BİLGİLİ

AURORA (KUTUP IŞIKLARI) NEDİR VE
NASIL OLUŞUR?
Kuzey ya da Güney Kutbu yakınlarında gerçekleşen doğal ışık
gösterilerinin fotoğraflarını görme şansınız olmuştur. Aurora denilen bu
doğa harikası ışık gösterilerine Kutup Işıkları da denilir. Özel olarak
adlandırılacak olursa; Kuzey Kutbu'nda oluşanlar Aurora Borealis,
Güney Kutbu'nda oluşanlar Aurora Australis'tir. Oluşma sebepleri aynı
olsa da Kuzey Işıkları daha popülerdir; daha çok bilinmesinin sebebi
kolay ulaşılabilir olmalarından kaynaklıdır.
Öncelikle auroranın oluşmasını sağlayan şey Güneş’tir. Güneşin
bizim için sürekli bir ısı ve ışık kaynağı olduğunu biliyoruz, yalnız Güneş
aynı zamanda zararlı ışınlar ve radyasyon da yaymaktadır. Güneş’ten
gelen çoğu zararlı ışınların etkilerinden dünyanın etrafındaki manyetik
alan sayesinde korunuruz.
Güneş'te sürekli patlamalar olur ve bu patlamalar sonucunda
Güneş'ten uzaya parçacıklar savrulur. Güneş’te gerçekleşen ve taç küre
kütle boşaltımı ya da Güneş patlaması olarak adlandırılan patlamalar,
Güneş'in taç küresinde (koronasında) manyetik alan karışımları
nedeniyle oluşur ve uzaya büyük kütlelerde plazma fırlatılmasına sebep
olur. Bu patlamalar Güneş rüzgarlarının oluşmasını sağlar ve yüksek
hızlarda uzayda yolculuk edebilen tanecikler oluşmasına sebep olur.
Yani bu muhteşem ışık gösterileri, Güneş'ten gelen yüklü
taneciklerin Dünya’nın atmosferdeki oksijen ve azot gazlarının
tanecikleri ile çarpışması sonunda oluşur. Dünya'nın atmosferi
çoğunlukla azot ve oksijen gazlarından oluştuğu için bu moleküllerle
çarpışırlar. Çarpışan taneciklerle enerji kazanan bu moleküller normal
enerji düzeylerine dönerken foton yayarlar. Yayılan fotonların sayısı o
kadar çoktur ki, ışık gösterisi olarak karşımıza çıkar.