ArtDog Istanbul #1

More documents

Recommendations

Info

8 | Eylül - Ekim 2019, Sayı: 116. İstanbul Bienali Dosya KonusuHayali Ada’dan James Baldwin filmine16. İstanbul BienaliCharles Avery’nin Hayali Adası, Güneş Terkol ve Güçlü Öztekin’inşenlikli işleri, Phillip Zach’ın Los Angeles ve İstanbul mağaralarındavideoları, Glenn Ligon’un Türkçe altyazılı James Baldwin filmi...16. İstanbul Bienali’nden 13 sanatçı.Özge Tabak| Charles Avery| Ernst Haeckelaşlıca ilgi alanını evrim olan Alman fi-bilim insanı ve sanatçı Haeckel,Blozof,soybilimin tüm yaşam biçimlerini birbirinebağladığı görüşünü ortaya koymak üzerehayvanların ve bitkilerin yaşamları hakkındagrafik çalışmalar üretmiş bir isim. 19.yüzyılda yaşayan ve Charles Darwin’in evrimkuramını destekleyen Haeckel, sonradan çürütülen“her organizmanın geçirdiği bütündönüşümlerin toplamı olduğu” görüşünü dehalka yaymayı görev edinmiş.Başyapıtı hayvanların, deniz yaratıklarınınve mikroorganizmaların ayrıntılı renkliçizimlerini yaptığı Kunstformen der Natur(Doğanın Sanat Biçimleri) kitabı olan ErnstHaeckel’in rengârenk çalışmaları neredeysehayal ürünü türlerin bilimkurgusal tasvirlerigibi görünse de dayanakları bilimsel gözlemler.Sanatçının Bienal kapsamında paraleldünyalara ait bir antropoloji müzesi kimliği kazananPera Müzesi’nde görebileceğiniz işleri geçmişi yenidenkeşfe çıkarıyor. Şu anda pek çok canlı soyunun büyük bir| Eva Koťátková| Deniz AktaşCharles Avery, İsimsiz (Ninth Stand with Urchins), 2017Cam, çelik, plastik kaplar, kumaş, tuğla, ahşap, kan, akrilik, 165 x 108 x 79 cm005’ten bu yana çalışmalarını deneyi-felsefi söyleme ve sanatsal ha-2mine,yal gücüne dayanarak hayali bir ada yaratmaküzerine yoğunlaştıran Charles Avery, 16.İstanbul Bienali’nin dikkat çeken sanatçılarıarasında göze çarpıyor. İnsanlığın tarihinebaktığımızda da ağırlıklı olarak tecridin,ütopyanın simgelerinden biri olarak görülen“ada”yı ele alan İskoç sanatçının Ada’sı iseadını Immanuel Kant’ın Noumenon’undanalan ve varlığı henüz teyit edilmemiş biryaratık, kötücül bir karakter olan “Bayİmkânsız” ve “dokuzuncu” olarak anılan yılanbalıklarıgibi farklı kimliklere ev sahipliğiyapıyor.Charles Avery’nin büyük ölçekli yerleştirmesibir balık pazarındaki tezgâhları andırırken,parklarından para birimi ve sakinlerinekadar Ada’nın farklı yanlarını vemitolojisini gözler önüne seriyor. Proje, çizimlerle–üfleme camdan, çelikten ve diğer malzemelerdenyapılmış– denizhıyarlarına, “Medusa”vari yaratıklarave çırpı denizkestanelerine benzeyen pek çokheykelsi nesneyi bir araya getiriyor. Avery’nin felsefipratiğini, 16. İstanbul Bienali’nin küratörlüğünü üstlenenNicolas Bourriaud’nun “ötekiliklerin, tekilliklerin vebaşkalıkların çokluğu” şeklinde tanımladığı “zenoloji”için bir deneme zemini olarak görmek mümkün.Ernst Haeckel, Asteridea, Deniz Yıldızı, 1899-1904Birinci edisyon baskı, 26 × 35 cmhızla tükendiği düşünüldüğünde, Ernst Haeckel’in yapıtıiçin bir zaman makinesi benzetmesi yapmak ya da onukayıp bir dünyanın temsilcisi olarak görmek mümkün.Eva Kot’átková, Empatiyi Yeniden Kurma Makinesi, 2019Yerleştirme, performans, Sanatçının izniyle., 16. İstanbul Bienali tarafından sipariş edilmiştirva Koťátková’nın yerleştirmeleri, çizim-video ve performansları, aile, cema-Eleri,at ve tarihsel anlatılar gibi toplumsal kurumve yapılar ile bunların bireyle olan ilişkileriniinceliyor. Denetim ve baskı, farklılık vedışlama temalarını ele alırken dışlanmış,ayrımcılığa uğramış, susturulmuş olanlariçin alternatif senaryo ve iletişim stratejileriöneriyor.Koťátková’nın 16. İstanbul Bienali içinürettiği Empatiyi Yeniden Kurma Makinesibaşlığını taşıyan yerleştirmesi, empatiyidünyayı anlamamızı sağlayacak ve hareketlerimizeyön verecek bir güç olarak sunuyor.Bir dikiş ve hikâye anlatım atölyesini içindebarındıran, oda boyutlarında bir yerleştirmeolan yapıtı, Bienal’in teması dahilinde“Canlılar ile makinelerin, doğal ile yapayzekânın iç içe geçtiği” Antroposen çağı üzerinedüşünerek yorumlamak da mümkün. Bir eksiği olanya da kendini yarım, kırık, yaralı hisseden bir grup insanı,hayvanı, bitkiyi, nesneyi veya farklı varlıkları barındırankumaş parçalarını birbirine diken bu makineyi insanlar(çalışanlar) kullanıyor. Kollardan, gövdelerden,kanatlardan, başlardan, gagalardan, iplerden ve yamalardanoluşan makine yaşayan bir organizmayı andırıyor.Hem paylaşım hem de protesto imkânları sunuyor.Katılımcılar burada, düzenli aralıklarla, dünya üzerindekidiğer varlıklarla kurdukları ilişkilere dair hikâyelerpaylaşıyor ve söz hakkı olmayanlar adına konuşmanınönemini kavrıyor.şlerinde ağırlıklı olarak göç, bellek gibi te-ve kent görüntülerine yer verenİmalaraDeniz Aktaş’ın çizim ve resimleri, insan veçevresinin karşılıklı olarak birbirini düşürdüğütehlikelere ışık tutan entropi tasvirleri.Sanatçının süregiden Yokyerler serisi, kentselçürümeyi, çevresel çöküşü, yerinden olan/göç eden insanları ve hem kentlerin hem dedoğanın travmatik dönüşümünü yansıtıyor.Aktaş, Bienal’de Umudun Yıkıntıları başlıklıiki yeni çizimini sergiliyor. Yapıtlar,Caspar David Friedrich’in kırılmış bir buzkatmanı içinde sıkışıp alabora olmuş bir gemiyigösteren Umudun Enkazı (1823–24)tablosuna gönderme yapıyor. Mürekkepleyapılmış siyah beyaz çizimler ise doğada izbırakmış ve onun kayıtsızlığı tarafından yokedilmiş insanların çaresizliğini ortaya koyuyor.Deniz Aktaş, Umudun Yıkıntıları serisinden, 2019Kâğıt üzerine mürekkepli kalem, 120 × 310 cm, Sanatçının ve artSümer’in izinleriyle.16. İstanbul Bienali tarafından sipariş edilmiştir.| Glenn Ligonyaşamış ve ABD’deki insan hakları sorunlarınakafa yorarak Bir Başka Ülke (1962) veNe Zaman Gitti Tren (1968) romanlarını kalemealan Baldwin, bu eser grubunda sanatçınınpratiğine ilham veren isim olarak karşımızda.Glenn Ligon’un yapıtları, Büyükada’da19. yüzyıldan kalma bir köşk olan Mizzi’desergileniyor. Burada, Sedat Pakay’ınBaldwin’in İstanbul yıllarını ele aldığı filmiBaşka Bir Yerden’i ilk defa Türkçe altyazılıolarak gösteren sanatçı, yine Baldwin’le ilişkilidiğer video çalışmalarında da Pakay’ınfilminde Baldwin’in Taksim Meydanı’ndagörüldüğü noktaya dönüyor. Bunlara, sanatçının“Amerika” sözcüğünü yeniden dolaşımasokup yabancılaştırarak teşhir ettiğiheykel serisinin en son parçası da eşlikGlenn Ligon, Sedat Pakay’ın James Baldwin: Bir Başka Ülkeadlı filmi ilk defa Türkçe altyazıyla gösteriyor. ediyor. Heykelinde ilk defa mahya da kullananLigon,böylece serinin alışıldık materyali olan neo-lenn Ligon’un İstanbul Bienali’nde sergilediği çalış-ABD’li yazar ve sivil haklar savunucusu James ndan da uzaklaşmış oluyor. Yapıtın bir diğer özelliği deGmalar,Baldwin’in İstanbul’da geçirdiği yıllara gönderme yapıyor.1961-1970 yılları arasında kesintilerle İstanbul’da ceksergi boyunca her iki haftada bir görünümünü değiştire-oluşu.| Müge YılmazMüge Yılmaz, On Bir Güneş - Akbaba (Gyps) I, 2019CNC kesim ve el oyması huş ağacı, 148 × 2 × 121 cm, Sanatçının izniyle.16. İstanbul Bienali tarafından sipariş edilmiştir.| Johannes Büttner| Hale Tengerale Tenger’in Suret, Zuhur, Tezahür (2019) başlıklıHçalışması, Büyükada’daki Taş Mektep’te yer alan birkarışık malzeme ve ses yerleştirmesi.Yerleştirmenin esin kaynağı, botanik alanında “bilezikalma” olarak bilinen bir teknik. Bu yöntemde, ağaçlarınmeyvelerinin büyümesi hızlansın diye bir dalınüge Yılmaz’ın performansları, fotoğraf ve yerleş-feminist bilimkurgudan etkileniyor ve içMtirmeleriiçe geçen toplumsal, kişisel ve çevresel tarihçeleri irdeliyor.Uzak geçmiş kadar hayal edilen bir geleceği de kurcalayanYılmaz’ın On Bir Güneş (2019) adlı yerleştirmesi,insan, hayvan ve bitki yaşamının gidişatı,inanç ve kıtlık kavramları, kapitalizm, kültürve doğanın sonunun gelmesiyle başlayanAntroposen çağı üzerine kafa yoruyor. İçinegirdiğimiz yeni jeolojik çağ olarak düşünülenAntroposen’in ayırt edici özelliğiyse insanfaaliyetlerinin gezegen üstündeki etkisi.Bağdaştırıcı bir yapıya sahip olan yerleştirmede,geçmişe ait mağara, tapınak,mihrap ikonografisiyle Yılmaz’ın melezbitki-insan-hayvan çizimleri ve gelecekteolacağını hayal ettiği yıkıntılar bir arayageliyor. Yaşadığımız zamanlardan geriyekalanları inceleyen bir gelecek arkeolojisiolarak tarif edilebilecek yapıt, sanatçınınİstanbul’dan topladığı çeşitli taşları, nesnelerive su şişelerini ibadet için kullanılannesnelermişçesine bir tür mabet formu içindebirleşiyor. 10.000 yıl sonra muhtemelenyaşam alanlarımız tekno-alanlara dönüşmüş,ekolojik hayat, hayvanlar ve doğa kökten bir değişimgeçirmiş olacak. Yapıt da zamanımızdan 10.000 yılönce ve 10.000 yıl sonraki dünyalar arasında bir denklikkurmaya, bir arada varolmanın doğasını kavramaya çalışıyor.Johannes BüttnerBaşka bir yaşam olasılığı kendisini yanan bir polis arabasında doğrudan,arkadaşlarımın yüzlerinde ise dolaylı olarak ifade eder, 2019Yerleştirme (toprak, kil, kül, toz, doğal pigmentler, su, hurda metal, kalsiyum, sülfat, bakır, motorlar,algoritma, Arduino, Philipp Welzenberg ve UBX127 işbirliğiyle üretilen ses parçaları) Değişken boyutlar.Sanatçının izniyle. 16. İstanbul Bienali tarafından sipariş edilmiştir.arih boyunca yöneticiler, kitleleri kul-ama bu kitlelerin gösterge-Tlanageldisel güçlerinden geliyordu. Ateş etmiyorlardıama etkiliyor ve kitlesel koreografileriyleikna ediyorlardı. Çağdaş medya ekolojimiz dekitleleri harekete geçiriyor. Bedenlerimizseinternet ajanları ordusuyla girdiğimiz toplumsal-üstüetkileşimlerin kapanına kısılmışhalde ekranlara eğiliyor, parmak kaydırıyor,tıklıyor, bakıyor…Alman sanatçı Johannes Büttner’inHannah Black’ten bir alıntıyla, Başka bir yaşamolasılığı kendisini yanan bir polis arabasındadoğrudan, arkadaşlarımın yüzlerinde isedolaylı olarak ifade eder (2019) olarak adlandırdığıyerleştirmesi de benzer şiddet temsilleriniele alıyor.Farklı topraklardan yoğurulmuş yediheykelden oluşan yerleştirmede, her bir heykelinaltında bir makinenin iskeleti var.Veheykeller kontrolü kaybetmiş veya işi şiddete dökmüşbir algoritma ve ağlar dünyasına titreşip sarsılarak tepkiveriyor ve makine suretinde bir ‘Golem’i serbest bırakıyorlar.İçlerinde yaşadığımız çağın belirsiz, istikrarsız koşullarınıele alan Büttner’in çalışması da, giderek moleküllerineayrılan dünyada antropolojiyle sanatın sosyolojik,etnik, cinsel veya politik kitle sistemlerininuğradığı tahribatı gözler önüne sermesinin bir örneğiolarak değerlendirilebilir.veya gövdenin üzerindeki kabuk, halka şeklindesoyulup çıkarılıyor. Ormancılıktaysaaynı işlem, bir ağacı kurutmak için daha derinlemesinebir kesik alınarak uygulanıyor.İlk olarak Eresoslu Theophrastus’un(MÖ 371-287), Bitkiler Üzerine İncelemelereserinde söz ettiği bu yönteme daha sonraShakespeare ve farklı yazarlar da metinlerindedeğinmiş.Yerleştirmenin bir diğer bileşeniyse ses:Tenger’in edimsellik, iktidar, özbilgi ve açgözlülükhakkında yazdığı bir şiir Türkçe veİngilizce olarak seslendiriliyor: “Görmedenkendimi, olurdum / Bir meyve ağacıydım ben.”Çalışmaları incelerken mekanın etkisigöz ardı etmek de mümkün değil. RumOrtodoks Patriği III. Sofronios’un yazlığıHale Tenger, Suret, Zuhur, Tezahür, 2019 olan bu mekân, sonraki yıllarda devlet ortaokuluolarak kullanılmış. Şimdiyse, eski çağlardaayna olarak kullanılan, günümüzdehâlâ kehanette bulunmak ve şifa için başvurulan volkanikobsidyen taşları düzleştirilmiş yüzeyleri yukarı bakacakşekilde yerleştirilmiş halde. Bu tarih yüklü mekândaiçe dönüş ve yenilenmeye yönelik bir ortam yaratmayıarzu eden Hale Tenger soruyor: “Yapmadan olabilir misin?”Ses ve karışık teknik yerleştirme, siyah, obsidyen aynalar, demir, epoksi reçine, bazlı boya, su, audio-spotlighthoparlör. Değişken boyutlar. Sanatçının izniyle. 16. İstanbul Bienali tarafından sipariş edilmiştir.
Eylül - Ekim 2019, Sayı: 1 | 916. İstanbul Bienali Dosya Konusu| Güneş Terkol & Güçlü ÖztekinGüneş Terkol ve Güçlü Öztekin, Worlbmon, 2019Geçici yapı, yerleştirme, ahşap, karışık teknik, çizimler, resimler, heykeller, kumaş üzerine dikiş, kutular.Değişken boyutlar, Sanatçıların izniyle. 16. İstanbul Bienali tarafından sipariş edilmiştir.| Monster ChetwyndMonster Chetwynd, Hibrit Yaratık Yarasa, 2019Heykel (demir, kumaş, karton, lateks, boya, söğüt ve tel), 200 × 160 × 50 cm, Sanatçının ve Sadie Coles HQ,London’ın, izinleriyle. 16. İstanbul Bienali tarafından sipariş edilmiştir.| Phillip Zachşlerinde insanların zihinlerinde dünya-katmanlara ayırarak hiyerarşi yapıla-İyırı oluşturmaları mekanizmalarını ele alanAlman sanatçı Phillip Zach, 16. İstanbulBienali’ne karşılıklı duvarlara yansıtılmışçok kanallı bir video ve ses yerleştirmesiylekatılıyor. İçerikleri arkeologlarla yapılanbelgesel tarzı röportajlardan kurmaca sahnelereve psikedelik sekanslara uzanan videolara,hem sahada kaydedilmiş sesler hemde özel olarak bestelenmiş müzikler eşlikediyor. Eserin odağındaysa iki mağara yeralıyor: Bunların ilki Uzay Yolu, İkiz Tepelerve Görevimiz Tehlike gibi film ve dizilerdekullanılan, Los Angeles’taki insan üretimiBronson Mağarası. Diğeriyse İstanbul’unhemen dışında bulunan ve farklı müdahalelerdenizler taşıyan Yarımburgaz Mağarası. Bu izlerdenbazıları grafitiler, film çekimlerinin yol açtığı tahribat,define avcılarının yasadışı açtığı tüneller ya da eskimağara çizimleri gibi daha önceden kalma kültürel izler.Zaman ve mekân arasında gidip gelen ve Ursula K. Le| Piotr UklańskiPiotr Uklański, İsimsiz (Roustam Raza), 2018Tuval üzerine gerili pamuk kadife üzeri mürekkep ve akrilik, 152,7 ×121,9 cm, Sanatçının ve MDC S.p.A - Massimo De Carlo’nun izinleriyle.| Ylva Snöfridn yakınımızdakiler, tanımları gereği tanıdık olsalar da bir para-barındırırlar, bize bir o kadar da uzaktırlar. Bu açıdan de-Edoksğerlendirildiğinde, kişisel ve aileye dair deneyimler huzursuzluk, yabancılaşmave uzaklaşma kaynağı olarak kalır.Sanatın icra süreci ve sanatçının yaşamına odaklanan çalışmalarıyladikkat çeken işler yaratan İsveçli sanatçı Ylva Snöfrid, çocukluğundanitibaren Ylva’nın gerçek dünyada, Snöfrid’in ise aynalarınarkasında, hayali bir “aynalar dünyasında” yaşadığını hayal ettiğinidile getiriyor. Ve çalışmalarında hayat değiştiren türden deneyimleriayinsel, paranormal, istisnai ve rastlantısal yönlerini vurgulayarakirdeliyor.Snöfrid 16. İstanbul Bienali’nde sehpalar, divanlar ve taburelergibi ev eşyalarını da içeren FANTAZYA, Ressamın StüdyosununGölgeler Aleminde Yansıması, Üç Bölüm Halinde: Distopya, Heterotopya,Ütopya adlı yerleştirmesini sergiliyor. Daha önce Atina’da sergilenenGölgeler Aleminde Ressamın Stüdyosu adlı çalışmasına ışık tutan üçparçalı bir ayna gibi tasarlanmış olan Distopya, Heterotopya ve Ütopya,sanatçının mekânda yaşayarak her yeri tuvallerle ve hareketlerininizleriyle kapladığı, yaratım süreciyle ilgili üç performans ayini eksenindeşekilleniyor.stanbul’da yerleşik HaZaVuZu kolektifi-kurucu üyeleri Terkol ve Öztekin, mü-İninzik, video, performans ve tasarım yelpazesindeçalışan iki sanatçı. Terkol, işlerindedikişler, videolar, eskizler ve besteler kullanaraktoplumsal cinsiyet ilişkilerini ve kadınındurumunu çoğunlukla mizahi bir şekildeortaya koyarken, Öztekin bir “geridönüşüm”biçimi olarak tanımladığı, çoğu zaman parlakrenklerde büyük boyutlu çizim ve tablolaryapıyor. İşbirliklerini sürdüren iki sanatçı,hem ziyaretçiler hem de sanatçılar içinbuluşma noktası olacak bir mekan hazırladı.Geridönüştürülmüş malzemelerle oluşturduklarımekânı lambalar, perdeler, bayraklar,heykeller, maskeler ve kostümler kaplıyor.Ortaya iki sanatçının üretimlerini vehem ortak hem de ayrışan görüşlerini yansıtan,izleyicilerin ve gelip geçenlerin birbirleriylekaynaşacağı şenlikli bir alan çıkıyor.narşist performansları, oyun, hey-ve resimleriyle tanınan MonsterAkelChetwynd, işlerinde çoğunlukla karton, tuvaletkâğıdı, lateks ve boya gibi ucuz malzemelerdenüretilen, dikkat çekici ve kasıtlıolarak ilkel bir estetiğe sahip el yapımı kostüm,dekor ve aksesuarlardan yararlanıyor.Eserlerinin “sabırsızlıkla üretildiğini” söyleyensanatçı, işbirlikleri ve kolektif üretimesıcak bakarken cinsellik, grotesk, mizahive ürkütücü öğeler yapıtların estetik alametifarikalarıolarak ön plana çıkıyor. Bienal’eiki ayrı eser hazırlayan Chetwynd’in işlerininilki, her biri insansı bir biçime bürünmüşbir yarasa, bir yılan, bir timsah ve birörümcekten oluşan melez yaratık heykelleri.Sanatçının İstanbul’un sokak kedilerindenve İtalya’daki Bomarzo Bahçeleri’nden ilhamalan ikinci işi ise dev bir Gorgon başı şeklinde,insanı içine çeken kalıcı bir oyun alanı.Phillip Zach, Double Mouthed, 2019Çok kanallı video ve ses enstelasyonu, Los Angeles ve IstanbulGuin’in “Mülksüzler” (1974) romanı gibi göndermeleriolan çalışma, mağaraları mekânlar, zamanlar ve tarihlerarasında olduğu kadar hiperkapitalizm ile anarşi arasındada birer aktarım ve dönüştürüm merkezi olarak konumlandırıyor.olonyalı sanatçı Piotr Uklański, bir dava, eylem ya da bir ulus-kendimizi özdeşleştirdiğimizde doğru kabul ettiğimiz şeyle-Plare ve bu noktadaki ironilere dikkat çekiyor. İhtilaflı konulara dokunmayıseven sanatçı, fotoğraf, heykel, film, yerleştirme ve performansçalışmalarında, imgelerin insanları kışkırtma, birleştirme ve ayırmagücünün de altını çiziyor. Sanatçının geniş bir teknik yelpazesine sahipçalışmalarında sıklıkla karşımıza çıkan temalardan biri de bir ortaklıkkurulmasında, bir grup kimliğinin oluşturulmasında ya da bukimliğe meydan okunmasında fotoğrafın oynadığı rol.Uklański’nin Doğunun Vaatleri (2019) adlı serisi, Polonya ileİslam dünyası arasındaki tarihsel bağlardan besleniyor. Örneğindoğrudan doğruya Türk giyim tarzından alınan Polonya halk giysileri.Uklański’nin serisi erkekliği, oturma pozisyonundaki kişilerinportrelerini, ikonografiyi ve dönem kıyafetlerini irdelerken, bir yandanda günümüzde Batı’da yayılmakta olan İslamofobi ile günümüzPolonya’sının kendi tarihini bastırıyor olmasını açık bir şekilde hedeftahtası haline getiriyor.Ylva Snöfrid, Fantasia, Ressamın StüdyosununGölgeler Aleminde Yansıması, Üç Bölüm Halinde:Distopya, Heterotopya, Ütopya, 2019.Eşyaların üretimi Rodrigo Mallea Lira işbirliğiyle gerçekleştirilmiştir.Çizimlerin ve nesnelerin bir kısmı sanatçının kızları Sibylla ve Xenia ilebirlikte yapılmıştır. Sanatçının izniyle. 16. İstanbul Bienali tarafındansipariş edilmiştir. The Swedish Art Grants Committee ve IASPIS’indestekleriyle üretilmiştir.“MükemmelHaftasonu”Size sorsam sevgili okuyucu,mükemmel haftasonunuz nasıl geçerdiye, ne derdiniz?Bu soruyu buraya bırakıp zamanda birazgeriye, şu meşhur ekonomi-finans gazetesiFinancial Times’ı ilk elime aldığım günegidelim. Bugün gibi hatırlıyorum. Londra’datalebeyken bir iş görüşmesine çağırılmıştım.Tek takım elbisemi – pek kötü kesimli, lacivert– tek iş gömleğimi – kol düğmeli çünküöylesinin çok ama çok havalı olduğuna inanıyordum– ve ev arkadaşımdan ödünç aldığımkravatımla görüşmeden çıkıp nasıl olduysagüneşli Londra kış göğüne baktım vetatlı bir hovardalık yapmaya karar verdim.Köşedeki tezgahtan bir FT aldım, ve meydandakiküçük parkın banklarından birineoturup yavruağzı gazetemi esen rüzgardahışıdattım. Evet henüz bir işim yoktu, buvecihle FT’de beni ilgilendirecek bir mevzubulmam da düşük ihtimaldi – o döneminFT’sinin gündemi ağırlıklı olarak Londrahisse senetleri piyasasıydı, Londra henüzuluslararası bir şehir olmamıştı, gazetesi depek oralarda değildi – ama işte orada, laciverttakım elbisem ve boynumda sımsıkı durankravatımla nasılda, nasılda bu yeni alemeait gibiydim. Bir şehre ait olmak, önemliolan da bu değil miydi zaten?Sonra hakikaten bir bankacı olunca düzenliolarak yavruağzı neşriyatı okur oldum.Zaman geçti, Cumartesi az sayfayla çıkan,Pazarları hiç çıkmayan FT bu Cumartesi neşriyatınaşimdiki eğreti tabirle “yaşam tarzı”ekleri iliştirdi. Diğerleri – “ev ve yuva”,“nereye harcamalı” “sanat ve müzayede”– döne döne yayınlansa da FT Weekend herCumartesi neşredildi. Sonra bir gün, bu neşriyatiçinde kuşe kağıda dergi gibi basılan“Nereye Harcamalı”nın son sayfalarında birdizi başladı: Mükemmel Haftasonu.Mükemmel Haftasonu’nda gustosunaitibar edilen meşhur ve yarı-meşhurlar yaşadıklarışehirdeki mükemmel haftasonlarınıanlatıyorlardı. Kimisi gün doğmadan kalkıpava giderken kimisi kahvaltısını yataktayaptığı geç sabahları seviyordu. Kimisi sağlıklıbeslenirken – gittikleri organik pazarcınınadını sizlerle paylaşıyorlardı elbette– kimisi zararlı da olsa yerel lezzetlerden– pastırmalar, peynirler, türlü nevi ağır şeyler– vazgeçmiyorlardı. Bazen yakındaki ormandayapılan piknikte tarifi etraflıca verilensandviçler 14 yıllık şampanyalara katıkedilirken – yağmurun bile bu tabiat aşkınamani olamadığını eklememe gerek var mı? –bazen şehrin rabıtalı restoranında önce şeffilancayla yeni zeytinyağı ya da trüf mantarırekoltesi üzerine sohbet ediliyor, sonra dabeyaz örtüler üzerinde şık yemekler yeniyordu.Yerel spor aktiviteleri, eskici pazarları,antikacılar, sanat galerileri, müzeler,organik pazarlar, çevre köylere bisiklet gezileri,moda-alışveriş tavsiyeleri, tabii mahzenler,şarap tadımları, yeni lezzetler sunandeneysel mekanlar, değişik kokteylleri tadabileceğinizşehre hakim teraslar, yeni çıkmışaperatifler, en iyi espressolar, en gözdeçiçekçiler, en taze pastalar, kaybolmaktankeyif – bu tabire hayatımda hiç ısınmadımbaştan söylüyorum – alacağınız sokaklar...Bir şehirle, kasabayla, hayatla ilgili aklınızagelecek – ve gelmeyecek – her şeyi bu satırlardabulabiliyordunuz. “Mükemmel haftasonu”nuen ince detaylarıyla bizlerle paylaşanevsahiplerimizle birlikte konserleregidiyor, sergi açılışlarında boy gösteriyor,bazen onyıllardır müdavimi oldukları lokantadabizden başkasının oturamadığı köşemasamızda yine aynı yemeği yiyor, bazenyeni açılan pek havalı bir mekanda çağdaşlezzetleri heyecanla deneyimliyor, modernsanat müzemizden çıkıp tasarımcı butiklerdenalışveriş ediyorduk. Bu yazıları okumasıpek cazip, pek ferahlatıcıydı. Haftada bir,bugüne dek gitmediğimiz, haydi en fazla turistolarak gezdiğimiz bir şehrin gizli zevklerinikeşfediyorduk.Ve şimdi en baştaki sorumuza geri dönelim:sizin mükemmel haftasonunuz nasılgeçer?Bu soruyu kendime sorduğumda aklımaişte FT’nin bu serisi geldi. Neydi bu insanlarındeneyimlerinin ortak noktası? Bu dizidençıkarılacak bir ders, bu kıssadan bize düşenbir hisse var mıydı?Üstlerindeki cilayı, mış gibiliği, birazSaruhanDoğanabartıyı ve süsü araladığımız zaman bu insanlarınmükemmel haftasonu fikirlerindenkalan hülasada bir kaç ortak nokta vardı.Birincisi aileyle geçen zamandı. Müze ziyareti,caz konseri, tabiat yürüyüşü sonundapiknik, şık bir restoranda 12 tabaklık tadımmönüsü ya da Pazar akşamı takımınızı desteklemekiçin stadyum önünde kuyruğa girmek;tüm bunlar aileyle güzeldi. Kimse ‘benşuraya gittim aman da ne güzeldi’ demiyordu.Birlikte gittik, beraber gördük, hepimizçok seviyoruz diyorlardı.İkinci mühim mesele ise, elbette, yerellikti.Sevilla’da, Siena’da, Münih’te,Kopenhag’da, Stokholm’de, Şikago’da,Melbörn’de, hatta dünyanın en kozmopolitşehirleri Londra ve New York’ta çok güçlü biryerellik kültürü vardı.Yani insanlar kasaplarını, sabah kahveleriniiçtikleri kahvenin garsonunu, yemekyedikleri lokantanın sahibini, tabii bu aradakomşularını tanıyorlardı. Bunun bir adımötesi de vardı: Şehirlerindeki konser programınıbiliyorlardı, düzenli olarak tiyatroya,baleye, operaya gidiyorlardı, ve şehrin hayatıdiyebileceğimiz o ortak varoluşa can-ı gönüldeniştirak ediyorlardı.Şimdi burada bir mola verelim. Yine yıllaröncesine dönelim. Hâlâ oturduğumuzşehrin dışındaki banliyöye ilk taşındığımızdasalonun galerisine asılacak lambayı –yeni tabirle aydınlatma modülünü – asmakiçin bu işlerde uzman bir elektrikçi bulmuştuk.Sabah kapı çaldı, ellerinde alet çantalarıylaiçeri giren ustaların başındaki genç çocukbana baktı baktı ve sordu:“Abi sen Topağacından değil misin ya?”“Evet.”“Ben ...’nin çırağıydım. Hatırladın mı?”Hatırlamıştım. Ekibin kalan kısmı iskeleyikurarken biz eski mahallemizden konuştuk.Kim nalburiyesini pideciye çevirmişti,kim dükkanını kiraya vermişti, kimbabaları vefat edince..?İşte mahalleli olmak böyle güzel bir şeydi.Yeni mahallemi de benimseyebilecekmiydim? Yeni mahallem beni benimseyecekmiydi? O gün bunları bilemiyordum ama eskimahallemin hatırası yıllar sonra gelip benibulmuştu işte.Hepimizin mükemmel haftasonu farklıbir şey. Kişisel farklılıklarımızı bırakın,20’lerinizdeki mükemmel haftasonuyla50’lerinizdeki çok farklı olacaktır. Ama iştebu sorudan yola çıkıp şehrimizle, mahallemizle,yakın çevremizle ilişkimize bakıncason onyıllarda ne çok şey kaybettiğimizi farkediyorum.Yeni stadımız pırıl pırıl, lakin birazsığamadığımız için, biraz da rant uğrunaterk ettiğimiz eski stadımızdaki maçlardanönce gittiğimiz Meşale artık hayatlarımızdayok. Her haftasonu dolan AKM şu anda büyükbir şantiye, müdavimlerinin resimleriduvarlarda asılı Balık Çarşısı meyhanelerifast-food barlara dönüşmüş, beraber yapılacaktarih ödevi için defterlerimizi alıp arkadaşlarımızagittiğimiz apartmanlar yıkılıpbiraz da kremalı pasta motifli yeni apartmanlaryapılmış.Beşiktaş’ın sarı fırtınası Metin Tekinbir röportajında şöyle diyordu: “ben 15 yılBeşiktaş’ta forvet oynadım. Bugün bırakın15 yılı, bir iki yıl o mevkide oynamak imkansız.”Galiba hayatın çok hızlandığını, bugünaçılan balıkçının seneye kebaplı suşi konseptinedönebileceğini, artık kimsenin bir mahallesiolmadığını, herkesin heryere hemengittiğini ve o herkesin dün gittikleri yerlerdenbir anda vazgeçebildiklerini kabullenmemizgerekiyor. Benim gibi yirmi senesonra da aynı yere gitmekten, o yerin, o yerdekiinsanların benimle beraber yaşlansalarda oradaki hayatın değişmemiş olduğunugörmekten, gittiğimiz yerlerde tanıdıklarımızolmasından ve o yerlerde ismimle anılmaktan,hülasa bu şehirli olmaktan pek birhaz alan birisi olarak bu kabullenme hiç kolaydeğil. Mükemmel haftasonunu tekrarlananalışkanlıkların tatlılığında aramıyoruzartık. Heveslerimiz de sezonun renkleri gibigeldikleri hızla kaybolup yerlerini yenilerinebırakıyorlar. Geride kalansa bir kaç resim,bol hatıra ve çocuklara “babam yine başladı”diye gözlerini devirten anekdotlar.
Page 1 and 2: Eylül - Ekim 2019, Sayı: 125 ₺
Page 3 and 4: ArtDoga term that describesthose th
Page 5 and 6: Eylül - Ekim 2019, Sayı: 1 | 516.
Page 7: Eylül - Ekim 2019, Sayı: 1 | 716.
Page 11 and 12: 16. İSTANBUL BİENALİ PARALEL ETK
Page 13 and 14: Eylül - Ekim 2019, Sayı: 1 | 13Yo
Page 15 and 16: Eylül - Ekim 2019, Sayı: 1 | 15Le
Page 17 and 18: Eylül - Ekim 2019, Sayı: 1 | 17Ma
Page 19 and 20: Eylül - Ekim 2019, Sayı: 1 | 19Na
Page 21 and 22: Unit London is a leading contempora
Page 23 and 24: Eylül - Ekim 2019, Sayı: 1 | 23Bu
Page 25 and 26: Eylül - Ekim 2019, Sayı: 1 | 25Sa
Page 27 and 28: Eylül - Ekim 2019, Sayı: 1 | 27
Page 29 and 30: Eylül - Ekim 2019, Sayı: 1 | 29Bi
Page 31 and 32: Eylül - Ekim 2019, Sayı: 1 | 31Ca
Page 33 and 34: Eylül - Ekim 2019, Sayı: 1 | 33Bi
Page 39 and 40: Eylül - Ekim 2019, Sayı: 1 | 39Gr

ArtDog Istanbul #1

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?