SANTRAL Dergisi 16. sayı

12 Eylül darbesiyle arabesk dönüşüm yaşadı
12 Eylül 1980 tarihi itibari ile cinayetlerin, siyasetin
karıştığı askeri darbenin yaşandığı bu dönem,
insan ilişkilerini de etkilediği gibi etkisi birçok
dala yayıldı. Türk müzik tarihi açısından büyük
bir kırılma noktası oldu. Kaset döneminin
iyice zirveye tırmandığı 1980’ler, Türkiye’de
arabesk müzik üretiminin de yoğunlaştığı bir
dönemdi. Bu bağlamda Türkiye’de arabesk
müziğin orkestrasyonunun da gelişimi bu dönemlerde
oluştu. Yine aynı dönemde Türkiye’de
ilklerden olabilecek arabesk stil ile çalan
yaylı veya arabesk stil ile çalan bağlama grupları,
perküsyon grubu gibi kavramlarla karşılaşıldı.
Bununla beraber bu çalgıların yanında çoban
kavalı, ney, kanun, ut, obua, klarnet, trombon,
trompet, yan flüt, pikolo, syntheseizer,
sitar, tabla, bongo, tumba gibi Batı müziği ve
yerel müziklere dair çalgıların kullanıldığı da görüldü.
Köylerden şehirlere bu dönemde göç
edenlerin şehirliler-köylüler olarak ayrılması
anadolu kıyasla yerler artık kırılma noktası yerine
birbiri ile ilişkilerini arabeskin orkestrasyonu
da bu dönüşüm sayesinde yaşadı.
Arabeskin 80’li yıllardaki yorumu
Müzik sektöründe yaşanan bu hızlı değişim
ve gelişim, müzik tüketimini de hızlandırmış,
yapımcıların yeni bir tip ve kimlik arayışına
yönlenmesine sebep olduğu görüldü. Yeni
oluşan bu kimlikler arabesk müziğin şekillenmesinde
önemli bir rol oynadı ve buna bağlı
olarak “Küçük Emrah”, “Küçük İbo” ve “Küçük
Ceylan” gibi örneklerin oluşmasına neden
oldu. Bu dönemde yaşanan bu ismin önüne
gelen sıfatların en büyük nedeni ise ‘yanık,
kederli, içten’ yorumlarla ve yaş faktörü ile bir
unvan alınmasına neden oldu. Öte yandan
kayıt teknolojisinin de giderek geliştiği
1980’ler bu endüstride yeni bir kapı açtı. Bu
dönemde yapılan filmler, diziler de önce
senaryo ile değil Arabesk müziğini hazırladıktan
sonra belli kliplere göre uydurma
çabası içine girildi.
TARİH
TÜRKİYE’NİN İLK VE TEK DİJİTAL HABER DERGİSİ 21