dergi
ifade kullanılmaktaydı. Köyün büyüğü, şehrin küçüğü anlamında yani bugünbizim “kasaba” olarak tanımladığımız yerleşme için kullanılıyordu.Şehir kelimesi, Türkçeye Farsçadan geçmiştir. Şehrin Arapçası ise “medeniuygar"dırve Medine şehrinin ismi de bu kelimeden türemiştir. 1Önceki dönemlere bakılacak olursa “cite”, “polis”, “medine” ve “kent”kelimelerinin birbirine yakın anlamlarda kullanıldığı söylenebilir. Kelimeninkullanıldığı zamandaki yerleşim birimleri, bazen bir devleti, küçük bir kentiveya belli bir uygarlık düzeyini ifade etmişlerdir. Kelimelerden “cite” küçük birdevletçiği ifade ederken, “polis” sözcüğü savunma gerekliliğini açıklamak üzerekale anlamında kullanılmıştır. Örneğin polis sözcüğü, Yunanca literatürde"şehir devleti" olarak çevrilmektedir. Bir başka anlamı ise bir "şehrinvatandaşlar topluluğu" olarak ifade edilmektedir.Şehirlerin DoğuşuŞehirlerin ilk ortaya çıktığı bazı yerlerŞehirlerin öncelikli olarak bu alanlarda görülmesinin nedenleri; iklim koşulları,verimli tarım alanları, su kaynaklarının bolluğu ve toprak yapısının elverişliolmasıdır.İlk çağlarda verimli toprak ve uygun doğa koşullarının bulunduğu alanlaryerleşim yeri olarak seçilmiş köyler kurulmuştur. Tarımsal üretimin artması,zamanla şehirler arasında gerçekleşen ticaret faaliyetlerini doğurdu. Zamanlafazla ürünlerin takas edildiği köyler büyüyerek ticaret merkezi durumundaki
şehirlere dönüşmüşdür. Orta Çağ’da kentler daha çok ticari faaliyetlerinyürütüldüğü yerler olmuştur. Şehirleşme konusunda asıl gelişme İngiltere’deortaya çıkan Sanayi Devrimi ile başlamıştır. Sanayi devrimi ile birlikteAvrupa’da birçok şehir yoğun bir nüfus akımına uğramış, hızla büyümüştür.Şehirlerin giderek büyümesi, savunma ve yönetim gereksinimlerini ortayaçıkardı. Böylece şehirler, yönetici sınıfa ve askerî güce sahip yerleşimler hâlinegeldi.Yazı ilk defa MÖ 4. bin yılın sonlarında Mezopotamya’da ortaya çıkmıştır. Resimyazısı ile başlamış zamanla ideografik yazı şekli ortaya çıkmıştır. İlk olarak çiviyazısı sistemi ile ve Sümerce olarak başlamıştır. Güneydoğu Toroslar’ıneteklerinde, ilk köy yerleşimleri kurulmuştur. Ardından ilk kentler MÖ 4000’liyılların sonlarına doğru Güney Mezopotamya’da ortaya çıkmıştır. Sümerlertarafından kurulduğu kabul edilen ilk kentler, aynı zaman da siyasal olarak birerkent devletiydi. Site adı verilen, bu kent devletlerine Ur, Uruk, Eridu, Lagaş, Kişve Larsa gibi devletleri örnek verebiliriz. Harran, Babil, Kudüs ilk büyük kentörneklerini oluşturur. Mezopotamya’da hukuk ve kanun yazma geleneğiSümerler ile başlamıştır. Bu gelenek ve kanun yazma tekniği zamanlaMezopotamya’da yaşamış olan tüm toplumları etkilemiştir.Urukagina Kanunları,bilinen ilk Sümerce hukuk metnidir. Hammurabi Yasaları ise MÖ 1760 yıllarındaMezopotamya’da ortaya çıkan tarihin eski ve iyi bir şekilde korunmuş yazılıkanunları arasındadır. Bu dönemden önce ortaya çıkan yasa koleksiyonlarıarasında Ur kralı Ur-Namnu’nun kanun kitabı (MÖ 2050), Eşnunna tarafındanoluşturulan kanun kitabı (MÖ 1930) ve İsin’li Lipit-İştar’ın kanun kitabı (MÖ1870) bulunmaktadır. Yazının bulunması uygarlığın, bugün geldiği noktayaulaşmasında atılmış önemli adımdır.Medeniyetin beşiği olarak kabul edilen Mezopotamya, insanoğlunungerçekleştirdiği ikinci büyük devrime, yani Şehir Devrimi’ne ev sahipliğiyapmıştır. Mezopotamya, şehirleşme olgusunun ilk görüldüğü yer olduğundan,genellikle buradaki ilk şehirlerin diğer kültürlerden bağımsız ve yerel birgelişim sonucu doğduğu görüşü benimsenmiştir.Gerçek anlamda ilk şehir ve bu kavramla bağlantılı olan şehir hayatı ise,Mezopotamya’nın güneyinde ancak Uruk Dönemi’ne gelindiğinde karşımızaçıkmaktadır.
- Page 1 and 2: ATIŞALANI ANADOLULİSESİAD: MELİ
- Page 3: Dünyada ilk şehirlerin kurulduğu
- Page 7 and 8: Sümerlerde ürünlerin dağıtım
- Page 9 and 10: İngiltere’de ortaya çıkan Sana
- Page 11 and 12: 2-Sosyal,3-Ekonomik,4-Kültürel,5-
- Page 13 and 14: kırsal kesimde güç buldukları m
- Page 15 and 16: Ruşen Keleş (1980)'e göre dar an
- Page 17 and 18: Barnhouse yerleşimi , Orkney, İsk
- Page 19 and 20: görülür. Büyük sanayi devrimi
- Page 21 and 22: Görsel 2.6 Londra şehrinden bir g
- Page 23 and 24: Ne kadar korunmak istenirse istesin
- Page 25 and 26: BİLGİ NOTU1975 yılı Marmara Den
- Page 27 and 28: Fonksiyonlarına Göre Şehirler (
- Page 29 and 30: Fotoğraf 2.20 Kırşehir tarım ş
- Page 31 and 32: 3. Sanayi ŞehirleriŞehrin gelirin
- Page 33 and 34: • Portekiz: Lizbon• Almanya: Be
- Page 35 and 36: Fotoğraf 2.27 Marmaris turizm şeh
- Page 37 and 38: kesimler arasında yükselen dağla
- Page 39 and 40: NOT: Ana yolların kavşak noktası
- Page 41 and 42: DÜNYA’DA Kİ ÖNEMLİ BAZI ŞEH
- Page 43 and 44: New York’un fonksiyonu Ticaret, S
- Page 45 and 46: Sakin ŞehirlerCittaslow (Yavaş Ş
- Page 47: 2018 - Adem IŞIK - https://doi.org
ifade kullanılmaktaydı. Köyün büyüğü, şehrin küçüğü anlamında yani bugün
bizim “kasaba” olarak tanımladığımız yerleşme için kullanılıyordu.
Şehir kelimesi, Türkçeye Farsçadan geçmiştir. Şehrin Arapçası ise “medeniuygar"dır
ve Medine şehrinin ismi de bu kelimeden türemiştir. 1
Önceki dönemlere bakılacak olursa “cite”, “polis”, “medine” ve “kent”
kelimelerinin birbirine yakın anlamlarda kullanıldığı söylenebilir. Kelimenin
kullanıldığı zamandaki yerleşim birimleri, bazen bir devleti, küçük bir kenti
veya belli bir uygarlık düzeyini ifade etmişlerdir. Kelimelerden “cite” küçük bir
devletçiği ifade ederken, “polis” sözcüğü savunma gerekliliğini açıklamak üzere
kale anlamında kullanılmıştır. Örneğin polis sözcüğü, Yunanca literatürde
"şehir devleti" olarak çevrilmektedir. Bir başka anlamı ise bir "şehrin
vatandaşlar topluluğu" olarak ifade edilmektedir.
Şehirlerin Doğuşu
Şehirlerin ilk ortaya çıktığı bazı yerler
Şehirlerin öncelikli olarak bu alanlarda görülmesinin nedenleri; iklim koşulları,
verimli tarım alanları, su kaynaklarının bolluğu ve toprak yapısının elverişli
olmasıdır.
İlk çağlarda verimli toprak ve uygun doğa koşullarının bulunduğu alanlar
yerleşim yeri olarak seçilmiş köyler kurulmuştur. Tarımsal üretimin artması,
zamanla şehirler arasında gerçekleşen ticaret faaliyetlerini doğurdu. Zamanla
fazla ürünlerin takas edildiği köyler büyüyerek ticaret merkezi durumundaki
Change language