Telve

BAYRAM TİCARETİ
Belkıs Kılıç
B
azı çocuklar gece bayramlıklarıyla yatar
ve ertesi gün onu giyecek olmanın verdiği
heyecanla bir türlü uykuya dalamazlar.
O heyecanın insana kendisini nasıl hissettirdiğini
hep merak etmişimdir. Evet, her bayram
arifesinde bunu merak ettim, çünkü ben hiçbir
zaman o çocuklardan olmadım. Bayramlarda
giydiğim özel elbiselerimin veya yeni pabuçlarımın
olduğunu hatırlamıyorum. Ama bayram denildiğinde
hatırladığım bir anım var ki zihnimde
eskidikçe anlam kazanıyor; bana kim olduğumu
hatırlatıyor.
Bayramlarda aldığım harçlık miktarı gitgide azalıyordu.
Neden? Büyüdüğümden dolayı mı? Yoksa
arkadaşlarımla birlikte topluca el öpmeye gittiğimden
mi bilmiyorum?
Biz dört kız arkadaş parkta bir araya gelip el
öpmeye ve bu sayede harçlık toplamaya gidileceklerin
listesini hazırlardık. Listenin üst sıralarında
genelde yüksek meblağlar veren yengelerin
ve amcaların isimleri yer alırdı. Bize her
sene yaşattıkları mutluluktan dolayı bir de kalp
çizerdik isimlerinin yanlarına. Bayram günlerini
bizim gibi bir ticaret fırsatı gibi görenler
çok iyi bilir ki, el öpme serüveninde dikkat
edilmesi ve göz önünde bulundurulması gereken
birkaç önemli husus vardır. Mesela birkaç
çocuk birden, bir aileye el öpmeye giderseniz,
büyük bir olasılıkla harçlık alamazsınız. Çünkü
ev sahipleri bir kenara ayırdıkları madeni
paraları bir anda vermek istemiyorlar. Ama tek
ya da ikişer kişi gittiğinizde, harçlık alabilme
ihtimaliniz bir hayli yükselirdi. Bir de yaşınız
küçükse, büyük bir avantaja sahip olurdunuz.
Dört arkadaş birlikte büyüdüğümüzden artık
bizi, eskisi gibi harçlık alamayacağımız endişesi
sarmıştı. Çünkü istatistikler tamamıyla
bunu gösteriyordu.
O sene birlikte bir karar aldık. İlk defa dördümüz
birden gitmeyecektik el öpmeye. İkişer kişilik
gruplara ayrılacak, ailelere şirin gözükecek ve
bu şekilde olabildiğince fazla harçlık toplamaya
çalışacaktık. Çekilen kura sonucu rakip gruptaki
iki arkadaşım Özge ve Leman listenin en üst sırasındaki
aileye ilk ziyareti yapmaya hak kazandılar.
Grubumdaki arkadaşım Feyza da ben de bu
duruma çok bozulduk tabii!
Rakip grup aileye misafirken, Feyza’yla birlikte
uzun bir süre ailenin yaşadığı binanın dış kapısında
bekledik. Arkadaşlarımız yanımıza döndükten
sonra aynı aileyi biz de ziyaret ettik, lakin rakip
gruba verilen harçlık miktarının yarısını verdiler
bize. Neden acaba?
Gün boyunca değişimli olarak listede isimleri
yazan ailelere el öpmeye gitmiş, ikram edilen
şeker ve çikolatalara kibarca burun kıvırmış
ve yüzümüzü kızartmayacak şekilde harçlığın
yolunu gözlemiştik. Her nöbetin ardından dört
arkadaş bir araya gelir ve o ana kadar topladığımız
paraları sayar ve karşılaştırırdık. Özge
ve Leman o bayram günü çok şanslıydı, çünkü
bizden daha fazla harçlık toplamışlardı. Bunun
104