Journo Almanak 2020

38
DÜNYADAN TÜRKIYE’YE
Bir yalan
haberin
anatomisi
Finlandiya’nın haftada dört gün,
günde altı saat çalışma sistemine
geçeceğine dair asılsız bir haber, son
24 saatte Türkiye dâhil onlarca ülkede
hızla yayıldı. Finlandiya’da bir haber
sitesi ise bunun nasıl gerçekleştiğini
araştırdı.
İ
İngiltere’nin saygın gazetelerinden
The Guardian’da dün
yayımlanan haberde Finlandiya’nın
34 yaşındaki yeni başbakanı
Sanna Marin’in, haftada
dört gün ve günde altı saat çalışmayı
içeren yeni sistem için bir
plan uygulamaya koyduğu öne
sürülüyordu.
Haber 12 saat içinde İngiliz
gazeteleri üzerinden Avrupa’ya,
hatta Hindistan’a kadar yayıldı.
Bu arada Türkiye medyası da
geri kalmadı. Hürriyet ve CNN
Türk‘ün Anadolu Ajansı’ndan
aldığı aynı haberde kaynak
olarak “yerel basın” gösterildi,
Milliyet ise haber içeriğinden
galeri bile yaptı.
Tek sorun haberin doğru
olmamasıydı. Marin güncel
bir açıklama yapmamış, Fin
hükûmeti yeni bir planı devreye
almamıştı.
PERDE ARKASI BEŞ AY
ÖNCEKI PANELDE
Fin haber sitesi News Now
Finland’ın haberine göre bu
asılsız iddianın perde arkası
özetle şöyle:
• Finlandiya’da iktidardaki
Sosyal Demokrat Parti (SDP),
120. kuruluş yıl dönümü vesilesiyle
19 Ağustos 2019’da
ülkenin güneybatısındaki
Turku şehrinde bir etkinlik
düzenlemişti. O dönemde
Ulaştırma Bakanı olan Marin
de bu etkinlik kapsamındaki
bir panelde konuşmuştu.
• Marin, gayriresmi bir ortamda
yapılan o panelde gelen
bir soru üzerine, çalışma
haftasının dört güne veya
çalışma gününün altı saate
düşürülmesi durumunda ekonomide
üretkenliğin artabileceğini
söyledi. Marin’in şahsi
fikrini ifade eden bu sözler o
dönemde çok büyük yankı yaratmasa
da, Fin medyasında
birkaç haber çıktı.
• SDP geçen ay seçimi kazanıp
Marin başbakan olunca,
dünyanın dört bir yanındaki
medya kuruluşları onun
hakkındaki arşiv haberlerini
karıştırmaya başladılar. A-
vusturya haber sitesi Kontrast,
ağustostaki etkinlikte
Marin’in söylediği sözleri 16
Aralık’ta “ısıtıp” haberleştirdi.