Hayalet Resimli Mecmua Sayı 41
“Biraz sabredersenizöğreneceksiniz. Kırkın öneminianlamak amacıyla öncelikle dinselve mitolojik geçmişlere bakmaklazım.” dedim.“Görevim etrafı süreklikolaçan etmek, bu durumdane zaman fırsat bulacağım damitolojiye bakacağım?” diye sorduŞaşı bak şaşır Göz.“Ben gizem avcısı AtiiillaBilgen…”“Adam resmen uçmuş! Neiçtiyse aynısından istiyorum:” dediBalıketli Yanak.“Hangi ara aldı bu iğrençyağmurluğu?” diye sordu Şaşı bakşaşır Göz.“Ben, bir başıma sizler içinher şeyi araştırdım sevgili veçok değerli uzuvlarım. Kırksayısı gerek dinimizde gereksegeleneklerimizde geniş bir yertutar. Dinler tarihini inceleyecekolursak kırk sayısının uzunsüreli bekleyişleri ifade etmekiçin kullanıldığını hemengörürsünüz. Örnek istiyorsanızhemen vereyim: Tanrı, Adem’inçamurunu kırk gün yoğurmuştur.Nuh tufanı, kırk gün sürenyağmurlardan sonra oluşmuştur.Kıyamet günü geldiğinde Mehdikırk yaşında ortaya çıkacak vekırk yıl yeryüzünde kalacaktır.Hz Muhammed’e kırk yaşındapeygamberlik verilmiş olup İslamdininin doğuşunda ilk bağlananlarkırk kişidir. Tutulan dileğingerçekleşmesi için ziyaret edilentürbelerin etrafında, kırk defadönülür. Şimdi gelelim Babil’e,orada bu sayı endişe, beklenti vesabır kelimeleriyle anılır.”“Hangi ara Babil’e geldikarkadaşlar?” diye sordu Neslitükenen Saçlar.“Bakın arkadaşlar Babil’euğramazsak kırk günlükbekleme süresinin Mezopotamyakültüründen Anadolu kültürünegeçmiş olabilme ihtimalini göz ardıetmiş oluruz:”“Sizce kırkı, bir şekilde kırkbire bağlama ihtimali var mı?” diyesordu Bıyıklatı Dudak.“Cıvımayın ve adam gibidinleyin.”“Biz adam değiliz ki adam gibidinleyelim. Topumuz bir arayagelsek, biraz da çabalasak belki biradam ederiz!” Amalgam dolguluDiş.“Topunuz birada olduğunagöre mesele yok!”“Adam haklı beyler.” dediÇokbilmiş Beyin.“Neyse gelelim konumuza.Az önce belirttiğim gibigeleneklerimizde kırk günlükbekleme süresi önemlidir. Yenidoğum yapmış bir kadının yanınabir iki kişi haricinde kırk günboyunca kimse girip çıkmaz veçocuğun kırkının çıkması beklenir,arınmak için kırk tas suda yıkanılır,kırk dükkân süprüntüsünden tütsüyapılarak nazardan korunulur,ölünün ardından kırkınınçıkmasını beklenilir. Bir dua çokokunmak istenirse en az kırk kereokunur. Hikâye ve masallardakırk gün kırk gece düğünleryapılır. Kırk defa söylenilenşeyin gerçekleşeceği sanılır.Cezalandırılanlar için kırk satır mıkırk katır mı uygulanır. Bunlarınharicinde içinde kırk sayısı geçenisim ve deyimlerimiz vardır.Kırkpınar, kırk haramiler, kırkikindi yağmurları, kırk deredensu getirmek, bir fincanın kırk yılhatırı olması kırk evin kedisi kırkbir kere maşallah, kırk para, kırkyılın başı, kırk yılda bir, kırk yıllıkdost, kırk kapının ipini çekmek, birağzı kırk sakızı var, kafasında kırktilki dolaşıyor kırkının da kuyruğubirbirine değmiyor, kırk taraktabezi var...”“Ay yeter. Daral geldi!” dediSigara kurbanı Ciğer.“Tamam. Kırk evliya gibi birsayı. Bunu anladık. Ama kırk bir nealaka abi? Oraya gel!” dedi Her işemaydanoz Burun.“Kırk biri anlamanız içinkırkın önemini iyice kavramanızgerek.“Ben hala öküzüm!” dediMapcup sevgili gibi kızaran Kulak.“O zaman biraz daha ayrıntıyagirelim.”“Ben sadece espri yapmıştım!”dedi Mapcup sevgili gibi kızaranKulak“Bu adam şakadan ne anlar?”20
dedi Amalgam dolgulu Diş.“Kırk sayısı çok eski çağlardanberi uğurlu ve özel sayı olarakkabul edilir.”“Aha başladı yine!” dedi Sigarakurbanı Ciğer.“Neden uğurludur?” diyesordu Pis pis sırıtan Beynim.Okuduklarım notlararasında sebebi yazmıyordu.Doğrusunu söylemek gerekirsemerak da etmemiştim.Uzuvlarımın eline koz vermemekamacıyla öfkeyle söylendim:“Tutturmuşunuz neden? Bazışeyler vardır nedeni yoktur! Bu daöyle bir şey işte!”“Neden?” diye sordu kimolduğunu algılayamadığım birorgan.Sinirimi bastırmaya çalışarak“Kırk sayısının din, matematik,astroloji, edebiyat ve tasavvufta daayrı ayrı anlamları vardır. Örneğineski Mısırlılarda gök varlıklarınınkendi yörüngeleri üzerindekidönüm sürelerini gösterirkenTevrat’ta insanın yaş dönemlerinibelirtir. Muhtemelen kırkındansonra azmak veya kırkından sonrasaz çalmak deyimleri buradankaynaklanır.“Bence şu an çalıyorsun!” dediUkalalıkta bir numara olan Dil.“Başkasının uzuvları olsaydınızbilirdim yapacağımı! Neysearkadaşlar gelelim Uzak Doğu’ya.Oradaki bir inanışa göre bir erkekancak dünyada kırk yıl yaşadıktansonra gerçek kapasitesine ulaşır.Anlayacağınız bir erkeğin adamolabilmesinin şartlarından biri kırkyaşını geçmiş olmasıdır.“Pardon ama sizintevellüdünüz kaç?” diye sorduTeklediği ana vayı yiyeceğimizKalp “Gerçek kapasiteme çoktanulaştım.”“Saygıdeğer Hocam! Bakın sizehem hocam diye hitap ediyorum,hem de önüne saygıdeğerkelimesini koyuyorum! Anlayınartık size ne kadar değer verdiğimi,ama valla billah anlattıklarındanbir halt anlamadım. Tamam, kırkönemli, ama kırk bir ne baba?Gözünü seveyim bize bununla gel.”dedi Avuç içi nasırlanmış Sağ el.“Hop hop önceparmaklarını güzelce sabunlasonra sev beni.” dedi Şaşı bak şaşırGöz.“Sevgili uzuv kardeşlerimmadem konuyu anlamadınız birkez daha anlatayım. Kırk sayısınıngeleneklerimizde ve dinimizdeen büyük sayıyı temsil ettiğikonusunda artık hem fikir miyiz?”“Ne olursunuz hayır demeyin,yoksa bir saat daha kafa ütüler buadam. Ben çok zor durumdayım,Acilen yükümü boşaltmam lazım!”dedi Klozetle aşkyaşayan Bağırsak.“Eveeet” dedi uzuvlar bir ağızdan.“O zaman gelelim kırk bire.”“Hele şükür. Gel de bitsin buıstırap” dedi uzuvlar bir ağızdan.“ ”Kırk bir kere maşallah!”diye söylediğimizde; en büyüksayıdan bir fazlasını ifade ediyor,dolayısıyla daha büyük bir kerametbuyuruyoruz! Anlayacağınız enözel sayıdan bir fazlası oluyorkırk bir! Zaten Arapça’da çoklukanlamına da gelir! Çaktınız mışimdi olayı?”Uzun bir sessizliğin ardındanPis pis sırıtan Beyin koca birkahkaha patlatıp “Gördümve artırıyorum; kırk üç keremaşallah!” dedi.“Rest o zaman!” dedi Teklediğiana vayı yiyeceğimiz Kalp.Beynimin başlattığı, ardındankalbime sirayet eden gülme krizitüm uzuvlarıma yayılmıştı. Ortalıkattıkları kahkahalarıyla inlerkenyanlarından uzaklaştım, ziraatalarım “Uzuvların anlayışsızsauzvunla kanka olmayacaksın!”derdi. Belki de hiçbir zamanöyle bir laf etmemişlerdi, bu ruhhalimle ben şimdi uydurmuştum!Dışarı çıkar çıkmazbilgisayarın başına geçtim vekırk birin önemini, uzuvlarımkadar anlayışsız olmadığınainandığım değerli Hayalet eDergi okuyucularına anlattım:“Kırk sayısı geleneklerimizde vedinimizde önemli olduğu…”21
- Page 2 and 3: HayaletAralık 2020Sayı: 41Yayın
- Page 4 and 5: Sözüm Meclistenİçeri...İllüst
- Page 6 and 7: Beyaz, ilerleyen yaşına rağmenki
- Page 8 and 9: Kitap İnceleme....Aynur KulakN at
- Page 10 and 11: 10
- Page 12 and 13: macera onları beklemektedir.Keyifl
- Page 14 and 15: Henriette ayağa kalktı. Mehtabın
- Page 16 and 17: Sherlock Holmes, tabancasınınhede
- Page 18 and 19: Atilla BilgenMizah Öykü...KEREMA
- Page 22 and 23: Comic Sohbet...Korkmaz UluçaySÜTL
- Page 24 and 25: 24Yazıp Çizen: Mesut Ekener
- Page 26 and 27: 26
- Page 28 and 29: 28Devam Edecek
- Page 30 and 31: Sibel ÇelikelKorku Öykü...Henüz
- Page 32 and 33: yerimize geçtik. Diğer nöbetçil
- Page 34 and 35: kurma kolunu çektim, geriyekilitle
- Page 36 and 37: 36
- Page 38 and 39: İlk Nostaljik Kitaplar...Bünyamin
- Page 40 and 41: bezelidir. Bu dizinin çevirmeniBed
- Page 42 and 43: 42
- Page 44 and 45: 44İllüstrasyon- Mehmet Kaan Sevin
- Page 46 and 47: onaramamış, dolayısıyla tahripe
- Page 48 and 49: 48
- Page 50 and 51: 50İllüstrasyon- Mehmet Kaan Sevin
- Page 52 and 53: öcüydüm. Hiç arkadaşım yoktu.
- Page 54 and 55: saçlarını avuçluyor ve yavaşç
- Page 56 and 57: şeyler olacağını hissetmiş gib
- Page 58 and 59: Ümit KireççiDuyduk Duymadık Dem
- Page 60 and 61: izlediğimi bilmiyorum. Nihayetbaş
- Page 62 and 63: Her şey geçer zamanla derdibabam.
- Page 64 and 65: Benim babam bir yetim olarakbabası
- Page 66 and 67: S. İpek Ortaer MontanariEvde o kad
- Page 68: 68
“Biraz sabrederseniz
öğreneceksiniz. Kırkın önemini
anlamak amacıyla öncelikle dinsel
ve mitolojik geçmişlere bakmak
lazım.” dedim.
“Görevim etrafı sürekli
kolaçan etmek, bu durumda
ne zaman fırsat bulacağım da
mitolojiye bakacağım?” diye sordu
Şaşı bak şaşır Göz.
“Ben gizem avcısı Atiiilla
Bilgen…”
“Adam resmen uçmuş! Ne
içtiyse aynısından istiyorum:” dedi
Balıketli Yanak.
“Hangi ara aldı bu iğrenç
yağmurluğu?” diye sordu Şaşı bak
şaşır Göz.
“Ben, bir başıma sizler için
her şeyi araştırdım sevgili ve
çok değerli uzuvlarım. Kırk
sayısı gerek dinimizde gerekse
geleneklerimizde geniş bir yer
tutar. Dinler tarihini inceleyecek
olursak kırk sayısının uzun
süreli bekleyişleri ifade etmek
için kullanıldığını hemen
görürsünüz. Örnek istiyorsanız
hemen vereyim: Tanrı, Adem’in
çamurunu kırk gün yoğurmuştur.
Nuh tufanı, kırk gün süren
yağmurlardan sonra oluşmuştur.
Kıyamet günü geldiğinde Mehdi
kırk yaşında ortaya çıkacak ve
kırk yıl yeryüzünde kalacaktır.
Hz Muhammed’e kırk yaşında
peygamberlik verilmiş olup İslam
dininin doğuşunda ilk bağlananlar
kırk kişidir. Tutulan dileğin
gerçekleşmesi için ziyaret edilen
türbelerin etrafında, kırk defa
dönülür. Şimdi gelelim Babil’e,
orada bu sayı endişe, beklenti ve
sabır kelimeleriyle anılır.”
“Hangi ara Babil’e geldik
arkadaşlar?” diye sordu Nesli
tükenen Saçlar.
“Bakın arkadaşlar Babil’e
uğramazsak kırk günlük
bekleme süresinin Mezopotamya
kültüründen Anadolu kültürüne
geçmiş olabilme ihtimalini göz ardı
etmiş oluruz:”
“Sizce kırkı, bir şekilde kırk
bire bağlama ihtimali var mı?” diye
sordu Bıyıklatı Dudak.
“Cıvımayın ve adam gibi
dinleyin.”
“Biz adam değiliz ki adam gibi
dinleyelim. Topumuz bir araya
gelsek, biraz da çabalasak belki bir
adam ederiz!” Amalgam dolgulu
Diş.
“Topunuz birada olduğuna
göre mesele yok!”
“Adam haklı beyler.” dedi
Çokbilmiş Beyin.
“Neyse gelelim konumuza.
Az önce belirttiğim gibi
geleneklerimizde kırk günlük
bekleme süresi önemlidir. Yeni
doğum yapmış bir kadının yanına
bir iki kişi haricinde kırk gün
boyunca kimse girip çıkmaz ve
çocuğun kırkının çıkması beklenir,
arınmak için kırk tas suda yıkanılır,
kırk dükkân süprüntüsünden tütsü
yapılarak nazardan korunulur,
ölünün ardından kırkının
çıkmasını beklenilir. Bir dua çok
okunmak istenirse en az kırk kere
okunur. Hikâye ve masallarda
kırk gün kırk gece düğünler
yapılır. Kırk defa söylenilen
şeyin gerçekleşeceği sanılır.
Cezalandırılanlar için kırk satır mı
kırk katır mı uygulanır. Bunların
haricinde içinde kırk sayısı geçen
isim ve deyimlerimiz vardır.
Kırkpınar, kırk haramiler, kırk
ikindi yağmurları, kırk dereden
su getirmek, bir fincanın kırk yıl
hatırı olması kırk evin kedisi kırk
bir kere maşallah, kırk para, kırk
yılın başı, kırk yılda bir, kırk yıllık
dost, kırk kapının ipini çekmek, bir
ağzı kırk sakızı var, kafasında kırk
tilki dolaşıyor kırkının da kuyruğu
birbirine değmiyor, kırk tarakta
bezi var...”
“Ay yeter. Daral geldi!” dedi
Sigara kurbanı Ciğer.
“Tamam. Kırk evliya gibi bir
sayı. Bunu anladık. Ama kırk bir ne
alaka abi? Oraya gel!” dedi Her işe
maydanoz Burun.
“Kırk biri anlamanız için
kırkın önemini iyice kavramanız
gerek.
“Ben hala öküzüm!” dedi
Mapcup sevgili gibi kızaran Kulak.
“O zaman biraz daha ayrıntıya
girelim.”
“Ben sadece espri yapmıştım!”
dedi Mapcup sevgili gibi kızaran
Kulak
“Bu adam şakadan ne anlar?”
20