Çarçuba 2.Sayı

More documents

Recommendations

Info

da biz tutunuyoruz. Dış dünya da ayrı bir annerahimdir orada da yaşamın devam etmesilazım. O zaman bizi geride bırakan, zorlaştıranbirtakım özellikleri baskılamış oluyoruz vedolayısıyla onun üzerinden devam ediyoruz,böyle bir süreç. Birçok noktayı değiştirmek,değişimlemek mümkün. Buradan dabaktığımızda belki en değiştirebildiğimiz,değişimleyebileceğimiz şeyin şu örneğiverirsem daha yerinde olur çok uç bir örnekolsa bile: İnsan prematüre doğuyor yani diğercanlılara göre çok erken doğuyor ve bütünbiyolojik gelişimini tamamlamadan erken(2.5−3 yıl) doğuyor. O malzeme onu orayadoğru getiriyor. Çok doğal olağan bir şeydensöz ediyorum ama bu erken doğma insanyavrusu yaşama tutunuyor, yaşama devamediyor tabii ki orada bakıcısı onu o güvenkurduğu, bağ kurduğu onu koruyan,destekleyen onu dışarda soğuk/sıcakhavadan; açlıktan, susuzluktan, mikroplardankoruyup kollayan bir bakıcısı var ama bütünbunlara rağmen insan yavrusu hayatınadevam ediyor. Buradan yine daha farklıçarpıcı olması açısından zihinsel engellilikdurumundan da söz edebiliriz. Kişi zihinselengelli biridir. Tamamen ortalama dediğimiz,“ortalamadan farklı” daha geride bir zihinselkapasiteye sahip olan bir insan evladı neyapıyor? Bütün bu zorluğa, zihinselyetersizliğe rağmen yaşamına devam ediyorve ilerliyor. O zaman bu ne demek aslında? Bubazen sende var olan genetik materyallererağmen ya da işte doğanın evrimsel sürecierken doğum bir anlamda defekt diyebilirizyani defekte rağmen hala devam ediyoruz,yaşamımızı sürdürüyoruz ve mümkün.Meydan okuyorsun. Genetik materyaline deve evrimsel sürece de bir yönüyle aslındameydan okuyorsun ve yaşamına devamediyorsun. Bunu değiştirmek çok olası ya damesela stresin genetik altyapısının olduğunubiliyoruz. Birtakım stres alelleri var yani işteSS-SL alelleri vardır. Bu alellerden bir kısmıolduğunda kişi strese daha yatkın, daha zayıf,daha zorlantılı, daha kaygılı olabiliyor. Bu birgenetik materyal. Bununla birlikte geldiğihalde telepatik süreçten sonra daha güçlüoluyor ya da kendindeki bu durumu -ya benstrese karşı biraz daha dayanıksızım bunufark ettim- genetik tahlil sonuçlarından belliçıktı diyelim kişi bunu fark etti. Bunu farkettikten sonra ona meydan okuyabiliyor.Zihinsel egzersizler yapıyor, davranışsalegzersizler yapıyor; ona meydan okuyupyaşamına devam ediyor. O zaman seninsorduğun soruya bu açıklamayla belkicevap bulabiliriz. Sorun kapalı uçluyduyapar mı, yapmaz mı? O zaman cevapvereyim. Evet, meydan okuyabilir.Yaşam boyu gelişimi incelemekinsanlara nasıl bir fayda sağlayabilir?İnsanların yaşam boyu gelişiminiincelediğimizde, bir defa insanorganizmasını ele aldığımızda,incelediğimizde insanın “ne’liği” adına birtakım cevaplar elde ederiz. İnsan nedir,hangi evrede ne gibi dönüşümler sağlıyor,hangi evrede ne oluyor, çocukluk evresindeneler oluyor, ergenlik evresine neler oluyor,yetişkinlikte, yaşlılıkta ya da çok öncesindeanne rahminde bu evrelerde ‘neler’ oluyor?Biz bunu bildiğimizde aslında insanın buevrelerde birtakım handikapları (zorlukları),çıkmazları olacak ya da bazı evrelerininsanlara avantajları vardır. Biz bunlarıbildiğimizde hem o zorluklarla baş etmenoktasında destek vermiş, bilmiş oluruzhem de avantajları biliyorsak o avantajlarıbilip o gelişimsel süreci daha avantajlı halegetirebiliriz. Beck’e burada referans vermeklazım. Beck herhalde bu şekilde diyordu.Tercümesi tam böyle olmasa da dilimizdekikarşılığı oradaki farklı bir anlamı ifade etsede “bilmek egemen olmak demektir” yaniyön vermektir. O zaman biz bu yaşam boyugelişimi bildiğimizde egemen oluruz,kontrol ederiz. Bugüne kadar insan kontrol36
ÇARÇUBA ‘‘İNSANLIK’’etmişse kendini bugüne kadar atmışsa demekki birtakım şeyleri bildiği için buraya atmıştırve o kendi özellikleriyle çevre arasında yaniiçinde bulunduğu doğa arasındaki dengeyikurup doğayı kendi lehine çevirebiliyor veburaya doğru atabiliyor. Dediğimiz gibikontrol edebiliyor. Kontrolden kastım da oadaptasyon sürecinde kendisi için çevreyidaha iyi bir hale getirmeyi, kendini devamettirmek adına bu noktada da yaşam boyugelişimi bilmek o denli önemli. Yaşam boyugelişim halihazırda bilimsel metinler dışındada aslında insanları bugüne doğru atanyaşam boyu gelişim bilgisidir. Nedir? Meselabilimsel bilgi yokken bile yıllar öncesindeannelerimizin, anneannelerimizin gelenekselçocuk bakıcılığı yöntemleri vardır, gelenekselgebe yaklaşımı yöntemleri vardır. Çocuğunbelli bir yaş döneminde dikkat edilmesigereken noktalar vardır. O bilgi yaşam boyugelişime dahil edilip, aktarıla aktarıla gelmiş.Şimdi bir anne çocuğunu ilk kucağınaaldığında o gelişimsel dönemi ondan öncekianne bilmiyorsa ve ona aktarmıyorsamuhtemelen diğer tarafa aktarılamayacaktır.Muhtemelen bizi buraya getiren de o bilgiyihasbelkader deneme yanılma yoluyla eldeedilmiş o bilgidir. Bu açıdan önemli ya danokta atışı bir bilgi verelim: Ergenlik. Yaşamboyu gelişim içinde ergenliğin bilgisi çokönemlidir ve ergenlikte çok net hemen hemenherkesin hemfikir olduğu kimlik krizi (ergenlikkrizi) dönemidir. Ben bunu bildiğimde ergenlikdöneminde nelerin önemli olduğuna, nasılatlatılabileceğine rehberlik etmiş olurum;destek vermiş olurum ve o kişi o krizi daha azzararla atlatmış olur.Ergen gelişiminde ailenin rolü neolmalıdır?Majör bir şekilde ergenliği şöyle bir bilelim. Bizniye ergenlik krizini, kimlik krizi olaraktanımlıyoruz? Çünkü ergenlik, yetişkinlikleçocukluk arasına sıkışmış bir yerde kalıyor.Tabii çocukluktan beri de yerinegetiremediği boşluk kaldığı birtakımgelişimsel ödevler vardır. Bedenindedeğişiklikler oluyor. Bakıyor ki bedeniyetişkin bedenine benziyor böyle bir şeyama duyguları daha biraz çocukluktankalma duygular. Kontrol duygusu kendidavranışları ve duyguları üzerinde kontrolüçok fazla yetişkin kadar da değil bu kaosiçinde “Ben neyim; yetişkin miyim, halaçocuk muyum?” burada bir kriz var “bennereye aitim?” Hangi mahalleye, hangi ırka,hangi millete, hangi kültüre, hangi aileye;nasıl bir aileye, nasıl bir anlayışa?muhafazakar mıyım ya da daha demokratbiri miyim? toplumla uyumlu muyum, değilmiyim? çelişen yönlerim var mı, yok mu?kabul görüyor muyum, görmüyor muyum?Hem kendi bedeni üzerinde hem dedüşünce dünyasında bu kaosu yaşıyor. Ozaman ailenin bu dönemde ne yapmasıgerekir? Kucaklayıcı, sarmalayıcı, “seni herhalinde, her şekilde kabul ediyorum”demesi gerekir. ‘Ben kimim?’ sorusuna yanıtarıyor. Ailenin vereceği yanıtlardan belki enkritiği sen bizim bir üyemizsin, her halinlebizim kabulümüzsün. Bu yoksa bunu kabuleden başka gruplara başka kişilere gidecek.Mesela ailelerin temel yakınması “Gidiyorgarip garip insanlarla birlikte oluyor. Buçocuk böyle değildi. O arkadaş grubundanbağını koparsak iyi olacak” diyor. Nedengidiyor? Çünkü arkadaş grubu onu kabulediyor. “Gel sen böylesin, sen bizim gibisin”o kendini kabul eden bir yer bulmuş olur.Ebeveyn gitme dediği zaman bu seferebeveynle çatışır. “Sen beni kabuletmiyorsun burada kabul eden biri var bentabii ki oraya gideceğim.” O zaman hembaskıcı bir koruma değil esnek bir koruma,destekleyici bir şekilde her haliyle onukabul eden, onun varlığını bağrına basanbir yaklaşım bu krizi atlatmasına yardımedecek çünkü bence yaralıdır ergen.Kanamalı bir yara vardır o zaman sen onu37
Page 1 and 2: 14.05.2021 SAYI:2ÇARÇUBAAKTÜEL P
Page 3 and 4: ÇARÇUBA ‘‘İNSANLıK’’SUN
Page 5 and 6: ÇARÇUBA ‘‘İNSANLıK’’EME
Page 7 and 8: ÇARÇUBA ‘‘İNSANLıK’’İN
Page 9 and 10: ÇARÇUBA ‘‘İNSANLıK”Yalom,
Page 11 and 12: ÇARÇUBA ‘‘İNSANLı”Yalom,
Page 13 and 14: ÇARÇUBA ‘‘İNSANLıK”korkma
Page 15 and 16: ÇARÇUBA ‘‘İNSANLıK’’İN
Page 17 and 18: ÇARÇUBA ‘‘İNSANLıK’’GER
Page 19 and 20: ÇARÇUBA ‘‘İNSANLıK’’tut
Page 21 and 22: ÇARÇUBA ‘‘İNSANLıK’’WHI
Page 23 and 24: ÇARÇUBA ‘‘İNSANLıK’’Ned
Page 25 and 26: ÇARÇUBA ‘‘İNSANLıK’’Bİ
Page 27 and 28: ÇARÇUBA ‘‘İNSANLıK’’Psi
Page 29 and 30: ÇARÇUBA ‘‘İNSANLıK’’ç
Page 31 and 32: ÇARÇUBA ‘‘İNSANLıK’’iş
Page 33 and 34: ÇARÇUBA ‘‘İNSANLıK’’Dav
Page 35: ÇARÇUBA ‘‘İNSANLIK’’aks
Page 39 and 40: ÇARÇUBA ‘‘İNSANLIK’’olum
Page 41 and 42: ÇARÇUBA ‘‘İNSANLIK’’BiLi
Page 43 and 44: ÇARÇUBA ‘‘İNSANLIK’’KAYI
Page 45 and 46: ÇARÇUBA ‘‘İNSANLIK’’45
Page 47 and 48: ÇARÇUBA ‘‘İNSANLIK’’47
Page 49 and 50: ÇARÇUBA ‘‘İNSANLIK’’MART
Page 51: ÇARÇUBA ‘‘İNSANLIK’’“T

Çarçuba 2.Sayı

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?