Telve

da, tramvaylar iki atla çekilirken
dik Şişhane yokuşunu çıkabilmek
için Azapkapı’dan takviye at
alarak yokuşu çıkabilirlermiş.
Tramvay bu hâliyle Taksim’e kadar
gelir, burada çıkartılan atlar,
Taksim alanının batı kısmındaki
sular idaresi maksemi ile Fransız
konsolosluğu arasında bir ahırda
bir süre dinlendirildikten sonra
tramvaya bağlanmadan boş olarak
Azapkapı’ya götürülürlermiş.
Taksim’deki bu ahırı Dingo adlı
bir Rum vatandaş işletirmiş. Gün
boyu bir sürü atın girip çıkmasından
dolayı dilimizdeki ‘’Burası
Dingo’ nun ahırı mı giren çıkan
belli değil.’’ deyimi oluşmuş ve
günümüze kadar gelmiş.
Böylece pabuçları dama atılan
ayakkabıcı hem maddi kazançtan
oluyormuş hem de gerçekten
pabucu dama atılıyormuş.
Umarım bu deyimler ve hikâyeleri
sizleri de Türkçemizin engin
hazinesini keşfetmeye teşvik
eder.
Sağlıcakla kalın…
(Bu deyim bile içerisinde temenni, dua
ve tekrar görüşme belirtisi barındırıyor.
“Sağlıkla kalın” yerine “sağlıcakla kalın”
demenin sebebi temenninin kapsamını
genişletmektir: rahatlık içinde, sağlıkla,
esenlikle, ferahlıkla kalın.)
Kendinden üstün veya daha
çok değer verilen bir şeyin veya
kişinin gelmesi ile diğer şeyin
veya kişinin değerinin düşmesi
anlamına gelen “Pabucu Dama
Atılmak” deyiminin hikâyesi Osmanlı
Dönemine dayanmakta.
Osmanlı Döneminde esnaf ve
sanatkârların bağlı bulunduğu
Ahi teşkilatı, ticaretin yanında
sosyal hayatı da düzene sokarmış.
Kusurlu malın, malzemeden
çalmanın ve kalitesiz işin önüne
geçmek için de ilginç bir önlem
alınmış. Bir ayakkabı alınca
veya tamir ettirince söz konusu
ürün-hizmet kusurlu çıktığında
heyet şikâyetçiyi ve sanatkârı
dinlermiş. Eğer şikâyet eden gerçekten
haklıysa o ayakkabıların
bedeli şikâyetçiye ödenirmiş.
Ayakkabılar da ibret-i âlem olsun
diye ayakkabıyı imal edenin
çatısına atılırmış. Gelen geçen de
buna bakıp kimin iyi, kimin kötü
ayakkabı tamir ettiğini bilirmiş.
YAVUZ COŞKUN
T
1995 yılında Erzurum’un Oltu
ilçesinde dünyaya geldi. 11 yaşında
Fransa’ya göç etti. Orta ve lise
öğrenimini burada tamamladı.
Tours François Rabelais
Üniversitesinde Tıp Fakültesi son
sınıf öğrencisi. Doğa ve fotoğraf
meraklısı.
69