Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
1 HAZ‹RAN 2011<br />
DEVLET‹N YAPACA⁄INI<br />
‹fiADAMLARI YAPTI<br />
Divri¤ili ifladamlar› ve<br />
hay›rseverler memleketlerine<br />
hizmet etmeye devam ediyorlar.<br />
‹fladamlar› ve hay›rseverler,<br />
havaalan›, okul, hastane,<br />
kütüphane, yurt binas›, krefl, kad›n<br />
s›¤›nma evi gibi çok say›da<br />
kamusal hizmet binalar›n›<br />
memleketleri olan Divri¤i’ye<br />
yapt›rd›lar.<br />
Bu hizmetler Türkiye<br />
Cumhuriyeti’nin kuruluflunun<br />
ard›ndan bafllayarak bugüne<br />
kadar sürdü. Nuri Demira¤ ve<br />
Naci Demira¤ kardefller Divri¤i<br />
Havaalan›, Divri¤i Pilot Okulu<br />
(Gök Okulu) bugün bu okul Nuri<br />
Demira¤ Endüstri Meslek Lisesi<br />
olarak kullan›lmaktad›r. Naci<br />
Demira¤ ise Divri¤i’nin su<br />
ihtiyac›n› devlet yard›m›<br />
olmaks›z›n kendi imkanlar›yla<br />
karfl›lad›. Aradan 60 y›la yak›n<br />
bir zaman geçmifl olmas›na<br />
ra¤men Divri¤ililer içme suyu<br />
ihtiyac›n› Naci Demira¤’›n<br />
yapt›rd›¤› bu hizmetten<br />
karfl›l›yorlar. O günden bu güne<br />
kadar Divri¤i’nin içme suyu<br />
ihtiyac› ne devlet taraf›ndan, ne<br />
de belediye taraf›ndan<br />
Nuri Demira¤’›n Divri¤i’ye yapt›rd›¤›<br />
Endüstri Meslek Lisesi<br />
Divri¤i’nin yetifltirmifl oldu¤u Nuri Demira¤, Naci<br />
Demira¤, Sad›k Özgür, Mahir Tevruz ve Duran Önder<br />
gibi pekçok hay›rsever memleketlerine, hastane, okul,<br />
yurt, kütüphane, krefl, kad›n s›¤›nma evi, ambulans,<br />
toplu tafl›ma arac›, ifl makinesi gibi pekçok alanda<br />
Divri¤iye kamusal hizmet yat›r›mlar› yap›yorlar.<br />
halledilemedi.<br />
D‹VR‹⁄‹ NEDEN GEL‹fiMED‹<br />
Divri¤i Türkiye’nin en önemli ve<br />
en zengin demir madeni<br />
yataklar›na sahip. Türkiye’nin<br />
demir intiyac›n›n neredeyse %70’i<br />
Divri¤i Madenleri’nden<br />
karfl›lanmaktad›r. ‹skenderun ve<br />
Karabük Divri¤i Demir<br />
Madenlerinin gücüyle geliflmifl,<br />
büyümüfl, isdihtam sa¤lam›flken,<br />
bu madenlerin Divri¤i’ye katk›s›<br />
beklendi¤i gibi olmam›flt›r.<br />
Madenin zenginli¤i d›flar›ya<br />
giderken at›klar›, zehiri Divri¤i’yi<br />
kirletmifltir. Divpelet tesislerinin<br />
bacas›ndan ç›kan maden tozu<br />
divri¤ilileri kanser ederken, Çalt›<br />
Çay›’na b›rak›lan kirli at›klar da<br />
do¤al hayat› bitirme seviyesine<br />
getirmifltir. Birtak›m yöneticiler<br />
madenden elde edilecek kâr›n %<br />
4’ünü Divri¤i’ye vermemek için<br />
y›llarca zarar gösterdiler. Bu oran<br />
daha sonra binde 2’ye çekilerek<br />
simgesel bir rakama dönüfltü.<br />
KÜLTÜREL ve S‹YASAL<br />
ZENG‹NL‹K<br />
Divri¤i kültürel ve tarihsel<br />
bak›mdan Anadolu’nun en<br />
önemli merkezlerinden birisidir.<br />
Anadolu Selçuklu tarihinin en<br />
önemli yap›tlar›ndan UNESCO<br />
korumas›nda olan Darüflifa ve<br />
fiehinflah (Kale) Camisi’nin<br />
yan›s›ra, tarihi hanlar, hamamlar,<br />
köprüler konaklar Divri¤idedir.<br />
Do¤al güzellikleri de gözönünde<br />
bulundurulursa Divri¤i önemli bir<br />
turizm potansiyeline sahipdir.<br />
Böylesine zengin bir medeniyetin<br />
bulundu¤u yerde en basit<br />
konaklama imkanlar› bile<br />
neredeyse yok denecek<br />
seviyededir. Demokrat Parti’den,<br />
Milli Kalk›nma Partisi’ne oradan,<br />
BP’ (Birlik Partisi) ÖDP’ye kadar<br />
www.divrigi.com.tr<br />
birçok partinin hem<br />
kurucular› hem de genel<br />
baflkanlar› Divri¤ilidir.<br />
Siyasal mücadelede sa¤ ve<br />
sol, görüfle mensup olan<br />
Divri¤ililer memleketlerine<br />
özel bir ba¤ ile ba¤l›d›rlar.<br />
K‹M NE YAPTI<br />
Duran Önder’in Divri¤i’ye yapt›rd›¤› Kütüphane Mahir Tevruz’un Divri¤i’ye yapt›rd›¤›<br />
Kad›n S›¤›nma Evi ve Çocuk Krefli<br />
Sad›k Özgür’ün Divri¤i’ye<br />
yapt›rd›¤› ilkokul<br />
Sad›k Özgür’ün Divri¤i’ye yapt›rd›¤› lise<br />
Divri¤ili hay›rsever giriflimciler<br />
cumhuriyetin kuruluflundan<br />
bafllayarak çeflitli alanlarda<br />
memleketlerini unutmayarak<br />
birtak›m kamusal yat›r›mlar<br />
yapt›lar. Nuri Demira¤,<br />
havaalan›, lise yapt›rd›. Naci<br />
Demira¤, Divri¤i’nin içme suyu<br />
ihtiyac›n› karfl›lad›, çarfl› içlerine<br />
ve mahallelere çeflmeler yapt›rd›.<br />
Sad›k Özgür, k›z lisesi, ilkokul,<br />
250 yatakl› hastane yapt›rd›.<br />
Belediyeye arabalar ba¤›fllad›.<br />
Mahir Tevruz krefl, kad›n s›¤›nma<br />
evi, ve 250 kiflilik ö¤renci yurdu<br />
yapt›rd›. Duran Önder ise 250<br />
bin kitapl›k bir kütüphane<br />
yapt›rd›. Bugüne kadar<br />
hükümetlerin, devletin ve<br />
bakanl›klar›n bu hay›rseverlere<br />
kuru bir teflekkürün d›fl›nda<br />
devletin herhangi bir teflekkür<br />
belgesi veya bir plaket verilmedi.<br />
*ERDOĞAN ÇINAR<br />
Alevi Yolu: Bir Yeminli<br />
Yurttafllar Toplulu¤u<br />
Alevili¤i çok çeflitli biçimlerde tan›mlayanlar<br />
var. Herkes kendi durdu¤u yerden, kendisi<br />
için en uygun ama gerçekler ile örtüflmeyen<br />
tan›mlamalar getiriyor. Alevilik dindir diyen<br />
de var, mezheptir diyen de var. Kültür<br />
birikimi diyende var. Sadece bir yaflam<br />
felsefesi oldu¤unu söyleyende.<br />
Bunlar›n hiçbiri do¤ru de¤il.Alevili¤e yeni<br />
bir tan›m aramak yeni bir ad koymaya<br />
çal›flmak beyhude bir ifltir. Alevili¤in ad›<br />
bellidir, tan›m› da binlerce y›l öncesinden<br />
Alevi mürflitleri taraf›ndan yap›lm›flt›r zaten.<br />
Alevilik bir 'yol'dur.<br />
Alevilerin dillerinden düflürmedikleri iki<br />
özdeyifl vard›r.Birincisi; ‘Gönül kals›n, yol<br />
kalmas›n’,di¤eri; ‘Yol cümleden uludur’<br />
Gördü¤ünüz gibi, bu özdeyifllerde Alevilik<br />
k›saca ‘yol’ olarak adland›r›lm›flt›r.<br />
Alevi ozanlar›n nefeslerinde de Alevilik bir<br />
‘yol’ olarak ifade edilir.<br />
Afl›k Hüdai, 'Sorma be birader mezhebimizi<br />
Biz mezhep bilmeyiz yolumuz vard›r' diyor.<br />
Seyrani'nin dizelerinde de ayn› ifade var.<br />
'Yolcu ateflte yanmak ile yol yanmaz<br />
Erenlerin dokudu¤u çul yanmaz'<br />
Alevi yolu Alevi toplum yaflam›n›n bütün<br />
alanlar›na müdahale eden, kendi<br />
bireylerinin sosyal yaflamlar›n› sevgi ve<br />
bar›fl temeli üzerinde biçimlendiren genifl<br />
tabanl› bir sosyal örgütlenmedir. Alevilik<br />
‘ikrar›na sad›k canlar’›n oluflturdu¤u bir<br />
‘yeminli yurttafllar toplulu¤u’dur. Alevi<br />
yolu ayn› zamanda ulafl›lmaz<br />
derinliklerinde kadim s›rlar saklayan ve bu<br />
s›rlar›, kendi kurumsal yap›s› içinde<br />
yetifltirdi¤i ‘‹nsan-› Kamil’ler arac›l›¤› ile<br />
sonraki kuflaklara aktaran bir gizem<br />
okuludur. Bir s›rlar ö¤retisidir. Erenler bu<br />
ö¤retiyi 'Alevi ince yolu' olarak<br />
adland›r›rlar.<br />
Yeminli Yurttafll›k Toplulu¤u<br />
Olarak Alevilik:<br />
Alevi olunmaz, Alevi do¤ulur diye bilinir<br />
ama tam tersidir. Kimse do¤arken Alevi<br />
olarak do¤maz. Alevi yolu henüz do¤mufl<br />
bir bebe¤in seçme hakk›n› daha do¤arken<br />
elinden almaz. Kimseyi kendi r›zas›n›n<br />
d›fl›nda biçimlendirmeye kalkmaz.<br />
Kimsenin inanc›na do¤umla birlikte ipotek<br />
koymaz.<br />
Bir kiflinin Alevi olabilmesi için önce kendi<br />
kararlar›n› verebilecek olgunlu¤a gelmesi<br />
gerekir. Kendi kararlar›n› kendi verebilecek<br />
yafla gelen kifli önce bir yol kardefli, yani<br />
'musahip' seçer. Yol kardeflleri eflleri ile<br />
birlikte bir rehber eflli¤inde düzenlenen<br />
'ikrar cemi' ad› verilen bir yemin töreninde<br />
yemin edip ikrar verdikten sonra Alevi<br />
yoluna kabul edilirler. Alevi sosyal hayat›n›n<br />
bir parças› olurlar.<br />
Alevi yolunun sosyal amac›, topluluk üyesi<br />
'can'lar›n tüm yaflam alanlar›n› sevgiyi ve<br />
bar›fl› esas alarak düzenlemektir. Yemin<br />
vererek topluluk içine kat›lan herkes sevgi<br />
toplumu içinde yaflaman›n asgari gereklerini<br />
yerine getirmek zorundad›rlar. Erdemli<br />
olmak, huzura ve toplumsal bar›fla zarar<br />
verebilecek davran›fllardan uzak durmak<br />
toplumun tüm fertleri için o topluluk içinde<br />
varl›klar›n› sürdürebilmenin olmazsa olmaz<br />
flart›d›r.<br />
Alevi toplumunda ruhban s›n›f›n d›fl›nda<br />
kalan fertlere 'talip' ad› verilir. Düzenlenen<br />
yemin töreni yani ‹krar Cemi ile toplulu¤un<br />
kurallar›na ve disiplinlerine uymaya söz<br />
verip, toplulu¤un genifl bahçesine al›nan<br />
talipler kendi köylerinde, kasabalar›nda<br />
yaflarlar. Toplulu¤un Ayin-Cem ad›n›<br />
verdi¤imiz rutin ibadet törenlerine kat›l›rlar,<br />
sürekli olarak mürflidin, pirin, dedenin<br />
kutsal gücünün denetiminde bulunurlar.<br />
Bu aç›dan bak›ld›¤›nda Alevilik ruhani<br />
bir gücün kutsal otoritesine ba¤lanm›fl sevgi<br />
ve bar›fl içinde yaflamay› taahhüt etmifl<br />
yeminli yurttafllar toplulu¤u olarak<br />
nitelenebilir.<br />
Alevi Piri - dedesi- yola girmek ve yaflam›n›n<br />
kalan bölümünü sevgi ve bar›fl toplumunun<br />
esaslar›na riayet ederek yaflama arzusunu<br />
beyan eden, Alevi terminolojisi içinde<br />
talipler olarak adland›r›lan isteklilerin<br />
üzerine‚ bu yemin töreninde 'üç mühür'<br />
koyar.<br />
Birinci mühür dudaklar üzerinedir. Bunun<br />
anlam› fludur; Mensubu oldu¤un toplulu¤un<br />
s›rlar›n› d›flar›ya vermeyeceksin. Yalan<br />
söylemeyeceksin. Haram lokma<br />
yemeyeceksin. ‹kinci Mühür el üzerine<br />
konur. Bununla talibin eli ba¤lanm›fl olur.<br />
Bunun da anlam› fludur: Çalmayacak ve<br />
öldürmeyeceksin. Sebepsiz yere bir çiçe¤i<br />
dahi koparmayacaks›n. Üçüncü mühür<br />
tutkular üzeredir. Bu da Efline sad›k<br />
olacaks›n. Ayn› anda birden fazla eflle<br />
evlenmeyeceksim demektir.<br />
Bu üç mühür Alevi erkan›nda k›saca 'diline,<br />
eline ve beline sahip olma hali' olarak ifade<br />
edilir. Hemen belirtmek gerekir ki; Alevi<br />
erkân›nda toplulu¤un tüm fertlerinin<br />
önünde ve mürflit huzurunda üç mührün<br />
s›n›rlar›n› ihlâl etmemek üzere söz verenler,<br />
toplulu¤un önceden belirlenmifl kurallar›na<br />
uymak üzere toplumun di¤er fertleri ile<br />
erdcinar@yahoo.com<br />
kefilli ve çok<br />
flahitli, bir sözlü<br />
anlaflma yapm›fl<br />
olurlar. Sözleflme<br />
kefillidir, çünkü bu<br />
toplum<br />
sözleflmesinde müsahipler birbirlerinin kefili<br />
olmay› kabul etmifllerdir.. Sözleflme ayn›<br />
zamanda çok flahitlidir çünkü bu akit<br />
toplulu¤un tüm tan›kl›¤›nda<br />
gerçeklefltirilmifltir.<br />
‹krar verip yemin etti¤i halde, topluluk ile<br />
yapt›klar› sevgi ve bar›fla dayal› sözleflmeye<br />
uymayanlar, toplumun huzurunu ve bar›fl›n›<br />
sa¤layan bu üç mühürden herhangi birini<br />
fekkedenler yani mühürlerden herhangi<br />
birini k›ranlar için iki tür ceza<br />
öngörülmüfltür. - Düflkün - Müflkül<br />
Cana k›ymak, çalmak, birden fazla<br />
evlenmek ve benzeri a¤›r suçlar‚<br />
'düflkünlük' sebebidir. Yalan söylemek,<br />
kavga etmek gibi hafif suçlar‚ 'müflkül hal'<br />
say›l›r. Müflkül olanlar, Alevi yol kurallar›na<br />
uygun olarak verilen cezay› yerine<br />
getirdikten ve bozduklar› toplumsal bar›fl›<br />
yeniden tesis ettikten sonra ba¤›fllan›rlar,<br />
Düflkün olan kimselerin Alevi sosyal<br />
hayat›na verdikleri zararlar onar›lamaz ve<br />
kabul edilemez boyutlardad›r. Bu nedenle<br />
Alevi erkân›nda düflkün ilan edilen kimseler<br />
“yolu, yolumuzdan, mal› mal›m›zdan,<br />
davar› davar›m›zdan ayr› olsun” denilerek,<br />
Alevi toplumunun d›fl›na itilir. Alevi<br />
terminolojisi içinde bu durumu özetleyen<br />
bir özdeyifl de vard›r. Erenler, 'Müflkül<br />
hallolur, düflkün hallolmaz' derler. Alevi<br />
erkân› içinde, yol kardeflleri birbirlerinin<br />
kefili ve denetleyicisidirler. Bu sebepten,<br />
talibin iflledi¤i suçtan musahibi de sorumlu<br />
tutulur. Suçu iflleyene verilen ceza, suçu<br />
iflleyenin yol kardefline ve efllere de<br />
uygulan›r. Bu nedenle tüm talipler yol<br />
kardefllerini karfl›l›kl› olarak yaflam boyu<br />
denetlerler, gerekti¤inde birbirlerini<br />
uyararak do¤ru yoldan ayr›lmalar›n›n önüne<br />
geçerler. Bu iyi dizayn edilmifl dört kiflilik<br />
bir oto kontrol sistemidir.<br />
Alevi Gizem Okulu:<br />
Alevi yolu, Alevi toplumunun sosyal<br />
yaflam›n› düzenlemekle yetinmez Alevi<br />
erkân›n›n as›l misyonu ve varl›k sebebi,<br />
insanl›¤›n uzun geçmiflinde biriktirdi¤i kim<br />
bilir belki de baflka bir kaynaktan insanl›¤a<br />
aktar›lm›fl olan kadim bilgileri, yani<br />
insanl›¤›n gizli s›rlar›n› semboller içine<br />
gizleyerek, iyi yetiflmifl, yetkin, donan›ml›<br />
ve erdemli bireyler arac›l›¤› ile sonraki<br />
kuflaklara aktar›lmas›n› temin etmektir. Alevi<br />
yolu, Alevi erkan› içinde, bilgi ancak yetkin<br />
olana, hak ettikçe ve hak etti¤i kadar aktar›l›r<br />
ki de¤eri bilinebilsin. Kolay ulafl›lan ve ehil<br />
olmayan elde toplanan bilginin de¤erini<br />
bulamayaca¤›, amac›ndan uzaklaflaca¤›<br />
ya, heba olup gidece¤i ya da zalimin elinde<br />
kötüye hizmet edece¤i düflünülür.<br />
Alevi toplumu içinde gizli s›rlar kuflaktan<br />
kufla¤a olgun insanlar taraf›ndan aktar›l›r.<br />
Alevi toplumunda 'olgun insan' bir baflka<br />
deyiflle 'insan-› kâmil', olmak, bireylerinin<br />
önüne ulafl›lmas› gereken üstün hedef olarak<br />
konulmufltur.<br />
Olgun insan olmak, Alevi insan› için<br />
yaflam›n ütopyas›d›r. Alevilikte cehennem<br />
korkusu yada cennet özlemi yoktur. Alevi<br />
insan› için üstün amaç; yaflarken erdemli<br />
olabilmektir. Alevi yaflam›nda olgun insan<br />
olma süreci, talibin tüm hayat›n› kaplayan<br />
uzun ve zahmetli bir yolculuktur.<br />
Alevi gizem okulu dört s›n›fl› ve k›rk dereceli<br />
bir kardefllik örgütlenmesidir. Alevi<br />
terminolojisi içinde bu okul 'Dört Kap› K›rk<br />
Makam' ad› ile tan›mlan›r.<br />
Alevi sosyal yaflam›n› düzenleyen ve<br />
Alevilerin yemin ederek yani ikrar vererek<br />
ad›mlar›n› att›klar› ilk kap› 'fleriat kap›s›'<br />
d›r. Az önce bu kap›dan uzun uzun<br />
konufltuk. fieriat kap›s›nda gizem ve s›r<br />
yoktur. Bu kap› kurallar ve disiplinler<br />
kap›s›d›r. Zaten fleriat sözcü¤ü de kural ve<br />
disiplin demektir. Alevi terminolojisi<br />
içindeki, fleriat ‹slam fieriat› de¤ildir.<br />
Alevili¤in fleriat› 'diline, eline,beline sahip<br />
olma hali' dir. ‹nsan-› kamil olmaya giden<br />
yol di¤er üç kap›dan geçer. Bu kap›lar s›ras›<br />
ile; -Tarikat kap›s› -Marifet kap›s› -Hakikat<br />
kap›s›d›r.<br />
Bu kap›lar s›r kap›lar›d›r. Alevili¤in gizem<br />
okulu bu üç kap›dad›r.<br />
Tarikat kap›s› küçük s›rlar kap›s›d›r, Marifet<br />
kap›s› büyük s›rlar,hakikat kap›s› da ulu<br />
s›rlar yada ‘s›rr-› hakikat’lar kap›s›d›r.Eskiler<br />
bu s›rlara s›ras› ile -‹lm-el Yakin -Ayn-el<br />
Yakin -Hakk-el Yakin adlar›n› vermifllerdir.<br />
Alevi erkân› mensuplar›n›n ömürlerini<br />
adayarak, gerekti¤inde canlar›n› vererek<br />
koruma alt›na ald›klar› ve büyük bir gizlilik<br />
içinde sonraki kuflaklara aktard›klar› bilgiler,<br />
s›radan basit bilgiler ve bat›l dogmalar de¤il,<br />
evrenin ve yeryüzünün uzak geçmifli ve<br />
insanl›¤›n, bu gezegen üzerindeki serüveni<br />
ile ilgili çok önemli ve kaybolmalar›<br />
durumunda bir daha ulafl›lmalar› mümkün<br />
olmayan s›rlard›r.