Çarçuba 2.Sayı

ÇARÇUBA ‘‘İNSANLıK’’
Psikoloji ile ilişkisi olan herkesin hakkında bir şekilde bilgi sahibi olduğu Freud’un psikanalitik
kuramını ve kavramlarını filmde somut olarak görebiliriz. Ali ile babası Rasih Bey arasında fallik
dönemle alakalı bir problem olmuş olabileceğini düşünüyorum. Ali, fallik dönemde babasıyla
sağlıklı bir özdeşim kuramamış. Babasının gömleğini, pantolonunu gördüğünde babasına “Bunlar
benim, niye giydiniz?” diye soruyor. Erkek çocuk, fallik dönemde babasının kendisini sünnet
etmesinden korkar. Bu korkuya iğdiş edilme korkusu denir (Kastrasyon Tehdidi). Ali’yi, babası Rasih
Bey sünnet etmiş bu sebeple fallik dönemde problem oluşmuş olabilir. Ali’nin bastırma
mekanizmasını kullanmış olabileceğini düşünüyorum çünkü babası onu sürekli hor görüyor,
küçümsüyor. Ali de babasını bastırmış olabilir. Filmin sonlarında babası onu yere itiyor ve Ali
babasını hatırlıyor. İtmesi bastırdığı babasını hatırlamasını sağlıyor. Keten’in İpek’in doğacak olan
çocuğuna babalık yapmak istemesi ise kendi babasıyla olan rekabetinden kaynaklanıyor olabilir.
Psikanalitik kurama göre, çocuklar ilerde karşı cins ebeveyne benzer birisini bulmaya çalışır. Ümit,
Ali için bu yüzden de önemli olabilir. Bir sahnede, sol eli başımın altında olsun sağ da beni
kucaklasın, diyor. Bu bebek tutma pozisyonudur. Bu sözden de bunu anlayabiliriz. Annesine ait
olduğunu düşündüğü yüzüğü de sadece İpek’e vermek istiyor.
Filmde Ali’nin Ümit’e âşık olmasını Jung’un anima ve animus kavramları ile açıklayabiliriz. Anima
bir erkeğin bilinçdışı kadın tarafıdır. Animus ise kadının bilinçdışı erkek tarafıdır. İnsanlar bunlara
göre âşık olur. Ümit Ali’nin animası olabilir. Bu yüzden Ali Ümit’e âşık olmuş olabilir.
Filmde insanları normal basanlar, eğri basanlar veya ince belliler kalın belliler diye ayırmasını
bilişsel şemalarla ilişkilendirebiliriz. Neriman’ın sevilmediğine dair bir temel inancı olabilir. Oğluna
sahip çıkmak istemesinin, İpek’i oğlundan uzak tutmak istemesinin sebebi oğlunun kendisini
bırakacağı ve başkası tarafından sevilmeyeceği korkusundan olabilir.
Sonuç olarak Korkuyorum Anne filminin psikolojik temelli bir film olduğu söylenebilir. Psikolojinin
farklı alanlarıyla ilişkilendirilebilir. Psikoloji hakkında bilgi sahibi olan kişiler, filmi izlerken
psikolojideki bazı kavramları somut olarak görebilir. Bu da filmi daha fazla keyif alarak izlemelerine
imkân sağlayabilir. Hem eğlenmek hem de konular hakkında düşünmek için izlemenizi tavsiye
ederim. Zamanınızı ayırıp yazımı okuduğunuz için teşekkür ederim.
Harun Özer
4. Sınıf Psikoloji Öğrencisi
T. C. İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi
Fen Edebiyat Fakültesi
27