إِلَ الصَّ لةِ فَكَبِّ ْ
, ثُمَّ اقْرَأْ مَا تَيَسَّ َ مَعَكَ مِنَ القُرْآنِ ثُمَّ ارْكَعْ حَتَّى تَطْمَءِنَّ رَاكِعًا ثُمَّ
ارْفَعْ حَتَّى تَعْتَدِ لَ قَاءِمًا , ثُمَّ اسْ جُدْ حَتَّى تَطْمَءِنَّ سَ اجِدًا , ثُمَّ ارْفَعْ
حَتَّى تَطْمَءِنَّ جَالِسً ا , ثُمَّ افْعَلْ ذَلِكَ فِ صَ لتِكَ كُلِّهَا
Onuncu Şartı - Düzeni- namaz tertibini korumak – Namazın gerektirdiği
şartların sırasına uymaktır. Bu son iki şartın yani 9. ve 10. Şartların
delili Ebu Hureyre’nin aktardığı kötü namaz kılan bir adam ile ilgili
Peygamberin(sallallahu aleyhi ve sellem) hadisidir. Ebu Hureyre aktardı:
“Bir gün Peygamber(sallallahu aleyhi ve sellem) ile otururken bir
adam girdi ve namaz kıldı ve sonra Peygamberi(sallallahu aleyhi ve sellem)
selamladı. Peygamber(sallallahu aleyhi ve sellem) o adama; “Git ve
namaz kıl çünkü namaz kılmadın” dedi. Bu olay üç defa tekrarlandı. Ve
sonra adam “Seni Peygamber olarak hakk ile gönderene yemin ederim ki
bundan daha iyisini yapamam” dedi. Peygamber(sallallahu aleyhi ve sellem)
ona dedi; “Namaza kalktığında Allah’ı tekbir et. Sonra Kur’an dan
sana kolay olanı oku. Daha sonra sukünet içinde oluncaya kadar rüku
et. Daha sonra sukünet içinde oluncaya kadar ayağa doğrul. Daha sonra
sukünet içinde oluncaya kadar secde yap. Sonra sukünet içinde hissedinceye
kadar secdeden doğrul. Sonra tüm namazlarını böyle kıl.”
(Sahihi Buhari: 6667)
وَالتَّشَ هُدُ الَخِ ريُ رُكْنٌ مَفْرُوضٌ , كَمَ فِ الحَدِ يثِ عَن ابْنِ مَسْ عُودٍ رَضِ َ اللهُ
عَنْهُ قَالَ : كُنَّا نَقُولُ قَبْلَ أَنْ يُفْرَضَ عَلَيْنَا التَّشَهُّدُ , السَّ لمُ عَلَ اللهِ
21
مِن عِبَادِهِ , السَّ لمُ عَلَ جِبْ ِيْلَ و مِيكَاءِيلَ
On Birinci ve On İkinci Şartı – Son oturuş duası ve son oturuş yani teşehhüd
farzdır. İbn Mes’uddan (radiyallahu anhu) gelen hadis nedeniyle
böyledir. O dedi “Bize teşehhüd farz kılınmadan önce biz ‘Allah’ın selamı
kullarının üzerine olsun, Cibril’e ve Mikail’e selam olsun” derdik.
قَالَ النَّبِيُّ صَ لَّ اللهُ عَلَيهِ وَسَ لَّمَ : الَ تَقُولُوا : السَّ لمُ عَلَ اللهِ مِن عِبَادِهِ
, فَإِنَّ اللهَ هُوَ السَّ لمُ وَلَكِنْ قُولُوا
Nebi(sallallahu aleyhi ve sellem) dedi; “Allah’ın selamı kullarının üzerine
olsun demeyin. Çünkü Allah Selamdır. Lakin şöyle deyin:
التَّحِ يَّاتُ للهِ والصَّ لَوَاتُ والطَّيِبَاتُ , السَّ لمُ عَلَيْكَ أَيُّهَا النَّبِيِّ وَرَحْمَةُ
اللهِ وَبَرَكَاتُهُ , السَّ لمُ عَلَيْنَا وَعَلَ عِبَادِ اللهِ الصَّ الِحِ نيْ َ أَشْ هَدُ أَن الَ إِلَهَ
إِالَّ اللهُ وَ أَشْ هَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُ ولُهُ
“Tüm övgüler, dualar ve temiz sözler Allah’a mahsustur. Selam sana olsun,
Allah’ın rahmeti ve bereketi üzerine olsun Ey Peygamber. Bize ve
Allah’ın salih kullarına selam olsun. Şehadet ederim ki Allah’tan başka
ibadeti hakk eden ilah yoktur ve şehadet ederim Muhammed O’nun kulu
ve elçisidir.”
(Sünen En Nesai: 1277, İbn Mes’ud otoritesiyle.)
وَ مَعْنَى التَّحِ يَّاتُ لله : جَمِيعُ التَّعْظِ يمَ تِ اللهِ , مُلْكًا وَاسْ تِحْقَاقًا , مِثْلُ
االنْحِ نَاءِ وَالرُّكُوعِ والسُّ جُودِ وَالبَقَاءِ والدَّوَامِ , وَجَمِيعُ مَا يُعَظِّمُ بِهِ رَبُّ
العَالَمِني فَهُوَ اللهُ , فَمَنْ صَ َفَ مِنْهَا شَ يْأً لِغَريِ اللهِ فَهُوَ مُشْ ِكٌ كَافِرٌ
“Et Tehiyyaatu lillahi” anlamı: örneğin saygı eylemleri, rüku, secde ve
diğer ibadetler gibi tüm övgülerin onu hakk eden ve onun sahibi olan
Allah’a ait olması demektir. Alemlerin Rabbinin övüldüğü her şeydir, sa-
22
dece Allah’a aittir. Bu yüzden her kim bunlarda [yüceltme ve övgü] Allah’tan
başkasına herhangi bir pay ayırırsa, o kişi bir müşriktir, bir kafirdir.
وَالصَّ لَوَاتُ مَعْنَهَا : جَمِيعُ الدَّعَوَاتِ . وَقِيلَ الصَّ لَوَاتُ الخَمْسُ
“ves Salavaatu” manası: Tüm dualar demektir. Ayrıca günde beş vakit
namaza da atfedildiği söylenir.
وَالطَّيِبَاتُ : اللهُ طَيبٌ , وَالَ يَقْبَلُ مِنَ الَقْوَالِ وَالَعْمَ لِ إِالَّ طَيِّبَهَا
“Vettayibaatu”. Allah İyidir-Temizdir ve Allah sadece iyi-temiz sözleri
ve amelleri kabul eder.
السَّ لمُ عَلَيْكَ أَيُّهَا النَّبِيِّ وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَكَاتُهُ , تَدْعُو لِلنَّبِيِّ صَ لَّ اللهُ عَلَيهِ
وسَ لَّمَ بِالسَّ لمَةِ وَالرَّحْمَةِ وَالبَ َكَةِ , وَالَّذِ ي يُدْعَى لَهُ , مَا يُدْعَى مَعَ اللهِ
“Es Selaamu aleyke eyyühen nebiyyi ve rahmetullahi ve berekaatuhu” –
Selam sana olsun, Allah’ın rahmeti ve bereketi sana olsun ey Peygamber:
Peygambere salat, rahmet ve bereket vermesi için Allah’a dua ediyorsun.
Kendisi için dua edilendir, Allah ile birlikte kendisine dua edilen değildir.
(yani dua sadece Allah’a edilir).
السَّ لمُ عَلَيْنَا وَعَلَ عِبَادِ اللهِ الصَّ الِحِنيْ َ تُسَ لِّمُ عَلَ نَفْسِ كَ وَعَلَ كُلِّ عَبْدٍ
صَ الِحٍ فِ السَّ مَ ءِ وَالَرْضِ , والسَّ لمُ دُعَاءٌ , والصَّ الِحُونَ يُدْ عَى لَهُمْ وَالَ يُدْ عَوْنَ
مَعَ اللهِ
“Es Selaamu aleyna ve ala ibadillahi saalihiyn” – Kendinize ve göklerde
ve yerde olan tüm salih kullara dua ediyorsunuz. Selam duadır. Salih
kullar kendileri için dua edilenlerdir. Allah ile birlikte kendisine dua edilenler
değildir. (yani dua sadece Allah’a edilir).
أَشْ هَدُ أَن الَ إِلَهَ إِالَّ اللهُ َحْدَهُ الَ شَ ِيكَ لَهُ , تَشْ هَدُ شَ هَادَةَ اليَقِنيِ أَنْ الَ يُعْبَدُ
23
فِ الَرْضِ وَالَ فِ السَّ مَ ءِ بِحَقٍ إِالَّ اللهُ , وَشَ هَادَةُ أَنَّ مَحَمَّدًا رَسَ ولُ اللهِ , بِأَنَّهُ
عَبْدٌ الَ يُعْبَدُ , وَ رَسُ ولٌ الَ يُكَذِّبُ , بَلْ يُطَاعُ وَ يُتَبَعْ , شَ َّفَهُ اللهُ بَالعُبُودِيَّةِ
“Eşhedü en la ilahe illallah”- vahdehu la şeriyke lehu- Şehadet ederim
ki Allah’tan başka ibadet edilmeyi hakk eden ilah yoktur- O’nun hiçbir
ortağı yoktur – bu, Allah’tan başka ibadeti hakk eden ne yerde ne gökte
ibadet edilecek hiçbir ilahın olmadığına kesin bir inançla şahitlik etmektir.
“Eşhedü enne Muhammeden abduhu ve rasuluhu”- Şehadet ederim ki
Muhammed Allah’ın kulu ve elçisidir. Muhammed’in Rasul olduğuna şehadet
etmek- Muhammed O’nun kuludur Muhammed’e ibadet edilmez.
Ve O’nun Rasulüdür Muhammed yalanlanmaz. Bilakis Muhammed’e itaat
edilir, Muhammed’in yoluna tabii olunur, demektir. [onunla gelen her
şeyde]. Ve Allah, Muhammed’i kulluk makamı ile onurlandırmıştır[ihlasla-samimiyetle
sadece Allah’a ibadet etmekle].
Delili Allah’ın sözüdür;
وَالدَّلِيلُ قَوْلُهُ تَعَالَ
تَبَارَكَ الَّذِ ي نَزَّلَ الْفُرْقَانَ عَلٰ عَبْدِ هِ لِيَكُونَ لِلْعَالَمِنيَ نَذِ يرًا
“Alemlere uyarıcı olsun diye kuluna furkanı indiren ne Yücedir.”(Furkan:
1)
اللَّهُمَّ صَ لِّ عَلَ مُحَمَّدٍ وَعَلَ آلِ مُحَمَّدٍ كَمَ صَ لَّيْتَ عَلَ إْبْرَاهِ يمَ إِنَّكَ
حَمِيدٌ مَجِيدٌ
On Üçüncü Şartı- Peygambere Salat ve Selam getirmek. “Allah’ım tıpkı
İbrahim ve aline salat ettiğin gibi Muhammed ve aline de salat et. Gerçekten
Sen Övülmeye Layıksın Çok Yücesin.”
(Sünen Ebu Davud: 978, Ka’b İbn Ucreh otoritesiyle.)
24
الصَّ لَةُ مِنَ اللهِ : ثَنَاؤُهُ عَلَ عَبْدِ هِ فِ املثَلَ ِ الَعْلَ , كَمَ حَكَ البُخَارِيُّ فِ
صَ حِ يحِ هِ عَنْ أَبِ العَالِيَةِ قَالَ : صَ لةُ اللهِ ثَنَاؤُهُ عَلَ عَبْدِ هِ فِ املثَلَ ِ الَعْلَ
Allah’ın Salatı: Kulunu Melei A’la da övmesidir. Bunu Buhari’nin Sahihi’nden
Ebi Aaliye’den aktardığı hadisten biliyoruz; Ebi Aaliye ; “Allah’ın
Salatı Melei A’la (yüce meclis-melekler meclisi) da kuluna olan
yani Muhammed Peygamber(sallallahu aleyhi ve sellem) övgüsüdür”
dedi.
وَقِيلَ الرَّحْمَةُ , وَالصَّ وَابُ الَوَّلُ , وَمِنَ املَلءِكَةِ : االِسْ تِغْفَارُ . وَمِنَ اآلدَمِينيَ :
الدُّعَاءُ , وَبَارِكْ وَمَا بَعْدَهَا سُ نَنُ أَقْوَالٍ وَأَفْعَالٍ
Salat için rahmette denildi. Doğru olan ise ilk tanımıdır. Yani Allah’ın
kulu Muhammed’i(sallallahu aleyhi ve sellem) Melei A’la da övmesidir.
Meleklerin Salatına gelince, o zaman (onun için) af-bağışlanma- istiğfar
istemeleri demektir. İnsanın Salatına gelince genel olarak duadır. Ve bunun
ardından söylenen diğer tüm dualar örneğin Barik ve diğerleri tavsiye
edilen dualardır.
25
وَالتَّسْ لِيمَتَانِ
On Dördüncü Şart – İki selam duası ile namazı bitirmektir. Yani “Es
Selamun aleykum ve rahmetullahu” demek şarttır.(Selam üzerinize olsun,
Allah’ın rahmeti üzerinize olsun, demektir.)
وَالوَاجِبَاتُ الصَّ لةُ
(Namazın Vacibleri-Farzları)
Namazın farz-zorunlu fiilleri sekizdir;
جَمِيعُ التَّكْبِريَاتِ غَريَ تَكْبِريَةِ الِحْرَامِ
1-) Başlangıç- İhram Tekbiri haricinde de Tekbir getirilmesi gereken her
yerde Tekbir getirmek- “Allahu Ekber” demek- Allah En Büyüktür.
وَقَوْلُ : سُ بْحَانَ رَبِّ َ العَظِ يمِ فِ الرُّكُوع
2-) Rükuda “Subhane Rabbiyel Aziym” demek – Yüce Allah Çok
Büyüktür.
وَقَوْلُ : سَ مِعَ اللهُ لِمَن حَمِدَهُ لِإلِمَمِ وَاملُنْفَرِدِ
3-) Rüküdan doğrulurken cemaatle kılınan namaz da imamın, münferit
kılınan namazda namaz kılanın “Semiallahu limen hamideh” demesi-
Yani, Allah Kendisine Hamd Edeni- Kendisini Öveni İşitir.
وَقَوْلُ : رَبَّنَا وَلَكَ الحَمْدُ لِلكُلِّ
4-) Rükudan doğrulduktan sonra ayakta iken secdeye gitmeden önce her
kesin -imam, imama tabii olan, münferit namaz kılan- “Rabbena ve lekelhamd”
demesi- Yani, Rabbimiz Hamd- her türlü övgüler sadece Senin
içindir.
وَقَوْلُ : سُ بْحَنَ رَبِّ َ الَعْلَ فِ السُّ جُودِ
5-) Secdede iken “Subhane rabbiyel a’la” demek- Yani, Yüce Rabbim
A’ladır-Büyüktür- demektir.
وَقَوْلُ : رَبِّ اغِفِر ْ لِ بَنيْ َ السَّ جْدَتَنيِ
6-) İki secde arasında “Rabbiğfirliy”demek- Yani, Rabbim beni bağışla.
7-) İlk teşehhüd duasını(iman duası) yapmak
وَالتَّشَ هُّدُ الَوَّلُ
وَالجُلُوسُ لَهُ
8-) İlk teşehhüde(iman duası için) oturmak.
26
فَالَرْكَانُ مَا سَ قَطَ مِنْهَا سَ هْوًا أَوْ عَمْدًا بَطَلَتِ الصَّ لةُ بِتَ ْكِهِ , وَالوَاجِبَاتُ مَا
سَ قَطَ مِنْهَاعَمْدًا بَطَلَتِ الصَّ لةُ بِتَ ْكِهِ , وَسَ هْوًا جَبَ َهُ السُّ جُودُ لِلْسَ هوْ
Namazın Şartlarından herhangi birini kişi unutarak ve kasten terk ederse,
terk etmesi sebebiyle namazı bozulur. Namazın vacib fiillerine gelince
kişi kasıtlı olarak herhangi birini ihmal ederse, terk ettiği sebebiyle namazı
geçersiz olur. Ancak namazın vaciblerinden herhangi birini kasti
olmayarak unutmak nedeniyle yapmayan kişi ekstra unutma-yanılma secdesi
yani sehiv secdesi yapmak zorundadır. [namazın sonunda].
واللهُ أَعْلَمُ
En İyisini Allah bilir.
[Risalenin Sonu]
MADRASAH AL-ONLINE TARAFINDAN ARABÇA’DAN İNGİLİZCE’YE TERCÜ-
ME EDİLDİ
TELİF HAKKI YOKTUR- SADECE SERBEST DAĞITIM İÇİNDİR.
https://t.me/Madrasah_AlAnsar
madrasah.alansar.online@gmail.com
27
28