PLANLAMADA 15 YIL (KTÜ ŞBP)

KARADENiZ TEKNiK ÜNiVERSiTESi

MiMARLIK FAKÜLTESi

ŞEHiR VE BÖLGE PLANLAMA BÖLÜMÜ

PLANLAMADA

2005-2020

15 YIL

ISBN:

Planlamada 15 Yıl

Editör

Prof. Dr. Dilek Beyazlı

Düzenleme Ekibi

Emrehan Özcan

Seda Özlü

Sinem Dedeoğlu Özkan

Beydullah Sulak

Kitap ve Kapak Tasarımı

Emrehan Özcan

KTÜ Mimarlık Fakültesi

Şehir ve Bölge Planlama Bölümü

2021 Ağustos I Trabzon

KARADENİZ

TEKNİK ÜNİVERSİTESİ

MİMARLIK FAKÜLTESİ

ŞEHİR VE BÖLGE

PLANLAMA BÖLÜMÜ

PLANLAMADA 15 YIL

• 2005-2020 •

İçindekiler

Önsöz• • • • • • • • • • • • • • • • 002

Sunuş • • • • • • • • • • • • • • • • 004

Bölüm tarihi ve kurumsal yapı • • • • • • • • 006

Akademik kadro • • • • • • • • • • • • 012

Ders görevlendirmeleri ve ders içerikleri • • • • 032

Dönem projeleri • • • • • • • • • • • • 048

Bölüm yayınları ve etkinlikler• • • • • • • • • 162

Mezunlar• • • • • • • • • • • • • • • 190

Anılar • • • • • • • • • • • • • • • • 210

Basında KTÜ Şehir ve Bölge Planlama Bölümü • • 232

1

Önsöz

Karadeniz Teknik Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi (MMF)

bünyesinde hizmet veren Mimarlık ve İç Mimarlık bölümlerine

eklenerek 2005 yılında lisans eğitimine başlayan Şehir ve Bölge

Planlama Bölümüyle birlikte üç bölüm olarak Mimarlık Fakültesi

bünyesinde yeni bir fakülte kurulmuştur. 2020-2021 eğitim öğretim yılı

ile birlikte Şehir ve Bölge Planlama Bölümü eğitim-öğretimde 16. yılını

geride bırakmıştır. Şehir ve Bölge Planlama bölümü 2003 yılında

yüksek lisans, 2005 yılında lisans eğitimine başlamış olsa da,

Türkiye’de var olan planlama okulları içerisinde kuruluşu itibariyle

diğerlerinden çok farklı bir süreç izlemiştir. 1960’lı yıllardan beri

Mimarlık Bölümü içerisinde Şehircilik Anabilim Dalı (kürsü) olarak

başta Prof. Dr. Şinasi Aydemir, Prof. Dr. Orhan Kuntay ve Prof. Dr.

Saliha Aydemir gibi çok kıymetli hocalarımızın hizmet verdiği bir kürsü

niteliğinde eğitime başlamıştır. Mimarlık Bölümü şehircilik anabilim

dalından emekli olan, farklı üniversitelerin Şehir ve Bölge Planlama

Bölümlerine geçiş yapan çok sayıda öğretim üyesi bulunmaktadır.

Ayrıca “Uçan hocalar” olarak da (Prof. Dr. Gündüz Atalık, Prof. Dr.

Hande Suher gibi) adlandırılan ağırlıklı olarak İTÜ Şehir ve Bölge

Planlama Bölümünden gelen birçok kıymetli öğretim üyesi yarı

zamanlı olarak eğitim-öğretime katkı vermiştir. Bu süreç, bölümün

geleneklerinin oluşmasında ve Üniversitenin kurumsal yapısına uyumu

açısından önem taşımaktadır.

Mimarlık Bölümünde 1990 yılından başladığım akademik hayatımda

Fakültenin tüm bölümlerine farklı zaman dilimlerinde katkı vermiş

olmanın, Şehir ve Bölge Planlama Bölümünün kurucu öğretim

üyelerinden biri olmanın yanı sıra böyle bir kitaba sunuş yazısı

yazmanın da farklı bir mutluluğu içerisindeyim.

Kurumsal belleğimizin korunup geleceğe aktarılması adına çok

önemli başlangıç oluşturduğunu düşündüğüm “Planlamada 15 Yıl”

kitabının çok önemli bir başlangıç olduğu, bu nedenle başta Şehir ve

Bölge Planlama Bölümü, Bölüm Başkanı Prof. Dr. Dilek Beyazlı ve

çalışmaya katkıda bulunan öğretim üyesi ve yardımcılarına Mimarlık

Fakültesi adına teşekkürlerimi sunuyorum.

Sevgi ve Saygılarımla,

Prof. Dr. Cenap SANCAR

Mimarlık Fakültesi Dekanı

Türkiye’deki planlama okulları arasında en güçlü ve deneyimli

kadrolarından birine sahip olan, gelişimlere açık, çağın

gereksinimlerine uygun ve 15 yıllık deneyimiyle artık gelenekleri

oluşmaya başlamış, öğrenci odaklı bir eğitim-öğretim benimseyen bir

anlayışla tercih edilen bölümlerden olmuştur. Bu niteliğimizi

arttırmaya yönelik olarak hep beraber ve kesintisiz olarak çaba

göstermemiz gerekir.

2

Değerli Hocamız Prof. Dr. Saliha Erkonak Aydemir’e Armağan

1960’larda Mimarlık Bölümü bünyesinde “Şehircilik” kürsüsü

olarak kurulan,

2003 yılında bölüm statüsü kazanan ve 2005 yılında ilk

öğrencileri ile eğitim-öğretime başlayan

Şehir ve Bölge Planlama Bölümünün Kurucu Bölüm Başkanı

Sayın Prof. Dr. Saliha ERKONAK AYDEMİR hocamızı en iyi

anlatan üç kelimeyi sorduğumuz 2005- ŞBP Mezunlar

Buluşması’nda yazılanlar arasında; ağırlıklı olarak disiplin,

adalet, kültür ve bilgi üzerinde yoğunlaşan, planlı, dakik,

çalışkan, adaletli, zarif, entelektüellik, yardımsever, saygılı,

anlayışlı ve otoriter olarak tanımlamalar sıralanmıştır.

Kendisiyle adeta bütünleşen bu güzel tanımlamalara ŞBP

bölümünü emanet ettiği akademisyen arkadaşlarım adına

şunu eklemek isterim;

Güçlü kökü, dayanıklı gövdesi ve heybetli dalları ile bir

ÇINAR AĞACI

son derece görkemli, gölgesinin değdiği alanlara bile hayat,

huzur veren ve yaşamı bir asra dayanan, yıkılamaz bir

ÇINAR.

İş ahlakınız ve ilkeleriniz ile bizim yönümüz oldunuz,

emekliliğinizin 10.yılında ÇINARI olduğunuz Şehir ve Bölge

Planlama Bölümünün 15 yılını anlatan bu eseri size hediye

etmek istiyoruz, en derin Sevgi ve Saygılarımızla.

KTÜ MF-ŞBP Seminer Salonundan

Saliha AYDEMİR - Şinasi AYDEMİR 3

Sunuş

Karadeniz Teknik Üniversitesi, ülkenin 4. üniversitesi olarak 20 Mayıs

1955 tarih ve 6594 Sayılı Kanunla kurulmuştur. İstanbul ve Ankara illeri

dışında kurulan ilk üniversite ve ülkede kurulan ikinci teknik

üniversitedir.

Şehir ve Bölge Planlama Bölümü de ülkenin Şehir ve Bölge Planlama

eğitimi veren 15.inci bölüm olarak 2003 yılında kurulan ve 2005

yılında Mimarlık Fakültesinin kurulması (Mühendislik-Mimarlık

fakültesinden ayrılarak) ile Mimarlık Fakültesi bünyesinde

eğitim-öğretime devam eden, kökeni 1960’larda Mimarlık Bölümü

içinde yer alan “Şehircilik” kürsüne dayanan bölümdür.

Bugün 295 öğrenci ile lisans, 51 öğrenci ile lisansüstü (yüksek

lisans+doktora) öğretimini sürdüren bölümümüz, 2020 itibariyle 384

lisans mezununa sahiptir. Geçen 15 yılı aşan eğitim ve öğretim

süresinde değindiğim ilkeler ya da vizyon ve misyon doğrultusunda

ortalama her beş yılda bir ders plan ve programlarını yenileyip,

güncelleyen bölümümüz tüm çalışma ve etkinliklerini toplam 36

öğretim elemanı ile sürdürmektedir. Eğitim kadrosunda; 3 profesör

doktor, 3 doçent doktor, 3 doktor öğretim üyesi, 1 öğr. gör. dr, 1 arş.

gör. dr. ve 11 araştırma görevlisi bulunmaktadır.

KTÜ Şehir ve Bölge Planlaması Bölümü, Türkiye planlama eğitimi ve

mesleğine yön veren bir kurumdur. Bölümün “eğitim” ve “planlama

disiplinin bölgede kurumsallaşması” olmak üzere iki temel misyonu

bulunur. Eğitim misyonu; eğitim-öğretiminde, öğrencilere yerleşmeleri

ve yerleşme sistemlerini anlama ve planlama konusunda yeterli

kavrayış, bilgi ve teknik becerileri kazandırmak; öğrencilerin

yaşanabilir çevreler yaratmaya yönelik anlayış, bilgi ve teknik

beceriler geliştirmelerini sağlamak; ulusal ve uluslararası akademik ve

uygulayıcı çevrelerle iletişim içinde olmak, sürekliliğini sağlamak ve

geliştirmektir.

Planlama disiplinin bölgede kurumsallaşması misyonu; Doğu

Karadeniz Bölgesi başta olmak üzere kentsel ve kırsal sorunları

araştırmak-incelemek-öneriler geliştirmek; planlama alanında bölge

ve bölge kentlerine ilişkin paylaşılabilir bir veri bankası oluşturmak,

yerel yönetimlerin (teknik personellerin ve seçilmişlerin) planlama ile

ilgili konularda yeni gelişmeleri izleme, bilgi ve becerilerini

artırma/güncelleme ortamlarını oluşturmak, kentsel ve bölgesel

konularda yerel yönetimlere ve sivil toplum kuruluşlarına etkin katkı

sunmak olarak tanımlanmıştır.

Bölümümüzce benimsenen temel ilkeler; planlama alanındaki bilimsel,

etik ilkelere bağlı, ülke menfaatleri ve toplum yararını göz önünde

tutan eğitim anlayışı, katılımcılığın benimsendiği yönetim anlayışı;

çalışma disiplini ve sorumluluğundan, dayanışmadan ödün

verilmezlikdir. Kuruluşunun 17, eğitime başlamasının 15. yılında

bölümün tarihini, kurumsal yapısını, eğitim-öğretim programını,

planlama stüdyosu deneyimlerini, mezunlarını, etkinliklerini ve bölüm

faaliyetlerini kapsayan bir çerçevede sunulan “ŞBP Eğitimde 15 yıl”

kitabının akademik dünyaya bir rehber olmasını umuyoruz.

Kitabın hazırlanma serüveni 2005 yılında gerçekleştirdiğimiz KTÜ ŞBP

10. Yıl- Mezunlar Buluşması ile başlarken sürece katkı koymaya

gönüllü olan araştırma görevlisi arkadaşlarım, aynı zamanda

mezunu oldukları bölümün anılarının biriktirip kitap olarak size

sunulmasını sağladılar. Dijital olarak her yıl hazırlanacak bölüm

katalogları her 5 yılda bir yeni kitaplara dönüşecek, bu uzun ve

özverili süreçte yanımda olan bölüm başkanlığım sürecinin en kıymetli

ürünü yaratanlara minnet ve sevgilerimi sunuyorum.

Prof. Dr. Dilek BEYAZLI

KTÜ-MF-Şehir ve Bölge Planlama Bölüm Başkanı

4

BÖLÜM TARİHÇESİ

&

KURUMSAL YAPI

Bölüm Tarihçesi

Karadeniz Teknik Üniversitesi - Mimarlık Fakültesi - Mimarlık Bölümü -

Kent Planlama Grubu 1750 sayılı “Yüksek öğrenim Yasasındaki

Teşkilatlanamaya ve KTÜ Kuruluş Yasası”na göre Şehircilik Kürsüsü

olarak hizmet vermeye başlamıştır. 2547 Sayılı YÖK Yasası’na görede

Kürsüler Anabilim Dalları olarak yeniden yapılanmış ve görevleri de

yine yasayla tanımlanmıştır. Şehircilik Kürsüsü YÖK yasasının yürürlüğe

girdiği tarihten itibaren “Şehircilik Ana Bilim Dalı” olarak Şehircilik

alanında eğitime katkı vermeye başlamıştır... Uzun yıllar Mimarlık

Bölümü’nde Şehircilik eğitimine katkı veren Ana Bilim Dalı’mız,

Mühendislik Mimarlık Fakültesi Fakülte Kurulunun 30.04.2003 tarih ve

168/1 sayılı kararı ile kurulması teklif edilen Şehir ve Bölge Planlama

Bölümü, Yüksek Öğretim Kurumu Yürütme Kurulunun 24.12.2003 tarihli

toplantısında alınan kararla bölüm statüsüne kavuşmuştur.

Bölüm 2005-2006 Akademik Yılında 27 öğrenci ile lisans eğitimine

başlamıştır.

Lisansüstü eğitimde ilk program ise Yüksek Lisans Programı ile 2007

yılında, 2018 yılında da Doktora Programı eğitime başlamıştır.

Lisans eğitiminden 384 kişi mezun olarak Şehir ve Bölge Planlama

mesleğini icra etmeye hak kazanmış, 39 öğrenci lisansüstü (yüksek

lisans ve doktora) programları tamamlayarak şehir ve bölge

planlama bilim alanında uzmanlaşmıştır.

7

Kent Planlama Grubu Not Defterinden bir sayfa...

8

Kurumsal Yapı

2007 - 2012 dönemi için hazırlanan bölümün ilk Stratejik Planı’nda

belirtildiği üzere;

Misyonumuz;

•Eğitim - öğretiminde, öğrencilerin en geniş anlamda(sosyal, kültürel,

doğal, ekonomik, estetik vb.) sürdürülebilirlik kavramına yönelik anlayış,

bilgi ve teknik beceriler geliştirmelerine olanak tanıyan ortamı yaratmak,

•Benzeri bölümlerle lisans ve lisansüstü düzeyinde karşılıklı bilgi değişimi

esasına dayalı ilişki kurmak, sürekliliği sağlamak, geliştirmek,

•Ulusal ve uluslararası akademik ve uygulayucu çevrelerle iletişim içinde

olmak, bunun ortamlarını hazırlamak,

ilkeleri bölümümüzün “eğitim misyonunu” oluşturmaktadır.

•Yerel yönetimlerin (teknik personellerin ve seçilmişlerin) planlama ile ilgili

konularda yeni gelişmeleri izleme, bilgi ve becerilerini artırma/güncelleme

ortamlarını oluşturmak, kentsel ve bölgesel konularda yerel yönetimlere ve

sivil toplum kuruluşlarına etkin katkı sunmak,

•Doğu Karadeniz Bölgesi başta olmak üzere kentsel ve kırsal sorunları

araştırmak-incelemek-öneriler geliştirmek,

•Planlama alanında bölge ve bölge kentlerine ilişkin paylaşılabilir bir veri

bankası oluşturmak,

olarak sıralanan ilkeler ise “planlama disiplinin bölgede kurumsallaşması

misyonunu” oluşturmaktadır.

İlkelerimiz;

•Planlama alanındaki bilimsel, etik ilkelere bağlı, ülke menfaatleri ve toplum

yararını göz önünde tutan, teknolojik gelişmelere açıktır,

•Bölüm yönetiminde yönetişim anlayışı benimsenir,

•Çalışma disiplini ve sorumluluğundan, dayanışmadan ödün verilmez.

Vizyonumuz;

Uzun dönemde bölümümüzün erişmek istediği hedefler -vizyon- şunlardır:

•Araştırma-eğitim-uygulama bütünselliğini kuran bir eğitim,

•Uluslararası eşdeğerlendirme ölçütlerini karşılayan bir eğitim ve kurumsal

yapılanma; eğitim programı, öğrenci ve mezunların bilgi bankası,

mezunların izlenmesi, eğitim ortamı niteliği, bölüm içinde öğrenciye

sağlanan olanaklar (“sosyal sermaye” anlayışı kapsamında projelerin

teşviki, ulusal-uluslararası sosyal ve akademik ilişki ortamları, vb.)

•Ulusal ve uluslararası eğitim-öğretim ağında bölgeyi temsil edecek etkin

bir üye olmak; özellikle akademisyen ve öğrenci transferleri yoluyla dışa

açılmak,

•Bölgenin belediyeleri ve kentsel aktörleri ile etkin iletişim kurulması ve

bunun bir araştırma merkezi bünyesinde kurumsallaşmasıdır.

9

PAB (Planning Accreditation Board)

“İlk Ders Müfredatı” Değerlendirme Ölçütleri

Bilgi Bileşenleri:

•Kentsel yerleşmeleri strüktürü ve işlevleri: Kent ve bölgesel

bağlamı-coğrafyası, değişen formu, politik, ekonomik ve sosyal strüktürü,

çok kültürlülük ve eşitlik boyutu- kent finansmanı, altyapı, arazi kullanımı, ve

sosyal ve ekonomik durumlar.

•Planlama eyleminin ve uygulamanın kuramı ve tarihçesi: Planlama ve

politika oluşturma kuramı, kent ve bölge planlamanın tarihçesi,

uygulamanın teorisi, planlama teorilerinin ve tarihçesinin sosyal ve

ekonomik strüktürlerle (gelir, ırk, etnik yapı, cinsiyet, vb) ilişkisinin analizi, ve

planlama eyleminin tarihçesini kapsamalıdır. Tipik tarihsel çalışma alanı

şunlardır;

· Ekonomik teoriler, hükümet müdahaleleri teorileri, planlamada bilgi

teorileri, planlamanın toplumsal rolü,

· Yerel, bölgesel, ulusal önemli kişilerin olayların, yayınların, kurumların, plan

ve programların planlama pratiğinin ve mesleğinin gelişmesine katkıları

•Plan-yapımı ve politika uygulamalarının yönetsel, hukuksal ve siyasal

yönleri: Planlamanın yasal yönü, planlama kurumları, plan yapma ve

uygulama eylemi ve sürecini kapsar. Ek olarak, politik ve kurumsal

davranışlar, kamu finans ilkeleri, zoning, genel planlar, vb.

•En az bir özel konuda/alanda uzmanlık bilgisine aşina olmak: Eğer

program uzmanlaşma sunuyorsa, öğrenciler çalışmalarına temel uzmanlık

düzeyinde bilgi ve beceri derinliğini kazanmalıdırlar. Uzmanlaşma konuları;

konut, arazi kullanımı, ulaşım, kentsel tasarım, çevre, ekonomik gelişme, vb.

olabilir.

Beceri Bileşenleri:

•Problemin ortaya konması/tanımlanması, araştırma becerisi ve veri

toplama: Bu alan, araştırmaya değer, müşteri için anlamlı, karmaşık ve

gerçek sorunlar üzerinde düşünce üretme becerisine yönelik olmalı.

Beceri geliştirilecek alt alanlar şunları içerir; ilk elden araştırma tasarlama

ve yürütme, örnek alan çalışma yöntemleri, alan çalışması tasarlama ve

veri derleme (gözlem, anket, görüşme).

•Kantitatif analizler ve bilgisayar: Öğrenciler istatistik ve diğer analiz

tekniklerini ve bilgisayar yöntemlerini planlama problemlerinin

tanımlanmasında, seçenekler üretilmesinde, ve sonuçların

değerlendirilmesinde beceri sahibi olmalıdır.

•Yazılı, sözlü ve grafik anlatımlar: Öğrenciler yazılı iletişim kurabilme,

toplum önünde konuşma ve düşünceyi görsel olarak ifade etme becerisini

kazanmalı.

10

•Problem çözme, plan yapma, ve program tasarlama:

· Öğrenciler, özellikle planlama pratiği olmayanlar, stüdyo çalışmalarında

gerçek dünya konularını çözebilecek, plan üretebilecek deneyimi

kazanmalıdırlar.

· Öğrenciler etkin olarak ekip çalışması yapabilmeli, bir ekip çalışmasını

yürütebilmelidir. Bu alan müzakere ve aracılık becerisi kazanmayı da

kapsar.

•Sentez ve bilginin uygulamaya aktarılması: Müfredat planlama bilgisini

sentezleme ve gerçek planlama problemlerine uygulama becerisi

kazandırmalıdır. Beceri profesyonel/mesleki rapor, tez, ya da kapsamlı

sınav ile ortaya konabilir.

Değer Bileşenleri:

Müfredat öğrencinin eylemlerinin önemli değerler üzerindeki etkilerinin

bilincinde olmasını ve mesleki etik değerleri benimsemesini sağlamalıdır.

Planlamaya giren her bir sosyal ve insani değerlerin her birinden öğrenci

haberdar olmalıdır. Müfredatın etik ve değerler konusunda kurs içermesi

gerekmez, ama mevcut kurslar bu konuları içermeli, tartışılmalıdır. Öğrenci,

aşağıdaki değerlerin planlama konuları ile ilişkisini, önemini,

tanımlayabilmeli ve tartışabilmelidir.

•Eşitlik, sosyal adalet, ekonomik refah, ve kaynakların etkin kullanımı

•Demokratik toplumda halk katılımının ve merkezi yönetimin rolü, ve

bireysel ve toplum yararlarının dengelenmesi

•Farklı görüşlere ve ideolojilere saygılı olma

•Doğal kaynakların, yapısal çevre içindeki önemli sosyal ve kültürel mirasın

korunması

•Mesleki uygulama etiği (müşteri ve kamu ilişkisi, kentlinin demokratik

katılımdaki rolünü de içermelidir).

GENEL EĞİTİM:

Program öğrenciye mesleki formasyon kazandırmanın ötesinde genel

eğitim için uygun ortamlar ve fırsatlar sunmalıdır. “Genel eğitim”in neleri

kapsayacağı planlama bölümünün ve üniversitenin programında, amaç ve

hedeflerle ilintili olarak ortaya konmalıdır.

AKADEMİK KADRO

Akademik Kadro

2005

ANA BİLİM DALI ARAŞTIRMACI

Prof. Dr. Şinasi Aydemir

Öğr. Gör. Dr. Cenap Sancar

Bölge Planlama

Öğr. Gör. Dr. Dilek Şen Beyazlı

Arş. Gör. Sanem Özen

Arş. Gör. Ebru Sinan

Prof. Dr. Saliha Aydemir

Yrd. Doç. Dr. Ahmet Melih Öksüz

Öğr. Gör. Dr. Pervin Şenol

Arş. Gör. Yelda Aydın Türk

Kent Planlama

Arş. Gör. Zeynep Yılmaz

Arş. Gör. Mesut Yeşiltepe

Arş. Gör. Şeyda Bülbül

Arş. Gör. Zeynep Niyazoğlu

2020

ANA BİLİM DALI ARAŞTIRMACI

Prof. Dr. Cenap Sancar

Prof. Dr. Dilek Beyazlı

Doç. Dr. Ersin Türk

Dr. Öğr. Üyesi Şeyda Bülbül Arıoğlu

Bölge Planlama

Arş. Gör. Dr. Beyza Karadeniz

Arş. Gör. Berna Sezen Özen

Arş. Gör. Ceren Ünlü Öztürk

Arş. Gör. Selin Turan

Prof. Dr. Yelda Aydın Türk

Doç. Dr. Sanem Özen Turan

Doç. Dr. Aygün Erdoğan

Dr. Öğr. Üyesi Zeynep Yılmaz Bayram

Dr. Öğr. Üyesi Gökhan Hüseyin Erkan

Öğr. Gör. Dr. Nilgün Kiper

Arş. Gör. Meltem Barut

Şehir Planlama

Arş. Gör. Seda Özlü

Arş. Gör. Sinem Dedeoğlu Özkan

Arş. Gör. Pelin Tatlı

Arş. Gör. Emrehan Özcan

Arş. Gör. Mihriban Öztürk

Arş. Gör. Fahrettin Kul

Arş. Gör. Buket Kösa

13

Prof. Dr. Şinasi Aydemir 03.06.2009 tarihinde bölümümüzden

emekli olmuştur.

Prof. Dr. Saliha Erkonak Aydemir 14.02.2010 tarihinde bölümümüzden

emekli olmuştur.

14

Prof. Dr. Ahmet Melih Öksüz 02.07.2018 tarihinde KTÜ Mimarlık

Bölümüne atanmıştır.

15

16

17

Arş. Gör. Ebru Sinan 15.10.2010 tarihinde bölümümüzden

ayrılmıştır.

18

Arş. Gör. Zeynep Niyazoğlu 15.09.2016 tarihinde bölümümüzden

ayrılmıştır.

Arş. Gör. Mesut Yeşiltepe 15.06.2012 tarihinde bölümümüzden

ayrılmıştır.

19

20

21

Arş. Gör. Muhammet İkbal Ekşi 15.03.2013 tarihinde bölümümüzden

ayrılmıştır.

22

23

24

Arş. Gör. Beydullah Sulak 03.02.2020 tarihinde bölümümüzden

ayrılmıştır.

Arş. Gör. Yasemin Şentürk 11.05.2015 tarihinde bölümümüzden

ayrılmıştır.

25

26

27

28

29

30

DERS GÖREVLENDİRMELERİ

&

DERS İÇERİKLERİ

33

Ders Görevlendirmeleri 2005

GÜZ DÖNEMİ

YDB 115 Yabancı Dil İlgili Bölümce

MAT 115 Genel Matematik İlgili Bölümce

AİTB 191 Atatürk İlk. İnk. Tarihi İlgili Bölümce

TDB 101 Türk Dili İlgili Bölümce

ENF 143 Temel Bilgisayar İlgili Bölümce

SBP 101 Kent Planlamaya Giriş

Prof. Dr. Şinasi AYDEMİR

Yrd. Doç. Dr. A. Melih ÖKSÜZ

Öğr. Gör. Dr. Cenap SANCAR

Öğr. Gör. Dr. Pervin ŞENOL

Prof. Dr. Saliha E. AYDEMİR

SBP 103

Planlamada Anlatım

ve İletim Teknikleri


Öğr. Gör. Sezgin YÜKSEL

BAHAR DÖNEMİ

SBP 102 Proje I

Prof. Dr. Saliha E.AYDEMİR

Yrd. Doç. Dr. Ahmet Melih ÖKSÜZ


Öğr. Gör. Dr. Dilek BEYAZLI

Arş. Gör. Zeynep NİYAZOĞLU

Arş. Gör. Şeyda BÜLBÜL

Arş. Gör. Mesut YEŞİTEPE

SBP 104 Temel Tasarım

Yrd. Doç. Dr. Nilgün KULOĞLU

Öğr. Gör. Dr. Asu GENÇOSMANOĞLU

Öğr. Gör. Sezgin YÜKSEL

Arş. Gör. Yelda AYDIN TÜRK

Arş. Gör. Zeynep YILMAZ

Öğr. Gör. Dr. Cenap SANCAR

CAD Sistemleri-I

SBP 106

Arş. Gör. Zeynep YILMAZ

Arş. Gör. Mesut YEŞİLTEPE

SBP 108

Bilimsel Düşüncenin Prof. Dr. Şinasi AYDEMİR

Evrimi ve Planlama Yrd. Doç. Dr. A. Melih ÖKSÜZ

SBP 112

Mesleki Anlatım İletim Kadir ÖZCAN

Teknikleri

Birkan GÖRGÜN

SBP 110 Harita Bilgisi İlgili Bölümce

TDB 102 Türk Dili İlgili Bölümce

YDB 116 Yabancı Dil İlgili Bölümce

AİTB 192 Atatürk İlk. İnk. Tarihi İlgili Bölümce

34

Ders İçerikleri

2005

SBP 101

SBP 103

ENF 143

MAT 115

AİT 191

TDB 101

YDB 115

1. YARIYIL

Kent Planlamaya Giriş

Yerleşme tipleri; Kentlerin doğuş, gelişme ve çöküşleri; Kentleşme ve

problemleri; Kentli, kentlilik; Yerleşmeler sistemi; Kentsel arazi kullanımı;

Kent morfolojisi, tipleri; Kent ekolojisi; Kent Ekonomisi; Kentsel arsada

spekülasyon; Kent politika ve yönetimi; Kentsel tasarım ve planlama;

Koruma ve yenileme-canlandırma; Çevre ve planlama.

Planlamada Anlatım ve İletim Teknikleri

Temel Tasarım kavramları, elemanları ve ilkeleri (form, biçim, doku vb);

Temel Tasarım Teknikleri ve Grafik çizim teknikleri, perspektif çizimleri,

renkli anlatım, tarama yöntemleri; Maket teknikleri; Doğal ve yapılı

kentsel mekan gözlem ve analizleri; Harita, plan çizimi, ölçek ve

yoğunluk gibi konuların teknik bilgileri; Sunum sürecinde grafik tasarım

ve çizim uygulamaları

Temel Bilgisayar

Genel Matematik

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi

Türk Dili

Yabancı Dil

SBP 102

SBP 104

SBP 106

SBP 108

2. YARIYIL

Proje I

Şehir Planlama Disiplininde temel kavramlar; Mekan, mekânsal gelişme

ve Fiziki Planlama; Doğal, yapay ve sosyal çevre analiz yöntemleri;

Yerleşim senaryoları; Proje konusu bağlamında kuramsal, yöntemsel ve

teknik bilgiler; Veri toplama, analiz ve sentez yöntem ve uygulamaları;

Mekan oluşum süreci ve planlama; Planlama türleri ve teknikleri;

Mekânsal sorunlar ve Şehir Planlama Disiplininde Değerlendirme ve

çözümleme yöntemleri. 1/500 ve 1/1000 ölçekte analiz, planlama

çalışmaları ve rapor yazım teknikleri.

Temel Tasarım

Temel Tasarım: Temel tasarım elemanları; nokta, çizgi, plan, mekan,

doku, renk, ışık, gölge. Tasarım İlkeleri; tekrar, harmoni, ölçek, oran,

denge, ritim, süreklilik, karmaşıklık. Görsel Algı; yakınlık, benzerlik.

Mekan kavramı; İki ve üç boyutlu çalışmalarla mekânsal organizasyon

ve mekan geometrisi. Çeşitli materyal ve tekniklerin tanımlanması.

Doğal ve yapılı çevre analizi. Renk bilgisi ve rengin psikolojik etkileri.

CAD Sistemleri I

CAD sistemine ilişkin tanım, gelişme ve uygulamaları ve ilgili

teknolojiler; Kullanılan programla planların 2. boyutta, anlatım

tekniklerine uygun olarak bilgisayara aktarılması, proje tasarımı,

güncelleştirilmesi, sayısallaştırma işlemleri.

Bilimsel Düşüncenin Evrimi

Bilim, bilimsellik, bilimsel yaklaşımlar; Bacon’nın bilimsel yaklaşım

süreçleri; Teknolojik gelişme süreçleri; Çevre-çevreye bakış açısı;

Planlamaya felsefi bakış- rasyonalistler, deneyciler, neo-rasyonalistler,

rönesans/aydınlanma, modernizm, sanayi dönemi sonrası bilimsel

düşünce.

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi

Türk Dili

Yabancı Dil

35

Ders İçerikleri

2005

SBP201

SBP203

SBP205

SBP207

SBP209

SBP211

3. YARIYIL

Proje II

Planlama disiplinin temel kavramları; Küçük bir kent ya da eşdeğer kent

parçasında sosyal, ekonomik, teknik ve fiziksel özelliklerin araştırılması; Analiz

çalışması (1/5000); alternatif planların hazırlanması, değerlendirme ve seçim;

Plan raporlarının hazırlanması; senaryoların oluşturulması; çalışmaya ilişkin

kuramsal ve teknik bilgilerin verilmesi/araştırılması; Problem tanımlama; Veri

toplama; Analiz; Alternatiflerin üretilmesi ve değerlendirme; Yasal ve yönetsel

çerçeve; Gelişme senaryoları ve Nazım Plan ve rapor yazımı.

Tarihte Kent I

Kentlerin ve kentleşmenin kuramsal ve yöntemsel sorunlarının tarihsel analizi; Helen,

Roma ve Bizans kentleri; Avrupa’da ortaçağ, Rönesans ve Barok dönem kentleri ile

Anadolu’da Selçuklu ve Osmanlı kentlerinde mekânsal yapıların değişen sosyoekonomik

toplumsal yapılar bağlamında karşılaştırılması.

Planlamada İstatistik I

Genel bilgiler; Dağılımlar- frekans ve Ki Kare dağılımları, varyans, standart sapma;

Gözlem, örneklem- örneklem büyüklüğü ve örneklem hatası, güvenilirlik, anlamlılık,

neden-sonuç ilişkileri; Korelasyon ve basit regresyon modelleri.

Ekonomi

Ekonomik problemler, arz-talep teorisi, tüketici davranışları, rekabetçi ve eksik

rekabetçi pazarlar gibi makro ve mikro ekonomik kuramlara genel bakış; Ulusal

gelir ve istihdam kuramı; Gelişme kuramları; Türkiye’nin ekonomik yapısı ve

planlı gelişme deneyimleri, ulusal büyüme; Uluslararası ekonomiler.

CAD Sistemleri II

Bilgisayar ortamında 3D modülleriyle üç boyutlu modellerin oluşturulması, arazi,

bina modelleme, kentsel tasarım ölçeğindeki projelerin görselleştirilmesi

Mimarlık Bilgisi

Konut, eğitim, yönetim, sağlık, kültür vb. bina tipolojilerinin analizi. Bina

formunun kent dokusu, kent mekanı ve ulaşım ağı çerçevesinde incelenmesi.

Arsa büyüklüğü ve formu ile bina formu etkileşimleri. Bina iç ve dış mekan

ilişkileri.

Yabancı Dil

SBP202

SBP204

SBP206

SBP208

SBP210

SBP212

4. YARIYIL

Proje III

Orta büyüklükteki kent, kentsel yapı ve makroforma ilişkin literatür araştırması.

Sosyo-ekonomik, kültürel, mekânsal çevrede analiz, istatistiki veri toplama ve

değerlendirme. Kent ekonomisi ve fiziki yapı, arazi kullanım dokusu, ulaşım ve

teknik altyapı. Mevcut problemlerin tanımlanması, kaynaklar ve potansiyeller,

olanaklar ve kısıtlılıklar, kaynakların kullanım kararları. Katılımcı bir süreçte

kentsel vizyon ve misyon oluşturma, amaçlar ve araçların tanımlanması, stratejik

plan alternatiflerin geliştirilmesi ve değerlendirilmesi. 1/5000 ölçekte alternatif

planların üretimi. Alternatifler arasında seçim ve değerlendirme.

Tarihte Kent II

Sanayi devrimi ve erken endüstri kentlerinin analizi; Sanayi toplumunda planlama

akımları ve planlamanın meslek olarak gelişmesi; Avrupa ve Amerika’dan örnekler; 19.

yüzyılda Osmanlı kentleri; Cumhuriyet döneminde Türkiye’de kent ve kentli; Kent

planlamanın değişen anlamı ve kapsamı

Planlamada İstatistik II

Çoklu regresyon ilişkileri, tahminler için model seçimi, faktör analizi, küme analizi,

diskriminant analizi, para metrik, non-parametrik istatistiksel ilişkiler.

Kent ve Bölge Ekonomisi

Kentsel ve bölgesel ekonomik faaliyetler, üretim tipleri-fordist/postfordist- ve

yer seçimleri; Arazi kullanım ekonomisi; Bölgesel ve sektörel büyümenin

kentleşmeye etkileri; Kent ve bölge ekonomisinin analiz teknikleri; Üçlü

kentsel/bölgesel ekonomik yapılar; Kamusal teknik ve sosyal servislerin

sağlanması; kamu-özel sektör ortaklıkları.

Arazi Kullanım Planlaması

Sosyal gelişme ve kentsel fiziki formun dönüşümü; Yerleşmeler arasında yapısal

farklılıklar; Farklı ölçek, nüfus ve işgücü yapısında arazi kullanım kararları ve

gereksinimleri; Yerleşmeler sistemi ve hiyerarşisi; Kentsel gelişme formu, arazi

kullanım formu ve yoğunluk; Arazi kullanım ilkeleri, teknikleri, kuralları ve farklı

arazi kullanım türlerinin dağılımı; Arazi kullanım ekonomisi; Verili bir alanda farklı

arazi kullanım türlerinin mekânsal gereksinimlerinin analizi ve yer seçim

kriterlerinin, arazi kullanım kalitesinin ve dokusunun tartışılması.

Kent Sosyolojisi

Sosyolojinin temel kavramları; Kentsel yerleşmelerdeki toplumsal değişimin

ekonomik ve teknolojik dinamiklerle ilişkili incelenmesi, tarihteki olguların güncel

yansımaları; Kent sosyal yapısının analiz; Kentlileşme; Kent toplumunun sorunları

Yabancı Dil

36

Ders İçerikleri

2005

SBP301

SBP303

SBP305

SBP307

SBP309

SBP311

SBP313

SBP315

SBP317

SBP319

SBP321

5. YARIYIL

Proje IV

Metropoliten kent, Çevre Düzeni Planı tanım, kapsam ve plan teknikleri. Kentsel,

kırsal alan ilişkileri. Çevresel değerler ve kaynaklar. Doğal ve tarihi varlıklar.

Sektörler ve bölgesel etkileri. Makro kararlar ve bölge tipleri, bölge nüfus ve

işgücü yapısı ve dağılımı. Gelişme yön ve büyüklüğü, sektörel yer seçim

kriterleri. Konut, yapı ve yoğunlukları ve donatılar. Verilerin derlenmesi,

değerlendirme ve analizi. 1/50.000 ölçekli Planlama çalışmaları ve plan

raporunun hazırlanması.

Planlama Teori ve Teknikleri

Planlamanın sürecine ilişkin kuramlar: Açıklayıcı ve normatif, sosyo-politik, karar

ve arazi kullanım kuramları; 1980’lerden sonra mekânsal paradigmalar ve

kuramsal tartışmalar; Yeni felsefe akımlarına dayalı sosyal bilimlerde yöntem

tartışmaları; Planlamada kuram, kuramda planlama; 1945-1990 dönemi

planlama kuramları, fiziksel, politikalar, sosyal planlamaların kapsam ve

yöntemleri;

CBS ve Planlama I

Tanımı, gelişimi ve uygulama alanları, yazılım ve donanımı, teknolojisindeki

gelişim; Bilgi teknolojisi, bilgi, veri, sistem, bilgi sistemleri vb kavramlar; Konumsal

bilgi sistemleri; CBS'de konum analizleri; Konumsal sorgulamalar, birleştirme ve

yakınlık analizleri; veri tabanı oluşturulması, analiz teknikleri ve proje tasarımı;

Kent bilgi sistemleri (KBS) ve temel fonksiyonları; Yapısal ihtiyaçlar ve uygulama

teknikleri;

Kentsel Ulaşım Planlaması

Tarih boyunca ulaşım -kent strüktürü- arazi kullanım ilişkisi; Ulaşım türleri,

özellikleri, ulaşım planlama süreci –hedef belirleme, zon tanımlama, sosyal,

ekonomik ve arazi kullanım verilerinin derlenmesi, ulaşım talebinin kestirimi,

ulaşım modelleri, seçenek ulaşım planlarının değerlendirilmesi; Karar verme

kamu ve sivil katılım; Maliyet ve fiyatlandırma modelleri;

Kentsel Teknik Altyapı

Kentsel teknik altyapı elemanları – içme ve kullanma suyu, kanalizasyon, arıtma

ve katı atık sistemleri, elektrik; Bölge, kent ya da kent alt birimde teknik altyapı

talebi, talebin karşılanma yöntemleri; Planlama süreci, tasarım ölçütleri ve

performans özellikleri; Arazi uygunluk analiz teknikleri-çok değişkenli niteliksel

değerlendirme teknikleri;

Sürdürülebilir Planlama

Kentsel Koruma

Nüfus dinamikleri ve Planlama

Peyzaj Planlama ve Tasarımı

Kentsel Tasarım, İletişim

Planlamada Katılım

SBP302

SBP304

SBP306

SBP308

SBP312

SBP314

SBP316

SBP318

SBP320

SBP322

SBP324

6. YARIYIL

Proje V

Küresel, ulusal, bölgesel ve yerel gelişmeler ve yeni politikalar; uluslar arası ve

uluslar ötesi organizasyonlar, sınır ötesi bölgeler, bölgelerarası dengesizlik, kent

bölgesi yerleşme ağları kavramları. Kavramsal çerçeve ve mekânsal

yansımaları. Kaynaklar ve sektörler. Makro kararlar ve 1/100.000 ölçekli fiziki

politikalar. Ülke gelişme stratejileri ve kentsel bölgesel makroform. Öncelikli ve

özellikli bölge ve yapılarda politika üretimi. Planlama çalışmaları, uygulamada

önceliklerin ve stratejilerin belirlenmesi. Bölge, alt bölge plan hazırlama

sürecinde veriler ve değerlendirme yöntemleri.. bölge stratejik planının ve

raporunun hazırlanması.

İmar Hukuku

Hukuk ve toplum; Hukuk sistemleri; Türk hukuk sisteminde imar hukuku ve

planlama; Kent planlama süreci merkezi yönetimin karışmaları; Toplum yararı ile

özel mülkiyet hakkının dengelenmesi; İmarla ilgili yasa, tüzük ve yönetmeliklerin

sürdürülebilir planlama ve çevre oluşumu açısından değerlendirilmesi; Plan

uygulaması ile yakın ilişkili güncel hukuksal konuların tartışılması.

CBS ve Planlama II

Öğrenciler tarafından belirlenecek Şehir ve Bölge planlamasına yönelik proje

ve/veya sorun alanlara ilişkin veri sağlama, veri depolama, düzeltme ve

güncelleme, verilerin aynı veri tabanında bütünleştirilmesi, proje tasarımı, veri

analizi ve veri sunumu üzerinde yoğunlaşacaktır. CBS teknolojisindeki son

gelişmeler; Kent bilgi sistemleri (KBS); KBS’nin temel fonksiyonları; Yapısal

ihtiyaçlar ve uygulama teknikleri; Web-GIS uygulamaları; GIS, GPS ve Uzaktan

Algılama entegrasyonu.

Sosyal Sorumluluk

Ders, öğrencilerin ortak olarak seçtikleri bir konuda bir sosyal sorumluluk

projesi geliştirmelerini, projenin tüm aşamalarını tanımlamalarını ve adım adım

uygulamalarını içerir. Ders sorumluları burada moderatör ve danışman

kimliğindedirler.

Planlamada Modeller

Çevre Yönetimi ve Ekonomisi

Kentsel Konut

Turizm Alanları Planlaması

Kentsel Kimlik ve İmaj

Sanal Ortamda Kent Planlama ve Yönetimi

Planlamada Sosyal Politikalar

37

Ders İçerikleri

2005

SBP401

SBP403

SBP405

SBP407

SBP409

SBP411

SBP413

SBP415

SBP419

7. YARIYIL

Proje VI

Makrodan mikroya farklı ölçek ve yaklaşımlarla turizm, sanayi, konut,

koruma-yenileme, merkez, kırsal yerleşme konularından biri seçilerek

ayrıntılı planlama ve düzenleme çalışmaları. Seçilen konulara ilişkin

ayrıntılı kuramsal ve teknik bilgilerin araştırılması ve değerlendirilmesi.

Planlamanın İdari Yönü

İdare sistemleri; Türk idari sisteminde yerel yönetimler; Planlama

sürecine yönetsel ve kurumsal yaklaşım; Plan uygulama sorunlarının

analizi ve güncel kaynak geliştirme programları; Planlamada

yönetimsel sorunlar ve analizi; Plan uygulama sorunların analizi ve

güncel örneklerin tartışılması; Yerel demokrasi; Planlama süreci ve

yönetsel yapı ilişkisi; Türkiye’de planlama ile ilgili merkezi ve yerel

yönetimle.

Doğal Afetler ve Planlama

İşgücü Dinamikleri ve Kentsel Değişim

Konut Politikaları

Bölge Planlama

Kentsel Kültürel Miras, Turizm

Kentsel Tasarım Uygulaması

Kent ve Politika

SBP402

SBP404

SBP408

SBP410

SBP420

SBP412

SBP416

SBP414

SBP419

8. YARIYIL

Proje VII (Bitirme Çalışması)

Farklı ölçeklerde yapılacak bireysel planlama ve rapor çalışması. Konu

seçimi, konunun kapsamı ve ele alışının belirlenmesi. Kent planlama

disiplini içinde seçilen konuya ilişkin veri toplama, değerlendirme ve plan

üretim süreçleri.

Meslek Uygulama Bilgisi

Planlama mesleğinin ve uygulamacı plancılığın incelenmesi; Planlamayı

yönlendiren ve biçimlendiren siyasal, kurumsal ve yasal sistem ve etik

değerler; Plancının planlama sürecinde aktörlerle ilişkisinde karşılaştığı

teknik, hukuki, toplumsal ve etik konular/sorunlar.

Kamu Ölçmeleri

Çevre Etki Değerlendirme

AB’de Planlama

Kırsal Planlama

Kırsal Yerleşmelerde Tasarım

Kentsel Tasarım Politika ve Uygulamaları

Politika Tasarlama ve Değerlendirme

38

Ders Görevlendirmeleri

2020

1. YARIYIL

Kodu Gr. Ders Adı AKTS K D+U+L

SBP1003 Planlamada Anlatım İletim Teknikleri 4 3 2+2+0

Dr. Öğr. Üyesi Şeyda BÜLBÜL

Arş. Gör. Seda ÖZLÜ

Arş. Gör. Sinem DEDEOĞLU ÖZKAN

Arş. Gör. Pelin TATLI

Arş. Gör. Emrehan ÖZCAN

MAT1007 Genel Matematik 6 4 4+0+0

İlgili Bölümce

SBP1007 Temel Tasarım 9 6 4+4+0

A Doç. Dr. Yelda AYDIN TÜRK

B Dr. Öğr. Üyesi Zeynep YILMAZ BAYRAM

Arş. Gör. Sezen ÖZEN

Arş. Gör. Ceren ÜNLÜ ÖZTÜRK

Arş. Gör. Mihriban ÖZTÜRK

Arş. Gör. Selin TURAN

SBP1005 Kent Planlamaya Giriş 2 2 2+0+0

Arş. Gör. Dr. Beyza KARADENİZ

SBP1001 Harita Bilgisi 2 2 2+0+0

İlgili Bölümce

YDB1001 İngilizce I 3 3 3+0+0

İlgili Bölümce

TDB1001 Türk Dili I 2 2 2+0+0

İlgili Bölümce

AITB1001 Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi I 2 2 2+0+0

İlgili Bölümce

TOPLAM 30 24 21+6+0

2. YARIYIL


Planlama Stüdyosu – I 10 6 4+4+0

A Prof. Dr. Dilek BEYAZLI (K)

B Doç. Dr. Sanem ÖZEN TURAN

C Dr. Öğr. Üyesi Zeynep YILMAZ BAYRAM

D Dr. Öğr. Üyesi Şeyda BÜLBÜL

E Öğr. Gör. Dr. Nilgün KİPER

F Öğr. Gör. Dr. Kıymet SANCAR ÖZYAVUZ

SBP1002 G Öğr. Gör. Ayşegül ÖZYAVUZ

Arş. Gör. Berna Sezen ÖZEN

Arş. Gör. Meltem BARUT

Arş. Gör. Seda ÖZLÜ


Arş. Gör. Fahrettin KUL


Arş. Gör. Buket KÖSA

SBP1008

Bilgisayar Destekli Tasarım 5 3 2+2+0

Dr. Öğr. Üyesi Gülten KARA

SBP1000

Bilimsel Düş. Evrim ve Planlama 3 2 2+0+0

Doç. Dr. Ahmet KARAÇAVUŞ

SBP1006

Kent Coğrafyası 3 2 2+0+0

Öğr. Gör. Dr. Nilgün KİPER

SBP1004

Kent Sosyolojisi 3 2 2+0+0

Dr. Öğr. Üyesi Gökhan H. ERKAN

YDB1004

İngilizce–II 2 2 2+0+0

Öğr. Gör. Nurten BAŞAĞA

TDB1000

Türk Dili–II 2 2 2+0+0

Öğr. Gör. Alper KILIÇOĞLU

AITB1000

Atatürk İlke ve İnkılap Tarihi–II 2 2 2+0+0

Öğr. Gör. Semra ÖZEN

TOPLAM 30 21 18+6+0

39


2020

3. YARIYIL


SBP2003 Planlama Stüdyosu-II 10 6 4+4+0

A Doç.Dr. Ersin TÜRK (K)

B Doç. Dr. Yelda AYDIN TÜRK

C Dr. Öğr. Üyesi Zeynep YILMAZ BAYRAM

D Dr. Öğr. Üyesi Şeyda BÜLBÜL

E Öğr. Gör. Ayşegül ÖZYAVUZ

F Arş. Gör. Dr. Beyza KARADENİZ



Arş. Gör. Fahrettin KUL


SBP2007 Planlamada İstatistik 4 3 2+2+0


SBP2001 Ekonomi 2 2 2+0+0

İlgili Bölümce

SBP2009 Arazi Kullanımı Planlaması 3 3 3+0+0

Doç. Dr. Yelda AYDIN TÜRK

SBP2015 Tarihte Kent 3 3 3+0+0

İlgili Bölümce

SBP2013 Mesleki Deneyim-I 4 1 0+2+0


Seçmeli Ders-I

SBP2017 Sanat Tarihi 4 2 2+0+0

Dr. Öğr. üyesi Aysun AYDIN ÖKSÜZ

SBP2011 Türk İktisat Tarihi 4 2 2+0+0

Öğr. Gör. Edip ÖNCÜ

USEC001 Bilim Tarihi 4 2 2+0+0

İlgili Bölümce

TOPLAM 30 20 16+8+0

4. YARIYIL


Planlama Stüdyosu – III 10 6 4+4+0

A Prof. Dr. Cenap SANCAR

B Doç. Dr. Yelda AYDIN TÜRK (K)

SBP2004 C Doç. Dr. Ersin TÜRK

D Arş. Gör. Dr. Beyza KARADENİZ



SBP2006 Kent ve Bölge Ekonomisi 4 3 3+0+0

Doç. Dr. Ersin TÜRK

SBP2012 Kentsel Teknik Altyapı 3 2 2+0+0

Prof. Dr. Ahmet Melih ÖKSÜZ

SBP2008 CBS ve Planlama 5 3 2+2+0

Dr. Öğr. Üyesi Derya MUMCU KÜÇÜKER

SEC…

Seçmeli I-II

SBP2002 Anadolu Tarihinde Kent 4 2 2+0+0


SBP2010 İleri Bilgisayar Destekli Tasarım 4 2 2+0+0

Öğr. Gör. Dr. Kıymet SANCAR ÖZYAVUZ

SBP2000 Mekânsal Veri Analizi 4 2 2+0+0

Doç. Dr. Aygün ERDOĞAN

SBP2016 Yakın Dönem Türkiye İktisat Tarihi 4 2 2+0+0

Öğr. Gör. Edip ÖNCÜ

TOPLAM 30 18 15+6+0

40


2020

5. YARIYIL


SBP3005 Planlama Stüdyosu- IV 10 6 4+4+0

A Dr. Öğr. Üyesi Gökhan Hüseyin ERKAN (K)

B Prof. Dr. Dilek BEYAZLI

C Doç. Dr. Aygün ERDOĞAN

Arş. Gör. Sezen ÖZEN



SBP3003 Bölge Planlama 3 2 2+0+0


SBP3011 Kentsel Koruma 2 2 2+0+0

Doç. Dr. Sanem ÖZEN TURAN

SBP3007 Planlama Teori ve Teknikleri 4 3 3+0+0


SBP3013 Kentsel Ulaşım Planlaması 3 2 2+0+0

Prof. Dr. Şeref ORUÇ


Seçmeli Ders-I-II

SBP3001 Planlamada ve Tasarımda Katılım 4 2 2+0+0


SBP3009 Sürdürülebilir Planlama 4 2 2+0+0


PEM3023 Peyzaj Planlama ve Tasarımı 4 2 2+0+0

Prof. Dr. Banu Çiçek KURDOĞLU

SBP3017 Planlamada CBS Uygulamaları 4 2 2+0+0

Dr. Öğr. Üyesi Uzay KARAHALİL

SBP3019 Kent ve Ekoloji 4 2 2+0+0

Doç. Dr. Emrah YALÇINALP

TOPLAM 30 19 17+4+0

6. YARIYIL


Planlama Stüdyosu - V 10 6 4+4+0

A Dr. Öğr. Üyesi Gökhan H.ERKAN (K)

SBP3006 B Doç. Dr. Aygün ERDOĞAN



SBP3010 Kentsel Tasarım İlke ve Yönetimleri 2 2 2+0+0


SBP3004 Kent Planlamada Modeller 2 2 2+0+0


SBP3014 Mesleki Deneyim-II 4 1 0+2+0

Dr. Öğr. Üyesi Gökhan Hüseyin ERKAN

SEC…

Seçmeli Ders I-II-III

SBP3008 Turizm Alanları Planlaması 4 2 2+0+0


SBP3012 Kırsal Planlama 4 2 2+0+0


SBP3016

Su Yapıları ve Çevre Yönetimi 4 2 2+0+0

Dr. Öğr. Üyesi Tuğçe ANILAN

SBP3000

Mimarlık Bilgisi 4 2 2+0+0

Dr. Öğr. Üyesi Zeynep YILMAZ BAYRAM

Kentsel Mekân-Toplumsal Yapı

SBP3020 Dinam.

4 2 2+0+0


SBP3022

Planlamada Temel Ekoloji 4 2 2+0+0

Doç. Dr. Oğuz KURDOĞLU

USEC006

Genel Sosyoloji 4 2 2+0+0

Öğr. Gör. Dr. Selim KARYELİOĞLU

TOPLAM 30 17 14+6+0

41


2020

7. YARIYIL


SBP4001 Proje – VI 10 6 4+4+0

A Prof. Dr. Cenap SANCAR (K)

B Doç. Dr. Sanem ÖZEN TURAN

C Öğr. Gör. Dr. Nilgün KİPER


SBP4015 Planlamada Yasal Yönetsel Çerçeve 4 2,5 2+1+0


Seçmeli Ders-I-II-III-IV

SBP4017 Doğal Afetler ve Planlama 4 2 2+0+0

Doç. Dr. Arzu FIRAT ERSOY

SBP4005 Konut Politikaları 4 2 2+0+0


SBP4009 Kentsel Açık Alanlar ve Tasarım İlk. 4 2 2+0+0


SBP4019 Kentsel Kültürel Miras 4 2 2+0+0

Dr. Öğr. Üyesi Hamiyet ÖZEN

USEC003 Meslek Etiği 4 2 2+0+0

İlgili Bölümce

USEC007 Kişisel Verilerin Korunması 4 2 2+0+0

İlgili Bölümce

SBP4000 Planlama Stüdyosu VII (Bitirme Ç.) 4 0+8+0

Doç. Dr. Aygün ERDOĞAN (Jüri Başkanı)



Arş. Gör. Seda ÖZLÜ (Raportör)

TOPLAM 30 16,5 14+5+0

8. YARIYIL


SBP4002 Mesleki Deneyim-III 4 0 0+2+0


SBP4006 Meslek Uygulama Bilgisi 2 2 2+0+0


SBP4000 Planlama Stüdyosu VII 12 4 0+8+0

BİTİRME

JÜRİSİ

SEC…

SBP4004

SBP4014

SBP4020

SBP4022

USEC012

A

B

C

Prof. Dr. Dilek BEYAZLI (Başkan)



Arş. Gör. Sinem DEDEOĞLU ÖZKAN (Raportör)

Prof. Dr. Cenap SANCAR (Başkan)



Arş. Gör. Berna Sezen ÖZEN (Raportör)

Doç. Dr. Yelda AYDIN TÜRK (Başkan)



Arş. Gör. Meltem BARUT (Raportör)

(Genel Koordinatör) Arş. Gör. Dr. Beyza KARADENİZ

Seçmeli Ders I-II-III

Optimizasyon ve Planlama 4 2 2+0+0


Çevre Yönetimi ve Ekonomisi 4 2 2+0+0

Dr. Öğr. Üyesi Muhammed Yunus BİLGİLİ

Kamu Ölçmeleri 4 2 2+0+0

Dr. Öğr. Üyesi Veysel ATASOY

Planlamada F. ve Uzaktan Alg. 4 2 2+0+0

Dr. Öğr. Üyesi Hayrettin ACAR

Kariyer Planlaması 4 2 2+0+0

Prof. Dr. Hülya KALAYCIOĞLU

TOPLAM 30 12 12+8+0

42

Ders İçerikleri

2020

GÜZ DÖNEMİ

1. YARIYIL

Harita Bilgisi

SBP1001 Fiziksel planlamaya altlık oluşturan haritaların hazırlanması ve harita

ifade teknikleri hakkında bilgi, beceri edinilmesi.

Planlamada Anlatım İletim Teknikleri

Temel Tasarım ve Planlama çizim teknikleri; Temel Tasarım kavramları,

SBP1003 elemanları ve teknikleri; Temel Tasarım çizim teknikleri; Kentsel Mekan

elemanları ve kentsel yapılı çevrenin bileşenlerinin gözlemlenmesi;

Yaratıcı grafik sunum teknikleri konularında genel bilgilerin verilmesi.

Kent Planlamaya Giriş

SBP1005 Planlama ile ilgili olarak kentin tüm boyutları ve öğeleriyle genel olarak

tanınması, değişim ve gelişiminin kavranmasıdır.

Temel Tasarım

Bu dersin amacı; tasarlama etkinliğini tanıtmak, tasarımın ne olduğu ve

nasıl gerçekleşeceği konusunda öğrenciyi bilgilendirmek ve

yönlendirmektir. Yaratıcılık ve yaratıcılığı geliştirmenin yollarını öğrenciye

tanıtmak da bu dersin kapsamı içerisindedir. Meslek yaşamı boyunca

kullanılabilecek temel kavramlar bu ders kapsamında çeşitli

uygulamalar ve tartışmalarla öğrenciye aktarılmak istenmektedir. Bu

dersin amacı; tasarlama etkinliğini tanıtmak, tasarımın ne olduğu ve


SBP1007 yönlendirmektir. Yaratıcılık ve yaratıcılığı geliştirmenin yollarını öğrenciye



uygulamalar ve tartışmalarla öğrenciye aktarılmak istenmektedir.Bu

dersin amacı; tasarlama etkinliğini tanıtmak, tasarımın ne olduğu ve


yönlendirmektir. Yaratıcılık ve yaratıcılığı geliştirmenin yollarını öğrenciye



uygulamalar ve tartışmalarla öğrenciye aktarılmak istenmektedir.

AITB1001 Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi I

TDB1001 Türk Dili I

YDB1001 İngilizce I

MAT1007 Genel Matematik

BAHAR DÖNEMİ

2. YARIYIL

Bilimsel Düşüncenin Evrimi Ve Planlama

Bilimsel düşüncenin bilim üretmede ve planlamadaki öneminin

anlaşılmasına ışık tutmaktır. Bu bağlamda tarihsel ve kültürel

perspektiften bilim, bilimsel düşünce, bilimsel yöntemlerin planlamadaki

SBP1000

önemini ortaya koymak ve felsefenin temel kuralları içinde, felsefe -

planlama ilişkisini kurmak ve planlamaya felsefi bakış kazandırmaktır.

Aydınlanma, sanayi devrimi ve sonrasının bilimsel düşünce üzerindeki

izlerini göstermektir.

Planlama Stüdyosu I

Kentsel yerleşmelerin planlanmasında, teori ve uygulamalar ile süreç ve

kapsam bilgisini edindirmek. Sosyo-kültürel ve ekonomik çevre ile

SBP1002

mekân etkileşimini kavratmak. Kentsel alanının tümevarım yöntemiyle

konuttan kent bütününe varan hiyerarşinin ölçekler arası geçiş yoluyla

algılanması.

Kent Sosyolojisi

Kentsel mekânsal sorunların toplumsal faktörler perspektifinden

SBP1004

sorgulanabilmesi ve planlama ile toplumsal aktörler arasındaki

ilişkilerin/etkileşimin kavranması.

Kent Coğrafyası

Dersin amacı öğrencilerin kentin mekânsal ve dinamik yapısını

SBP1006 sorgulayabilmelerini sağlamaktır. Bölgesel, ulusal ve küresel ölçekte

çağdaş kentsel yapı ve sistemler kuramsal ve ampirik düzlemde

irdelenecektir.

Bilgisayar Destekli Tasarım

Bilgisayar destekli harita ve plan çiziminde temel kavramları tanımak,

SBP1008

CAD Programlarından birinin (NetCAD) kullanımının öğrenilmesi ve

uygulama pratiğinin geliştirilmesi

YDB1004 İngilizce II

TDB1000 Türk Dili II

AITB1000 Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi

43

Ders İçerikleri

2020

SBP2001

SBP2003

SBP2007

SBP2009

SBP2011

SBP2013

SBP2015

SBP2017

3. YARIYIL

Ekonomi

Kentsel ve bölgesel gelişme, kamu politikaları, taşınmazlar ekonomisi gibi

ekonomiyle doğrudan ve/veya dolaylı ilişkili derslere temel oluşturacak

ekonomik kavramların ve kuramların öğretilmesi.

Planlama Stüdyosu-II

Küçük/orta büyüklükte bir yerleşme özelinde planlama sürecinin

deneyimlenmesi. Planlama çalışmasında kavramsal çerçeve, planlama teknikleri.

Planın görsel ve yazılı anlatımına ilişkin teknikler.

Planlamada İstatistik

İstatistiği ve istatistiksel temel kavramları öğretmek, frekans dağılımları, veri

toplama/üretme teknikleri, veri analizi ve yorumlama, veri içindeki iç ilişkiler,

hesap makineleri ve bilgisayar yardımıyla basit istatiksel analizler yapmayı

öğretmek

Arazi Kullanımı Planlaması

Bu dersin temel amacı, öğrencilere tarihsel perspektifte fiziksel yapı ve arazi

kullanım dokusu hakkında bilgilerin aktarılmasıdır. Modern dönemde, nüfus artışı

ve işgücü yapısının etkisiyle oluşan arazi kullanım farklılaşmaları ve

gereksinimlerinin neler olduğu; bunların tarihsel, sosyal, ekonomik ve teknolojik

gelişmelerle ilişkisi yerel, bölgesel ve küresel gelişmelerle birlikte ele alınacaktır.

Türk İktisat Tarihi

Bu dersin temel amacı öğrencileri Türk ekonomisinin ve Türk iktisadi hayatının

tarihsel seyri hakkında bilgilendirmektir. Türk iktisadi tarihinin temellerini,

değişimini ve gelişimini incelemekle öğrencilerin Türkiye'nin bugünkü demografik

ve şehir (leşme) yapısının oluşmasına etki eden önemli tarihsel dönüm

noktalarını anlama, kavrama ve yorumlama becerisini kazanmaları

hedeflenmektedir.

Mesleki Deneyim-I

Fiziksel planlamaya altlık oluşturan haritaların ifade teknikleri hakkında arazi

bilgi, becerilerini artırma ve burada yapılan uygulama deneyimleri edinmesi

Tarihte Kent

Kent olgusunun ve ortaya çıkışının kavranması ve kentlerin tarihsel

gelişimlerinde toplumsal, ekonomik, teolojik ve politik faktörlerin neler olduğunun

anlaşılmasıdır.

Sanat Tarihi

Avrupa ve Anadolu'daki sanat ve mimarlık eylemleri hakkında, öğrencilerin kısa

ve öz bilgiler edinmesini sağlayarak, onların bu dönemlerin üslup özellikleri

hakkında değerlendirmeler yapmalarını sağlayacak donanıma sahip olmalarını

sağlamaktır.

SBP2000

SBP2002

SBP2004

SBP2006

SBP2008

SBP2010

SBP2012

SBP2016

4. YARIYIL

Mekânsal Veri Analizi

Nüfus dağılımın mekânsal analizinin yapılması, mekânsal dokuların ve süreçlerin

kavranması; görselleştirme ve değerlendirmenin yapılması

Anadolu Tarihinde Kent

Öğrencilerin kent ve planlama tarihi içinde ele alınan konulara çok boyutlu

bakabilme, tarih ve coğrafya verilerini ilişkilendirebilme ve başvurulan

kaynaklara eleştirel yaklaşım geliştirebilmelerini sağlamaktır. Öğrencilere

Türkiye'de modern öncesi ve modern dönemde toplumsal, ekonomik, teknolojik

ve siyasi faktörlerin kentsel dokuyu nasıl belirlediğini araştırabilecek bakış açısı

kazandırmaktır.

Planlama Stüdyosu III

Küçük/orta büyüklükte bir yerleşme için fiziksel plan üretiminde temel bilgiler.

Yerleşme planlarının üretiminde süreçler, yaklaşımlar, yöntemler, teknikler.

Planlama pratiğinde ve plan raporu hazırlanmasında gerekli teknik bilgilerin

geliştirilmesi.

Kent ve Bölge Ekonomisi

Kent ve bölgenin ekonomik yapısının ve ekonomik temelli problemlerin

tanınması, olası çözümlerin tartışılabilmesi.

CBS ve Planlama

CBS ile ilgili kuramsal bilginin öğretilmesi ve bu kapsamda planlamayla ilişkili

olarak farklı kaynaklardan elde edilen konumsal verilerin bir bilgi sistemi

içerisinde konumsal veritabanı mantığı ile nasıl düzenlendiği, coğrafi ve öznitelik

veri analizinin ve CBS kullanılarak planlamada karar verme sürecine destek

olan haritaların nasıl oluşturuldukları bilgisinin temel düzeyde örnek

uygulamalarla kazandırılması amaçlanmaktadır.

İleri Bilgisayar Destekli Tasarım

Bilgisayar kullanımıyla zaman, emek kazancını sağlamak, bilginin güvenirliğini ve

doğruluğunu artırmak, bu doğrultuda bilgisayar kullanımı ve sonrasında CAD

sistemlerinden (AutoCAD, ArchCAD vb. ) birinin kullanımının öğretilmesi ve

pratiğinin arttırılması amaçlanmaktadır.

Kentsel Teknik Alt Yapı

Kentsel alanları besleyen çöp, elektrik, kanalizasyon, arıtma, içme ve kullanma

suyu, yollar, hava gazı vb. altyapı sistemlerinin tanıtılması, altyapı türlerinin

özelliklerinin ve teknik kısıtlamalarının bilinmesi ve bu özelliklerin kullanılarak

planlamanın yönlendirilmesi, özellikle toplu konut alanlarında yaklaşık kapasite

hesaplarının yapılabilmesidir.

Yakın Dönem Türk İktisat Tarihi

Türk sosyo-ekonomik hayatının bilhassa 1950lerden itibaren hangi temellerde

değişim ve gelişim gösterdiğini kavrayabilmek ve Türkiye'nin şehirleşme

eksenindeki iktisadi hayat parametrelerini küresel çerçevede özümseyebilmek.

44

Ders İçerikleri

2020

SBP3001

SBP3003

SBP3005

SBP3007

SBP3009

SBP3011

SBP3013

SBP3017

SBP3019

PEM3023

5. YARIYIL

Planlamada ve Tasarımda Katılım

Bölge Planlama

Plan kademelenmesinde önemli yeri olan bölge planlamada; bölge tanımı ve kavramları

ile bölge planlama yaklaşımlarının karşılaştırmalı olarak tanıtılması ve bölge planlama

sürecindeki kuram ve tekniklerin genel olarak öğretilmesi.

Planlama Stüdyosu- IV

İl, kent ve bunların yakın çevrelerinden oluşan çalışma alanında; bölge planlamanın farklı

ölçek ve kademelerdeki alan tanımları ile (bölge/havza/alt bölge/kent

bölge/metropolitan kent/bölge) bu kademelerdeki planlamanın içerik ve tekniklerinin

kavranmasıdır. Bu kapsamda yerleşmeler hiyerarşisinin, ağ ilişkilerinin tanımlanması ve

sektörel, mekânsal, işlevsel bütünlüklü bir alanda makro analizlerin yapılması, politika ve

plan üretimi. Planlamanın hiyerarşik düzeni içinde politika ve planların bileşenleri ve

bölgesel model ve analiz/sentez ve planlama yaklaşımlarının kavranması.

Planlama Teori ve Teknikleri

Öğrencinin; sürdürülebilirlik ve çevre kavramlarının planlama ile bütünsel ilişkisini ve plancı

ile planlamanın doğal değerleri koruma-kollamasındaki sorumluluğunu kavraması,

sürdürülebilir planlamanın ilke ve yöntemleri konusunda bilgilenmesi.

Sürdürülebilir Planlama

Kentsel Koruma

Doğal ve kültürel mirasın bizlere emanet olduğu bilincinin öğrencide kavramsallaştırılması.

Mirasın gelecek kuşakların ve hatta ulusların ortak mirası olduğu bilinicini güçlendirmek.

Korumanın bir kültür sorunu ve kültürel birikimin ürünü olduğuna inancını öğrencilerde

yerleştirmek. Koruma için yasal, yönetsel, teknik altyapının önemini vurgulamaktadır.

Kentsel Ulaşım Planlaması

Kent ve bölge planlamada veya özel olarak ulaşım planlamasında kullanılabilecek

kavramsal, teorik ve uygulamaya yönelik temel bilgilerin kazanılması, ulaşım, ulaşım

sistemi, sistemin öğeleri ve ulaşım sisteminin etkileşim içinde bulunduğu diğer sistemler ve

süreçler hakkında mesleki bilgi edinmek.

Planlamada CBS Uygulamaları

Bu dersin amacı CBS'nin kent ve bölge planlamada karar verme sürecini destekleyen bir

araç (mekânsal karar destek sistemi) olarak kullanımının, planlamanın ilişkili olduğu birçok

alandaki uygulamaların kavranması ve bunlarla ilgili bir planlama probleminin tanımından

çözümüne kadarki sürecin bir CBS projesi kapsamında gerçekleştirilmesidir. Bu

uygulamaların örneklendirilmesi kapsamında ulusal ve uluslararası kurumların CBS

uygulamaları ile Türkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi çalışmaları kapsamında yürütülen

çalışmalar hakkında bilgi edinilmesi de dersin diğer bir hedefini oluşturmaktadır.

Kent ve Ekoloji

Öğrencinin; kentin fizyolojik ve sosyolojik karakteristikleri yanında ekolojik karakteristikleri

ve bunların dinamiklerinin de olduğunu anlamasını, kenti bir canlı yaşam alanı olarak

değerlendirmesini sağlamak.

Peyzaj Planlama ve Tasarımı

Dersin amacı, peyzajı oluşturan bütün elemanları (doğal, yarı doğal ve yapılaşmış çevre),

farklı ölçeklerde (mikro-makro), yaşamın temel öğeleri (toprak-su-hava-bitki ve hayvan

varlığı) ile ilişkili olarak ekolojik prensipler ışığı altında, doğa koruma ve çevre temelli

planlama yaklaşımları temelinde öğrencilere vermektir.

SBP3000

SBP3004

SBP3006

SBP3008

SBP3010

SBP3012

SBP3014

SBP3016

SBP3020

SBP3022

6. YARIYIL

Mimarlık Bilgisi

Öğrenciye, mimarlık ve mimarlık pratiği hakkında bilgiler vermek, mimarlıkta planlama ve

tasarlama süreçlerini tanıtmak, insan-çevre ilişkisi, bina-çevre ilişkisini açıklamak, mekan

oluşumuyla ilgili bilgi vermek.

Kent Planlamada Modeller

Kent ve bölge planlama çalışmalarında sistem yaklaşımının benimsetilmesi; planlama

problemlerinin çözümünde kent modellerinin kullanılması; kent ve bölgelerin nüfus, istihdam

ve ekonomik aktivitelerinin yerçekimi/potansiyel/etkileşim modelleri ile kent içine veya

bölgelere dağıtımı; yer seçimi modelleri ile farklı sektör ve aktiviteler için uygun bölgelerin

belirlenmesi ve planlamada karar verme yöntem ve modellerinin kavranmasıdır.

Planlama Stüdyosu V

Dersin amacı; kent makroformu, strüktür planı ve eylem planının kapsam ve tekniklerinin

kavranmasıdır. Planlama Stüdyosu-V dersi, Planlama Stüdyosu-IV dersi ile bağlantılıdır.

Planlama Stüdyosu V'in konusu, kentin içinde bulunduğu alt bölge veya il düzeyinde -bir

önceki dönemde- geliştirilen plan kararları çerçevesinde, bu kez Kütahya Merkez İlçe

idari sınırları içinde ele alınarak ve üst ölçek plan kararlarının kentsel mekânı etkileme

biçimleri üzerine fikir geliştirilerek, Türkiye planlama pratiğine uygun olarak yapısal plan

ve alt ölçekli eylem planlarını oluşturmaktır.

Turizm Alanları Planlaması

Bu ders kapsamında turizm alanları planlamasının önemi, turizm potansiyeli olan alanların

belirlenmesi yöntemlerinin öğrenciye açıklanması, turizmin fiziksel, sosyal ve ekonomik

yönleri, ülke ekonomisi içindeki payı üzerinde durulacaktır. Sürdürülebilir turizm

kapsamında turizm alanları planlama stratejileri tartışılacaktır.

Kentsel Tasarım İlke ve Yöntemleri

Kentsel tasarımın temel prensiplerini ve uygulama yöntemlerini kavramak, planlama

sürecinde kentsel tasarımın yeri ve ölçeğini anlatmak

Kırsal Planlama

Kırsal alanların sahip olduğu sosyo-kültürel, demografik, ekonomik, ekolojik, ve mekânsal

çeşitliliğin kalkınma potansiyeli çerçevesinde değerlendirilebilmesini sağlamak

Mesleki Deneyim-II

Analitik Etüt Stajı kapsamında hazırlanan yoğun bir çalışma programı sonucunda bir

yerleşmenin mekânsal, ekonomik, demografik, kültürel, toplumsal, tarihsel yapısını

anlamaya yönelik tespit ve analiz yöntemlerinin öğrenilmesi ve uygulanması

hedeflenmektedir.

Su Yapıları ve Çevre Yönetimi

Bu ders ile suyun bölge ve şehircilik açısından önemi, suyun planlamada yeri, yüzeysel

bütün faaliyetlerin yeraltı suyuna ve yüzeysel suya etkisin ayrıntısı ile anlatılması

amaçlanmaktadır. Daha sonrada planlayıcının sucul ortamlar hakkındaki bilgisi ile bunu

kullanımı test edilmektedir.

Kentsel Mekan Toplumsal Yapı Dinamiği

Kentin fiziksel yapısının bir kültürel arka planının da bulunduğu teorik olarak ve pratik

örneklerle anlatmak.

Planlamada Temel Ekoloji

Bu dersin amacı öğrencilere ekoloji konusunda genel bilgiler vererek, günümüzde

ekosistemdeki değişikliklerin nedenlerini ve bunların sonuçlarını vurgulayarak, planlama

çalışmalarında doğal sistemlerin korunması ve tahribatların en aza indirgenmesinde neler

yapılabileceğini ortaya koymaktır.

45

Ders İçerikleri

2020

7. YARIYIL

Planlama Stüdyosu VI

Yerleşme sistemi içinde, yerleşmenin özelliğine bağlı olarak konut,

sanayi, rekreasyon, merkezler, kıyılar gibi işlev alanlarının belirlenerek,

SBP4001

bu alanlardaki sosyalekonomik ve fiziksel problemlerin belirlenmesi,

tanımlanması ve tartışılması sağlamak, bu alanlara farklı ölçeklerde

günün koşullarına bağlı olarak tasarım kurgusunun ortaya konmasıdır.

Konut Politikaları

Bir insan hakkı olarak barınma konusunun çeşitli boyutlarıyla tanınması

SBP4005

ve kent yönetimi ve kentleşme politikaları ile ilişkisinin kurularak politika

uygulama araçlarının kritik değerlendirilmesi

SBP4007 Kentsel Tasarım Politika ve Uygulamaları

Kentsel Açık Alanlar ve Tasarım İlkeleri

Kent planlama ve kentsel tasarım süreçlerinde kentsel açık alanların

önemini kavrayabilmesi, temel kuramsal bilgilerin aktarılması, kentsel açık

SBP4009

alanlara ilişkin tasarım ilkelerinin benimsetilmesi ve her hangi bir kent

parçasında, uygun kentsel açık alan tasarımı yapabilme yeteneğinin

kazandırılması.

SBP4013 Sosyal Sorumluluk

Planlamada Yasal Yönetsel Çerçeve

Toplum hayatı ve bu hayatı düzenleyen kuralları bilmek; hukuk

kurallarının oluşum ve gelişimini kavramak; planlamanın yasal sistemini

SBP4015 kavramak; planlama ile ilgili kurumları ve yetkileri ayrıştırmak; planlama

mevzuatının temel öğelerini, Türkiye planlama sistemi ile uluslararası

planlama sistemlerinin karşılaştırması yaparak evrensel planlama ilkelerini

kavramak

Doğal Afetler ve Planlama

SBP4017 Güvenli, sürdürülebilir kentsel gelişme bağlamında önemli bir bileşen

olan kent jeolojisi ve planlamada kullanımının kavranması.

Kentsel Kültürel Miras

Turizm türleri ve gelişme eğilimleri. Turizmde kültürel mirasın rolü. Kentin

SBP4019

turizm potansiyelini belirleme yöntemleri. Turizmin çevre üzerindeki

etkileri. Sosyal ve ekonomik maliyet-yarar. Turizm yönetiminde aktörler.

SBP4000

SBP4004

SBP4006

Planlama Stüdyosu VII

8. YARIYIL

Öğrencinin planlama sürecini eğitiminde edinmiş olduğu bilgi ve deneyim

ile bireysel olarak gerçekleştirebileceği bir çalışma olup seçilen planlama

sorunu hakkında öğrenci tarafından çözüm üretmeye yönelik kapsamlı

plan, proje ve rapor hazırlanması beklenmektedir.

Optimizasyon ve Planlama

Yöneylem araştırma tekniği ile model kurma ve model çıktılarının

yorumlanması.

Meslek Uygulama Bilgisi

Serbest plancının veya kamu kurumlarında çalışan plancıların yasal ve

kurumsal uygulama alanının tanınması, plancının ahlaki, etik, sosyal

sorumluluklarının kamu yararı niteliklerinin belirlenmesi

SBP4010 Yerel Yönetimler

SBP4014

SBP4020

SBP4022

Çevre Yönetimi ve Ekonomisi

Bu dersin amacı, öğrencilere çevre sorunları anlaşılması, önlenmesi ve

kontrolü konusunda genel olarak bilgi vermektir.

Kamu Ölçmeleri

Arsa-Arazi Yönetimine ilişkin her türlü mülkiyet konularını teknik, hukuki ve

sosyal yönlerden irdeleyerek; kadastro, imar planı uygulamaları, kıyı

kanunu, taşınmaz değerlendirmesi, kentsel ve kırsal arsa-arazi

düzenlemeleri, arazi gelişimi, kamulaştırma, arazi kullanım değişimlerinin

izlenmesi gibi konularda bilgi aktarmak.

Planlamada Fotogrametri ve Uzaktan Algılama

Bu dersin amacı uzaktan algılamanın temellerini açıklamak, uydu

görüntülerinden nasıl bilgi elde edildiği ve bunların nasıl yorumlanacağını

belirlemek, görüntü analizi konularında bilgilendirme yapmak ve uzaktan

algılama verilerinin Şehir ve Bölge Planlama uygulamalarında nasıl

kullanılabileceğini göstermektir.

46

DÖNEM PROJELERİ

2005 yılından itibaren Planlama Stüdyoları

kapsamında 15 il ve 27 ilçe merkezinde planlama

çalışmaları yapılmıştır. Bu çalışmalar kapsamında

yapılan stajlarda 14 adet Analitik Etüt Raporu

oluşturulmuştur.

KTÜ Şehir ve Bölge Planlama Bölümünün çalışma

alanı Orta ve Doğu Karadeniz Bölgeleri üzerinde ve

genellikle Karadenize sahili bulunan yerleşmeler

özelinde yoğunlaşmıştır.

Karadeniz Bölgesi haricinde ayrıca Doğu Anadolu

Bölgesi’nde Kars-Ardahan-Iğdır illeri ile Ege

Bölgesinde İzmir ve Kütahya illeri de planlama

stüdyoları çalışmalarına konu olmuştur.

49

Kronoloji

2005 - 2006 2006 - 2007 2007 - 2008 2008 - 2009 2009 - 2010 2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013

Yarıyıl 2

BEŞİKDÜZÜ

BEŞİKDÜZÜ

ÜTOPYA

AKYAZI

BEŞİKDÜZÜ

ÜTOPYA

ÜTOPYA

ARSİN

Yarıyıl 3

BEŞİKDÜZÜ

DÜZKÖY

ÇAĞLAYAN

KEMALPAŞA

YEŞİLYALI

SÜRMENE

ARSİN

Yarıyıl 4

BEŞİKDÜZÜ

DÜZKÖY

ÇAĞLAYAN

KEMALPAŞA

YEŞİLYALI

SÜRMENE

ARSİN

Yarıyıl 5

KARS

ARDAHAN

IĞDIR

ORDU

SİNOP

AMASYA

GÜMÜŞHANE

BAYBURT

KASTAMONU

Yarıyıl 6

KARS

ORDU

SİNOP

MERZİFON

BAYBURT

KASTAMONU

Yarıyıl 7

TRABZON SMP

GİRESUN SMP

RİZE SMP

TRABZON

MERKEZ

AKÇAABAT

2013 - 2014 2014 - 2015 2015 - 2016 2016 - 2017 2017 - 2018 2018 - 2019 2019 - 2020 2020 - 2021

Yarıyıl 2

ÜNYE

KAŞÜSTÜ

SÖĞÜTLÜ

AKYAZI

KONAKLAR

BÜYÜKADA

AKYAZI

ÜTOPYA

Yarıyıl 3

YALINCAK

KAŞÜSTÜ

DÜZKÖY

BEŞİKDÜZÜ

ARAKLI

ESPİYE

ARDEŞEN

FINDIKLI

EYNESİL

Yarıyıl 4

YALINCAK

KAŞÜSTÜ

DÜZKÖY

BEŞİKDÜZÜ

ARAKLI

ESPİYE

ARDEŞEN

FINDIKLI

EYNESİL

Yarıyıl 5

ORDU

TRABZON

SAMSUN

KÜTAHYA

URLA

YARIMADASI

SİNOP

GİRESUN

BEŞİKDÜZÜ

VAKFIKEBİR

ÇARŞIBAŞI

Yarıyıl 6

ÜNYE

AKÇAABAT

BAFRA

KÜTAHYA

MERKEZ

URLA

SİNOP

MERKEZ

GİRESUN

MERKEZ

VAKFIKEBİR

Yarıyıl 7

ÜNYE

AKÇAABAT

VAKFIKEBİR

SÜRMENE

ARSİN

ORTAHİSAR

KÜTAHYA

MERKEZ

AKÇAABAT

SİNOP

MERKEZ

GİRESUN

MERKEZ

50

İller Bazında Çalışılan Alanlar

Kastamonu

Sinop

Samsun

Amasya

Ordu

Giresun

Trabzon

Gümüşhane

Bayburt

Rize

Ardahan

Kars

Iğdır

Kütahya

İzmir

51

İlçeler Bazında Çalışılan Alanlar

Adalar

Kastamonu

Sinop

Merzifon

Bafra

Ünye

Ordu Espiye

Giresun

Vakfıkebir

Beşikdüzü

Eynesil

Düzköy

Akçaabat

Ortahisar

Yomra

Arsin

Kemalpaşa

Fındıklı

Ardeşen

Rize

Araklı

Sürmene

Kars

Bayburt

Kütahya

Urla

52

53

Yarıyıl 1

54

Temel Tasarım dersinin amacı; tasarlama etkinliğini

tanıtmak, tasarımın ne olduğu ve nasıl gerçekleşeceği

konusunda öğrenciyi bilgilendirmek ve yönlendirmektir.

Yaratıcılık ve yaratıcılığı geliştirmenin yollarını öğrenciye

tanıtmak da bu dersin kapsamı içerisindedir. Meslek yaşamı

boyunca kullanılabilecek temel kavramlar bu ders

kapsamında çeşitli uygulamalar ve tartışmalarla öğrenciye

aktarılmak istenmektedir. Derste;

•Gestalt Algı Teorisi bağlamında temel tasarım elemanları;

nokta, çizgi, yön, aralık, ölçü, oran, biçim, doku, renk

elemanlarının tanıtımı ve uygulamaları

•Görsel algı prensipleri; belirlilik oluşturma, şekil-zemin ilişkileri,

derinlik anlatımları

•Gestalt Algı Teorisi bağlamında temel tasarım ilkeleri; uyum,

zıtlık, tekrar, koram, egemenlik, denge, birlik ilkelerinin

tanıtılması ve uygulamaları

•Mekânsal elemanlar; düzlem, yüzey, hacim, form, mekân

kavramlarının tanıtılması ve uygulamalarına ilişkin tasarımlar

yapılmaktadır.

Öğrenci: Kolektif

Dönem: 2013-2014

Çalışma Alanı: Paris

Konu: Doku - Renk

Ölçek: Serbest

Öğrenci: Emre Özkan • İskander Timerbulatov • Kemal Can Tural

Dönem: 2014-2015

Çalışma Alanı: -

Konu: Neoızgara

Ölçek: Serbest

55

Öğrenci: Kolektif

Dönem: 2014-2015

Çalışma Alanı: Trabzon

Konu: Doku - Renk

Ölçek: 10cm x 10 cm - Serbest

56

Öğrenci: Ayşenur Çalışkan • Şeyma Ay

Dönem: 2016-2017

Çalışma Alanı: Havana

Konu: Soyutlama

Ölçek: Serbest

57

Öğrenci: Ayşe Dilara Kayas • Miray Erdinç • Tuğçe Bahtiyaroğlu

Dönem: 2014-2015

Çalışma Alanı: Efes -Milet

Konu: Kent Soyutlama

Ölçek: Serbest

58

Öğrenci: Melike Alphan • Meryem Kaya • Samet Balkan

Dönem: 2015-2016

Çalışma Alanı: Meraldina

Konu: Görünmez Kentler

Ölçek: Serbest

Öğrenci: Emrah Büyükkol • Rabia Şahin • Seda Durav

Dönem: 2015-2016

Çalışma Alanı: Clarice


Ölçek: Serbest

59

Öğrenci: Alipaşa Kalyon • Ebru Çavdar • Ekin Akarsu

Dönem: 2015-2016

Çalışma Alanı: Anastasia


Ölçek: Serbest

60

Öğrenci: Esra Başaran • Seda Gül Nas

Dönem: 2016-2017

Çalışma Alanı: Helsinki

Konu: Soyutlama

Ölçek: Serbest

61

Öğrenci: Mehmet Yayla • Okan Eryılmaz

Dönem: 2016-2017

Çalışma Alanı: Berlin

Konu: Soyutlama

Ölçek: Serbest

62

63

Yarıyıl 2

Planlama Stüdyosu I dersi; konut ve çevresinden

hareketle mekân organizasyonu, konut yakın çevresi

kullanım türleri ve işlevleri, sosyo-kültürel ve ekonomik

yapı ile mekân etkileşiminin uygulamalı olarak

aktarıldığı ilk planlama stüdyosudur. Stüdyo I’de Şehir

Planlama Disiplinindeki temel kavramlar; mekân,

mekânsal gelişme ve kent planlama, doğal, yapay ve

sosyal çevre bağlamında irdelenir. Yerleşim

senaryoları oluşturularak mekân oluşum süreci ve

planlaması (iki, üç boyutlu çalışma) 1/500 ölçekli küçük

komşuluk birimi ile başlar, 1/1000 ölçekte ilkokul birimi

planlama çalışmalarıyla devam eder ve 1/5000 ölçekli

küçük kent planlaması ile son bulur. Dönem içinde

yapılan iki jüri ile öğrencilere çalışmalarını anlatma ve

toplu değerlendirme alma fırsatı sunulur. Anlatım,

iletim ve sunum teknikleri el çizimi ile teslim edilir.

64

Öğrenci: Savaş Gümele

Dönem: 2008-2009

Çalışma Alanı: Akyazı

Konu: Komşuluk Birimi - İlköğretim Birimi - Küçük Kent

Ölçek: 1/500 - 1/1000 - 1/5000

65

Öğrenci: Emrehan Özcan

Dönem: 2010-2011

Çalışma Alanı: Ütopya

Konu: Küçük Kent

Ölçek: 1/5000

66

Öğrenci: Büşra Uzun

Dönem: 2008-2009


Konu: Komşuluk Birimi - Küçük Kent

Ölçek: 1/500 - 1/5000

67

Öğrenci: Eyüp Çataloluk

Dönem: 2013-2014

Çalışma Alanı: Ünye

Konu: İlköğretim Birimi

Ölçek: 1/1000

68

Öğrenci: Büşra Eroğlu

Dönem: 2015-2016

Çalışma Alanı: Söğütlü

Konu: Küçük Kent Planı

Ölçek: 1/5000

69

Öğrenci: Sena Kurtoğlu

Dönem: 2016-2017


Konu: Komşuluk Birimi - İlköğretim Birimi

Ölçek: 1/500 - 1/1000

70

Öğrenci: Ayşenur Doyran • Sevilay Gizem Makul

Dönem: 2017-2018

Çalışma Alanı: Konaklar


Ölçek: 1/1000

71

Öğrenci: Egenur Ilgın • Melih Göçer

Dönem: 2018-2019

Çalışma Alanı: Büyükada


Ölçek: 1/1000

72

73

74

Yarıyıl 3

Planlama Stüdyosu II dersi kapsamında; planlama

disiplinin temel kavramlarına (kentsel yapı, makro

form, çevre, yaşam kalitesi, toplum yararı, yerleşme

kimliği, vb. ) ilişkin literatür araştırması ve araştırmaların

çalışma alanı ile ilişkilendirilmesi sağlanır. Çalışmaya

ilişkin kuramsal ve teknik bilgilerin verilmesi/araştırılması

ve uygulanması ile küçük bir kent/kasaba ve etki

alanında ya da eşdeğer kent parçasında sosyal,

ekonomik, teknik, fiziksel ve algısal özelliklerin

araştırılması (analiz çalışması 1/5000, 1/25000) yapılır.

Mevcut problemlerin tanımlanması, yerleşme ve

bölgesinin kaynakları, potansiyelleri ve kısıtlılıklarının

analizi ile gelişme vizyonu, amaçlar ve uygulama

araçları tanımlanır. Yerleşme bölgesi için seçenek plan

senaryolarının geliştirilmesi ve değerlendirilmesi

(1/25000) sonrasında üst ölçek plan kararlarının

1/5000 ölçeğe aktarılarak seçenek planlar üretilir.

Seçenekler arasında yapılan seçim ve değerlendirme

sonrasında plan raporu hazırlanır.

Öğrenci: Beydullah Sulak

Dönem: 2005-2006

Çalışma Alanı: Beşikdüzü

Konu: Nazım İmar Planı

Ölçek: 1/5000

Öğrenci: Merve Yavaş • Gülşen Varol

Dönem: 2007-2008

Çalışma Alanı: Düzköy

Konu: Yapısal Plan

Ölçek: 1/25000

75


Dönem: 2009-2010

Çalışma Alanı: Kemalpaşa

Konu: Nazım İmar Planı Sentezi

Ölçek: 1/5000

Öğrenci: Betül Ertoy • Büşra Uzun

Dönem: 2009-2010



Ölçek: 1/5000

76

Öğrenci: Burak Yılmaz • Kazım Onur Kurt

Dönem: 2010-2011

Çalışma Alanı: Yeşilyalı (Arsin)


Ölçek: 1/5000

77

Öğrenci: Emrehan Özcan • Muharrem Gürbüz • Resul Ayyıldız

Dönem: 2011-2012

Çalışma Alanı: Sürmene


Ölçek: 1/5000

78

Öğrenci: Ecenaz Taşçı • Sevgi Özkan

Dönem: 2014-2015


Konu: Yapısal Plan

Ölçek: 1/25000

Öğrenci: Mikail Kızıltoprak • Tuğrul İçmek

Dönem: 2014-2015


Konu: Yapısal Plan

Ölçek: 1/25000

79

Öğrenci: Bahriye Karabaş • Emre Candaş

Dönem: 2014-2015


Konu: Nazım İmar Planı Sentezi

Ölçek: 1/5000

Öğrenci: Bahriye Karabaş • Emre Candaş

Dönem: 2014-2015


Konu: Yapısal Plan

Ölçek: 1/5000

80

Öğrenci: Esmanur Yılmaz • Güzide Nur Acar • Nevra Polat

Dönem: 2015-2016



Ölçek: 1/5000

Öğrenci: Emre Ayyıldız • Hakan Alkan • Yunus Emre Kozoğlu

Dönem: 2015-2016



Ölçek: 1/5000

81

Öğrenci: Merve Altıntaş • Meryem Kaya

Dönem: 2016-2017

Çalışma Alanı: Araklı

Konu: Kurgu - Sentez - Nazım İmar Planı

Ölçek: 1/5000

82

Öğrenci: İper Ertemoğlu • Yaren Başçil

Dönem: 2017-2018

Çalışma Alanı: Espiye


Ölçek: 1/5000

83

Öğrenci: Derya Kaymak • Sena Kurtoğlu

Dönem: 2017-2018



Ölçek: 1/5000

84

85

Yarıyıl 4

Planlama Stüdyosu III dersi; proje alanında

sosyo-ekonomik, kültürel, mekânsal çevrenin detay

analizi ve değerlendirmesi ile yerleşmenin ekonomisi,

fiziki yapısı (strüktürü, dokusu) , mekân organizasyonu,

ulaşım ve teknik altyapısı, donatılar, yerleşme imgeleri

ve okunabilirliğine odaklanır. Bir önceki yarıyılda

tamamlanan 1/5000 ölçekli plan kararlarının 1/1000

ölçekli plan çalışmasına aktarılmasına önem vererek

yerleşik alanda yer alan sorunlu alanlar ve yeni

gelişme alanlarının planlama ve tasarımını

gerçekleştirmeyi hedeflenmektedir. İki ve üç boyutlu

arazi kullanım çalışmaları ile seçenekler üzerinden

seçim yapılır. 1/1000 ölçekli plan üretimi ve raporlanma

çalışmalarının yanı sıra plan notları da stüdyonun

önemli çıktıları arasında yer almaktadır.

86

Öğrenci: Merve Yavaş

Dönem: 2007-2008


Konu: Yerleşim Planı

Ölçek: 1/1000

87


Dönem: 2009-2010


Konu: Yerleşim Planı - Uygulama İmar Planı

Ölçek: 1/1000

88

Öğrenci: Ezgi Öztürk

Dönem: 2010-2011


Konu: Kentsel Tasarım Projesi Maketi

Ölçek: 1/1000

Öğrenci: Nurçin Seymen

Dönem: 2010-2011


Konu: Kentsel Tasarım Projesi Maketi

Ölçek: 1/1000

89

Öğrenci: Merve Karagöz

Dönem: 2012-2013

Çalışma Alanı: Arsin


Ölçek: 1/1000

90

Öğrenci: Ebrar Kalay (Üstte)

Dönem: 2014-2015



Ölçek: 1/1000

Öğrenci: Dilara Büşra Cansever (Altta)

Dönem: 2012-2013

Çalışma Alanı: Arsin

Konu: Uygulama İmar Planı

Ölçek: 1/1000

91

Öğrenci: Nevra Polat

Dönem: 2015-2016



Ölçek: 1/1000

92

Öğrenci: Esmanur Erkovan

Dönem: 2017-2018



Ölçek: 1/1000

93

Öğrenci: Ebrar Aydın

Dönem: 2017-2018



Ölçek: 1/1000

94

Öğrenci: Sabiha Feyza Demirci

Dönem: 2019-2020

Çalışma Alanı: Fındıklı


Ölçek: 1/1000

95

Öğrenci: Cevdet Saraç

Dönem: 2019-2020

Çalışma Alanı: Fındıklı


Ölçek: 1/1000

96

97

Yarıyıl 5

98

Planlama Stüdyosu IV dersi kapsamında küresel,

ulusal, bölgesel ve yerel gelişmeler ve yeni politikalar;

uluslararası ve uluslar ötesi organizasyonlar, sınır ötesi

bölgeler, bölgelerarası dengesizlik, kent bölgesi

yerleşme ağları kavramları ve mekânsal yansımaları

tartışılır. Kentsel-kırsal alan ilişkileri sorgulanır. Kaynaklar

ve sektörler (çevresel değerler, doğal ve tarihi

varlıklar, sektörler, bölgesel etkileri ve etkileşimleri)

analiz edilerek ülke gelişme stratejileri ve bölgesel/alt

bölgesel gelişme vizyonu tanımlanır. Bölgesel nüfus ve

işgücü yapısı ve dağılımı, yerleşmelerin gelişme

yönleri, büyüklükleri ve makroformları incelenerek

sektörel yer seçim ölçütleri belirlenir. Kentsel ve kırsal

alanlarda gelişme odakları/ağları ve makro kararlar

1/100.000 ölçekli bölge planı, üstü ölçekteki (1/250.000

vb.) il ve yakın çevresi bölgesel gelişme planı ile altı

ölçekteki kent-bölge yapısal planı (1/25.000) ve plan

hükümleri, politikaları oluşturulur.

Öğrenci: Ali Çağlar • İsa Karadaş • Osman Bilgin

Dönem: 2009-2010

Çalışma Alanı: Sinop

Konu: Çevre Düzeni Planı

Ölçek: 1/10000 - 1/25000

99

Öğrenci: Büşra Uzun • Nadide Keloğlu • Savaş Gümele

Dönem: 2010-2011

Çalışma Alanı: Amasya

Konu: Çevre Düzeni Planı

Ölçek: 1/100000

100

Öğrenci: Hasan Mataracı • Sevdenur Akdoğan • Yasemin Yılmaz

Dönem: 2011-2012

Çalışma Alanı: Gümüşhane - Bayburt

Konu: Bölge Planı Sentezi

Ölçek: 1/150000

101

Öğrenci: Gözde Enisoğlu • Kübra Yazıcı • Sibel Çolak

Dönem: 2011-2012

Çalışma Alanı: Gümüşhane - Bayburt

Konu: Bölge Planı

Ölçek: 1/300000

102

Öğrenci: Çiğdem Gerger • Emrehan Özcan • Mesut Duran

Dönem: 2012-2013

Çalışma Alanı: Kastamonu

Konu: Alt Bölge Planı Sektörel Analiz ve Sentezler

Ölçek: Serbest

103

Öğrenci: Çiğdem Gerger • Emrehan Özcan • Mesut Duran

Dönem: 2012-2013


Konu: Alt Bölge Planı

Ölçek: 1/100000

104

Öğrenci: Atilla Küsbeci • Fatmanur Çalkan • Şeyma Pertek

Dönem: 2012-2013


Konu: Alt Bölge Planı Merkez Kademelenmesi

Ölçek: Serbest

105

Öğrenci: Atilla Küsbeci • Fatmanur Çalkan • Şeyma Pertek

Dönem: 2012-2013



Ölçek: 1/100000

106


Dönem: 2016-2017

Çalışma Alanı: Kütahya

Konu: Bölgesel Gelişme Planı

Ölçek: 1/300000

107


Dönem: 2016-2017



Ölçek: 1/100000

108

Öğrenci: Mehmet Temizel • Ömer Lütfü Ustalar • Süleyman Tüfekçi

Dönem: 2015-2016

Çalışma Alanı: Samsun


Ölçek: 1/100000

109

Öğrenci: Merve Altıntaş • Meryem Kaya • Sevda Türker

Dönem: 2016-2017

Çalışma Alanı: İzmir

Konu: Bölgesel Gelişme Planı

Ölçek: 1/250000

110


Dönem: 2016-2017

Çalışma Alanı: Urla Yarımadası


Ölçek: 1/100000

111


Dönem: 2016-2017

Çalışma Alanı: Urla

Konu: Kent Bölge Yapısal Planı

Ölçek: 1/25000

112

Öğrenci: Altuna Nur Alioğlu • Ayşenur Doyran • Sena Dilara Kul • Sevilay Gizem Makul

Dönem: 2019-2020

Çalışma Alanı: Giresun

Konu: Bölge Planı Sentezi

Ölçek: 1/100000

113

Öğrenci: Ahmet Fatih Yıldız • Nazlı Nur Dağlar • Rabia Güneş • Serkan Çıplak

Dönem: 2019-2020


Konu: Bölgesel Gelişme Sentezi

Ölçek: 1/300000

114

115

Yarıyıl 6

Planlama Stüdyosu V dersi, Planlama Stüdyosu IV

dersi ile bağlantılıdır. Dersin amacı; kent makroformu,

strüktür planı ve eylem planının kapsam ve

tekniklerinin kavranmasıdır. Planlama Stüdyosu V'in

konusu, kentin içinde bulunduğu alt bölge veya il

düzeyinde -bir önceki dönemde- geliştirilen plan

kararları çerçevesinde, ilçe idari sınırları içinde ele

alınarak ve üst ölçek plan kararlarının kentsel mekânı

etkileme biçimleri üzerine fikir geliştirilerek, Türkiye

planlama pratiğine uygun olarak yapısal plan ve alt

ölçekli eylem planlarını oluşturmaktır. Bu doğrultuda

çalışma; Kent Bölge (1/25.000 ölçekli) ve Kent (1/5000)

Yapısal Planları ile alt ölçekli (1/1000 veya 1/500

ölçekli) Eylem Planlarını kapsamaktadır.

116

Öğrenci: Edanur Eren • Şehriban Gökçe

Dönem: 2008-2009

Çalışma Alanı: Ordu


Ölçek: 1/5000

117

Öğrenci: Hasan Mataracı • Sevdenur Akdoğan • Yasemin Yılmaz

Dönem: 2011-2012

Çalışma Alanı: Bayburt


Ölçek: 1/5000

Öğrenci: Sevdenur Akdoğan

Dönem: 2011-2012

Çalışma Alanı: Bayburt

Konu: Kentsel Tasarım Projesi

Ölçek: 1/1000

118

Öğrenci: Fatma Yaylı • Merve Özen • Şeyma Kahya

Dönem: 2012-2013


Konu: Analiz ve Sentez

Ölçek: Serbest - 1/10000

119

Öğrenci: Fatma Yaylı • Merve Özen • Şeyma Kahya

Dönem: 2012-2013


Konu: Yerleşilebilirlik Sentezi

Ölçek: 1/10000

Öğrenci: Büşra Şentürk • Demet Temurağa • Resul Ayyıldız

Dönem: 2012-2013


Konu: Analiz ve Sentez


120

Öğrenci: Atilla Küsbeci • Emrehan Özcan • Şeyma Pertek

Dönem: 2012-2013


Konu: Nazım İmar Planı Şemaları

Ölçek: Serbest

121

Öğrenci: Atilla Küsbeci

Dönem: 2012-2013


Konu: Koruma Amaçlı İmar Planı Yapılaşma Koşulları

Ölçek: 1/500

Öğrenci: Şeyma Pertek

Dönem: 2012-2013


Konu: Koruma Amaçlı İmar Planı ve Analizleri

Ölçek: 1/500

122

Öğrenci: Elif Bayraktar • Kübra Yıldırım • Mihriban Öztürk

Dönem: 2013-2014



Ölçek: 1/5000

123

Öğrenci: Betül Gençcan • Dilan Gündüz • Gözde Mollaoğlu

Dönem: 2013-2014



Ölçek: 1/5000

124

Öğrenci: Berke Levent Küçük • Harun Hançer • Yunus Emre Kozoğlu

Dönem: 2016-2017



Ölçek: 1/5000

125

Öğrenci: Berke Levent Küçük (solda) • Harun Hançer (ortada) • Yunus Emre Kozoğlu (sağda)

Dönem: 2016-2017


Konu: Eylem Alanı Planlaması

Ölçek: 1/1000

126

Öğrenci: Ekin Akarsu • Nida Boz

Dönem: 2018-2019



Ölçek: 1/5000

127

Öğrenci: Ali Boşnakoğulları • Mehmet Yayla

Dönem: 2018-2019



Ölçek: 1/5000

128

Öğrenci: Altuna Alioğlu • İlhan Akan • Seda Durav

Dönem: 2019-2020



Ölçek: 1/5000

129

Öğrenci: Büşra Aktaş • Sefanur Şanlı • Selva Sözen

Dönem: 2019-2020



Ölçek: 1/5000

130

131

Yarıyıl 7

132

Planlama Stüdyosu VI dersi amacı; yerleşme sistemi

içinde, yerleşmenin özelliğine bağlı olarak konut,

sanayi, rekreasyon, merkezler, kıyılar gibi işlev

alanlarının belirlenerek, bu alanlardaki sosyalekonomik

ve fiziksel problemlerin belirlenmesi,

tanımlanması ve tartışılmasını sağlamak, bu alanlara

farklı ölçeklerde günün koşullarına bağlı olarak

tasarım kurgusunu ortaya koymaktır.

Dersin içeriği; kentsel yerleşmelerde belirlenen farklı

konu alanlarına yönelik ayrıntılı analizler, temel

sorunların saptanması, potansiyeller, kısıtlar ve

olanakların tanımlanması, özel fonksiyon alanlarının

günün koşullarına bağlı olarak düzenlenmesi, taşıt

yaya ilişkiler şeması, dönüşümü ve gelişimine yönelik

tasarım kurgusu, alternatif plan ve tasarım kaarlarının

üretilmesi, yasal çerçeve, teknik rapor ve grafik

ifadeler üç boyutlu çalışmlar olarak belirlenmiştir.

Öğrenci: Mustafa Vahdet Hıdır • Müge Faiz • Orhan Boz • Seda Duman

Dönem: 2009-2010


Konu: Stratejik Mekansal Plan

Ölçek: 1/10000

133

Öğrenci: Duygu Sağlam

Dönem: 2012-2013

Çalışma Alanı: Akçaabat


Ölçek: 1/1000

134


Dönem: 2013-2014


Konu: Kentsel Tasarım

Ölçek: 1/500 - 1/1000

135


Dönem: 2013-2014


Konu: Kentsel Tasarım Projesi Güneşlenme Deneyi ve Maket


136

Öğrenci: Rahman Öncüer

Dönem: 2014-2015



Ölçek: 1/1000

137

Öğrenci: Gizem Ayça Aksoy

Dönem: 2014-2015



Ölçek: 1/1000

138

Öğrenci: Merve Altıntaş

Dönem: 2018-2019


Konu: Koruma Amaçlı İmar Planı

Ölçek: 1/1000

139

Öğrenci: Elif Can

Dönem: 2018-2019



Ölçek: 1/1000

140

Öğrenci: Efsun Seray Bozoğlu

Dönem: 2018-2019



Ölçek: 1/1000

141

Öğrenci: Asuman Eda Akçay

Dönem: 2018-2019



Ölçek: 1/1000

142

Öğrenci: Şeyma Yaren Aytekin

Dönem: 2019-2020



Ölçek: 1/1000

143

Öğrenci: Şeyma Yaren Aytekin

Dönem: 2019-2020


Konu: Koruma Amaçlı İmar Planı Ekleri

Ölçek: 1/1000

144

Öğrenci: Fatma Kübra Batu

Dönem: 2019-2020


Konu: Koruma Amaçlı İmar Planı Analizleri

Ölçek: 1/1000

145

Öğrenci: Fatma Kübra Batu

Dönem: 2019-2020



Ölçek: 1/1000

146

147

Yarıyıl 8

Planlama Stüdyosu VII dersi kapsamında öğrencinin

planlama sürecini eğitiminde edinmiş olduğu bilgi ve

deneyim ile bireysel olarak gerçekleştirebileceği bir

çalışma olup seçilen planlama sorunu hakkında

öğrenci tarafından çözüm üretmeye yönelik kapsamlı

plan, proje ve rapor hazırlanması beklenmektedir.

Bitirme Yönetmeliği kapsamında yürütülecek olan

bitirme çalışması ayrıntılı inceleme, analiz, sentez,

planlama, projelendirme ve izleme aşamalarının

tamamlanması, uygulama stratejileri ile araçlarının

ortaya konması ve raporlarının hazırlanması

biçiminde düzenlenmiştir. Dönem içi dört ve dönem

sonu bir adet olmak üzere toplam beş jüri ile öğrenci

projeleri değerlendirilmektedir.

148

Öğrenci: Mahmut Bulut

Dönem: 2013-2014


Konu: Katı Atık Düzenli Depolama Tesisi Yer Seçimi

Ölçek: Serbest

149

Öğrenci: Sabit Kuyumcu

Dönem: 2013-2014

Çalışma Alanı: Ardeşen

Konu: Sanayi Alanı Yer Seçimi

Ölçek: Serbest

150

Öğrenci: Merve Özen

Dönem: 2013-2014

Çalışma Alanı: Uzungöl

Konu: Kırsal Temelli Stratejik Turizm Planlaması

Ölçek: 1/5000

TUPOB ŞEHİR VE BÖLGE PLANLAMA BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİ

BİTİRME PROJESİ YARIŞMASI 2013-2014 YILI

BİRİNCİSİ

151


Dönem: 2013-2014

Çalışma Alanı: Ortahisar

Konu: Stratejik Turizm Planlaması

Ölçek: Serbest

152

Öğrenci: Dilara Büşra Cansever

Dönem: 2014-2015

Çalışma Alanı: Ankara AKM

Konu: Özellikli Planlama

Ölçek: Serbest

153

Öğrenci: Dilara Büşra Cansever

Dönem: 2014-2015

Çalışma Alanı: Ankara AKM

Konu: Özellikli Planlama

Ölçek: Serbest

154

Öğrenci: Mehmet Temizel

Dönem: 2016-2017

Çalışma Alanı: Rize

Konu: Akarsu Sakınım Planlaması

Ölçek: 1/10000

155

Öğrenci: Mehmet Temizel

Dönem: 2016-2017

Çalışma Alanı: Rize

Konu: Akarsu Sakınım Planlaması

Ölçek: 1/10000

156

Öğrenci: Güzide Nur Acar

Dönem: 2017-2018

Çalışma Alanı: Trabzon Meydanları

Konu: Kolektif Bellek ve Kültürel Kimlik

Ölçek: Serbest

157

Öğrenci: Berra Yaroğlu

Dönem: 2019-2020


Konu: Kent Merkezi Planlama ve Tasarımı

Ölçek: Serbest

158


Dönem: 2019-2020



Ölçek: Serbest

159


Dönem: 2019-2020



Ölçek: Serbest

160

BÖLÜM YAYINLARI

VE

ETKİNLİKLER

Kentsel alanların planlanması ve tasarımı kitabı 2004

163


164


165


166


167


168


169

170

Şehircilik derlemeleri kitabı 2009

171


172


Trabzon Havalimanı revizyon master planı kitabı 2010

KTÜ Şehir ve Bölge Planlama Bölümü Havaalanı Planlama

Grubu (HPG) tarafından hazırlanan “Trabzon Havalimanı

Revizyon Master Planı” çalışması; Genel Bilgiler Raporu,

Mevcut Durum Raporu, Sayısal Gelişme ve Kestirimler, Fiziksel

Gelişme Stratejileri, Master Plan ve Standartlar olmak üzere 6

ciltlik bir araştırmanın ürünüdür.

Araştırma Grubu



Araştırmacılar

Yrd. Doç. Dr. Dilek BEYAZLI

Yrd. Doç. Dr. Sanem ÖZEN TURAN

Dr. Ersin TÜRK

Yrd. Doç. Dr. Cenap SANCAR


Yrd. Doç. Dr. Yelda AYDIN TÜRK

Yardımcı Araştırmacılar

Zeynep NİYAZOĞLU

Şeyda BÜLBÜL

Zeynep YILMAZ BAYRAM

Sezen ÖZEN

Oya SANCAR

Murat AYDEMİR

Sayısal Grafik Bilgi Üretimi

Beydullah SULAK

İbrahim KARATABAK

Rapor Editörü

Dr. Nilgün KİPER

Proje Yöneticisi

Bilimsel Koordinatör

Yüksek Mimar, Şehirci


Yüksek Şehir Plancısı




Yüksek Mimar

Yüksek Mimar

Yüksek Mimar

Şehir Plancısı

Jeofizik Müh.

Elektronik Müh.

Şehir Plancısı

Şehir Plancısı


173

Adana Havalimanı revizyon master planı kitabı 2010

KTÜ Şehir ve Bölge Planlama Bölümü Havaalanı Planlama

Grubu (HPG) tarafından hazırlanan “Adana Havalimanı

Revizyon Master Planı” çalışması; Genel Bilgiler Raporu,

Mevcut Durum Raporu, Sayısal Gelişme ve Kestirimler, Fiziksel

Gelişme Stratejileri, Master Plan ve Standartlar olmak üzere 6

ciltlik bir araştırmanın ürünüdür.

Araştırma Grubu



Araştırmacılar

Yrd. Doç. Dr. Dilek BEYAZLI

Yrd. Doç. Dr. Sanem ÖZEN TURAN

Dr. Ersin TÜRK

Yrd. Doç. Dr. Cenap SANCAR


Yrd. Doç. Dr. Yelda AYDIN TÜRK

Yardımcı Araştırmacılar

Zeynep NİYAZOĞLU

Şeyda BÜLBÜL

Zeynep YILMAZ BAYRAM

Sezen ÖZEN

Oya SANCAR

Murat AYDEMİR

Sayısal Grafik Bilgi Üretimi

Beydullah SULAK

İbrahim KARATABAK

Rapor Editörü

Dr. Nilgün KİPER

Proje Yöneticisi

Bilimsel Koordinatör







Yüksek Mimar

Yüksek Mimar

Yüksek Mimar

Şehir Plancısı

Jeofizik Müh.

Elektronik Müh.

Şehir Plancısı

Şehir Plancısı


174

Rize Üniversitesi yerleşkelerinin planlanması 2010

*

Dilek BEYAZLI 1 - Cenap SANCAR 2 - Ahmet Melih ÖKSÜZ 3

Son iki-üç süreçte a

artan hem

hem e

yer Mart 5467

Yasa Ahi

Mehmet Akif

-

ve Amasya

5662 Yasa

7

Artvin s Eren

Osmaniye Korkut

ve Batman Üniversi-

e

Teknik

Üniversitesi’ne Su

gibi bünyesine

katarak Bu

yeni Üniversitesi’nin i

n gereken

üniversitenin i

bir

gerek o tüm ihtiyaçar

uygun bir k

tek bir ana kampus -

Fener

kampus bir nüve e

güneye ve üniversitenin

ortaya tüm

ve bu ana kampus

Bu çerçe-

bir kar-

kampus

ve

göre

için r r

bu -

ana yaya

ve içeren bir

benimsenerek

geçen süreçte ortaya

iki Üniversitesi Kampus n

tek bir ana kampus i kurguanmasnn

o göstermitir Bunaran

kampus f

n

piyasa a

n çok yüksek

Bu mümkün -

(DPT)

ortaya tek

1

Yrd. Doç. Dr.,

Karadeniz Teknik

2

Yrd. Doç. Dr.,

Karadeniz Teknik

3

Yrd. Doç. Dr.,

Karadeniz Teknik

*

ve Teknik Üniversitesi Döner ve

Cenap

ÖKSÜZ ekibine Saffet ve

PLANLAMA

2010/1

21

175

Koruma odaklı kırsal alan planlaması: bir model önerisi 2014

176


177


178


179

180

Bugünden yarına Bayburt 2016

181

Bugünden yarına Bayburt 2016

KTÜ Kanuni Yerleşkesi stratejik master planı 2016


182



183



184

185

186

Etkinlikler

187

188

MEZUNLAR

Lisans Mezunları

2009 yılı Mezunları

Berna Sezen Özen

Beydullah Sulak

Servet Karaca

Metin Örün

Hatice Öksüz

Özge Maraba

Sefa Coşar

Aylin Hilal Gülbahar

Zeynep Erdoğan

Ahmet Nur Kalınağaç

Doğan Yenigül

İbrahim Karatabak

Gülden Bayrak

Evin Mercan

Hatice Totu

Bilal Bal

Rasim Bulut


Merve Yavaş

Gökhan Kopuz

İbrahim Kılıç

Şehriban Gökçe

Senem Aydın

Gaye Bayer

Seda Duman

Muhammet Uluşan

Seda Özlü

Gülşen Varol

Edanur Eren

Atilla Ateş

Fatih Katar

Başak Bayram

Müge Faiz

Aynur Turan

Seymen Usta

Mustafa Vahdet Hıdır

Orhan Boz

Emre Soygüden

Betül Yavruoğlu

Rüveyde Öksüz

Bedirhan Baykan


Mustafa Burak Çelebi

Banur Ezgi Yavuz

Esra Eskiçubuk

Belinda Fatma Halili

Özlem Acil

İsa Karadaş

Osman Bilgin

Şeyda Ezber

Ali Çağlar

İbrahim Önder

Tuğçe Erdemir

Beril Ünlü

Duygu Koca

Şeyma Nur Çakıroğlu

Ferda Yazıcıoğlu

Hatice Kartoğlu

Mehmet Demirtaş

Mehmet Hanifi Demirayak

Doğukan Günaydın

Eray Karabak

Betül Maden

Ahmet Kur

Selçuk Kuzay

Filiz Kaçar

Berna Özken

Hüseyin Tank


Ebru Çelebi

Okan Erkılıç

Sinem Dedeoğlu

Mikail Aydemir

Kadir Can Arıkan

Duygu Erarslan

Saadet Koçak

Coşan Çıngar

Şilan Dalgın

Nurbanu Gedik

Betül Ertoy

Savaş Gümele

Nadide Keloğlu

Tunçer Osmanlı

Ahmet Karpuz

Büşra Uzun

Ayşegül Kulaksız

Cansu İlhan

Yunus Emre Kapsal

Gökçe Tuba Ayık


Uğur Dündar

Anar Recebov

Mete Korhan Özkök

Ceren Yıldız

Duygu Sağlam

Kazım Onur Kurt

Gözde Enisoğlu

Mahmut Semih Çakmak

Merve Ersoy

Yasemin Yılmaz

Sibel Çolak

Kübra Yazıcı

Ezel Kaya

Esen Berber

Kübra Özçelik

Fatma Türkmen

Şükrü Yılmaz

Ozan Bektaş

Cengiz Özgeriş

Sezin Tabak

Duygu Türkmen

Sevdenur Akdoğan

Burak Yılmaz

Aslı Yıldız

Nurçin Seymen

Mehmet Talha Erdem

Hasan Mataracı

Hüsamettin Kul

Tuğçe Alıkçı

Kaan Aydin

Damla Bayraktaroğlu

Feyyaz Karaman

Melih Tort

Erman Aslan Çarkacı


Armağan Süleyman Güzel

Ali Rıza Kadir Arslan

Özge Şimşek

Merve Özen

Emrehan Özcan

Resul Ayyıldız

Sabit Kuyumcu

Demet Temurağa

Atilla Küsbeci

Mine Deniz

Tansu Güven

Fatma Nur Çalkan

Hava Boran

Mahmut Bulut

Mesut Duran

Şeyma Kahya

Sena Esin Eser

Merve Gözde Deveci

Dilin Laçin

Oğuzhan Fazıl Göksal

Muhammet Mustafa Onaran

Beyza Daylak

Anıl Karagüzel

Şeyma Pertek

Melek Ünver

Fatma Çiğdem Gerger

Fatmanur Kibar

Büşra Şentürk

Büşra Güngör

Muhammet Arslantürk

Zehra Çoban

İbrahim İçingir

Pakize Abaza


Tolga Kalaycı

Utku Aksakal

Kübra Yıldırım

Gamze Kolcuoğlu

Senem Durmuş

Gamze Akbayır

Büşra Kaya

Merve Karagöz

Kübra Misir

Onur Ahmet Pıçakcı

Tuğba Göz

Emine Yılmaz

Aysima Aygündüz

Zeynep Ayar

Duygu Ülger

Şeyma Güntin

Okan Sarıoğlu

Emre Karahan

Burak Köseoğlu

Mihriban Öztürk

Betül Gençcan

Mustafa Rahman Öncüer

Gülçin Haznedar

Gözde Mollaoğlu

Merve Yılmaz

Dilara Büşra Cansever

Gizem Ayça Aksoy

Parla Güneş

Ayşe İzel Bülbül

Elçin Bektaş

Dilan Gündüz

Berna Özdaş

Fatma Yaylı

Halis Aslan

Melike Sülbü

Zehra Taştan

Elif Bayraktar

Büşra Canan Can

Hatice Sucu

Leyla Polat

Esra Saral

Tural Quliyev

191


Meryem Uzunoğlu

Ertuğrul Önem

Selvan Arıcı

Atai Samyibek Uulu

Deniz KutluNurgül Öztürk

Netice Demir

Merve Öztürk

Yeliz Aktaş

Rezzan Karaoğlu

Zehra Emir

Meliha Akın

Ayşegül Çolak

Pelin Akın

Merve Şahin

İlhan Yetim

Muharrem Korkutan

Sevda Taşkin

Elif Özoğul

Halime Ardıç

Zeynep Özge Altuntaş

Firdevs Çisel Solak

Nurcan Serdar

Elif Oflas

Dilek Yaman

Solmaz Burcu Ünaldık

Oktay Çabuk

Berkan Yükselgün

Merve Türkoğlu

Betül Tuğba Öksüz


Merve Sırtkaya

Tuğba Usta

Elif Başkan

Şeyda Karabulut

Bahriye Karabaş

Sümeyye Çakmak

Rümeysa Orhan

Mustafa Akın Can

Tolga Söylemez

Merve Uğur

Burcu Çelik

Muazzez Yarar

Dilara Beyhan Kahraman

Selin Uzun

Ebru Kök

Melis Karakan

Sinem Kaz

Özge Kaya

Emre Candaş

Buse Nur Gürsoy

Mustafa Uğur Akça

Merve Keskin

Zeynep Bayram

Şura Leyla Çakar

Ömer Lütfü Ustalar

Narin Uncel

Aleyna Atasoy

Miray İpek Ünlü

Meryem Akkuş

Sezgin Hakyemez

Şeyma Okcu

Esen Sena Mollaoğlu

Hafize Polat

Süleyman Tüfekçi

Merve Güneş

Kutay Taşpınar

Cansu Karadeniz


Ece Cansu Caner

Sibel Demir

Özgür Karababa

Ebrar Kalay

Emre Özkan

Mikail Kızıltoprak

Özlem Tunç

Süleyman Talha Yılmazer

Dilan Deniz Han

Hatice Aydın

Yunus Emre Kozoğlu

Sümeyye Taşpınar

Dilan Makal

Esmanur Yılmaz

Günay Dilmaç

Gökselen Tay

Güzide Nur Acar

Muhammet Furkan Demir

Gamzegül Değer

Bilge Akdağ

Cahit Genç

Şeyda Sütlü

Berke Levent Küçük

Elif Akın

Cemile Sunal

Temel Şahin

İrem Selim

Beste Sucu

Elif Nur Ömeroğlu

Ömer Tuncal

Tuğba Yerli

Çiğdem Çetinkaya

Ayşenur Polat

Kevser Ekinci

Aleyna Öksüz

Burcu Ceylan

Harun Hançer

Ruveyda Alkan

Miray Erdinç

Derya Yıldırım

Ayşenur Güneş

Hüda Öztürk

Mehmet Temizel

Eyüp Çataloluk

Melek Yardımcı

Gülizar Şahin

İskander Timerbulatov


Emine Büşra Kelleci

Sümeyye Çevik

Zeliha Tümer

Tuğçe Bahtiyaroğlu

Mehtap Erkahraman

Nevra Polat

Yusuf Eminoğlu

Remziye Çetin

Meryem Kaya

Tuğba Kaya

Ramazan Doğan

Mehmet Yasin Koç

Sevgi Özkan

Elif Can

Merve Altıntaş

Büşra Eroğlu

Sevda Türker

Efsun Seray Bozoğlu

Cihan Çokyaman

Emre Ayyıldız

Işık Güngör

Ecenaz Taşcı

Sevdanur Acer

Mustafa Kahya

Nazerullah Sahar

Eda Yılmaz


Gülşen Ökmen

Esra Günaydın

Asuman Eda Akçay

Merve Özçelik

Berra Yaroğlu

Rabia Acar

Bedir Güler

Alipaşa Kalyon

Şeyma Yaren Aytekin

Yaren Başçil

Beyza Birinci

Tuğçe Nur Oruç

İpek Ertemoğlu

Derya Kaymak

Melike Alphan

Fatma Kübra Batu

Zeyneb Keskin

Ekin Akarsu

Timur Sümer

Nadir Aksun

Nida Boz

Yusuf Günenç

Mesut Peken

Kübra Görgülü

Aleyna Buse Bedir

Esmanur Erkovan

Selin Gülgör

Fatma Berna Al

Gamze Kurtoğlu

Zelal Boğatekin

Esma Kaya

Samet Balkan

Hanife Burcu Uzuner

Sena Kurtoğlu

Fulya İrem Çakmak

Rezzan Erdoğan

Ali Boşnakoğulları

Rabia Şahin

Şeyma Ay

Furkan Çevik

Berna Kara

Ümran Şahin

Rümeysa İmal

Nesrin Kavuncuoğlu

Hakan Alkan

Ayşe Dilara Kayas

Bahar Çelik

192

193

Lisansüstü Mezunlar

Tez Özetleri

194

Kentsel sosyal alan analizi: Trabzon örneği

Koruma yaklaşımlarına yeni bir bakış açısı olarak

"bütünleşik koruma" - Trabzon örneği

Tekerlekli sandalye kullanan bedensel engellilerin

kentsel mekanları kullanım olanaklarının Trabzon kent

merkezi örneği üzerinde incelenmesi

Yazar:

Danışman:

EBRU SİNAN

PROF.DR. ŞİNASİ AYDEMİR

Yazar:

Danışman:

SANEM LERZAN ÖZEN

PROF.DR. ŞİNASİ AYDEMİR

Yazar:

Danışman:

UMUT MÜFTÜOĞLU

YRD. .DOÇ. DR. AHMET MELİH ÖKSÜZ

ÖZET

Kentler binaların ve insanların rasgele yoğunlaştığı alanlar değil

zaman içinde gelişen bir düzen ile oluşan mekanlardır. Bu düzen

sayesinde kentliler sosyal farklılıklarının bir sonucu olarak kentsel

mekanda birlikte veya uzakta konumlanır ve zamanla içinde

yoğunlaştıkları alanları karakterize etmeye başlarlar. "Sosyal alan

analizi" kentte söz konusu olan bu farklılaşmayı çeşitli boyutlarıyla

incelemeyi amaçlayan bir çalışma yöntemidir. Kentsel sistemi

sosyal değişkenler bakımında incelemek konusunda ne yazık ki

ülkemizdeki uygulamalar çok sınırlıdır. Bu nedenle kentlerimiz

sadece yapıların öncelikli olduğu, bir çok nedenden dolayı sürekli

değişen insan faktörünün göz ardı edildiği, yığılma mekanları

haline gelmektedirler. Oysaki toplumsal yapıda meydana gelen

değişimler farklı mekan taleplerini de beraberinde getirmektedir.

Bu talepler yerine getirilmediğinde kentler hem fiziksel hem de

sosyal anlamda çöküntü bölgeleri haline gelmektedir. Trabzon

kenti örneğinde yapılan sosyal alan analizi çalışması yukarıda

belirtilen konulara değinmektedir. Çalışma beş bölümden

oluşmakta ve aşağıdaki konulan içermektedir. Birinci bölümde

çalışmanın amacı belirtilerek konu ile ilgili genel tanım ve

kavramlara yer verilmektedir. İkinci bölümde çalışma alam ve

yöntemine ilişkin bilgiler verilmektedir. Üçüncü bölümde

analizlerden elde edilen bulgular irdelenmektedir. Dördüncü

bölümde kentin sosyal dokusuna ilişkin varılan sonuçlar

açıklanmaktadır. Beşinci bölümde ise çalışmanın hangi alanlarda

ne gibi kararlara zemin hazırlayabileceğine dair öneriler ortaya

konmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Sosyal Alan, Sosyal Alan Analizi, Ayrışma,

Dayanışma, Faktör Analiz, Kent Planlama

ÖZET

Hızlı kentleşme sonucu yok olan tarihi değerler ve kültürel çevre

tahribi beraberinde korumanın önemini gündeme getirmiştir.

Ancak uygulanan koruma yaklaşımları sadece tekil yapıların

fiziksel olarak korunup kollanmasından ibaret olduğundan uzun

süreçte etkili ve başarılı olunamamıştır. Korumaya kısa dönemli

değil, ancak; etkili, kalıcı ve gelişime açık olabilmesi için, orta

dönemde daha geniş çerçeveden bakılması gerekir. Öncelikle

korunacak "alan" tanımı tekil yapılardan yapı gruplarına, çevre

ölçeğine hatta fiziksel, sosyal, kültürel, tarihsel, ekonomik tüm

özellikleriyle kent bütününe genişletilmelidir. Koruma olgusu salt

bir saklama, koruma ve kollama kavramlarından çıkarılıp,

"korama-değerlendirme-geliştirme" kapsamında düşünülmelidir ve

"bütünleşik koruma" kapsamında ele alınmalıdır. Bu çalışmada,

Trabzon kenti özelinde, değişime karşı direnmeden tarihi yapılan

/ çevreleri koruyacak, değerlendirecek ve geliştirecek, yani;

kullanarak yaşatacak yeni ve çağdaş bir koruma yaklaşımı olan

"bütünleşik koruma" yaklaşımı için neler yapılabileceği

sorgulanmıştır. Çalışma beş bölümden oluşmaktadır: Birinci

bölümde, çalışmanın amacı, bu amaca ulaşmak için gerekli olan

altyapıyı sağlayacak tanımlar ve kavramlar yer almaktadır. İkinci

bölümde, çalışma alam olan Trabzon'a dair bilgiler ve çalışmanın

yöntemi açıklanmıştır. Üçüncü bölümde, araştırmadan elde edilen

verilerle "bütünleşik koruma" yaklaşımı Trabzon kenti özelinde

irdelenerek ortaya konulmuştur. Dördüncü bölümde, bu çalışma

ile varılan sonuçlar açıklanmıştır. Beşinci bölümde ise, çalışmanın

devamı olabilecek öneriler sunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Koruma, Tarihi Çevre, Kentsel Koruma, Kent

Planlama, Bütünleşik Koruma.

ÖZET

Toplumun ayrılmaz bir parçası olan engelliler yaşamın her

alanında sorunlarla karşılaşmaktadır. Engellilerin toplumsal

yaşama katılımlarını engelleyici sorunların başında, kentsel dış

mekanlardaki hareket özgürlüğünü engellilere uygun tasarımların

yapılamamış olması gelmektedir. Bugün sokağa çıkmak,

kaldırımda hareket edebilmek gibi sınırlı aktiviteler için bile çok

sayıda engel bulunması nedeniyle, kentlerin büyük bölümü ve

yapıların çoğu engelliler için erişilemez durumdadır. Parklarda,

sokaklarda, meydanlarda, alış veriş merkezlerinde, kamu

yapılarında, kısaca yaşam çevresinde tek başına hareket

edebilen tekerlekli sandalye kullanan bedensel engelli bireylere

nadiren rastlanmaktadır. Bu gösterge bile tek başına engelli

bireylerin toplumsal yaşama katılımının ne kadar kısıtlanmış

olduğunu, bağımsız hareket edebilme olanaklarının ne ölçüde

sınırlandırıldığını kanıtlamaktadır. Bu çalışmada, engellilerin kent

içerisindeki yaşam zorlukları ve gereksinimler vurgulanarak,

bedensel engellilerin özellikle fiziki mekana ulaşma, mekanı

kullanma ve mekandan ayrılma konularında, erişilebilirlik açısından

sınırlılıkları üzerinde durulmuştur. Bu bağlamda tekerlekli sandalye

kullanan bedensel engellilerin kentsel mekanda karşılaştıkları

problemler ve mekanda rahat hareket etmesine imkan verecek

tasarımlar araştırılmış ve konu Trabzon kent merkezi üzerine

yapılan anket çalışmasıyla irdelenmiştir.

195

Kamusal mekanların gender sistematik yaklaşım

açısından değerlendirilmesi

Kent içi ulaşım olanakları açısından yol güzergahı

incelemesi: Giresun 16 nolu S.S. Taşıyıcılar Koop. (Mavi

Baş) dolmuş hattı örneği

Zağnos Vadisi'nde kentsel dönüşüm

Yazar:

Danışman:

ZEYNEP YILMAZ

PROF. DR. SALİHA AYDEMİR

Yazar:

Danışman:

SALİM GÖKHAN BOZALİOĞLU

YRD. DOÇ. DR. AHMET MELİH ÖKSÜZ

Yazar:

Danışman:

ŞEYDA BÜLBÜL

PROF. DR. SALİHA E. AYDEMİR

ÖZET

Kentler, benzer ve farklı insan ve insan gruplarının bir arada

ortak yaşadığı alanlardır. Kentsel mekanlar sakinlerinin her türlü

ihtiyacına cevap verebilecek şekilde biçimlendirilir. Bunun aksi

yapıldığı takdirde, aynı kentsel ortam bazılarının hayatına olumlu

katkı verirken; bazılarını da zor durumda bırakır. Sonuçta, farklı

gruplar arasında dengesizlikler ortaya çıkar. Gender bağlamında

değerlendirilen kadınlar, yaşlılar, özürlüler, tek ebeveynli aileler,

vb. toplumun sözü edilen farklı gruplarından biridir. Toplumdaki

konumları itibari ile farklı öncelik, beklenti ve sorunları vardır.

Kentsel mekanda gender gruplarının sorunlarını ve beklentilerini

karşılamak amacıyla Avrupa Birliği'ne üye ülkelerde “Gender

Sistematik Yaklaşım” politikaları uygulanmaktadır. Çoğunluğunu

kadınların oluşturduğu gender gruplarının kentimiz özelinde

kamusal mekanlarında karşılaştığı sorunlar, sözü edilen politika

aracılığıyla belirlenmeye ve bu doğrultuda çözüm önerileri

oluşturmaya çalışılmaktadır. Çalışma beş bölümden oluşmaktadır;

Birinci Bölüm: Çalışmanın amacı belirtilerek bu doğrultuda genel

konular ve kavramlara yer verilmektedir. İkinci Bölüm: Çalışma

alanı ve araştırma yöntemine ilişkin bilgiler verilmektedir. Üçüncü

Bölüm: Alan çalışması sonucunda elde edilen bulgular

irdelenmiştir. Dördüncü Bölüm: Gender bağlamında kadınlar için

saptanan sorunlar ve öncelikler açıklanmaktadır. Beşinci Bölüm:

Genel olarak ülkemizde gender grupları için kentsel mekanda,

planlama ve tasarım sisteminde yapılması gerekenlerin yanında,

bu konuda çalışmak isteyen araştırmacılara yön verecek öneriler

yer almaktadır.

ÖZET

Hızlı kentleşme, nüfus artışı, ekonomik ve sosyal gelişmeye bağlı

olarak artan kentsel hareketlilik, ulaşım talebini niceliksel ve

niteliksel olarak artırmıştır. Kentte yaşayan insanlar, kentler

büyüdükçe; daha yüksek kapasiteli, konforlu ve güvenli bir ulaşım

hizmeti talep eder. Kent planlama süreçlerinin sağlıklı işlemediği,

Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde, bu talebin düzenli bir

şekilde karşılanamaması nedeniyle, sorunlar giderek ağırlaşmıştır.

Kent içi ulaşım sorununa, sadece bir trafik sorunu olarak bakmak;

plansız ve tutarsız ulaşım yatırımlarıyla günlük çarelere

başvurmak, ciddi ve geri dönülemez yanlışlıklara neden olur.

Ulaşım planlama çalışmalarının temelini, tutarlı ve gerçekçi çözüm

arayışları oluşturur. Mevcut ve gelecekte ortaya çıkacak sorunlar,

tek tek tespit edilir, sonra kaynakları en akıcı şekilde kullanarak

bu sorunlar çözülür. Kentin ulaşım yapısı incelendikten sonra bu

yapının gelecek yıllarda nasıl bir şekil alacağı tespit edilir. Çağdaş

bir kent yaşamının en temel şartı, tüm toplum kesimlerinin bütün

kentsel faaliyetlere hızlı, konforlu ve güvenli bir şekilde erişmesidir.

Bunu sağlamanın yolu ise, mevcut sorunları geleceğe taşımadan,

zamanında çözmektir. Çözümler geleceğe yönelik ve kalıcı

tedbirler sağlamalıdır. Bu çalışmada amaç; Giresun kent içinde

belirlenen en yoğun iki nokta arasındaki güzergahın, tasarım ve

uygulama hatalarını saptamak, bu hataları planlı bir şekilde en

az düzeye indirmek; böylece, yaya ve araç güvenliğini en üst

düzeyde sağlamaktır.

ÖZET

Kentler zaman içerisinde sosyal, ekonomik ve fiziksel yönden

değişim yaşamaktadırlar. Kentsel mekanda yaşanan değişim ve

dönüşümler zaman içerisinde sürekli gerçekleşmektedir. ?Kentsel

dönüşüm? kavramı, kent planlama yazınında kentlerde yaşanan

olumsuz değişimlere verilen bir cevap olarak görülmektedir. İlk

olarak sanayileşme ve Dünya Savaşları sonrasında ortaya çıkan

olumsuz durumun çözümü olarak kent planlamada yerini alan

“kentsel dönüşüm” kavramı, ilerleyen yıllarda var olmaya ve farklı

sorunlara çözüm aramaya devam etmiştir. Ülkemizde de son

yıllarda kentsel dönüşüm projeleri ile çeşitli kentsel sorunlara

çözüm aranmaya çalışılmaktadır. Ancak kentsel dönüşümün

sosyal ve ekonomik yönlerden de ele alınması gereken bir bütün

olduğu unutulup yalnızca mekânsal boyutuyla

değerlendirilmektedir. Bir bütün olarak ele alınmadığında, çeşitli

sorunlar ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmanın amacı Türkiye'de

henüz yeni sayılabilecek kentsel dönüşüm kavramına açıklık

getirmek ve Trabzon Zağnos Vadisi'nde yaşanan kentsel

dönüşümü, mekânsal ve sosyal yönden değerlendirmektir. Bu

çalışma ile birlikte literatür çalışmaları yapılıp, Zağnos Vadisi'nin

tarihsel gelişimini ortaya koymak için çeşitli kurumlardan veriler

toplanıp, değerlendirilmiştir. Ayrıca, dönüşüm alanında yaşamış

olan kişilerle görüşme yapılıp Zağnos Vadisi'nde yaşam ve

Zağnos Vadisi'nde yaşanan dönüşümle ilgili görüşleri alınmıştır.

Yapılan anket çalışması ile şu sonuçlara erişilmiştir: Zağnos

Vadisi'nde yaşanan dönüşüm mekânsal olarak ele alınmış, sosyal

boyut göz ardı edilmiştir. Dönüşüm alanında yaşayanlar, proje

sürecine dahil edilmemiştir. Bu kişilere alanı terk etmekten başka

bir seçenek sunulmamıştır.

Anahtar Kelimeler: Kentsel Dönüşüm, Kentsel Yenileme, Kentsel

Sağlıklaştırma

196

Ticaret işlevinin kent formu ve yapısına etkilerinin

Trabzon örneği üzerinde incelenmesi

İmar Hukuku'nda kazanılmış haklar sorunu

Kamusal mekanda sokak sanatı: Grafiti; İstanbul,

Beyoğlu, Yüksek Kaldırım sokak incelemesi

Yazar:

Danışman:

MESUT YEŞİLTEPE


Yazar:

Danışman:

ZEYNEP NİYAZOĞLU


Yazar:

Danışman:

GİZEM ERDOĞAN


ÖZET

Geride bıraktığımız yüzyıl içerisinde gerçekleşen ve ivmelenerek artan

teknolojik yeniliklerin, insanlığı sosyal, ekonomik ve kültürel bağlamda

yepyeni bir çağa soktuğu günümüzde, kentleşme de aynı ölçütte

ivmelenerek gelişmesini sürdürmektedir. Ulaşım, iletişim ve bilgi

teknolojilerindeki hızlı gelişmenin kentleri fiziksel olarak yeni formlara itme

süreci ile birlikte, bu yeni formlar ve dönüşümler, kent planlama yazınının

belli başlı alanlarında geçtiğimiz son 50 yıl süresince incelenme olanağına

sahip olmuşlardır. Kent formunun ve kentsel yapının fiziki kent planlama

yazınını besleyen kılgısal ve kuramsal araştırmalarının odağında, gelişen

teknolojinin ulaşım alanındaki sembollerinden birisi olan otomobilin ve hızlı

ulaşım sistemlerinin kent yaşamına girmesi sonucu, kentsel yapıdaki

değişme ve bu değişen yapıya(strüktür) ilişen kent formunu oluşturan

işlevlerdeki -arazi kullanım kararları- değişme ve gelişme yer almaktadır.

İlk kentlerin gelişmesinin ana nedeni olduğuna dair yeteri kadar kanıt

olmamasına karşın ticaret işlevinin, kentlerin kuruldukları bölgesinin ve

formlarının şekilleniş biçimlerinin oluşmasına kayda değer bir katkısı vardır.

Üretim biçimlerindeki değişime, üretilen malların pazara sunumu,

ulaştırılması ve değişik coğrafyaların kültürel, sosyal ve fiziki yapısındaki

farklılaşmalara bağlı olarak ticaret işlevini oluşturan bileşenler değişiklik

gösterebilmektedir. Bu değişiklik ve nitel farklılık kentin ticaret işlev

alanlarının farklılaşmasına ve dolayısıyla kentsel mekânsal yapının farklı

biçimler almasına neden olmaktadır. Sanayi devrimi ile, toplumsal

seviyede büyük kitlelerin etkilenmesi yüzünden, sosyo-ekonomik yapıların

temelden değişim göstermesi, günümüzde küreselleşen dünyada, hızının

ölçülmesinde bile zorlanılan teknolojik gelişmelerin ve bu gelişmelerin

sosyal, kültürel ve fiziki yansımalarının kent coğrafyasına etki biçimleri,

işlev alanlarının yeniden şekillenmesine neden olmuştur. Bu çalışmada,

kent vizyonunda söz sahibi olabilen ticaret işlevinin günümüzdeki

mekânsal yapısının kuramsal bağlamda tartışıldığı ve kılgısal karşılığının

arandığı alanların metropoller ve kent-bölgeler olması bağlamında, Doğu

Karadeniz Alt Bölgesi'nin merkezi niteliğindeki Trabzon kenti

irdelenmektedir.

ÖZET

Sağlıklı ve düzenli bir çevre oluşturulmasının temel aracı olan imar

planlarının, değişen ve gelişen şartlara bağlı olarak değiştirilmesi

kaçınılmazdır. Ancak bu değişikliklerden önce bireyin sahip

olduğu imar haklarının korunup korunmayacağı sorusu, İmar

Hukuku'nda sıklıkla karşılaşılan kazanılmış haklar sorununun ortaya

çıkmasına neden olmaktadır. İmar mevzuatında kazanılmış

haklarla ilgili bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu nedenle yargı

karar verirken, her olayın somut özelliklerini dikkate almaktadır.

İdari yargının, kazanılmış haklar konusuna yaklaşımı genel olarak,

bunların korunması yönündeyse de, verdiği kararlardan belirlediği

ortak ilke ve kuralların olmadığı anlaşılmaktadır. Bu durum, bireyin

imar faaliyetlerini sürdürürken, hukuka ve hukuk devletine

duyduğu güvene zarar verebilir nitelikte bir belirsizliğe neden

olmaktadır. İmar uyuşmazlıklarında kazanılmış haklar sorununun

irdelenmesini amaçlayan bu çalışma altı bölümden oluşmaktadır.

Birinci bölümde, çalışmanın amacı belirtilerek konu ile ilgili genel

tanım ve kavramlara yer verilmektedir. İkinci bölümde, yapılan

çalışmalara ve çalışmanın yöntemine ilişkin bilgiler verilmektedir.

Bu bölümde imar uyuşmazlıklarında kazanılmış haklarla ilgili

davalar incelenmektedir. Üçüncü bölümde, incelenen dava

dosyalarından saptanan bulgular ortaya konmaktadır. Dördüncü

bölümde, elde edilen bulgular irdelenmektedir. Beşinci bölümde,

kazanılmış haklarla ilgili uyuşmazlıklara ilişkin varılan sonuçlar

açıklanmaktadır. Altıncı bölümde ise, konuyla ilgili geliştirilen

önerilere yer verilmektedir.

Anahtar Kelimeler: Kazanılmış Hak, İmar Planlama Süreci, İmar

Planı Değişikliği, Yapı Ruhsatı, İmar Hukuku, İmar Uyuşmazlıkları,

Yargı Kararları

ÖZET

Kamusal mekanlar; kentler için toplumsal hayat ve bireyin

varoluşu açısından çok önemlidir. Bu önem; Kamusal mekanın

estetik düzeyini oluşturan içeriğin, toplumların ve kentlerin yaşam

kalitesi düzeyinin belirleyicisi olmasından ileri gelmektedir.

Kamusal mekanlar; iktidar çatışmalarının şekillendiği, gündelik

yaşam biçimlerinin yer aldığı, bireyin var oluş mekanlarıdır. Bu;

mekanların tasarım, üretim ve tüketim süreçlerini de doğrudan

etkilemektedir. Mekanların kimliğini ortaya koyan bu bağıntıları

değerlendirmek, anlamlandırmak ve yönlendirmek kent biliminin

de konusudur. Sanat, kamusal mekanda yer bulduğu ölçüde

bütün bu ilişki ve etkileşimler bağımsız bir şekilde yaşar ve

demokratik katılım bu sayede ideale yaklaşır. Kamusal

mekanlarda yer alan sanat eylemlerinin, mekan, içerik, üretim

kurguları sosyoloji ve kent bilim açısından dikkate alınmayı

gerektirmektedir. Kamusal sanatın bağımsızlığı; kentsel mekana

yerleştirilmiş sanat objelerinden, mekan için kurgulanmış sanata

ulaşmada önemli bir açılım sağlayacaktır. 20. Yüzyıl’ın hareketleri

karşı kültürün görsel kodları ile anlamlar kurmaktayken,

küreselleşme yerel kültürleri parçalamakta, imgelerle aynı dili

konuşmaya olanak sağlamaktadır. Günümüzde iletişimi imajlar ve

simgeler üzerinden sağlamaktayız. Özgürlüğün mekanı kentler, bu

dönemde karşı hareketleri de üretmekte; yer altı kültür kavramını

yaratmaktadır. Duvarlar; içinde bulunduğu sisteme hizmet ettiği

kadar, bu hegamonik duruşun karşısında, bireysel ve toplumsal

mücadelelerin de bir aracı olmaktadır. Karşı kültürün söz söyleme

aracı olan grafitiler; stencil, sticker, poster gibi ürünlerle `kendin

yap' kültürünü de uyandırmaya çalışmaktadır. Bu çalışmanın

merkezinde; Kamusal sanatın kentsel mekandaki anlamının

değerlendirilmesi amacıyla sokak sanatı grafiti ele alınmış ve

İstanbul Yüksek Kaldırım Sokak uygulamalarının analizi somut

olarak değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Kamusal Mekan, Kamusal Sanat, Sokak

Sanatı, Grafiti, Vandalizm, Yüksek Kaldırım

197

Kırsal alanda kamu hizmeti (eğitim ve sağlık) yer

seçimi ölçütleri

TOKİ etkisinde kentsel gelişme: 2004-2010 Ankara

güneybatı metropoliten plan bölgesi örneği

Bütüncül Havza Planlaması'nda Delphi yöntemi:

Değirmendere alt havzası

Yazar:

Danışman:

SİNEM KAMİLOĞLU

PROF. DR. SALİHA E. AYDEMİR

Yazar:

Danışman:

AHMET KUTAY YILDIRIM

YRD. DOÇ. DR. DİLEK BEYAZLI

Yazar:

Danışman:

BERNA SEZEN ÖZEN

DOÇ. DR. CENAP SANCAR

ÖZET

Kırsal alanlarda karşılaşılan sorunların başında, yerleşmelerin

plansız, dağınık, küçük, sayıca fazla olması gelmektedir. Bu

nedenle hem kırsal alanlardaki kamu hizmeti ihtiyacına yeterince

cevap verilememekte, hem de hizmet sağlama maliyeti yüksek

olmaktadır. Üzerinde yeterince yer seçimi ve kapasite çalışmaları

yapılmadan hayata geçirilen kamu hizmet birimleri (sağlık ve

eğitim) yapıldıktan bir süre sonra ya yetersiz hale gelmekte, ya

hiç kullanılmadıkları için eskimeye ve yıkılmaya terk edilmekte ya

da talebi karşılamadığı için kat ilavesi istenmektedir. Çalışma,

kırsal alanda kamu hizmetleri yer seçimini etkileyen yerleşme

özelliklerinin sorgulanmasını, çalışma alanı özelinde hizmetlerin

bulundukları yerleşmede gelişmelerini/gelişememelerini etkileyen

etmenlerin değerlendirmesini ve fiziksel ölçütlerin yer seçiminde

etkinliğinin tartışılmasını içermektedir. Birinci bölümde çalışmanın

amacı belirtilerek bu doğrultuda genel kavramlar verilmekte,

kırsal politikaların ve ilgili yasal-kurumsal yapının genel bir

taraması verilmektedir. İkinci bölüm olan ?yapılan çalışmalar?

bölümü, çalışma alanının ve araştırma yönteminin tanıtılmasını,

hipotezlerin ortaya konmasını ve araştırmanın veri tabanının

oluşturulması hakkındaki detaylı açıklamaları ve bilgileri

kapsamaktadır. Üçüncü bölüm, bulgulardan oluşmaktadır. Bu

bölümde ikinci bölümde hazırlanan veri tabanı kullanılarak yerelin

eğitim ve sağlık hizmetlerine ilişkin taleplerini (bağımsız değişken)

açıklayan yerel özellikler (bağımsız değişkenler) çoklu regresyon

tekniği ile analiz edilmiştir. Sonuçlar bölümü olan dördüncü

bölümde ise elde edilen bulgular hipotezler bağlamında

değerlendirilmiş, yorumlanmıştır. Beşinci bölümde ise çalışmada

zaman kısıtı nedeniyle ele alınamayan, bulgularının

yorumlanmasına yardımcı konular üzerinde durulmuş,

araştırmacının tez çalışmaları sürecinde karşılaştığı güçlükler de

dikkate alınarak, yapılan tez konusunda çalışacak diğer

çalışmalarda araştırmacılara yön verilecek önerilere yer

yerilmiştir.

ÖZET

Kentsel alanların yoğun nüfus baskısı altında olmasının yanı sıra

kırsal alanlarda kentsel istila ile karşı karşıyadır. Özellikle

büyükşehirlerde bu yayılma sonucunda kırsal alanlar hızla kentsel

alanlara dönüşmektedir. Tüm bu sürecin planlı ve doğru bir

şekilde işleyebilmesi için kentsel büyümenin planlarla sağlanması

gerekir. Planlar tek başına kentsel gelişmeyi yönlendiren

belgelerken, planlamanın kavramsal çerçevesinde yer alan yasal

ve yönetsel çerçeveden bağımsız değerlendirilmeleri mümkün

değildir. Bu bağlamda özellikle, 1984'de 3030 sayılı Kanun ile

Büyükşehir Belediyesi yönetimi düzenlemesi, yine 1984 yılında

kurulan Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı İdaresi Başkanlığı'nın

kurulması, 2985 sayılı Toplu Konut Kanununun çıkarılması,

ardından çıkarılan dönüşüm kanunları ve benzeri yasal

düzenlemeler planları nasıl yönlendiğinin tartışılması

hedeflenmiştir. Bu yasalardan alınan güçle planlara yapılan

müdahaleler, kentsel gelişmenin yönlendirilmesi ve kentsel rantın

nasıl paylaşıldığı tartışılmıştır. Yasal düzenlemeler, aynı zamanda

planlama aktörler arasındaki yetkileri ne şekilde yönlendirdiği de

konu bütünlüğünden kopmayacak şekilde değerlendirilmeye

çalışılmıştır. Özellikle son yıllarda Toplu Konut İdaresi planlamanın

önemli bir aktörü olarak yerel yönetimlerle birlikte yaptığı

işbirlikleri ile öne çıkmıştır. Bu bağlamda, Ankara kenti Güneybatı

Metropoliten Bölgesi içerisinde yer alan Aşağıyurtçu,

Yukarıyurtçu, Balıkuyumcu ve Yapracık bölgeleri planlama

çalışmaları tez kapsamında incelenmiştir. Bu bölgelerde yapılan

planlar, revizyon planları, açıklama raporları ve açılan davalarla

ilgili mahkeme kararları değerlendirilmiştir.

ÖZET

Çeşitli ekosistem özellikleriyle önemli bir planlama birimi olan su

havzalarının, ekolojik ve sürdürülebilirlik kavramlarının esas

alınarak planlanmaması beraberinde yanlış arazi kullanım

kararlarını getirmiş ve bu durumun bir sonucu olarak havza

ölçeğinde bütüncül havza planlaması ve yönetimi kavramı önem

kazanmıştır. Ülkemizde bütüncül havza planlamasına ilişkin model

bir süreç bulunmamaktadır. Bu eksiklik, havzalar üzerindeki

mevcut baskının önlenememesine neden olmakta ve havzalardaki

ekolojik denge bozulmaktadır. Bu çalışmanın amacı; sürecin

eksikliğinden yola çıkılarak ekolojik açıdan korunması gereken

havzalarda, havzaya özgü sorun ve stratejileri belirleyerek

bütüncül havza planlama süreci ve modeli geliştirmektir.

Çalışmanın ilk bölümünde ekoloji ve sürdürülebilirlik kavramları,

bütüncül havza planlaması ve yönetimi yaklaşımı kuramsal olarak

incelenmiş, dünyadaki ve Türkiye'deki mevcut havza planlama ve

yönetim sistemi açıklanmaya çalışılmıştır. İkinci bölümde, sürece

erişebilmek amacı ile Trabzon Kenti'ne içme suyu sağlayan ve

kentin gelişme bölgesinde yer alan Değirmendere Alt Havzası,

örnek alan olarak seçilmiştir. Bu bağlamda, alana ilişkin literatür

çalışmalarına ve plan kararlarına yer verilmiştir. Bütüncül havza

planlaması ve yönetiminin disiplinler arası bir çalışmayı

gerektirmesi nedeniyle, alana ilişkin planlama ve planlamaya yön

veren sorunların tespit edilmesi için Delphi Yöntemi araç olarak

kullanılmış, havzayı tanıyan akademisyenler, teknik kadro ve

havza üzerinde karar verici/onaylayıcı bazı kurumlardan oluşan

uzman grubunun görüşleri alınmıştır. Üçüncü bölümde, alanın

öncelikli çözüm gerektiren sorunları ve bu sorunların çözümüne

yönelik bazı stratejiler öngörülmüş, literatür çalışmalarından ve

uygulanan Delphi Yöntemi'nden yararlanılarak bütüncül havza

planlamasına yön verecek /verebilecek ilkeler belirlenmiştir. Son

olarak, Değirmendere Alt Havzası üzerinden bütüncül havza

planlamasına ilişkin süreç modeli tasarlanmıştır.

198

Kırsal yerleşim düzenini etkileyen faktörler: Trabzon ili

örneği

Trabzon kenti 2002 yılı revizyon imar planı sonrası

idari yargıya konu olan imar uyuşmazlıkları

Doğu Karadeniz kırsalında ikincil konut eğiliminin

nedensel çözümlenmesi: Trabzon örneği

Yazar:

Danışman:

ARZU ÇİFCİ

YRD. DOÇ. DR. YELDA AYDIN TÜRK

Yazar:

Danışman:

ESRA ÇEBİ

DOÇ. DR. DİLEK BEYAZLI

Yazar:

Danışman:

BEYDULLAH SULAK

YRD. DOÇ. DR. ERSİN TÜRK

ÖZET

Trabzon İlinde kırsal yerleşimlerin çok fazla dağınık oluşu ve bu

dağınıklıkla ilişkili olarak; orman ve tarım alanlarının tahribatı, çok

seyrek dokulu kırsal yerleşimlerden kaynaklanan yüksek altyapı

maliyetleri, afet riskli alanlarda yerleşilmesi nedeniyle can ve mal

kayıpları ile sonuçlanan afet olayları, kontrolsüz yapılaşmaya

bağlı olarak bilimsel ve nesnel ilkelerden uzak çarpık yapılaşmalar

kırsal yerleşmeler için çözülmesi gereken sorunlar olarak

karşımıza çıkmaktadır. Yapılan çalışmanın amacı, yaşanan

sorunların çözümü için öncelikle Trabzon İli kırsal yerleşimlerin yer

seçiminde ve düzeninde önemli etkisi olan faktörlerin (eğim, yön,

yükseklik, ulaşım ve mülkiyet) kırsal yerleşmelerdeki etki düzeyini

ve şeklini tespit etmektir. Ayrıca yapılan tespitlere göre, bu

faktörlerin kırsal alanlara yönelik planlama çalışmalarında nasıl

değerlendirileceği ve planlama mevzuatında neler yapılabileceği

konusunda önerilerin ortaya konulmasıdır. Çalışmanın birinci

bölümünde, çalışmanın amacı, kırsal yerleşmelerle ilgili kavramlar,

kırsal yerleşim dokusunu etkileyen faktörler ve Türkiye'de kırsal

yerleşmelerin genel durumu anlatılmaktadır. Çalışmanın `yapılan

çalışmalar başlıklı' ikinci bölümü, çalışmanın yöntemi, çalışma

alanın tanıtılması, 16 örnek köyün belirlenmesi ve yapılan

analizlerin açıklanmasını içermektedir. Çalışmanın üçüncü bölümü,

analizler sonucu örnek köylerde elde edilen bulgular ve bu

bulguların irdelenmesini kapsamaktadır. Çalışmanın dördüncü ve

son bölümü ise, elde edilen bulguların genel olarak ve hipotezler

bağlamında değerlendirilmesi, kırsal alanlara yönelik planlama

çalışmalarında ve planlama mevzuatında neler yapılabileceği

konusunda öneriler getirilmesi ve bu çalışmayı bütünlemek için

yapılabilecek bilimsel araştırmalar hakkında önerileri içermektedir.

ÖZET

İmar planlarının uygulanıp, bir belge olmaktan öteye götüren

olgu imar hukukun yaptırım gücünden gelmektedir. Bu anlamda

kentlerin düzenlenmesinde en önemli ilişki şehircilik ve kamu

hukuku arasında olmaktadır. Kent planlama sürecinde ?halkın

katılımı sağlanmalıdır? noktası ne yazık ki planlama yapım süreci

içerisine çok girememiş, imar planları yapılıp onaylandıktan

sonraki askı süreci içerisinde sıkışıp kalmıştır. Yapılan İmar planları

veya plan değişikliklerinde bireylere haber verilmemektedir. Bu

noktada imar planlarının uygulanmasında ve sonrasında ortaya

çıkan sorunları ortadan kaldırmak noktasında İdari Yargı önemli

rol oynamaktadır. Amaç kamu yararı ile birey yararı arasında

dengeyi kurabilmektir. Yargıya intikal eden konularda, yargının

alacağı kararlar planlamanın mekân üzerindeki yönünü

çizmektedir. Yapılan çalışmada, imar planlarının genelde

şahısların kişisel çıkarlarına aykırı durumlar oluşturduğu konularda

dava açıldığı görülmektedir. İdari yargı imar uyuşmazlıklarına

müdahale eden mekanizma görevi görmektedir. Bu bağlamda

imar uyuşmazlıklarına karşı idari yargıda açılan davaların

incelenmesini amaçlayan bu çalışma beş bölümden oluşmaktadır.

Birinci bölümde, çalışmanın amacı belirtilerek konu ile ilgili genel

tanım ve kavramlara yer verilmektedir. İkinci bölümde, yapılan

çalışmalara ve çalışmanın yöntemine ilişkin bilgiler verilmekte olup,

konu ile ilgili genel olarak bütün davalar ve daha detayda örnek

davalar incelenmiştir. Üçüncü bölümde ise, incelenen dava

dosyalarından saptanan bulgular ortaya konmaktadır. Dördüncü

bölümde, elde edilen bulgular irdelenmektedir. Beşinci bölümde

ise, konu genelinde ve özelinde varılan sonuçlar açıklanmaktadır.

ÖZET

İkincil konutlar, insanların devamlı yaşadığı ve çalıştığı yerdeki

konutunun dışında, tatillerini geçirmek, eğlenmek ve dinlenmek

amacıyla gittiği yörede sahip olduğu ve bu dönemler dışında

kullanmadığı konutlar olarak tanımlanır. İkincil konutlar yaylalarda

yayla veya dağ evi, kentsel alanın çeperinde veya kırsal alanda

çiftlik veya bağ evi ve deniz ve göl kenarında yazlık gibi eğlenme

ve dinlenme amaçlı kullanılan konutlardır. Bunlardan başka

özellikle ülkemizde, iş bulma nedeniyle kente veya yurtdışına göç

etmiş ancak kendine hala köyüne ait hisseden ve köyü ile bağını

devam ettirmek isteyenler köylerine ikincil konut yapmaktadır. Bu

tez çalışmasının amacı bu farklı tür ikincil konutun varlığını ortaya

koyma ve eğilimin nedenlerini ile inşa edilmiş ikincil konutların

yapılaşma niteliklerini Doğu Karadeniz Bölgesi kırsalında

incelemektir. Tezin amacı doğrultusundaki tespitleri yapmak için

ikincil konut sahipleri ile yüz yüze anket tekniği uygulanmıştır.

Anket sonuçlarını değerlendirmek için anket ve frekans dağılımı

yanında ki kare bağımsızlık testi, f testi ve t testi gibi istatistiki

yöntemler kullanılmıştır. Çalışma alanı olarak Doğu Karadeniz

Bölgesinde yer alan Trabzon İlinin, Çaykara ilçesinin Eğridere,

Çambaşı ve Yeşilalan Köyleri ile Maçka ilçesinin Kapukoy,

Örnekalan ve Gürgenağaç Köyleri seçilmiştir. Yapılan çalışma

sonucunda köylerde ikincil konut yapanların demografik, sosyal

ve ekonomik nitelikleri ortaya konulmuş, ikincil konut eğiliminin

nedenleri ve ikincil konutların yapılaşma özellikleri belirlenmiştir.

199

Kırsal yerleşme eylem planı yaratım süreci:

Trabzon/Salacık köyü deneyimi

Kentin, kırsal alan üzerindeki rekreasyon talepleri:

Kastamonu örneği

Yerleşime uygunluk değerlerindeki değişikliklerin

(jeo-tadilat) imar planı üzerinde yarattığı baskılar:

Trabzon kenti örneği

Yazar:

Danışman:

SEDA ÖZLÜ


Yazar:

Danışman:

MELTEM DURAN

DOÇ. DR. CENAP SANCAR

Yazar:

Danışman:

OYA DEMİR SANCAR


ÖZET

Eylem planı yaratım süreci; yerel kaynak ve potansiyelleri

kullanarak toplumun problemini kendisinin belirleyip

önceliklendirildiği, çözüm için yerel halkın aktif olarak sorumluluk

aldığı, etkin ve katılımcı bir süreçtir. Kırsal alanda yaşayan halkın

potansiyel ve sorunlarını analiz ettiği, bilginin paylaşıldığı, ortak

fikrin üretildiği, belirlenen problemin çözümüne yönelik eylemin

planlandığı ve gerçekleştirildiği bir süreci amaçlar. Bu tezde;

sürecin inşasında kırsal ve kentsel alanlar için eylem planları ve

katılımcı süreçler incelenmiş; kırsal yerleşmeler için dokuz adımlı

yeni bir kırsal yerleşme eylem planı süreci önerilmiştir. Kırsal alanın

eylem planı yaratım sürecinde; çalışma alanı olarak Akçaabat

ilçesi Salacık köyü seçilmiş; katılımcılık düzeyini arttırmaya yönelik

yaklaşım ve tekniklerin uygulandığı bir atölye süreci

oluşturulmuştur. Tasarlanan ve uygulanan eylem planı sürecinde

belirlenen sorunlar köyde yaşayanlarca tespit edilmiş, gönüllü

grubun katıldığı atölye süreçlerinde probleme odaklanılarak

tanımlanan eylem ve adımları hayata geçirilmiştir. Toplumsal

yapıyla doğrudan ilişkili olan eylem planı süreci; insan faktörüne

dayalı her çalışmanın olduğu gibi hassas ve kırılgandır. Katılımcı

süreçlerin dezavantajı olabilecek ve yaşanabilecek birçok

olumsuzluğa veya çatışmaya karşın Salacık köyü özelinde başarılı

ve toplum için eğitici bir süreç yaşanmıştır. Bilgilendirmeden

başlayan birlikte hareket etmeye ve nihayet eylemi desteklemeye

ulaşan bir katılım düzeyinin sağlandığı bu çalışmanın sonucunda;

bireyin toplum içindeki rolünde, sosyal ilişkilerinde ve karar verme

süreçlerinde olumlu yönde değişimler izlenmiştir. Başarılan her bir

eylem adımı bir sonrası için cesaretlendirici olurken, gelecekte

daha kapsamlı ve zor eylemler için sarmal etkinin oluşturması

beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler: Eylem Planı, Kırsal Yerleşme, Katılım, Katılımcı

Teknikler, Salacık

ÖZET

Büyük kentlerde ve metropollerde hızlı kentleşme ve kentsel

rekreasyon alanlarının yetersizliği ile birlikte kişiler kentten

uzaklaşma, doğaya daha yakın rekreatif faaliyetlere ihtiyaç

duymaktadır. Böylece kırsal rekreasyon alanlarına talep giderek

artmaktadır. Bu bağlamda, kırsal alanlara olan rekreasyon amaçlı

eğilimin sebepleri, sürekliliği, gidilebilen günü birlik mesafe ve

diğer etkenlerin tespit edilmesi ve tartışılması gereken başlıca

konulardır. Bu çalışmada, Kastamonu ili özelinde, Kastamonu

kentini odağa alarak kent-kır etkileşimini, rekreasyonel açıdan

sorgulayarak kırsal alanlara olan eğilimin varlığını, sebeplerini,

gidilebilen mesafeyi ve sıklığını tespit etmek amaçlanmıştır. Bir

kentin planlama sınırı, kentlerin kırla olan ticari, sosyal, idari,

kültürel ve rekreatif amaçlı günübirlik ilişkileri dikkate alınarak

belirlenmelidir. Söz konusu günü birlik ilişkiler içinde rekreatif

amaçlı kullanımların ne derece önemli olduğu araştırılmaktadır.

Çalışma beş bölümden oluşmaktadır; Birinci Bölüm: Çalışmanın

amacı belirtilerek bu doğrultuda genel konular ve kavramlara

yer verilmektedir. İkinci Bölüm: Çalışma alanı ve araştırma

yöntemine ilişkin bilgiler verilmektedir. Üçüncü Bölüm: Alan

çalışması sonucunda elde edilen bulgular irdelenmiştir. Dördüncü

Bölüm: Tüm bu çalışma sonucunda Kastamonu kentinin rekreatif

talepleri günü birlik ilişkiler içinde tespit edilerek, planlama

disiplinine nasıl bir girdi oluşturacağı tartışılmış ve bunun yanı sıra

bu konuda çalışmak isteyen araştırmacılara yön verecek

önerilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Kentsel alan, kırsal alan, kentleşme, kent ve

kır sınırı, kent planlama, rekreasyon

ÖZET

Kent planlama sürecinde yerbilimsel verilerin planlamaya

entegrasyonu ciddi şekilde 1999 Marmara depreminden sonra

gündeme gelmiştir. Plan kademelerine göre yapılacak jeolojik etüt

çeşitleri sınıflandırılmış ve bu etütlere göre format geliştirilmiştir.

Uygulama imar planlarına altlık oluşturan yerleşime uygunluk

değerlerine bağlı olarak bazı alanlarda yapılaşma koşullarına

kısıtlılık getirilmektedir. Genellikle, yapılanma kısıtlılıklarını ortadan

kaldırmaya yönelik parsel/mülk sahiplerinin jeolojik-jeoteknik etüt

raporları hazırlatmaları ve değişen değerlerinin yerleşime

uygunluk haritalarına işlenmesini sağlayan jeo-tadilatların

incelenmesi tezin temel amacıdır. Yerleşime uygunluk değerinde

yapılan değişikliğin neden olarak sunulması ile imar planının

öngördüğü yapılaşma koşullarının değiştirilmesine yönelik imar

tadilatı talepleri de ortaya çıkmaktadır. Bu bağlamda yapılan

jeo-tadilatların planlamaya etkilerini izlemek amacıyla; birinci

bölümde çalışmanın amacı belirtilerek konu ile ilgili genel tanım

ve kavramlara yer verilmektedir. İkinci bölümde, yapılan

çalışmalara ve çalışmanın kapsam ve yöntemine ilişkin bilgiler

verilmekte olup, konu ile ilgili çalışma alanındaki tüm jeo-tadilatlar

ve daha detayda jeo-tadilat gerekçeli imar tadilatları

incelenmiştir. Üçüncü bölümde ise incelenen jeo-tadilatlı ve jeotadilat

gerekçeli imar tadilatlı alanlara yönelik bulgular ortaya

konularak plana olan etkileri üzerinden irdelemeler yapılmıştır.

Son olarak ise, konu genelinde ve özelinde varılan

sonuçlar/öneriler tartışılmıştır.

200

Bölgesel gelişmişlik düzeyi tartışmalarında yeni yöntem

arayışı

Planlamada ekolojik duyarlı alanların belirlenmesi:

Gediz Deltası sulak alanı örneği

Samsun Saathane Meydanı özelinde kentsel arkeolojik

varlıkların kentle bütünleştirilmesinin yasal boyutuna

ilişkin bir model önerisi

Yazar:

Danışman:

SİNEM DEDEOĞLU


Yazar:

Danışman:

YASEMİN ŞENTÜRK YILMAZ

YRD. DOÇ. DR. AYGÜN ERDOĞAN

Yazar:

Danışman:

EMREHAN ÖZCAN

DOÇ. DR. SANEM ÖZEN TURAN

ÖZET

Sosyal ve ekonomik olanaksızlıklar ve farklılıklar ülkeler arasında

olduğu gibi bölgeler hatta iller arasında dengesiz gelişmeye

sebep olmaktadır. Bu farklılıklarının giderilmesine yönelik

politikalar oluşturulmadan önce sosyo-ekonomik gelişmişlik

düzeyinin il/bölge ya da alt bölge ölçeğinde uygun değişkenlerle

ve göstergelerle belirlenmesi ve nedensellik tartışmaların

yapılması gerekir. Ülkemiz için, günün toplumsal, ekonomik ve

teknolojik gelişimlerini/değişimlerini göz önüne alan, gelişmişliği en

iyi ifade eden gösterge ve değişkenler kapsamında önerilen

yöntem ile gelişmişlik düzeyi tartışmalarına yeni bir bakış açısı

getirmek amaçlanmaktadır. Bu amaca ulaşmak için izlenen yolakış

şemasında öncelikle kavramsal çerçevede geçmişten

günümüze gelişmişlik düzeyi ile ilgili yapılmış araştırmalara yönelik

kimlik kartlarının oluşturulması, sonrasında değişkenlere yönelik

sistematik bir değerlendirme yapabilmek için 3S(sıralama,

sınıflama, seçme) adı verilen yaklaşımın uygulanması gelmektedir.

Sonrasında ise, önerilen sınıflama yönteminin Türkiye Düzey-2

ölçeğinde uygulaması, sonuçlarının 2003 yılında DPT tarafından

ve 2013 yılında Kalkınma Bakanlığı tarafından yapılan gelişmişlik

araştırmaları ile karşılaştırılmasını içeren ampirik bir çalışma

yapılmıştır. Ülkemiz açısından gelişmişlik düzeyine yönelik yapılan

çokça tartışmanın tezden sonra artık ortak bir dilde ve farklı bir

bakış açısıyla yapılması; olgunun daha net tanımlanması ve

derinlemesine tartışılmasına olanak sağlaması; güvenilir veri ve

doğru yöntemler ile maliyet etkin bir tespitin yapılması

beklenmektedir.

ÖZET

Planlamanın temel kaygılarından biri ekolojik öneme sahip doğal

alanlar ile yapılı çevreler ya da yapay alanlar arasındaki ikileme

çözüm üretmektir. Doğayı koruyarak sosyal ve ekonomik

gelişmeyi sağlamak amacıyla ortaya konan planlama kararları

ve araçları ekolojik öneme sahip alanları korumada etkili rol

oynamaktadır. Ülkemizde koruma alanlarının belirlenmesi ile bu

alanlara yönelik plan kararının geliştirilmesi süreci, uluslararası

düzeyde benimsenen koruma yaklaşımları ile habitat alanlarını

azamileştirmeyi amaçlayan bilimsel yöntemlerle entegre

olamamıştır. Bu çalışmanın amacı bu sorunu yeniden tartışmaya

açarak planlamada doğal ekosistemlerin koruması konusunda yol

gösterici olacak dünyada kabul gören koruma yaklaşım, yöntem

ve uygulamalarını ortaya koymaktır. Bu bağlamda bir sulak alan

ekosistemi özelinde koruma sınırlarının belirlenmesinde dikkate

alınan göstergeler çalışma kapsamında ortaya konmuştur.

Çalışma alanı olarak belirlenen Gediz Deltası Sulak Alanı ve

çevresinde koruma alanları UNESCO'nun ortaya koyduğu

"biyosfer rezervi" yaklaşımından yararlanılarak; öneri koruma

alan net sınırları ise coğrafi bilgi sistemi tabanlı çok kriterli karar

verme ve Bayes olasılık yöntemleri ile bu kapsamda kullanılan

kanıt ağırlığı tekniğinden yararlanılarak tanımlanmıştır. Çalışma ile

Gediz Deltası'nda ekolojik duyarlılık gösteren alanlar olasılık

dağılım sonuçlarına göre farklı uygunluk dereceleriyle

sınıflandırılarak öneri koruma alanları belirlenmiştir. Bu alanlardan

potansiyel sulak alanlarla azamileşen çekirdek bölgenin,

başlangıçta kabul edilen ve yasal sulak alan sınırlarıyla

karşılaştırıldığında her iki alandan da geniş bir alanı kapsadığı

ortaya konmuştur.

ÖZET

İkinci Dünya Savaşı sonrasında Avrupa kentlerinde bulunan

arkeolojik kalıntılar kentsel arkeoloji kavramının ortaya çıkmasını

sağlamıştır. Tarih öncesi dönemlerden itibaren yerleşim gören

kentlerdeki arkeolojik varlıkların korunması, zamanla önem

kazanarak bu alandaki koruma yaklaşımını geliştirmiştir.

Yaklaşımın gelişmesine rağmen halkın bilinçlenmesinde önemli bir

gelişim sağlanamaması kentsel arkeolojik varlıkların korunmasını

yasal düzenlemelere bağımlı kılmıştır. Bu bağlamda yasal

düzenlemelerde yapılan değişiklikler kentsel arkeolojik varlıkların

koruma yaklaşımlarını doğrudan şekillendirmektedir. Kentsel

alandaki arkeolojik sitlerin koruma ve teşhir ilkesine göre yerinde

korunması, yaşayan bir organizma olan kentlerde sorunlar

oluşturmaktadır. Son yıllarda oluşan bu sorunların bertarafı için

farklı çözümler aranmaktadır. Avrupa'da koruma kullanma

dengesi gözetilerek yapılan çalışmalarla kentsel arkeolojik

alanların kentle bütünleştirilme stratejileri geliştirilmekte ve

arkeolojik alanların korunarak yaşayan mekânlara dönüşmesi

sağlanmaktadır. Bu tez çalışmasının amacı Türkiye'de kentsel

arkeolojik varlıkların yaşayan mekânlara dönüşmesini sağlayacak

biçimde yasal düzenlemelerin iyileştirilmesidir. Bu kapsamda yasal

düzenlemeler uluslararası mevzuata ve örnek ülkelerin yasal

düzenlemelerine göre incelenmiş, uygulama aşamasındaki kısıtlar

ise Samsun Saathane Meydanı kazıları özelinde irdelenmiştir. Bu

çalışmanın çıktısı, uygulamaya yönelik kararların bilimsel

çalışmalar ile uluslararası koruma mevzuatına uygunluğunun

tespit edilmesiyle, yasal sistemdeki eksikliklerin belirlenerek bu

eksikliklere ilişkin yasal bir model önerisinin geliştirilmesidir.

201

İmar planlarına yapılan müdahalelerin ulaşım

şebekesine etkisinin sorgulanması: İzmir yeni kent

merkezi revizyon imar planı

Yabancıların ikinci konut arz-talebinin kentlere etkisi:

Trabzon örneği

Mekânsal planların değerlendirilmesinde tutarlılık tespiti

üzerine bir yöntem önerisi: Trabzon örneği

Yazar:

Danışman:

PELİN TATLI

ÖĞR. GÖR. DR. GÖKHAN H. ERKAN

Yazar:

Danışman:

CEREN ÜNLÜ

YRD.DOÇ.DR.ZEYNEP YILMAZ BAYRAM

Yazar:

Danışman:

MİHRİBAN ÖZTÜRK

DOÇ. DR. AYGÜN ERDOĞAN

ÖZET

Kentler dışsal etkenlerin değişmesinden büyük oranda etkilenen

açık sistemlerdir. İmar planlarına yapılan müdahale türleri ile

ekonomik, toplumsal ve mekansal değişkenlere bağlı olarak

kentlerde öngörülmeyen etkilerle karşılaşılabilmektedir. Fakat imar

planlarına yapılan müdahalelerin, özellikle ulaşım şebekesi üzerine

olan etkisini ölçme ve olumsuz etkilerini ortadan kaldırmaya

yönelik teknik araçlar yönünden Türkiye literatüründe ve

mevzuatında eksik kalınmaktadır. Kent planlaması ve ulaşım

planlaması arasındaki bu karşılıklı etkileşim iki aşamada

çalışılmıştır. Araştırmanın çözümleyici olan ilk aşamasında; çalışma

alanı olarak seçilen İzmir Yeni Kent Merkezine ait Nazım İmar

Planı Revizyonlarının trafik hacmine etkisi, Trafik Etki Analizi

yöntemi ile ölçülmüştür. İmar planlarına yapılan müdahaleler ile

yoğunluk artışının yaşandığı durumlarda ulaşım şebekesinin

olumsuz yönde etkilenmesinin olası bir sonuç olduğu ve bu

sonucu ölçebilecek teknik yöntemlerin geliştirilmesi gerekliliği

anlaşılmıştır. İkinci aşamada, sorun tanımına ilişkin geliştirilen beş

temel ulaşım yaklaşımı karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Bu

yaklaşımlar içerisinden, çalışma alanının büyüklüğüne ve

dinamiklerine göre, bir çağdaş ulaşım yaklaşımı seçilmiştir. Seçilen

yaklaşım doğrultusunda, çalışma alanı için uygulama ölçeğine

uygun uygulama araçları belirlenmiştir. Sonuç olarak, bazen imar

planlarına yapılan müdahaleler bazen de imar planının kendisi

ulaşım şebekesini olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Oluşabilecek

negatif etkileri en aza indirgemek için, kent dinamiklerine uygun

ulaşım yaklaşımlarının planlama sürecinde ele alınması gerektiği

anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler: İmar planlarına müdahale, Trafik etki analizi,

Çağdaş ulaşım yaklaşımları, İzmir yeni kent merkezi nazım imar

planı revizyonu

ÖZET

Birinci konuttan daha kısa sürelerle ve daha çok eğlence ve

dinlence amacıyla kullanılan ikinci konutların sahipliliği, ulaşım ve

iletişim teknolojilerinde yaşanan gelişmelerle ve ulus devletlerin

yasalarının izin vermesiyle uluslararası düzeye taşınmıştır.

Türkiye'de 2012 yılında hangi ülke vatandaşlarının ülkemizden

taşınmaz edineceğini belirleyen karşılıklılık ilkesinin kaldırılması,

konut edinen yabancıların uyruklarında ve tercih ettikleri

şehirlerde 2012 öncesine göre farklılıklar yaşanmasına yol açmıştır.

Bu bağlamda 2012 sonrası konut edinen yabancıların tercih

ettikleri şehirlerden biri de Trabzon'dur. Bu kapsamda çalışmanın

amacı ülkemizde yabancıların ikinci konut edinimi bağlamında

2012 sonrası yeni döneminin kentlere etkilerini Trabzon üzerinden

ortaya koymaktır. Amaca yönelik olarak çalışma da iki farklı

yöntem izlenmiştir. İlki konut arzının ve yabancıların konut

talebinin incelenmesine yönelik anket çalışması; ikincisi ise konut

arzının kentsel mekanda ortaya çıkardığı durumların tespitine

yönelik yapılan alan çalışmasıdır. Yapılan çalışmalar sonucunda

daha çok Arap Yarımadası ülkeleri vatandaşları ortalama 4,6

hane halkı büyüklüğüne sahip yabancıların kentte konut sahibi

olduğu bilgisine ulaşılmıştır. Yabancıların konut edinmesinin ve

talebinin başlıca etkileri ise, nüfus yoğunluğunun planlanandan

daha fazla artması, yapılaşma yoğunluğunun artması ve mevcut

planlara parçacıl müdahaleler yapılması olarak tespit edilmiştir.

ÖZET

Mekânsal planlar, hem yerleşimlerin kendi koşullarını iyileştirmede

hem de içinde yer aldıkları bölge üzerindeki olumsuz etkilerini

azaltmada güçlü araçlardır. Etkin olmalarında önemli olan yapım

süreçlerinin "değerlendirme" aşamasına odaklanan bu çalışmada;

benzer ve farklı ölçekli planların belirli ölçütlere göre tutarlılık

testlerinin gerekliliği ele alınmaktadır. Mevcut sistemde sadece

basit bir denetlenme işlemi olarak görülen değerlendirme ve

buna yönelik ölçütler Türkiye planlama yazınında ve mevzuatında

ele alınmayan bir konu olarak durmaktadır. Çalışmada mekânsal

planlama sürecinin bu eksikliğinden hareketle, yazında ve

mevzuatta yapılan incelemelerle bu aşamayı, içinde nicel verilerin

yer aldığı nitel ölçütlü tutarlılık testlerine dayandıran analitik bir

yöntem ortaya konulmaktadır. Bu kapsamda, çalışmanın ilk

adımında mekânsal planların değerlendirilmesine yönelik

"Mekânsal Planlar Değerlendirme Kılavuzu" hazırlanmıştır.

Kılavuzda mevzuat, plan raporu ve/veya plan ve mesleki

öğretilerin sabit alındığı tutarlılık testleriyle; planların süreç, bilgi

akışı, yöntemi ve plan kararları tutarlılıkları incelenmiştir. Testler;

"içsel" ve kendi içinde "yatay" ve "dikey" olarak detaylanan "dışsal"

tutarlılık olmak üzere iki ana grupta oluşturulmuştur. İçsel tutarlılık

testleri, her bir farklı ölçekteki plan için ayrı; yatay dışsal tutarlılık

testleri, aynı ölçekli komşu yerleşme planları arasındaki; dikey

dışsal tutarlılık testleri ise, aynı yerleşimin farklı ölçekli planları

arasındaki incelemeleri kapsamaktadır. Çalışmanın ikinci

adımında, örnek yerleşimler üzerinde belirlenen ölçekteki

planların, hazırlanan kılavuzdaki ölçütlere göre tutarlılıkları test

edilmiştir. Bu amaçla Trabzon kentini kapsayan üst ölçekli planlar

ve bu kent içinden seçilen bazı yerleşimlere yönelik alt ölçekli

planlar incelenmiştir. Çalışmayla ortaya konan kılavuzun, ülkedeki

planlama sisteminde planların onaylanmadan önceki sürecinde

pratikte doğrudan kullanımının sağlanması ve yeni mevzuat

çalışmalarında bu konudaki içerik altyapısına yönelik hazırlıklara

temel oluşturması hedeflenmiştir.

202

Geçmişten günümüze zanaat ve zanaat mekânlarının

değişimi: Trabzon kenti örneği

Kentsel yayılma baskısı altındaki kent çeperlerinin

gelişimi ve sermaye birikim aracı olarak kentsel rantlar

Morfolojik bulgular ışığında kentsel sit sınırının

belirlenmesi: Erzurum örneği

Yazar:

Danışman:

NURÇİN SEYMEN

DOÇ. DR. YELDA AYDIN TÜRK

Yazar:

Danışman:

CANSU GÜLLER

PROF. DR. DİLEK BEYAZLI

Yazar:

Danışman:

GÜLDEN BAYRAK

ÖĞR. GÖR. DR. NİLGÜN KİPER

ÖZET

Küreselleşme süreciyle birlikte dünyada mekânsal, kültürel, sosyal

ve ekonomik birçok yönden etkileşimler meydana gelirken, yerel

koşulların ön plana çıktığı bir rekabet ortamı doğmuştur. Bu

rekabet ortamında kentler kimliklerini ön plana çıkarak önem

kazanmakta, kimlikleriyle ve kültürleriyle anılmaktadır. Kentin

kültürel simgelerinden biri olan ve kentin belleği olarak

nitelendirilebilecek zanaat ve zanaat mekânları; kent kültürü ve

kimlik oluşumu bağlamında önemlidir. Ancak günümüzde değişen

yaşam koşulları ve yeni tüketim alışkanlıklarının artmasıyla zanaat

ve zanaat mekânları her geçen gün önemini yitirmekte ve sayısal

olarak da azalmaktadır. Geçmişten beri zanaat odaklı önemli bir

ticaret merkezi olan Trabzon kentinde de geçmişten günümüze

zanaat ve zanaat mekânları eski önemini kaybetmiştir. Ancak

kentte hala kentin önemli kimlik ve kültür öğesi olarak varlığını

devam ettirebilen, zanaat ve zanaat mekânlarının bulunması

önemlidir. Tez çalışmasında, kent kimliğinin önemli bileşenlerinden

olan zanaat ve zanaat mekânlarının önemini irdelemek, Trabzon

kentinde tarihsel süreçteki değişim ve dönüşümü ortaya koymak,

zanaatın ve zanaat mekânlarının korunması ve sürdürülmesine

yönelik öneriler geliştirmek amaçlanmıştır. Çalışmada yöntem

olarak; literatür araştırması, yerinde tespit, gözlem ve

fotoğraflama ve zanaatkarlarla görüşme tekniği kullanılmıştır.

Elde edilen haritalar ve sayısal veriler karşılaştırılarak geçmişten

günümüze zanaat ve zanaat mekânlarının değişimi ortaya

konulmuştur. Zanaat ve zanaat mekânlarının canlandırılmasına ve

sürdürülebilmesine öneriler geliştirilmiştir. Bunun yanı sıra; çalışma

sonucunda; kentteki zanaat mekânlarına ilişkin bilgilerin yer aldığı

dijital ortamda interaktif bir web sitesi (trabzondazanaat.com)

oluşturularak güncel bir envanter sunulmuştur.

ÖZET

Kentsel mekânın şekillenmesindeki düzenleyici aracın planlama

olmasından yola çıkılarak; kentsel gelişme, planlama ve rant

arasındaki ilişkinin ele alındığı tez çalışmasının amacı, toprağın

değer artışı sürecinin ortaya konulması ve planlama marifetiyle

elde edilen değer edinim sürecinin tanımlanmasıdır. Bu süreç,

mekân üretiminde hâkim politikalar ve değişen sermaye birikim

süreçleri ile kurumsal ve yasal müdahaleleri de kapsamaktadır.

Bu kapsamda, Ankara metropoliten alanının yapılaşma baskısı

altında parçacı bir kentsel gelişme süreci yaşayan Gölbaşı-İncek

yerleşimi, kentsel gelişme ve kentsel rant arasındaki ilişkiselliğin

izlenebileceği örnek alan olarak belirlenmiştir. İncek yerleşiminin

planlanma süreci ile rant ediniminde özel ve kamu sektörünün

müdahaleleri tartışılmıştır. Sonuç olarak; bir düzenleme aracı olan

planlamanın bütünsellikten uzak, parçacı ve rant odaklı bir yöne

doğru evrildiği görülmüştür. Planlama marifetiyle üretilen değer

artışının, mülkiyet üzerindeki el değiştirme yoğunluklarının artması

ve uygulamada yeni mekanizmaların üretilmesi yoluyla özel

sektör ile kamu sektörüne aktarımının sağlandığı ortaya

konulmuştur. Planlamanın günümüzde katmanlı-parçacı bir yapıya

büründüğü ve kent toprağı üzerinde yaratılan yüzen değer

artışını/ rantı yasallaştıran/meşrulaştıran araç haline geldiği tespit

edilmiştir.

ÖZET

Kentsel tarihi alanların korunmasına yönelik yaklaşımlar geçmişten

günümüze tek yapı kapsamından alansal koruma kapsamına

ulaşmıştır. Ancak ülkemizdeki kentsel korumaya ilişkin

uygulamalarda yaygın olarak sit alanı sınırlarının tescilli yapıların

varlığı ve yoğunluğu üzerinden belirlendiği gözlenmektedir.

Oysaki mekân fiziki bir yapı olmanın ötesinde bir derinliğe sahiptir.

Çok boyutlu ilişkilerin cereyan ettiği, ekonomik, sosyal, politik

süreçlerin sonucunda şekillenmiş bir organizmadır. Bu ilişkiler

örüntüsü içindeki değişimler bugünkü mekânı da düne göre farklı

kılmakta katmanlaştırarak günümüze kadar getirmektedir.

Dolayısıyla sit alanı sınırı ile tanımlanmış tarihi kent parçası olarak

nitelendirdiğimiz alanı yalnızca anıtsal ve sivil mimari yapıların

yoğunlaştığı alanların tespiti ile aramak yetersiz kalacaktır. Bu

bağlamda korunması gerekli "tarihi kentsel alanın" sınırlarını

kapsamlı bir kavrayışla belirleyebilmek, kent dokusunun

katmanlaşma sürecinin okunduğu morfolojik çözümleme ile

mümkün olacaktır. Bu çalışmada tarihsel-coğrafi yaklaşımla

Erzurum kenti morfolojik gelişimi incelenmiş ve mevcut kentsel sit

alanı kritik edilerek sit alanı sınırlarının belirlenmesine yönelik öneri

ortaya konulmuştur.

203

Doğu Karadeniz Bölgesi'nde kırsal mahalle (köy)

yerleşik alanının belirlenmesi

Kamusal alanlarda sürdürülebilirlik kavramı: Trabzon

kent meydanı örneği

Büyükşehir olan illerde imar yetkilerinin paylaşımı:

Trabzon/Vakfıkebir İlçe Belediyesi örneği

Yazar:

Danışman:

ESEN BERBER

PROF. DR. CENAP SANCAR

Yazar:

Danışman:

M. SEDDIQ SADEQ


Yazar:

Danışman:

DUYGU SAĞLAM


ÖZET

Doğu Karadeniz'deki kırsal yerleşimlerde, engebeli topoğrafya ve

mirasla gelen parçalı mülkiyet sahipliliğinin dağınık bir yerleşim

tipolojisine sebep olduğu görülmektedir. Bu yerleşimlerde; yol, su,

elektrik ve kanalizasyon gibi teknik altyapı hizmetlerinin her

konuta götürülmesi, maliyeti artıran bir unsur oluşturmaktadır. Bu

durum sürdürülebilir kırsal gelişimin önünde engel teşkil etmekte

ve kırsal alan planlamasını ve bir yerleşim kademelenmesi

yaklaşımının geliştirilmesini zorunlu kılmaktadır. 6360 sayılı kanunla

merkezi yönetim güçlendirilerek; il özel idarelerinin sahip olduğu

yetkiler ile köy tüzel kişilikleri kaldırılmış ve kırsal alanların

yönetiminde büyükşehir ve ilçe belediyelerinin yetkili olması

sağlanmıştır. Kırsal alanda yeni bir mekanizma yaratan bu sistem

kır ve kent kavramları arasındaki yasal statü farkının ortadan

kalkmasına sebep olmuştur. Dolayısıyla büyükşehir belediye

sınırlarının tamamı kentsel alan statüsüne kavuşmuş ve kırsal

alanlarda plan öngörüsü geliştirilmesi gereği zorunluluk haline

gelmiştir. Bu çalışma kapsamında, kırsal karakteri devam eden

yeni mahallelerde "köy yerleşik alanı" kavramı "kırsal mahalle

yerleşik alanı" olarak tanımlanmış ve yasal dayanaklar ile bir

model geliştirilmiştir. Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) ortamında

hazırlanan jeoloji, yükseklik, toprak vb. yersel verilerin

entegrasyonu ile konumsal veri tabanı oluşturulmuştur. Ayrıca

çalışmanın asıl hedefi olan kırsal-mahalle yerleşik alanlarının

belirlenmesi için veriler AHP (Analytic Hierarchy Process)

methodu ile ağırlıklandırılarak yerleşime uygunluk analizleri

yapılmıştır. Beraberinde, yerleşime uygun alanlardaki yapılı çevre

ve mülkiyet dokusu analizi yapılarak, mevzuatta tanımlanan

kamusal alanlarla çakıştırılmış ve kırsal mahalle yerleşik alan sınırı

tanımlaması yapılmıştır.

ÖZET

Teknolojik, ekonomik, sosyal ve kültürel dinamiklerin hızla

değişmesi, kentsel alanları etkilemektedir. Bu değişen dinamiklere

paralel olarak, insanların kentsel alandan beklentileri de değişiyor.

Sadece fiziksel olarak ele alınan kentsel alan, beklentileri

karşılamanın ötesinde tüketici odaklı olmaya başlamıştır. Bunun

sonucunda toplumu ve ihtiyaçlarını dikkate almayan kimlikleri ve

niteliği olmayan anlamsız mekânlar ortaya çıkmıştır. Bu bağlamda

son dönemlerde araştırma konusu olarak, sürdürülebilirlik, yaşam

kalitesi, nitelikli kentsel alanlar ve kentlerin sürdürülebilirliği

gündeme gelmektedir. Bu tez çalışmasında, 21. yüzyılın önemli

yaklaşımlarından biri olan kentsel sürdürülebilirlik bağlamında

kamusal alan olarak Trabzon Kent Meydanı'nın değerlendirmesini

yapmak, literatür araştırması ve alan çalışmasından çıkarımlarda

bulunarak, kamusal alanların özellikle kentsel meydanların,

planlama ve tasarımı için sürdürebilirlik bağlamında bir tasarım

ve değerlendirme çerçevesi oluşturmaktır. Sürdürülebilirlik

kavramının geniş, kapsamlı ve çok disiplinli olduğundan; konu

daraltılarak kamusal alan ve kentsel meydan sürdürülebilirliğinin

açıklığa kavuşturulmasının ardından; Trabzon kentinin en işlevsel,

ticari, idari, hizmet ve finans sektörlerin yoğunlaştığı, merkezi iş

alanında (MİA) yer alan Meydan'ın sürdürülebilirliği

tartışılmaktadır.

ÖZET

Büyükşehir sınırları içerisinde bulunan belediyeler tarafından

yürütülen planlama ve uygulama faaliyetlerinin diğer belediye

faaliyetleri ile koordinasyonu ve büyükşehir bütününe uyumu

büyükşehirlerin sınırını il sınırı ile tanımlayan 6360 Sayılı Yasa

sonrası önemli bir planlama ve kamu yönetimi konusu haline

gelmiştir. Büyükşehir statüsü kazanan Trabzon'un Büyükşehir

Belediyesi ve Vakfıkebir İlçe belediyesinin imar faaliyetlerinin ve

iki belediye arasında yaşanan planlama süreci, planlama aktörleri

arasındaki yönetsel ilişkiler, üst ölçekli plan kararları ve kent

ölçeğinde hazırlanan nazım ve uygulama plan kararları ve plan

uygulama sürecindeki plan değişikliklerinin incelenmesini

amaçlanmıştır. Büyükşehir Belediyelerinin sahip olduğu İmar

faaliyetleri ve yetkileri kapsamında plan yapım süreci, itiraz süreci

ve dava süreçleri detaylı bir şekilde incelenmiş olup bulgular

ortaya konulmuştur. Büyükşehir belediyelerinin ilçe belediyelerine

müdahale şekillerinin değişip değişmediği, plan kararları

üzerindeki vesayeti, plan uygulamalarının nasıl bir yöntemle ele

alındığı detaylı bir şekilde incelenmiş ve plan uygulama

sürecindeki plan değişikliklerine odaklanılarak büyükşehrin ilçesi

olmanın planlama ve uygulama faaliyetlerine etkisi tartışılmıştır.

Son olarak; planlama sürecinde idari yargıya konu olan imar

faaliyetleri derinlemesine incelenerek, örnek olaylar –vaka

analizleri ile elde edilen çıkarımlar elde edilmiştir. Böylelikle, teze

konu olan ilçe belediyelerin planlama faaliyetlerine ilişkin

büyükşehir olma sürecinde ve sonrasında yönetsel ve pratik

anlamda yansımalarının ortaya konulması sağlanmıştır.

204

Korunan alanlarda imar hakkı aktarımının imar planları

üzerinden incelenmesi: Balıkesir örneği

Katılımcı tasarım deneyimi: Çocuklarla tasarım oyunu

6306 sayılı kanun kapsamında riskli alan ve planlama

ilişkisi

Yazar:

Danışman:

YUNUS MESOHORLİ


Yazar:

Danışman:

ZELİHA AKTÜRK ŞİMŞEK


Yazar:

Danışman:

KÜBRA YAZICI


ÖZET

Bu çalışmada, "2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma

Kanunu" kapsamında korunan alanlarda imar hakkı aktarımının

uygulanabilirliğini araştırmak amaçlanmıştır. Mevzuat, yargı

kararları ve akademik çalışmalar ışığında imar hakkı ve bu hak

üzerindeki kısıtlık durumlarını tanımlamaya yönelik örnek

uygulamalar incelenmiştir. Mevzuattan kaynaklanan ya da

mekânsal planlar ile belirlenen yapılaşma veya geliştirme hakkı

olan imar hakkı, kazanılmış hak ve meşru beklenti durumları

üzerinden değerlendirilmiştir. Kısıtlılık kanuni kısıtlılık, yargı kısıtlılığı

ve idari kısıtlılık kaynaklı oluşmaktadır. İdareler (yetkili kurum ve

kuruluşlar) tarafından mevzuatın öngördüğü ölçüde takdir yetkisi

kullanılarak imar-yapılaşma hakları tanımlanmaktadır. Kültür

varlıklarına yönelik koruma alanlarının belirlenmesi imar hakkı

kısıtlılığı doğuracak önemli bir husustur. Koruma Bölge Kurulları

tarafından sit alanlarında koruma amaçlı imar planları ile tescilli

taşınmaz kültür varlıklarının koruma alanlarında yeni yapılanma

projeleri ile imar hakkı kısıtlılığı doğuracak kararlar alındığı tespit

edilmiştir. Kısıtlanmış imar haklarının İHA programı ile yapılaşmaya

açık aktarım alanlarına aktarılması kültürel mirası koruyacak ve

mülkiyet hakkı ihlallerini ortadan kaldıracak yenilikçi ve ekonomik

bir çözüm olacaktır. Ayrıca imar planlarının hayata geçirilmesi

için kullanılan mevcut uygulama araçlarıyla birlikte alternatif

olarak İHA uygulama aracının kullanılabileceği

değerlendirilmektedir.

ÖZET

Katılımcı tasarım yaklaşımları, yapılı çevrenin planlanması ve

tasarlanmasında yerel halkın yaşadığı mekânlara şekil verirken

karar verme sürecinde doğrudan veya dolaylı olarak sorumluluk

aldığı etkin ve katılımcı bir süreçtir. Mekânsal ve sosyal

gelişmelere oldukça faydalı olan bu alternatif mekân üretme

süreci tasarımcı ve kullanıcı arasında yeni bir rol dengesini

oluşturmaktadır. "Katılımcı Tasarım Deneyimi: Çocuklarla Tasarım

Oyunları" başlıklı bu tez çalışmasının temel amacı katılımcılarını

çocukların oluşturduğu kullanıcılarla tasarımcıyı buluşturan

katılımcı tasarım yaklaşımının deneyimlenmesi sürecinde tasarım

oyunları yöntemi kullanılarak gerçek bir atölye deneyimi

gerçekleştirmek ve örnek bir kullanıcı odaklı bir tasarımın modeli

oluşturmaktır. Böylelikle, katılımcı tasarım sürecinin sahip olduğu

işleyiş değerlendirilecek ve süreçte tasarımcının değişen rolü

tartışılacaktır. Araştırmanın çalışma alanı olarak Trabzon'un

Ortahisar ilçesinde bulunan Karayemiş Parkı seçilmiş, katılımcılık

düzeyini arttırmaya yönelik yaklaşım ve tekniklerin uygulandığı bir

atölye süreci oluşturulmuştur. Katılımcı tasarım yaklaşımı

kapsamında çalışmanın yöntemi ve yürütücülüğü araştırmacı

tarafından oluşturulmuş ve uygulanmıştır. Bu değerlendirmeler

kapsamında projenin asıl temasını tasarımın son ürününe değil,

tasarım sürecine dair bir çözümlemeye odaklanmak olmuştur. Tez

sürecinde, katılımcıların mekâna dair ihtiyaç ve istekleri

doğrultusunda tasarım sürecinin nasıl yönlendirileceği, uzlaşı ile

karar alma, tasarımcı ve kullanıcı arasındaki dengeyi keşfetmek

ve kullanıcıların tasarıma yönelik farkındalıkların arttırılması

amaçlanmıştır.

ÖZET

İnsan ile fiziksel çevre sürekli etkileşim halindedir. Doğanın insan

eliyle tahrip edilmesi ve doğal olayların gerçekleşmesi sonucu

afetler meydana gelmektedir. Dünya' da ve Türkiye' de meydana

gelen afetlerin olumsuz sonuçlarını azaltmak için organizasyonlar

gerçekleştirilmiş, politikalar belirlenmiş ve belgeler oluşturulmuştur.

Türkiye de afet odaklı yapılacak uygulamalarda kentsel

dönüşüme yönelinmiş ve mevzuatta buna yer verilmiştir. En son

2012 yılında çıkarılan "6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların

Dönüştürülmesi Hakkında Kanun" ile afetler meydana gelmeden

alanlar üzerinde yapılacak dönüşüm, iyileştirme, sağlıklaştırma

gibi uygulamalarla kentsel mekânlardaki afet sonrası olumsuz

etkilerin en aza indirilmesi hedeflenmiştir. Buna yönelik olarak 2012

yılından bu yana Türkiye'nin hemen hemen tüm illerinde 6306

sayılı Kanun kapsamında "Riskli Alanlar" ilan edilmiştir. Bu riskli

alanlar birbirinden çok farklı kriterlere, mekânsal olgulara sahip

olmasına karşın ilan öncesi ve sonrası yapılan uygulamalar

benzerlik taşımakta hatta aynı olmaktadır. Bu çalışmada Türkiye'

de 26.04.2016 tarihine kadar 6306 sayılı Kanun kapsamında ilan

edilen riskli alanlar üzerine inceleme yapılmıştır. Çok kriterli karar

verme yöntemleri kullanılarak ilan edilen riskli alanlar da,

kavramsal olarak risk düzeyi yüksekten düşüğe doğru tespit

edilmiş ve sıralama yapılmıştır. Böylelikle yapılan çalışma

sonucunda ilan edilen riskli alanların yalnızca mekân ve bina

kalitesini iyileştirmeye yönelik olup olmadığı, ayrıca mevcut durum

kriterlerine göre gerçekten riskli olup olmadıkları irdelenmektedir.

205

Kentsel dönüşümün sosyo-ekonomik ve mekânsal

etkileri: Rize Timya vadisi örneği

Kentsel mekan oluşum sürecine kuramsal bir bakış: C.

Alexander'ın örüntü dilleri

6360 sayılı kanun sonrası mahalleye dönüşen kırsal

yerleşmelerin yerleşik alanlarının çevre düzeni/nazım

imar planı kararları kapsamında yeniden

değerlendirilmesi: Trabzon Ortahisar örneği

Yazar:

Danışman:

ESMA KAMBUR

DR. ÖĞR. Ü. ZEYNEP YILMAZ BAYRAM

Yazar:

Danışman:

SELCEN MOLLAYAKUPOĞLU


Yazar:

Danışman:

FATMA ŞENTÜRK ONUR


ÖZET

Kentler, sanayi devriminden sonra hızlı nüfus artışı, göç ve çarpık

kentleşme olguları ile karşı karşıya kalmıştır. Bunların yanı sıra

sıklıkla doğal afetlere maruz kalan ülkemizde yeniden

yapılanmanın ve planlı gelişmenin sağlanması adına kentsel

dönüşüm kavramı gündeme gelmiştir. Ülkemizde kentsel dönüşüm

çalışmalarında önemli bir yer tutan toplu konut projeleri, kentsel

mekanda sosyo-ekonomik ve mekânsal farklılaşmaları ortadan

kaldırarak daha yaşanabilir mekanlar oluşturmayı

hedeflemektedir. Ancak yapılan uygulamalarda, dönüşüm sonrası

kullanıcıların değişmesi, ekonomik olarak maliyetlerin

karşılanamaması gibi sorunları da beraberinde getirdiği

örneklerle karşılaşılmaktadır. Bu doğrultuda çalışmanın amacı;

Rize'de ilk kentsel dönüşüm projesi olan ve Timya Vadisi'nde

uygulanan toplu konut projesinin sosyo-ekonomik ve mekânsal

etkilerinin sorgulanması, kullanıcı memnuniyetinin incelenmesidir.

Ayrıca afet riski altındaki alanlarda kentsel dönüşüme yönelik

ülkemizdeki mevzuat ve planlama sürecinin de değerlendirilmesi

amaçlanmaktadır. Bu amaçlara yönelik olarak çalışma

kapsamında üç farklı yöntem izlenmiştir. Bunlardan ilki kullanıcı

memnuniyetinin belirlenmesi amacıyla Timya Vadisi Kentsel

Dönüşüm Alanı'nda yaşayan 200 kişi ile anket çalışması

yapılmıştır. İkinci olarak, dönüşüm projesinin sosyal ve ekonomik

etkilerini belirlemek amacıyla Rize Belediyesi yetkili personeli,

proje alanın içinde bulunduğu mahalle muhtarları ve emlakçılar

olmak üzere kentteki beş aktör ile yarı yapılandırılmış görüşme

yapılmıştır. Son aşamada ise dönüşüm projesi öncesi ve

sonrasında alana ilişkin imar planları ve halihazır haritalar

incelenerek dönüşümün mekânsal etkileri sorgulanmıştır. Yapılan

görüşmeler ve çalışmalar neticesinde dönüşüm uygulanan alanda

yaşam kalitesinin arttığı, ancak dönüşümün beraberinde bir takım

yeni sorunlar ortaya çıkardığı tespit edilmiştir.

ÖZET

Christopher Alexander ve arkadaşlarının, Bir Örüntü Dili (A

Pattern Language) kitabı ile ortaya koydukları örüntü dilini

referans alarak geliştirilen bu tez, beş bölümden oluşmaktadır.

Birinci bölümde, araştırma tasarımı açıklanmış, örüntü dili

metodolojisi hakkında genel bir çerçeve çizilmiş, örüntü dili

uygulamalarına değinilmiş ve örüntü dili teorisine gelen eleştirilere

yer verilmiştir. İkinci bölümde, 253 örüntü ile sunulan dil içerisinden

şehirler bölümündeki 94 örüntünün kısa özetleri verilmiştir. Bu

bölüm ile eserleri henüz Türkçe'ye çevrilmemiş kuramcının, Türkçe

literatüre kazandırılması amaçlanmıştır. Üçüncü bölümde, 253

örüntünün, planlama ve tasarım hiyerarşimiz temel alınarak

gruplandırıldığı çalışmaya yer verilmiştir. Dördüncü bölümde,

mekânsal planlama sistemimizin, kente direkt müdahale araçları

üzerinden, örüntüler irdelenmiş ve örüntülerle sunulan çözümlerin

mevcut planlama sistemimizle ne ölçüde örtüştüğü araştırılmıştır.

Beşinci bölümde çalışma kapsamında incelenen dilin sistemimize

yapabileceği katkılar üzerine değerlendirmeler yapılarak

çalışmanın sonuçları sunulmuştur.

ÖZET

Sanayi devriminin ve endüstri alanındaki gelişmelerin etkisiyle

dünyada ve ülkemizde yerleşim alanları üzerinde birtakım

değişimler yaşanmıştır. 1950'li yıllardan sonra henüz savaştan yeni

çıkmış olan ülkemiz sosyal, ekonomik, siyasal açıdan sancılı bir

dönemin etkilerini ortadan kaldırmaya çalışırken, aynı zamanda

kentleşme sürecine ayak uydurmaya çalışmıştır. Kentleşmeyle

birlikte, göç hareketinin hızlanmaya başlaması ve insanların kırsal

yerleşim alanlarından iş imkânlarının daha yüksek olduğu kentsel

yerleşim alanlarına göç etmesi ile kent-kır ayrımı bariz bir şekilde

görülmeye başlamıştır. Kent ve kır yerleşimleri arasındaki nüfus,

işgücü, hizmet koşulları gibi özellikler arasındaki fark giderek

büyümeye başlayınca "Metropoliten Kent (Büyükşehir)" olgusunu

gündeme getirmiştir. 1960 sonrasında planlı döneme geçiş yapan

ülkemiz, planlama anlamında yasal düzenlemelere girişmiş ve tüm

dünyada yankı uyandıran metropoliten kent olgusu ülkemizin

siyasal gündemine oturmuş ve bir takım hukuki adımlar atılmıştır.

1984 yılında ilk adımı olan "3030 Sayılı Büyükşehir Belediyesi

Kanunu" ile "Büyükşehir Belediyesi" hukuki anlamda tanımlanmış

ve 20 yıl yürürlükte kalmasının ardından 2004 yılında 5216 Sayılı

Yasa ile birtakım düzenlemelere gidilmiştir. 8 yıl yürürlükte kalan

bu yasanın ardından yeniden bir düzenlemeye gidilerek 2012

yılında onaylanan "6360 Sayılı Yasa" ile Büyükşehir Belediyelerinin

sınırları, yetkileri, görevleri gibi birtakım maddelerde

düzenlemelere gidilerek bugünkü halini almıştır. Hala yürürlükte

olan "6360 Sayılı Yasa" ile birlikte özellikle kırsal yerleşimler

üzerinde olumsuz etkiler ortaya çıkmıştır. Bu çalışma kapsamında

yasal süreçlerin kırsal yerleşimler üzerinde oluşturduğu etkileri ve

tanımlanan yasal dayanaklar çerçevesinde analizlerle

desteklenerek kırsal yerleşim alanlarının sınır tespiti yapılmıştır.

206

Türkiye'de kentsel koruma kavramının değişim sürecinin

lisansüstü çalışmalar ve yasal düzenlemeler üzerinden

değerlendirilmesi

Kent içi ulaşımda diğer toplu taşıma sistemlerinin hafif

raylı sistemler ile entegrasyonu: Samsun örneği

Şehir planlamada bir yöntem olarak kent morfolojisi:

Görele

Yazar:

Danışman:

BETÜL YAVRUOĞLU

DOÇ. DR. SANEM ÖZEN TURAN

Yazar:

Danışman:

SEVDENUR MATARACI


Yazar:

Danışman:

BEYZA KARADENİZ (DOKTORA TEZİ)


ÖZET

Koruma kuramı ve pratiği, 19. yüzyıldan günümüze kavramsal

gelişmeler, uygulanacak yöntemler ve koruma eyleminin

uygulama aşamasına dair birçok tartışma sonucunda değişime

uğramış, yeni yaklaşımlar ve kavramlar geliştirilmiş, değişiklikler

önerilmiş ve bilimsel çalışmalar yapılmıştır. Tarihi ve kültürel

alanların sürekliliğinin sağlanması adına üretilecek politikaların

hassasiyeti önem taşımaktadır. Bu sebeple korumaya bilimsel

açıdan bakılmalı ve koruma politikalarında süreklilik sağlanmalıdır.

Bu yüzden Türkiye'de geçmişten günümüze kentsel korumaya

ilişkin politikaların gidişatını yasal ve akademik düzlemlerle ilgili

süreçlerin evrensel koruma ilkeleriyle ne ölçüde bağdaştırıldığının

irdelenmesi ve birbirleri arasındaki ilişkinin boyutunun anlaşılmaya

çalışılması gerektiği düşünülmektedir. Bu çalışmanın amacı, kentsel

koruma alanına yönelik üretilen lisansüstü çalışmaların ve yasal

düzenlemelerin birbirleriyle etkileşim içerisinde olduğu

varsayımıyla, bu ilişkinin ne boyutta yönlenmiş olduğunun içerik

analizi yönetimi ile analiz edilmesidir. Tezin amacına yönelik

olarak üç aşamalı bir yöntem izlenmiştir. Birinci aşamada; Kentsel

Koruma alanına yönelik üretilen lisansüstü tez çalışmaları,

içerdikleri anahtar kelimeleri üzerinden kentsel korumanın

boyutları ile ilişkilendirilerek içerik analizi yöntemi ile

değerlendirilmiştir. İkinci aşamada; kentsel korumaya yönelik

çıkarılan yasa metinlerinin kentsel koruma süreci boyutlarına ne

ölçüde değindikleri irdelenmiştir. Üçüncü ve son aşamada ise;

birinci aşamada ortaya konulan Kentsel Koruma alanına yönelik

üretilen lisansüstü tez çalışmalarına ilişkin analiz ile ikinci aşamada

ifade edilen kentsel korumaya yönelik çıkarılan kanunlara ilişkin

analiz birlikte değerlendirilerek sonuç olarak; lisansüstü tez

çalışmaları-kentsel koruma mevzuatı arasında hangi yönde bir

ilişki olduğu ortaya konularak ileride gerçekleştirilecek

çalışmalara, rehber niteliğinde bir zemin oluşturulacaktır.

ÖZET

Son yıllarda artan kentsel nüfus sonucunda, kentsel alanlar

giderek yayılarak genişlemeye başlamış ve bu durum birçok

soruna da beraberinde getirmiştir. Kentsel nüfusun artması ile

birlikte kentlerde trafikte aktif kullanılan otomobil sayısı da artış

göstermiş, bu durum trafik sorunlarına yol açmıştır. Özel taşıt

kullanımına bağlı yaşanan sorunların önüne geçilmesi ancak

kentlerde toplu taşıma kullanımının yaygınlaştırılması ile mümkün

olabilmektedir. Yapılan çalışma ile; kentlerde mevcutta hizmet

veren toplu taşıma sistemlerine HRS'lerin dâhil edilmesinin

ardından, diğer toplu taşıma sistemlerinin analiz edilerek

belirlenen önem sırasına göre HRS ile hat bütünleşmesi ve zaman

tarifesi başta olmak üzere entegrasyon kavramı incelenmiş, tüm

toplu taşıma sistemlerinin sistematik bir şekilde işletilmesine dair

yapılması gereken uygulanabilir çözümler ortaya koymak

amaçlanmıştır. Çalışmada kullanılan yöntemler; literatür taraması,

yerinde yapılan tespitler, toplu taşıma işleticileri ile yapılan

görüşmeler, toparlanan tüm verilerin toplu taşıma entegrasyonu

kapsamında ÇKKV sistemlerinden 'PROMETHEE' yöntemi

kullanılarak değerlendirilmesi olarak sıralanabilir. Yapılan

çalışmalar neticesinde elde edilen tüm veriler değerlendirilerek

Samsun kentinde toplu ulaşım sistemlerinin mevcut durumu ortaya

konulmuştur. Sonuç olarak sistemler arası uygulanabilir bir

entegrasyon sistemi sağlanabilmesi için bir takım öneriler

getirilmiştir.

ÖZET

Kent planlama pratiğinde, yerel karakter, toplumsal yapı,

ekonomik ve çevresel faktörler kentlerin morfolojik yapısını

etkileyen önemli etmenlerdir. Kentlerin gelişim süreçlerindeki

morfolojik değişim-dönüşümü anlamak ve tanımlamak gelecekteki

plan kararları için kritik öneme sahiptir. Bu da morfolojik analiz

yaklaşım ve yöntemlerinin planlama sürecine dahil edilmesiyle

mümkündür. Bu bağlamda tez çalışmasının amacı; kent planlama

sürecine ve planlama pratiğine bir kontrol aracı olarak morfolojik

analiz yöntemlerinin nasıl dahil edilebileceğinin sorgulanmasıdır.

Bu doğrultuda imar planlarını yönlendirici bir morfolojik yöntemin

tanımlanmasıdır. Çalışmanın ilk bölümünde; Kent planlama ve kent

morfolojisine ilişkin genel bilgiler verilmiş, daha sonraki bölümlerde

ise şehir planlama ve kent morfolojisi çalışmaları ile kent

morfolojisine ilişkin analiz yöntemleri ve kentlerin mekânsal

yapısını araştıran morfolojik yaklaşımlar incelenmiştir. Yapılan

incelemeler doğrultusunda, kent planlama sürecine dahil

edilebilecek, kentsel dokuların incelenmesi ve değerlendirilmesi

için yönlendirici olabilecek bir morfolojik analiz yöntemi

geliştirilmiştir. Tanımlanan analiz yöntemi Görele kenti için

uygulanmıştır. Kentin dinamikleri, mekânsal katmanlaşma düzeyi,

morfolojik yapısı değerlendirilerek sistemli bir biçimde analiz

edilmiştir. Sonuçlar ve öneriler; çalışma alanı, kent planlama ve

kentsel morfoloji ilişkisi olmak üzere iki başlıkta ele alınmıştır.

207

208

ANILAR

2005-2009 Dönemi

211

2006-2010 Dönemi

212

2007-2011 Dönemi

213

2008-2012 Dönemi

214

2009-2013 Dönemi

215

2010-2014 Dönemi

216

2011-2015 Dönemi

217

2012-2016 Dönemi

218

2013-2017 Dönemi

219

2014-2018 Dönemi

220

2015-2019 Dönemi

221

2016-2020 Dönemi

222

2017-2021 Dönemi

223

Güzel anlar

224

Tarihte Kent dersi Amasya-Hattuşa gezisi 2015

225

Turizm Alanları Planlaması dersi Tiflis gezisi 2019

226

Teknik geziler

227

KTÜ ŞBP 10. yıl mezunlar buluşması 2015

228

KTÜ ŞBP 10. yıl mezunlar buluşması 2015

229

230

BASINDA KTÜ ŞBP

Ordu 2008

Rize 2010

233

Sinop 2009 Bayburt 2011

234

Sosyal sorumluluk projesi 2012

Kastamonu 2013

235

Ünye 2013

Trabzon 2014

236

Amasya 2015

Kavak 2015

237

Dilek Beyazlı röportajı 2020

Gökhan Hüseyin Erkan röportajı 2021

238

PLANLAMADA 15 YIL (KTÜ ŞBP)

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?